Haarlem's Dagblad Koningin bezoekt Koning Leopold. Overneming landbouwcrisismaatregelen door bedrijfsgenooten. Overheidshulp kan niet geheel gemist worden. Pierlot kabinetsformateur in België. Cirkelgang. De Italiaansche troepen versterkingen naar Libye. SmjfefTA* Het Belangrijkste 56e Jaargang No. 17073 Uitgave Lonrens Coster, Maatschappij voor Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux:-Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgirodienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Woensdag 15 Februari 1939 Abonnementen per week f 0.25. p. maand f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per post f3.55. losse nummers 6 cent per ex. Advertentiën1-5 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elke regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek. Ruim gestelde prijsgrenzen gevraagd. Heden is bij de algemeene landsdrukkerij verschenen een rapport betreffende overne ming der landbouw-crisis-maatregelen door de bedrijfsgenooten. In een uitvoerige inleiding wordt de wensche- lijkheid betoogd, dat de landbouw-crisismaat- regelen door de bedrijfsgenooten worden over genomen, welk vraagstuk de aandacht is gaan vragen, toen het langzamerhand duidelijk werd, dat maatregelen ten behoeve van den land bouw voorloopig niet zouden kunnen worden gemist. Na een uiteenzetting, dat de landbouw economisch veel kwetsbaarder is dan de meeste andere bedrijfstakken wegens afhankelijkheid niet alleen van de conjunctuur, maar ook van de natuur (weersomstandigheden, veeziekten, ge ringe elasticiteit van het aanbod e. d.), en de overheid dus, evenals overal ter wereld ge schiedt, aan den landbouw bijzondere aandacht moet schenken, worden de fouten van de hui dige regeling besproken, waarbij de overheid primair en het bedrijf secundair is. Deze rege ling, waarbij de overheid zeer veel van bovenaf vaststelt, moet op den duur leiden tot verstar ring, verambtelijking en verslapping der ver antwoordelijkheid van het bedrijfsleven. De eenige mogelijkheid om deze bezwaren tegen te gaan is, dat de overheid terugtreedt en het ge organiseerde bedrijf op den voorgrond wordt gesteld. Wegens het zeer groote aantal bedrijfs genooten kan de landbouw evenwel niet, zooals vele andere bedrijfstakken, tot vrijwillige eco nomische samenwerking komen. Door aan orga nen, die door het bedrijfsleven zullen worden gevormd, bepaalde bevoegdheden te geven, zal de landbouw in staat worden gesteld, de regeling van het bedrijf zelf in handen te nemen en zijn economische positie te versterken. Het voordeel van zulk een regeling, waarbij het bedrijf primair en de overheid secundair is, is vooral, dat de levenwekkende krachten, die den landbouw in vorige decennia steeds vooruit hebben gebracht, doch die door het huidige systeem ernstig worden belemmerd, zich weder kunnen ontplooien. Nieuwe wegen zullen moe ten worden ingeslagen. Het zwaartepunt van de voor den landbouw noodzakelijke maatregelen zal niet meer moeten berusten bij de overheid, die nu eenmaal niet over die krachten beschikt, doch de verantwoordelijkheid en het risico van het bedrijf zullen wederom meer en meer op het bedrijf zelf moeten worden gelegd. Het zoeken van nieuwe afzetgebieden naast rationaliseering van het bedrijf, die den kostprijs verlaagt, zul len tot de belangrijkste problemen behooren, waarvoor het bedrijf zich gesteld zal zien. Voorts zal moeten worden onderzocht, of nieuwe be en verwerkingsmethoden een oplossing kunnen brengen, b.v. melkwol, aardappelvlokken, ge droogde bieten. Wel zal de overheid hierbij van voorlichting moeten dienen en veelal finan- cieelen steun moeten verleenen om de technische mogelijkheden van een nieuwe vinding te on derzoeken, maar de verbreiding daarvan en de verantwoordelijkheid voor de toepassing, moe ten bij het bedrijf zelf blijven. In de naaste toekomst zullen ongetwijfeld nog talrijke maatregelen van economischen aard voor den landbouw noodig zijn. Op deze inleiding volgt een zevental hoofd stukken, waarin de grondslagen voor een rege ling door het georganiseerde bedrijf worden ontvouwd. Blijkens het eerste hoofdstuk wordt voor de overneming het huidige systeem van verplichting tot aansluiting bij krachtens een wet aan te wij zen bedrijfsorganen aanbevolen. Dit stelsel heeft mede het voordeel, dat daarvoor niet aan stonds een nieuwe wettelijke basis noodig is, doch gebruik kan worden gemaakt van de landbou w-crisiswet. Het volgend hoofdstuk, over de organen, be schrijft in de eerste plaats den organisatori- schen opbouw, welke in groote lijnen gelijk zal kunnen zijn aan den opzet van den huidigen landbouw-crisisdienst, n.l. proaucten-organen voor het geheele land (de huidige centralen) en provinciale organen, welke met de uitvoering van onderdeelen kunnen worden belast (de hui dige provinciale landbouw-crisis organisaties en gewestelijke tarwe-organisaties). Hoofdstuk III is gewijd aan de methode, welke bij de overneming en vervol gens jaarlijks dient te worden gevolgd. Voorop wordt gesteld, dat zooveel mogelijk ter regeling aan belanghebbenden moet worden overgelaten. ,,Ik zoek vooral mannen1*. Koning Leopold heeft Hubert Pierlot, lid van den senaat, be last met de vorming eener nieuwe Belgische regeering. Pierlot heeft de opdracht aanvaard. Hij heeft een kort onderhoud met de jour nalisten gehad, die hem vroegen of zijn for mule die van de nationale eenheid zou zijn. Hij antwoordde daarop: „Wat formules be treft hebben de woorden een gevaarlijke be- teekenis. Ik zal eenvoudig trachten een re geering te vormen, die het land vertrouwen inboezemt. Als ge dat nationale eenheid noemt, zijn wij het eens. Ik zal streven naar de vorming van een kabinet, dat gebaseerd is op de drie traditioneele partijen. Ik zal naar mannen uitzien en niet naar partijen". „Zullen dat leden van het parlement zijn?" „Ik zeg niet, dat ik slechts leden van het parlement in de regeering wil opnemen. Ik zoek vooral mannen". Senator Pierlot heeft vervolgens een onder houd gehad met Snaak en vervolgens met Jaspar. Daartoe wordt aanbevolen het systeem van richt prijzen te vervangen door een stelsel, waarbij de overheid zoodanige voorwaarden schept, b.v. door heffingen en financieele bijdragen, dat het bedrijf door het nemen van daarop gerichte maatregelen voor zijn producten een prijs kan bereiken, welke gelegen is binnen, na overleg tusschen overheid en bedrijf, vastgestelde ruime prijsgrenzen. In een volgend hoofdstuk wordt het algemeen vernietigingsrecht van den minister behandeld, dat deze wegens zijn verantwoordelijkheid uiteraard niet kan ontberen. Ook zal het om verschillende redenen gewenscht zijn, dat de minister op belangrijke, nauwkeurig omschre ven punten een goedkeuringsrecht zal bezitten. In zake de financiën vermeld hoofdstuk V, dat de inkomsten der organen zullen bestaan uit heffingen in te stellen bij de bedrijfs genooten en voorts uit bijdragen uit het land- bouw-crisisfonds, waarin de opbrengst vloeit van de door de overheid vastgestelde heffingen. De financieele controle kan volgens hoofd stuk VI behandeld, in eerste instantie aan een door de bedrijfsgenooten op te richten eigen accountantsdienst of aan particuliere accoun tantskantoren worden opgedragen, doch de minister zal door zijn accountantsdienst super controle uitoefenen. Het laatste hoofdstuk behandelt de beslech ting van geschillen. van 23—26 Mei 's-GRAVENHAGE ,15 Februari. Naar van offioiëele zijde wordt medegedeeld, is thans vastge steld, dat het bezoek van H. M. de Koningin aan Z. M. den Ko ning der Belgen zal plaats vinden van 23 tot en met 26 Mei a.s. In een nacht 265 woningen „weggevaagd". Een eigenaardigheid der Haarlemsche Woningstatistiek. Nu de Statistische Gegevens der gemeente Haarlem over 1938 bekend zijn, poogden wij een vergelijking te maken tusschen den wo ningvoorraad te Haarlem in 1937 en 1938. Het viel ons op, dat beide statistieken zeer groote afwijkingen vertoonen. 1937 is gebaseerd op de woningtelling van 1927 en 1938 op die van 1937. Op 31 December 1937 was men van ge meentewege overtuigd, dat hier 3861 woningen met een huurwaarde van f 4 of minder ge vonden werden, maar toen in Januari 1938 de nieuwe statistiek werd opgemaakt, bleek het dat er slechts 3073 waren, of 788 minder. Daartegenover bleken er niet minder dan 8755 woningen in de huurklasse f 208f 275 te zijn, terwijl de statistiek van 1937 het niet verder bracht 'dan 7959. Een verschil dus van 796! In de oude statistiek stonden 2647 wo ningen genoteerd van f 600 tot f 800 huur waarde, maar nu bleken er in eens 3185 te zijn of 538 meer! Er blijkt dus dat er nog al wat verandering in de huren heeft plaats gehad. Indertijd is er op gewezen, dat te Haarlem behoefte bleek te zijn aan woningen voor beter gesitueerden. In 1937 dacht men te hebben 1064 perceeelen van f 800 tof. f 1000 huurwaarde en 1359 van f 1000 en meer. Maar de statistiek van 1938 heeft uitgewezen dat er slechts 888 waren van f 800f 1000 en 1316 van f 1000 en hooger. Dus 217 huizen voor beter gesitueerden minder dan men veronderstelde. In den nacht van 31 December op 1 Januari is bovendien plotseling het aantal woningen te Haarlem van 36858 verminderd tot 36593. Als door een aardbeving waren er 265 wegge vaagd! De verzorger der statistiek doet niet de minste poging om voor die massa-verdwij ning eenige verklaring te vinden! Op 31 December 1938 waren de woningen te Haarlem verdeeld in de volgende huur klasse n: Huren Aantal Beneden f 52 43 f 52—f 104 98 f 104—f 156 742 f 156—f 208 2126 f 208—f 275 8748 f 275—f 350 9162 f 350—f 450 6666 f 450—f 600 4223 f 600—f 800 2548 f 800—f 1000 890 f 1000 en hooger 1316 Vrije en dienstwoningen 762 Onbewoonbaarverkl. woningen 35 Totaal 37359 In den loop van het jaar 1938 is het aantal woningen met 766 vooruitgegaan. Daaronder 334 huizen van f 275f 350 huur, 314 van f 350f 450 huur, 137 van f 450f 600 huur. Er is dus nog steeds een aanwas van het aan tal middenstandswoningen. IIv UISSCHIEN hebt U heden geen Groentje op te geven. Maar dan morgen wel. Laat dan het voordeel, dat het U brengt, niet ongebruikt voorbijgaan. Voor den historisehen optocht in verband met het a.s. eeuwfeest yan het Leidsche Studentencorps, waaraan door ongeveer 1000 personen zal worden deelgenomen, worden (Hans te Leiden de costuums vervaardigd. Een kijkje in het atelier (In Duitschland is officieel be sloten, dat de cirkel voortaan 400 graden zal meten, in plaats van 360, zooals totnutoe gebruikelijk) Een cirkel van vierhonderd graden, Misschien ben ik bijzonder dom. Ik kan slechts naar de reden raden. Vierhonderd graden, maar waarom? Driehonderdzestig wordt verlaten, Maar men kreeg idem zooveel jaar. Door 't meten met die oude maten, Toch ook de eindjes bij elkaar. Natuurlijk valt niet te ontkennen, Het is een mooier rond getal. Waaraan men makkelijk zal wennen, Waarmee men prettig reeknen zal. 't Is het kwadraat van twintig graden, Verwacht men dat het mooglijk blijkt. Dat men, een ding niet te versmaden. De cirkelquadratuur bereikt? Of kan het bijgeval ook wezen. Ik ben zoo'n leek op dit terrein. Dat na een wijziging ais deze. Geen cirkel meer vicieus zal zijn? Wat is 't gevolg voor andre landen, Is dit voor ons van groot belang. Of houden wij gewoon de banden. Met onzen ouden cirkelgang? Moet onze ook meer graden tellen. Mijns inziens is daarvoor geen grond, 't Loopt zonder dat, durf ik voorspellen. Met onzen cirkel ook wel rond. P. GASUS. HET ONDERZOEK NAAR DE ERFPACHTSUITGIFTE TE AMSTERDAM. Mededeelingen kunnen nog niet worden gedaan. WERKZAAMHEDEN DUREN VOORT. AMSTERDAM, 15 Febr. Het onderzoek van de raadscommissie van onderzoek inzake erfpacht wordt naar wij vernemen met kracht voortgezet. De commissie vergadert gewoonlijk 3 a 4 maal per week, telkens gedurende ruim drie uren. In de tot nu toe gehouden vergaderin gen zijn reeds zeer vele personen gehoord. Uit den aard der zaak vorderen de besprekingen met hen en de daaruit voortvloeiende onderzoekin gen veel tijd. Het stemt de commissie tot voldoe ning, te kunnen mededeelen, dat zoowel de per sonen, die eigener beweging aan haar geschreven hebben, als zij die op initiatief der commissie zelf tot een bespreking werden uitgenoodigd, met zeer groote bereidwilligheid aan haar verzoek tot een bespreking hebben voldaan. Het ligt in het voor nemen, ook verder met de werkzaamheden den grootst mogelijken spoed te betrachten. Het is thans echter nog niet mogelijk, omtrent den stand van het onderzoek of omtrent den duur, nadere mededeelingen te doen. De bezetting van Hainan wordt voltooid. (Zie ook pag. 5.) TOKIO 15 Februari (Domei). Een Japansch landingsdetachement heeft Yoelin. de Zuidelijke havenstad van het eiland Hainan, bezet. De Chi- neezen boden eenigen tegenstand, welke echter weldi'a gebroken werd. Yoelin is de beste haven van Hainan. Na de bezetting van Kioensjan, de hoofdstad van Hainan, en van Haikau, de groot ste stad van het eiland, beheerschen de Japan sch e troepen thans practisch het geheele noor delijke deel. De bezetting van Samah en Yoelin in het Zuiden heeft de volledige bezetting van het eiland voltooid. Vooraanstaande Chineesche burgers zijn bezig met de samenstelling van een „vredescommissie". De woordvoerder van het departement van buitenlandsche zaken heeft als zijn meening te kennen gegeven, dat de door minister Arita gegeven uitleg betreffende de Japansche bezetting van Hainan blijkbaar den Franschen ambassadeur en mogelijk ook den Britschen ambassadeur heeft voldaan. De bescherming der buitenlandsche belangen. TOKIO 15 Februari (Domei). Er zijn hoffelijkheidsbezoeken gewisseld tusschen de Japansche autoriteiten en de Amerikaansghe marine-officieren, die met een torpedojager uit Hongkong te Haikau (eiland Hainan) zijn aan gekomen. De Amerikanen gaven uiting aan hun voldoening, dat bij de bezetting van Hainan de levens en eigendommen van vreemdelingen wa ren ontzien. Zij zouden hun regeering hiervan verslag uitbrengen. De Japansche vice-consul verzekerde hun, dat de Japansche militaire- en marine-autoriteiten op Hainan strikte orders hadden van hun regeering, om speciale aan dacht te wijden aan de bescherming der rechten en belangen van vreemdelingen. De Amerikaan- sche torpedojager is later op den dag naar Hongkong teruggekeerd. De „Times" over het beleefdheids bezoek van minister Patijn aan Lord Halifax. (Zie ook pag 5). LONDEN, 15 Februari (A.N.P.) Verwijzende naar het beleefdheidsbezoek, dat de Nederlandsche minister van Buitenlandsche Zaken, mr. J. A. N. Patijn, gisteravond gebracht heeft aan Lord Halifax in diens werkkamer in het Hoogerhuis (men zie pag. 5), schrijft de diplomatieke correspondent van de „Times" „Lord Halifax heeft gaarne de gelegenheid aangegrepen om over vele internationale vraag stukken te spreken met den vertegenwoordiger van een land dat in staat is de loopende zaken op onpartijdige wijze te blijven bezien". Het woord is aan..., Leonard Om rijkdom te venverven geven de menschen zich veel meer moeite dan zij zouden behoeven om het er buiten te stellen. Schending van Engelsch-Italiaansch accoord ROME, (United Press). Lord Perth de Britsche gezant in Rome heeft Ciano, naar wij uit betrouwbare bron vernemen, er van op de hoogte gesteld dat Engeland het zenden van Italiaansche versterkingen naar Libye beschoüwt als een schending van het Britsch-Italiaansche accoord, en bovendien dat Engeland de aanval len, die de Italiaansche pers op Frankrijk richt, niet kan goedkeuren. Perth zeide met nadruk dat deze aanvallen op Frankrijk een ongunstigen invloed op de Britsch-Italiaansche betrekkingen moeten heb ben. In welingelichte kringen meent men te weten, dat het antwoord van Ciano uiterst koel was en inhield, dat Italië niet anders doet dan zijn troepenmacht op 60.000 man brengen, wat de normale sterkte is. Deze versterkingen waren volgens Ciano noodig wijl Frankrijk in Tunis 200.000 man heelt hetgeen men in Engelsche kringen hoogst onwaarschijnlijk acht. Bovendien is men in Britsche kringen de mee ning toegedaan, dat Italië al 60.000 man in Libye heeft en dat in werkelijkheid het voornemen van Italië is, een grooter aantal in Afrika te vestigen. Ciano wees de verantwoordelijkheid voor de pers-campagne af, en antwoordde dat die aan Frankrijk te wijten is. Tegenslag voor de H. O. V. Heemstede verwacht geen resultaat van samenwerking met Bloemcndaal. B. en W. van Bloemendaal hebben een schrijven ontvangen van het gemeentebestuur van Heemstede inzake samenwerking ter ver krijging van een beteren financieelen toe stand van de H.O.V. B. en W. van Heemstede stellen zich in dit schrijven op het standpunt, dat, gezien het feit dat reeds eenige malen voor stellen tot het verleenen van subsidie aan de H.O.V. door den Raad zijn afgewezen, bij de huidige samenstelling van den Heemsteed- schen gemeenteraad van deze samenwerking geen resultaat te verwachten is. Voor BINNEN- en BUITENLAND. TELEFOON 15013. Mr. Cornciisstraat 5258, Haarlem. Dr. D. Bakkerlaan 1218, Bloemendaal. (Adv. Ingez. Med.) HF.DEN12 PAGINA'S HAARLEM EN OMGEVING. Een eigenaardigheid der Haarlemsche Wo ningstatistiek. 1 BINNENLAND. Het rapport inzake de overneming van de landbouw-crisismaatregclen door bedrijfs genooten is verschenen. 1 Dc Koningin zal van 23 tot 26 Mei Koning Leopold bezoeken. 1 De Tweede Kamer neemt de gewijzigde wet inzake vereenigen en vergaderen aan. 3 Van onzen Londenschen correspondent: De werkloosheid in Engeland. 11 BUITENLAND. Pierlot is thans Belgisch kabinetsformateur. 1 Het Hongaarsch kabinet Imredy is afge treden. 5 Dc bijzetting van Paus Pius XI. 5 Bérard zal Franco ontmoeten. 5 Dc Engelsche defensie-kosten bedragen de helft der nationale uitgaven. 5 ARTIKELEN, enz. J. H. de Bois: Kunst in Haarlem en daarbui ten 3 Van onzen correspondent in Boedapest: De wedstrijd NederlandHongarije te Rot terdam. g J. H. M.: Verkiezing van Pausen in het ver leden. g Prof. II. J. Lam: Ons contact met Zuid-Afrika 7 K. de Jong: Koninklijke Liedertafcl Zang en Vriendschap. 7 Dr. P. II. Schroder over: „De Koersen stijgen" 7 R. P.: Ruiterlijke Bekentenissen: De Arabier 3 De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge nomen op j

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1939 | | pagina 1