Het doel gewaardeerd, maar de
middelen niet algemeen toegejuicht.
Voedt uw huid 's nachts met Purol
De centrale verwarming
op de proef gesteld.
DINSDAG 3 JANUARI 1939
HA'A'RL'EM'S DAGBCAD
3
Tweede Kamer over den steun aan noodlijdende
gemeenten en over de herziening van de
financieële verhouding tusschen
gemeenten en rijk.
Aan het voorloopig verslag inzake de wets
ontwerpen tot wijziging van de wet van 22
December 1933 tot steun aan noodlijdende ge_
meenten en nadere wijziging van de wet van
15 Juli 1929, houdende herziening van de fi-
nancieele verhouding tusschen rijk en ge
meenten, wordt o.m. ontleend:
Waardeering werd uitgesproken voor den uit
de indiening van het eerste wetsontwerp blij
kenden wil der regeering, verbetering te bren.
gen in den financieelen noodtoestand, waarin
een groot deel der gemeenten verkeert.
Ten aanzien van de vraag, of het bereiken
van het doel om aan de gemeenten haar
onafhankelijkheid en daarmede aan de ge
meentebesturen hun volledige eigen verant
woordelijkheid te hergeven, met de middelen,
welke dit ontwerp geeft, in beteekenende mate
bevorderd zal worden, waren vele leden weinig
optimistisch gestemd.
Wel opent het wetsontwerp de mogelijkheid,
dat in meerdere mate dan voorheen de uit
gaven eener bepaalde gemeente ten laste
harer ingezetenen worden gebracht, en wel
kan daaruit voortvloeien, dat die gemeente
wederom self-supporting wordt, doch daar
mede bereikt zij nog niet het terugkrijgen van
haar zelfstandigheid.
En al ware daarvan wel sprake aldus
verder de hierbedoelde leden dan zou toch
de vraag gewettigd zijn of het wel deze vorm
van zelfstandigheid is, welke door de gemeen
ten „zoozeer begeerd" wordt.
Verscheidene leden achtten het een ernstig
bezwaar van het ontwerp, dat het lijnrecht
ingaat tegen den opzet van de wet in zake de
financieele verhouding tusschen rijk en ge
meenten.
Indien men thans, een aantal jaren nadat
de unificatie van de gemeentelijke inkomsten
belastingen tot stand is gekomen, weer de
mogelijkheid zou scheppen tot het heffen van
nieuwe gemeentelijke inkomstenbelastingen,
en dat nog wel in de gemeenten waar de druk
het zwaarst is en alle heffingen reeds tot haar
maximum zijn opgevoerd, dan zouden de oude
euvelen herleven en zou een toestand ont
staan, waaruit eerlang slechts een nieuwe
unificatie uitkomst zou kunnen brengen. Ook
zou, ondanks de ontworpen forensenbelasting,
de uittocht uit de zwaarst belaste gemeenten
hierdoor een nieuwe stimulans krijgen.
Sommige leden waren in het bijzonder be
ducht voor de gevolgen van de invoering van
deze belasting voor plattelandsgemeenten.
Voorts wezen eenige leden er nog op, dat de
noodlijdende gemeenten, welke de extra-belas
ting volgens dit ontwerp zullen heffen, in
het algemeen alle uitzicht op rijkshulp zullen
missen.
Verscheidene andere leden, hoewel eveneens
van oordeel, dat aan een extra-belasting, als
in het ontwerp bedoeld, niet onbelangrijke
bezwaren verbeelden zijn, zouden zulk een
belasting toch niet voor alle omstandigheden
willen afwijzen.
Bij deze leden sloten zich anderen aan, die,
de aan de voorgestelde regeling klevende
bezwaren erkennend, met de grondgedachte
van het ontwerp hun volle instemming kon
den betuigen.
In tusschen bleek men vrijwel algemeen
van oordeel, dat het vraagstuk der gemeen-
tefinanciën als een geheel moet werden be
zien en alle te treffen maatregelen tegelijk in
oogenschouw behooren te worden genomen.
Geschiedt dit niet, dan kan het tot stand
komen van een bevredigende oplossing niet
worden verwacht.
Men achtte het echter ongewenscht, dat een
beslissing over dit onderwerp wordt genomen,
alvorens de kamer de plannen der regeering
met betrekking tot de gemeentelijke finan
ciën volledig uitgewerkt voor zich heeft.
Ook werd bezwaar gemaakt tegen het nemen
van een beslissing over het ontwerp, zoolang
niet het complex van belangstingvoorstellen
dat de regeering heeft aangekondigd, in wets
ontwerp is belichaamd, zoodat de Kamer zich
een beeld kan vormen van de wijziging in de
verdeeling van den belastingdruk, welke daar
van het gevolg zal zijn, en tevens van den
invloed, dien de voornemens der regeering op
dit gebied direct en indirect op de financieele
positie der gemeente zullen hebben.
Verscheidene leden waren van meening, dat
de eerste voorwaarde voor een goede oplos
sing van het vraagstuk der gemeente-
financiën is de erkenning van de werkloos-
heidszorg als een nationale taak.
Naast de overbrenging van de uitgaven
voor de werkloosheidszorg naar de rijksbe-
grooting zal, naar dezelfde leden meenden,
ook een wijziging noodig zijn van de bepa
lingen, welke de financieele verhouding tus
schen rijk en gemeente regelen. Bij die wij
ziging zal ook een eind moeten worden ge
maakt aan de voortdurende daling van de
garantie-uitkeeringen uit het gemeentefonds.
Verschillende andere leden, die erkenden,
dat de stijging van de gemeentelijke uitga
ven ten gevolge van de werkloosheid een der
belangrijkste oorzaken is van den tegenwoor-
digen noodtoestand op het gebied der ge-
meentefinanciën, vestigen er de aandacht op,
dat het overbrengen van die uitgaven of
althans van een belangrijk gedeelte daarvan
naar het rijk. afgezien van andere bezwa
ren, slechts een verschuiving van de moeilijk
heden zou beteekenen.
Weliswaar zou daardoor het evenwicht in
de gemeentefinanciën kunnen worden her
steld, maar het tekort van het rijksbudget
zou dientengevolge veel grooter worden.
Gaarne zouden verscheidene leden volledig
worden ingelicht omtrent den gang van zaken,
zooals de regeering zich dien bij aanvaarding
van de ontworpen regeling voorstelt.
Bij verscheidene leden bestond ook tegen het
tweede ontwerp het bezwaar, dat het in strijd
is met den opzet van de wet, regelende de finan
cieele verhouding tusschen rijk en gemeenten.
De wederinvoering van de forensenbelasting
gaat vierkant tegen den opzet in.
Daarenboven konden de hierbedoelde leden
die invoering niet dan onbillijk noemen.
Vele andere leden deelden de bezwaren niet
en hadden met instemming van dit ontwerp ken
nis genomen. Het zou huns inziens ook afgezien
van de tegenwoordige bijzondere financieele
moeilijkheden reden van bestaan hebben.
Intusschen werd zoowel van de zijde van de
voor- als van die van de tegenstanders van de
weder-invoering van een forensenbelasting ver
zocht om overlegging van gegevens met betrek
king tot de gevolgen, welke van de voorgestelde
regeling voor verschillende gemeenten zijn te
verwachten.
Bijzondere aandacht werd gewijd aan de be
perking dat, indien de forens een belastbaar
inkomen heeft van niet meer dan f 1800, de
woongemeente alleen belasting heft en de werk-
gemeente niets krijgt, Uiteraard is dit zeer na-
deelig voor verschillende gemeenten, waar
hoofdzakelijk forensen werken, wier belastbaar
inkomen het meergenoemde bedrag niet over
schrijdt. Die gemeenten zullen slechts in zeer
geringe mate van de nieuwe forensenbelasting
kunnen profiteeren.
Verscheidene leden, die tegen een regeling
als de hierbedoelde in het algemeen geen be
zwaar hadden, gaven in overweging de inko
mensgrens niet te stellen op f 1800 doch op
f1200.
Opgemerkt werd, dat invoering van de fo
rensenbelasting met ingang van 1 Mei 1939 ten
gevolge zou hebben, dat de door forensenge
meenten reeds vastgestelde begrootingen voor
dat jaar ernstig zouden worden ontwricht. Met
klem werd in verband daarmede op verschui
ving van die invoering naar een later tijdstip
aangedrongen.
De heer G. H. Crone niet erg
optimistisch voor 1939.
Nieuwjaarsrede voor de Amsterdamsche
Kamer van Koophandel.
In de Maandagmiddag gehouden zitting van
de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
Amsterdam heeft de voorzitter, de heer Gottfr.
H. Crone zijn uitvoerige nieuwjaarsrede ge
houden.
Spr. zeide het nieuwe jaar niet met groote
verwachtingen te kunnen aanvangen. Maar onze
volkskracht is ongeschokt en het bedrijfsleven
in tal van opzichten voortreffelijk ingericht.
Nederland mag zich gelukkig prijzen in het be
zit van een regeering, die naar nationale saam
horigheid streeft en tegenover het buitenland
getuigenis aflegt eener onverzwakte zelfstandig
heidspol itiek. Gezamenlijk arbeidend op den
grondslag van deze waarlijk nationale beginse
len, kunnen wij de toekomst met vertrouwen
tegemoet gaan, al zullen teleurstellingen ons
niet bespaard blijven.
Wij moeten naar een reconstructie van onze
volkshuishouding streven op een kostenbasis, die
weer nieuwe bestaansmogelijkheden biedt. Voor
loopig is de geest van het Britsch-Amerikaan-
sche handelsverdrag bij ons nog niet doorge
drongen.
Bedrijfstoestanden.
De winstmogelijkheden zijn in 1937 grooter
geweest dan in het afgeloopen jaar. De behoef
te van het bedrijfsleven aan nieuw kapitaal
bleef bescheiden. De uitbreiding der defensie
maatregelen werd meer en meer een factor van
beteekenis voor de werkverruiming. Voor ver
schillende bedrijven was de toestand niet onbe
vredigend, b.v. noemt spr. de scheepsbouw,
hoogovens, machine-fabrieken e.a. Twente en
Tilburg staan er niet slecht voor.
De goudvoorraad van de Nederlandsche Bank
bedraagt 1461 millioen, Nederland beschikt
over zeer aanzienlijke kapitaalreserves.
Naar mijn meening aldus de heer Crone
zijn wij echter bezig in te teren en hiertegen
dienen maatregelen genomen te worden.
PRIJSVRAAG „NEDERLANDSCH
FABRIKAAT".
De vereeniging „Nederlandsch Fabrikaat"
heeft een prijsvraag uitgeschreven, met als
laatsten datum van inzending 15 April. Ge
vraagd wordt een beschouwing over de ge
volgen, welke er voor onze Nederlandsche
Volkshuisvesting uit voortvloeien, indien er
hier te lande een gezonde voorkeur aan bin-
nenlandsche boven buitenlandsche artikelen
wordt gegeven.
De inzendingen worden beoordeeld door een
commissie, bestaande uit de heeren dr. ir. M.
H. Damme. Voorzitter der Vereeniging „Neder
landsch Fabrikaat" te 's-Gravenhage; prof. dr.
ir. H. C. J. H. Gelissen, directeur der Stroom-
verkoop Mij. te Maastricht; S. Hepkema, di
recteur der Coop. Condensfabriek „Friesland"
te Leeuwarden; dr. H. M. Hirschfeld, direc
teur-generaal vaan Handel en Nijverheid te
's-Gravenhage en prof. mr. P. Lieftinck, hoog
leeraar in de Economie te Rotterdam.
Prijzen zijn een verguld-zilveren eere-leg-
penning benevens een bedrag van 150 en
verder twee zilveren penningen.
De raadsverkiezingen te Haarlem.
R.-K. candidaten.
Verschillende afdeelingen van de R,K. Staats
partij te Haarlem hebben reeds candidaten in
geleverd voor de groslijst voor de a.s. raadsver
kiezingen te Haarlem. Daaronder zijn alle af
tredende R.K. raadsleden. Verder zijn nog opge
geven dr. M. C. Hilbrink, W. Th. A. van Beek,
H. van Beek, Th. S. J. Hooy, mr. B. M. C. M.
Vrijdag, A. Angenent, J. B. Meys, F. Puts, A. J.
Berst mr. dr. A. F. H. Schreurs, v. d. Ploeg.
Van Son, J. Bonfrèr, dr. Campagne, H. O. H
Knotschke, mej. C. Heerkens Thijssen.
Over enkele dagen wordt in de centrale ver
gadering de volledige lijst opgemaakt. Daarop
zullen 24 namen voorkomen.
H. O. V. Jubileumfonds.
Ingekomen giften.
HAARLEM Dinsdag.
Sinds de vorige verantwoording zijn bij het
Comité van Actie tot steun aan de H. O. V. de
volgende giften ingekomen:
C. M. V. f5; B. O. te A. f 1: A. F. C. te H, f 2:
E. M. G. O. S. f2,50; Mevr. T. T. W. f 10; Mr. T
D. f 2; J. L. te H. f 2,50; Mej. J. H. d. P. te A.
f 125; dames K. te H. f2,50; G. A. M. te B. f2,50:
fa. G. v. d. V. f25; J. O. f5; Mej. A. L. J J.
B. f250; Depart, v. O. K. W. f 1000; J. H. S. te.O.
f 0,50; Mevr. E. L.d. V. f 10: Mevr. A. S.K
f2; Mej. E. f2.50: Muziekver. T. f 11; H. C. d.
M. te O. f 10; J. A. f 1; M. H. F. f750. Totaal
f 1974,50. Vorige verantwoording f 1309,84, zoo
dat in totaal is ontvangen f3284,34.
want zij wordt er zoo zacht en mooi, zuiver en gezond door. Doe dit 1 of 2 x p. week.
Ook vetwormpjes, vlekjes, pukkels en uitslag verdw. er door. Tube 45, Doos 60-30 c.
(Adv lngez. Med.)
De felle winterkoude van de vorige week
heeft vele bewoners van huizen, voorzien van
centrale verwarming duidelijk gemaakt, dat
zulk een verwarming geen zekerheid meer
biedt om den winter buiten de deur te
houden.
Toen de thermometer op weg was naar - 10
graden C., de temperatuur waarbij de ge
bruikelijke kamertemperaturen zich nog ge
makkelijk moeten kunnen handhaven, bleek
al spoedig dat de veelal hooggeprezen cen
trale verwarming jammerlijk tekortschoot.
Er moest toen gewerkt worden met elec-
trische- en petroleumkacheltjes om het in de
kamers nog eenigszins dragelijk te maken.
Een installatie van te geringe capaciteit,
zooals er tegenwoordig helaas maar al te veel
zijn, vooral in de nieuwe huurhuizen, geeft
echter meer ongemakken dan alleen koude-
lijden zocals thans weer is gebleken.
De ketel die van minimum verwarmd op
pervlak is, moet permanent op zijn heetst
gestookt worden, wat niet alleen veel na-
loopens vergt, doch bovendien schadelijk is
aan brandstof, omdat de rookgassen onder
te hooge temperatuur door den schoorsteen
ontwijken. Zakt de temperatuur van het ketel
water te veel, wat bij een te kleinen ketel des
nachts gauw het geval is, dan loopt men
hard kans dat het expansievat, indien het
niet of onvoldoende geïsoleerd is, bevriest.
Ook dit is thans weer vaak voorgekomen.
Een bevroren expansievat veroorzaakt on
middellijk een aanzienlijke overdruk in het
buizennet met radiatoren en ketel en het be
hoort niet tot de onmogelijkheden dat in de
installatie een breuk ontstaat met alle daar
aan verbonden onaangename gevolgen. In
het gunstigste geval kan men bij een bevro
ren expansievat' voorzichtig en zoo laag mo
gelijk blijven doorstoken. Wil men geen ri
sico's loopen, dan is aftappen van het water
en dooven van het vuur geboden.
Slachtoffers van zulke installaties waren
dan ook genoodzaakt, nadat alles weer ont
dooid was, om des nachts den ketel nog eens
te gaan oppoken en bijvullen, in de hoop dat
de zaak niet opnieuw zou bevriezen.
Ook deden zich gevallen voor van plaat
selijke bevriezing van het buizennet, op een
punt dat niet of onvoldoende geïsoleerd was.
Het deel der installatie dat achter zoo'n be-
zoo'n bevroren punt ligt, komt direct buiten
circulatie en bevriest in zijn geheel, zelfs al
is het voldoende geïsoleerd. Een klein tocht
gat is voldoende om dit kwaad te veroorzaken
De radiatoren in zoo'n bevroren installatie
hebben het meestal het hardst te verduren en
en men mag zich gelukkig prijzen als ze er
na ontdooiing heelhuids blijken te zijn af
gekomen.
Bij oliestook inrichtingen bleek de olietank
soms niet diep genoeg in den grond te lig
gen, waardoor de olie dusdanig stijf geworden
was, dat zij den ketel niet, of onvoldoende
kon bereiken.
Sommige ketels waren niet hooger te stoken
dan 40 a 50 graden Cc. ten gevolge van lek
kage van het rookkanaal zelf of van de aan
sluiting van den ketel op het rookkanaal.
Ook zijn er nog vele huizen waarin de
radiatoren ondoelmatig zijn ingebouwd, zoo
dat geen goede luchtcirculatie om de radia
toren kan plaats vinden.
Zoo is er in de afgeloopen koude dagen
veel getob en geknoeid met een verwarmings-
ideaal dat, indien goed uitgevoerd, het
ideaal van huisverwarming zeer nabij komt.
De oorzaak van dit alles ligt in de groote
fout dat bij aanleg van centrale verwarming
bijnt uitsluitend naar den prijs gekeken
wordt, zonder zich rekenschap te geven wat
er precies geleverd zal worden. Een huis
waarin wat radiatoren en een keteltje staan,
wordt aangeprezen als „voorzien van cen
trale verwarming". Objectieve deskundige
voorlichting wordt bij beoordeeling van het
project veelal overbodig geacht, terwijl bij
de uitvoering de door de felle concurrentie
vaak te lage prijs het den installateurs vrij
wel onmogelijk maakt de noodige zorg aan
de installaties te besteden. Wil men als ver
warmingsfirma een kans hebben om een
opdracht te krijgen, dan moet men zich tot
minder dan het minimum beperken, wat vrij
gemakkelijk gaat. omdat niemand controleert
of de aangeboden installaties inderdaad vol
doende is. Het gevolg is alle ellende die velen
de vorige week hebben meegemaakt.
Een remedie tegen het kwaad zou zijn
vaststelling door de overheid van minimum
eischen, die bijv. in de bouwverordening zou
den kunnen worden opgenomen. Evenwel is
een onvoldoende centrale verwarmingsin
stallatie volgens de tegenwoordige opvattin
gen geen zaak die het algemeen belang raakt.
Noch de veiligheid, noch de volksgezondheid
komen er in voldoende mate door in het ge
drang, dat de overheid zou ingrijpen. Mis
schien dat we er anders over gaan denken
als elk huis van centrale verwarming is voor
zien. Tot zoolang zullen we dus moeten
voorttobben, tenzij installateurs of gebrui
kers een oplossing weten te vinden, bijv. door
een niet-belanghebbende adviseur.
Beide partijen zouden ermee gebaat zijn;
de installateurs alleen daarom reeds, door dat
het hun mogelijk werd de concurrentie op een
eerlijke basis te brengen.
Dit is zeker, indien op den ouden voet wordt
doorgegaan, zal de centrale verwarming bij
het publiek in discrediet geraken.
K. J.
Tweeduizend kippen verbrand.
Vrouw door gasverstikking om het
leven gekomen.
Gaskraan per ongeluk opengedraaid?
Ten huize van de familie S. aan den Burge
meester de Raadtsingel te Dordrecht is een
vrouw door gasverstikking om het leven ge
komen. De woning is niet zeer ruim en omdat
er familie op bezoek was. die den nacht over
bleef, had de 40-jarige mej. S.. die te zamen
met haar broer het huis bewoont, zich in de
keuken op een z.g. kermisbed ter ruste gelegd.
Toen de huisgenooten Maandagmorgen in de
keuken kwamen, troffen zij tot hun ontzetting
de vrouw levenloos op het bed aan. De sterke
gaslucht wees er op, dat de vrouw door gasver
stikking om het leven was gekomen. Vermoe
delijk heeft het slachtoffer, dat het bed vlak
naast de gasleiding had gespreid, in haar slaap
door een toevallige beweging de gaskraan ge
deeltelijk geopend, waardoor langzaam de af
gesloten keuken zich met gas vulde, met het
noodlottige gevolg, dat de slapende stikte.
Groote brand in kippenfokkerij te Sneek.
Maandagavond is brand uitgebroken in de op
slagplaatsen en kippenfokkerij van de firma
Bakker en van Popta, groothandel in pluimvee,
voeder en eieren aan het Kleinzand te Sneek.
Door het springen van een benzinevergasser is
de brand ontstaan. Er ontwikkelde zich zulk een
krachtige luchtdruk, dat een gedeelte van het
dak der oude loods werd weggeslagen.
Het vuur vond gretig voedsel in de groote
hoeveelheid hooi, stroo, turfmolm en veeren.
zoodat de brand zich al spoedig ernstig liet aan
zien. De brandweer rukte met groot materiaal
uit. Zij kon evénwel niet verhinderen, dat de op
slagplaatsen geheel afbrandden.
Men slaagde er in een groot aantal kippen te
redden. Tweeduizend kippen evenwel ziin in de
vlammen omgekomen of worden vermist. Een
auto wist men tijdig naar buiten te brengen.
De schade wordt door verzekering gedekt.
DIES NATALTS UNIVERSITEIT VAN
AMSTERDAM.
De dies natalis der universiteit van Amster
dam zal worden herdacht in een openbare ver
gadering op Maandag 9 Januari des namiddags
te vier uur in de aula der universiteit. In deze
vergadering zal de rector magnificus de gebrui
kelijke rede uitspreken en aan jonkvr. C. M. de
Ranitz. semi-arts te Groningen en den heer H.
L. Wolff, med. cand. te Utrecht de gouden me
daille en aan den heer J. A. M. Leistikow, jur.
cand. te Amsterdam het getuigschrift der eer
volle vermelding uitreiken, voor hun antwoord
op een prijsvraag toegekend.
De moed zonk hem in rlc schoenen
Acht, een onderdeel van Eindhoven, wordt den
laatsten tijd door onwelkome gasten bezocht.
Het doel van hun rooftochten is voornamelijk
klein vee. Zij deinzen nergens voor terug en dur
ven in één nacht een kippenren leeg te plunde
ren. of er een 20 tot 30-tal kippen uit weg te
halen. De eigenaars zijn bang aangifte te doen.
Eén boertie was echter minder bang. In den
nacht van Donderdag op Vrijdag had men bij
hem kippen uit de ren gestolen. Het boertje ver
wachtte de dieven den nacht daarop terug.
Hij sprak met zijn knecht af, dat ze des nachts
met knuppels gewapend in het hoenderhok zou
den blijven. En inderdaad, tegen middernacht
zagen zij op een afstand drie personen het erf
opkomen. Toen ontzonk den boer den moed en
hij grendelde het hek van de ren. De boer en
zijn knecht zochten een veilige plaats en lieten
de inbrekers hun gang gaan. Zij konden echter
het hok niet binnen komen door den grendel,
zoodat zij weer weggingen. Toen de weg veilig
was, maakten het boertje en zijn knecht spoedig,
dat ze binnen kwamen.
Deze maatregel van het boertje was wel veilig,
doch het leverde niet het gewenschte resultaat
op.
De politie staat voor een .raadsel. De bewo
ners werken niet mee, ze praten overdag met
kennissen over de diefstallen, die gepleegd wor
den. doch officieele aangifte bliift achterwege.
Toen dezer dagen een landbouwer Sm. aan
gifte deed van diefstal van kippen, wist hij niet
meer, wanneer het gebeurd was.
Bij de politie heeft de zaak thans echter alle
belangstelling en des nachts worden verschil
lende punten bewaakt.
WACHTSMAN IN DE MAAS GEVALLEN
EN VERDRONKEN
Zaterdagavond om zeven uur zou de 69-jarige
wachtsman C. B. Breuren, wonende aan het
Prins Frederikplein te Rotterdam, die in dienst
was van een firma aan de Maaskade aldaar, wor
den afgelost. Toen zijn collega arriveerde, was
B. echter niet aanwezig. Aangezien men hem
om zes uur nog eten had gebracht, rees onmid
dellijk het vermoeden, dat de man te water zou
zijn geraakt. Men is direct gaan dreggen, even
wel zonder resultaat. Ook gedurende den Zon
dag heeft men dit voortgezet, eveneens zonder
den man te vinden. Maandag is men andermaal
erop uitgetrokken en in den loop van den avond
is men erin geslaagd het stoffelijk overschot, van
den man uit de Maas op te halen.
De „Nandoe" heeft motorstoring.
Evenals de „Torenvalk".
Het Indië-vliegtuig „Nandoe", dat Zaterdag
wegens slecht weer te Alexandrië was gebleven
en daardoor eerst Maandag op Schiphol werd
verwacht, is Maandag wegens motorstoring te
Lyon gebleven.
De „Torenvalk" bevindt zich nog met motor
storing te Penang.
Drama te Kerkrailc berecht.
De Maastrichtsche rechtbank veroordeelde
den 63-jarigen werklooze H. G. uit Kerkrade.
die op 7 November in de Platanenstraat aldaar
den 19-jarigen mijnwerker F. J. Housen met een
dolkmes in de hartstreek had gedood, wegens
zware mishandeling, den dood ten gevolge heb
bend, tot een jaar gevangenisstraf.
De rechtbank achtte het primair ten laste ge
legde: doodslag, niet bewezen, omdat de opzet
van verdachte om den verslagene te dooden, niet
vast stond.
Het O.M. had wegens doodslag vier jaar ge-
eischt.
Vordering van uitgewezen Oosten
rijker toegewezen.
Tegenstrijdige vonnissen van twee kanton
rechters.
Eenige dagen geleden maakten wij melding
van een uitspraak van den kantonrechter te
Hilversum in een procedure tusschen een uit
Oostenrijk uitgeweken Joodsch fabrikant en een
Nederlandschen debiteur, in welke procedure de
z.g. Kommissarischer Verwalter tusschen geko
men is De kantonrechter te Hilversum wees de
vordering van den fabrikant af.
In een volkomen identieke procedure is een
vonnis gewezen door den kantonrechter te Arn
hem, die in tegenstelling met den Hilversum-
schen kantonrechter de vordering van den fa
brikant toewees.
De uitgeweken Oostenrijker, die voorheen in
tamelijk groote mate naar Nederland geëxpor
teerd had. had in Nederland nog verschillende
uitstaande vorderingen, evenals zulks het geval
was met Engeland. Zuid-Afrika en de Scandina
vische landen.
In Nederland aangekomen heeft de fabrikant
een aanvang gemaakt met de incasso van zijn
uitstaande vorderingen. In de procedure voor
den kantonrechter te Arnhem heeft de advocaat
van den fabrikant, mr. I. S. de Vries, zich o.a.
nn het standpunt gesteld, dat het ingrijpen van
den Kommissarischer Verwalter in strijd was
met de Nederlandsche ODenbare orde. Bovendien
had mr. De Vries betoogd, dat de positie van
den Kommissarischer Verwalter vergeleken
moest worden met die van den curator 'in een
buitenlandseh faillissement. Volgens vaststaande
jurisprudentie heeft deze curator in Nederland
geen enkele bevoegdheid. De kantonrechter is
Arnhem heeft dit laatste argument het eerste in
behandeling genomen en heeft reeds op grond
van dit argument geoordeeld, dat. inderdaad de
Kommissarischer Verwalter met de Nederland
sche uitstaande vorderingen hoegenaamd niets te
maken had en dat hij ten deze iedere bevoegd
heid mist. Hieraan heeft de kantonrechter te
Arnhem een zeer uitdrukkelijke overweging ge
wijd. terwijl de kantonrechter daarnaast heeft
overwogen, dat. nu reeds op dezen grond de
door den fabrikant ingestelde vordering dezen
moest worden toegewezen, al hetgeen partijen in
het midden hadden gebracht omtrent de Neder
landsche openbare orde buiten beschouwing kon
blijven.
Voor den Kommissarischer Verwalter trad in
deze zaak op mr. Brouwers te Rotterdam.
De in de verschillende procedures betrokken
advocaten plegen nog overleg omtrent de vraag
hoe deze zaken verder zullen worden afgewik
keld. Verwacht mag worden, dat deze kwestie
in hoogste instantie aan den Hoogen Raad zal
worden voorgelegd.
Waarom de Kerstgave niet werd
verhoogd.
Antwoord op vragen van den heer De Visser.
Op vragen van het Tweede Kamerlid De
Visser betreffende verhooging van de fcjërstgave
aan werkloozen en toekenning van een kerst-
gave aan de werkloozen, die in werkverschaffing
werkzaam waren en aan kleine boeren en tuin
ders, die aanvullenden steun ontvangen, hebben
de ministers van sociale zaken en van econo
mische zaken geantwoord, dat de regeering zich
er uiteraard van bewust is, dat de omstandig
heden, waarin de werkloozen en hun gezinnen
verkeeren, moeilijker worden, naarmate de
werkloosheid langer voortduurt. Zij is zich in
tusschen evenzeer er van bewust, dat door het
Nederlandsche volk al het mogelijke woi-dt ge
daan, om „groote ellende" te voorkomen.
De regeering acht geen termen aanwezig de
Kerstgave te verhoogen.
De regeering heeft reeds eerder besloten, aan
de werkloozen, die in de werkverschaffing werk
zaam waren, eveneens een kerstgave toe te ken
nen, echter niet over de week van 11 tot 17 De
cember, doch over de week vóór of de week na
Kerstmis. De kerstgave voor de betrokkenen
wordt op dezelfde manier berekend als voor de
gesteunden over de week van 1117 December.
De regeering heeft reeds eerder haar goed
keuring er aan gehecht, dat ook aan de kleine
boeren en tuinders, die behooren tot de b-groep,
een extra uitkeering als Kerstgave wordt ver
strekt.
GERINGE SCHADE AAN HET VLIEGTUIG
VAN DEN HEER HIJMANS.
AMSTERDAM, 2 Januari. Het sportvlieg-
tuig, dat vanochtend naar Urk is vertrokken om
de schade vast te stellen, welke het sportvlieg-
tuig van den heer Hijmans Zaterdag bij de lan
ding op Urk heeft opgeloopen, is te Amsterdam
teruggekeerd.
De schade aan het toestel is gering.
Men wacht tot de dooi het mogelijk maakt,
het vliegtuig per lichter naar Schiphol te bren
gen
Autowegen op den Holterberg
voorloopig gesloten.
De burgemeester van Holten brengt ter ken
nis van automobilisten, dat de autowegen over
den Holterberg wegens opdooi voorloopig ge
sloten blijven.
Dr. P. Smit overleden.
President van de Svnnde der Ned. Herv.
Kerk.
Te Heumen is op 66-jarigen leeftijd overle
den dr. P. Smit, predikant aldaar.
De overledene was president van de algemeene
synodale commissie der Nederlandsch Hervorm
de Kerk en president van het Provinciaal Kerk
bestuur van Gelderland.
Dr. Smit was de zorgzame bewaarder van het
praalgraf der beide op de Mookerheide gesneu
velde Nassau's in de kerk te Heumen.
De regeering erkende de verdiensten van dr.
Smit door hem te benoemen tot Ridder in de
orde van den Nederlandschen Leeuw.
De begrafenis zal Donderdag 5 Januari ge
schieden na een dienst in de Nederlandsch Her
vormde Kerk te Heumen, welke om twee uur
begint.
Nieuwjaarsreceptie ten Hove.
Van officieele zijde meldt men ons:
H.M. de Koningin heeft 2 Januari ten paleize
Noordeinde te 's Gravenhage te 12 uur des mid
dags ter aanbieding van nieuwjaarswenschen
de leden van het corps diplomatique ontvangen.
Te 6 uur des namiddags heeft H.M. ontvangen
de hooge autoriteiten en te 6.15 uur de leden van
haar hofhouding eveneens ter aanbieding van
Nieuwjaarswenschen.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij Kon. besluit is benoemd tot officier in de
orde van Oranje-Nassau: J. Greshoff, letterkun
dige te Brussel.
Bij Kon. besluit van 31 December is, met in
gang van 1 Januari 1939, aan H. J. Bulten, op
zijn verzoek, eervol ontslag verleend als burge
meester der gemeente Blokzijl.
Bij Kon. besluit van 31 December is, met in
gang van 1 Januari 1939, benoemd tot burge
meester der gemeente Lith: J. M. Smits, burge
meester der gemeente Alem, Maren en Kessel.
Nieuwe K. L. M.-lijnen.
De K.L.M. heeft voor 1939 verschillende plan
nen: een dienst op Lissabon, een dienst op Oslo
en één op Helsinki. De lijn naar Lissabon is be
doeld als het begin van een dienst op Parama
ribo. Het is niet de bedoeling, dat dagelijks naar
Lissabon zal worden gevlogen
