Drie jaar geëischt
wegens poging
tot doodslag
Britsche pers over de inlijving
van Memelland.
Niet in overeenstemming met
het internationale recht.
DONDERDAG 23 MA A R T 1939
HAARD EM'S DAGBESD
<5
Mr. ROST VAN TONNINGEN
STOND TERECHT.
f 900.— boete geëischt. subs.
3 maanden.
TEVENS EEN PROEFTIJD GEREQUIKEERD.
's-QRAVENHAGE, 23 Maart. Vanochtend
werden voor de strafkamer van de Haagsche
rechtbank, gepresideerd door mr. J. H. van
Laer, drie beleedigingszaken tegen mr. M, M.
Rost van Tonningen, hoofdredacteur van het
Nationale Dagblad behandeld.
Mr. Rost van Tonningen had zich te ver
antwoorden wegens het publiceeren van arti
kelen over de zaak Oss, welke beleedigend ge
acht werden voor den minister van Justitie.,
mr. Goseling, den procureur-generaal bij het
gerechtshof te 's-Hertogenbosch, mr. E. L. M,
M. baron Speyart van Woerden en van den
centralen raad van beroep.
Het ging hier om de artikelen „Het hemel
tergende vonnis", verschenen in het nummer
van 23 December j.l, „De eer der Nederland-
sche jeugd", verschenen in het nummer van
29 December j.l. en „De zedenmisdrijven van
Oss", verschenen in het nummer van 4 Ja
nuari j.l.
Voor deze artikelen zijn indertijd door de
Leidsche politie de persen van het nationale
Dagblad onklaar gemaakt, welke maatregel
later, na ingediend verzoekschrift van mr. A.
J. van Vessem, ongedaan werd gemaakt.
Mr. Rost van Tonningen werd in rechten
bijgestaan door mr. W. J. C. A. Nijgh te
's-Gravenhage.
De drie zaken werden gevoegd, dus tegelij
kertijd behandeld.
De officier van justitie achtte het artikel
„Het hemeltergende vonnis" beleedigend voor
den Centralen Raad van beroep.
Wat het artikel „De eer der Nederlandsche
jeugd" betreft, hier achtte spr. smaadschrift
tegen minister Goseling bewezen.
Den minister wordt een bepaald feit ten
laste gelegd, n.l. dat hij in zijn plicht zou zijn
tekort geschoten met het vervolgen van mis
drijven. Wel haalt de schrijver van het artikel
eenige zinnen aan, welke in de Kamer zijn
gebezigd, doch dat ontneemt aan het artikel
het karakter van smaadschrift niet. Evenzoo
is het gesteld met het derde artikel, waarin
aan baron Speyart van Woerden eveneens
plichtsverzaking wordt verweten, omdat hij
twee arrestanten zou hebben vrijgelaten, in
strijd met zijn plicht als openbaar ministerie.
Evenals het smaadschrift tegen minister Go
seling is hier het misdrijf gepleegd tegen een
ambtenaar in de rechtmatige uitoefening van
zijn bediening.
Ook beroep op algemeen belang gaat niet
op, omdat vorm en inhoud noodeloos kren
kend zijn.
Geldboete en voorwaardelijke
gevangenisstraf geëischt.
Spr. was van meening, dat de pers zich
moet onthouden van beleedigende critiek. Cri
tiek. die beleedigend is, heeft veel minder ef
fect dan reëele critiek.
Wegens overtreding van art. 137 a. W. v. S.
eischt dé officier een geldboete van 900-
subs. 3 maanden hechtenis en bovendien een
voorwaardelijke gevangenisstraf van drie
maanden met een proeftijd van drie jaar.
Hierna nam mr. Rost van Tonningen het
woord om eerst zelf zijn verweer te voeren
Spr. begon met een'uitvoerige uiteenzetting-
te geven over de geschiedenis van de zaak
Oss. In dit verband merkte hij op, dat de ad
ministratieve rechtspraak niet vrij en onaf
hankelijk van de regeering staat. Het doel van
het artikel „het hemeltergende vonnis" was
evenwel, aldus mr. Rost van Tonningen, niet
om critiek op den centralen raad uit te oefe
nen, doch om de marechaussee in eere te her
stellen.
De reeks artikelen, voor welke hij thans
terecht staat,- zijn, aldus spr. niet geschreven
om de bedoelde personen te beleedigen, doch
als antwoord op de artikelen in de Zuidelijke
pers.
Er zijn in de zaak-Oss zulke groote moreel e
belangen gemoeid, dat spr. het kleinzielig
vond om hem voor wat al te scherpe woorden
te vervolgen.
Spr. protesteerde tegen het in beslag nemen
van de persen* en was de rechtbank dankbaar,
dat zij dezen maatregel ongedaan heeft ge
maakt. Wat de geëischte straf betreft, zeide
spr., dat hij daardoor in zijn arbeid ernstig
wordt beknot.
Mr. Nijgh vervolgde hierna het pleidooi.
„Het gaat hier niet om een klein beleedi-
gingszaakje", aldus pleiter, „maar om groote
belangen". In dit verband trok pleiter een
parallel met de zaak Dreyfus. Ook andere
bladen, aldus mr. Nijgh hebben scherpe critiek
op de beslissing- van den centralen raad uit
geoefend. Hun redacteuren zijn niet vervolgd.
Over de in beslagneming van de persen zeide
pleiter, dat de officier van justitie hier om
de woorden van den minister te gebruiken
„op hol is geslagen". Het Nationale Dagblad
zal tegen den staat een vordering wegens
schadevergoeding instellen.
Pleiter achtte hetgeen verdachte geschre
ven heeft, onschuldige taal, vergeleken bij wat
o.a. Marnix van St. Aldegonde, Bilderdijk en
Da Costa wel geschreven hebben.
Men kan de geïncrimineerde artikelen daar
om niet beleedigend noemen.
Bij repliek zeide mr. Hoekstra, dat pleiter
de formeele en materieele beleedlging verwart.
Het gaat hier alleen om de formeele beleedi-
ging.
De uitspraak werd bepaald op 6 April.
EEN VERKLARING VAN DE N S B.
Naar aanleiding van een in ons blad gepu
bliceerd bericht omtrent een jongen klompen
maker uit Winterswijk, die wegens het ingooien
van een ruit bij een Joodsch ingezetene aldaar
terecht stond voor den politierechter te Zutfen,
en die ter terechtzitting verklaarde N.S.B.'er te
zijn, verzoekt het hoofdkwartier der N.S.B., ons
mede te deelcn, dat bij een onmiddellijk inge
steld onderzoek is gebleken, dat het geval be
treft een jongeman van 18 jaar, werkzaam op
Duitsch gebied, die eerst zeèr kort geleden nl.
op 2 Februari jl. tot de N.S.B. Is toegetreden.
Aangezien de N.S.B. daden als deze ten zeer
ste veroordeelt, is het in het bericht bedoelde
jongmensch terstond als lid der N.S.B. geroyeerd.
BATA IN PARIJS.
De Tsjechische industrieel Bata is. komende
uit Venetië, op Le Bourget geland met zijn par
ticulier twecmotorig vliegtuig. Dit is het eenige
van de twintig toestellen der firma Bata, die
onttrokken zijn aan de Duitsche beslaglegging.
NEDERLANDSCH GEZANT IN LETLAND
OVERHANDIGT GFXOOFSBRIFVEN.
De Nederlandsche gezant te Riga, de heer L.
P. J. de Decker, heeft heden zijn geloofsbrieven
overhandigd aan staatsnresident Ulmanis.
Haclia over zijn besprekingen
met Hitier.
„Zelf om een onderhoud verzocht".
De president van het voormalige Tsjecho-
Slowakije, dr. Hacha heeft gisteren een pers
vertegenwoordiger te Praag een onderhoud
toegestaan, waarin hij sprak over dc verschil
lende in het buitenland verspreide geruch
ten over zijn bezoek te Berlijn.
Hacha verklaarde: I-Iet is onjuist, dat
de Duitsche gezant, zooals beweerd
werd, te Praag den middag van den
veertienden Maart de Tsjechische re
geering een uitnoodiging heeft over
gebracht naar Berlijn te komen. De
Praagsclie regeering heeft veeleer zelf
te Berlijn gevraagd of staatspresident
Hacha en minister van buitenland-
sche zaken, Tsjwalkofsky, naar Ber
lijn konden komen om te onderhan
delen over de toekomstige verhouding
van het Duitsche Rijk tot Bohemen
en Moravië.
Te Berlijn is beiden heeren geenszins een
gereedgemaakt document voorgelegd, Ook
heeft de Führer volstrekt onderhandelingen
gevoerd, die, zooals indertijd reeds uit het of
ficieele communiqué was op te maken, lang
duurden en op volkomen vriendschappelijke
wijze werden geopend.
De tekst van het bekende document is, pas
na deze onderhandelingen overeengekomen,
opgeschreven en doc,r beide zijden onder-
teekend. Juist is, dat hij (Hacha) vóór de
onderteekening van het document een rugge
spraak met de regeering te Praag noodii.
heeft geacht, doch slechts, omdat hij zonder
voorafgaande overeenstemming met de re-
geering niet heeft willen besluiten het docu
ment te onderteekenen.
De regeering te Praag heeft des nachts
vergaderd en op prond van deze telefonische
ruggespraak het optreden van den president
gebillijkt.
De opwinding en zijn ouderdom zullen het
volkomen begrijpelijk doen zijn, dat hij na
den langen tocht én de onderhandelingen
moe is geweest, zoodat hij onder geneeskun
dige controle een verfrisschingsmiddel heeft
ingenomen.
Dit is echter, zooals in tegenstelling met
de beweringen van eenige buitenlandsche
bladen, nadrukkelijk moet worden vastge
steld, pas gebeurd na de onderteekening der
documenten.
Hacha schetste de indrukken, die hij bij zijn
samenzijn met den Führer heeft gekregen
en hij gaf herhaaldelijk uitdrukking aan zijn
vreugde,dat het hem gelukt is het ver
trouwen van den Führer te verwerven.
Hacha wees met zeer groate verontwaardi
ging sommige beschrijvingen met nadruk van
de hand, in het bijzonder het artikel van den
diplomatieken correspondent van de Daily
Telegraiph, waarin gezegd werd, dat Hacha
slechts onder bedreigingen had kunnen wor
den gedwongen de overeenkomsten te onder
teekenen, die, zooals dezelfde bladen hadden
gemeld, reeds bij aankomst van Hacha klaar
op tafel hadden gelegen.
VER KEER S - C OMMI SS IE HAARLEM
EN OMSTREKEN.
Woensdagavond heeft de jaarvergadering
plaats gevonden van de Vérkeers-commissie
Haarlem en Omstreken, op welke vergadering
tevens aanwezig' waren de besturen van Ne
derlandsche Unie van Chauffeurs en overige
Automobielpersoneel, aangesloten bij den
Centralen Bond van Transportarbeiders van
de Nederlandsche Vereeniging van Spoor- en
Tramwegpersoneel, den Algemeenen Bond
van Politiepersoneel en den Nederlandschen
Bond van Particuliere Chauffeurs. Na een
kort openingswoord van den voorzitter, den
heer A. Mars, werd mededeeling gedaan van
diverse verrichtingen van het Dagelijicsch
bestuur, waaronder verslag van de diverse be
sprekingen met autoriteiten en hoofden van
takken van dienst om te komen tot een goede
verkeersregeling.
Hierna werd het jaarverslag van den secre
taris, den heer P. de Vries uitgebracht, en
met algemeene stemmen goedgekeurd, even
als het financieel verslag.
De vergadering bracht dank voor hetgeen
in het afgeloopen jaar door het dagelijksch
bestuur was verricht teneinde een veilig ver
keer in deze gemeente en de naaste omge
ving te bevorderen en maakte van deze ge
legenheid nog tevens gebruik om eenige pun
ten op te geven, waar de veiligheid nog wel
te wenschen overlaat en naar de meening
van de sprekers verandering gewenscht zoude
zijn. Het bestuur nam nota van deze opmer
kingen en zegde toe ook deze punten met
de desbetreffende autoriteiten te zullen be
spreken, waarop deze jaarvergadering door
den voorzitter werd gesloten.
DE HEER A. NELIS JUBILEERT.
Heden herdenkt de heer A. Nelis, Leidsche-
vaart 87 alhier den dag, waarop hij voor 25
jaren in dienst trad bij de fa. W. J. Honne-
bier, Zijlweg 302. De directeur, de heer Hon-
nebier sprak den jubilaris ten kantore toe,
wenschtc hem geluk met dezen heuglijken
dag en overhandigde hem een geschenk. Van
de zijde van het personeel ontving de heer
A. Nelis vele felicitaties.
TEYLERFEEST OUDEN VAN DAGEN.
Vandaag wordt in .Haarlem's Tehuis"
voor Ouden van Dagen" aan den Schotersin
gel weer het jaariijksche Tevlerfeest gevierd
Hiervoor werd een alleraardigst programma
samengesteld, dat zooals altijd aan de oudjes
eenige genotvolle uren verschaft. Het begon
vanmorgen zooals gewoonlijk met een fees
telijk ontbijt, waarna op de binnenplaatsen
muziek ten gehoore werd gebracht. Voor den
feestmaaltijd hedenmiddag, een der hoogte
punten van den dag, bestond natuurlijk een
groote belangstelling.
Het. feest wordt vanavond besloten met een
gezellig samenzijn, waaraan medewerken
„Santpoort's Klein Cabaret,, en „The' Elsnerus
Band" onder leiding van den heer G. Elsne
rus.
De binnenplaatsen waren door den dienst
Hout en Plantsoenen keurig versierd.
Ook aan de kinderen van Haarlem's Kin
derhuis wordt hetzelfde programma aange
boden.
JUBILEUM VAN DEN HEER P. C. VAN
DER MEER.
Heden jubileert de heer P. C. v. d. Meer, Hij
herdenkt den dag, waarop hij voor 25 jaren in
dienst trad van de N.V. Kon. Fabriek van Rij
tuigen en Spoorwagens J. J. Beijnes. De directeur
der N.V Beijnes, ir. H. J. M. Bekkers, overhan
digde den jubilaris hedenmovgen ten kantore
een geschenk, zoomede liet. vereerende getuig
schrift. van de Mij. voor Nijverheid en Handel
met bijbehoorende medaille
HAARLEMSCHE VOORJAARS-
BEURS.
Succes wederom verzekerd.
HEDENAVOND FEESTELIJK SLOT.
Heden op den laatsten dag van de zevende
Iiaarlemsche Voorjaarsbeurs, georganiseerd
door de afdeeling Haarlem en omstreken van
de Nederlandsche Vereeniging van Huis
vrouwen in het Gemeentelijk Concertgebouw
gehouden wordt, kan met zekerheid reeds
worden geconstateerd, dat ook deze Voorj aars
beurs volkomen is geslaagd.
Tot Woensdagavond bij de sluiting waren
12094 bezoekers de controle gepasseerd en
ook vanmiddag bij den kookwedstrijd van het
Gemeentelijk Gasbedrijf mocht veel bezoek
verwacht worden, evenals bij het optreden
van Tholen en Van Lier.
De beoordeeling der inzendingen van de
Haarlemsche Broodbakkers Patroons Ver
eeniging door de bezoekers is nu afgeloopen;
de uitslag is, dat de firma Carels met 8339
punten de eerste werd; firma G. de Vries
Zoon no. 2 met 4641 puten; Eigen Hulp
nummer 3 met 3610; Bakkerij „De Zeeuw'"
nummer 4 met 2653, Simon's Bakkerijen
nummer 5 met 2631 punten en firma Van der
Linden nummer 6 met 2453 punten.
Hoewel alle inzendingen niet bekroond
konden worden, kunnen de andere inzenders
met genoegen op de behaalde resultaten te
rugzien, want de belangstelling van de zijde
van het publiek was beduidend groot.
Hedenavond 11 uur wordt deze Voorjaars
beurs weder gesloten, zoodat wij onzen le
zers, die dit nog niet gedaan hebben, kunnen
aanraden er een kijkje te gaan nemen.
Hitier nog niet te Memel aan wal.
MEMEL, 23 Maart (Reuter). Hitler is nog
niet aan land gegaan.
Het gerucht deed de ronde dat hij reeds voet
aan wal had gezet, doch dit bleek onjuist. Het
gerucht werd verspreid op het Theaterplein,
waar duizenden stonden te wachten. Verwacht
werd dat Hitier hier een toespraak zou hou
den. Ook Neumann en de andere officieele
personen waren hier aanwezig. Men wachtte
evenwel meer dan een uur vergeefs.
Toen de Führer niet kwam, begaf Neumann
zich naar de haven om te zien wat was ge-
schièd. Hierna werd medegedeeld dat de
Führer zich nog aan boord van de „Deutsch-
land" bevond en vermoedelijk tegen den mid
dag aan wal zou gaan. Een reden voor deze
vertraging werd niet opgegeven.
Haarlemsche chauffeur
voor de Rechtbank
HAARLEM Donderdag.
Drie jaar gevangenisstraf eischte de
Officier hedenmorgen tegen een 33-
jarigen Haarlemschen chauffeur, die
terecht stond wegens poging tot dood
slag en diefstal.
De diefstal had niet zooveel te beteekenen.
Op 28 Januari van dit jaar had de chauffeur
een actetasch van een fiets genomen die voor
een café aan de Lange Veerstraat stond. In de
tasch bevonden zich aardappelen, Brusselsch
lof en een kinderpyjama. De verdachte hield
vol, dat hij de tasch gevonden had en hem later
naar het politiebureau had willen brengen.
Pres.: Waarom heb je dat niet dadelijk ge
daan?
Verd.: Het was al half twaalf.
Pres.: En toen dacht je zeker dat ze op het
politiebureau al naar bed waren.
De poging tot doodslag, die eveneens ten laste
gelegd was betrof het volgende geval. Zondag
avond 29 Januari ontmoette de verdachte op de
Botermarkt een 33-jarigen koopman. Deze ont
moeting vond plaats voor een café en er ont
stond een woordenwisseling omdat de chauffeur
tegen den koopman gezegd zou. nebben: „Heb je
daar 'n fiets te pakken?" Deze werd kwaad en
van het een kwam het ander totdat ze beiden
besloten om het maar op een stille plaats uit te
vechten. Van de Botermarkt ging de tocht via
de Oude Gracht, Turfmarkt naar de Anthonie-
straat en vandaar naar de Lange Heerenvest
waar de koopman zijn fiets naar huis bracht.
Even later kwam hij echter weer naar buiten en
toenlbegon de vechtpartij, die bijna zoo'n nood
lottig einde had genomen. De koopman was
zooals de getuigen vertelden, iets in de meer
derheid terwijl de chauffeur met zijn fiets aan
zijn linkerhand en een zakdoek in zijn rechter
hand zich ook niet onbetuigd liet.
Plotseling echter stapte hij op zijn fiets en
reed weg. De koopman ging naar huis en kwam
tot de ontdekking dat hij geheel onder het bloed
zat daar hij een diepe steekwond in zijn rech-
terbovenbeen en een wond in zijn borst had,
Een dokter werd geroepen, die constateerde, dat
de wond in zijn borst slechts een centimeter
hooger of lager had moeten zijn en er was on
middellijk ernstig levensgevaar aanwezig ge
weest.
Voor de Rechtbank verklaarde de koopman,
dat hij nog nooit iets met den verdachte heeft
gehad.
De verdachte zei, dat hij den koopman een
kleine schroevendraaier had voorgehouden en
dat deze daar in getrapt had, Hoe de wond in
de borst ontstaan was kon hij niet verklaren.
Eenige familieleden van den koopman legden
vervolgens nog eenige verklaringen af, waaruit
bleek, dat ze niet gezien hadden, dat de ver
dachte een mes of iets dergelijks in zijn handen
had gehad. De 44-jange echtgenoote had wel
gezien, dat de chauffeur eenige stekende bewe
gingen maakte.
Zoowel de diefstal als de poging tot doodslag
achtte de Officier bewezen. De verdachte heeft
iets in zijn hand gehad; of dat nu 'n schroeven
draaier geweest is of een mes, dat doet er min
der toe. Reeds 12 vonnissen heeft hij achter de
rug, daaruit blijkt wel, dat hij voor geen klein
tje vervaard is. Ook het optreden van den
koopman is echter niet heelemaal correct.
Spr. eischte tenslotte drie jaar gevangenis
straf met aftrek van preventief
De verdediger mr. L, G. Römelingh wees er op,
dat de diefstal van zeer geringe beteekenis is.
De houding van verdachte is eenigszins zonder
ling. Toch blijkt uit de verklaringen van den
koopman zelf, dat de vechtpartij hoofdzakelijk
aan zijn agressief optreden is ontstaan. Het
voornemen om den koopman te dooden heeft de
verdachte nooit gehad. Van poging tot doodslag
is de zaak dus terug te brengen tot een gewone
echtpartij. De etech van den Officier is daar
mee niet in overeenstemming. Spr. verzocht
daarom de uiterste dementi»
Uitspraak 6 April,
Polen en het non-
agressiefront.
LONDEN, 23 Maart (Reuter). De
Britsche pers veroordeelt de methode
van het inlijven van Memel bij
Duitsehland.
Men beschouwt dit als een aandui
ding, dat snel een vredesfront moet
worden georganiseerd.
De „Times" schrijft, dat de nieuwe stap van
den Führer een nieuwe militaire overweldiging
naar nationaal-socialistisch model is, De in
lijving vertoont alle karakteristieke eigen
schappen van gemilitariseerde diplomatie,
waarin de nationaal-socialisten zich gespecia
liseerd hebben. Het is duidelijk, dat dergelijke
methoden niet in overeenstemming zijn met
de redelijke code van internationaal recht.
Het blad geeft verder toe, dat de actie in
zake Memel niet geheel zonder grond is, ten
eerste is Memel vrijwel geheel Duitsch en ten
tweede is Memel in 1923 door Litauen plotse'
ling bezet, doch dit rechtvaardigt niet het
optreden van thans.
De „Daily Telegraph" schrijft, dat uit dit
optreden blijkt, dat Hitier vasthoudt aan de
methode van de gehandschoende vuist. Uit
zijn optreden jegens Memel blijkt, dat hij
nieuwe aanvallen in petto heeft en al zijn
buren worden voortdurend in staat van alarm
gehouden.
Het blad wijst erop, dat Denemarken, dat
een kleine Duitsche minderheid heeft, reden
heeft om bevreesd te zijn. Wel heeft Denemar
ken deze minderheid steeds edelmoedig be
handeld, doch hierdoor is het niet onaantast
baar gebleven.
Ten aanzien van de gemeenschappe
lijke anti-agressie verklaring schrijft
de diplomatieke medewerker van de
„Times" dat na de Fransch-Britsche
besprekingen gisteren, de Britsche mi
nisters konden verklaren, dat de Sovjet
Unie en Frankrijk met het plan in
stemmen, doch van Polen is nog geen
definitiefantwoord ontvangen.
De positie van Polen is moeilijk. Het
ontwerp van de verklaring gaat in
Poolsche oogen niet ver genoeg en men
wil daarom eerst nadere inlichtingen
ontvangen. Gisteren is het vraagstuk
ter sprake gekomen de verklaring in
krachtiger bewoordingen te stellen en
de samenwerking meer nauwkeurig te
omschrijven.
Verder wordt verklaard, dat het denkbeeld
van een conferentie nog niet is opgegeven.
„Hergroepeering der Oostzee-
staten.
PARIJS, 23 Maart. (Havas) In het commen
taar op de inlijving van Memel, waardoor Polen
wordt omsingeld, schrijft La Roöhassière in de
Petit Journal: „Teneinde de bedreiging af te
weren, moeten Londen en Parijs een horgroepee-
ring van de Oostzeestaten, welke door Duitseh
land worden bedreigd, om Warschau tot stand
brengen.
In de „Figaro" schrijft Dormesson, dat bij de
volksstemming in 1925 men in Memel 59 pro
cent Lithauers, 38 procent Duitschers en 3 pro
cent anderen telde. Een minderheid heeft dus
de overwinning behaald. Hij vraagt zich verder
af, hoe Polen deze bedreiging zal aanvaarden.
Donnadieu maakt in de „Epoque" opmerkzaam
op het streven van Duitsehland naar de „Domi-
Doodvonnissen te Madrid.
Tien communisten ter dood veroordeeld.
MADRID, 23 Maart. (Havas) Een tiental com
munistische leiders, die hebben deelgenomen
aan den opstand van 6 tot 12 Maart zijn door
de krijgsraden ter dood veroordeeld en terecht
gesteld.
In totaal zullen ongeveer duizend personen
voor de krijgsraden terecht staan in verband
met dezen opstand, allen hoogere officieren,
commissarissen, leiders der communisten en van
de geunifieerde socialistische jeugd. De meeste
soldaten, die aan den opstand hebben deelge
nomen, zijn na een kort verhoor weer vrijge
laten.
Auto door de gladheid tegen een
boom gereden.
GRONINGEN, 23 Maart. In den afgeloopen
nacht omstreeks dirie uur is op den Frieschen
straatweg, op de grens der gemeente Gro
ningen, een personenauto, op weg van Gro
ningen naar Zuidhom, door de gladheid van
den weg in een bocht tegen een boom gereden.
De wagen reed met een snelheid van negentig-
kilometer. De cha'uffeur, de 26-jarige M.
Drent, garagehouder te Zuidhorn, liep een
hersenschudding en inwendige kneuzingen op.
De 29-jarige I-I. Rozema, eveneens uit Zuid
horn. die naast D. zat, brak zijn rechterarm
en kreeg een hoofdwonde.
De chauffeur D. was hedenmorgen nog
steeds buiten bewustzijn; de toestand van R.
is niet levensgevaarlijk.
Uitkeeringen aan de gemeenten.
Volgens een bij de Staatscourant van heden
behoorend bijvoegsel zullen over het uitkee-
ringstijdvak 1937/38 uit het gemeentefonds o.a.
de volgende uitkeeringen worden verstrekt (in
afgeronde bedragen):
In de provincie Noord-Holland: Alkmaar
f 312.350. Amsterdam f 13.539.100, Beverwijk
f 140.850, Bloemendaal f 155.825, Bussum
1" 161.575, Edam f 81.725, Enkhuizen f 86 425,
Haarlem f 1.201 250. Haarlemmermeer f 261.755,
Den Helder f 534.750, Hilversum f 652.225.
Hoorn f 139.300, Nieuwer-Amstel f 82,425,
Purmerend f 104.300, Velsen f 399.425, Wormer-
veer f 180.375, Zaandam f 502.450, Zandvoort
f 107.150.
In dc provincie Zuid-Holland o.m.: Alphen
a d Rijn f 104.775. Delft f 504.750. Dordrecht
f 822.725, Gouda f 320.150. 's-Gravenhage
f 4.898.400. Hillegom 101.475. Leiden f 891.000,
Rotterdam f 9.165.575.
nium Maris Batltici", het beheerschen van het
Oostzee-rijk.
In de „Ordre" schrijft Vivières, dat Duitseh
land na 25 Maart 1939 de wereld heeft getoond
een roofdier te zijn, dat niets anders wil dan zich
verzadigen.
VOORBEURS TE AMSTERDAM.
De wisselmarkt, die zich tijdens de spanning
der laatste dagen verhoudingsgewijze reeds
kalm had betoond, had hedenmorgen een zeer
rustig verloop. Hoewel de politieke situatie
zich nog ernstig genoeg laat beoordeelen,
schijnt de meening post te gaan vatten, dat op
het oogenblik althans geen gewapend con
flict zal uitbreken. De door den koning van
Italië uitgesproken troonrede was in ieder ge
val in kalmeerenden toon gehouden. De koer
sen van de toonaangevende deviezen verschil
den weinig bij die van gisteren en tijdens de
ochtenduren werden slechts onbeteekenende
fluctaties meegemaakt. Ten aanzien van de
prijsbeweging der laatste dagen dient overi
gens te worden overwogen, dat de controle
fondsen alles in het werk hebben gesteld om
ongewenschte afwijkingen te voorkomen. Brit
sche ponden bewogen zich hedenmorgen in
hoofdzaak tusschen 8,82 en 8,82 7/16, waarbij
de koers later in den ochtend voornamelijk
omstreeks 8,82 1/4 rangeerde met een
disagio voor termijnponden van 3/4 cents voor
lmaand en 2'A cents voor drie maanden. De
Amerikaansche dollars bleven zich onveran
derd bewegen op den grondslag van den af-
gifteprijs van het Nederlandsche egalisatie
fonds, dat ook hedenmorgen geneigd was dol
lars tegen 1,88 3/8 te verkoop-en. De vraag
naar het Amerikaansche devies was echter
allerminst dringend en kon blijkbaar bevre
digd worden, zonder dat het Nederlandsche
egalisatiefonds behoefde in te grijpen, al
thans belangrijker bedragen behoefde af te
geven. De belangstelling voor Fransche
francs was gering. De koers schommelde tus
schen 4.98J/2 en 4.99)4, waarbij een disagio
werd genoemd voor termijnfrancs van H
cents voor 1 maand en VA cents voor 3
maanden. Belga's waren 31,68 a 31,71. Ter-
mijnbelga's werden verhandeld met een
disagio van omstreeks 22 cents voor 1 maand
en 80 cents voor 3 maanden. Voor Zwitser-
sche francs werd een prijs vernomen van
42,31 a 42,36. De Scandinavische deviezen wa
ren nauwelijks veranderd. Duitsche marken
werden geadviseerd tegen 75.30 a 75.40.
Duitsch bankpapier en Duitsch zilver waren
wederom aangeboden en werden resp. verhan
deld tegen circa 20 7/8 en 23 3/4. De goud
prijs was hedenmorgen aan het dalen. Het
gele metaal werd verhandeld tegen een prijs
van omstreeks f 2103 per K.G.
Op de niet-officieele ochtendbeurs bestond
voor den effectenhandel 'n vaste stemming' en
naar verhouding van de reactie in Wallstreet
kon de tendens zelfs zeer vast worden ge
noemd. De Amerikaansche waarden werden
vrij druk verhandeld en waren ten opzichte
van gisteren hooger, of weinig veranderd. De
locale aandeelen werden bijna algemeen bo
ven de vorige prijzen afgedaan.
GOERING IN SAN REMO.
Goering is Woensdagavond in San Remo aan
gekomen, waar hij verwelkomd werd door alle
burgerlijke en militaire autoriteiten.
1ISIGEZCISICEIM
/TUKKEN
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet verantwoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst oj niet
geplaatst, wordt de kopij den inzender niet
teruggegeven.
Medische en hygiënische hulp aan
Spanje.
De dringende bede om hulp uit Nationaal
Spanje, waar inzonderheid onder de burger
bevolking van de bevrijde gebieden nijpend
gebrek bestaat aan de meest elementaire
levensbehoeften, is voor de ondergeteekenden
aanleiding geweest zich te formeeren tot een
Comité onder den naam van Comité tot Me
dische en Hygiënische hulp aan Nationaal
Spanje.
Het Comité doet een beroep op de Neder
landsche bevolking om gelden en goederen
bijeen te brengen, welke gezonden worden
naar de officieele instanties in Spanje, die
voor distributie over de verschillende geteis
terde gebieden zullen zorg dragen.
Van den zaakgelastigde der regeering te
Burgos, M. de Piniés, met wien het comité
op nauwe wijze samenwerkt, is de meest po
sitieve verzekering ontvangen, dat de ver
spreiding der samengebrachte goederen in
zonderheid zal geschieden onder de burger
bevolking der bevrijde en nog te bevrijden
gebieden, terwijl mevrouw Van Vollenhoven
Prinses de Bourbon, als officieel vertegen
woordigster voor Nederland van het Spaan-
sche Roode Kruis, voor een geregeld en vlot
contact met de betreffende Spaansche in
stanties zal zorgdragen.
Naar men ons uit Spanje mededeelt is er
behalve aan medische hulp, in de eerste plaats
behoefte aan verduurzaamde levensmidde
len en aan gecondenseerde melk. bof,er en
kaas, droge beschuit, cacao enz., terwijl klee
ding en dekking eveneens gaarne ontvangen
wordt.
Opgaven van giften in natura worden
gaarne verwacht door den len secretaris van
comité, Javastraat 27a te Den Haag, terwijl
stortingen kunnen geschieden op postgiro
rekening no. 14.17 van de Twentsche Bank te
Den Haag of bij alle kantoren van de Twent
sche Bank in Nederland onder vermelding:
Hulp aan Nationaal Spanje.
W. C. J. J. Baron van Voorst tot Voorst,
voorzitter; J. C. E. Baron van Lijnden, onder
voorzitter; mr. P. du Ry van Beest Holle, le
secretaris; H. F. Heerkens Thijssen, 2e secre
taris; mr. A. M. de Vries, penningmeester; W.
A. Engelbrecht; J. van Hasselt; mr. dr. D. A.
P. N. Kooien; jhr. mr. O. F. A. M. van Nispen
tot Sevenaer;mevr. C. von Pannwitz; jhr.
J. H. Röell; jhr. W. Röell.
