Haarlem's Dagblad Slowakije onafhankelijk Slowakije Onafhankelijk. Binnenrukken van Duitsche troepen verwacht Hongaarsche troepen Sub-Karpathisch Oekraïne binnengerukt Een Ontdekking. De werkloosheid te Haarlem. 56e Jaargang No. 17096 Uitgave Lonrens Coster. Maatschappij voor Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgirodienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. Telefoon: Directie 13082, Hoofdred. 15054 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 Admin. 10724,14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM en Feestdagen Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Dinsdag 14 Maart 1939 Abonnementen per week f 0.25. p. maand 1.10. per 3 maanden I 3.25. franco per post f3.55. loser nummer» 6 cent per ex. Adserlentiën: 1-5 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reelame» f 0.f»0 per regeL Regelabontieinentetarirven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elke regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek. Het verwachte bericht, dat de Landdag te Bratislava de onafhankelijkheid van Slowa kije zou uitroepen, is vanmiddag om één uur gekomen. Er volgde de mededeeling op, dat verwacht werd dat binnen enkele uren Duit- sche troepen het land zouden binnenrukken. Het eerste besluit blijkt in geheime zitting te zijn genomen. Het Deutsche Nachrichten Büro zegt zelfs letterlijk: „De Slowaaksche Landdag heeft hedenochtend in geheime zit ting de onafhankelijkheid van den Slowaak- schen staat uitgeroepen". Ik vestig er uw aandacht op dat dit merkwaardig is. Wij beleven vreemde tijden en zijn aan veel raars gewend geraakt, maar dat men onafhanke lijkheid uitroept in geheime vergadering mag zelfs voor onzen tijd een novum heeten. Zonder bijzondere achterdocht kan men uit deze origineele werkwijze afleiden dat de Slowaaksche afgevaardigden des volks niet allen geestdriftig waren voor de onafhanke lijkheidsgedachte. En het tweede bericht, de invasie van Duitsche troepen aankondigend, versterkt het vermoeden dat vele Slowaken er niet voor waren zich van de Tsjechen af te scheiden. Enfin, zij worden er van afge scheiden. En Mgr. Tiso, de pas afgetreden premier, die te Berlijn besprekingen met Hitier had gevoerd en via Weenen naar Bratislava was teruggekeerd blijkbaar met zijn in structies in zijn binnenzak heeft een nieuwe regeering gevormd. Er is nog geen bevestiging van een eerder binnengekomen Havas-bericht, dat zulks al voorspelde en beweerde dat het een totalitaire staat zou worden waarin het staatshoofd den titel „vader" zou voeren. Of dit waar is zal nog moeten blijken. Tot nieuwe paniekstemming in Europa ge ven deze gebeurtenissen geen aanleiding. Zij beteekenen de volgende phase in de ontbin ding van den Tsjecho-Slowaakschen staat, die na de conferentie in München, nu een half jaar geleden, al zwaar verminkt was en nu uiteenvalt in twee kleine landjes met wei nig levensvatbaarheid. Vooral het armoedige Slowakije heeft niet veel kans op een redelijk bestaan. Als het moet afhangen van de hulp van Duitschland, dat voor zich zelf de leuze „exporteeren of sterven" heeft aangeheven en zijn economischen nood luidkeels uitroept dus niet in geheime zitting zal het zeker niet welvarend worden. Want de Duitschers hebben hun handen vol met hun eigen moei lijkheden. Doel van hun huidige politiek schijnt dan ook veeleer de verdere verzwak king van Tsjecho-Slowakije te zijn. Dat zij dit Slowakije zouden annexeeren moet als een groote onwaarschijnlijkheid beschouwd worden. Het zou een blok aan het been des Derden Rijks zijn. De andere mogendheden hebben wel, met Duitschland, den federatieven staat gegax-an- deerd, maar geen gewapende interventie toe gezegd. Dus komt er zeker geen Europeesche oorlog van. Waarom is de federatieve staat mislukt? „Dat hebben de Tsjechen gedaan," zeggen de Duitsche bladen natuurlijk. „De Duitschers, de Roethenen en de Slowaken hebben eerlijk ge probeerd er een succes van te maken, maar de Tsjechische geest heeft dat belet. De geest van Benesj brak weer door." Dat gebeurde dan van grooten afstand, want de ex-president der Tsjecho-Slowaaksche republiek zit allang in de Vereenigde Staten, waar hij een vreedzaam professoraat be kleedt maar vandaag ervaart dat Berlijn zijn lievelingsvijand nog niet vergeten is. Overigens begrijp ik niet waarom de Tsjechen zouden be toogd hebben dien federatieven staat te laten mislukken. Wat hadden zij daarmee dan wel voor? Konden zij er beter, welvarender gelukkiger mee worden? Zijn zij dat nu, of worden zij het morgen? Nog nergens heb ik daarvoor eenige bewijs voering kunnen vinden. Intusschen komt het bericht binnen dat de Hongaren een dertigtal dorpen in de subkax-pathische Oekraïne bezet zouden hebben, hetgeen op een nieuwe ver warring in Oost-Europa schijnt te duiden. Maar tot alarm in het Westen geeft ook dit nog geen aanleiding. Men zal daar ondei-lin> zijn oplossing wel moeten vinden. R. P. BESLUIT VAN DEN SLOWAAKSCHEN LANDDAG BRATISLAVA, 14 MAART. De Slowaaksche Landdag heeft heden in geheime zitting den onafhankelijken staat Slowakije uitgeroepen. Mgr. Tisso heeft een nieuwe regeering gevormd. Reuter meldt uit Weenen, dat men daar verwacht, dat Duitsche troepen binnen enkele uren Slowakije zullen binnenrukken. Het D. N. B. meldt nader uit Bratislava: Dr. Tisso heeft vanmiddag: 1 uur de onafhan kelijkheid van Slowakije geproclameerd. Tevoren had de Landdag een desbetreffende wet aangenomen. Van officieele Slowaaksche zijde wordt de volgende ljjst van ministers gepubliceerd: President en minister-president Mgr. Tisso. Plaastvervanger van Tisso: Toeka. Defensie: Zaklo. Onderwijs: Sivak. Binnenlandsche zaken: Sidor. Buitenlandsche zaken: Durcansky. Justitie: Frits. Financiën: Pruchinski. Chef van den propagandadienst: Mach. Incidenten aan Tsjechisch- Hongaarsche grens BOEDAPEST, 14 Maart. Van Hongaarsche zijde wordt gemeld, dat vanochtend vroeg Tsjechi sche grenswachten hebben ge schoten in de richting van de Hongaarsche grens. Hongaarsche grenswachten openden onmiddellijk het vuur om zich te verdedigen. Het dorp Orhegyjalja nabij Muncaks, is door de Hongaren bezet. Zij wierpen de aanvallende Tjechen terug en hebben verscheidene gevangenen ge maakt. United Press meldt, dat volgens een bericht van den Duitschland-zender de Slowaaksche Landdag de Duitsche regeering om hulp had verzocht. Voorts verneemt United Press van officieele zijde uit Praag, dat het Tsjecho-Slowaaksche kabinet is afgetreden. LONDEN, 14 Maart. (Havas). Van welingelichtte zijde wordt verno men dat de Duitsche ambassadeur te Warschau, Von Moltke, na gister avond een onderhoud te hebben te hebben gehad met den Poolschen minister van buitenlandsche zaken Beck, die van ochtend te Berlijn is aangekomen. In welingelichte kringen verluidt, dat de Poolsche regeering aan Berlijn zou hebben doen weten, dat zij zeer gekant is tegen de stichting van een onafhankelijken, Oekraïn- sche staat of inlijving van de sub-karpatische Oekraïne bij Slowakije. Alleen het inlijven van dit gebied bij Hongarije zou overeenkomen met de Poolsche belangen. Verder zouden reeds militaire maatregelen genomen zijn langs de PoolschTsjechische grens, vooral ten Zuiden van Lwow en in Teschen, waar het normale spoorwegverkeer sinds gisteren voor een deel is gestremd. (De gebeurtenissen, die aan deze feiten zijn voorafgegaan vindt men op pag. 5, waar even eens een kaai'tje van Slowakije is opgenomen). Van welingelichte zijde te Bratislava wordt gemeld, dat Hongaarsche troe pen meer dan 30 dorpen in de Sub- Karpathische Oekraïne hebben bezet. De Westerhrue verbreed. Het woord is aan.... Pascal: (Een Fransch onderzoekingsreizi ger, teruggekeerd van de Nieuwe Hebriden, heeft verklaard, dat de kannibalen van deze eilanden niet houden van het vleesch van rooker s). Weer is onze kennis een graadje verrijkt, Ditmaal in verband met de Nieuwe Hebriden, Daar zijn kannibalen, naar plotseling blijkt, Geen keurige, maar wel kieskeurige lieden. Voor menschenvleesch, weet u, begaan ze een moord, En blank vleesch ook vinden zij niet te versmaden, 'k Weet niet hoe zij 't eten. gekookt of gesmoord. Gehakt, gelardeerd, of eenvoudig gebraden. Maar één ding staat nu onomstootelijk vast. Nadat deze Franschman het op heeft gestoken. Een ding dat hem blijkbaar verheugd heeft verrast. Zij houden van menschen alleen die niet rooken Dus gaat u ooit met de Hebriden in zee. Al hebt u geen plannen, je kunt het nooit weten, Neem dan toch vooral ook uw rookgerei mee. Dan nooden ze u niet zoo gauw aan hun et-en. U ziet weer. de deugd wordt niet altijd beloond, Want zij die zich 't rooken niet willen ontzeggen. Zij worden juist op de Hebriden verschoond. Terwijl de niet-rooker het loodje moet leggen. Wie nooit een sigaar rookt, wordt zelf de sigaar, Wanneer kannibalen hun potje gaan koken. De rooker der kwaadste pijp loopt geen gevaar. Juist hij niet, om daar kwaje pijpen te rooken. Als rooker heb ik wel in twijfel gestaan. Of 't eiglijk niet beter was, dat eens te staken, Gelukkig dat ik dat maar niet heb gedaan, Ik had er wel door in den pot kunnen raken. P. GASUS. Weer voor het verkeer opengesteld. De Westerbrug (over de Westergracht bij de Leidsche vaart) is belangrijk verbreed. Het werk is nu zoover gevorderd, dat de brug morgen weer voor het verkeer lean worden opengesteld. Er kan hier van een goede verkeersverbete- ring gesproken worden. Niet alleen is de rijweg verbreed, maar aan beide kanten is een breed trottoir voor voetgangers gekomen. PERSONALIA. Dezer dagen slaagden te Haarlem voor het examen coupeuse: Anny Kokkelkoren, Corrie Joosten en Clara Bersee. Voor costumière: Laura Jansen, To Smit, Ger- da Bersee, Anny Gijssen, Fransine Schouten en To van Schaick. In één week 148 minder! In de afgeloopen week daalde het aantal werkloozen te Haarlem met 148. Inderdaad een mooie vermindering! Er zijn nu nog 5688 werkloozen. De hoop wordt gekoesterd dat wij over een maand beneden de 5000 zul len zijn gekomen, iets wat in geen jaren bereikt is. Er zijn nu 404 werkloozen minder dan in 1938, 694 minder dan in 1937, 1179 minder dan in 1936 en 190 minder dan in 1935. Vrijgelaten Spaansche gevangenen beklagen zich. MADRID, 14 Maart. (Havas) De civiele gou verneur van Madrid, José Gomez Ossorio, heeft zich tezamen met 51 hoofdofficieren en 200 subalterne officieren, die allen door de communisten gevangen zijn genomen en later weer vrijgelaten, beklaagd over de be handeling welke tijdens de gevangenschap is ondervonden. Tevens beklaagt men zich over het feit, bestolen te zijn. Commissionnair in effecten veroordeeld. Onmiddellijke gevangenneming bevolen. AMSTERDAM, 14 Maart. Het gerechtshof, gepresideerd door mr. Joh. M. Jolles, heeft van morgen een Amsterdamschen commissionnair in effecten wegens verduistering van een familie kapitaal veroordeeld tot een gevangenisstraf van anderhalf jaar. Voorts gelastte het Hof de on middellijke gevangenneming van den verdachte, ep grond, dat er vrees voor vlucht best?»** Politiepatrouilles in de straten van Bratislava. Wagenweg 21 Telefoon 20416 Dy* Opent hare salons voor DAMESHOEDEN Donderdag 16 Maart, 3 uur (Adv. Ingez. Med.) Brand in hotel „De Oude Doelen*" Vuur was spoedig bedwongen. Hedenmorgen om ongeveer 8 uur is brand uitgebroken in een der logeer kamers van hotel ..De Oude Doelen" op het Tournooiveld te Den Haag. De brand liet zich aanvankelijk ernstig aanzien, vooral ook door een groote rookontwikkeling, welke oriëntee ring onmogelijk maakte. De Haagsche brandweer was spoedig met twee mo torspuiten ter plaatse en om kwart voor negen had men den brand, welke gelocaliseerd bleef tot een drietal kamers op de eerste étage, onder de knie. In het hotel heerschte een zeer zenuwachtige stemming, niet alleen omdat een gedeelte van het hotel in brand stond, maar ook om dat men toen nog bezig was met de pogingen om enkele gasten uit de brandende kamers buiten gevaar te brengen. Een tweetal dames en een heer hadden te veel rook naar binnen gekregen en werden door den gemeentelijken geneeskundigen dienst naar het ziekenhuis aan den Zuidwal en aan het Westeinde over gebracht. Daarenboven moesten natuurlijk ook de ka mers, welke niet direct gevaar liepen, oogen- blikkelijk worden ontruimd. Alle gasten van het hotel, die op de eerste en tweede étage aan de zijde van de Houtstraat woonden, wer den gewekt en bevonden zich korten tijd later beneden in de hall van het hotel, waar zij werden overgelaten aan de goede zorgen van het personeel. Onder hen was de Nederlandsche gezant in Ankara, de heer P. Visser en zijn echtgenoote, die naar hij ons zeide nu de voordeelen had ondervonden van jarenlange ervaring in het bergbeklimmen. Hij was na melijk via een brandladder van de brandweer in de Houtstraat terecht gekomen. Zijn papieren waren inmiddels door een handigen agent van politie bij de Twentsche Bank in veiligheid gebracht. De Haagsche brandweer bestreed inmiddels op de eerste étage de haard van den brand met vier stralen. Om kwart voor negen was het vuur gebluscht. waarna de brandweerlie den gedeelten vaix den vloer openhakten om dat zich tusschen zoldering en vloer van de eerste étage nog zeer veel rook ontwikkelde. Er bestond toen evenwel geen gevaar meer voor uitbreiding van het vuur. In totaal zijn drie kamers met badkamers op de eerste étage uitgebrand, terwijl de wa terschade zeer groot is. Alle goede spreuken zijn reeds in de wereld; men ver zuimt slechts ze toe te pas sen. Geneesheer-directeur van het St. Elisabeth's Gasthuis. KINDERVOEDING Door „Kindervoeding" werden in de week#van 6 Maart tot 11 Maart 1939 verstrekt 5507 porties warm eten, n.l. in lokaal: Eemstraat 986; Over- tonstraat 1116; Zoetestraat 1006; Kamperstraat 821, Haarl.liedestraat 732, Buitengewoon onder wijs 660, voorm. Spaarndam 186. Nadere bijzonderheden over No. 1 van de voordracht. In de vergadeirne van den Haarlemschen gemeenteraad van Woensdag 22 Maart komt aan de orde de benoeming van een genees heer-directeur van het St. Elisabeth's Gast huis, ter opvolging van Dr. L. C. Kersbergen. Wij hebben reeds Zaterdag medegedeeld, dat het college van Regenten de volgende (niet-alphabetische) voordracht heeft aan geboden.: 1. P. A. Heeres. Assen, belast met de leiding van het ziekenhuis te Assen: 2. Dr. J. M. Planteydt, Goes: belast met de leiding van het ziekenhuis te Goes: 3. Dr. J. Th. R. Schreuder. Sneek; belast met de leiding van het ziekenhuis te Sneek: Ook gaven wij al korte biografische bijzon derheden over de voorgedragenen. Thans volgen nog eenige nadere mede- deelingen over No. 1 van de voordracht. De heer P. A. Heeres werd 1 Januari 1901 te Groningen geboren, waar hij de H. B. S. met 5-jarigen cursus doorliep, om vervolgens zijn studies aan de Rijks-universiteit al daar voort te zetten. In 1919 zette de heer Heeres zijn eerste schreden als medisch student in het Gro ninger Universiteits gebouw waar hij. in P. A. HEERES. het voorjaar van 1926, tot arts werd bevor derd. Reeds enkele jaren daarvoor was hij as sistent geweest op de physiologische af- deeling van professor Hamburger. Na zijn artsexamen werd de jonge dokter assistent bij professor Polak Daniëls en, na 2]/2 jaar chef de cliniquee bij dezen. Daarop volgde in 1930 zijn benoeming tot geneesheer-directeur internist, röntgenoloog, aan het Wilhelmina Ziekenhuis te Assen, waar de toen plaats vin dende groote verbouwing onder zijn leiding ge schiedde. Begin 1931 trad dokter Heeres te Assen in functie. Onder zijn leiding vend verleden jaar plaats de uitbreiding der in richting met laboratoria, zuster-eetzalen en poliklinieken Onder leiding van den geneesheer-directeur die zelf verschillende artikelen op physiolo- gisch en pathologisch gebied in binnen- en buitenlandsche vakbladen publiceerde be werkten drie jonge artsen aan het Asser ziekenhuis hun dissertatie te weten dr. L. Koster, thans internist bij de landmacht te Utrecht; dr. F. Klein, thans internist bij de psychiatrische inrichting ..Het Apeldoornsche bosch" te Apeldoorn de stichting van het Centraal Israëlietisch Kerkgenootschap en dr. J. Erwteman. thans arts te Amsterdam Dokter Heeres. die zich óók in den tijd dien hij te Assen werkzaam was. in Drenthe een zeer goeden naam heeft verworven is voorzitter van de afdeeling Assen der Nederlandsche Maatschappij tot Bevordering der Genees kunde: bestuurslid van den Nederlandschen Bond voor Ziekenverpleging 'Noorder Ge west! voorzitter der Asser Muziekschcolver- eeniging. voorzitter van het Sportkeurings bureau en lid der N.TC. van den K.N.VB. HEDEN: 14 PAGINA'S. HAARLEM EN OMGEVING. Pag- In één weck verminderde te Haarlem het aantal werkloozen met 148. 1 Nadere bijzonderheden over No. 1 van de voordracht voor geneesheer-directeur van het St. Elisabeths Gasthuis te Haarlem. 1 De Haarlemmermeer was een eeuw geleden nog vernielend water. 3 BINNENLAND. De Regeering wil verschillende wegen van natriumverlichting voorzien. 3 De groote brand tc Utrecht. 3 Op het station Vinkcvccn zijn twee treinen tegen elkaar gebotst. 9 7 BUITENLAND. Nadat mgr. Tiso, de gewezen Slowaaksche premier, gisteren met Hitier geconfereerd had is het Slowaaksche parlement als ge volg daarvan bijeengeroepen. 1 en 5 Goering is gisteren onverwacht uit Italië naar Duitschland teruggekeerd. 5 In Slowakije hebben zich gisteren tal van in cidenten voorgedaan. 5 Duitsche troepenbewegingen aan de Tsjechi sche grens. 5 SPORT. Kagnhild Hvrgcr en Inge Sörensen boeken successen te Haarlem. 9 Het sportgesprek van de weck over zweef vliegen. 9 Engeland maakt een goede kans de laatste testmatch tegen Zuid-Afrika te winnen. 10 ARTIKELEN, enz. R. P.: Slowakije onafhankelijk. 1 Van onzen correspondent te Genève: De vrij heid der Zwitsersche pers. 6 K. de Jong over Bach's Matthaeus Passion voor de C. O. V. g J. B. Schuil: Marie van Eysden-Vink 75 jaar. 6 v. II.: Ragnhild en Inge. 9 De Burgerlijke Stand van Haarlem Is opge nomen op li

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1939 | | pagina 1