Haarlems Dagblad
(toe
Polen weer
dichter bij de
as
VLEKKEN
PIANO
f 225.»
De kansen voor een spoorwegtunnel
te Velsen staan gunstiger.
Twee tunnels in één bouwput onder het
Noordzeekanaal?
Spaansch republikemsche bewind vervangen
Stroomlijnpakken.
STEINBACH
ONZEN DANK
Het Belangrijkste
56e Jaargang No. 17089
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N. V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Maandag 6 Maart 1939
Abonnee pei week f 0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
post f3.55. lo«u>r nummers 6 cent per ex.
Advertentiën 1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclame» f 0.60 per regeL
Regelabonuementstaricven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elke
regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek.
De spoorwegtunnel zou de
langste onderwater-tunnel
van Europa worden.
OOALS men weet had de minister
van Waterstaat de plannen voor
den bouw van een verkeerstunnel
onder het Noordzeekanaal, even
tueel in combinatie te bouwen met een
spoorwegtunnel, in handen gesteld van
den Economischen Raad, om hem over
die plannen te adviseeren.
Men zal zich herinneren dat het oorspronke
lijke plan was, in Velsen alleen een verkeerstun
nel te bouwen.
Belanghebbenden bij de Amsterdamsche
scheepvaart, wijzende op de moeilijkheden die
de aanwezigheid van twee spoorwegbruggen
over het kanaal voor de scheepvaart opleveren,
hebben echter bij herhaling aangedrongen op
den bouw van een spoorwegtunnel. Daardoor
zou tenminste de spoorwegbrug te Velsen, die
in verband met haar ligging nabij het pontveer
dat, zooals men weet, voor plaatselijk verkeer
behouden blijft en eveneens, omdat zij ligt
buiten de as van het binnentoeleidingskanaal
van de Noordersluis zeer hinderlijk is, kunnen
verdwijnen.
De Economische Raad heeft
thans zijn advies uitgebracht en
zich in dit advies uitgesproken
voor den bouw van twee tunnels,
een voor het auto-verkeer en een
voor de spoorwegverbinding Haar
lemAlkmaar. Er zou thans nog
overleg gepleegd dienen te wor
den met de gemeente Amsterdam
en het provinciaal bestuur van
Noord-Holland, welke beide licha
men voor alle werken, ten behoeve
van de verbinding van Amster
dam met de Noordzee vaste bij
dragen verleenen.
In verband met het feit dat het Noordzeekanaal
steeds door grootere schepen bevaren wordt,
alsmede in verband met de enorme sommen die
de laatste jaren aan de vei-betering van het
kanaal zijn besteed, bestaat de kans. dat de
tunnel er komt, hoewel bedacht moet worden,
dat het advies van den Economischen Raad niet
bindend is. De minister zal zeer waarschijnlijk
nog wel extra-aandacht aan de financieele
zijde van de plannen besteden.
Eenige bijzonderheden.
De spoorwegtunnel, zal naast den verkeers
tunnel worden gelegd, zoodat voor beide tun
nels met een bouwput kan worsen volstaan. Zij
komen op een diepte van 20 meter onder water
te liggen. Voor het overige wordt de bouw ge
heel verschillend, omdat de spoorwegtunnel een
helling krijgt van 1 op 60, de vei-keerstunnel
van 1 op 28Va.
Dit houdt in, dat de spoorwegtunnel veel lan
ger wordt dan de verkeerstunnel.
De totale lengte van den spoorweg
tunnel met de open toegangsdeelen be
draagt niet minder dan 3200 meter,
met welke lengte de Velser spoorweg
tunnel de langste onderwatertunnel
van Europa wordt.
Het gesloten deel van den spoorweg
tunnel wordt nog 2070 meter lang, zoo
dat bü een snelheid van 40 K.M. per
uur de eigenlijke tunnelreis nog onge
veer 3 minuten duurt. De tunnel krijgt
een dubbel spoor.
De totale lengte van den verkeers
tunnel zal 1470 meter bedragen met een
gesloten deel van 768 meter.
Nog geen nieuwe
kabinetsformateur in België.
Katholieken en Socialisten
bereiken accoord over
twee-pa rti jen regeering.
Tusschen de Belgische socialisten en katho
lieken is overeenstemming bereikt over de grond
slagen voor een nieuw kabinet, dat uit verte
genwoordigers der beide partijen zal bestaan.
Tot nog toe heeft de Koning echter nog geen
nieuwen kabinetsformateur aangewezen.
Vanmorgen had men in politieke
kringen den indruk dat de regeerings-
crisis wellicht nog kan worden opge
lost, zonder dat tot ontbinding van
het parlement wordt overgegaan.
Het schijnt dat de ministers van
daag gemeenschappelijk zullen trach
ten een programma te vinden, dat
door een meerderheid gesteund zou
kunnen worden.
Te Rome wordt al van een
drie-stafenfront gesproken
Polen gaat echter maar
gedeeltelijk met de
Italiaansche territoriale
verlangens accoord.
ROME, 6 Maart. „Polen zal spoedig zijn
koloniale eischen bekend maken'', is de mede-
deeling, welke Gayda doet in de Giornale
d'Italia, waarop hij als argument aanvoert,
dat Polen, èDuitschland en Italië het recht
hebben koloniën te eischen op grond van hun
steeds groeiende bevolking.
Men hecht aan deze onthulling in politie
ke kringen te Rome groote beteekenis in ver
band met het feit, dat zij zoo spoedig na de
verkiezing van den nieuwen Paus komt en
onmiddellijk volgt op Ciano's terugkeer uit
Warschau, waarheen een aanwijzing, dat
Polen met de beide dictatuurstaten een drie-
statenfront zal vormen, en vele politieke in
gewijden leggen verband tusschen Goering's
bezoek aan Italië en deze nieuwe ontwikke
ling welke Gayda aankondigt.
In buitenlandsche politieke kringen hoort
men reeds het denkbeeld opperen, dat een
dergelijk front het gevolg zou zijn van de
teleurstelling, die Polen ondergaan heeft
doordat het bij de verdeeling van Roethennië
geen gemeenschappelijke grens met Hon
garije heeft gekregen.
In tusschen bericht de United Press' corres
pondent in Warschau, dat men Ciano bij zijn
bezoek aldaar duidelijk te verstaan heeft ge
geven, dat wat betreft Tunis, Corsica en Nice
de Italiaansche territoriale aanspraken als
..absurd" worden betiteld. Althans, zoo ver
klaarde een toonaangevend diplomaat.
Wel schijnt Beek zoover gegaan te zijn, dat
hij Ciano de verzekering gegeven heeft van
een „moreelen steun" aan Italië's eischen voor
zooveel die betreffen de regeling van den wet-
télijken status der Italianen in Tunis en spe
ciale rechten voor erkenning van Italië's eco
nomische belangen bij het Suez Kanaal. Voor
opgesteld wordt echter dat al deze eischen
vredelievend geregeld moeten worden.
Het is bekend, dat Beek kortaf geweigerd
heeft toe te stemmen in een houding, die
Polen zou binden in geval van oorlog of Italië
zou aanmoedigen in een campagne tegen
(United Press)
Commandant van Fransch
oorlogsschip terechtgesteld.
TOULON, 6 Maart (Havas). Van
ochtend te vijf minuten voor zes is de
luitenant ter zee Marc Aubert van
den torpedojager „Vauquelin", die we
gens spionnage ter dood veroordeeld
was, gefusilleerd.
(Aubert, die commandant was van de
„Vauquelin". werd er van beschuldigd tijdens
de Europeesche crisis van September 1938 ge
gevens over de bewegingen der Fransche vloot
aan een vreemde mogendheid te hebben ver
schaft. Red.).
krijg ik die vlek er weer uit?
Dit probleem, dat U, keurige
huisvrouw, zoo vaak gesteld
wordt, vindt zijn beantwoor
ding in het handige boekje
door C. HOEING
(uitgave Haarlem's Dagblad).
Wij hebben nog een zeer
beperkt aantal exemplaren,
verkrijgbaar aan onze kantoren
Gr. Houtstraat 93 en Soenda
plein 37.
Prijs slechts 10 eent.
Faroek, de jeugdige Egyptische Koning, heeft in zijn functie van „eeredokter"
dezer dagen diploma's aan jonge doktoren uitgereikt.
Nationale Verdedigingsraad treedt
er voor in de plaats.
MADRID, 6 Maart.
De regeering-Negrin is afgezet en vervangen door een Nationalen
Verdedigingsraad, die als volgt is samengesteld
Kolonel Casado, commandant van het centrale leger, vertegen
woordiger van het volksleger, Julian Besteiro, oud-voorzitter van
de Cortes, socialist, Wenceslao Carillo, vertegenwoordiger van de
U. G. T., Miguel Hernandez, vertegenwoordiger van de links
republikeinen, Eduardo Vala, vertegenwoordiger van de C. N. T.
en Andres Gonzales Marin, eveneens C. N. T.
In een radiorede verklaarde Besteiro, dat het
onder de gegeven omstandigheden niet mogelijk
was volgens de constitutioneele voorschriften
een nieuwen president der republiek te kiezen.
De regeering van Negrin miste volgens zijn zeg
gen iedere legitimiteit. „Het republikeinsche
leger bestaat als onbetwistbare autoriteit en de
ontwikkeling van den toestand heeft de oplos
sing van een moeilijk probleem in zijn handen
gelegd."
Besteiro zeide verder, dat aan zijn zijde ston
den de vertegenwoordigers van de links-repu
blikeinen, socialisten, U. G. T. en C. N. T., allen
bereid de wettige macht van het leger te
steunen.
Toen gisteravond de journalisten naar ge
woonte te negen uur naar het hoofdkwartier te
Madrid kwamen om inlichtingen te vragen,
vonden zij buiten het gebouw een sterke wacht,
Zij werden in de wachtzaal gelaten, waar zij tot
middernacht bleven, om vervolgens te worden
uitgenoodigd te luisteren naar de radiorede van
de leden van den defensieraad.
Vervolgens werden zij door kolonel Casado
ontvangen, die zeide: „Gij hebt een historische
nacht beleefd wij zijn overtuigd Spanje en de
republiek een dienst te hebben bewezen".
Over de muiterij op de vloot te Car-
thagena, welke inmiddels geëindigd zou
zijn zeide hij, dat de vloot niet in op
stand is gekomen tegen de republiek,
doch tegen de regeering, welke geen
macht meer had.
Tijdens zijn onderhoud met de journalisten
werd kolonel Casado verscheidene malen aan
de telefoon geroepen. Eerst door generaal- Ma
nuel Matallana, den chef van den genei-alen
staf. Casado zette uiteen wat was geschied.
Vervolgens had hij een telefoongesprek met
Paulino Gomez Saenz, den ex-minister van
binnenlandsche zaken, wien hij zeide: „Ieder
een is in opstand, om mij heen staan vertegen
woordigers van alle partijen en vakvereenigin-
gen, behalve de communisten, allen zijn u moe.
De kroning van Pius XII.
Kroning geschiedt op het balkon van den
Sint Pieter.
De kroning van Paus Pius xn zal niet
geschieden in den Sint Pieter, doch in
de „loggia van de zegeningen" van deze
kerk, zoodat de menigte op het plein
voor de kerk de geheelc plechtigheid
kan volgen.
Deze maatregel is genomen omdat in den
Sint Pieter slechts 50.000 menschen een plaats
kunnen vinden, terwijl vele tienduizenden den
wensch te kennen hebben gegeven de kroning
te willen bijwonen.
Bovendien is genoemde loggia juist voor dit
doel door Bramante gebouwd.
De Paus licht gewond.
Zaterdag is de Paus, op weg naar de
Sixtijnsche kapel, waar hij de hulde der
kardinalen in ontvangst heeft genomen,
op de trappen uitgegleden. Hij heeft
daarbij zijn rechter elleboog bezeerd.
Na de plechtigheid heeft dr. Galeazzi
Z. H. onderzocht. Hij heeft medege
deeld, dat de elleboog licht gekneusd
was.
Gij vertegenwoordigt het volk niet, want ge zijt
geen regeering. Gij regeert met u drieën het
land."
Tenslotte had hij nog een telefoongesprek, met
generaal Miaja, die hem niet goed scheen te be-
gi-ijpen. Casado noodigde den generaal uit naar
Madrid te komen.
Uit alle deelen van het republikeinsche
Spanje kreeg kolonel Casado betuigingen van
aanhankelijkheid en vertrouwen.
Men zie hierover ook pag. 9).
GOERING IN ITALIë.
Goering is met zijn echtgenoote Zondagmor
gen met een specialen trein in San Remo aan
gekomen. Ter eere van zijn aankomst was de
stad rijk met vlaggen versierd.
Meer lichtinstallaties voor
onbewaakte overwegen.
Zij zullen bij 75 overwegen geplaatst
worden.
Onze Haagsche correspondent meldt
ons, dat de Nederlandsclic Spoorwegen
bij de Alkmaarsche TJzer- en Metaal
gieterij 75 flikkei lichtinstallaties, be
stemd voor de gevaarlijkste onbe
waakte overwegen, hebben besteld.
Deze installaties zullen werken als
het model van de installatie, welke
sinds eind 1936 te Steenwijk in gebruik
is en goede resultaten heeft gehad.
Binnen een jaar tijd zullen al deze in
stallaties zijn aangebracht.
In deze 75 installaties zijn volgens de Tel. be
grepen twintig lampen, die op advies van de
K.N.A.C. zullen worden geplaatst. Er zijn thans
5 installaties in werking en 12 in uitvoering.
In totaal zullen dus eerlang 92 flikkerlicht
installaties de gevaarlijkste onbewaakte over
wegen van ons land beveiligen.
De onbewaakte overwegen, welke zullen
worden beveiligd, behooren tot de gevaarlijk
ste van ons land. Het zijn o.a. de beruchte
overgang bij Kethel en die bij Berkum. wel
ke laatstelijk op 19 September een doode
eischte en gruwelijke vermaardheid kreeg toen
een 29-jarige geneesheer uit Dalfsen er een
ontijdigen dood vond. Ook Waardenburg dat
laatstelijk op 2 Juni van het vorige jaar een
slachtoffer vroeg, zal met deze installatie
worden beveiligd. Bij Raalte zullen drie in
stallaties het gevaar keeren.
De installatie bestaat uit drie lampen, ge
monteerd op een bord onder het Andreas
kruis, dat onbewaakte overwegen aankondigt.
Op dit bord is een wit lichtsein bevestigd, dat
45 flikkeringen per minuut geeft en aan
toont. dat het passeeren veilig is.
Bij nadering van een trein wordt deze lamp
uitgeschakeld en gaat een rood licht 90
flikkeringen per minuut geven. Het verschil
in flikkerfrequentie dient om ook kleuren
blinden duidelijk te maken, dat het onveilige
signaal brandt. Bovendien begint op dat mo
ment een wekker aan den paal te luiden.
Het fraaie van de installatie is, dat een
geel licht begint te branden, wanneer de in
stallatie buiten dienst is. zoodat dan ieder
weet, dat de installatie niet in orde is en hij
op zijn hoede moet zijn.
Het woord is aan
Vinet:
Is het niet treurig dat het
eenige middel, om te toeten
te komenwat een vriend in
den grond van zijn hart van
ons denkt, is, met hem in
onmin te geraken?
(Na een conferentie van de Ame-
rikaansche kleermakers is bekend
gemaakt, dat zij stroomlijn-
costuums voor heer en zullen gaan
maken, die de illusie zullen geven,
dat de drager aanzienlijk grooter
is dati in werkelijkheid)
Nieuwe Am'rikaansche plannen,
Hoeveel zijn er al geweest,
Nu weer 't stroomlijnpak voor mannen,
Nieuwst vrucht van Yankee geest.
Stroomlijn pleegt men toe te passen,
Op gevarieerd gebied.
Maar voor broeken en voor jassen,
Waren wij zoo ver nog niet.
Mannen zullen grooter lijken,
Wordt als resultaat voorspeld,
Hoe men dat denkt te bereiken,
Wordt er nog niet bij verteld.
Nou. geef mij maar stroomlijnjassen,
Stroomlijnbroek en stroomlijnvest,
Laat mij stroomlijnhoeden passen,
Stroomlijnschoenen en de rest.
Dos mij uit in nieuwe lijnen.
Want het hoeft wel geen betoog,
Ik wil dolgraag grooter schijnen.
In eens anders critisch oog.
Men maakt mannen door de kleeren,
Kwaliteit mag aardig zijn,
Kwantiteit moet imponeeren,
En desnoods alleen in schijn.
Biz. aanbieding, weinig gebruikt,, mo
derne kast in eikenkl., kruissn. in metaal
gebouwd, volle toon, 5 jaar garantie.
Ook op cond.
GOLDSCHNEDiNC
Gr. Markt - Haarlem
(Adv. ingez. Med.)
aan allen, die meegewerkt hebben aan
den OPBOUW en INRICHTING van de
nieuwe Stoffenzaak „NOUVEAUTé".
Onzen dank vooral aan den architect
FRED. H. KRAMER voor de schitterende
verbouwing van het pand.
Onzen dank ook aan de aannemers
firma GEBR. A. H. en D. P. JOUSTRA
voor de goede afwerking, en
Onzen dank aan al het publiek voor de
belangstelling getoond op den dag der
opening.
GROOTE HOUTSTRAAT 14
HEDEN: 14 PAGINA'S.
HAARLEM EN OMGEVING.
Paê-
De kansen voor een spoorwegtunnel te Vel
sen staan gunstig. j
Een werkloozcn-organisatie zal met eigen
candidaten aan de raadsverkiezingen te
Haarlem deelnemen. 2
P. P. Hartendorf 25 jaar leider van het bu
reau voor de Middernachtzending te
1 Haarlem. 3
BINNENLAND.
Aan den tuinbouw zal nog een steunuitkee-
ring worden gedaan. 3
Het aantal ongelukken op den nieuwen
rijksweg is met twee vermeerderd. 3
Illegale grensoverschrijding mislukte. 3
BUITENLAND.
Het bewind van Negrin is vervangen door
een Spaansehen Nationalen Vcrdedigings-
raad. 1 en 9
Een gedeelte van de Spaansche republikein
sche vloot heeft gemuit. 9
Goebbels heeft in een rede aangedrongen op
reorganisatie der internationale economie. 9
SPORT.
Het damtiental van Noord-Holland wint van
het nationale tiental. 5
ARTIKELEN, enz.
J. B. Schuil over: Op vrije voeten. 2
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op ij