H DE MAGNEET
/School en Vrede"
AFLUKIN
STOFZUIGERS
EOMKBMI
SANOSTOL
Voor correcte radio-reparatie
WOENSDAG 22 FEBRUARI 1939
H 'A A R i: F M'S D A G B E A D
4
>ess aan
Een belangwekkende inleiding
van den heer W. Wiltschut voor
den R.K. Vredesbond
Tijdens de algemeene jaarvergadering van
den R.K. Vredesbond in Nederland, die te
Utrecht- werd gehouden, heeft de heer W.
Wiltschut, een der leidende figuren in R.K.
Onderwijskringen en lid van het hoofdbestuur
van den R.K. Vredesbond in Nederland, een
belangwekkende voordracht gehouden over
het onderwerp: „School en Vrede".
Het lijkt een eenigszins vreemde combina
tie: school en vrede, aldus leidde de spreker
zijn interessant onderwerp in. Doch als we aan
de school denken, denken we aan de jeugd.
Jeugd is onbarmhartig, vooral de jongens-
jeugd vecht graag. Misschien valt dit ver
schijnsel wel voor een deel terug op den on
derwijzer, die in zijn taak in een bepaald op
zicht is tekort geschoten. Spr. ging op dit
laatste zeer uitvoerig in en toetste zijn tot
den onderwijzersstand gerichte verwijt o.a.
aan de eigen jeugdherinneringen van heele
straatgevechten tusschen verschillende locale
scholen, die om futiliteiten vaak den oorlogs
toestand uitlokten, met als ontknooping van
dergelijke drama's steevast 'n hardhandig in
grijpen van de politiemacht!
In zijn tijd aldus spreker kregen de
leerlingen plastische lessen, waarin oorlogs
helden op een niet meer goed te praten wijze
werden verheerlijkt. Zoo was het vroeger en
ook thans nog wel al te vaak. Doch thans
diezelfde jeugd op de schoolbanken vrede
leeren, vredelievend maken, ziedaar een van
de heerlijkste opdrachten voor den modernen
onderwijzer. Laten we ons toch onthouden
van een foutieve heldenvereering op onze
scholen en boven alles in onze geschiedenis
boeken, waar een gruwelijk eenzijdige persoon
lijke heldenvereering vaak hoogtij viert. Een
gansch andere richting moeten we uit, ons
daarbij er voor behoedend, niet in het andere
uiterste te vervallen. Indien we de verschrik
kingen van den laatsten wereldoorlog in wel
overwogen en voorzichtig gehouden termen
aan onze jeugd laten zien, dan maakt dat
altijd indruk.
Spr. heeft steeds baat gevonden bij het met
de klas opmaken van de balans van 1565 oor
logsdagen, waarbij aan de eene zijde vier mo
gendheden en aan de andere zijde zeven en
twintig volkeren onafgebroken doorvochten.
Aan de hand van vele pakkende voorbeelden
maakte hij aan de vol" belangstelling luiste
rende vergadering duidelijk, op welke uitste
kende wijze hij de jeugd van de toch werkelijk
ook zeer ernstige zijden van den wereldoorlog
weet te overtuigen. Alleen en uitsluitend ge
weldige indrukwekkende cijfers zijn op den
duur zeker niet in staat het kinderlijk gemoed
te boeien en gaan ook in zeer vele gevallen
nog zijn bevattingsvermogen te boven. Dat na
het sluiten van den wapenstilstand, nog der
tig millioen mannen onder de wapenen ston
den, dat Duitschland bij het Verdrag van
Versailles 25.000 machinegeweren, 60.000 land-
bouw-machines, 5000 locomotieven, etc., moest
inleveren aan de overwinnaars, het geeft het
kind nog geen helder inzicht in de draag
wijdte van dat alles. Het is bijzonder moeilijk,
om aan de schoolgaande jeugd een denkbeeld
van zulke getallen te geven. Indien spr. zijn
jongens tijdens de les duidelijk maakt, wat
men dient te verstaan onder de „Slag aan de
Somme", dan begint zooiets eigenlijk pas goed
te leven bij het hooren van het nuchtere en
ontzettende,feit. dat het trommelvuur gedu
rende zeven achtereenvolgende dagen geen
seconde van de lucht is geweest, terwijl de
strijd onafgebroken voortwoedde! Zoo kan
men onze schooljeugd ook een goed denkbeeld
van de waarlijk fantastische grootte der opge
legde oorlogsschattingen geven, door haar er
op te wijzen, dat er 144 sterke mannen voor
noodig zijn, om een millioen losse zilveren
guldens in zakken van een mud in één keer
te verplaatsen! Hoeveel zijn er dan wel niet
noodig voor een milliard en voor meerdere
milliarden! Het loont de moeite van het goede
uitleggen, om aan de jeugd maar zeer innig
en diep het begrip bij te kunnen brengen, hoe
verschrikkelijk dan toch wel zulk 'n oorlog is!
Dit alles is echter nog maar een heel klein
stukje dagelijksche praktijk uit een klasse,
wat spr. hier demonstreert. Die klas is er stil
van, zeer ontvankelijk uiteraard en de open
kinderzielen, weerkaatst in de heldere kijker
tjes laven zich kennelijk aan een oprecht en
vurig vredesverlangenIeder mensch heeft
dat verlangen in zich, ook de soldatenziel hun
kert er naar. In dit verband wees spr. de ver
gadering op een zoo uitermate nuttige bespre
king voor de klas van de diep ontroerende
Kerstviering op het slagveld.
Zoodra in den Heiligen Nacht de wapens
rusten, valt de vreeselijke en sinds maanden
ongekende stilte over de vlakten, die de man
schappen op de beide fronten zoo onuitspre
kelijk ontroert. Men kreeg na zulk een kerst
viering de soldaten heel dikwijls niet meer aan
het vechten en zoo moesten ze noodgedwongen
naar andere gedeelten van de frontlinies wor
den verplaatst.
We moeten ook spreken in onze klassen over
de luchtbescherming, dat is helaas noodig. al
dus spr. Het klasgewijze bezoeken onder des
kundige leiding van luchtbeschermings-ten-
toonstellingen dat is spr.'s ervaring
maakt op alle kinderen steeds een bijzonder
diepen indruk. Het is daarom, dat spr. het
noodzakelijk acht vanaf deze plaats met klem
te waarschuwen voor al te heftige indrukken,
die van dergelijke openhartige tentoonstellin
gen kunnen en vaak genoeg ook zullen uit
gaan naar vele fijnbesnaarde en voor zulke
dingen nog al te sterk ontvankelijke kinder
zielen!
Inderdaad, er is zoo ontzettend veel op dit
gebied met de kinderen op een rustige en ver
standige wijze te bespreken. Wij dienen ons te
onthouden van iederen vorm van directe oor
logsverheerlijking in de school, doch moeten
daarentegen juist de volkomen bereidheid bij
het jonge kind aankweeken. om onder de
meest verschillende omstandigheden in zijn
kleinen kring en later in dien grooten daar
buiten over den vrede te onderbandelen. Laat
het toch vroeg leeren, al zijn ruzies op te
luimen»
Spreken over het nut of het goed vecht van
bewapening is zeer moeilijk op school, aldus
de geachte inleider. Spr. is van oordeel, dat
het een groote fout is in ons onderwijs, dat
wij de kinderen van 1314 jaar te kinder
achtig behandelen. Wek eerst voorzichtig de
juiste geschikte sfeer en spreek dan pas met
de kinderen over de bewapening, die wij ver-
nnrdeelen, mits het doel daarvan uitsluitend
is gericht op verovering. Doch om ons te ver
dedigen kan het duurste plicht zijn, om ons
te bewapenen! Zet vooral die twee uitersten
duidelijk en scherp gescheiden tegenover el
kaar voor de kinderen en leg het hun dan op
de juiste wijze uit. Spr. ging hier uitvoerig op
in. We behoeven onze leerlingen heelemaal
niet te verzwijgen, dat er ook wel een per
soonlijk gewetensconflict kan zijn. Nooit ech
ter zullen we dienst, mogen weigeren, indien
de overheid ons dat beveelt. Het staat immers
niet aan de afzonderlijke onderdanen van den
staat om uit te maken, welke van de verschil
lende partijen gelijk of ongelijk heeft. De on
derwijzer kieze daarom voor de klas ook nim
mer zelve partij in een of andere bepaalde
richting, doch hij legge er steeds den bijzonde
ren nadruk op, dat deze geheele aangelegen
heid er eene is van bijzonder delicaten aard.
Onze schooljeugd zal aangaande deze en der
gelijke kwesties zijn uiteindelijke vorming el
ders kunnen en moeten ontvangen. Doch
daarmede wil nog heelemaal niet gezegd zijn.
dat wij de moeilijkheden, die onze moderne
jeugd zeer speciaal ook op dit gebied heeft nu
maar verder dienen te ontwijken! Met tal van
sprekende voorbeelden illustreerde de inlei
der, hoe onze jeugd reeds op school door den
klasse-onderwijzer kan worden voorgelicht op
het ingewikkelde terrein der internationale
politiek, waarvan onze kranten-lezende kinde
ren zich anders zoo spoedig volkomen scheeve
voorstellingen kunnen gaan vormen! Zoo kun
nen we b.v. vertellen aan de jeugd, dat de
groote vredestafel nog teveel ledige plaatsen
vertoont. En er is zoo verbazend veel recht
streeks en zijdelings te betrekken bij de leer
stof in. op en voor de school.
Inleider vroeg zich tenslotte af, of het wel
zin heeft over vrede te spreken op onze scho
len, nu men de kinderen via pers, radio en
elders tracht te suggereeren, dat er vast e>
zeker een oorlog zal moeten komen. Zelfs
wordt den onderwijzers reeds verweten, er
blijkbaar blind voor te zijn, dat er immers
toch oorlog komt. Nooit mag de school den
oorlog prediken en haat zaaien, doch moet
daarentegen alle aandacht van de kinderen
steeds zooveel mogelijk trachten te conccn-
treeren op de ondernomen vredespogingen.
Hij liet nog eens extra uitkomen, hoe waarde
vol het is op school speciaal groote figuren
als Chamberlain bij het geschiedenis-onder
wijs vooral op den voorgrond te plaatsen. En
laat ons de jeugd vooral leeren bidden om
den vrede. Met een schoone peroratie wensch-
te spr. zijn voordracht te besluiten. Van het
aardsche paradijs der eerste menschen hebben
wij nog slechts overgehouden den schoonen
sterrenhemel, de schitterende bloemenpracht
op aarde en last not least de tallooze onschul
dige kinderoogen, die als het ware een afstra
ling zijn van het paradijs. De onderwijzers
hebben het kostelijke voorrecht, dat zij daarin
mogen peilen naar al het schoone en edele in
de kinderziel. Laat ons daarin het goede zaad
storten voor God en Zijn Kerk en voor den
Vrede! Dan ben ik overtuigd, dat de jeugd van
heden zal bidden en den hemel geweld aan
doen tot behoud van den vrede; zulks geve
God!
Een dankbaar en langdurig applaus beloon
de den inleider voor zijn met bijzondere be
langstelling door alle aanwezigen gevolgde
voordracht.
GEERT HOOGEVEEIN
Alléén
Mr. CORNELISSTRAAT 54 - TELEF. 16270.
iAdv Ingez Med./
Als GRIEP dreigt
AFLUKIN weer!
Neemf tijdig AFLUKIN. Het voorkomt
Griep - Verkoudheid - Influenza.
Prijs 50 cent per buisje. Bus van
1000 pillen f. 6.50.
E.schl der, naam AFLUKIN op elk pillet,e.
verkrijgbaar bij alle apothekers en drogisten
(Adv. ingez Med.)
FAILLISSEMENTEN.
Door de Arrondissements-Rechtbank te
Haarlem zijn de volgende Faillissementen
uitgesproken op 21 Februari 1939.
1. Jacob Yff Gzn., zonder beroep wonende
te Assendelft, Dorpsweg 373.
Curator mr, H. E. Prinsen Geerligs, te Haar
iem.
2. S. van Gorkum, rijwielhersteller, wonende
te Hoofddorp, gem. Haarlemmermeer, Sta
tionsweg 47.
Curator Mr. A. Beets te Haarlem.
3. A. Venema, timmerman, wonende te West-
zaan, J. J. Allanstraat 384.
Curatrice mevr. Mr. E. A. J. Scheltema-Con-
radi te Haarlem.
4. M. A. Blesgraaf, automatiekhouder, wo
nende te Haarlem, Damaststraat 40.
Curator Mr. A. Beets te Haarlem.
Rechter-commissaris in al deze faillisse
menten Mr. J. H. P. E. Mijnssen te Haarlem.
Wegens gebrek aan actief werd opgeheven
het faillissement van: P. Gjaltema, aanne
mer en bouwer, wonende te IJmuiden, gem.
Velsen, Trompstraat 102.
Curator Mr. L. Ali Cohen, te Haarlem.
Door het verbindend worden der uitdee-
lingslijst is geëindigd het faillissement van H.
J. van Zadel, destijds wonende te Wijk aan
Duin. gemeente Beverwijk, thans te Koog aan
de Zaan.
Curator mr. J. Deenik te Haarlem.
Op grond van verzet werd vernietigd het
faillissement van H. Kloot, zich noemende en
schrijvende H. Kloots, wonende te Haarlem,
Kruisweg 4.
Curator Mr. Dr. A. F. H. Schreurs te Haar'
lem.
EXAMENS.
Machinisten-examen.
Geslaagd voor het eerste gedeelte van diplo
ma C de heer P. J. van Alphen te Haarlem.
VOORDRACHTAVOND IN DE BOEKENWEEK.
In de boekenweek, en wel op Maandag 27 Fe
bruari, organiseert de Mij. tot Nut van 't Alge
meen te dezer stede een literairen avond in het
gebouw van de Sociëteit Vereeniging.
Deze avond zal worden verzorgd door den let
terkundig voordrager Jan Hartman uit Den
Haag, die dit seizoen in meer dan veertig plaat
sen voordrachten en spreekbeurten hield. Jan
Hartman, die ook spreker is voor het hoofdbe
stuur van het „Nut", verzorgde o.m. talrijke
radio-voordrachten en causerieën, zoowel voor
de A.V.R.O. als de N.C.R.V.. maar in het bijzon
der voor de Phohi-uitzendingen naar Oost- en
West-Indië. Hij zal een veelzijdig en belangwek
kend programma ten gehoore brengen, waarin
het vroolijke element niet zal ontbreken. De
verscheidenheid van het programma, alsmede
de goede naam van den voordrager en spreker,
zijn er borg voor, dat dit geen gewichtige, droge
of saaie „spreekbeurt" wordt. Hij zal spreken
over en vooi-dragen uit „Een Man en een Tjalk'
de roman, waarmede de jonge letterkundige Jan
van Rheenen enkele maanden geleden zoo ge
lukkig debuteerde. Dit boek trok nl. reeds de
bijzondere belangstelling van de critiek, die het,
ook in de meest uiteenloopende richtingen, met
veel waardeering begroette. Ook zal de aandacht
gevraagd worden voor Willem de Geus en zijn
werk, waarbij enkele fragmenten zullen worden
ten gehoore gebracht uit diens nieuwen histori-
schen roman „Piet Heyn". Uit „Flipje" en uit
„Het Meisje met den Blauwen Hoed" van Jo-
iian Fabricius, die kortelings den grooten ro
man „Kasteel in Karinthië" publiceerde, zal Jan
Hartman enkele fragmenten voordragen. Daar
bij zullen vooral de voortreffelijke humoristische
kwaliteiten van den vertelkunstenuar Fabricius
tot uitdrukking komen. Indien daartoe nog ge
legenheid is, zal ook nog gesproken worden over
„Madame Curie". Dit belangrijke boek, dat de
dochter Eve Curie over het leven van deze ge
niale en nobele vrouw schreef, werd door de be
kende romanschrijfster Willy Corsari in het Ne-
derlandsch bewerkt en verwierf ook in ons land
reeds een zeer groote belangstelling.
KINDERVOEDING.
Door „Kindervoeding" werden in de week van
13 Febr. tot 20 Febr. 1939 verstrekt 5716 porties
warm eten, n.l. in lokaal:
Eemstraat 1039, Overtonstraat 1189, Zoetestraat
1046, Kamperstraat 843, Haarl.liedestraat 753,
Buitengewoon onderwijs 660, voorm. Spaarn-
dam 186.
45 BEKENDE MERKEN - Ook In huurkoop
DE STOFZUIGER CENTRALE HAGEMAN,
GED. OUDE GRACHT 52 - TELEF. 12762
(Adv Ingez. Med.
Boi 6 Copenhagen
Gerda Ruste Karel's wangen, die direct weer frisch en gezond
werden. Zy kuste zijn oogen, waarin onmiddellijk de oude glans
terugkeerde en zij kuste zijn handen en voeten, zoodat hij weer
krachtig en vlug werd. Nu mocht de Sneeuwkoningin gerust terug
komen: Karei was aan haar macht onttrokken, zijn vrijbrief stond
met glinsterende ijsstukken geschreven
Hand in hand liepen zij samen het paleis uit. Zy spraken over
hun eigen huis, over Gerda's grootmoeder en over de rozen in den
tuin op het dak. En waar zij verschenen, daar ging de wind liggen
en brak het zonnetje door. Zij liepen tot aan den struik met roode
bessen, waar het rendier al op hen stond te wachten, met een
tweede rendier.
Starre Mjuler
Van olijdschap streelde Gerda de dieren over de neuzen. Nu
wist zij zeker, dat Karei en zij veilig thuis zouden komen. „Kom
Karei, de rendieren zullen ons dragen zei Gerda en welgemoed
zette zij zich op den rug van het trouwe dier, dat haar wegge
bracht had. Karei volgde haar voorbeeld en nauwelijks zaten zy,
of de dieren vertrokken al.
(Wordt vervolgd)
Daar komt wat
Haar dagelijksch lepeltje Sanostol!
Het volwaardige levertraanproduct
met dien fijnen sinaasappelsmaak
en den zeldzamenvitaminenrijkdom
A. B, C en D! Sanostol is noodig
voor Uw kind. maar óok voor Uzelf
De reeds welbekende flacon f. 1.40.
De voordeelige, 2 y2 X zoo groote
„familieverpakking" slechts f. 2.75
„Hel lekkere levertraan-product!"
BRolsfefe-STHEEMAN's."PHARMACIA
(Adv. Ingez. Med.)
Te korte „Jacht naar carrière"
toch goedgekeurd.
In de zaak van den theater-directeur A. de J.,
die door den kantonrechter te Rotterdam was
ontslagen van rechtsvervolging terzake van de
hem ten laste gelegde overtreding van de Bios
coopwet, van welk vonnis het O.M. in hooger be
roep is gegaan, heeft de Rotterdamsche recht
bank thans uitspraak gedaan.
Den verdachte was ten laste gelegd dat hij in
zijn theater de film: „Op jacht naar carrière"
zou hebben vertoond in een kortere lengte dan
door de centrale filmkeuringscommissie was
goedgekeurd.
De rechtbank heeft het vonnis van den kan
tonrechter bevestigd, zoodat de J. ontslagen is
van rechtsvervolging.
GEVONDEN DIEREN EN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij: Schelling, Valkenbur
gerplein 7, broche; Tromp, Zandvoortschelaan 23
bril; P. Steijnman, Balistraat 25, portemonnaie,
met inhoud, C. M. Hooreman. Bronsteeweg 92,
wollen handschoen; Pieters, Kerklaan 44, zadel-
dekje; J. de Ruiter, Heemsteedsche Dreef 170,
zakje met gebruikte postzegels, Bureau van po
litie, taschje met ritssluiting en dameshand
schoen.
Autoped, Rijkhoek, Kleine Houtweg 65;
Kerkboek, Bureau van politie, Smedestraat;
Cape, J. J. Booms, Riouwstraat 11; Een paar
handschoenen, Hofsté, Spaanschevaartstr. 103;
Hond, W. v. Zonneveld, Comelissteeg lrd.;
Dameshandschoenen, J. Brouwer, Boschlaan 9;
Een paar handschoenen, Bureau van politie,
Smedestraat: Handbeschermer van rijwiel,
H. Hekhuijsen, Olieslagerslaan 23 rd.; Hond,
Heems, Gasthuissingel 14 rd.; Kussen, Bureau
van politie, Smedestraat; Manchetknoop. W.
Zomerdijk. Wijde Geideloozepad 16; Porte
monnaie met inhoud, Franken, Groote Hout
straat 4; Regenpijpen, J. A. Bulters, Wester
gracht 23 rd.: Rijwielbelastingplaatje, Bureau
van politie, Smedestraat en C. Steenkist,
Lange Heerenvest 40; Kinaerring; D. Plantjes,
Korteweg 1; Rozenkrans, J. v. d. Wateren, Wel
tevredenstraat 36; Damesschoen, G. Bruijgom.
Sterreboschstraat 69; Vulpotlood. H. van
Wheel. Bisschop Ottostraat 13; Dekzeil, J. W.
G. Westerman, Zomerstraat 1.
9 Kl. Houtstraat 37
Hl Haarlem - Tel. 17032
(Adv. ingez. Mea.j
PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCHE
RADIOCENTRALE OP
DONDERDAG 23 FEBRUARI.
Progr. 1: Jaarsveld.
Progr. 2: Hilversum I en II.
Progr. 3: 8.00 Keulen. 9.50 Radio PTT Nord.
11.20 Parijs Radio 12.35 Ned. Brussel 2.20 Dan-
marks Radio of diversen. 2.40 Radio PTT
Nord. 3.20 Keulen. 4.20 Diversen. 4.40 London
Regional 5.20 Ned. Brussel. 6.05 Radio PTT
Nord. 6.50 Fr. Brussel. 7.20 Keulen. 7.30 Pau
ze. 7.35 Beromünster. 8.55 Fr. Brussel. 10.20
Ned. Brussel. 10.30 Fr. Brussel.11.20 Danmarks
Radio of diversen.
Progr. 4: 8.00 Ned. Brussel. 9.20 Diversen.
1035 London Regional. 12.05 Droitwich. 2.20
London Regional. 3.15 Droitwich. 6.40 London
Regional 6.55 Pauze. 7.00 Droitwich. 8.35
Straatsburg. 9.20 Droitwich.
Progr. 5: 8.00—7.00 Diversen.
7,008.00 Eigen gramofooonplatenconcert.
Zang met intermezzo van walsen.
1. Ein Lied aus meiner Heimat, R. Tauber.
2. Chèri, du bist heut' so anders, Zarah
Leander.
3. Ev'ryone says I love you. Edna Clare.
4. Ich hab' dich geliebt, Mimi Toma.
5. I'm falling in love with some-one, James
Melton.
6. Le mur de ton jardin, Tino Rossi.
7. Frag' nicht. Joseph Schmidt.
Walsintermezzo:
8. Die Schlittschuhllaufer, Odeondansorkest
9. Destiny. Edith Lorand.
10. Wiener Prateiieben. Odeon Dansorkest,
11. Donausagen. Wiener Bohèmeorkest.
12. Traumwalzer, Edith Lorand.
Vervolg zang:
13. Sag'mir nicht Adieu, Zarah Leander.
14. Lonesome me. Edna Clare.
15. Es war einmaal ein Baby, R. Tauber.
16. Ein Schiff fahrt nach Sjanghai, Mimi
Toma.
17. Ah. sweet mystery of live. James Melton.
18 Bohémienne aux yeux noirs, Tino Rossi.
19. Ein Lied geht um die Welt, J. Schmidt.
20. Chiribiribin, Grace Moore.
.0012.00 Diversen.
