Haarlem's Dagblad Ten Prinsenhove. KOFFIE en TH EE Kleurstof. Vreeselijke gevolgen Hef belangrijkste 56e Jaargang No. 17058 Uitgave Lourens Coster. Maatschappij voor Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgirodienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOJV1 EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Zaterdag 28 Januari 1939 Abonnementen per week f 0.25. p. maand f 1.10. per 3 maanden I 3.25. franco per post f3.55. losse nummers 6 cent per ex. Advertentiën 1-5 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclame» f 0.60 per regeL Regelabonuementstarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regel» f 0.60. elke regel meer f 0.15. Groentje» tie rubriek. Het voorstel om f 1000 subsidie aan de Burgerwachten te geven is Vrijdag opnieuw door den gemeenteraad verworpen. Evenals bij vorige gelegenheden was het verschil miniem: met 2018 stemmen legde het voorstel het af. De voorzitter had het met overtuiging verdedigd en er vooral den na druk op gelegd dat aan de bezwaren van de tegenstanders in zoo grooten mate tege moet is gekomen doordat het lidmaatschap van de Burgerwacht ingevolge statuten herziening thans zoo stei'k aan de inzichten van den burgemeester verankerd is. Hij kan beslissenden invloed er op doen gelden. Dit erkende de oppositie dan ook wel, maar een gevoelsargument bleek zich nog bij de S.D. A.P. te doen gelden. Want wethouder Rei- nalda verklaarde dat hij niet voor de subsidie wou stemmen omdat naar zijn meening op de Burgerwacht „de vloek van zijn geboorte" rustte. Deze vloek wees de burgemeester af en hij constateerde dat de tegenstanders zich in hun laatste schans hadden terugge trokken. Inderdaad had de heer Reinalda erkend dat de politie in de toekomst steun zou kunnen behoeven van een organisatie die haar zou bijstaan in de handhaving van de orde. Maar hij hoopte dan eigenlijk, dat bij een uitgebreider organisatie van de luchtbescherming de Burgerwacht er toe zou kunnen komen, zichzelf op te heffen om daaraan te gaan medewerken. Men zou uit een en ander kunnen aflei den dat het wel niet lang meer duren zal eer men het over de Burgerwacht eindelijk en ten laatste eens wordt. De term „de laat ste schans" scheen een zeer duidelijke ty peering van het standpunt der tegenstan ders van de subsidie. Al verloor de burgemeester zijn pleit nog op dit vanouds-bestreden punt, de vijfde begrootingszitting, gaf juist een duidelijk beeld van de groote erkenning die zijn per soonlijkheid na ruim éen jaar bewind reeds in Haarlem verworven heeft. Donderdagmid dag had hij zijn waardeering voor den ar beid der wethouders geuit. Dit gaf wethou der Reinalda aanleidixxg om ook namens de overige wethouders uiting te geven aan hun aller waardeering jegens den burgemeester, die zich in zeer korten tijd geheel in de Haarlemsche vraagstukken heeft ingewerkt. „U stelt hooge eischen aan u zelf. Het is voor ons een groote vreugde onder uw lei ding in het college te werken". Dit hartelijk woord vond zijn weerklank in applaus van den gemeenteraad. In dezezelfde Vrijdagsche zittingen was een discussie ontstaan tusschen den leider der rechtsche raadsfractie, mr. F. A. Bijvoet, en den burgemeester die tot eenige geprik keldheid scheen te leiden maar tenslotte ten beste werd opgelost. Dit dispuut gold de be voegdheid van den burgemeester om verga deringen en film vertooningen te verbieden. In de eerste instantie der algemeene be schouwingen was het onderwerp al door mr. Bijvoet te berde gebracht naar aanleiding van een vergadering van den Nieuw-Mal- thusiaanschen Bond. Hij had gevraagd hoe de burgemeester in het algemeen stond te genover dergelijke quaesties en toonde zich door het antwoord niet bevredigd, 'ofschoon de burgemeester een zeer nauwkeurige uiteen zetting van zijn opvatting inzake de bewuste vergadering had gegeven. De burgemeester reageerde hier thans op met een uitvoerige verklaring waarin hij de beteekenis van de artikelen 217 en 219 van de Gemeentewet definieerde en zeide dat de burgemeester vergaderingen alleen kan ver bieden ingeval van ernstige stoornissen der openbare orde. Mocht er sprake zijn van pro vocatie tot ordeverstoring dan zou hij krach tig tegen die provocatie optreden. Het zou een koud kunstje zijn de vrees op te wekken dat er een ordeverstoring zou komen, wan neer een vergadering of vertooning niet naar den zin van een deel der bevolking is en op dien grond te pogen den burgemeester te be wegen de vergadering of vertooning te verbie den. Maar op dien weg zal de burgemeester niet gaan. Want dat zou een ernstige aantas ting van de bedoeling der wet zijn. Ten aan zien van vertooningen is zijn bevoegdheid een andere dan ten aanzien van vergaderingen-- in het eerste geval wordt hem de beoordeeling van den aard der vertooningen gelaten. Na de zeer heldere uiteenzetting van den voorzitter vroeg mr. Bijvoet het woord wegens een persoonlijk feit. dat immers ook kan be staan in het ophelderen van een misverstand, en verklaax-de dat hij de bedoeling had gehad zijn dank te uiten voor de Donderdag gegeven uitvoerige uiteenzetting van den burgemees ter en dit in de spanning van zijn betoog had nagelaten, waarvoor hij zich verontschuldig de. „Ik dank u zeer, meneer Bijvoet", ant woordde de voorzitter en hiermede was een dispuut beëindigd, waarbij de Raad niet had had nagelaten beide afgelegde vex'klaringen met applaus te beantwoorden. Het voorstel van B. en W. over de geleide lijke afschaffing van de zakelijke belasting op het bedrijf werd aangenomen met alleen de stem van den heer Castricum tegen. En verder kenmerkten de Vrijdagsche zit tingen zich door een in den Raad ietwat onge bruikelijk debat: namelijk een principieele gedachtenwisseling tusschen mr. Drilsma (S. D.A.P.) en mr. Bijvoet (R.-K.) over de souve- reiniteit Gods en de waarde der volkssouve- reiniteit in de overheidstaak. Dit was uit de discussies over de Openbare Leeszaal VRAAGT UWEN LEVERANCIER STEEDS DE FIJNSTE KWALITEITEN (Adv. Ingez. Med.) Beiden lichtten hun uiteenloopende stand punten zeer uitvoerig toe. Ik verwijs daarvoor naar het verslag. Wethouder Reinalda kwam in de avondzitting nog in het kort op dit de bat terug, waarbij hij verklaarde dat naar zijn ervaring dit verschil van standpunt in het college van B. en W. niet tot uiting komt ten aanzien van de behartiging der gemeen tebelangen, en uiting gaf aan zijn overtuiging van de eenheid der Nederlanders ten aanzien van de landsbelangen. R. P. (Een Engelsch tijdschrift weet te vertellen, dat de vrouw tegen woordig 1400 kleuren tot haar be schikking heeft, om zich op te maken.) Hoe halen zij ze bij elkaar, 't Is om er duizlig van te raken, Daarmede kan de vrouw voorwaar, Zich tot een schilderijtje maken. Maar werd de serie uitgestald, Volledig, voor haar om te kiezen. Welk tintje haar het best bevalt. Dan moet zij toch den moed verliezen. Dan zou zij zelfs na langen duur Waarschijnlijk niet tot keuze komen, En werd de kleur van de natuur Als een bevrijding weer genomen. Wat ben ik blij dat ik als man Mij met die vraag niet hoef te plagen. En dat ik erbij blijven kan, Mij hierin kleurloos te gedragen. Waar gaan wij op den duur naar toe, Als men aan 't vx-ouwelijke leven, Met zoo'n gecompliceerd gedoe, Meer uiterlijke kleur moet geven Bij kleuren in dien overvloed, Om elk op het effect te keuren. Past de verzuchting, kort en goed, Het is voldoende om te kleuren. De Bloemendaalsche Brandweer hield Vrijdagavond een groote oefening met gasmaskers, voor leden der Brandweer, die aan den z.g. „gascurssus" hebben deelgenomen. Verjaardag van Prinses Beatrix. De dienst van Post, Telegraaf en Telefoon. De wnd. Directeur van het Post en Telegraaf kantoor te Haarlem maakt bekend, dat op den i.s. verjaardag van Prinses Beatrix de kanto ren voor den postdienst niet later dan tot 12 uur zullen zijn opengesteld. Tot dat tijdstip worden alle onderdeelen van den postdienst behandeld. Girostoi'tingen met spoedbehandeling worden ten centraal Girokantore geboekt voor zoover zij vóór 11 uur aldaar aanwezig zijn. Op den 31en Januari a.s. vervalt de 3e postbe stelling te Haarlem, Bloemendaal, Aerdenhout, Heemstede en Overveen. De 2e bestelling te Santpoort, Bennebroek, Spaarndam en Vogelenzang zal worden ver- roegd en in de namiddaguren worden uitge voerd. De 2e pakketpostbestelling vervalt. Niet uit gevoerd worden voorts de 2e en 5e buslichting te Haarlem, Aerdenhout, Bloemendaal, Heem stede en Overveen. Voor den telegraaf en Telefoondienst zijn de kantoren opengesteld als op gewone werkdagen, behalve de stadsbijkantoren (Aerdenhout, Tem peliersstraat en Schoterweg) en de postagent schappen met telegraaf-telefoonstation, welke ook voor deze diensten te 12 uur worden ge sloten. Gasontploffing in Japansche kolenmijn. FOEKOEOKA 28 Januari (Domei). In een kolenmijn in het district Foekoeoka (provincie Kyoesjo) heeft zich een gasontploffing voorge daan. Van de 61 mijnwerkers, die zich in de mijn bevonden, konden slechts 25 ongedeerd door de reddingscolonne naar buiten gebracht worden. De lijken van 24 slachtoffers zijn geborgen. Twaalf arbeiders zijn in een ziekenhuis opge- Nationale eandidaat gekozen te East Norfolk. MODERNE WONINGEN TE HUUR, over de nieuwe brug aan de Delftlaan, DIRECT BIJ Station Bloe mendaal, bevatt. 7 kam., koelkast, vanaf 38.Grootere typen met centr. verw. 55.—. IDEAAL WONEN VOOR FOREN SEN. U kunt nu huren voor het ko mende voorjaar. Bevr.: S. VELDKAMP, Van Dortstraat 90 Telefoon 16373. (Adv. Ingez. Med.) DAGMANNEN, Dienstmannen. Werkmannen en mannen voor halve en heele dagen, die voortaan de in- koopen zullen doen voor hun Mevrouwen, maken wij attent op het juiste adres der Klompencentrale voor huishoudelijke artikelen Op het Pleintje, Reitzstraat 1, Dr. Leyds- straat 10, Telef. 11784. (Adv. Ingez. Med.) Brussel hervat de betrekkingen met het republikeinsche Spanje. Zaakgelastigde keert terug. De consul-generaal van het republikeinsche Spanje te Antwerpen heeft een stap onder nomen bij den minister van buitenlandsche zaken. Janson, om dezen mede te deelen dat Trevijano, gezantschapssecretaris, te Brus sel zal terugkeeren in de hoedanigheid van zaakgelastigde der Spaansche republikein sche regeering. Minister Janson heeft geantwoord, dat di Belgische regeering onder deze omstandig heden instructies zou geven aan Loridan, der. Belgischen zaakgelastigde bij de Spaansche regeering, zijn functies te hervatten. Tsjecho-SIowakije erkent Franco. Parlement ondergaat geen wijziging. LONDEN, 27 Januari. Bij de tusschen- tijdsche verkiezing te East Norfolk, is xie na- tionaal-liberaal Medlicott gekozen met 18.257 stemmen. Door deze verkiezing komt geer, wijziging in de samenstelling van het parle ment. (Reuter). Regeering zal door gezantschap vertegen woordigd worden. De regeering van Tsjecho-SIowakije heeft officieel medegedeeld, dat zij de regeering van Franco in Spanje zal erkennen. De Tsjecho- Slowaaksche delegatie, welke in het voorjaai naar het rechtsche Spanje is gezonden, za: worden verheven tot een gezantschap. van de ramp in Chili (Zie ook pag. 5) SANTIAGO, 28 Jan. Hoe meer berichten er binnen komen uit de afgelegen oorden, die eveneens van de aardbeving te lijden hebben gehad, te meer gaat men gelooven, dat het aantal slachtoffers dichter bij de 30.000 dan bij de 20000 zal liggen, als het de 30.000 niet overschrijdt. Op straat spelen zich vreeselijke tooneelen af. Honderden kinderen komen om het leven. De bevolking sterft van honger en dorst. De United Press correspondent Cosani seint uit Concepcion, dat hij en zijn assisten ten sinds twee dagen niets te eten hebben ge- bad. Drinkwater is slechts in geringe hoeveel heden te verkrijgen. Het gevaar voor een epi demie is zeer groot. Talrijke nieuwsgierigen trekken naar de geteisterde plaatsen en ma ken den voedselnood nog grooter. De autori teiten hebben dan ook bepaald, dat alleen zij die per dag 1000 peso's betalen in Concepcion mogen verblijven. In Santiago zijn de auto's der touristen gerequii'eerd om aan het red dingswerk deel te nemen. (United Press). Geen belangrijke verklaring van Chamberlain? LONDEN, 28 Jan. (Reuter). Hoewel de redevoeringen van Chamberlain en Hitler met spanning worden afgewacht, wordt de inter nationale toestand niet druk besproken in de ochtendbladen van vandaag. De bladen gelooven niet. dat het waar schijnlijk is dat Chamberlain een belangrijke verklaring zal afleggen over den Europee- schen toestand, doch dat hij zijn voornaam ste mededeelingen zal bewaren voor zijn uit eenzetting over de buitenlandsche politiek bij de debatten, welke Dinsdag in het Lagerhuis zullen worden gehouden. TANKWAGEN VERONGELUKT IN ROEMENIë. BOEKAREST, 28 Januari. (Havas-A.N.P.) Op het stationsemplacement van Ploesti is een goederentrein tegen een petroleumtank- wagen opgebotst. Er deed zich een geweldige ontploffing voor. Vier personen zijn om het leven gekomen, zes gewond. ROTTERDAMSCHE BANK VEREENIGING N.V. Dividend van 5% voorgesteld. EN TOEVOEGING VAN ƒ500.000 AAN DE RESERVE. In het jaaxwerslag over 1938 der Rotterdam- sche Bankvereeniging N.V. zegt de directie, na herinnerd te hebben aan het 75-jarig bestaan der instelling, dat in stilte herdacht is: De toestand van groote onzekerheid moest ook hier te lande wel remmend werken op het bedrijfsleven en daardoor op het bankbedrijf. De credietvraag ging dan ook verdèr terug en debiteurensaldi daalden niet onaanzienlijk. Ook de internationale goederenfinanciering kromp steeds meer in door de autarkische maatregelen in de verschillende landen. De geldmarkt bleef bij voortduring zéér ruim en niet loonend; het bedrag aan liquide mid delen waarvoor geen rendabele belegging is te vinden verminderde niet. Slechts tijdens de enkele weken van politieke spanning in het najaar trok de rente iets aan. Ook de wisselmarkt is in die dagen aan he vige schommelingen onderhevig geweest. Overigens heeft de ax-bitrage voortdurend binnen nauwe grenzen moeten werken. De effectenzaken zijn in het afgeloopen jaar aanzienlijk in omvang afgenomen, al kwam in de Septembex-maand ook hierin eenige verlevendiging. Van de emissies, waaraan wij medewerkten, verdienen inzonderheid vermeld te worden de uitgiften van aandeelen eener beleggingmaat schappij en van depotfractiebewijzen in bui tenlandsche fondsen. Toen de conversies zoo wel van staats-, provinciale- en gemeente- leeningen als van pandbrieven en van obliga- tiën van particuliere ondernemingen vrijwel waren afgeloopen. kreeg het emissiebedrij f te lijden van een ongekende stilte. De hierboven geschetste omstandigheden in aanmerking genomen, is de door onze instel ling in het afgeloopen jaar behaalde winst bevredigend. Indien onze voorstellen, die de instemming van Commissarissen hebben, ook uwe goed keuring wegdragen, zal, na de storting in het Pensioenfonds en een afschrijving op gebouwen van ruim f 550.000 en na toevoeging van f 500.000 aan de gewone reserve een dividend van 5"/, worden uitgekeerd. De balans vertoont de volgende cijfers; Debetzijde: Kas, kassiers en daggeldleenin- gen f 76.165.426.61; Nederlandsch schatkist papier f 87.848.154.24; Ander Overheidspapicr f 5.385.077,07; Wissels f 4.828.535.66; Bankiers in binnen- en buitenland f 19.329.225,98; Effec ten en syndicaten f 8.357 842,42; Prolongatie en voorschotten tegen effecten f 24.843.004,34; Debiteuren f 68.436.614,27; P. M. vorderingen wegens gestelde borgtochten f 20.636.064!35: Deelnemingen (incl. voorschotten) f 670.411.41; Gebouwen f 3.250.000. Creditzijde; Kapitaal f 45.000.000; Reserve f 17 000.000: Deposito'sop termijn f 8.611.562,38: Crediteuren f 219.637.357,74; Geaccepteerde wissels f 3 361 498.21Door derden geaccepteerd f 2.735.406.44; P. M. Gestelde borgtochten f 20 636.064.35; Dividend 1938 f 2.250.0Ó0; Saldo op nieuwe rekening f 568.449.23. Tenslotte de Winst- en Verliesrekening Het winstcijfer van rente en wissels bedraagt f 4.812.609,42; Provisie f 4.708 605,85; Effecten en Syndicaten f 836.355,15. De Debetzijde der Winst- en verliesrekening vertoont de navolgende cijfers: Bedrijfsonkos- ten f 6.212.273,36; Pensioenfonds f 350.041,07; Afschrijving gebouwen f 551.117.46; Reserve f 500.000; Dividend f 2.250.000; Dividend- en tantièmebelasting f 279.921,50; Tantièmes f 147.750; Saldo on nieuwe rekening f 568.449,23, Het woord is aan George Eliot: Het is te hopen, dat er al tijd menschen zullen zijn die het schoone kunnen zien in alledaagsche dingen. Figueras gebombardeerd. Onder voorzitterschap van Negrin is de Spaan sche ministeiTaad te Figueras bijeengekomen. De stad is viermaal door de nationalisten ge bombardeerd. Er is weinig schade aangericht, ter wijl er niet veel slachtoffers zijn. Voorts hebben de vliegers van Franco Granollers gebombar deerd, waar het aantal dooden de honderd te boven zou gaan. De stad is de laatste dagen vol gestroomd met vluchtelingen. De stroom van vluchtelingen te Figueras houdt ook vandaag aan, hetgeen groote moeilijkheden veroorzaakt bij de huisvesting. Belangrijke diensten der regeering, zooals de landsverdediging, het bureau van den minister president en het ministerie van buitenlandsche zaken konden zich reeds te Figueras vestigen, doch voor organen van minder belang kon nog geen regeling worden getroffen. Alle diensten der verschillende diplomatieke vertegenwoordigin gen zijn te Perpignan ondergebracht. Geen der bladen te Barcelona kan zijn publi caties voortzetten. Meteoorsteen gevallen. TIKSIBAAI 28 Januari (Tass). Op 23 Januari is op 60 K.M. ten noorden van Tiksi- Baai, ten noordoosten van de monding der Lena, een meteoorsteen terecht gekomen Toen de steén viel werden te Kaap Bykof aardschok ken waargenomen. DE ZEDEN AFFAIRE IN INDIë. DJOKJAKARTA. 28 Jan. (Aneta). Gisteren zijn te Magelang twee Europeanen gearres teerd. Voorts zijn nog enkele verdachten aan gehouden CENTRALE RADIO ONTVANGST Hedendaaasche menschen willen Alles billijk en toch goed; Daarom roemen de modernen Wat Centrale Radio doet. HAARLEM TELEFOON 10010 (Adv. Ingez. Med.) De BESTE ANTHRACIET, en billijk bovendien, Die koopt U nog altijd bij FRANS PERQUIN. Telefoon 10212. (Adv. Ingez. Med.) i<g)<g) GROENTJES in Haarlem's Dagblad, alleen in het jaar 1938. Stel U dit aantal eens voor en besef daarbij dat het ieder voorafgaand jaar kleiner was dan het daarop volgende. Dat spreekt boekdeelen voor deze rubriek. HEDEN: 16 PAGINA'S HAARLEM EN OMGEVING. pag. Dc Haarlemsche raad is Vrijdagavond klaar gekomen met de algemeene beschouwin gen over de begrooting 1939. Aangenomen werden dc voorstellen om de zakelijke belasting op het bedrijf geleidelijk af te schaffen en om de subsidie van „Haarlem's Bloei" van f 2500 op f 4000 te brengen. Met 20 tegen 18 stemmen werd verworpen het voorstel om f 1000 subsidie aan de Burgerwacht te geven. 11 en 12 BINNENLAND. De Rotterdamsche Bankvereeniging N.V. keert een dividend van 5 pet. uit 2 Werkloosheid nam door de koude toe. 3 Vrijdagmiddag is de directeur van Maat schappelijk Hulpbetoon te Wormerveer door een werklooze neergeslagen. 3 BUITENLAND. Dc troepen van generaal Franco hebben nieuwe vorderingen in Catalonië gemaakt. 5 Achttien leidende Britsohc persoonlijkheden hebben een vredesoproep tot Duitschland gedaan. 5 Gevreesd wordt, dat bjj de aardbeving in Chili 30.000 personen gedood zijn. 5 De Belgische Congo is door ernstige vulkani sche uitbarstingen getroffen. 5 Italië schijnt niet het plan te hebben een „conferentie van vier" bijeen te roepen. 5 ARTIKELEN, enz. R. P.: Ten Prinsenhove. j II. D. Vertelling: De Boksmatch. 2 Mr. J. M. Fuchs: Een geruchtmakende moord zaak in Beverwijk. 3 J. B. Schuil over „Een schoon avontuur" 4 J. B. Schuil over „Gilbert en zijn moeders" 4 Dr. W. G. N. v. d. Sleen: Per auto en boot door Zuid-Afrika. 7 J. II. de Bois: Litteraire Kantteekeningen 7 Bioscopen. 3 Fin. Ee. Weekoverzicht: De koersdaling op de beurzen. 9 De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge- genomen op

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1939 | | pagina 1