Haarlem's Dagblad
LENTE-NUMMER
-
PHILIPS
N. S. F.
G.M.OORD
Als de Lente komt.
1111
Criep.
DOODSTRAF
Bouw van Tunnels.
^uyan
Rechtsbijstand
„Wat doet U iu
Uw uttjeu lijd?
BERICHT
56e Jaargang No. 17106
Uitgave Lourene Coatcr, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algcin. Drukkerij N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
TelefoonDirectie 13082, Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Zaterdag 25 Haart 1939
Abonnementen per week f0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
post f 3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advertentiën: 1-5 regel» f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regel.
Regelabounementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regel» f 0.60, elke
regel meer f 0.15. Groentje» zie rubriek.
....en daar zijn vandaag al heel wat meer
teekenen van te bespeuren dan op den offi
ciëelen eersten lentedag, die erg winterjassig
waszien wij allen het leven blijmoedig
aan. Al gebeuren er nog zooveel onrustwek
kende dingen om ons heen. Tenslotte kunnen
zij toch alle nog verkeeren. Pas heeft zich nog
iets ten goede gekeerd doordat Nederland's
verbroken sportbetrekkingen met Duitschland
zijn hersteld. In het kader der internationale
gebeurtenissen is dat nu wel geen geweldig
feit, maar het kan ons toch allen verheugen
en het is tenminste een gunstig symptoom.
Ook de symptomen tellen mee. Onze Bsrlijn-
sche gezant,, jhr. van Haersma de With, heeft
zich zeer beijverd om deze sportieve hereeni-
ging tot stand te brengen en verdient een ge
lukwensen met zijn succes.
Wij moeten ook in de groote internationale
gebeurtenissen de gunstige factoren blijven
zien, de zonzij blijven vinden. In de lentesfeer
valt dat lichter. Er zullen ook daarin wel
menschen zijn, die sombere theorieën ontwik
kelen en die u zóó logisch voorpraten, dat het
mis moet loopen in Europa, dat gij er geen
speld tusschen kunt krijgen. Maar iaat ik u
pogen bij te staan met een paar eenvoudige
argumenten. Ten eerste doen zulke sombere
beschouwingen nu al sinds minstens tien jaar
de ronde, zonder dat ze verwezenlijkt zijn. En
hoe vaak heeft men haar verwezenlijking op
korten termijn al niet geprofeteerd! Ten
tweede heb ik er op den officiëelen lentedag
nog aan herinnerd, dat groote oorlogen niet
in een waakzame, op alles bedachte wereld
plegen los te barsten, en heb daarbij aan de
vredige rust van het voorjaar-1914 en het
voorjaar-1870 herinnerd. Ten derde hebben
bestaande spanningen altijd de eigenscnap,
de zaken erger uit te beelden dan ze zijn. Want
de machthebbers van weerszijden spelen hoo-
ge troeven uit en in de internationale ver
houdingen zijn dat altijd dreigementen. Min
of meer bedekte dreigementen. Niets ziet er,
uit den aard der zaak, dreigender uit dan
dreigementen. Er is evenwel een groot verschil
tusschen het woord en de daad, zooals ieder
mensch in zijn levenservaring veelvuldig kan
opmerken. Hij ervaart het al in dien schoonen
tijd, als de jongenskiel nog om de schoud'ren
glijdt en hij vele groote woorden, vele opge
heven vuisten zelfs, tot niets ziet leiden. Veel
vaker leiden ze tot niets dan tot iets.
En ten vierdeJa, ten vierde weet uw
sombere zegsman, al is hij nog zoo logisch in
zijn redeneering, niet alle feiten. Hij kent de
menschen die op het critieke oogenblik te be
slissen zullen hebben niet persoonlijk. Hij weet
niet of achter al hun vastberaden uitingen en
onherroepelijke verzekeringen zich niet de
gedachte verbergt: „Maar ik kan altijd nog
terug en 'ik zal er voor zorgen dat ik bijtijds
die groote ramp vermijd en daar niet mijn
geweten mee belast".
Dit zijn allemaal redenen om u het leven,
dat in het schoonste aller jaargetijden zoo
extra veel schoons biedt, niet te laten vergal
len door onheilsprofeten. Het duurt maar zoc
kort en wij moeten er toch zooveel goeds uit
halen als wij maar kunnen. Dat is geen
staatszaak en zelfs geen nationale aangele
genheid maar een persoonlijke verplichting.
Tegenover onszelf en ook tegenover anderen.
Het is verkeerd persoonlijke verplichtingen
als tweederangs zaken of als onbelangrijk
heden te gaan beschouwen. Zelfs in dezen
tijd.
Welnu. Daarom is de ontwakende lente onze
aandacht meer waard dan zelfs Mussolini's
rede, die hij morgen houden zal. Wat hij ook
zegt, het zal later heel erg kunnen meevallen.
Buiten is het schoon. Het jonge leven wordt
geboren. De lente is vol beloften, veel mach
tiger en ook veel schooner dan al het wereld-
sche gebeuren.
R. P.
SLOWAKIJE STAAT GEEN
GRENSWIJZIGING TOE.
Voorstel van Boedapest tot
besprekingen afgewezen.
TOCH NOG VIJANDELIJKHEDEN.
De Hongaarsche regeering heeft aan
de Slowaaksche regeering voorgesteld
een gemengde commissie in het leven
te roepen, welke belast zou moeten
worden met de afbakening van de
Slowaaksch-Karpathisch Oekrainische
grens.
De ministerraad heeft met algemee-
ne stemmen het Hongaarsche voorstel
verworpen. De Slowaaksche regeering
wenscht de handhaving der grenzen,
zooals die in den ouden staat Tsjecho-
Slowakije hebben bestaan.
Volgens mededeelingen van officieele Slo
waaksche zijde blijven de Hongaarsche troepen
zich op sommige punten uit Slowakije terug
trekken. Daarentegen hebben zij op andere
punten nieuwe offensieven ontketend en den
geheelen dag is er gevochten. Het front door
snijdt thans op verscheidene plaatsen de grens
tusschen Slowakije en de Karpatho-Oekraïne.
De Slowaaksche luchtmacht heeft gistermid
dag een aanval ondernomen op Mihalany op
Hongaarsch gebied, dat voor de scheidsrecht
spraak van Weencn Slowaaksch was. De Slo
waaksche vliegtuigen slaagden erin. opslag
plaatsen van benzine en munitie in de lucht
te laten vliegen. Hongaarsche vliegtuigen
hebben twee Slowaaksche vliegtuigen neer
gehaald.
in"Miiiim,,
K
iiniiiiuiiiiiiiiii""
..illinium111"
Nadat 'k em weken voor hem kneep,
Heeft nu de griep mij in zijn greep,
In deze lentedagen;
Ik heb me als een held geweerd,
Nu ben'k geïmmobiliseerd,
Door overmacht verslagen.
Een huivering, een heete kruik,
Geen eten, krampen in mijn buik,
Geril bij dichte ramen;
Een watten hoofd en rijmersplicht.
Een griepbacil en een gedicht,
Hoe rijmt men dat tezamen?
Er dreunt een hamer in mijn kop,
Alleen 't plezier kan ik wel op.
Geen eten wil naar binnen;
Als ik het u nu vriendlijk vraag,
Scheldt u het mij wel kwijt vandaag,
Ik kan geen rijm verzinnen.
tegen Weidmann
en Million geëischt.
In de zaak Weidmann, die voor het
Fransche Hof van Assizen gevoerd
wordt, is Vrijdag tegen den hoofdver
dachte uit dit proces de doodstraf ge-
eischt. Ook tegen Weidmann's mede
verdachte. Million, werd de doodstraf
gerequireerd.
Roemeensche militaire maat
regelen duren nog voort.
BOEKAREST, 25 Maart. (Havas-ANP). De
militaire maatregelen duren nog voort, in af
wachting daarvan, dat de diplomatieke bespre
kingen met Hongarije uitloopen op een demobi
lisatie door genoemd land, wat de mobilisatie
zelf betreft, wijst men in bevoegde Roemeensche
kringen op de vaderlandslievende houding, welke
de bevolking van Transsylvanië aan den dag
legt.
„Voldaan aan beide zijden".
De „Times" over de Fransch-Britsche
besprekingen.
LONDEN, 25 Maart. (Reuter.) Aan
beide zijden is men voldaan over de re
sultaten der EngelschFransche be
sprekingen, schrijft de „Times". Een
nieuwe overeenkomst was niet noodig,
doch. op verschillende belangrijke
punten zijn de betrekkingen tusschen
beide landen, in verband met elkanders
verdediging, nader gepreciseerd. Presi
dent Lebrun is uit Londen vertrokken,
volkomen voldaan over hetgeen hij on
dervonden heeft van Engelands voor
nemen inzake de bewapening en de na
tionale organisatie. Naar vernomen
wordt, hebben de wederzijdsche minis
ters eenige onlangs overeengekomen de
finities van vitale beteekenis vooral
voor West-Europa, bevestigd.
De eerste onmisbare stap in onze nieuwe bui-
tcnlandsche politiek, zegt de „Daily Telegraph",
in verband met de beraadslagingen over een
verklaring van collectieve veiligheid, is nauw
keurig te bepalen, waar de grenslijn van Enge
lands veiligheid ligt. De strategische grens, het
zij deze aan den Rijn ligt of erover, is niet te
scheiden van onze verbintenissen en precies naar
mate die verbintenissen definitief zijn, zullen wij
de controle behouden over onze buitenlandsche
politiek. Om kort te gaan. wij bevinden ons in
een situatie, welke vereischt, dat wij alles wat
wij ondernemen met een realistisch en niet met
een rechtskundig oog bekijken.
Wij plaatsen heden het eerste van een
serie van vier artikelen over Tunnelbouw
in Nederland, geschreven door een tech
nisch medewerker. Ongetwijfeld zullen
die de bijzondere aandacht van onze lezers
trekken, omdat voor dit onderwerp veel
belangstelling bestaat in verband mei
den tunnelbouw die te Rotterdam wordi
uitgevoerd en den te verwachten tunnel-,
bouw in Velsen.
WONINGINRICHTING
BINNENHUISKUNST
GR. HOUTSTRAAT 155
TEL. 11159 - HAARLEM
(Adv. Ingez. Med.)
KRANEVELD JACOBIJNESTRAAT 10.
Kant. 9—5; 'sav. 7—8 uur. TELEF. 20707.
(Adv. Ingez. Med.)
CENTRALE RADIO ONTVANGST
Meer daxi ooit is 't zaak dat ieder,
Nii zijn oor te luisteren legt.
Via de radio-centrale,
Hoort U wat de wereld zegt.
HAARLEM TELEFOON 10010.
(Adv. Ingez. Med.)
HET IS ENORM MOOI
van kleur ons nieuwe behang. Wij hebben
honderden moderne ontwerpen aangekregen.
EEN PRACHT KEUZE.
II. M. BAKKER. Gen. Cronjéstr. 135, Tel. 11657
Vertrouwde vakkundige behangers beschikbaar
(Adv. Ingez. Med.)
U krijgt een EXTRA INRUILPREMIE van
ƒ40.— of 65.
Vraagt ons inlichtingen hoe U die EXTRA
PREMIE kunt ontvangen. Het is een gunstige
gelegenheid om HET BESTE VAN IIET BESTE
te koopen tegen een voorwaarde die slechts
korten tijd duurt. Laat ons vrijblijvend
demonstreer en
Radio- en Gramofoon
Specialist
Gr. Houtstraat 108,
Telefoon 13046.
(Adv. Ingez. Med.)
Zes executies in Carolina.
Gevonnisten hadden een cipier vermoord.
COLUMBIA (Zuid-Carolina)24 Maart.
Vandaag zijn zes blanke mannen op den
electrischen stoel terechtgesteld wegens moord
op een cipier, toen zij in 1937 uit de gevange
nis probeerden uit te breken. (Reuter)
De Duitsclie pers over de reis van
Lebrun.
De Duitsche pers schenkt slechts geringe aan
dacht aan de reis van Lebrun.
De bladen hadden er zich tot dusver toe be
paald, de telegrammen der nieuwsbureaux in
het kort weer te geven, zonder er commentaar
op te leveren. Thans verzekert de pers, die de
eis in het kader plaatst van de door verschil
lende kanselarijen ontplooide activiteit als reac
tie op het Duitsche optreden in Midden-Europa,
dat dit bezoek aan Londen „poovere resultaten
heeft opgeleverd". i
Verkiezingen in Engeland in
November?
LONDEN, 25 Maart (Havas). Volgens den
diplomatieken redacteur van de „Financial
Times" zou de regeering thans besloten heb
ben de algemeene verkiezingen definitief te
houden dit jaar November.
Telefoonverkeer tusschen Kaunas
en Memel weer normaal.
KAUNAS, 25 Maart (Havas). Gisteren zijn
de dagbladen hier weer verschenen, en het
telefoonverkeer tusschen Kaunas en Memel is
weer in werking getreden.
Uit Berlijn verneemt Havas, dat de rijksre-
geering den koers van Litas (de Litausche
munteenheid» in het Memelgebied voorloopig
heeft vastgesteld op veertig pfennig.
Tweede tentoonstelling
in de
Tijdingzaal van Haarlem's Dagblad
Van a.s. Maandag
tot en met Zaterdag.
Een nationaal Uacaktec.
Het land, de lucht en het water zijn
de drie elementen, waarop ons volks
leven geïnspireerd is. Ge zult dat op
onze tweede tentoonstelling „Wat doet
U in Uw vrijen tijd?" in de Tijdingzaal
van Haarlem's Dagblad van a.s. Maan
dag (27 Maart) al tot en met Zaterdag
(1 April) ook kunnen zien.
Modellen van schepen uit vroeger ja
ren (fregatten), motorschepen (m.s.
Oranje"), vliegtuigen met wentelende
propellers en molens met draaiende wie
ken getuigen ervan hoezeer de men
schen ook in den vrijen tijd hun fan
tasie uiten in vormen, welke met ons
volksleven verbonden zijn.
De wanden van de Tijdingzaal wor
den gesierd door uit liefhebberij ver
vaardigde schilderijen van nationaal
karakter, die haar hoogtepunt vinden
in een schilderij van H. M. de Koningin,
dat door een Amsterdamsch ambte
naar in vrije uren werd gemaakt.
De tentoonstelling is overdag voor het
publiek gratis te bezichtigen.
Engeland en de Duitsch-
Roemeensche handelsovereen
komst.
Officieele kringen schorten hun oordeel op.
Uit BOEKAREST verneemt Havas: Inzake
de Roemeensche petroleum wordt uiteengezet,
dat de nieuwe Duitsch-Roemeensche maat
schappijen, om nieuwe olievelden aan te bo
ren, niet de werking der bestaande Engelsche.
Amerikaansche en Fransche ondernemingen
zullen hinderen. De nieuwe maatschappijen
immers zullen slechts op hun eigen gebied
kunnen werken, en zullen geen petroleum van
de andere ondernemingen kunnen betrekken.
De olie zal verkocht worden aan het Duitsche
rijk, en betaald voor 25 procent met be
wapening, en voor de rest via de clearing
Duitschland schijnt er goed voor te staan om
een maximum voordeel van de nieuwe over
eenkomst te behalen. Het schijnt een inven
taris te hebben opgemaakt van alles, wat het
zich in Roemenië zal kunnen verschaffen;
want behalve van landbouwproducten en pe
troleum, spreekt de overeenkomst formeel ook
van pyriet, dat in de Dobroedsja gevonden
wordt. Ondanks de moeilijkheden om het ko
pererts te verwerken, zijn de Duitschers vast
besloten zich opofferingen te getroosten om
hieruit te halen, wat maar mogelijk is, zelfs
indien de kostprijs boven den wereldmarkt
prijs ligt.
Zij, die zich met ingang van 1 April
per kwartaal abonneeren, ontvangen
de in Maart nog te verschijnen nummers
gratis.
DE ADMINISTRATIE.
Het woord is aan
Guido Gezelle:
Al te veel woorden versmo
ren de waarheid.
„Duitschland steeds aan Italië's
zijde".
Verklaring van Goering aan de Popoio d'Italia.
MILAAN, 25 Maart (D.N.B.-A.N.P.)
Aan een verslaggever van de .Popoio
d'Italia" heeft maarschalk Goering
verklaard, dat zijn verblijf in San
Remo ook daartoe dient de geruchten
te weerleggen als zou een wijziging
gekomen zijn in de houding van
Duitschland jegens Italië. Duitsch
land zal onvoorwaardelijk Italië trouw
blijven, wat er ook gebeuren moge,
Duitschland zal steeds aan Italië's
zijde staan.
Elke machtsvergrooting van Duitschland ls
ook een machtsvergrooting van Italië en om
gekeerd. De werkelijkheid, dat Frankrijk
door het verdwijnen van den kunstmatigen
staat Tsjecho-Slowakije veertig divisies ver
loren heeft, moest de westelijke democratieën
tot nadenken brengen. Want als zij 40 divi
sies verloren hebben, moest men bedenken,
dat wij iets gewonnen hebben. De poging
van Engeland, om zooveel mogelijk landen
tot een bestrijding van de as" te bewegen,
verwondert niemand. Het is te hopen, dat
deze volken intelligent zijn om zich te her
inneren, dat Engeland altijd naar domooren
gezocht heeft, die bereid waren voor hem te
vechten. Duitschland en Italië zullen echter
voortgaan naar het eene doel: Vrede en ge
rechtigheid voor de volken. Over zijn reis
plannen zeide Goering. dat hij nog eenige we
ken aan de Rivièra blijft, om dan naar Rome
te gaan. Mussolini te bezoeken en wellicht
ook maarschalk Balbo in Libye.
AFSCHEID J. HARWIJNE.
Na 50 jaar in de typografie werkzaam te zijn
geweest, waarvan de laatste 18 jaar als hand-
zetter op de drukkerij van Haarlem's Dagblad,
is de heer. J. Harwijne heden met pensioen ge
gaan. Zijn collega's hebben dezen dag een bij
zonder aanzien gegeven door hem met een har
telijke hulde te verrassen. Hedenmorgen om half
negen vereenigde het technische personeel zich
om in een versierd deel der drukkerij afscheid
van hem te nemen. De heer M. H. Gregoire richt
te hartelijke woorden tot den scheldenden col
lega. dien hij prees om zijn persoon en zijn ar
beidzaamheid.
Namens directie, redactie, administratie en
technisch personeel ontving de heer Harwijne
een aantal geschenken, waaronder een fraaie
leeslamp.
HEDEN: 32 PAGINA'S
Inhoudsopgave
pag.
R. P.Als de Lente komt. 1
P. v. d. Hem: De Europeesche twee
ling3
Tunnelbouw in Nederland3
Ds. Emmen. de nieuxoe predikant der
Ned. Herv. Kerk te Haarlem, zal in
Mei bevestigd worden door Prof.
Aalders uit Groningen4
Ds. A. M. Beeyenga te Haarlem 25
jaar predikant bij de Gereformeer
de Kerk4
J. H. de Bois: Litteraire Kantteeke-
ningen4
Duitschland gaat zijn financieele be
hoeften met belastingbons dekken. 5
Over de onderhandelingen tusschen
Burgos en Madrid zijn nog geen
definitieve gegevens te krijgen. 5
Polen neemt militaire maatregelen. 5
Bioscopen6
Fin. Ec.: Weekoverzicht Internatio
nale spanningen beheerschen de
beurzen7
Van een bijzonderen correspondent:
De stemming in Italië12
Het verminderde inkomen en vermo
gen in de crisisjaren in Midden-
Kennemerland12
J. B. Schuil over: Het dubbelleven
van Jourdain12
K. de Jong: Hubert Cuypers' „Min-
nestreelen"12
Burgerlijke Stand van Haarlem13
P. Gasus: Lente17
v. O. Een symphonie in kleuren. 17
Bep AndreasPalmpaasch in Twente. 18
Johannes Krop: Klokken luiden. 19
Maartsche sneeuw19
v. H.: Holland's folklore20
In Bosch en Heide21
Ko Zweer es: Maartsche beloften. 22
E. E. J.P.; Kenmerken van de
nieuxoe mode23
De hoop van den landman23
C. Sipkes: Kennemerland in Lente-
tooi24
B. K.-. Hallo vreemdeling, wat denkt
U van de Lente? 25
C.Nu het tennisseizoen voor de
deur staat26
J. B. Schuil: Hoe xoij de lente zien. 26
J. H. de Bois: Lente meer inspiree
rend voor dichters dan voor schil
ders27
A.M.: Arena29