Maak zelf Uw hoestsiroop
25 jaar geleden
Duitschland na de nieuwe uitbreiding.
Ochtendbeurs Amsterdam
Bohemen en
Moravië
DuilscU fitaiedotaot
De Moord op Gaston Calmette.
WAAG UW
GEZONDHEID NIET
VRIJDAG 17 MAART 1939
HAARLEM'S DAGBLAD
Voor- en nadeelen der annexatie.
Het ANP meldt uit Londen 16 Maart:
Voortaan zullen Tsjechië en Slowa
kije deel uitmaken van het economische
stelsel van Duitschland en het onmid
dellijke gevolg hiervan zal zijn, dat de
spanning op het Duitsche economische
leven wordt verminderd, zegt de „Fi
nancial News" in een artikel over „De
economische winst voor Duitschland na
het uiteenvallen van Tsjecho Slowakije."
Duitschland, zoo vervolgt het blad, zal de
controle verkrijgen over ongeveer 60 millioen
pond sterling aan goud. buitenlandsche deviezen
en realiseerbare activa. Tegens krijgt het de be
schikking over een groote hoeveelheid Tsjechisch
oorlogsmateriaal, de controle over de industrie
en over een reserve aan arbeidskracht. Op den
langen duur zal dit misschien anders worden.
Tsjecho Slowakije was een groot invoerland.
Misschien zouden juist daarom zijn behoeften een
krachtigen druk uitoefenen op Duitschland';
meest kwetsbare plek: zijn hulpbronnen voor
buitenlandsche deviezen.
De bezetting van Tsjecho-Slowakije door
Duitschland zal ongetwijfeld gevolgd worden
door de inlijving van dit land in het economische
stelsel van het Derde Rijk. Onlangs reeds heb
ben de Duitschers druk uitgeoefend op Praag,
vrijwillig toe te stemmen in een munt- en tol-
unie met het Duitsche rijk. Zij zullen waar
schijnlijk niet aarzelen thans hun militaire kracht
in te zetten om economische voordeelen te be
halen. Wat zal dan het economische gevolg zijn
van Duitschland's jongste annexatie op zijn eigen
economische positie?
Om deze vraag te beantwoorden, moet men
onderscheid maken tusschen het onmiddellijke
gevolg en het gevolg op den langen duur.
Op het eerste oog wint Duitschland
ongetwijfeld ontzaglijk veel. Het is
geen geheim, dat het Duitsche economi
sche stelsel de laatste vier maanden aan
ernstige en snel toenemende spannin
gen, deels veroorzaakt door den onbe-
vredigenden buitenlandschen deviezen-
toestand en deels door de buitengewoon
groote eischen, die aan de productie-
en arbeidscapaciteit van het land wor
den gesteld, was blootgesteld. In beide
opzichten beteekent de annexatie van
Tsjecho-Slowakije voor Duitschland
een belangrijke en onmiddellijke hulp.
Gedurende verscheidene maanden heeft
Duitschland goud en buitenlandsche deviezen
verloren tot een bedrag van meer dan 5 millioen
pond sterling per maand. Deze afvloeiing kon
korten tijd gehandhaafd worden, doch zou bij
aanhouding weldra ernstige gevolgen gehad
hebben voor de Duitsche mogelijkheid tot in
voer van de essentieele grondstoffen en levens
middelen. Indien Duitschland de effectieve con
trole verkrijgt over het Tsjechische betaalmid
del, zal Duitschland den voorraad goud, buiten
landsche deviezen en realiseerbare buitenland
sche activa ten bedrage van bijna 60 millioen
pond sterling in beslag nemen, een som groot
genoeg om Duitschland's verlies aan deviezen
in de eerstkomende twaalf maanden te compen-
seeren.
Eveneens zal Duitschland voordeel trekken uit
het feit, dat het in staat is beslag te leggen op
de Tsjechische arbeidsreserves weke nog aan
zienlijk toenemen door de demobilisatie van een
groot aantal troepen. Tenslotte zal Duitschland's
militaire kracht aanzienlijk sterker worden dooi
de toevoeging van groote hoeveelheden prima
oorlogsmateriaal, varieerend van vliegtuigen
tot alle soorten artillerie, toebehoorend aan het
Tsjechische leger. Nog grooter zullen voor
Duitschland de voordeelen zijn uit het bezit van
een van 's werelds grootste en meest efficiente
be w a peningsindustrieën.
EEN NIEUW RECEPT
In een kwart liter heet water lost U een eetle
pel suiker op. Na afkoeling voegt U hieraan
toe 30 gram Vervus (dubbel geconcentreerd),
die U bij eiken apotheker of drogist kunt ver
krijgen. Even goed doorroeren en Uw hoest
siroop is gereed. Dosis: volwassenen: een eet
lepel, kinderen van. 8-12 jaar: een dessertle
pel, kinderen van 3-8 jaar: een theelepel.
Na de voornaamste maaltijden en voor het
naar bed gaan. Om niet te vergeten 30 gram
Vervus (dubbel geconcentreerd) in huis te ha
len bevelen wij U aan dit recept uit te knip
pen
(Adv. Ingez. Med.)
Joden trekken zicli terug van de
Palestina-conf erentie.
Voorstellen ook voor de Arabieren
onaanvaardbaar?
Press Association verneemt, dat de
Joodsche commissie voor de confe
rentie te Londen inzake Palestina giste
ren besloten heeft de voorstellen, ver
vat in het plan der regeering, on
aanvaardbaar te beschouwen als basis
voor een verdere bespreking of over
eenkomst.
De conferentiecommissie heeft de
Joodsche delegatie van haar besluit
in kennis gesteld en heeft voorts be
sloten zichzelf te ontbinden.
Havas meldt, dat de Arabische gedelegeer
den gistermiddag bijeengekomen zijn om hun
standpunt ten aanzien van de Britsche voor
stellen betreffende Palestina te bepalen.
Zij zullen van middag de Britsche
ministers ontmoeten en hun mede-
deeling doen van het genomen besluit,
dat, naar men gelooft, een beleefde
afwijzing der voorstellen zal zijn.
De Palestijnsche gedelegeerden zouden aldus
het verlangen te kennen willen geven, dat In
de voorstellen bepaalde principieele wijzigin
gen, en dus niet alleen wijziging ten aanzien
der details, worden aangebracht.
Doch tegenover deze onmiddellijke
voordeelen, staan een aantal factoren,
die op den langen duur Duitschland's
economische structuur zullen ver
zwakken.
Tsjecho Slowakije is een sterk geïndustriali
seerd land en hoewel het zichzelf van levens
middelen kan voorzien en een houtoverschot
heeft, bezit het nauwelijks een eigen binnen-
landsche grondstofbron.
Tsjecho Slowakije is daarom afhankelijk van
een vrij grooten invoer, welks hooge peil ge
handhaafd kon worden door uitvoer op groote
schaal. Eén ding is wel zeker, dat een door
Duitschland gecontroleerd Tsjecho Slowakije
een groot deel van zijn uitvoerhandel zal ver
liezen. Met andere woorden, Tsjecho Slowakije
zal, voor zoover het de Duitsche deviezenpositie
betreft, meer en meer tot een last worden.
In sommige Londensche bankkringen gaf men
gisteren te kennen, dat de goudvoorraad van de
Tsjecho Slowaaksche Nationale Bank, welke
voorraad thans in Londen wordt bewaard, niet
aan Duitschland mag worden uitgeleverd. Men
herinnerde aan het feit, dat toen Duitschland
een jaar geleden Oostenrijk inlijfde, de Engel-
sche autoriteiten aan de Duitsche regeering ai
het goud en sterlingtegoed van de Oostenrijk-
sche nationale bank. dat toen bij de Engelsche
Bank was ondergebracht, hebben overgedragen.
In het huidige geval echter, zoo redeneert men.
zouden de Britsche autoriteiten gemachtigd kun
nen worden het bezit van de Tsjecho-Slowaak-
sche Nationale Bank te bewaren, totdat Tsjecho
Slowakije zijn vrijheid zal hebben herkregen.
Het achterhouden van dit bezit te Londen zou
eveneens een garantie kunnen vormen tegen een
in gebreke blijven van Duitschiand wat betreft
het handhaven van den dienst op de Tsjechische
buitenlandsche leeningen.
Japansche troepen naar het grens
gebied der Sovjet-Unie.
Volgens te Sjanghai ontvangen be
richten uit buitenlandsch militaire bron,
welke over het algemeen betrouwbaar
wordt geacht, zijn in de afgeloopen
week groote aantallen Japansche troe
pen, die onlangs uit Japan in Mandsjoe-
kwo en Korea waren aangekomen, naai
de grensstreken der Sovjet Unie ver
plaatst.
Een der berichten spreekt over
40.000 man.
Vernomen wondt, dat de Koreaansche haven
Rasjin plotseling voor alle scheepvaart werd ge
sloten, behalve voor Japansche militaire trans
porten.
Voorts wordt vernomen, dat verscheidene di
visies Japansche troepen, ter sterkte van 40.000
man, in de afgeloopen week aan land zijn gezet
op het eiland Sjamhali aan de Japansch-Russi-
sche grens.
Een buitenlandsche militaire waarnemer heeft
uiteengezet, dat deze bewegingen van Japansche
troepen geen bijzondere beteeken is behoeven te
hebben, daar Japan op normale wijze troepen in
Korea en Mandsjoekwo verplaatst.
Echter wordt in buitenlandsche berichten
verklaard, dat er dit jaar geen aanwijzing is voor
eenig merkbare vermindering der sterkte van
het garnizoen in Mandsjoekwo en Korea vóór
de verplaatsing.
Er wordt verondersteld, dat de garnizoenen
zullen worden uitgebreid zoolang het Japansch-
Russische visscherijgeschil nog niet is bijgelegd.
Koersen van de Ochtendbeurs te Amsterdam
van heden van 10.30 tot 11.25 uur.
Kon. Olie 309—4.
H.V.A. 415—9.
Vergde Vorstenl. 8179 V2.
Amst. Rubber 1973V2.
Philips 202—195.
AKU 36—5 3/8.
Unilever 1353.
Beth. Steel 51 7/8—1/8.
U. S. Steel 44 7/8—1'16.
Republic Steel 14 13/16—
Anaconda 21 3/81.
Shell 10.
VOORBEURS TE AMSTERDAM.
De jongste opzienbarende gebeurtenissen,
welke thans hun weerklank krijgen in de
Europeesche hoofdsteden en in de redevoe
ringen der vooraanstaande staatslieden, gaan
ook aan de wisselmarkt niet onopgemerkt
voorbij, in zooverre, dat het kapitaal uit
Europa wegvloeit om een toevluchtsoord te
zoeken in de Vereenigde Staten. Het logische
gevolg hiervan is dat aanbod valt te consta-
teeren voor de continentale valuta's, met
name voor het pond-sterling. en dat de dollar
geapprecieerd is.
Aan den koers van het Amerikaansche de
vies was dit evenwel niet te bespeuren, aange
zien het Nederlandsche egalisatiefonds, zijn
prijs van 1.88 3/8 handhavende, dollars te
gen dien koers bleef afgeven. Terwijl het
fonds dus volkomen in de behoeften aan dol
lars voorzag, waren de omzetten hierin den
geheelen morgen vrij aanzienlijk.
Daartegenover was het pond-sterling zwak
gedisponeerd. Het bewoog zich op circa 8,82.
tegen gisteren officieel nog 8.82 5'8. De in
het Lagerhuis aan Chamberlain gestelde vra
gen over het verdwijnen der republiek Tsje
cho-Slowakije heeft reeds geruchten doen
opkomen over op handen zijnde wijzigingen
in het Britsche kabinet, doch officieel is hier
van nog niets bekend.
De andere Europeesche valuta's waren met
het Britsche devies zwak gestemd. Met name
kwam dit tot uiting voor de Zwitsersche franc
die van gisteren officieel 42.80 terugliep tot
42,63 a 42.65. Parijs werd vernomen op
4.98-H a 4.99. Berlijn op 75.52' c a 75.57Vó.
Brussel op 3169 a 31,71. Overigens deden
zich geen wijzigingen van beteekenis voor en
had de handel een normaal aanzien.
In het voorbeurs-effectenverkeer bleek,
dat de politieke verwikkelingen ook heden
hun invloed deden gelden; evenals gisteren
had het aanbod weer de overhand en werden
vrij gevoelige verliezen geleden. Van de lo
cale fondsen liepen met name Koninklijke
Philips en Amsterdam Rubber vrij scherp
terug. Ook voor Amerikaansche shares
heerschte een gedrukte stemming. Veel af
faire was er evenwel nog niet.
PRAAG, 16 Maart. De Fiihrer en
Rijkskanselier Hitler heeft op den
burcht te Praag het volgende decreet
over het protectoraat Bohemen en
Moravië onderteekend:
„De landen Bohemen en Moravië hebben
duizend jaar lang tot het gebied van het
Duitsche volk behoord. Geweld en onverstand
hebben ze uit hun oude historische omgeving
willekeurig losgescheurd en ten slotte door
hen te voegen in de kunstmatige structuur
van Tsjecho Slowakije, een haard van voort
durende onrust doen ontstaan. Van jaar tot
jaar werd het gevaar, dat uit dit gebied zoo
als reeds eenmaal in het verleden gebeurd
was. een nieuwe reusachtige bedreiging van
den Europeeschen vrede zou ontstaan grooter.
Want het was den Tsjecho-Slowaakschen
staat en zijn machthebbers niet gelukt de sa
menleving der volksgroepen, die in dezen staat
willekeurig vereenigd waren, doeltreffend te
organiseeren en daardoor voor alle betreffende
partijen een belang bij de handhaving van den
gemeenschappelijken staat te doen ontstaan.
Deze staat heeft daardoor bewezen, innerlijk
niet levensvatbaar te zijn en is dan ook thans
aan werkelijke ontbinding ten slachtoffer ge
vallen. Het Duitsche rijk kan echter in dit ge
bied dat van zoo beslissend gewicht is voor zijn
eigen rust en veiligheid zoowel als voor de al-
gemeene welvaart en den algemeenen vrede,
geen voortdurende ordeverstoringen dulden.
Bezield door den ernstigen wensch de be
langen der op dit gebied wonende volken te
dienen en het nationale leven van Duitschers
en Tsjechen te beveiligen, den vrede en de
sociale welvaart van allen van voordeel te
zijn, beschik ik namens het Duitsche rijk het
volgende, dat geldt als grondslag voor de toe
komstige samenleving der bewoners van dit
gebied
Artikel 1: De in Maart 1939 door de Duit
sche troepen bezette deelen van de vroegere
Tsjecho Slowaaksche republiek behooren van
nu af aan tot het gebied van het Groot Duit
sche rijk en komen als „protectoraat Bohe
men en Moravië" onder zijn bescherming.
Voor zoover de verdediging van het rijk het
noodig maakt, treft de Führer voor afzonder
lijke gedeelten van het gebied een afwijken
de regeling.
Artikel 2. De volks-Duitsche bewoners van
het protectoraat worden Duitsche staatsbur
gers en volgens de voorschriften van de wet
op het rijksstaatsburgerschap van September
1935 rijksstaatsburgers. Voor hen gelden daar
om ook de bepalingen ter bescherming van
het Duitsche bloed en de Duitsche eer. 'Zij
staan onder Duitsche jurisdictie. De overige
bewoners van Bohemen en Moravië worden
staatsburgers van het protectoraat Bohemen
en Moravië.
Artikel 3. Het protectoraat Bohemen en Mo
ravië is autonoom en bestuurt zichzelf.
Het oefent de souvereine rechten, waarover
het beschikt in het kader van het protectoraat,
uit in overeenstemming met de politieke, mili
taire en economische belangen van het rijk. Deze
souvereine rechten worden uitgeoefend door
eigen organen en eigen autoriteiten ^met eigen
ambtenaren.
Artikel 4: Het hoofd van het autonome be
stuur van het protectoraat Bohemen en Mora
vië geniet de eererechten en de bescherming
van een staatshoofd. Het hoofd van het protec
toraat heeft voor de uitoefening van zijn ambt
het vertrouwen van den Führer en rijkskanse
lier noodig.
Artikel 5: Als beschermer der rijksbelangen
benoemt de Führer een rijksprotector in Bohe
men en Moravië. Zijn ambtszetel is Praag. De
rijksprotector heeft als vertegenwoordiger van
den Führer en als gevolmachtigde der rijksre-
geering de taak zorg te dragen voor de eerbie
diging der politieke richtsnoeren door den
Führer gegeven.
Artikel: De buitenlandsche aangelegenheden
van het protectoraat in het bijzonder de bescher
ming van zijn burgers in het buitenland worden
door het rijk behartigd.
Artikel 7: Het rijk verleent het protectoraat
militaire bescherming. Ter uitoefening dezer
bescherming legt het rijk in het protectoraat gar
nizoenen en militaire etablissementen.
Artikel 8: Het rijk heeft de onmiddellijke con
trole op verkeer, post, telefoon- en telegraafbe-
drijf.
Artikel 9: Het protectoraat behoort tot het tol-
gebied van het Duitsche riik en staat onder het
douanebestuur van het rijk.
Artikel 10: Wettig betaalmiddel is naast de
rijksmark tot nader order de kroon. De verhou
ding tusschen beide valuta's wordt bepaald, dooi
de rijksregeering.
Artikel 11: Het rijk kan voor het protectoraat
geldende wettelijke voorschriften uitvaardigen,
voor zoover het gemeenschappelijk belang dat
eischt.
Artikel 12: Het thans is Bohemen en Moravië
geldende recht blijft van kracht voor zoover het
niet in strijd is met den zin van de overneming
der bescherming door het Duitsche rijk.
Artikel 13: De rijksminister van binnenland-
sche zaken vaardigt in overleg met de bevoegde
rijksministers de wettelijke en bestuursvoorschrif
ten uit, die noodig zijn voor de tenuitvoerlegging
en aanvulling van dit decreet
De rijksminister van buitenlandsche zaken
Von Ribbentrop, heeft het decreet van den
Führer, in opdracht van Hitier door middel van
den radio-omroep te Praag afgekondigd.
(Is reeds in een deel eener vorige onlage
opgenomen.)
WISSELKOERSEN AMSTERDAM.
10.15 uur.
Londen 8.82 1/8.
Berlijn 75.55.
Parijs 4.98 7 8
Brussel 31.69.
Zwitserland 42.65.
New-York 1.88 3/8.
Londen 8.82.
Berlijn 75.55.
Parijs 4.98 7 8
Brussel 31.70.
Zwitserland 42.64.
Kopenhagen 39.32'/».
Stockholm 45.37^.
Oslo 44.30.
New-York 1.88 3/8.
Praag 6.40 nominaal
Italië:
Vrije lire 9.95.
Reislire 9.
Bankpapier 5.95.
E vooravond van den Wereldoorlog
werd, wat Frankrijk betreft, ge
kenmerkt door een binnenlandsche
schandaal-periode. Daarin was wel
het meest opzienbarende feit de moordaanslag
op Calmette, heden 25 jaar geleden.
„Madame Caillaux schiet Calmette neer!
Met dit sensationeele nieuws verschenen de
bladen van Dinsdag 17 Maart 1914 op hun
voorpagina. En ook hier in Nederland ver
slond men alle desbetreffende berichten,
want de namen Caillaux en Calmette waren
ook buiten Frankrijk's grenzen algemeen be
kend.
Wat daarvan de reden was? Beginnen wij
met Gaston Calmette, den journalist. In 1883
was hij toegetreden tot den redactiestaf van..De
Figaro" het bekende boulevardblad, in 1902
werd hij er hoofdredacteur van. Hoewel het
blad altijd al uitgesproken conservatief was
geweest, een liberale periode tijdens de Drey-
fus-affaire uitgezonderd, maakte Calmette
het voor het eerst tot een politiek instru
ment!. Een instrument dat hij hoofdzakelijk
richtte tegen minister Caillaux. Deze finan-
cieele expert had, na drie maal minister van
financiën te zijn geweest en van Juni 1911
tot Januari 1912 minister-president, nu in
1914 wederom de geldzaken te behartigen in
een kabinet-Doumergue, waarin hij zoozeer
op den voorgrond trad, dat men meestal on
omwonden sprak van „het tweede kabinet-
Caillaux". En zei men in dien tijd Caillaux,
dan dacht men aan inkomstenbelasting. Want
dat was zijn stokpaardje, daarvoor had hij
een wet ontworpen, en Calmette maakte zich
nu de tolk van alle behoudende Franschen
door tegen dit wetsontwerp te ageeren. Maai
de middelen die hij. mede gedreven door een
persoonlijke rancune, daartoe bezigde, had
den zeker niet aller instemming. Het waren
middelen die weinig te maken hadden met
de zaak zelf, die niets meer te maken had
den met oprechte journalistiek en die slechts
dienden om voor alles de persoon van Caillaux
te treffen. Van een principieel debat over de
kwestie is in de Figaro nooit sprake geweest,
slechts van persoonlijke verdachtmakingen.
Nu waren er in het verleden van dezen poli
ticus inderdaad ook dingen, die men maar
liever niet op een goudschaaltje moet wegen.
Het duisterst was wel zijn houding in de zaak-
Rochette, een schandaal dat uitgeplozen
moest worden door een parlementaire
enquête-commissie onder voorzitterschap van
Jean Jaurès.
Caillaux zou, zoo beschuldigde de Figaro, in
1911 den procureur-generaal Fabre, gedwon
gen hebben tot uitstel van het proces tegen
Rochette, een aartszwendelaar, aan wien
Caillaux verplichtingen scheen te hebben.
Dankbare stof voor een lastercampagne! Te
meer omdat vele andere namen uit de poli
tieke wereld en de rechterlijke macht hierbij
genoemd werden trok deze zaak de aandacht
der buitenlandsche pers. Ieder begreep wel,
dat Calmette niet geheel op eigen initiatief
zijn beschuldigingen en onthullingen de we
reld inslingerde. Het scheen zeker, dat Bar-
thou de man achter de schermen was. Door
diens bemiddeling was Calmette o.a. in het
bezit gekomen van eenige oude privé-corres-
pondentie van Caillaux. In de Figaro werd
nu een intieme brief gepubliceerd, die deze
in 1901, toen hij ook minister van financiën
was, had geschreven aan een .niet genoemd
persoon. Die bleek later zijn eerste vrouw te
zijn, van wie hij toen nog niet gescheiden
was. In 1911 trouwde hij met zijn tweede
vrouw, bij welk huwelijk o.a. president Poin-
caré getuige was.
In dien bewusten brief, in haast geschre
ven van uit den senaat, lezen we: „Ik heb
een heel mooi succes behaald, ik heb de in
komstenbelasting verpletterd onder den schijn
van haar te verdedigen, ik heb mij doen toe
juichen door het Centrum en door de rech
terzijde en ik heb de linkerzijde niet al te
ontevreden gemaakt. Ik ben er in gedaagd
de noodzakelijk geworden zwenking naar
rechts te maken". En aan het eind: „Ik zal
hedenavond afgemat zijn, uitgeput, bijna ziek.
maar ik zal een waren dienst aan mijn land
bewezen hebben". De onderteekening luidde:
„Ton Jo
Natuurlijk was deze publicatie voor den
kampioen van de inkomstenbelasting een on
aangename herinnering, een soort ge
schreven bekentenis van politieke onop
rechtheid terwille van het behoud van een
ministerzetel.
En Calmette had nog meer compromittee-
rende brieven in zijn bezit.
Maar publicatie daarvan werd verhinderd
door de drie doodelijke schoten. 16 Maart 1914
uit den revolver van madame Caillaux op
hem gelost. Hoe was zij tot deze daad geko
men? Uit de verhooren laat zich het volgende
relaas samenstellen.
De geestestoestand van Mme Caillaux bleek
zeer geleden te hebben onder de voortdurende
kwelling van de lastercampagne tegen haai
man. En trouwens spaarde Calmette haarzelf
evenmin. De Figaro wist bijvoorbeeld te ver
tellen, dat haar paarlensnoer haar door
Duitschland aangeboden was! (Caillaux was
een voorstander van goede economische be
trekkingen met Duitschland).
Overal voelde zij vijandschap rondom.
..Kwam ik een salon binnen, dan keerde men
zich van mij af", zoo verklaarde zij. Toen
werd de eerder genoemde brief van Caillaux
gepubliceerd. De eenige persoon 'Barthou?).
die volgens haar dezen brief aan Calmette had
kunnen geven, had nog twee brieven, die aan
haar waren gericht, en zij wilde voor geen
geld, dat die ook in de krant kwamen. Zij
trachtte dit langs justitioneelen weg te ver
hinderen. maar Monnier, de president van de
rechtbank, gaf haar den raad van een proces
af te zien. Dit bracht haar tot het wanho
pige besluit, dat zij dien Maandagmiddag 16
Maart uit wilde gaan voeren, 's Avonds zou
er een diner zijn in de Italiaansche legatie,
waar zij aan de linkerhand van den presi
dent aan zou zitten. Zij telefoneerde, dat zij
zelf niet zou komen, doch haar man
wel. Op zijn bureau legde zij in ver
zegelde enveloppe een brief. waarin
stond: „Ik ben uitgegaan om je te redden.
Wanneer ik vanavond niet terugkeer, kun je
mij in de gevangenis vinden". Daarna ging ze
per taxi naar het bureau van de Figaro. Cal
mette was juist in gesprek met Paul Bourget
en daar zij haar naam niet gezegd had, liet
hij Mme Caillaux bijna een uur wachten
Zij werd tenslotte ongeduldig en gaf haar
kaartje af.
Juist vertrok Bourget. Calmette ontving
haar met verontschuldigingen en vroeg haar
hoffelijk naar de reden van haar bezoek.
Toen haalde zij plotseling een revolver uit
haar mof en schoot driemaal snel achtereen.
Employees kwamen toerennen. ontwapenden
haar en leverden haar over aan de politie.
De agenten durfden eerst de vrouw van een
minister niet zoo maar te arresteeren. Ten
slotte brachten zij haar toch naar het bu
reau. waar Mme Caillaux verklaarde: „Er is
in Frankrijk geen recht te krijgen met behulp
van de wet. Daarom moest ik wel een revolver
gebruiken".
Na getroffen te zijn was Calmette ineen
gezakt. zonder een woord te uiten. Zijn vriend
senator Reymond, een bekend chirurg, legde
het eerste verband en liet hem naar de kli
niek van prof. Hartmann te Neuilly vervoe
ren voor een operatie. Niets mocht echter
meer baten. Half twee 's nachts overleed
Calmette.
Minister Caillaux had de tijding van den
aanslag vernomen, terwijl hij juist in den
Senaat het wetsontwerp op de inkomsten
belasting verdedigde, en onmiddellijk zijn
ontslag ingediend. De aanvaarding daarvan
werd uitgesteld tot na de soirée op de Ita
liaansche legatie en intusschen trachtten
Doumergue, Malvy en vele anderen Caillaux
van zijn voornemen af te brengen. Maar in
Parijs heerschte reeds door hetgeen bekend
geworden was, groote opschudding. Massale
betoogingen werden gehouden en 's avonds
moesten voor het gebouw der Italiaansche le
gatie 8000 menschen uiteengedreven worden,
waarbij het tot bloedige botsingen kwam.
„Weg met Caillaux! Weg met den moorde
naar!" hoorden men allerwegen.
Na middernacht kwam de ministerraad op
nieuw bijeen en vergaderde nog, toen het
doodsbericht van Calmette kwam. Alles het
gevolg van een journalistiek, die zich door
minderwaardige motieven had laten leiden.
Wel van heel weinig inzicht getuigde dan
ook het opschrift op een zilveren lauwerkrans
van 2 meter middellijn van de Parijsche pers-
vereeniging op Calmette's begrafenis: .Aan
Gaston Calmette, slachtoffer van zijn moed".
Maar toch is dit stukje geschiedenis slechts
een deel van een schandalenserie, die de pu
blieke belangstelling bleef trekken tot den
noodlottigen moord van Serajewo aan toen en
zelfs daarna. Door de revolverschoten van
madame Caillaux (die tenslotte door haar
man is vrijgepleit) vloog de deur open van een
politieke Augias-stal, zóo vervuild, dat de
lucht daarvan nog maandenlang in de rubriek
Buitenland bleef hangen. En terecht citeer
den toen velen de woorden van Beaumar-
chais, die, o ironie, prijkten in den kop van de
Figaro en boven den ingang van het bureau
in de rue Drouot: „Je me hate de rire de
tout, de peur d'ètre obligé d'en pleurer". (Ik
lach maar gauw om alles, uit angst er anders
om te moeten huilen).
W. GLASTRA Szn.
ALS DE NIEREN niet behoorlijk werken, kun-
non verschijnselen optreden als rugpijn,
spit. stijve en pijnlijke gewrichten, verstoord®
nachtrust en vorlles van kracht. En wel,
doordat het bloed dan niet gepulverd wordt
var de erin voorkomende onzuiverheden door
deze bloedflltreeronde organen. Laat het zoo
ver niet komen: voorkomen Is boter dan
genezen. Gebruik tijdig Foster's Rugpijn
Nieren Pillen, sinds Jaren bekend als het
dluretlsoh middel bij uitnemendheid. Zorg,
dat uw bloed steeds zuiver, krachtig en leven
gevend blijft.
(Adv. ingez. Med.)
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
Statendam 15 v. West Indië te New York.
Zaandam 15 v. New oYrk te Philadelphia.
Delftdijk, Rott. n. Vancouver 14 v. Cristobal.
Maasdam 13 v. Galveston n. New-Orleans.
Bilderdijk, Rott. n. Baltimore 14 v. Boston.
Nieuw Amsterdam (toeristenreis) 14 te Rio de
Janeiro.
Lochkatrine, Vancouver n. Rott. via Liverpool
14 Maart 240 mijl West v. Land's End.
HOLLAND—WEST AFRIKA LIJN.
Reggestroom (th.) 15 v. Duink. via Hamburg.
Amstelkerk (th.) 20 te Rott. verwacht.
Brand 16 v. Amst. te Hamburg.
Gaasterkerk (uitr.) 16 te Melbourne.
HOLLAND— AUSTRALIë LIJN.
Almkerk 16 v Rott. te Hbg, vertr. 18 n. Rott
HOLLAND BRITSCH INDIë LIJN.
Hoogkerk 16 v. Bremen naar Hamburg.
HALCYON LIJN.
Stad Haarlem 18 te Rott. verw.
Rozenburg 18 v. Les Falaises te Velsen verw.,
vertrekt 19 Maart naar Rotterdam.
Stad Amsterdam, 16 v. Rott. n. Genua.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
Fauna 15 van Setubal n. Algiers.
Irene 16 van Rotterdam te Lissabon.
Vulcanus Varna n. Rott. p. 16 Gibraltar.
Boskoop. Amst. n. Chili 13 van Callao.
Achilles, Castellon n. Rott. p. 15 Finisterre.
Aurora 15 van Civita Vecchia naar Napels.
Helder, Amsterdam n. Chili 5 te Curagao.
Hermes 16 Maart van Brake te Hamburg.
Nereus 15 Maart van Pasajes naar Bilbao.
Odysseus 16 van Amsterdam n. Kopenhagen.
Rhea 15 Maart van Hamburg n. Amst.
Triton 15 Maart van Cavalla naar Naxos.
KON. HOLLANDSCHE LLOYD.
Montferland (uitreis) 15 v. Las Palmas.
Waterland (th.) 17 (7 n.m.) te IJmuiden verw.
Ceres 15 Maart van Hamburg n. Bremen.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
Kedoe 16 van Hamburg te Schiedam.
Sitoebondo (u.) 16 v. Safaga.
Banjoewangi, Rott. naar Batavia, 16 op 36 gr. 20
min. N.B. en 7 gr. 15 m. W.L.
Straat Soenda Rott. n. Batavia 15 (12 midd.) 9
gr. 35 min. Z.B. en 1 gr. 33 min. W.L.
Blitar (thuisr.) 16 Maart van Belawan.
Kedoe 15 Maart van Hamburg n Rott.
Weltevreden 15 v. Londen n. Hamburg.
Baloeran 16 Maart v. Rott. te Batavia.
Kota Baroe 16 v. Rott. te Batavia.
ROTTERDAM-ZUID-AMERIKA LIJN.
Alkaid 16 Maart van Hamburg te Rott.
STOOMVAART-MIJ. NEDERLAND.
Poelau Bras (thuisreis) 16 Maart te Londen.
Saleier 15 Maart van Amst te Hamburg,
