DE
NA
van den
BENOEMING
nieuwen Paus.
Hoe de bevolking van Rome het nieuws ontving.
EUGENIO PACELLI
VRIJDAG 3 MAART 1939
HA AR GEM'S DAGBCAD
5
(Vervolg van pag. 1)
Zoodra de vereischte meerderheid van stem
men voor Pacelli vaststond, werden de deuren
der Sixtijnsche kapel geopend en werden de
secretaris van het conclaaf en de ceremonie
meesters binnengelaten. De kardinaal-deken,
omringd door de kardinalen, de hoofden der
orden, priesters en diakenen begaf zich naar
den gekozene en vroeg hem in het latijn:
.Aanvaardt gij uwe verkiezing tot Paus?" Toen
Pacelli bevestigend geantwoord had, werden
alle baldakijnen boven de zetels der kardinalen
met één beweging neergehaald, met uitzonde
ring van het baldakijn boven den zetel van
Pacelli, Vervolgens vroeg de deken welken
naam hij als Paus zou dragen.
Intusschen maakte de secretaris van het
conclaaf de officieele acte op van de verkie
zing en de aanvaarding daarvan. Terstond
daarop begaf de gekozene zich, vergezeld van
zijn conclavisten, naar een kleine zaal, waar
reeds voor den aanvang van het conclaaf de
pontificale kleedij gereed lag. Men bekleedde
Pacelli met deze pauselijke kleederen, waar
na hij plaats nam op den stoel aan den voet
van het altaar in de Sixtijnsche kapel. In
volgorde van anciënniteit trokken vervólgens
de kardinalen langs den nieuwen paus. Zij
kusten hem den voet, daarna de hand, die
hen ophief.
Na deze plechtigheid ging de Paus over tot
de zegening van het altaar. Eenige oogen-
blikken later werd de uitslag aan het volk
bekend gemaakt. De klokken van de basiliek
luidden krachtig. „Annuntio a vobis gaudium
magnum" aldus begon de kardinaal-deken zijn
aankondiging, die voortging: „Wij hebben tot
Paus den zeer eerbiedwaardigen kardinaal
Pacelli. die den naam van Pius XII heeft
aangenomen".
Daarop verscheen de Paus in de loggia, ge
kleed in pauselijk gewaad, tot verleening van
den zegen Urbi et Orbi. Alle klokken van
St.-Pieter beierden, terwijl de Paus de zege
ningsformule uitsprak en het teeken des krui-
ses maakte boven de op het Sint Pietersplein
geknielde menigte. Religieuze gezangen klon
ken over het plein. De Pauselijke marsch weer
klonk, geblazen op zilveren trompetten.
Om 18 uur 30 trokken Pius XII en zijn ge
volg zich terug van de loggia, terwijl de me
nigte bleef juichen en zingen.
De stemming op het Sint Pietersplein.
VATICAANSTAD, 2 Maart (A.N.P.) Zoo
dra het bericht, dat een Paus was gekozen,
bekend v/as, hielden de omroepers voor de
radio Vaticana in onderscheiden talen allen,
die dit station konden opvangen op de hoogte
van de gebeurtenissen, het wachten, dat uiter
aard lang duurde en de spanning, over de
vraag wie wel de gekozene zou zijn, steeds
sterker deed stijgen, werd gekort door de veel
vuldige vertalingen van het bericht, dat de
heilige Roomsche kerk een nieuwen herder
had gekregen.
Over de balustrade van de buitenloggia van
St. Pie ter werd een tapijt gehangen met de
pauselijke emblemen, aanvankelijk nog be
dekt met een wit doek. Wanneer dit doek
zou vallen was het groote oogenblik aange
broken, dat de nog steeds aangroeiende me
nigte, welke op het groote plein samen
stroomde, verbeidde.
Dan, kort na een, in vijf, zes verschillende
talen, wordt gezegd, dat het oogenblik daar is.
Het witte doek valt. de deuren gaan open en
terwijl de menschen op de Piazza al een ge
juich aanheffen, komen de prelaten naar
buiten op de loggia, gevolgd door kardinaal
Camillo Caccia Dominioni, den oudsten kar
dinaal-diaken. Er treedt een stilte in, waarin
men de personen op de loggia met spanning
Als de kardinaal de woorden
spreekt: „Habemus Pontificem", hoort
men nieuw gejuich. Even wordt het
stiller, om te hooren, wie de uitverko
rene is. De kardinaal vervolgt zijn
toespraak. „Eugenio", klinkt het uit
zijn mond en een enorme juichkreet
stijgt uit de menigte op. Er is maar
één Eugenio, de staatssecretaris! Na
de eerste golf van geestdrift gaat de
kardinaal verder:De zeer eer
biedwaardige kardinaal Pacelli. Nieu
we vreugdekreten stijgen tegen de
oude aartsbasiliek op. Pius hoort men
verder, Pius, die op zijn verjaardag
tot Paus werd gekozen.
De kardinaal treedt dan terug en naar vo
ren schrijdt de als kardinaal-staatssecretaris
zoo bekende figuur van Pius XII, het nieuwe
hoofd der Una Sancta. de nieuwe koning van
den Vaticaanschen Staat. Een onbeschrijfe
lijke jubel maakt zich van de menigte mees
ter. Dan worden de eerste gebeden gezegd
voor den Pauselijken zegen en stilte daalt
over de enorme menschenmassa, welke op de
knieën zinkt. Plechtig geeft dan Pius XII zijn
eersten zegen aan stad en land Urbi et Orbi.
Na dit indrukwekkende oogenblik heffen de
Romeinen het .JLaudate Dominum" aan, als
waardig slot voor dit historisch moment. En
als zij onder het beieren der tallooze kerk
klokken terugkeeren naar de stad. zien zij hoe
overal reeds vlaggen uitgehangen worden als
vreugdebetoon na de rouwdagen van Fe
bruari..
Ook in Nederland is de keuze van den nieu
wen Paus met vreugde begroet. Zoodra het
nieuws bekend werd, werden de klokken van
de Katholieke kerken geluid en bij verschei
dene woningen van Katholieken stak men de
vlag in de Pauselijke kleuren, dan wel de na
tionale vlag met Pauselijken wimpel uit. Van
de nuntiatuur te 's-Gravenhage werd ter
stond na de heugelijke tijding de vlag ont
plooid.
Na zich uit de loggia te hebben teruggetrok
ken keerde Paus Pius XII naar de Sixtijnsche
kapel terug waar hij, na van gewaad te hebben
verwisseld en langdurig te hebben gebeden,
plaats nam in de seda gestatona om voor de
tweede maal het eerbetoon van de kardinalen
in ontvangst te nemen. De Paus begaf zich ver
volgens naar de zaal der gewijde gewaden, waar
hij de pontificale kleedingstukken aflegde en
den bisschopsmantel met de groote stola om
hing, waarna hij zich terugtrok in de apparte
menten. die hij reeds als staatssecretaris be
woonde.
Men gelooft, dat de kroning van Pius
XII Zondag 12 Maart zal geschieden.
De Italiaansche koning heeft den nieuwen
Paus een felicitatietelegram gezonden. Ook
Mussolini zond een telegram, waarin hij zegt:
Het Italiaansche volk deelt in de vreugde van de
katholieke wereld wegens de gelukkige verkie
zing van uwe Heiligheid tot Paus. Ik verzoek
Uwe Heiligheid de eerbiedige hulde van de fas
cistische regeering en van mij persoonlijk te
aanvaarden.
„Geen verrassing" zegt de
Italiaansche pers.
In speciale edities meldt de Italiaansche pers
de verkiezing van den nieuwen Paus, waarbij
zij opmerkt, dat de benoeming geenerlei verras
sing gewekt heeft, aangezien vele stemmen Pa
celli reeds hadden genoemd als den man, die
voor dezen hoogen post bestemd was. De Gior-
nale d'Italia wijst er op. dat het conclaaf in vrij
heid gehouden en dat „niets, direct noch indi
rect verwarrend heeft kunnen werken op den
geest van hen, die zich voorbereidden tot de be
noeming van een opvolger van Pius XI". Het
zelfde blad zegt, dat „alle Italianen hun eerbie
dige gedachten richten naar den nieuwen Paus
en er zeker van zijn, dat de leden van het hei
lige college zich niet vergist hebben in hun
keuze".
De Romeinsche correspondent van Reuter te
lefoneert, dat onder de Romeinen een jubelstem
ming heerscht en dat men de menschen op straat
kan hooren zeggen: „Hjj is onze Paus. een Ro
meinsche Paus".
Of echter de verkiezing van .Pacelli
in fascistische kringen zeer in den
smaak valt, is niet geheel zeker, in
dien men rekening houdt met een recent
artikel in de Relazioni International!,
waarin verklaard wordt, dat het voor
Pacelli moeilijk zou zijn, de stemmen
van de Italiaansche kardinalen op zich
te vereenigen.
De indruk te Berlijn.
De Reu ter-correspondent te Berlijn herinnert
er aan dat de nieuwe Paus dikwijls in de Duitsche
pers heftig is aangevallen als een vijand van
het Duitsche rijk, en dat hij in een serie artike
len. die verleden jaar in de Angriff. het blad van
Goebbels, werd gepubliceerd, „een vertegen
woordiger genoemd werd van een ziekelijke ge
neratie en van een zieltogende bourgeoisie".
De verwachting wordt uitgesproken dat de po
litiek van Pius XI zal worden voortgezet.
Alle bladen publiceeren een uitgebreiden le
vensloop van den nieuwen Paus. De „Deutsche
Allgemeine Zeitung" schrijft, dat aan de verkie
zing een bespreking is voorafgegaan, of tot
hoofd van de katholieke kérk een zielzorger en
herder of een politicus en diplomaat gekozen
zou moeten worden. De beslissing is op het laat
ste gevallen, hetgeen natuurlijk geen invloed
heeft op de eigenschappen van zielzorger van
den nieuwen Paus. Het blad citeert vervolgens
de woorden, welke de nieuwe Paus eens tot
Duitsche pelgrims heeft gericht:
„In moeilijke tijden -leven is, in het licht der
eeuwigheid gezien, niet zoozeer een plaag als
wel een genade van God. Heldhaftig leven is
meer waard dan gemakkelijk leven".
Deze modern aandoende woorden zoo
schrijft het blad zijn karakteristiek voor den
mensch zoowel als voor den kerkvorst en wan
neer zij een brug slaan tot het begrijpen van de
groote opgaven van onzen tijd, dan zal de ver
kiezing van een politicus gerechtvaardigd zijn.
Parijs verwacht voortzetting van het
gevoerde beleid.
In politieke kringen te Parijs was men
algemeen van gevoelen, dat het college
van kardinalen door de snelle verkie
zing van Pacelli ondubbelzinnig zijn in
stemming heeft betuigd met het door
Pius XI gevolgde beleid, dat een voort
durend streven was naar behoud van
den vrede tusschen de menschen en vol
ken en van de heiligste religieuse en
menschelijke waarden.
Verscheiden politieke figuren hebben
tegenover Havas hun groote voldoening
geuit.
„Le Matin" publiceert een artikel van Ste-
phanne Lauzanne, waarin deze zegt, dat de
nieuwe Paus den naam Pius XII heeft aangeno
men. Niets is meer in den geest van Pius XI.
Het blad kondigt verder aan. dat de nieuwe Paus
tot devies heeft gekozen „Opus Justitiae Pax"
(de vrede is het werk der rechtvaardigheid).
In de „Jour" en de „Echo de Paris" herinnert
Bailby aan de woorden van kardinaal Pacelli,
toen deze op 13 Juli 1937 als pauselijk legaat in
de Notre Dame sprak over de „bovennatuurlijke
zending van Frankrijk in de wereld".
De „Aube" bericht uit Rome, dat Paus Pius
XII tot staatssecretaris gekozen zou hebben mgr.
Maglione, oud-nuntius te Parijs.
Te Londen is de keuze eveneens gunstig ont
vangen. Men herinnert aan Pacelli's werk bij
het tot stand brengen van de concordaten met
Italië en Duitschland. Men beschrijft Pacelli als
een man van groote bekwaamheid en persoon
lijke charme, met evenwichtig eopvattingen in
politieke problemen. Men is van meening. dat
de verrichtingen van Pacelli als Pauselijk staats
secretaris zelfs nog beter bekend zouden zijn in
de wereld, wanneer Pius XI niet den stempel
zijner persoonlijkheid en belangstelling op alle
Vaticaansche zaken had geplaatst.
De Reuter-correspondent te Washington seint,
dat de vriendschapsbanden, die Pacelli daar
heeft aangeknoopt, de populariteit van zijn ver
kiezing verzekeren, en dat men te Washington
van meening is, dat Pacelli in de komende jaren
zijn diplomatieke kundigheid zal gebruiken bij
de kritieke opgaven, waarvoor de kerk zich in
verschillende landen, in het bijzonder Duitsch
land, Oostenrijk en Spanje, gesteld ziet.
Reuter's correspondent te Burgos telefoneert,
'dat de verkiezing van Pacelli ook daar voldoe
ning heeft gewekt, waar er aan herinnerd wordt,
dat het tijdens zijn ambtsperiode als kardinaal
staatssecretaris was, dat het Vaticaan Franco
heeft erkend.
In Volkenbondskringen is men het er
algemeen over eens, dat het conclaaf de
beste keuze voor de christenheid en
voor de samenwerking van den H. Stoel
aan het algemeene werk ten gunste van
den vrede gedaan heeft. De nieuwe Paus
is een fijnzinnig diplomaat, volmaakt
kenner van de internationale proble
men, een polyglot, die vloeiend zes of
zeven talen spreekt. Dat hij den naam
van zijn voorganger heeft aangenomen
is een waarborg voor den wil van den
nieuwen Paus tot instandhouding van
het werk van Pius XI en tot het doen
overwegen in de betrekkingen tusschen
de volkeren van de groote beginselen
der samenwerking zonder geweld en in
menschelijke waardigheid.
Uit Boedapest meldt Stefani: De keuze van
den nieuwen Paus heeft in geheel Hongarije
groote vreugde gewekt, omdat Pacelli negen
maanden geleden als Pauselijk delegaat Boeda
pest heeft bezocht tijdens het Eucharistische
wereldcongres en toen de levendigste belang
stelling voor Hongarije toonde. Bijgevolg is men
in Hongaarsche politieke kringen er van over
tuigd, dat tijdens het Pausschap van Pius XII
de religieuze banden tusschen Vaticaanstad en
de Hongaarsche natie nog nauwer zullen wor
den.
Uit Warschau: De snel tot stand gekomen ver
kiezing van een nieuwen Paus is met diepe vol
doening ontvangen door de Poolsche bevolking,
die met een zekere onbehagelijkheid zag hoe
politieke discussies ontstonden rondom den per
soon van den eventueelen opvolger van Pius XI.
Mgr. Gall, de administrateur van het aartsbis
dom Warschau en Mgr. Gawlina, bisschop van
het Poolsche leger, hebben hun voldoening er
over uitgesproken, dat de -nieuwe Paus de
naaste medewerker is geweest van Pius XI en
dat hij den naam Pius XII heeft aangenomen,
omdat dat er op wijst, dat hij het Pausschap van
zijn grooten voorganger wil voortzetten.
Geen proces tegen Schuschnig
Ex-bondskanselier zou zich in Opper-
Oostenrijk mogen vestigen.
Welingelichte Weensche kringen verklaren,
volgens Havas, dat Maandag j.l. besloten is af
te zien van iedere vervolging van Schusch-
nigg. Zij nemen aan, dat de oud-bondskanse
lier van Oostenrijk over enkele weken ver
trekken zal uit hotel Metropole, waar hij ge
vangen werd gehouden en dat hij zich zal
terugtrekken in een klein plaatsje in Opper-
Oostenrijk. Sedert 27 Februari had de echt-
genoote van Schuschnigg verlof hem dage
lijks te bezoeken in hotel Metropole.
Een zwarte rookwolk, welke ui» de schoorsteenpijp der Sixtijnsche
kapel te Rome omhoogsteeg. was het teeken. dat bij de eerste
stemming nog geen Paus was gekozen Bovenstaande, telegrafisch
overgebrachte foto, toont dit moment
Geestelijke en
diplomaat.
Eugenio Pacelli, die als Pius XII den
stoel van Petrus zal bestijgen werd te Rome
op 2 Maart 1876 geboren uit een familie van
juristen. Zijn vader was deken van de con
sistorie-advocaten. Zijn broer Francesco voer
de namens Paus Pius XI de onderhandelingen
met den Italiaanschen staat omtrent de Ro
meinsche kwestie en het concordaat en was bij
de onderteekening op 11 Febr. 1929 aanwezig
Deze broer werd later de rechtskundige advi
seur van den Vaticaanschen staat, in welke
functie hij na zijn dood werd opgevolgd door
zijn zoon Carlo.
Eugenio Pacelli trok reeds als schooljongen
de aandacht door zijn buitengewone be
gaafdheid. Algemeen ging hij door voor een
wonderkind, want reeds op zijn achtste jaar
kon hij uren lang achter elkaar Grieksche.
Latijnsche en Hebreeuwsche teksten voordra
gen. Na een schitterende studie werd hij in
Maart 1899 tot priester gewijd. Elf jaar later,
den 25sten November 1912. benoemde Paus
Pius X hem tot raadgever in het Heilige Of
ficium.
In een duizelingwekkende vaart klom hen nu
op. In den ouderdom van ternauwernood 38
jaar kreeg hij de verantwoordelijke betrek
king van secretaris voor kerkaangelegen-
heden. Gedurende den wereldoorlog benoemde
de Paus hem tot prelaat en deed sinds dien
tijd voortdurend een beroep op zijn uitsteken
de raadgevingen. Een maand voor zijn deod in
het jaar 1917, liet hij hem tot aartsbisschop
van Sardes kiezen. Benedictus XV wijdde hem
in Mei van hetzelfde jaar in de Sixtijnsche
kapel.
Reeds voor dien tijd echter was Pacelli
begonnen als diplomaat werkzaam te zijn.
In April 1917 was hij als Pauselijk nuntius
naar Beieren gezonden, waar hij 'n dankbaar
arbeidsterrein vond. Voor het uitgehongerde
Beieren zette hij een groote hulp-actie op
touw en zoodoende verwierf hij de svmpathie
van het volk en van de regeering. Hij ijverde
bovendien voor het uitwisselen van de krijgs
gevangenen en voor de oorlogsslachtoffers. Den
29 Juni 1917 had hij zijn eerste ontmoeting met
den Duitschen keizer. Hij speelde een groote
rol in de vredespogingen van den Paus in dat
jaar.
In 1918. op het einde van den oorlog, was
hij een van de weinigen van het corps diplo
matique. die in Duitschland achterbleef.
Zijn groote taak was het voorberei
den van een nieuw concordaat met
Beieren, dat het oude van 1817 moest
vervangen. Ondanks veel oppositie
slaagde hij erin dit concordaat in 1924
tot stand te brengen. Ondertusschen
was hij in 1920 benoemd tot nuntius
te Berlijn, waar hij ook het concor
daat met het Duitsche Rijk tot stand
bracht.
In de maand Juni van het jaar 1925 over
handigde monseigneur Pacelli den Pruisischen
minister-president, Otto Braun, zijn geloofs
brieven als Pauselijk nuntius voor Pruisen.
Hij slaagde er in met de sociaal-democratische
leiders van dien tijd op een goeden voet te
komen staan en kreeg bovendien een grooten
politieken invloed door middel van de Cen
trumpartij.
Wanneer de nationaal-socialisten den Ka
tholieken tegenwoordig dan ook verwij
ten, dat zij zich gedurende het Wei-
mar-regime voortdurend in de staatszaken
gemengd hebben, dan is dit in de eerste plaats
toe te schrijven aan de activiteit van Pacelli
van 1925 tot 1929 in Duitschland.
In 1929 riep Paus Pius XI zijn besten ge
zant naar Rome terug en werkte met hem
samen het Lateraanverdrag uit, waarmee de
vrede tusschen de Kerk en Mussolini tot stand
kwam. Nadat deze werkzaamheden voltooid
waren, kreeg Pacelli den titel van kardinaal,
terwijl hij drie dagen later als zoodanig in
gewijd werd. Van dien tijd af, was Paus Pius
XI niet meer van zijn uitstekenden en knap
pen medewerker te scheiden.
In het consistorie van 16 Dec 1929 werd hij
door Pius XI tot kardinaal benoemd. Hij volg
de kardinaal Pietro Gasparri als staatssecre
taris op in het jaar 1930. terwijl hij een paar
maanden later werd benoemd als aartspriester
van de aartsbasiliek Sint Pieter.
In zijn functie van staatssecretaris
kwam hij voor moeilijke vraagstukken:
de kwestie van Malta tusschen de
bisschoppen en de Engelsche regeering,
de eerste geloofsvervolging in Spanje
In 1931 wist hij de moeilijkheden over
de katholieke actie tusschen kerk en
Italiaansche regeering in der minne
te schikken. In 1933 en latere jaren
volgden, ondanks het concordaat tus
schen het Derde Rijk en de kerk, de
moeilijkheden tusschen het Vaticaan
en de Duitsche regeering.
Vriend van Frankrijk.
De groote, magere man met de konink
lijke houding en doordringende oogen achter
den hoornen bril. stond nu op het hoogtepunt
van zijn carrière De geheele wereld raakte
er snel aan gewend, hem als een der voor
treffelijkste staatslieden te beschouwen, die
de Katholieke Kerk in deze eeuw voortgebracht
heeft. Als zeer bijzondere gezant van den
Paus ging hij naar het Eucharistisch congres
te Boedapest en ook naar dat te Buenos Aires
Nog verder breidde hij echter zijn wereld
reizen uit. In 1937 ondernam hij een reis naar
de Vereenigde Staten van Amerika, waar de
20 millioen Katholieken hem met uitbundige
geestdrift ontvingen en begroetten. In het
zelfde jaar wijdde hij in Lisieux de basiliek
van de Heilige Therèse in. Bij deze gelegen
heid hield hij een radio-rede, waarvan de
warme en hartelijke klank den Franschen
nog steeds in de ooren klinkt. „Moge over
onze lieve dochter Frankrijk", zoo riep hij bh'
die gelegenheid uit. „over Europa en over
de geheele wereld weer de goddelijke regen
boog van den vrede schijnen, die wij door
zooveel gebeden, die wij ten hemel laten stij
gen. afsmeeken!"
Voor het eerst sedert 218 jaar zal thans
weder een te Rome geboren kardinaal den
tiaar dragen.
De laatste Romeinsche Paus was kardinaal
Conti, die in 1721 gekozen werd en toen den
naam aannam van Innocentius XIII.
Pacelli is de 262ste Paus.
Howard Garter overleden.
Te Lnoden is overleden de beroemde oud
heidkundige Howard Carter, die belangrijke
ontdekkingen heeft gedaan in het graf van
Toe tankhamen.
Conclaaf hedenochtend gesloten.
Enkele kardinalen mochten gisteravond reeds
het Conclaaf verlaten.
Ofschoon het conclaaf tol hedenoch
tend gesloten is gebleven, heeft Pius XII
gisteren aan enkele kardinalen toe
stemming verleend, het conclaaf nog
denzelfden avond te verlaten. Tot dezen
behooren de kardinalen Copello, aarts
bisschop van Buenos Aires, en Leme da
Silveira, aartsbisschop van Rio de Ja
neiro, die zich slechts enkele uren na
hun aankomst, zonder na hun langdu-
rigen overtocht de minste rust te heb
ben genoten, in het conclaaf hadden
begeven.
Eerste publieke daad.
Pius XII heeft kardinaal 'Copello gemachtigd
Argentinië te doen weten, dat hij zich op het
oogenblik van zijn verheffing tot Paus met
groote ontroering Buenos Aires en de Argen-
tijnsche republiek herinnerde, aan welk land hij
zijn grooten en innigen zegen zendt. Dit gebaar
heeft een groote strekking, aangezien het het
eerste publieke gebaar van den nieuwen Paus
is en tot Argentinië is gericht.
Hotelbrand met ernstige gevolgen.
Verscheidene slachtoffers.
HALIFAX (Nieuw-Schotland)2
Maart. In het „Queen's hotel" in
het centrum der stad is hedenmorgen
om 7 uur brand uitgebroken. Voor zoo
ver thans bekend, zijn zes personen
gedood en dertig gewond. Van de 87
gasten 1 en 30 bedienden worden
echter nog verscheiden vermist, zoo
dat men vreest, dat het aantal
slachtoffers veel hooger is. Sommige
berichten spreken al van 25 dooden.
De meeste bewoners van het hotel bevonden
zich nog in bed, toen het brandalarm weer
klonk. Velen konden zich niet meer langs
de trappen in veiligheid brengen en schreeuw
den voor de vensters om hulp. De brandweer,
die inmiddels met groot materieel ter plaats
was verschenen, bracht de menschen met lad
ders in veiligheid, of ving hen op in de vang
zeilen. Ondertusschen breidde de brand zich
steeds meer uit, drie aangrenzenden huizen
vatten vlam en ook het nabijgelegen Hali
fax-hotel werd bedreigd. Het geheele brand
weercorps is gemobiliseerd.
(United Press).
PRCERAMMA
ZATERDAG 4 MAART 1939.
HILVERSUM I, 1875 en 301.5 M.
VARA-Uitzending. 10.00—10.20 v.m. en 7.30—
8.00 VPRO.
8.00 Gramofoonmuziek. (Om 8.16 Ber.) 10.00
Morgenwijding. 10.20 Uitzending voor Arbeiders
in de Continubedrijven. 12.00 Gramofoonmuziek.
(Om 12.15 Ber.) 1.50 Pianovoordracht. 2.20 Cau
serie „Dertig jaar HORA". 2.40 Vervolg piano
voordracht. 3.00 Reportage. 3.30 VARA-orkest.
4.304.50 Esperanto-uitzending. 4.55 Residentie
orkest, en solist (opn.) 5.30 Filmland. fi.OO Or
gelspel. 6.28 'Berichten. 6.30 Betuwsch half
uurtje. 7.00 VAR A-kalender. 7.05 Gramofoon
muziek. 7.10 Politiek radiojournaal. 7.30 Uit
Amerika: Causerie: „Het Universiteitsleven in
Amerika". 8.00 Herhaling S. O. S.-berichten,
Berichten A. N. P., VARA-Varia. 8.20 VARA-
orkest. en solist. 9.00 Koorzang. 9.15 „En nu
Oké" 10.25 Causerie ,En nu doorzetten". 10 30
Berichten A. N. P. 10.40 Gramofoonmuziek. 11.00
De Ramblers. 11.30 Gramofoonmuziek. 11.50
12.00 Zang en orgel.
HILVERSUM II. 415,5 M.
KRO-l'itzcnding. 4.00—5.00 HIRO.
8.009.15 Gramofoonmuziek (ca. 8.15 Ber.)
10.00 Gramofoonplaten. 11.30 Godsdienstig half
uurtje. 12.00 Berichten. 12.15 KRO-Melodi.stcn,
en solist. (1.001.20 Gramofoonmuziek). 2.00
Voor de rijpere jeugd. 2.30 Gramofoonmuziek.
2.45 Kinderuurtje. 4.00 Gramofoonmuziek. 4.05
Lezing: „Mobilisatie-slachtoffers, moedig moed
houden". 4.25 Gramofoonmuziek. 4.30 Berichten.
4.35 Gramofoonmuziek. 4.40 Causerie: „De han
delsreizigers en -agenten tusschen de buffers".
5.00 KRO-Melodisten en solist. 5.30 Esperanto-
nieuws. 5.45 KRO-Nachtegaaltjes. 6.15 Gramo
foonmuziek. 6.20 Journalistiek weekoverzicht.
6.45 Gramofoonmuziek. 7.00 Berichten. 7.15
Causerie: „Lasteraars, kwaadsprekers en belee-
gers voor den rechter." 7.35 Actueele aether flit
sen. 8.00 Berichten A. N. P., mededeelingen. 8.15
Meditatie met muzikale omlijsting. 8.35 Gramo
foonmuziek. 8.45 R. K. Mond-accordeon-club
„St. Caecilia", KRO-orkest solist en declamator.
(10.00—10.10 „Wat nu?"). 10.30 Berichten A. N.
P. 10.40 Filmpraatje. 10.55 Gramofoonmuziek.
11.00 Declamatie met muzikale omlijsting. 11.30
12.00 Gramofoonmuziek.
DKOmVICH, 1500 M.
11.50 Julius Kantrovitch en zijn orkest. 12.35
Gramofoonmuziek. 1.20 Het Aston Hippodrome
orkest. 2.20 Orgelspel. 2.50 Het Celebrity-trio.
3.15 Sportreportages. 4.50 Vioolvoordracht. 5.20
Mantovani en zijn dansorkest. 6.20 Berichten.
6.50 Sportpraatje. 7.05 BBC-Harmonie-orkest.
7.50 Actueele uitzending. 8.20 Music Hall-pro
gramma. 9 20 Berichten 9.45 Amerikaansch
nieuws. 10.00 Het BBC-Theater-orkest, en so
liste. 10.55 Declamatie. 11.20 Jack Harris's Band.
11.5012.20 Oude dansmuziek (gr.pl.).
RADIO PARIJS. 1648 M.
9.05 en 10.00 Gramofoonmuziek. 10.05 Het
Conservatorium-orkest. 12.05 Gramofoonmu
ziek. 12.30 Zang. 1.00 Gramofoonmuziek. 1.10
Het Laurentorkest. 2.40 Gramofoonmuziek. 2.50
en 3.35 Zang. 3.50 Pianovoordracht. 4.05 en 5.05
Zang. 5.20 Het Pasdeloup-orkest. 7.25 Het Van
de Walleorkest. 8.35 Zang. 8.50 Heruitzending.
10.50 Gramofoonmuziek. 11.2012.50 J. Bouil
lon's dansorkest.
KEULEN, 456 M.
5.50 Gramofoonmuziek. 6.30 Hanns Kallies'
orkest. 7.50 Schupo-orkest en soldatenkoor. 11.20
en 12.35 Omroeporkest en solist. 1.30 Gramo
foonmuziek. 3.20 Leo Eysoldt en zijn orkest,
solisten en sprekers. 5.35 Populair programma.
6.30 Winterhulp-programma. 7.30 Vroolijk pro
gramma. 9.35 Hermann Hagestedt's Amusements
orkest. 11.20 Omroeporkest (opn.) 1.202.20
Oniroep-amusementsork'est, -kleinorkest en
solist.
BRUSSEL, 322 M.
12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 en 1.30 Het
Omroeporkest. 2.25 Gramofoonmuziek met toe
lichting. 3.20 Conservatorium-orkest, en soliste.
5.05 Gramofoonmuziek. 6.20 Het Omroeporkest
en solist. 8.20 „Cosi fan tutte", opera. 11.20
12.20 Gramofoonmuziek.
DEI TSC HLANDSENDER. 1571 M.
6.35 Omroeporkest. 7.20 Berichten. 7.30 Ge
varieerd concert (opn.) 9.20 Berichten. 9.55
Viool en viola. 10.05 Berichten. 10.20 Uit Rome:
3e en 4e acte van de opera „Faust".
