Haarlems Dagblad De Firma Haarlem. Speldenbrief. Nieuwe belastingen niet voor 1940? Einde van den Spaanschen burgeroorlog thans in zicht? Franco en Miaja zouden over wapenstilstand onderhandelen. 56e Jaargang No. 17068 Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgirodienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Donderdag 9 Februari 1939 Abonnementen per week f 0.25. p. maand f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per post f3.55. losse nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regeL Regelabonnementstarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elke regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek. Bij de behandeling van de gemeentebe- grooting voor 1939 is er maar één uitgaven post in het ontwerp van B. en W. gewijzigd. Dat was de post „subsidie voor de Vereeniging Haarlem's Bloei", die van 2500 tot 4000 werd verhoogd, in de hoop dat deze dartele uiting van ondernemingsgeest genade zou vinden in de oogen der Haagsehe ambtenaren, op wie de veelbesproken autonomie der ge meenten voor een groot deel is overgeheveld. Mochten zij instemmen dan zou de Vereeni ging dus iets meer bewegingsvrijheid krijgen. Haar inkomsten zouden niet meer bijna geheel dienen voor de bekostiging van haar bureau. Maar iedereen begrijpt dat een marge van 1500 nog maar heel bescheiden mogelijk heden biedt als men voor een stad reclame wil maken met de bedoeling nieuwe bewo ners te trekken en het vreemdelingenverkeer te vergrooten. Aan dit laatste heeft het ge- heele district behoefte en samenwerking met de omliggende gemeenten is dan ook zeker gewenscht. Maar laat ik mij nu eens even tot Haarlem bepalen. Het aantal contribuanten van Haar lem's Bloei is tamelijk bevredigend, maar het aantal menschen dat in stadsreclame gelooft, dat niet alleen het bestaan van gemeente bedrijven begrijpt maar buitendien inziet dat de gemeente-als-geheel als een bedrijf ge ëxploiteerd zou kunnen worden, is bedroevend klein. Men schudt het wijze hoofd en zegt dat de ervaring in ons land geleerd heeft, dat zulke dingen toch niets uithalen. Zij hebben zeker niet veel opgeleverd. Maar waarom niet? Omdat ze nooit goed genoeg zijn aangepakt! Dat geldt niet alleen voor de gemeenten maar voor het land ook. De Vereeniging voor Vreemdelingenverkeer heeft zelfs in de dagen der hoogconjunctuur op een schoen en een slof moeten leven. De overheid gelooft er niet aan en de Nederlander, overigens meestentijds koopman genoeg om de waarde van moderne reclame voor zijn eigen bedrijf te beseffen, schiet in fantasie tekort als hem dezelfde mo gelijkheden ten aanzien van zijn stad, zijn gewest, zijn land worden voorgelegd. Of schoon er andere landen genoeg zijn, die hem een aanschouwelijke les omtrent de juistheid dezer inzichten kunnen geven. Denk maar eens even aan Zwitserland. En denk aan Amerika! Boven dit artikel heb ik „De Firma Haarlem" gezet .omdat de Engelsche bedrijfsexpert Her- bert Casson, oen vermaand man wiens naam wij vaker in dit blad genoemd hebben en wiens artikelen wij ook wel hebben opgenomen, in zijn a/uto'biografie verklaart: „Ik heb onder vonden, dat een stad behandeld kan worden als een zakelijke onderneming". Hij vertelt dan van zijn werk in de Amerikaansche stad Buffalo. Die noodigde hem uit om een pro bleem op te lossen. Zij was achtergeraakt bij haar zustersteden Detroit en Cleveland en hoewel Buffalo zelf goede eigenschappen had als industriëel centrum kwamen er geen nieuwe fabrieken bij. Het probleem was in dien tijd, toen er ook in Amerika nog maar weinig reclame voor steden was gemaakt: „Kan ee,n stad haar waarde verkoopen in dien zin, dat zij haar industrieën, kan uitbreiden en haar bevolking d'oen toenemen door een reclame- en verkoopcampagne Casson ontdekte dat het kon. Hij maakte een studie van de stad Buffalo en stelde een over zicht samen van haai' bezittingen en voor beelden. Het kostte hem wel moeite de juiste gegevens te krijgen, omdat zooals hij ge- tuigt de menschen in Amerika gewoon zijn te overdrijven, maar het lukte. Toen hij alles bijeen had bleek hem dat Buffaio twaalf on weerlegbare voordeelen had als industriëel centrum. Daa/rop stelde hij een advertentie samen voor de Saturday Evening Post met het op schrift: „Fabrikanten, die op een verkeerde plaats zitten! Verhuist naar Buffalo!" Andere advertenties volgden en een boek over Buffalo, dat alle zakelijke inlichtingen over de stad bevatte en gelijktijdig werd uitgegeven met een tweede, sierlijk verzorgd boekje, .dragend den titel: „Voor uw Vrouw". Daarin werd Buf falo uit vrouwelijk gezichtspunt beschouwd. „Ik wist, dat ik de vrouwen moest winnen", zegt Casson, „omdat vrouwen er over het al gemeen niet van houden naar een vreemde stad te veldhuizen; en een fabrikant zou door zijn vrouw weerhouden kunnen worden." Het succes was groot. Er kwamen tweedui zend vragen om nadere inlichtingen. Als er. een aanvraag kwam van iemand van belang werd een vertegenwoordiger van de Kamer van Koophandel naar hem toegezonden. Na «én jaar waren er achttien nieuwe fabrieken in Buffalo gevestigd met tienduizend arbei ders. De campagne had maar 26000 gekost. Nu hoor ik den scepticus al zeggen: dat zouden we hier nooit bereiken. Neen, Amerika is grooter. Buffalo is grooter dan Haarlem en heeft wellicht meer voordeelen als industrie stad. Maar dit is een voorbeeld! Moet men het soms verwerpen omdat men niet precies evenveel en niet op 'precies dezelfde manier kan bereiken? Casson maakte na zijn werk te Buffalo overzichten en verkoopcampagnes voor een twaalftal andere steden en kwam daarbij tot zijn slotsom, dat een stad als een zakelijke onderneming behandeld kan worden. Hij paste nog meer middelen toe, waaiwan ik u in een volgend artikel zal vertellen dat de conclusie zal luiden: „Waarom zou een stad als Haarlem dezen man, of een dei-gelijk man die een ken nis en ervaring bezit die wij in Nederland mis- (Volgens een Engelsch blad wor den alleen te Birmingham 500 mïlVioen spelden gemaakt.) Ja, dat is ook e.en van die vreemde zaken, Waarvan 'k wel oen verklaring weten wou, Die spelden die z' in heel do wereld' maken, Waar blijven die tenslotte alle nou. Alleen ,al Birmingham, weet men te melden, Maakt als zijn portie vijfhonderd millioen, Als z' ons niet veel daar op de mouw van spelden, Dan kan men daarmee toch al heel wat doen. Maar er zijn* .andre landen, andre steden, Waar men ze ook in massa fabriceert, Hoe wordt zoo'n vloed beknopte puntigheden, Ais ik 't zoo noemen mag' geconsumeerd. Ik kom er niet, ais ik het zelf bereken, Ik wou wol weten, zij 't niet op een prik, Waar die milliarden oude spelden steken, Of wel niet steken, op het oogenblik. De heele aaide wordt één speldenkussen, Als het in zulk een tempo verder gaat, Kan er tenslotte zelfs geen spelid meer tusschen, Zoodat men steeds op spelden zit of staat. P. GASUS. sen, plus een ondernemingsgeest die ons tot dusver ontbroken heeft, niet eens hier laten komen om zijn denkbeelden uiteen te zetten en een plan te maken? De Firma Haarlem! Dat klinkt gek, nietwaar? Ja, dat is de eigenschap van alle nieuwe dingen. Maar wie winnen wil moet nieuwe dingen aandurven! R. P. Wetsontwerp nationale inkomsten en winstbelasting nog niet gereed. In belastingkringen houdt men, naar Het Volk verneemt, zeer ernstig rekening met de mogelijkheid, dat de „nationale winst- en in komstenbelasting" zooals de minister van Fi nanciën, mr. De Wilde, haar in zijn Millioe- nennota heeft aangekondigd en waartoe o.a. ook de loonbelasting van twee procent te heffen bij de bron, behoort wel niet voor het komende belastingjaar ingaande 1 Mei a.s. gereed zal komen. Het zal dus 1940 worden, eer deze voorgeno men belasting practisch kan worden doorge voerd. Men deelde 't blad mede, dat 't ontwex-p van wet inzake de loonbelasting het ministerie nog steeds niet heeft verlaten, en voor zoover dit wel het geval mocht zijn nog niet zijn definitieven vorm heeft gekregen, waarin het de Staten-Generaal zal worden aangeboden. Toen het blad te bevoegder plaatse hieimaar informeerde, zeide men in het stadium van voorbei-eiding waarin een en ander zich be vindt „niets definitiefs te kunnen mededee- lén". Dat de invoering van de nieuwe belastingen reeds op 1 Mei a.s. zou kunnen geschieden, mag inderdaad aan gerechten twijfel onder hevig zijn. Het is immers kort dag en gezien de periode, die ons nog van den begindatum van het belastingj aar scheidt, ziet het er niet naar uit, dat de ontwei'pen alle stadia Raad van State, Tweede en Eerste Kamer, Staatsblad voordien nog zullen kunnen doorloopen Weer bommen te Londen gevonden. LONDEN 9 Februari (Reuter). In een tim mermanswerkplaats aan de Harrowroad in Londen heeft men een smeulende brandbom ge vonden. Brandweerlieden hebben het projectiel, dat weinig schade heeft aangericht, gedoofd. Een tramconducteur te Londen ontdekte gis teravond een handgranaat, die op zijn zitplaats in het rijtuig was achtergelaten. De politie stelt een onderzoek in. Heiiskaw op den terugweg. ORAN (Algiers), 9 Februai-i (Reuter). De vlieger Henshaw, die een poging onderneemt het record LondenKaapstad te breken, is hier op 7.20 uur aangekomen en om 7.30 uur weer opgestegen naar Gravesend, waar hij vanmiddag om 2 uur verwacht wordt. Besprekingen over den Abessyni- schen spoorweg. Fransch koloniaal deskundige te Rome. De Fransche koloniale deskundige Baudouin vertoeft sedert eenige dagen te Rome om, naar vernomen wordt, in Italiaansche bankkringen, de mogelijkheid na te gaan van een xegeling ten aanzien van den spoorweg Dzjiboeti Addis Abeba. Baudouin heeft in November j.l. te Rome vergeefs contact gezocht in deze aangelegen heid. Hij heeft rechtstreeks belang bij de Fransch-Abessynische spoorwegmaatschappij welker verliezen na de vrijwel volkomen stil legging van het goederenverkeer op den Addis Abebaspoorweg zoo sterk gestegen zijn, dat de maatschappij zonder een accoord met Italië binnen afzienbaren tijd haar bedrijf geheel zou moeten stopzetten. Volgens berichten uit Londen en Parijs zouden generaal Franco en de chef van het republikeinsche leger, generaal Miaja, met elkaar in contact zijn getreden. De „Daily Mail" vernam laat in den nacht, dat de heide generaals onderhan delden over de voorwaarden van een wapenstilstand en dat de vijandelijkheden over enkele dagen gestaakt zouden worden. Het woord is aan Nationalisten hebben de Franscbe grens thans bijna bereikt. Volgens inlichtingen uit Le Per thus zullen de Nationalistische troepen mor gen de Fransche grens bereiken. Van avond verwacht men in Fuigcerda een gi-oot deel van het terugtrekkende repu- blikeinsche leger. Uit Prats de Mollo wordt gemeld, dat de troepen van Fran co zich ongeveer op 1 Kilometer afstand bevinden van Camprodon, het dichtst nabij de'Fransche grens gelegen dorp. United Press meldt, dat thans ook de stad Figueras bezet is. Als eerste afdeeling trok de 5de Na- varradivisie onder generaal Sanchez de stad binnen. Het was ook deze generaal, die blijkbaar om zijn bijzondere ver diensten ook het eerste Tarragona en Barcelona mocht binnen trekken. Vannacht zijn, naar Havas meldt, gemotori- seei-de Spaansche troepen van het tweede en twaalfde legercorps bij Le Perthus over de Fransche grens gekomen, terwijl colonnes in fanterie over andere passen Frankrijk zijn bin nengekomen. Onder de infanteristen bevonden zich deelen van het leger van generaal Perea uit Olot. Vrachtauto's met enorme hoeveelhe den oorlogsmateriaal reden naar Le Boulou. Voorts zijn op Fransch gebied, deels op eigen kracht, deels op auto's geladen, 15 machinege weren en zes tanks aangekomen. Volgens inlich tingen van de Spaansche officieren, die met hun troepen over de grens zijn gekomen, voltrekt de aftocht zich in noordoostelijke richting langs den weg Figueras-Le Perthus. De evacuatie van-het materiaal geschiedt on der bescherming van troepen van het 18e leger corps onder kolonel de Barrio, die zich lang zaam en strijd leverend, terugtrekken. Tusschen Figueras en de kust wordt het front in stand ge houden door de troepen van generaal Modesto en generaal Lister. Te Le Perthus begint men zich reeds voor te bereiden op den nieuwen toestand welke zal ontstaan zoodra de troepen van Franco aan de grens komen. Negri n, die den nacht heeft door gebracht in een op Spaansch gebied gelegen huis, verscheen vanmorgen op het balcon van zijn kamer en bleef daar langdurig op den weg staan kijken. Tachtigduizend uitgewekenen passeerden Montabira. Volgens te Toulouse vei-strekte cijfers zijn se dert den uittocht uit Spanje ruim 80.000 uitge wekene miliciens en gewonden het station Mo- tabira gepasseerd, meerendeels vrouwen, kin deren en grijsaards ,die een onderdak hebben gekregen. 22.000 gewonden en zieken zijn in hospitalen opgenomen, en 10.000 miliciens die zich voor Franco hebben "uitgesproken, zijn naar Hendaye gezonden om naar hun vaderland terug te kee- ren. Azana te Parijs. Azana is vanmorgen met den trein uit Ge- nève in Parijs aangekomen. Hij werd begroet door Pascua, den Spaan schen ambassadeur; Giral, den vroegeren Spaanschen minister-president, het personeel van de ambassade en eenige vrienden. Alvorens in de auto te stappen, welke hem naar de Spaansche ambassade moest brengen, zeide de schoonzoon van den president tot de journalisten: De president dankt de Fransche autox'iteiten voor de hem bereide ontvangst". De leden van het militaire huis van president Azana, die tot dusver ver blijf hielden in de buurt van Per- pignan, zijn vanmorgen met hun ge zinnen in officieele auto's naar Hen daye verti-okken. Naar hier gemeld wordt begeven zij zich naar het rechtsche Spanje. (Voor vei'dere berichten betreffende Spanje zie men pag. 5). Jongen door vrachtauto aangereden. Ernstig ongeluk te Sassenheim. SASSENHEIM, 9 Februari. Vanmorgen is de 16-jarige slagersknecht Theo Zand' bergen, die per rijwiel in de Hoofdstraat te Sassenheim ï-eed. door 'n vrachtauto aange- ï'eden. Met een ernstige beenbreuk en een zware hersenschudding is de jongen, nadat hem de eerste geneeskundige hulp was ver leend, naar het Academisch Ziekenhuis over gebracht Chamberlain's verklaring verraste Rome niet. Het oordeel van de Informazione Diplomatic In een ai'tikel in de Informazione Diploma tica wordt gezegd, dat de verklaring van Chamberlain betreffende de politieke en mili taire Fransch-Britsche solidariteit Italië geenszins verrast heeft, daar Chamberlain bij zijn bezoek aan Rome x-eeds der-gelijke dui delijke vei-klaringen had afgelegd. De anti-fascistische Fx-ansche kringen, die over consternatie in Italië gesproken hebben, vei-gissen zich, aldus het blad. De aard van dit ware militaire bondge nootschap tusschen Frankrijk en Engeland is natuurlijk defensief, doch men moet zich om trent de beteekenis van dit woord niet te veel illusies maken. Dat een werkelijk militair bondgenootschap tusschen Engeland en Franki-ijk vooi-ziet in een preventieven of aan valsoorlog tegen de autoritaire staten is iets, dat voor het oogenblik buiten beschouwing moet worden gelaten, anders zou men het Britsch-Italiaansche accoord van 16 April en het Fransch-Duitsche accoord van 6 Decem ber niet kunnen i-echtvaardigen. Toch zou het vermetel zijn, de toekomst met een hy potheek te bezwaren, aldus de Informazione Diplomatica In verantwoordelijke Romeinsche kringen is men van meening, dat Italië, hoewel het zijn vx-edespolitiek moet voortzetten, niet an ders kan doen, dan de conclusie te trekken uit hetgeen vooi-afgaat, d.w.z. dat nog meer gestreefd moet worden naar bespoediging van de voltooiing der militaire voorbereiding van het land. Dit streven zal ten uitvoer gelegd woi'den. Charivarius: De stijl vertoont den vorm van 's menschen ganschen geest; Dien vindt men telkens iveer, in iaat men van hem leest. De woorden op zichzelf zijn algemeen bezit Het komt er maar op aan, hoe zet ge z' in 't gelid? Dat doet gij nacir xiw aard, naar uw persoonlijkheid, En zoo verraadt uw stijl wat soort van mensch gij zijt: Eenvoudig of gemaakt bijzonder of banaal, Scherpzinnig of venaard, gewoon of geniaal. (Uit: Klusjes en Kliekjes, naar Schopenhauer). De troepen van generaal Franco maken bij hun opmai-sch gebruik van luid sprekers om de tegenstanders tot overgave aan te sporen. Britsch schip in zinkenden toestand. „Veendam" heeft zich o.a. naar het schip begeven. Het 4938 ton metende Britsche stoomschip „Maria de Larrinaga" verkeert in zinkenden toe stand op 1200 mijl ten oosten van New-York. De „Aurania" van de White Star Line, die in de nabijheid voer, is ter assistentie opgestoomd. Het Nederlandsche stoomschip Veendam heeft gisteravond om acht uur Gi*eenwichtijd ge seind, dat het zich ter verleening van assisten tie naar de „Maria de Larrinaga" begaf. De Veen dam was op dat oogenblik 200 mijl af van het in nood zijnde schip. Naar het schijnt verkeeren verscheidene sche pen in het midden van den Atlantischen Oceaan in moeilijke omstandigheden door het zware weer. Zij zijn nl. op het tijdschema achter. Radiogrammen bleven onbeantwoord. Reuter meldt nader uit New York: Het in nood verkeei-ende schip „Maria de Larrinaga" heeft op de verschillende uitgeseinde radio grammen tot dusver niet geantwoord. Alle kust- stations en de schepen zijn gewaarschuwd om te trachten met het vaartuig in verbinding te komen. De Radio Marine Corporation of Ameri ca, die sinds gisteravond 10 uur niets van het schip gehoord heeft, heeft den volgende oproep uitgeseind: „Verleent s.v.p. hulp. Dit schip heeft 37 man aan boord. Tracht ze s.v.p. te redden". Het Engelsche vrachtschip „Clitonia" zou slechts 32 mijl van het in nood verkeerende vaartuig verwijderd zijn, doch kon het wegens de zwai-e zee niet bereiken. Drie andere sche pen, waaronder het stoomschip „Veendam", snel len te hulp, doch kregen op hun vele seinen geen antwooi-d. Evenwel wordt gemeld, dat in Halifax een bericht is opgevaangen volgens hetwelk het waterdichte schot van de „Maria de Larrinaga" hoewel beschadigd, het kan houden, en dat de zee kalmer wordt. Inmiddels heeft Reuter bericht ont vangen, dat de „Veendan" op de plek. waar het schip in nood moet ver keeren, aangekomen is. De „Veendam" is de nasporingen begonnen. Poging tot moord op haar vader. Meisje tot vier jaar veroordeeld. GRONINGEN 9 Februari. De rechtbank te Groningen veroordeelde hedenmorgen de 28- jarige T, D. te Eern-um, thans gedetineerd, ver dacht van poging tot moord op haar vader, tot vier jaar gevangenisstraf, met aftrek van voor arrest. Op 24 December j.l. had zij hem bij een hui selijke twist met een scheermes ernstige ver wondingen toegebracht De eisch was eveneens vier jaar gevangenis straf. HEDEN: 14 PAGINA'S. BINNENLAND. Pag. De Amsterdamsche Raad heeft nog geen be slissing genomen omtrent bebouwing van het Midden-Damterrein. 3 De jury kan nog geen definitieve keuze doen uit de vier ontwerpen voor het Am sterdamsche raadhuis. 3 De Eerste Kamer is de algemeene beschou wingen over de rjjksbegrooting begonnen. 3 Het regeeringsvoorstel om het vereeniglngs- recht te wijzigen ontmoet critiek in de Tweede Kamer. 3 BUITENLAND. Tusschen generaal Franco en generaal Miaja zouden thans vredesonderhandelingen gevoerd worden. 5 Engeland zou bemiddelend optreden bij de overgave van Minorca aan de Spaansche Nationalisten. 5 SPORT. Schaakrubriek. 6 Sportgesprek van de week over de evolutie an het dameshockey. 6 ARTIKELEN, enz. R. P.: De Firma Haarlem. 1 K. de Jong over het eerste Jeugdconcert der H. O. V. 4 Van onzen Berlijnschen correspondent: Ber lijn heeft griep en kan geen humor ver dragen. 5 Een geboren zwerver. 7 Voor de Vrouw n M. G. Botje-Köper: Huishoudelijke overpein zingen aan de Kaap. 13 De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge nomen op 9

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1939 | | pagina 1