Haarlem's Dagblad
Honderden
De Practijk.
Nakaarten.
MISSA SOLEMNIS
Kolentrein door
stootblok gereden.
Graaf Ciano in
Joego-Slavië
Hef belangrijkste
56e Jaargang No. 17050
Uitgave Txinren? Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N. V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
DrukkerijZuider Buiten Spaarne 12.
TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 13054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Donderdag: 19 Januari 1939
Abonnementen per week f 0.25 p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
post f3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advertentiën: 1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regeL
Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elke
regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek.
Na de reeks klachten die het voorloopig
verslag van de Tweede Kamer over het beleid
van den minister van Onderwijs uitte blijkt
nu het voorloopig verslag van de Eerste Kamer
in precies denzelfden toon te zijn gesteld.
Maar de Tweede heeft inmiddels de begroo
ting aangenomen, zoodat moeilijk aannemelijk
schijnt dat de Eerste dat niet zal doen. De
minister zal er zich trouwens ongetwijfeld
opnieuw op beroepen, dat het geheele kabinet
achter zijn begrootingsbeleid staat. En de
overige grieven die men tegen zijn beleid heeft,
grieven die geen financiëele kwesties raken
zooals bijvoorbeeld de dure verlaging van
de leerlingenschaai, die zoo algemeen verlangd
wordt, wèl doet zijn blijkbaar geen aanlei
ding genoeg om den minister „de politieke
woestijn" in te sturen, zooals dat in Den Hi
heet. Overigens geeft de Eerste Kamer er in
haar voorloopig verslag op nogal krachtige
wijze uiting aan. Ik laat de passages over de
spelling der Nederlandsche taal nu maar on
vermeld; het geklaag over dien chaos geeft
toch niets. Dat hebben we al zoo vaak gedaan.
Maar de volgende zinsneden lijken toch wel
een heel ernstige critiek op andere punten te
bevatten:
„Wederom werd van sommige zijden ge
klaagd over de resultaten van het onderwijs.
Ten aanzien van het lager onderwijs achtten
deze leden een groot bezwaar, dat te veel
wordt onderwezen naast de hoofdvakken
lezen, schrijven en rekenen, waardoor het on
derwijs in deze vakken, welke de basis vormen
voor verdere ontwikkeling, in het gedrang ge
raakt
Het is vaak bedroevend te zien, aldus werd
verder opgemerkt, wat jongelieden na vijf of
zes jaren middelbaar of gymnasiaal onderwijs
te hebben genoten, practisch vermogen. Voor
het verrichten van zelfstandigen arbeid wordt
slechts een beperkt aantal na eenige jaren
ervaring geschikt."
Op deze uitlatingen volgen opmerkingen,
die geen verwijt aan den minister inhouden
maar die aantoonen dat gebi'ek aan practisch
inzicht ook bij de bevolking sterk remmend
werkt.
Ten eerste wordt gezegd dat „de behoefte
om de vleugels uit te slaan en het in den
vreemde te gaan beproeven slechts bij weini
gen bestaat, ondanks de slechte kansen die
het eigen land biedt" en ten tweede; „Te velen
laten zich als student inschrijven, wier ont
wikkeling of intellect het zoeken van een werk
kring in de practijk, dadelijk na het eind
examen, verkieselijk zou doen zijn".
In dezen tijd van gesloten grenzen, niet
alleen voor goederen maar ook voor arbeids
krachten, moet men veelal ver van huis gaan
om in het buitenland carrière te zoeken. Maai
er zijn, behalve onze eigen overzeesche gewes
ten, verre landen die wel degelijk behoefte aan
energieke jonge kerels hebben en men krijgt
wel vaak den indruk, dat er te dien aanzien
meer vraag dan aanbod bestaat. Misschien
willen de meesten wat al te veel zekerheid
hebben omtrent de arbeidstaak die hen pre
cies te wachten staat en de vooruitzichten die
deze biedt. De avontuurlijke geest die op goed
geluk de wereld intrekt is in dezen tijd zeld
zaam geworden.
Wat het tweede punt aangaat, dat is al
meermalen naar voren gebracht. Het heeft
alles te maken met de in ons land heerschen-
de opvatting, dat het behalen van een aca-
demischen graad, met daaraan verbonden
titel, superioriteit inhoudt. De gedachte „de
knappe jongens gaan studeeren, de anderen
niet", overheerscht en dus stellen ouders er
een eer in, hun kinderen te laten studeeren
al liggen hun begaafdheden in een andere
lijn. Deze eenzijdige beschouwing wordt voort
durend weersproken door de erkende be
kwaamheden van allerlei menschen die direct
van school in de practijk zijn gegaan en b.v.
leiders van belangx-ijke bedrijven zijxx gewor
den. Niemand zal beweren dat die menschen
minder „knap" of minder bekwaam zijn daxx
allerlei afgestudeerden die in hun vak eigen
lijk niet veel tot stand brengen. Integendeel.
Maar men nxaakt deze vergelijkingen niet,
weigert te erkennen dat andere begaafdheden
nevens studie-begaafdheid kunnen staan, in-
plaats van eronder, en houdt bovendien reke
ning met den „goodwill", die een titel inhoudt.
Daax-om studeeren velen in de rechten, die
met deze studie geen ander practisch resul
taat verwerven dan „mr." voor hun naam.
Zoodx-a zij afgestudeerd zijn gaan ze een to
taal andere richting nit en in vele gevallen
was het beter voor henzelf geweest als zij
die maar dadelijk gekozen hadden. Ook in de
journalistiek heb ik meermalen kunnen waar
nemen dat dit beter ware geweest. Het gaat
niet in alle gevallen op, maar wel vaak. En
hetzelfde heeft men mij dikwijls omtrent
andere beroepen verzekerd.
Maar voor de ouders en de kinderen zijn
zulke beslissingen op het oogenblik, dat ze
genomen moeten worden, vaak heel moeilijk.
Want die goodwill van den titel, al betreft ze
een heel ander vak dan uitgeoefend moet
worden en al zal de gedane studie daarin
dikwijls geheel in het vergeetboek raken, telt
in ons land inderdaad mee. Er komt natuur
lijk bij dat de studietijd, zeker voor corps
leden, zijn opvoedende waarde heeft en een
zeker gemak van beweging, aanpassingsver
mogen en ook relaties voor de toekomst ont
wikkelt.
Ik wil maar zeggen dat de aanpassing van
het onderwijs aan de practijk kanten heeft,
die niet alleen de onderwijs-organisatie maar
ook de in Nederlaxxd heex-schende opvattingen
betreffen. En van verandering daarin is nog
jiiet veel te merken. R. P. i
(De Amerikaansche Raad van
Onderwijs heeft besloten voor
loopig geen nieuioe landkaarten
van Europa te doen vervaardigen,
daar geen gelijke tred kan wor
den gehouden met de grenswijzi
gingen in Midden-Europa.)
Een landkaart maken is een vak.
Dat arbeid vergt van vele weken,
Dat wordt maar niet zoo met gemak
En in een ommezien bekeken.
Wanneer je, dan toch eindlijk klaar.
Verneemt dat j' arbeid is verloren,
Die grens is weer verlegd naar daar,
Dan laat je krasse woorden hooren.
Dan kun je wel weer aan den gang.
Maar spoedig ben je weer verkouden,
Dat jaagt den kalmste op de stang,
Dat 's op den duur niet uit te houden.
Amerika heeft dus voor kort,
Het kaartspel nu maar opgegeven,
Niet voor Europa kalmer wordt,
Zal men weer kaarten uit gaan geven.
Als eenmaal 't Oude Werelddeel,
Zijn kaartje weer komt presenteeren
Als positief en officiéél,
Zal men het ook de jeugd weer leeren.
Voordien is 't niet de moeite waard,
Europa in de kaart te kijken,
Er is voldoende nagekaart,
't Eindresultaat moet nu eerst blijken.
P. GASUS.
HEDENAVOND 8.15:
(Adv. Ingez. toed.)
Vermoedelijk verkeerde
wisselstand.
Woensdagavond omstreeks tien uur
is, vermoedelijk tengevolge van ver
keerden wisselstand een kolentrein, "be
stemd voor Groningen, even ten
noorden van het station Meppel en
vlak bij den spoorioeg over gang bij de
Hoogeveensche vaart op dood spoor
gereden. Met een hevigen slag botste
hij hier op een stootblok. Doordat de
snelheid van den trein zeer gering
was, stond hij vrijwel onmiddellijk
stil.
De locomotief schoof het stootblok weg en
boorde zich diep in den grond, waarbij een
seinpaal werd geveld. De spoorboom voor den
overgang, waarvoor een aantal menschen
stond te wachten, kreeg een fikschen duw,
waardoor hij dwars over den overgang kwam
te liggen.
Achter de locomotief volgde een dichte
wagon. Deze werd door den schok opgelicht,
de volgende open kolenwagen schoof er onder,
De dichte wagoxx werd vernield. Alle kolen
wagens bleven in de rails.
Behalve de machinist, die een kleine wonde
boven het oog bekwam, kreeg niemand letsel.
Het treinverkeer over beide hoofdsporen
vindt gewoon voortgang, ofschoon er zeer
langzaam gereden moet worden.
Doodelijk ongeluk op het
station te Haarlem.
Schildersjongen uit overkapping
gevallen.
Tegen patroon proces-verbaal
opgemaakt.
Woensdagmiddag twee uur is. naar wij in een
groot deel onzer vorige oplage reeds hebben
gemeld op het station te Haarlem een
ernstig ongeluk gebeurd, dat aan den zes
tienjarigen schildersjongen M. S. uit Haarlem
mermeer het leven heeft gekost en dat helaas
aan eigen onvoorzichtigheid te wijten is.
De jongen stond op een hoogte van zes meter
boven den beganen grond en was bezig met het
afkrabben van ruiten onder de overkapping van
het Noordelijk perron. Hij liep op een gegeven
oogenblik over een richel van het ijzeren ge
raamte. teneinde bij een ander vak te beginnen.
Op ongeveer 50 c.M. van die richel liep een
stroomdraad van de electrische geleiding met
1500 volt. Hoewel de jongen eenige malen door
zijn mede-arbeiders gewaarschuwd was om
voorzichtig te zijn, ging hij voort met balancee-
ren over die richel, zwaaiend met zijn armen.
Hierbij verloor hij het evenwicht; hij greep zich
aan den gevaarlijken draad vast en bleef er even
aan hangen, waarna hij tusschen de rails viel.
Hij was onmiddellijk dood. vermoedelijk reeds
voordat hij op den grond terecht kwam.
Het gebeurde veroorzaakte natuurlijk veel
consternatie.
Het lijk van den jongen werd door leden van
den Ongevallendienst in een gebouwtje gedra
gen, waar een dokter slechts den dood kon con-
stateeren. Het lijk werd per ziekenauto naar
het Ziekenhuis St. Johannes de Deo vervoerd.
Vanwege de Arbeidsinspectie is tegen den
schilderspatroon proces-herhaal opgemaakt we
gens overtreding van het Arbeidsbesluit 1920,
waarbij o.a. bepaald wordt, dat personen be
neden 18 jaar niet op zulk een hoogte werk mo
gen verrichten en ook niet op zulk een geringen
afstand van een stroomdraad.
Zal ook
Belgrado zich bij het
anti-kominternpact aansluiten?
BELGRADO, 19 Januari. (D.N.B.) De
Italiaansche minister van Buitenland-
sche Zaken, graaf Ciano, is vanochtend
om kwart voor negen met zijn gevolg
per extra-trein te Beli Monastïr aan
gekomen, waar hij werd verwelkomd
door minister-president Stojadinowitsj.
Na de verwelkoming en een ontbijt begaven
graaf Ciano en Stojadinowitsj zich met de hee-
ren van hun gevolg naar Knesjewo en vandaar
naar het jachtterrein.
Vanmiddag om drie uur zal een maaltijd
worden aangericht.
Het bezoek van Ciano aan Belgrado zal, naar
de algemeene verwachting is, niet tot resultaat
hebben, dat eenige overeenkomst geteekend
wordt, doch wel zijn „insiders" er van over
tuigd. dat de samenwerking tusschen beide lan
den veel nauwer zal worden, aldus meldt Uni
ted Press uit Belgrado.
Men zal zich herinneren, dat Ciano reeds
twee jaar geleden als zijn wensch te kennen gaf,
dat de strijdbijl tusschen Italië en Joego-Slavië
begraven zou worden. Het was vooral Stojadi
nowitsj, die maakte, dat de weg tot de vriend
schap tusschen beide landen geleidelijk werd
afgelegd.
Het is wel zeker, dat Italië en Duitsch-
land beide hopen, dat de nieuwe toe
nadering zal leiden tot aansluiting van
Joego-Slavië bij het anti-Komintern
pact.
Uit betrouwbare bron verneemt Uni
ted Press zelfs, dat Italië bereid is, aan
Joego-Slavië het gebruik van Triëst als
vrijhaven toe te staan. Overigens
schijnt het, dat dit plan in Joego-Slavië
geenszins welkom is, daar men daar
juist voor de ontwikkeling van de eigen
havens aan de Adriatische zee gepor
teerd is.
Als nevendoel zien politieke waarnemers, dat
Ciano hoopt tusschen Joego-Slavië en Honga
rije een betere betrekking tot stand te brengen.
Tusschen deze beide landen is de minderheden-
kwestie nog alijd een oorzaak van wrijving.
Ook in Roemenië slaat men Ciano's reis met
veel belangstelling gade. Er bestond, aldus de
correspondent van United Presss in Boekarest,
toen Csaky naar Berlijn vertrok, al dadelijk on
gerustheid in verband met de gespannen vei"-
houding tusschen Duitschland en Roemenië.
Men vreesde, dat Duitschland bereid zou blijken,
de revisionistische aspiraties van Hongarije te
gemoet te komen. Thans echter heeft men vol
hoop de oogen op Joego-Slavië gericht. Men zal
zich herinneren, dat bij de besprekingen tus
schen prins Paul en koning Carol de mogelijk
heid van een interventie van Joego-Slavië ter
sprake gekomen was om te komen tot betere
betrekkingen tusschen Boekarest en Rome en
hier en daar hoopt men, dat thans een toena
dering tusschen de „as" en Roemenië op deze
wijze tot stand kan komen.
exemplaren van het boekje
VLEKKEN door C. Hoeing,
zijn reeds aan onze kantoren
verkocht. Het verwondert ons
niet.
Schaf U ook deze handige
kleine uitgave van Haarlem's
Dagblad aan.
Nu verkrijgbaar aan onze kan
toren: Groote Houtstraat 93 en
Soendaplein 37.
Prijs slechts 10 cent.
Op de plaats, waar de verongelukte Ameri
kaansche aviatrice Amelia Earhart voor het
laatst startte is een gedenkteeken opgericht.
De gezinsinkomsteii van
werkloozen»
Ook bij „Armenzorg" geen aftrek meer voor
dienstboden?
Wij hebben reeds uitvoerig medegedeeld, dat
de Minister van Sociale Zaken goed gevonden
heeft, dat bij de berekening van het gezinsinko
men van weïkloozen geen aftrek meer wordt
toegepast voor meisjes, die als dienstboden of
werkster verdiend hebben. Die maatregel is door
den Minister genomen om te bewerken, dat
meer meisjes dan thans een betrekking aan
vaarden in het huishouden, wat gewenscht is,
omdat het reeds bestaande tekort aan huishou
delijke hulp vergroot zal worden door het ver
trek der Duitsche dienstboden uit ons land.
Deze beschikking van den Minister
van Sociale Zaken geldt zoo verne
men wjj alleen voor de werkloozen
die onder de rijkssteunregeling vallen.
Voor de gezinnen die op grond van
„Armenzorg", dus geheel ten koste van
gemeenten, gesteund worden, geldt deze
beslissing van den Minister dus niet.
De gemeentebesturen zijn zelfstandig
voor de beslissing gesteld hoe zij in deze
aangelegenheid «uilen handelen.
In het algemeen is wel aan te nemen dat de
gemeentebesturen bij die beslissing in het alge
meen rekening zullen houden met de houding
van het departement van Sociale Zaken. Dit
geldt wel in het bijzonder voor de gemeente
Haarlem waar het gemeentebestuur tot heden
de gesteunden via „Armenzorg" in het algemeen
liet deelen in de voordeelen die de rijkssteun
regeling biedt voor de valide werkloozen. Toch
is niet aan te nemen, dat zonder meer de rijks
regeling ook toepasselijk wordt verklaard voor
Armenzorg, want bij de uitwerking daarvan is
wel gebleken, dat er eigenaardige consequenties
aan vast zitten. Nemen wij bijvoorbeeld het ge
val dat er een gezin is waarvan drie meisjes als
dagdienstbode of werkster haar brood verdie
nen. Als tot heden door de meisjes 18 gulden
verdiend werd, dan werd door Maatschappelijk
Hulpbetoon slechts een aanvullende steun uit
gekeerd. Zoo'n gezin mocht namelijk niet meer
inkomen hebben om nog voor steun in aanmer
king te komen dan 150 pet. van de gronduitkee-
ring. Als die op f 21 kwam, kreeg het gezin dus
f 3 steun. Als nu voor dezen werklooze de
nieuwe rijkssteunregeling zou worden toegepast,
dan vervalt de aftrek voor de verdiensten van
de meisjes, zoodat de vader dan op de gewone
uitkeering aanspraak zou kunnen maken. Het
eigenaardige is, dat een vader die drie jongens
thuis heeft genoegen moet nemen met aftrek
van het loon dat zijn kinderen verdienen. Zoo
doende komen cr onbillijke verhoudingen.
Bovendien is het zeker dat bij een algemeene
toepassing van de nieuwe rijksregeling ook voor
de gesteunden via „Armenzorg" dc gemeenten
gesteld zullen worden voor een vrij belangrijke
stijging van de uitgaven voor Armenzorg.
DR. A. R. ZIMMERMAN 70 JAAR.
's-GRAVENHAGE, 19 Januari. Dr. A. R.
Zimmerman, oud-burgemeester van Rotterdam,
die heden 70 jaar is geworden heeft zijn ver
jaardag buiten de stad gevierd.
Het woord is aan.
Ebner Eschenbach:
Als een vrouio zegt „ieder''
bedoelt zij „iedereen"als
een man zegt „ieder", be
doelt hij „iederen man".
.Miiiiinumeischen" der Arabieren
De drie hoofdpunten uit de conferentie
van Kaïro.
LONDEN, 19 Januari «HavasA.N.P.ï tfe
regeering van Egypte heeft namens de dele
gaties der Arabische landen, die thans te
kaïro beraadslagen, aan de Britsche re
geering de basis voorgelegd voor de bespre
king op de a.s. rondetafel conferentie te Lon
den.
Deze basis zou inhouden;
1) De stopzetting der Jocdsche
immigratie in Palestina;
2. De verleening van politieke
autonomie aan Palestina, onder
handhaving van het Britsch
mandaat voor ten hoogste vijf jaren
en
3). De sluiting van een Engelsch-
Palestijnsch verdrag naar het voor
beeld van het Engelsch-Irakeesche
verdrag.
Dit program zou de minimumeischen der
Arabieren bevatten en daarmede het ken
merk dragen van den matigenden invloed der
Arabische landen.
Gezaghebbende kringen weigeren echter
commentaar en verklaren niets te weten van
de resultaten der besprekingen te Kaïro,
welke te Londen nog al ongunstig worden
beoordeeld.
NOG EEN KOGELGAATJE IN DEN HAAG
ONTDEKT.
's GRAVENHAGE 19 Januari. Gisteren is
wederom een schotgaatje in een ruit geconsta
teerd, op deeerste etage van een perceel aan het
Cromvlietplein.
Roosevelt keurt aanleg van
vlootbases goed.
WASHINGTON 19 Januari (Reuter/A. N. P.).
President Roosevelt heeft een wetsontwerp
goedgekeurd dat voorziet in den aanleg van een
aantal nieuwe vlootbases in den Atlantischen
Oceaan.
Vanmiddag zal het desbetreffende wetsont
werp bij het congres worden ingediend.
De correspondent van de New York Times te
Washington verneemt, dat het wetsvoorstel een
machtiging inhoudt voor de directe uitgave van
60 millioen dollars.
De anti-Joodsche wetgeving in
Duitschland.
Joodsche veeartsen .tandartsen en apothekers
mogen geen praktijk meer uitoefenen.
BERLIJN, 19 Janxxari (Reuter.-A.N.P.) Vol
gens een vandaag gepubliceerd rijkswetten-
blad zullen Joodsche tandartsen, veeartsen en
apothekers na 31 dezer geen praktijk meer
mogen uitoefenen.
ANNEER U een dienstbode noo-
dig mocht hebben
Plaats een Groentje in Haarlem's
Dagblad. Er bestaat geen eenvoudi
ger. zekerder en goedkooper weg.
HEDEN: 14 PAGINA'S.
DE VAL VAN TARRAGONA.
rukken de
Gemotoriseerde troepen van generaal Franco
Catalaansche kuststad binnen.
HAARLEM EN OMGEVING.
Pag.
de verdiensten van inwonende kinderen als
dienstbode of werkster? 1
Belangrijke gegevens uit de statistiek be
treffende de verkeersongevallen in ons
land. 2
ien oude suikersmokkclzaak voor de Haar-
lemsche rechtbank. 4
Ook bij „Armenzorg" geen aftrek meer voor
Een belangrijke Nieuwjaarsrede van Haar
lem's Burgemeester in den Raad. 7
BINNENLAND.
Friesland staat voor een deel blank. 3
Een Amerikaansche hoogleeraar heeft een
radiotoestel met storingvrije ontvangst uit
gevonden. 3
BUITENLAND.
In Engeland hebben weer nieuwe aanslagen
plaats gehad. 5
Ook Tsjecho Slowakije zou tot het anti-
Kominternpact toetreden. 5
IJ. S. Z.: Duitschland en het Trans-Atlanti
sche Luchtverkeer. 5
ARTIKELEN enx.
R. P.: De Practük. j
J. B. Schuil over „Het lied van alle tijden". 2
Mr. E. Elias: Op een winterdag. 3
L. S. Wintersche bloemen. 4
B. K.: Hoe oordeelt de middenstand over
Haarlem's Bloei? 7
K. de Jong: Kunst- en Dansavond. 8
Voor de Vrouw g
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op
