Haarlem's Dagblad Een Oude Lentedag. Lente. RECHTSBIJSTAND Bespreking over den Midden-Europeeschen toestand. GOLDSCHMEDING Prinselijk gezin FRANSCH-DUITSCHE handelsbesprekingen opgeschort. Halifax wet Uei duitsche ofittedeu. Het Belangrijkste 56e Jaargang No. 17102 Uitgave Lonrene Coster, Maatschappij voor Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgirodienjt 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Dinsdag 21 Maart 1939 Abonnementen per week f 0.25. p. maand f 1.10. per 3 maanden f3.25. franco per post f3.55. losse nummers 6 cent per ex. Advertentiën1-5 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regel. Kegel abonnementstarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60, elke regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek. Vandaag begint, althans officiëel, de Lente en omdat wij nu in dat herdenkingsjaar van 1914 verkeeren.vijfentwintig jaar later. heb ik de verzoeking niet kunnen weerstaan den Lentedag-van-toen nog eens in Haar lem's Dagblad op te slaan. De „legger" van het eerste halfjaar 1914, dat allerlaatste tijd- vakje voor het uitbreken van den wereld oorlog, ademt een merkwaardige rust. Uit haar duizenden vergeelde bladzijden komen niet alleen jeugdherinneringen tot mij, maar ook tallooze bevestigingen van een wereld die argeloos leefde, geenszins bedacht op de ramp die haar bedreigde. Haarlem's Dagblad van Zaterdag 21 Maart geeft daar een kenmerkend voorbeeld van. Het bevat volstrekt geen sensationeel nieuws. Het is vrijwel gespeend van „groote koppen", althans in den tekst. Trouwens, in dien tijd waren die nog zeldzaam in de kranten. Maar in dat voorjaar van 1914 was er ook niet veel aanleiding toe. Nu ja, er geschiedden eenige schokkende dingen in Parijs. Maar dat was altijd een onrustig oord geweest. En zoo ver weg! Wat was dat toen ver weg! De moord op Gaston Calmette, eenige dagen tevoren ge pleegd, vorderde wel eenige kolommen ruimte in ons Lentedag-nummer op, maar ook daar uit sprak geen opwinding. Onze Parijsche correspondent, toen Otto Knaap, schreef er over als over een merkwaardigheid onder de „faits divers". Zoo luchtig-weg, in het besef: het zal jullie Hollanders daar in het verre Noorden toch maar matig interesseeren. Verder buitenlandsch nieuws: zoowat een halve kolom. Werkelijk. Meer niet. De Engel- schen hadden weer last met het Noorden van Ierland, met Ulster. En bij Venetië was een stoomboot gezonken. Uit met het Buitenland! Denk u dat eens in.nog geen vijf maanden vóór de groote wereldoorlog begonGeen rede voeringen van staatslieden, geen botsingen, geen dreigementen, geen verbroken verdragen zelfs! Wij moeten zoo'n lente toen wel met prachtige blijheid en zorgeloosheid ingegaan zijn! Op de eerste pagina van het oude nummer lees ik veel klein nieuws. Het ziet er allemaal even vredig uit, ofschoon bij de mededeeling, dat de Kamerleden hun vrijkaarten voor het reizen op de spoorwegen hadden ontvangen, werd gewaagd van een „veelbesproken zaak". Blijkbaar had dit stof doen opwaaien. Ik beken dat ik het heelemaal vergeten was; de latere gebeurtenissen van dat jaar hebben het zeker uit mijn herinnering vex-drongen. De Minister van Financiën gaf een uiteen zetting van de financiëele vooruitzichten voor de naaste toekomst, zijn gewone ontvangsten over 1915 ramend op 235 millioen gulden en zijn gewone uitgaven op 255 millioen. Ach! Er was dus een tekort van 20 millioen. Een schatje van een begrootingstekortje zouden we nu zeggen. Mijn blik vaart verder over die voorpagina. „Hedenmorgen is de ooievaar op het nest van het Huis te Bennebroek gearriveerd". Aardig, juist op den lentedag. En de S.D.A.P.-fractie in den Haarlemschen gemeenteraad voert actie voor een progi-essie- ve heffing van inkomstenbelasting. De V.D.- fractie ook. Dat was toen blijkbaar nog een nieuw denkbeeld. De heer A. Bertling was tot notaris benoemd en in Beverwijk hadden ze een nieuw raadslid gekozen, bij tusschentijdsche verkiezing onder dat boeiende, gezellige ouwe districten-stelsel. Hij kreeg 447 van de 770 stemmen en heette Rijsdoi*p. Zoo gaat het genoegelijk verder. De overste W. D. A. Ophorst was juist tot kolonel en commandant van de 10e brigade te Haarlem benoemd. Die dacht toen zeker: een rustige stad, mooie omgeving, hoop daar genoegelijke jaren te beleven. Het zou heel anders loopen En in het Beursoverzicht schommelde Ko ninklijke Olie genoegelijk tusschen 596 en 600. Om koi-t te gaan: wij waren ons met z'n allen van geen gevaar bewust en de krant was als een welvarend landelijk bedrijf: vol koetjes en kalfjes, behalve dan die eene historie in Parijs die ons vrij koud liet. In dat vredige jaar barstte alles los. In 1870 was de Fransch-Duitsche oorlog ook als een donderslag bij helderen hemel geko men. En nu hoop ik maar, in 1939, dat dit een goed teeken uit dien ouden legger is. Dat er alleen groote oorlogen komen als men er niet op verdacht is. Dat zij uitblijven als men waakzaam en er op bedacht is. Wat zou dat mooi zijn. Want dan krijgen wij zeker geen oorlog in Europa. Als de ge waarschuwde voor twee telt, loopt Nederlands bevolking nu tegen de zestien millioen De zon schijnt trouwens. En dat idéé Lente geeft toch weer nieuwen moed, nietwaar? R. P. Commies eigende zich gelden toe. Vonnis luidt een jaar. De Haagsche rechtbank verooi'deelde heden een 37-jarigen ambtenaar, die als commies belast was met de administratie van de bij zondere strafgevangenis te Scheveningen en in deze functie zich gelden heeft toegeëigend, tot een gevangenisstraf van een jaar. De eisch luidde twee jaar gevangenisstraf. Ik weet wel, dat het weer nog niet Bepaald erg mild mag heeten. En dat wij over 't naast verschiet, Nog niet veel beters weten; Ik weet ook wel. uw winterjas Is nog niet overbodig. Uw haard komt ook nog goed te pas En blijft voorloopig noodig; Ik weet ook wel. dat menig feit U eerder kil doet schrikken. Dan dat het uw gemoed verblijdt En 't leven kan verkwikken; Ik weet wel, dat aan kleur en glans, Poëtisch en verheven, Aan warmte en aan licht, er thans Niet veel valt te beleven; Ik weet wel dat. wat in u leeft Meer zorg is en beklemming. Dan dat u zich licht overgeeft Aan blijde voorjaarsstemming Maar vrienden 'k vraag u juist daarom, Laat even vreugd het winnen, Ruk u eens los, verheug u. kom! De lente gaat beginnen. P. GASUS. DAGVAARDING, HUURZAKEN, REQUEST enz. BUR. KRANEVELD JACOBIJNESTRAAT 10 TELEF. 20707 Kantoor 95, 'sav. 78. Avdies ƒ0.80. (Adv. Ingez. Med.) Rusland staat gunstig tegenover Britsch- Fransch voorstel. Reuter verneemt uit Moskou, dat Engeland en Frankrijk de Sovjet- regeering een voorstel hebben doen toekomen tot gezamenlijke bespreking van den Midden-Europeeschen toe stand. Van betrouwbare, gezaghebben de zijde verluidt, dat de Sovjetregec- ring gunstig staat tegenover dit voor stel en voorgesteld heeft onmiddellijk een conferentie te doen bijeenkomen van Groot-Brittannië, Frankrijk, Rus land, Roemenië, Polen en Turkije. Bulgarije en Joego-Slavië worden in het Russische voorstel niet genoemd. Ernstig ongeluk in de Soenda- straat. Jongetje na botsing met vrachtauto overleden. Maandagmiddag vier uur is in de Soenda- straat een ongeluk gebeurd, dat aanvankelijk niet ernstig leek. Het zesjarig jongetje P. N„ dat in gezelschap van een paar kameraadjes uit de bewaarschool aan de Timorstraat kwam, is in de Soendastraat vermoedelijk tegen een met meel geladen vrachtauto geloopen. Hij werd door een voorbijganger naar de woning van een dokter gedragen. Deze kon, hoewel het jongetje over pijn in het been klaagde, geen letsel constateeren. Dezelfde voorbijgan ger droeg het kind toen naar de ouderlijke woning. Kort daarna werd het zóó naar, dat zijn vader ijlings den huisdokter ontbood. Deze constateerde een inwendige verbloeding in den rug. Op zijn advies werd het kind on middellijk per ziekenauto naar de Maria Stichting vervoerd, waar het Maandagavond half negen is overleden. Het lijkje is door de politie in beslag geno men. Zij stelt een onderzoek naar het gebeurde in en verzoekt daartoe aan den chauffeur en aan voorbijgangers, die de botsing gezien heb ben, zich voor het verstrekken van inlichtingen aan het politiebureau Smedestraat te willen aanmelden. OllllllliilllllHllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHIHIflIlIllIIllllllllllllOIÜllllülinilllfllllllllllll PAASCH INRUIL-CAMPACNE PHILIPS en TELEFUNKEN tot 65.EXTRA premie voor Uw oude toestel SLECHTS KORTEN TIJD BEPERKTE VOORRAAD. Vraagt nog heden nadere inlichtingen. GROOTE MARKT b. h. Stadhuis. WIDUNliHMiiaRIIIIOBillinilWjtlllilltllllililtfllWiiHUHII'IMDINIIIWiilltii'tl lAdv. Ingez. Med.) op Soesfdijk terug. Van den Dolder af ging de reis per auto. Het Prinselijk Echtpaar en Prinses Beatrix zijn hedenmorgen te ongeveer half tien uit Zwitserland te Soestdijk teruggekeerd. Tot Den Dolder werd de reis per trein gemaakt en vandaar tot Soestdijk per auto. De Prins bestuurde de auto, waarin het Prinselijk Gezin en freule Feith zich bevond, zelf. In totaal bestond de stoet, welke te Soestdijk arriveerde, uit 3 auto's want verschillende gasten zijn uit Zwitserland medegekomen. Van de terugkomst te Soestdijk waren slechts enkele toeschouwers getuige. De Duitsche D-trein, waarin zich het Prinse lijk Paar bevond, was hedenmorgen te ongeveer acht uur te Nijmegen aangekomen. Veel inwoners van Nijmegen waren op het perron aanwezig, die het prinselijk paar hartelijk begroetten. Men merkte o.m. op jhr. Röell, adjudant van den Prins, ir. R. Canters hoofdinspecteur van vervoer der Nederlandsche Spoorwegen, den commissaris' van politie J. Veltman den com mandant der Koninklijke Marine, Kapitein Suy- ling en den stationschef J. Lastdrager. De bur gemeester van Nijmegen was verhinderd. De trein had eenige minuten vertraging. Prins Bernard verscheen voor het geopende venster en dankte voor de toejuichingen. Prinses Juliana en gevolg blijven in hun compartimenten. Na eenige minuten reed de trein, onder gejuich van het publiek het station uit. De werkloosheid te Haarlem. Geringe daling door het koude voorjaar. In de afgeloopen week daalde het aantal werkloozen te Haarlem slechts met 101. De zelfde week van 1938 gaf een vei'mindering van 235; een ongunstig verschil dus van 134. Men wijt dit aan het feit, dat door het koude weer nog niet zooveel aan de schoonmaak ge daan wordt als verleden jaar, toen de maand Maart in het algemeen zacht weer gaf. De hoop is nu op de komende weken gevestigd. Er zijn thans te Haarlem nog 5587 werkloo zen, dit zijn er 270 minder dan in 1938, 703 minder dan in 1937, 1194 minder dan in 1936 en 236 minder dan in 1935. De werkverschaffing. Door de regeering is medegedeeld, dat begin April een wijziging gebracht zal worden in het karakter van de werkverschaffingen. Wij vernemen evenwel, dat die wijziging in het algemeen voor de groote steden niet veel verandering zal brengen, omdat daar te weinig objecten zijn om de werkloozen geregeld aan het werk te zetten. Dit in tegenstelling met plattelandsgemeenten waar het in den regel wel mogelijk is alle werkloozen aan arbeid te helpen via werkverschaffingen. In het algemeen zal de verandering wel neerkomen op het feit, dat de Haarlemsche werkloozen. die in het verleden bij werkver schaffingen werden geplaatst voor den tijd van 4 tot 12 weken, voortaan voor 13 weken daarbij geplaatst zullen worden. Als men er dan evenwel niet in slaagt de werkobjecten te vermeerderen zal het betee- kenen dat de werkloozen, na een werkperiode pas na langeren tijd opnieuw aan de beurt kunnen komen. Wel zullen natuurlijk ook de Haarlemsche werkloozen in die 13 weken vallen onder de gunstige bepalingen die de regeering ingevoerd heeft voor de menschen die bij werkverschaf fingen worden geplaatst. Fransche onderhandelaars naar Parijs teruggekeerd. PARIJS, 21 Maart. (Reuter-A.N.P.) Het Agence Economique bericht, dat de Fransch-Duitsche economische bespre kingen zijn opgeschort. De ambtenaren van het ministerie van Handel, die met den directeur van de commercieele be sprekingen, Alphand, samenwerkten, zijn naar Parijs teruggekeerd. Lebrun naar Engeland vertrokken. Minister Bonnet bevindt zich in zijn gezelschap. Lebrun. PARIJS, 21 Maart. (Havas-A.N.P.)- Vanochtend te kwart over acht is president Lebrun met zijn echtgenoo- te uit Parijs vertrokken om zijn offi cieel bezoek te brengen aan Londen. President Lebrun wordt vergezeld door minister Bonnet, secretaris-generaal Magre, generaal Braconixier, de directeur van het kabinet van den minister van buitenlandsche zaken Bressey, alsmede door kapitein ter zee Krantz en luitenant-kolonel Tassin van het militaire huis van Lebrun. Mevrouw Lebrun wordt vergezeld door mevrouw Braconnier en mevrouw Loze. Het gezelschap reist in een specialen trein Hel Frans Hals-potje. Ook 2500 aan Haarlemsche schilders en beeldhouwers? Zooals men weet heeft het raadslid Joh Visser aan den Haarlemschen Raad voorge steld. behalve 2500.aan de H O.V., ook ƒ2500.uit het potje (van ƒ20.000.der Frans Hals-tentoonstelling te bestemmen voor Haarlemsche schilders en beeldhouwers voor nader vast te stellen opdi-achten. B. en W. hebben aan den Raad voorgesteld dit laatste voorstel in hun handen te stellen voor praeadvies, zoodat dan alleen in de raads zitting van a.s. Woensdag aan de orde zou komen het voorstel van B. en W. om 2500.— als jubileumsgift aan de H.O.V. te geven. De heer Visser is het daarmee niet eens. Hij verzocht zijn voorstel Woensdag gelijktijdig aan de orde te stellen. Ter toelichting verwijst hij naar de herhaal de bespreking van het in zijn voorstel vervatte denkbeeld, bespreking die vermeld is in het Verslag van het Gesprokene van 25 Februari 1938. blz. 144, op 23 Maart 1938, blz. 330 dito en in het Verslag en de memorie van antwoord der Begrooting voor het jaar 1939. blz. 59. waaruit blijkt, dat het thans door hem voor gestelde geheel rijp ter behandeling mag wor den geacht Voorts merkt hij op. dat zijn voorstel, raken de hetzelfde onderwerp, als het voorstel van Burgemeester en Wethouders, van wijdere strekking is dan dat en het daardoor bij stem ming den voorrang dient te krijgen. Tenslotte zou bij aanneming zonder meer van het voorstel van B. en W. een deel uit zijn voorstel worden overgenomen zonder dat zijn voorstel in zijn geheel aan de orde zou komen Om deze redenen beveelt hij zijn verzoek aan in de redelijke en welwillende overweging van B. en W. en van den Raad. Litausclie regeering zal lieden een verklaring afleggen. DE POOLSCH-HONGAARSCHE GRENS VERWEZENLIJKT. Hongaarsche troepen bereiken na hun opmarsch in Roethenië de Poolsche grens. Links op de foto een Poolsche eerecompagnie. Parlement in buitengewone zitting bijeen. KAUNAS. 21 Maart. 'Reuter.) In verband met den ernstigen toestand, welke is ontstaan door de houding der nationaal-socialisten inzake Memel, is van ochtend 11 uur een buitenge wone zitting van het Litausche parle ment bijeengeroepen, waarin de re geering een verklaring af zal leggen. In politieke kringen is men van meening. na de besprekingen van den minister van buitenlandsche zaken. UrbshLs, met minister Von Ribbentrop te Berlijn, dat Duitschland ae Duitscne separatisten in Memel steunt. Minister Urbshis is thans te Kaunas te ruggekeerd. President Smetona en minister president Mironas hebben een beroep ge daan op de jeugd van Litauen, de landsverde diging te versterken. Het woord is aan Chamfort: Als men in societywil behagen moet men geneigd zijn zich vele dingendie men reeds weet, te laten leeren door lieden die ze niet weten. Uitgever dupeerde predikant. Veroordeeld tot lVi jaar. De rechtbank te Den Haag veroordeelde een 33-jarigen uitgever die den Haagschen predi kant ds. H. H. voor'een bedrag van f 11.000 heeft benadeeld, tot een gevangenisstraf van een jaar en zes maanden met aftrek van de preventieve hechtenis. Het O.M. had twee jaar gevangenisstraf geëischt. „Elk land thans gewaarschuwd" De Britsche minister van buiten landsche zaken, Lord Halifax, heeft Maandag in zijn rede in het Hooger- huis de jongste actie van Duitsch land in Midden-Europa aan scherpe critiek onderworpen Volgens hem zullen de landen thans den terug keer der collectieve veiligheid ernstig in overweging dienen te nemen. Lord Halifax weigerde te geloo- ven, dat de annexatie zonder druk van buiten af tot stand was ge komen. „leder land," zoo zelde de mi nister, „dat een nabuur van Duitsch land is, is thans onzeker van den dag van morgen en ieder land, dat zijn eigen nationale integriteit en souvereiniteit op waarde schat, is gewaarschuwd, tegen het gevaar van binnen uit, dat van buiten af wordt geïnspireerd." (Voor het volledige verslag van Halifax' rede zie men pag. 5.) ONZE STALENBOEKEN geven U een overzicht van de groote ver scheidenheid BEHANGSELS welke wij in voorraad hebben. Van de goedkoopste tot de duurste soorten, maar.... in hun kwaliteit allen even voordeelig H. M. BAKKER, Gen. Cronjéstraat 155 Telef. 11657 HUISEIGENAREN KORTING. Vertrouwde, vakkundige behangers beschikb. (Adv. Ingez. Med.) HF.DEN12 PAGINA'S HAARLEM EN OMGEVING. pag. Behalve f 2500 voor de II. O. V. ook f 2500 voor opdrachten aan Haarlemsche schilders en beeldhouwers? 1 De werkloozen te Haarlem. 1 BINNENLAND. liet Prinselijk gezin is weer op Soestdijk. 1 Motorrijder op den openbaren weg zonder rijbewijs steeds strafbaar. 2 en 3 Le Corbusier over de Amsterdamsche Stad huisprijsvraag. 3 BUITENLAND. Lord Halifax heeft gisteren fit het Hooger- huis het Duitsche optreden in Centraal- Europa en de gevolgen daarvan besproken 5 De Belgische regecring heeft Franco de jure erkend. 5 Amerika weigert de Duitsche annexatie te erkennen. 5 Volgens de decreten der Fransche regeering moeten de defensiefabrieken meer gaan produceeren. 5 ARTIKELEN, enz. R. P.: Een oude lentedag. j Domijn Keiler: De Boeing stratoliner. 3 Mr. E. Elias: Ik ontdek Amerika. 3 Van onzen correspondent te Genève: Zwit serland bezorgd, doch vastbesloten. 6 Brussel's Jaarbeurs. 7 Van onzen correspondent te Boedapest: Hon garije na de nieuwe uitbreiding. 7 J. H. de Bois: Schilderijen door dr. D. M. Hoogcveen. 7 De Burgerlijke Stand van Haarlem Is opge nomen op 9

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1939 | | pagina 1