Haarlems Dagblad
In den Gemeenteraad.
Modeshow.
RECHTSBIJSTAND
Duitsche troepen Memel binnengerukt.
Troonrede van den
Italiaanschen koning.
BERICHT
Hef Belangrijkste
oT5e jaargang No. 17104
Uitgave Lonren? Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algein. Drukkerij N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
Donderdag 23 Maart 1939
Abonnementen per week F0.25. p. mu.ind
f 1.10. per 3 maanden 3.25. franco pea
post f3.55. losse nummer» O eenl per ex.
Advertrntiên 1-5 regel» f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regel.
Kegelnbonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod l-l regel» f 0.60. elke
regel meer 10.15. Groentje» tie rubriek.
Woensdagmiddag heeft de Haarlemsche
gemeenteraad den heer P. A. Heeres te Assen,
nummer één van de voordracht, tot directeur
van het St. Elisabeth's Gasthuis benoemd.
Er was een geheime zitting van een uur vóór
de benoemingen aan de orde werden gesteld,
maar die kan gansch andere zaken betrof
fen hebben. In elk geval was er geen stem
busstrijd over dr. Kersbergen's opvolger. Hij
kreeg 32 van de 36 stemmen, nr. 2 van de
voordracht haalde de overige vier, nr. 3 had
dus volstrekt geen aanhangers. Een goede
„start" voor den nieuwen directeur, wiens
papieren kennelijk als buitengewoon goed be
schouwd worden, want de Haarlemsche Raad
heeft nimmer schroom getoond om van de
volgorde bij belangrijke voordrachten af te
wijken. Wij wenschen den nieuwen leider van
het Gasthuis succes in zijn belangrijke taak.
Er werden meer menschen gelukkig ge
maakt op dezen middag. De Haarlemsche
Orkest Vereeniging kreeg haar gemeentelijke
jubileumgift van f 2500. Dat dit pas vijf
maanden na de viering van het jubileum ge
schiedt, vindt zijn verklaring in de onder
handelingen over „het potje". Dat is de ge
meentelijke bijnaam van de twintig mille
winst op de Frans Hals Tentoonstelling. De
dagen der gemeentelijke financieele auto
nomie zijn zooverre gevloden dat het een
trotsch besef is, f 20.000 te hebben, waar
mee Haarlem nu heusch mag doen wat het
wil. In de dagen des overvloeds was de ge
meente akelig schriel jegens de H.O.V. en
verstond de taal der Muzen niet, hetgeen
helaas zijn blijvende gevolgen vindt, in een
nationaal laagte-record der subsidie, die nu
niet meer verhoogd mag worden. Zoodat de
f 2500, volgend op die andere jubileumsgift
van f 1000 die de minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen in October naar
Haarlem kwam brengen, beschouwd moeten
worden als middelen om den patiënt verlich
ting te bezorgen. Meer niet. Zijn welvaren
kan hij er niet mee verwerven. Niettemin is
hij dankbaar dat hij blijft leven en zal in
Juli, als het zomer is en de stralen der zon
hem verkwikken, zijn lied weer aanheffen.
Natuurlijk is hij ook gevoelig voor de alge-
meene stemmen, waarmee hem de jubileum-
gave geschonken werd.
Dat daarvoor nog een vrij lange discussie
gehouden werd lag dan ook niet aan mee-
ningsverschil over de vraag, of de H.O.V. die
2500 nu moest hebben of niet, maar aan
den heer Visser. Die had namelijk, ofschoon
hij wist dat er een voorstel van B. en W. te
wachten was, zelf een dergelijk voorstel in
gediend en daaraan een tweede verbonden.
Hij wou namelijk ook 2500 bestemmen voor
opdrachten aan Haarlemsche sohilders en
beeldhouwers.
Dit stichtte eenige verwarring. B. en W.
zijn den schilders en beeldhouwers ook wel
gezind, maar zij willen de verdere verdeeling
van het potje zelf eerst 'bekijken. Dus vroe
gen zij den heer Visser het H.O.V.-deel van
zijn voorstel in te trekken en stelden voor
het tweede deel in hun handen te stellen
voor prae-advies. De burgemeester sprak hier
langdurig over en toonde zich nogal geprik
keld door 's heeren Visser's ongewoon be
leid. Maar wij kennen hem hier al zoolang;
hij meent het niet kwaad. De heer Noordhoff
vergiste zich, geloof ik, bepaaldelijk toen
hij verband tusschen het voorstel-Visser en
de nabijheid der verkiezingen meende te ont
waren. Ach neen. Uit verkiezingsoverwegingen
steunt men de musici, schilders en beeldhou
wers niet zoozeer. Wel kon ik mij de ver
bazing van mr. Drilsma indenken, omdat de
heer Visser vroeger niet tot de H.O.V.-pleiters
behoorde en nu opeens stond te dringen naast
B. en W. om haar 2500 onder zijn naam
te kunnen geven. „Een vroede ziel gewonnen",
zal de Orkest Vereeniging denken en hem
met het oog op de toekomst gaarne onder
haar actieve voorstanders aanvaarden.
Zijn voorstel nu intrekken wou hij niet.
Zijn oude onverzettelijkheid speelde hem
weer parten en het verdween bij stemming
(258) waarna de H.O.V. haar gift, zooals
gezegd, op voorstel van B. en W. kreeg.
Toen zijn wij nog bezig gehouden met ko
mende herdenkingen. De geest van Haarlem's
Bloei waarde in de Raadszaal rond en deed
zich feestelijk gelden. Want wij zullen in Sep
tember het eeuwfeest van de Camera Obscura
gaan vieren. Niet met de onthulling van het
legendarische Hildebrand-monument, ook
niet met een rede van Prof. Bronner over
„Mijn Levenswerk, of Hoe Schoon het is en
Hoe Ver", maar met de opvoering van een
toepasselijk tooneelstuk en een litterair-
artistieken optocht. Andere provinciale hoofd
steden gaan de Camera ook bejubelen, maar
Haarlem zal het centrum van de feestviering
zijn want hier zag zij het licht: bij de uitge
versfirma de Erven Bohn.
Eerst stelden B. en W. voor 1500 voor deze
feestviering uit te trekken, maar na een inter
ventie van mr. Bijvoet, die terecht opmerkte
dat kunstzinnige optochten veel meer geld
kosten en dat er, ook als er voldoende steun
uit de burgerij komt, wel een suppletoire aan
vraag van B. en W. zal moeten komen, be
paalde het college zich tot een principiëel
voorstel. Alzoo werd in beginsel besloten,
fianciëelen steun te geven aan een viering
van het eeuwfeest van de Camera.
Over een connectie van dit festijn met het
Wanneer de barre winter wijkt
En het soms vaag op lente lijkt.
Wanneer, tusschen de buien door.
De zon wat echte warmte geeft
En in het groeiend vogelkoor,
Weer lust tot nesten bouwen leeft;
Wanneer de zware winterdracht.
De vrouw opeens criant verveelt,
En haar een wensch van kleurenpracht,
Onrustig door het hoofdje speelt.
Dan trekt haar meer dan 't nieuwsbericht.
Meer dan de groote schoonmaakplicht,
Meer dan de film en radio,
De modeshow.
Daar zitten zij tezaamgedromd.
Te wachten op het schoons dat toekomt,
Een op haar best gekleed publiek,
Benieuwd of er iets bij zal zijn,
Dat weerstand biedt aan haar critiek
En dat zal passen bij haar lijn;
Hoe vaak ook 't innerlijk gewijd,
Nu slechts op 't uiterlijk bedacht,
In die omgeving graag bereid.
Te boek te staan als zwak geslacht.
Terwijl haar oog nieuwsgierig staart,
Beknabbelt zij een stukje taart,
Met thee bij de entree cadeau
Der modeshow.
Zij neemt modellen in zich op,
Van top tot teen en teen tot top.
Dat 's dus de nieuwe taillelij n.
Zoo lang de rok dus. of zoo kort.
De mouwen hooren zus te zijn.
Terwijl de hals ook anders wordt;
Een nieuwe stijl in het patroon,
Een andre kleur, een nieuwe tint,
't Is alles nog wat ongewoon,
Maar dat 's juist wat zij aardig vindt.
Zij kijkt en tuurt en weegt en wikt
Wat is voor haar het meest geschikt
En eindlijk kiest zij zus of zoo,
't Is modeshow.
DAGVAARDING, HUURZAKEN. REQUEST enz.
JACOBIJNESTRAAT 10 TELEF. 20707
Kantoor 95, 's av. 78. Avdies 0.80.
(Adv. Ingez. Med.)
Het St. Elisabeth's Gasthuis te
Haarlem.
De nieuwe geneesheer-directeur.
De gemeenteraad van Haarlem benoemde
Woensdagmiddag tot opvolger van dr. L. C.
Kersbergen als geneesheer-directeur van het
St. Elisabeths Gasthuis den heer P. A. Heeres,
arts, thans belast met de leiding van een zie
kenhuis te Assen, no. 1 van de voordracht van
regenten.
In ons nummer van 14 Maart gaven wij reeds
uitvoerige biografische &ijzonderheden over
den heer Heeres. Ter herinnering ontleenen
wij daaraan nog de volgende mededeelingen:
De heer P. A. Heeres
werd 1 Januari 1901 te
Groningen goboren,
waar hij de H.B.S. met
5-jarigen cursus door
liep, om vervolgens zijn
studies aan de Rijks
universiteit aldaar
voort te zetten. In 1919
zette de heer Heeres
zijn eerste schreden
als mediself student in
het Groninger Univer
siteitsgebouw waar hij
in het voorjaar van
1926. tot arts werd be
vorderd. Reeds enkele
jaren daarvoor was hij assistent geweest op
de physiologische afdeeling van professor
Hamburger. Na zijn artsexamen werd de jonge
dokter assistent bij professor Polak Daniëls
en, na 2Vz jaar chef de clinique bij dezen.
Daarop volgde in 1930 zijn benoeming tot ge
neesheer-directeur internist, röntgenoloog,
aan het Wilhelmina Ziekenhuis te Assen
waar de toen plaats vindende groote verbou
wing onder zijn leiding geschiedde. Onder
zijn leiding vond verleden jaar plaats de uit
breiding der inrichting met laboratoria, zus-
ter-eetzalen en poliklinieken
Dokter Heeres is voorzitter van de afdeeling
Assen der Nederlandsche Maatschappij tot
Bevordering der Geneeskunde, bestuurslid
van den Nederlandschen Bond voor Zieken
verpleging (Noorder Gewest) voorzitter der
Asser Muziekschoolvereeniging. voorzitter van
het Sportkeuringsbureau en lid der N.T.C. van
den K.N.VB
P. A. Heeres te Assen.
andere eeuwfeest: dat der Spoorwegen, werd
ook het een en ander door den voorzitter te
kennen gegeven. Maar de burgemeester preci
seerde niet en wethouder Van Liemt evenmin
En zoo op 't eerste gehoor leek de samenvoe
ging van Camera en Spoorweg niet eenvoudig
tenzij men wellicht Hildebrand's sujetten in
den nagebootsten eersten trein in den optocht
wil laten meerijden. Maar dat zou wel heel
duur worden en lijkt mij ook niet voldoende
artistiek-verantwoord Ook is het jammer dat
aan het andere eindpunt van de straks-jubi
leerende eerste spoorlijn nu juist prof. Bron
ner woont. Dat geeft geen beeld van bereikte
snelheid
De heer Noordhoff wou zich maar liever tot
de Camera-viering bepalen. Ik zou in elk geval
die samenvoeging willen afraden. Wil men
„aan dit eindpunt van de lijn" ook wat aan de
Spoorwegen doen, dan toch maar lievi
afzonderlijk.
Si. P.
Hitier arriveerde vanmorgen
met de ,,Deutschland".
Het woord is aan
Een Chineesch
spreekwoord
Bij het maken van netten
is strengheid eisch, bij het
toepassen clementie.
Meevallertje voor Haarlem.
Ongeveer 10.000 meer uitkecring uit het
Gemeentefonds.
In de Staatscourant zijn gepubliceerd de
uitkeeringen die de gemeenten ontvangen
uit het Gemeentefonds over het tijdvak
1937-1938
Haarlem ontvangt f 1.201.250.
Dit is een meevallertje van ongeveer
f 10.000 voor Haarlem, want met dit
bedrag wordt de raming die indertijd
gemaakt was overschreden.
De garantie-uitkeering is iets lager dan ge
raamd was. maar de andere ultkeering is wat
hooger gesteld.
Blik op de stad Memel.
MEMEL, 23 Maart (D.N.B.—A.N.P.)
Hedenmorgen even na 8 uur zijn de
Duitsche troepen onder stralend
weer in de stad Memel aangekomen,
waar zij door de bevolking met groo
te geestdrift verwelkomd werden
Gemotoriseerde formaties van de
politie en van de S. S.-eenheden wa
ren gisteravond reeds de stad binnen
getrokken.
Hitler is hedenmorgen tegen 10
uur voor Memel gearriveerd. Het
pantserschip „Deutschland", waarop
de Führer zich bevond, werd door
verscheidene oorlogsschepen geëscor
teerd.
Ook de chef van de Duitsche geheime po
litie Heinrich Himmler. bevindt zich in Me
mel. Hij is hier te middernacht aangekomen
en is begonnen met het organiseeren der
Gestapo en gewone politie.
Te Kaunas zijn volgens Reuter berichten
uit het Memeiland ontvangen, volgens welke
de nationaal-socialisten een aantal bekende
Litauers in het Memelland hebben gearres
teerd.
Er heerscht in Litauen een algemeene
stemming van gedruktheid en teleurstelling,
ondanks het feit, dat de overdracht van het
Memeiland voor niemand als een verrassing is
gekomen.
Berichten over een beweerde, gedeeltelijke
mobilisatie in Litauen worden in semi-offi-
cieele kringen ontkend.
Verklaard wordt, dat slechts een aantal re
servisten is opgeroepen om de plaatsen in te
nemen der soldaten uit Memel, die met ver
lof zijn gegaan.
De aankomst van vloot
en troepen.
MEMEL. 23 Maart (D.N.B.) De eerste een
heden van de Duitsche vloot, torpedojagers
en toa-pedobooten, zijn in de haven aange
komen. en tevens vliegen marinevliegtuigen
boven de stad. Kort daarop gingen de eerste
landingstroepen aan land.
De Duitsche troepen, zoo meldt Reuter, die
uit Oost-Pruisen het Memelgebied binnentrek
ken, worden door wielrijders, artillerie, pant
serwagens en andere gemotoriseerde een
heden gevolgd.
De dorpen, welke zij doortrekken, zijn
in vlaggetooi en de bewoners verlaten hun
huizen om de troepen te begroeten.
Vanmiddag zullen de autoriteiten
van het Ldtausche garnizoen te
Memel formeel het Memelgebied
overgedragen aan de Duitsche mili
taire autoriteiten.
Grens met Oost-Pruisen verdwenen.
TILSIT. 23 Maart (D.N.B.) Vanmorgen om
7 uur kwam dr. Neumann de leider der
Memel-Duitschers. per auto over de Memel
naar Tilsit. Kort daarop arriveerden de mi
nister van binnenlandsche zaken, dr. Frick
en de gouwleider van Oost-Pruisen, Koch.
Eenige minuten daarna reed de eerste auto
colonne. voorop minister Frick. zonder dou
ane- passencontrole, het Memelgebied binnen
onder de toejuiching der bevolking en het.
loeien der scheepssirenes. Na deze symbolische
handeling marcheerden ook formaties der
partij mei haar standaards over de vroegere
grens.
2500 voor de H. O- V.
Een nagekomen jubileumsgift.
Het voorstel van B. en W. om van het saldo
der Frans Halstcntoonstelling f 2500 te geven als
jubileumgift aan de H. O. Vter gelegenheid
van haar onlangs gevierd 125-jarig bestaan,
werd door den Haarlemschen Raad Woensdag
middag met algemeene stemmen aangenomen.
Zooals men weet is het saldo in zijn geheel
f 20.000 B. en W. zullen nu overwegen welke
andere uitgaven uit dat potje voor cultureele
doeleinden aan den Raad zullen worden voor
gesteld. Daarbij zullen B. en W. praeadvies uit
brengen over het voorstel van het raadslid den
heer Jos. Visser om ook f 2500 te bestemmen
voor opdrachten aan Haarlemsche schilders en
beeldhouwers.
De betrekkingen met
Engeland en Frankrijk.
Koning hoopt op een
angdurigen vrede.
ROME, 23 Maart. (Stefani-A.N.P.) In de he
denmorgen gehouden vergadering der Kamer
van Fasces en Corporaties heeft de koning zijn
troonrede gehouden, waarin hij, verwijzende
naar de verovering van Abessynië en de stich
ting van het keizerrijk zeide, dat deze gebeur
tenis wel een beslissenden invloed moest hebben
op de richtsnoeren van de Italiaansche
politiek. De uit sancties voortkomen
de crisis eindigde daarmede, dat Italië zich uit
den Volkenbond terugtrok. Bovendien werd in
October 1936 de as RomeBerlijn opgericht,
welke zoowel op een politieke» als op een eco-
nomischen en cultureelen grondslag berust en
welke geleidelijk is uitgebreid door overeen
komsten met Japan, Hongarije en Mandsjoekwo
Wat Groot-Brittannië betreft, de ac-
coorden van 16 April hebben gunstige
voorwaarden geschapen voor een con
solidatie en een hervatting der normale
betrekkingen tusschen beide landen.
Sprekende over Frankrijk, zeide de
koning het volgende:
Wat Frankrijk betreft, in een offi-
cieele nota van 17 December 1938 heeft
mijn regeering vastgelegd, welke kwes
ties op dit oogenblik de beide landen
van elkaar gescheiden houden.
(In de nota van 17 December 1938 heeft de
Italiaansche regeering de Fransch-Italiaansche
overeenkomsten van 1938 opgezegd op grond van
het feit dat Frankrijk zou hebben nagelaten te
onderhandelen over een conventie, welke op
grond van het verdrag van 1935 de handels- en
vestigingsverdragen van 1896 ten aanzien van
Tunis moest vervangen en, daarenboven, dat
Frankrijk den geest dezer verdragen zou heb
ben geschonden door de toepassing van sancties
tegen Italië, welke door den Volkenbond waren
afgekondigd. Red).
Zijn rede vervolgend, zeide de koning, dat
aangezien tegenstrijdige belangen tusschen
Spanje en Italië ontbreken, deze twee staten in
den meest uitgebreiden zin kunnen samenwer
ken.
Hoewel Italic, zoo besloot de vorst,
zich niet overgeeft aan de illusie van
een eeuwigen vrede, wenscht het. dat
de vrede zoo lang mogelijk zal duren,
opdat het de hulpbronnen van zijn rijk
volledig kan benutten.
Voorts wees de koning nog op de „bijzonder
vriendschappelijke betrekkingen welke de Ita
liaansche regeering onderhoudt met Albanië
Joego-Slavië, Polen en Zwitserland
Tenslotte besprak de vorst nog de be
trekkingen tusschen kerk en staat,
waarvan hij zeide, dat die betrekkin
gen zullen blijven streven naar de meest
hartelijke verhouding en samenwerking
op het gebied der wederzijdsche rech
ten en verantwoordelijkheden.
De voorlezing van de rede duurde ongeveer
14 minuten. Zoowel bij het binnentreden als na
voorlezing van zijn rede werd de vorst geest
driftig toegejuicht. Daarop verklaarde de voor
zitter namens den koning de dertigste wetge
vende vergadering voor geopend.
Onder het gebulder der kanonnen en het ge
beier der klokken had de koninklijke stoet zich
van het paleis naar het Kamergebouw begeven
In den stoet bevonden zich ook de koningin, de
prinses van Piemont, de hertogin van Aosta en
anderen.
De koning heeft heden 25 generaals van de
'andmacht en verscheidene officieren die hebben
deelgenomen aan de verovering van Abessynic.
tot lid van den Senaat benoemd.
HET EEUWFEEST VAN DE
CAMERA OBSCURA.
In September feesten te Hnurlem.
DE RAAD BELOOFDE FINANCIEELEN
STEUN.
Onze lezers weten dat door ..Haarlem's
Bloei" getracht is te Haarlem, ter gelegen
heid van het eeuwfeest van den spoorweg
Haarlem—Amsterdam, een spoorwegtenloon-
stelling te organiseeren Het bleek evenwel dat
daaraan zeer groote financieele risico's ver
bonden waren, terwijl bovendien voorkeur be
stond voor Amsterdam, dat ook zulke plan
nen had.
Daarop is evenwel de mogelijkheid naar
voren gekomen om in verbinding met de
spoorwegtentoonstelling te Amsterdam, te
Haarlem feesten te organiseeren ter herden
king van het feit. dat het dit laar een eeuw
geleden is, dat bij de Erven Bohn te Haar
lem de eerste druk van het bekende boek van
Hildebrand (Beets) de Camera Obscura ver
scheen.
„Haarlem's Bloei" heeft reeds belangrijke
medewerking voor deze feesten verkregen. Het
programma staat nog niet vast, maar zeker
is, dat behalve een tentoonstelling ook in Sep
tember een groote optocht zal worden geor
ganiseerd. die ook op artistieke wijze in beeld
zal brengen de kleederdracht van 1839.
Deze plannen werden Woensdagmiddag in
den gemeenteraad van Haarlem besproken.
B. en W. stelden voor f 1500 subsidie voor
deze feesten te geven, maar toen uit den Raad
bezwaar kwam om dit voorstel, vreemd aan
de agenda, te behandelen, werd besloten dat
de Raad zich alleen in beginsel bereid zou ver
klaren aan de feesten financieelen steun te
verleenen. In een volgende raadszitting zullen
B. en W. dan nog met nadere voorstellen
komen.
Met algemeene stemmen heeft de Raad
daarop dit beginsel-besluit genomen.
Zij, die xich met ingang van 1 April
per kwartaal abonneeren, ontvangen
de in Maart nog te verschijnen nummers
gratis.
DE ADMINISTRATIE.
HEDEN 14 PAGINA'S.
HAARLEM EN OMGEVING.
Een meevallertje voor Haarlem van onge
veer f 10.000. I
Meer stoptreinen op het baanvak Amster
damHaarlemDordrecht.
De Haarlemsche raad stelt uit het potje der
Frans Halstcntoonstelling f 2500 beschik
baar als jubileumgift voor de II. O. V. 1 en 4
P. A. Heeres. arts te Assen, is benoemd tot
geneesheer-directeur van het St. Elisa
beths Gasthuis te Haarlem. 1 en 4
Herdenking te Haarlem van het eeuwfeest
der Camera Obscura. O.a. zal in Septem
ber een groote optocht ..1830" georgani
seerd worden 1 en 4
E. E. J.-P.: Modeshow A. Funke en Zoon. 2
BINNENLAND
Minister van Buuren zegt in de Eerste Ka
mer. dat invoering van een algemeene maxi
mum snelheid dreigt als het aantal ver
keersongelukken blijft toenemen. 3
Aan de Rotterdamsehe werven is een ulti
matum gesteld. 7
Nabij Gouda is een deel van een dijk ver
zakt. 7
BUITENLAND.
De Roemeensehe regeering hoopt de opge
roepen reservisten over 10 of 12 dagen weer
naar huis te kunnen sturen. 5
Frankrijk en Engeland zouden elkaar we-
derzijdschen hijstand in geval van agressie
hebben toegezegd. 5
De ontvangst van president Lebrun op Guild
hall. s
SPORT.
Damrubriek n
Sr baak rubriek. H
ARTIKELEN em.
R. P.: In den Gemeenteraad. 1
K. de Jong: Vüfde Kamermuziekavond van
Toonkunst. 2
Jhr. dr. J. C. Mollerus: Het nieuwe tarief per
manent? 3
Far East: Winter in Japan. 7
Mr. E. Elias: Onderwerpen die Amerika in
teresseeren. 7
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op 12
