Haarlem's Dagblad AZANA afgetreden Belgische kabinet alweer afgetreden. Werk in Vrijen Tijd. Minister Steenberghe naar Berlijn. ENGELAND EN FRANKRIJK ERKENNEN FRANCO Tijdsein. Ochtendbeurs Amsterdam Het Belangrijkste 56e Jaargang No. 17084 Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-Uitgavenen Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgirodienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM EIS ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Dinsdag 28 Februari 1939 Abonnementen per «reek f 0.25. p. maand f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per post f3.55. losse nummer» 6 cent per ex. Advertcntiën 1-5 regel» f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclame» f 0.60 per regel. Regelabonuementstarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regel» f 0.60. elke regel meer f 0.15. Groentje» zie rubriek. De eerste der reeks kleine tentoonstellingen in onze Tijdingzaal, die gewijd zijn aan de beantwoording van de vraag: „Wat doet u in uw vrijen tijd?" trekt al heel veel bezoekers. Dat hadden wij niet anders verwacht, na de groote belangstelling die al sinds langen tijd door de rubriek onder dezen titel was gewekt. Het zijn twee jonge redactieleden van dit blad, de heeren K. van Heusden en B. Korsten, bij wie indertijd de gedachte aan zulk een rubriek opkwam en die haar tot uitvoering brachten ook. Het denkbeeld deze tentoonstel lingen te ondernemen werd eveneens door dit tweetal geopperd en zij zullen zeker nog veel meer plezier aan hun initiatief beleven. Niet alleen omdat zij Haarlem's Dagblad hiermee een goeden dienst bewezen hebben, maar ook omdat zooveel lezers hen dankbaar zullen zijn. Natuurlijk zal het den exposanten voldoening geven hun werk, waaraan zooveel liefde en toewijding gegeven zijn, eens aan velen te kunnen toonen. Even natuurlijk zijn er ette lijke menschen, die het prettig vinden het te bezichtigen. Maar ik zie er toch nog meer in. Ik geloof dat het werk der inzenders vele menschen zal aansporen om van hun eigen vrijen tijd meer profijt te gaan trekken. En dat is een belangrijk ding. De wijzen waarop men vrijen tijd productief kan maken zijn natuurlijk talloos. Wie deze eerste kleine tentoonstelling bezoekt zal daar misschien niet datgene vinden dat precies met zijn persoonlijke aanleg overeenstemt. Niet ieder is een geboren knutselaar zooals de her schepper van het Circus Gleich in miniatuur. Niet ieder bezit de belangstelling voor de luchtvaart, die tot het maken van vliegtuig modellen leidt. Slechts een kleine minderheid van ons bezit de gaven die leiden tot copiëeren van schilderstukken en zelfs tot eigen werk in aquarel, in olieverf of met den etsnaald. Maar er zullen nog vele andere uitingen vol gen. Er zijn buitendien ook de verzamelaars op velerlei gebied. En er zijn degenen wier vrije tijd aan tooneel, aan muziek, aan voor drachtskunst in verschillenden vorm gewijd is. Wij hopen ook een aantal diergenen de gelegenheid te kunnen geven binnenkort eens hun voorbeeld aan anderen te toonen. Ja: hun voorbeeld in het besteden van hun vrijen tijd. Want dat lijkt mij toch de hoofdzaak. Ik ge loof dat het wekken van navolging voor de navolgers een nieuw geluk, een nieuwe ver vulling in hun leven zal inhouden. Om deze stelling te verdedigen is geen zwaar-op-de-handsch betoog noodig. Van onzen tijd wordt getuigd dat vele menschelij- ke waarden en als goed aanvaarde begrippen ondermijnd zijn of aan het wankelen ge bracht. Maar ik geloof dat de oude waarheden omtrent de ledigheid die des duivels oorkussen is en de ergste vermoeidheid, die door niets doen ontstaat, daar niet toe behooren. In tegendeel heeft veler gedwongen werkloosheid het besef van deze waarheden dieper doen doordringen. Bovendien hebben tal van ver vroegde pensioneeringen de aandacht geves tigd op de plotselinge „tijd-problemen" waar voor menschen gesteld worden die dikwijls nog veel te ondernemend en actief zijn om hun dagen met wat wandelen eji wat lezen door te brengen. Wie zich, voor de dag van zijn pensioneering aanbreekt, in een liefhebberij, een hobby, heeft verdiept, behoeft zich niet veel zorgen voor den fatalen datum te maken. Hij weet tevoren dat hij zich niet verkniezen zal. Hij maakt tevoren al plannen. Hij zal nu eindelijk eens die grootere dingen kunnen gaan aanpakken, die hem al zoo lang voor den geest staan maar waarvoor zijn werkkring hem niet den noodigen tijd en vooral niet de vereischte gelegenheid tot gedachten-concen tratie liet. Een andere categorie is die der menschen, die in den loop der jaren hun oude liefhebbe rijen zijn gaan veronachtzamen. Zij zijn heel talrijk. Er kunnen allerlei redenen voor zijn: drukken arbeid, de zorgen voor een groot ge zin en zoo meer. Maar vaak vervallen later die be'etselen-voor-de-hobby en dan komt men toch niet meer tot hervatting. Waarom niet? „Ik ben er nu heelemaal uit", of „ik ben de techniek kwijt" of een dergelijke verklaring volgt In antwoord op die vraag. Zoo zijn er alleen al talloozen, die vroeger een muziek instrument hebben bespeeld en het nu niet meer doen. Toch zouden samenspel met an deren, plus desnoods een tijdelijke hervatting van lesnemen, hen spoedig weer op gang brengen.. Als onze Vrije Tijd-actie als ik het zoo noemen mag tot dergelijk herstel van bezig- heden-in-vrijen-tijd leidt zal ons dat bijzonder verheugen. Onze initiatiefnemers, en wij allen, zullen dat dankbaar noteeren als voorbeeld van die gevallen waarin de actie van de krant van directe waarde in het leven van haar lezers kan zijn. R. P. Handelsbesprekingen met Walter Funk. De regeeringspersdienst meldt Het bestuur van de Leipziger Messe heeft onzen minister van Economische Zaken uitgenoodigd de Messe te bezoeken. De minister heeft deze uitnoodiging aanvaard en zal van deze gelegenheid gebruik maken zijn Duitschen ambtgenoot, Dr. Funk, te Berlijn een bezoek te brengen. Azana. COLLONGES SOUS SALèVE, 28 Fe bruari. (Belga-A.N.P.) Azana heeft een schrijven gericht tot den president van de Cortes, Martinez Barrio, waarin hij zijn ontslag aanbiedt als president van de Spaansche republiek. Azana schrijft, dat sedert het oogenblik, waarop de generale staf van de x*epu- blikeinsche troepen de nederlaag on vermijdelijk achtte, hij een voorstander van het snel sluiten van een wapen stilstand. Dit was niet alleen zijn eigen meening, volgens zijn eigen geweten, doch ook de meening van de meerder heid van het Spaansche volk. Bij het verlaten van den Spaanschen bodem De Duitsche bladen maken ook ge wag van de komst van minister Steen berghe. Het bezoek zal -plaats hebben op 10 Maart as. en zal gewijd zijn aan een uitbreiding van den Duitsch- Nederlandschen handel. Dr. Schacht zal in de tweede helft van Maart naar Oost-Azië vertrekken. Te Berlijn rekent men volgens de Tel. met de mogelijkheid, dat dr. Schacht dan ook een bezoek aan de Nederlandsche koloniën zal brengen. Zooals men weet heeft de reis van dr. Schacht ten doel de exportmogelijkheden voor Duitschland in de verder afgelegen gebie den te onderzoeken. Zijn reis zal verscheidene maanden in beslag nemen. trad hij niet onmiddellijk af, aangezien hij van meening was, dat een goed oogenblik was aangebroken om vredes onderhandelingen te openen. Nu even wel Frankrijk en Groot-Brittannië de regeering van generaal Franco de jure hebben erkend, is geen mogelijkheid meer open voor onderhandelingen of actie van zijn kant. De chef van het protocol van het re- publikeinsche presidentieele bureau te Collonges sous Salève heeft in het bij zijn van de vertegenwoordigers der inter nationale pers den brief voorgelezen, waarin president Azana mededeelt af te treden. De werkloosheid te Haarlem. Weer een goede week In de afgeloopen week verminderde het aan tal werkloozen te Haarlem met 86. Dezelfde week van 1938 gaf een daling van slechts 44, wat dus een gunstig verschil geeft van 42. Er zijn thans te Haarlem nog 5938 werkloo zen, dat zijn er 439 minder dan in 1938, 621 minder dan in 1937,1177 minder dan in 1936 en 97 minder dan in 1935. Dezer dagen benoeming van gezanten Besluit Maandag gevallen Duitsche autobandiet ter dood veroordeeld. Het bijzondere gerechtshof te Berlijn heeft gisteren in het proces tegen autobandieten, die Donderdag bij Berlijn een roof overval ge pleegd hadden op een automobilist, den 19- jarigen Arthur Gose op grond van de wet tegen straatroof door middel van „autoval- len" in drie gevallen drie maal ter dood verordeeld. De 16-jarige verdachte Heinz Gose kreeg zes jaar gevangenisstraf en een derde 19-jarige verdachte kreeg wegens heling zes maanden gevangenisstraf. Zoowel de Fransche als de Engel- sche regeering hebben gisteren het bewind van Franco de jure erkend. Dezer dagen zullen beide regeerin gen gezanten te Burgos benoemen. Het oordeel var. de Britsche pers over de er kenning van Franco is verdeeld. De conserva tieve bladen verwelkomen het besluit. De „Times" acht het een logisch gevolg van de politiek, welke gedurende dertig maanden is gevolgd. Het blad wijst verder op het verschil van de erkenning door Duitschland en Italië, welke een daad van partijschap was, en de er kenning door Frankrijk en Engeland, welke een gevolg is van de overwinning van Franco. De „Daily Telegraph" antwoordt de oppo sitie en zegt, dat het geen doel heeft de er kenning van Franco uit te stellen, aangezien dit het herstel van de betrekkingen met het nieuwe Spanje slechts moeilijker zou maken. Bovendien zou weigering van de erkenning een aansporing zijn den strijd voort te zetten zonder hoop op succes. De „Daily Herald" (Labour) is van oordeel, dat de erkenning van Franco in beginsel be schamend is en indien men thans Franco nog de rechten van oorlogvoerende zou toekennen, zou dit de laatste gemeene daad zijn. De „News Chronicle" noemt de erkenning een beschamend slot van één van de meest zwarte hoofdstukken van de Britsche ge schiedenis. „Bijdrage voor de pacificatie van Spanje." PARIJS 28 Februari (Havas). In zake de er kenning van Franco schrijft de „Figaro": De vol komen pacificatie van Spanje is nog slechts een kwestie van dagen, misschien van uren. Frank rijk en Engeland zullen dan een goede bijdrage gedaan hebben voor de vestiging van die paci ficatie. Thans willen wij ertoe mede werken om de Fransch-Spaansche vriendschap te herstellen en wij kunnen dat openlijk doen omdat de regee ringen van beide landen het over dezelfde be ginselen zijn eens geworden. Volgens de „Petit Parisien" zou Azana reeds als president zijn afgetreden en zou zijn besluit ter kennis zijn gebracht van Barrio, den voorzitter van de Cortes. De „Excelsior" verneemt, dat de post-, tele graaf- en spoorwegverbindingen onmiddellijk hersteld zullen worden, dat alle militaire en burgerlijke uitgewekenen die thans in Frankrijk zijn, naar Spanje kunnen terugkeeren en met clementie zullen behandeld worden, uitgezonderd de misdadigers en de autoriteiten, die voor die misdaden verantwoordelijk zijn. Voorts zal de Fransche regeering zooveel mogelijk den terug keer vergemakkelijken van kunstvoorwerpen, visschersbooten, en oorlogsschepen, welke naar Frankrijk gekomen zijn. De regeering van Bur gos, zoo verneemt het blad verder, heeft haar vroegere verklaringen herhaald betreffende de beginselen van absolute onafhankelijkheid en territoriale onschendbaarheid van Spanje en zijn overzeesche bezittingen, met name wat be treft de terugtrekking der buitenlandsche vrij willigers. In de „Populaire" uit Blum den vrees, dat de vervaldag nabij is, waarop de Italiaansche eischen zullen worden gesteld, en zegt hij de mi nisters te benijden, indien zij zich hierover ge rust kunnen voelen. De „Matin" schrijft uit Rome, dat men aldaar in de erkenning van Franco door Parijs en Lon den een gunstig teeken ziet voor de hervatting der Engelsch-Italiaansche besprekingen. Musso lini zou een nota gereedmaken, waarin hij de natuurlijke aspiraties van Italië uiteenzet. In Fransche diplomatieke kringen verklaart men, dat het een verrassing zou zijn, indien Mussolini zijn eischen herhaalde in een redevoering of in de pers. De onderhandelingen zullen geschieden langs diplomatieken weg, zoodra de Italiaan-, sche ambassadeur te Parijs uit Spanje terug keert. Terugzending van Spaansche goederen. BURGOS 28 Februari (Havas). In een officieuse nota worden de Spaansche goederen opgesomd, welke naar Frankrijk zijn gebracht sedert 18 Juli 1936 en welke de Fransche regee ring aan Spanje terug zal geven. Hierop staan o.a. het ooi-logsmateriaal en de wapenen, welke na de treugtocht uit Catalonië naar Frankrijk werden gebracht, de schepen en kunstvoorwer pen, welke in Frankrijk werden ondergebracht. Verder zijn beide landen overeengekomen, dat de noodige maatregelen genomen zullen worden om iedere actie tegen de rust in den nabuurstaat te beletten. (Men zie ook pag. 5). Socialistische ministers verzetten zich tegen de politiek van minister Gutt In de gistermiddag gehouden zit ting van den Belgischen ministerraad hebben de socialisten te kennen ge geven van oordeel te zijn, dat zij hun medewerking aan deze regeering niet konden voortzetten. Op grond hiervan is toen de regeering afgetreden. De socialistische minister van arbeid, Wauters, heeft een verklaring afgelegd, waar in hij zeide, dat er tusschen den minister van financien, Camille Gutt en zijn socialistische collega's onverzoenlijke verschillen van mee ning bestonden en dat het schijnt, dat de groote meerderheid van het parlement de ge dachte aan deflatie om te komen tot een evenwicht der begrooting afwijst. De socia listische linkerzijde aanvaardt geen vermin dering der salarissen voor ambtenaren en personen in openbaren dienst, hetgeen een schending zou zijn van de conventie tus schen den staat en zijn personeel. Onder deze omstandigheden waren de socialistische mi nisters van meening, dat zij hun medewer king in het kabinet Pierlot niet konden voortzetten. De laatste regeeringsdaad van mi nister-president Pierlot is, volgens Havas geweest, het samenstellen van een commissie, welke is belast met het onderzoek in de zaak Martens. Deze commissie bestaat uit drie per sonen: de procureur van het hof van cassatie, Gesche, de advocaatgeneraal van het hof van cassatie, Hayoit de Termicourt, en de voorzitter van het hoog militair gerechtshof, Vandekel- der. Een Brusselsche medewerker telefoneerde ons hedenmorgen: Het een-en-twintigste kabinet dat na den we reldoorlog aan den politieleen horizon van Bel gië verscheen, het kabinet-Pierlot is al weer heengegaan. Ditmaal volgde het verdwijnen wel zeer spoedig op het verschijnen. Het kabinet moest zijn regeeringstaak nog aanvangen. Over de bestaansmogelijkheden van dit mi nisterie heeft wel niemand zich illusies kunnen maken. Men weet hoe het gevormd werd om in afwachting van een oplossing in de zaak-Mar- tens een financieel en economisch program op te stellen en uit te voeren. Reeds de vorming gaf aanleiding tot groote moeilijkheden. Hoe kon dit-ook anders bij een samenwerking tusschen de vertegenwoordigers van de groote financiers en de groot-industrie met de socialis tische voormannen? Deze wankele regeerings- ploeg moest wel bij de eerste windvlaag door de politieke partijen omver geworpen worden. Het heette dat de regeering-Pierlot Dinsdag voor de Kamer zou verschijnen en daar zou sterven of verder leven. Wij hadden dit woord wel meer gehoord. In plaats van te sterven op het veld van eer is de regeering gisteravond al heengegaan. Officieel is de aanleiding de volgende: Donderdag heeft de minister van Financiën, de heer Gutt, voor de Kamer een vrij pessimistisch beeld van de Staatsfinanciën opgehangen. Het tekort op de begrooting over 1938 zou volgens hem meer dan duizend millioen franc bedragen. Ook voor dit jaar voorspelde de heer Gutt een aanzienlijk tekort en aangezien er voor het loo- pende jaar op een leeningsbehoefte van 2% millioen francs moet worden gerekend en hier aan alleen kan worden voldaan als er vertrou wen heerscht moet het mes er in gezet worden om weldra het begrootingsevenwicht te herstellen. Nog voor 1 Juli beloofde de regeerïng voor stellen daartoe aan het parlement te zullen in dienen. maar in afwachting hiervan wilde zij reeds met 1 April alle daarvoor in aanmerking komende staatsuitgaven met 5 pet. verlagen. In de eerste plaats de salarissen en pensioenen, uitgezonderd de uitkeeringen aan werkloozen en invaliden, alsmede de ouderdomspensioenen. Hierbij is de regeering op verzet der socialis ten gestuit. Het is de oude strijd tusschen voor- en tegenstanders van deflatie die hier met bit terheid wordt gestreden. Waar is de „sterke man" die al deze weer spannige schapen weer terug kan leiden onder een veilige hoede? Ernstige aanrijding te Aerdenhout. Bejaarde wielrijder zwaar gewond. Maandagmorgen had op den Zandvoorter- weg te Aerdenhout een ernstig verkeersonge val plaats. De 60 jarige koopman, genaamd J. H. B. uit Arnhem kwam per rijwiel van den uitrit van perceel Zandvoorterweg 4,4 en stak zonder naar links of rechts te kijken dwars den rijweg over. Bij dit oversteken werd hij gegrepen door een auto, die van de richting Heemstede kwam en bestuurd werd door den heer F. J. M. H. v. P.. wonende te Zandvoort. De wielrijder werd door het rechter voorspatbord van de auto gegrepen en kwam vervolgens op de motor kap terecht, terwijl hij met zijn hoofd door de voorruit van de auto sloeg. Door het remmen van de auto viel hij daarna achter over op het wegdek, waar hij zwaar gewond bleef liggen. Dr. Dippel uit Aerdenhout verleende de eerste hulp en op diens advies werd het slachtoffer per ziekenauto naar het zieken huis St. Joannes de Deo te Haarlem ver voerd. Het rijwiel werd zwaar, de auto licht beschadigd. De politie stelde een onderzoek in naar de remmen van de auto. Deze werden in orde bevonden. Hedenmorgen was de toestand van het slachtoffer nog hetzelfde. Hij heeft ver moedelijk een schedelbasisfractuur gekregen. Het woord is aan.... A. S. C. Wallis: Bedenk altijd dat niet al leen de verdienste maar ook de dwaling van een groot man onsterfelijk is. (Te Amsterdam wordt gemiddeld 11000 maal per dag van de telefo nische tijdinformatie gebruik ge maakt). Elfduizend menschen vragen eiken dag, In Amsterdam, hoe laat het is geworden, Dat is een aantal, dat er wezen mag. En het wijst zeker op een hang naar orde. 't Is blijkbaar in de Amsterdamsche lijn. Althans dat lijkt wel hieruit af te leiden, Om op de hoogte van je tijd te zijn. En zeker van je zaak te zijn bij tijden. Je moet ook in dit tijdelijk bestaan, Wel grondig voor de tijdpasseering waken. Zoodat je met je tijd steeds mee kunt gaan En geen moment zelfs uit den tijd zult raken. De geest des tijds is eenmaal: tijd is geld, In sterker mate dan het ooit geweest is, AI wordt terecht van dezen tijd verteld, Dat hij niet geldt, als een die groot van geest is. Elfduizend menschen vragen weer vandaag En morgen of zij werklijk bij den tijd zijn, Want Amsterdammers weten altijd graag, Hoe laat het is, opdat zij steeds bereid zijn. P. GASUS. 13795 TELEFOON 13795 F. MOOLENAAR stemt Piano's om de 3 m. op toon, 5.- p.j. Ook buiten d. stad ORGELS REPAREEREN. SCHALKBURGERGRACHT 38, HAARLEM-N. (Adv. Ingez. Med.) Koersen van de Ochtendbeurs te Amsterdam van heden van 10.30 uur tot 11.25 uur. Kon. Olie 3.16—7. H.V.A. 424—5 Amst. Rubber 205-%6 Philips 204 A.K.U. 391/2— Unilever 135% Beth. Steel 55 1/8—% U.S. Steel 47 13'16—8 Republic Steel 16 Vè9/16 Anaconda 23 1/8 New York Central 15% H. lEB ik geen aanleiding om een Groentje in Haarlem's Dagblad te plaatsen? Dat is een vraag, die de huisvrouw zich geregeld wel mag stellen, tot eigen voordeel. HF.DEN12 PAGINA'S HAARLEM EN OMGEVING. P Weer een vrij belangrijke daling van het erkloozcncijfer te Haarlem. Ook te Haarlem zal een herdenking van het eeuwfeest van den spoorweg Haarlem-Am sterdam plaats hebben. De zorg voor geestes-zwakken. In Haarlem zijn de kosten het dubbele van die in Bloe- mcndaal en Heemstede. BINNENLAND. Minister Steenberghe gaat naar Berlijn. „Hamsteren" door particulieren gewenscht? 2 De overwegingen van den Hoogen Raad in de Arnoud-zaak. 3 BUITENLAND. Het Belgische kabinet Pierlot is weer afge treden. 1 De regeeringen van Engeland en Frankrijk hebben het bewind van Franco thans de jure erkend. 5 Joden achten de Britsche voorstellen inzake Palestina geen grondslag voor verdere be spreking. 5 MacDonald heeft in het Lagerhuis gewaar schuwd tegen veronderstellingen omtrent den juisten inhoud van het Palestijnsche Plan. 5 SPORT. Damrubrick. 6 Criticus: Romantiek in de voetbalsport. 6 ARTIKELEN, enz. R. P.: Werk in vrijen tijd. i Mr. E. Elias: Ik ontdek Amerika. 3 Melis Stoke: Van mensch tot mensch. Van land tot land. 3 J. B. Schuil over: „Vasantasena" 7 J. B. Schuil over „Zesde etage". 7 J. B. Schuil: Jan Hartman voor ,,'t Nut van 't Algemeen". 7 K. de Jong: Fecstconcert llaarlemsche Motet en Madrigaalvereeniging. 7 De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge nomen op 0

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1939 | | pagina 1