GEVECHTEN
Catastrofe
van etmsHpett aatd
AAN DE SLOWAAKSCH-
uckhaids wee gwttc HONCAARSCHE CRENS
Gemengde commissie
heeft de grensregeling
ter hand genomen
AGENDA.
MOBLISATiE
in de Pyreneeën
27 Arbeiders
MX A ND A G 27 MA'ART 1939
HAARDEM'S DAGBEAD
Zaterdag is te Boedapest een offl-
cieele mededeeling gepubliceerd over
de gevechten aan de grens van Hon
garije en Slowakije. Hieraan wordt
toegevoegd, dat Hongarije een waar
schuwing heeft gericht tot Slowakije,
dat het „genoodzaakt zal zijn krach
tiger maatregelen te nemen, wanneer
geen bevredigende oplossing tot stand
zal komen".
„Afdeellngen van de Slowaaksche land- en
luchtmacht Itefeben aanvallen gedaan op de
stellingen, welke de Hongaren sedert den och
tend van 23 Maart op de grens van Slowakije
en Hongarije bezet hielden. De Hongaarsche
troepen weken niet. Slowaaksche vliegtuigen
wierpen bommen op de open Hongaarsche ste
den Regnie, Ungar en Nagyberesna. De Hon
gaarsche luchtdoelartillerie schoot zeven Slo
waaksche toestellen omlaag en dwong een
ander te dalen. Bij wijze van represaille bom
bardeerde de Hongaarsche luchtmacht het
Slowaaksche vliegveld Iglo.
Behalve de slachtoffers onder de burgerbe
volking in de gebombardeerde steden zijn de
Hongaarsche verliezen gering.
De Hongaarsche regeering heeft
ernstig de aandacht van de Slowaak
sche regeering gevestigd op de actie
van de Tsjecho Slowaaksche leger
macht en gewaarschuwd, dat zij ge
dwongen zal zijn een grootere, meer
doorslag gevende macht in te zetten,
ingeval geen bevredigende regeling tot
stand komt".
Te Boedapest zijn de laatste dagen uitge
breide maatregelen genomen tot het bescher
men tegen aanvallen uit de lucht. Kanonnen
staan opgesteld op de voornaamste bruggen
en op de heuvels rond de stad.
Anderzijds verneemt Havas uit Praag, dat
de Slowaaksche autoriteiten de gevechten aan
de grens van Hongarije en Slowakije tot nu
toe beschouwden als het gevolg van een mis
verstand, dat weer een gevolg is van de on
volledige afbakening van de grens en men wa%
van meening, dat deze gevechten door de
Hlinka-garde konden worden geliquideerd.
De Slowaaksche pers, welke eerst
opdracht had niet te spreken van een
„conflict" heeft thans evenwel haar
houding gewijzigd en doet heftige
aanvallen op de Hongaarsche in
dringers en roept de bevolking op tot
verdediging van het vaderland.
De militaire autoriteiten hebben oproepen
gedaan voor vrijwilligers en voor de recrutee-
ringsbureaux staan lange rijen jongelieden,
die dienst willen nemen tegen de Hongaren;
de leerlingen van de middelbare scholen van
Alle betalende abonnés van Haarlem's
Dagblad zijn GRATIS TEGEN ONGE
VALLEN VERZEKERD, op voorwaarden
welke kosteloos bij de administratie ver
krijgbaar zijn en welke op geregelde
tijden in ons blad worden gepubliceerd.
De uitkeeringen zijn bij levenslange
ongeschiktheid ƒ2000, overlijden ƒ400,
verlies van een hand, voet of oog ƒ200,
beide leden van een duim f 100, één lid
van een duim 50, alle leden van een
wijsvinger 60. één of twee leden van een
wijsvinger ƒ25, alle leden van een
anderen vinger 15, één of twee leden
van een anderen vinger 5, arm-
of beenbreuk 30, enkelbreuk 15, pols
breuk 15. Alles indien het gevolg van
een ongeval. Voor de abonnés van het
Geïllustreerde Zondagsblad bestaat nog
een afzonderlijke verzekering. De voor
waarden daarvan zijn eveneens bij de
administratie verkrijgbaar.
Heden:
MAANDAG 27 MAART
Stadsschouwburg, Wilsonsplein: N.V. Het
Ned. Tooneel met „Menschen van onzen stand",
8.15 uur.
Tijdingzaal Haarlem's Dagblad. Groote Hout
straat 93: Tweede Tentoonstelling Vrije Tijd.
Frans Hals Theater: „Morgen gaat het beter"
2.30, 7 en 9.15 uur.
Palace Familie Cinema: „Chéri-Bibi" en „In
den greep der wildernis" 2 en 8.15 uur.
Rembrandt Theater: „Ochtend-patrouille". Op
het tooneel: „The Vocal Kings". 2.30, 7 en 9.15 u.
Luxor Theater: „De vrouw in het rood", 2.30,
7 en 9.15 uur.
Spaarne Theater: „Kinderlevens" en „Bulldog
Drummond", 8 uur.
Moviac Theater: „Droomkoninkje", 2.30, 7.15
en 9.15 uur.
Zandvoort: Vergadering van den gemeen
teraad, 7.30 uur.
DINSDAG 28 MAART
Stadsschouwburg, Wilsonsplein: Gezelschap
SaalbornParser met „Het sprookje der recht
vaardigheid", 8.15 uur.
Gemeentelijke Concertzaal: Bachconcert. Het
Residentie-orkest, 8.15 uur.
Café-Restaurant Brinkmann, Groote Markt:
Bijeenkomst Vrouwengroep in de Liberale
Staatspartij, 2.30 uur.
Tijdingzaal Haarlem's Dagblad, Groote Hout
straat 93: Tweede Tentoonstelling Vrije Tijd.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en 's avonds
Teyler's Museum, Spaarne 16, 113 uur, be
halve 's Maandags. Toegang vrij.
Palestina Diorama's, Schotersingel 117a. Ge
opend eiken werkdag (behalve Vrijdags) van
3—5 en 7—9 uur.
17 en 18 jaar zijn reeds naar het front ver
trokken.
In allerijl werken de Slowaken aan de
landsverdediging. Het opperbevel ligt in han
den van kolonel Malar, bevelhebber van de
luchtmacht is luitenant Ambrus, bekend van
de Berlijnsche Olympische Spelen.
Aangezien het Tsjechische leger, dat uit de
Subkarpathische Oekraine terugtrok, tc Pe-
sov een groote hoeveelheid oorlogsmateriaal
heeft achtergelaten, beschikken de Slowaken
over een groot aantal militaire vrachtauto's,
pantserwagens, vechtwagens en een aanzien
lijke hoeveelheid munitie.
Volgens dit Havasbericht hebben Vrijdag
avond negen Capronivliegtuigen van de Hon
gaarsche luchtmacht gedurende een half uur
de stad Spiska Noveves, de hoofdstad van
Zuid Slowakije gebombardeerd. In totaal zou
den bij de gevechten eenige tientallen dooden
en gewonden gevallen zijn.
De minister van buitenlandsche zaken, Dur-
cansky, heeft daarop onmiddellijk een pro
testnota naar Boedapest gezonden.
Tengevolge van dit protest heeft de
Hongaarsche regeering voorgesteld
een gemengd Hongaarsch-Slowaak-
sche commissie te benoemen, tot het
vaststellen van de grens. De regee
ring van Slowakije heeft hierin toe
gestemd en vandaag zullen de Slo
waaksche leden van deze commissie
naar Boedapest gaan.
Naar verluidt is deze regeling een
gevolg van stappen der Duitsche re
geering te Boedapest.
Consternatie,,
Vrees voor hof en huis en haard
Pak Uw tent in.
Trek het land in
Daar zijt gij het best bewaard.
TENTEN- EN ZEILFABRIEK „INDIANA"
HAARLEM Zijlweg 111; ROTTERDAM: Cool-
singel 85 UTRECHT Moreelsepark 1.
(Adv. Ingez. Med.)
CEVESTICD:
Moderne Optiek J.Th.Erdtsieck
Gedipl. Opticiën V. V. O.
ZIJLSTRAAT 57
(Adv. Ingez. Med.)
Ernstig vliegongeluk in de
Ver. Staten.
OKLAHOMA, 26 Maart. Een toe
stel van de lijn ChicagoDallas
Texas is enkele oogenblikken na te
zijn opgestegen, neergestort. Er vielen
acht dooden en vier gewonden. Het
toestel vloog in brand. Zeven paasa-
giers en de stewardess kwamen in de
vlammen om. De twee piloten en twee
passagiers werden ernstig gewond.
Havas)
Ontploffing in Engelsclie fabriek.
Tengevolge van een ontploffing
in een fabriek van springstoffen voor
steengroeven en mijnen te Faversham
in het Engelsche graafschap Kent is
een der gebouwen geheel vernield. Drie
mannen en vijf vrouwen zijn door de
ontploffing om het leven gekomen.
De ontploffing werd tot op grooten
afstand gehoord en in allerijl zijn
ambulance-wagens en brandweer toe
gesneld.
door lawine gedood
Nabij izourt in de Fransche Pyre
neeën heeft in den nacht een lawine
een ware catastrofe veroorzaakt. De
sneeuwmassa'sdie met donderend ge
weld omtaagkwamen, vernielden een
barak, waarin een groot aantal arbei
ders lag te slapen. Van hen zijn 27 om
het leven gekomen. Reddingscolonnes
slaagden erin 23 arbeiders met ern
stige venvondingen te bevrijden.
Enkelen arbeiders ivas het gelukt
zichzelf te bevrijden. Deze zijn daarop
in een naburig dorp hulp gaan halen
Een tweede lawine.
In den nacht van Zaterdag op Zondag is
in het dal van Pradieres, waar de hierboven-
gemelde ramp had plaats gehad, opnieuw een
lawine ontstaan. Tusschen Izourt en Pradières
werd de communicatie verbroken. Vijftig red
dingsmanschappen, die zich sedert Zaterdag
ter plaatse bevonden, werden geïsoleerd. Zij
waren er tot dusverre in geslaagd zeventien
tijdens de laatste lawine bedolven lijken te
bergen.
Vernomen wordt, dat twaalf van
de vijftig geïsoleerde personen er in
geslaagd zijn om over de bergen
Pradières te bereiken.
Een kleinzoon van Trotzky
verdwenen.
Geheimzinnige affaire in Frankrijk.
De Fransche politie stelt op het
oogenblik een onderzoek in naar aan
leiding van de geheimzinnige ver
dwijning van een kleinzoon van
Trotzky.
Het kind, Svelvol Volkov genaamd, is naar
Havas meldt in Maart 1926 te Yalta in Rus
land geboren als zoon van Zinaidi, een na
tuurlijke dochter van Trotzky en een zeke
ren Volkov, die verdwenen is. Nadat de moe
der zich van het leven had beroofd is het kind
opgenomen door mevrouw des Palllières, de
vriendin van Leon Sedof, den zoon van
Trotzky. De jongen, die mevrouw Des Pallières
als zijn moeder beschouwde, werd op 24 De
cember j.l. met vacantie naar Gübwiller in
den Elzas gezonden. In tusschen heeft Trotzky
het kind langs gerechtelijken weg opgeëischt
om het naar Mexico te laten komen.
Mevrouw Des Pallières beweert, dat het
kind op 21 Maart te Gübwiller is ontvoerd.
De Parijsche advocaat van Trotzky ver
klaart evenwel, dat mevrouw Des Pallières
geenszins het recht had het kind bij zich te
houden, dat er geen sprake van ontvoering
kan zijn en dat de zaak in handen van de
justitie zal worden gegeven. Het kind zou
zich namelijk op een veilige plaats in Frank
rijk bevinden.
Zwitserland beschermt zijn
grenzen.
Versterking van de grenswacht.
Het Zwitsersche departement van
oorlog heeft officieel medegedeeld,
dat de bondsregeering als voorzorgs
maatregel heeft gelast aan alle gren
zen de mijnen te laden en ter bewa
king hiervan zijn de desbetreffende
eenheden onder de wapenen geroe
pen. Voor verdere maatregelen be
staat op het oogenblik geen aanlei
ding.
Havas verneemt nader uit Bern, dat deze
maatregelen vallen binnen het kader van die,
welke in September j.l. zijn genomen. Er is
geen sprake van het onder de wapenen roepen
van het leger, doch slechts van versterking
der grenswacht.
Indien andere maatregelen noodig zouden
blijken kan de regeering gebruik maken van
de volmachten, welke haar 3 Februari 1939
zijn verleend.
A niKT nm
|||5 EIBICITIN
MARKT ALKMAAR.
Boter 1523% kg., laagste prijs groothandel
61V2, hoogste prijs groothandel 72 y2. Klein
handel laagste prijs 75, hoogste prijs 80. Han
del matig.
Eieren. Aanvoer 12700. Laagste prijs groot
handel 3,25, hoogste prijs groothandel 3.50.
Eendeneieren (geen aantal) 2.65 per 100 st.
(Wordt vervolgd).
N. S. B.-bijeenkomst van boerèn.
In de groote zaal van den Dierentuin te 's Gra-
venhage, hield de N.S.B. Zaterdagmiddag een
bijeenkomst voor boeren, waarop verschillende
sprekers zijn opgetreden met onderwerpen, den
boerenstand en het boerenbedrijf betreffende.
Na de pauze sprak ir. A. A. Mussert. Spr.
noemde den strijd der boeren een strijd om
rechtsherstel. Hij zag als bron van alle ellende
van onzen tijd, dus ook van de ellende der boe
ren en landarbeiders, het verbreken van den
band met den schepper en de ontkenning van de
goddelijke orde. De huidige democratie is mede
oorzaak van deze verwarring, voorts toonbeeld
van de staatkundige verwarring en tenslotte de
grootste bevorderaarster van deze verwarring.
Het kapitalisme en de democratie, de beide
groote volksvijanden, moeten sterven om plaats
te maken voor de organisatie van het volk. Maar
zij willen niet goedschiks sterven. Alle maat
regelen, die zoogenaamd genomen worden tot
ordening van den landbouw en het bedrijfsleven,
hebben in werkelijkheid tot doel het kapitalisme
te dienen, een bankroet staatsgebouw overeind
te houden en het landvolk dienstbaar te maken
aan de instandhouding vail een herstel, dat.niet
gebaseerd is op de gerechtigheid en de godde
lijke orde, maar op de beginselen van de Fran
sche revolutie.
De arbeid der boeren vraagt van hen een
hoog verantwoordelijkheidsbesef ten aanzien
van de volksgemeenschap. Om die hooge taak te
kunnen vervullen, aldus spr., zullen wij u or-
ganiseeren in een groot verband: de corporatie
van den boerenstand, die allen zal omvatten. Zij
zal zorgen voor de organisatie van den arbeid
op het land.
Spr. kwam tot de belooning van het werk. Deze
dient niet achter te staan bij die van de andere
volksgroepen, doch mag evenmin ontaarden ln
georganiseerde brandschatting der stedelijke be
volking.
Een krachtig, autoritair gezag zal hier de
juiste verhoudingen kunnen aanwijzen. Dan zal
ook de landarbeider zijn rechtvaardig loon kun
nen verkrijgen, waarbij voor hem de mogelijk
heid moet openstaan eigen grond te bezitten. Boe
renland in boerenhand is het devies. V
Didakliek en leerplan.
Te Amsterdam is Zaterdagmiddag op het on-
derwijscongres behandeld het prae-advies van
den heer Th. J. Thijssen, lid van de Tweede-
Kamer der Staten-Generaal, over: „moderne
didatiek en leerplanherziening". Co-referenten
waren de heeren I. van de Velde, inspecteur van
het lager onderwijs in de inspectie Winschoten
en J. D. Brinksma, hoofd van een openbare
school te Woubrugge.
De heer Thijssen zegt in zijn prae-advies, dat
volgens zijn meening ook zonder leerplanher
ziening 99 procent van de moderne didaktiek in
de scholen is toe te passen, omdat de leerplan
nen van de scholen over het algemeen soepel
en vaag in hun begrenzingen zijn. Spr. acht voor
de zegepraal van een betere didaktiek heel wat
ergere beletselen aanwezig dan de bestaande
leerplannen. Dit zijn o.m. het feit, dat in ons
land een groot deel der leerlingen ten gevolge
van den te korten leerplicht de school verlaten
op dertienjarigen leeftijd, de onderdanigheid van
het lager aan het middelbaar onderwijs en de
onvoldoende verzorging van het lager onderwijs.
Met name de te groote klassen verijdelen iedere
gezonde didaktiek-.
De heer Thijssen meent voorts, dat het niet
mogelijk is, dat het didaktische los gemaakt kan
worden van het geheele complex van school-
gebeurteriissen. Bij de didaktiek hebben wij tel
kens weer te maken met de mysteries van het
leven zelf. De didaktiek omvat dei-halve een
dermate groot domein, dat de beoefening der di
daktiek als exacte wetenschap nooit iets anders
kan zijn dan het opereeren in een zeer beschei
den hoekje.
In verband hiermede wijst hij op de in den
loop der jaren toegepaste foutieve onderwijs
methoden. Het gaat er om aldus de heer
Thijssen bij het kind die activiteit op te wek
ken, welke wij leeren noemen en die activiteit
heeft het kind al vóór dat het op school komt.
De prae-adviseur komt tot de volgende defini
tie: didaktiek is de wetenschap van het richten
der leeractiviteit op bepaalde objecten.
De heer Thijssen betoogt aan de hand van
verschillende voorbeelden dat het laten doen, het
grootste didaktische gebod is. Het mag echter
nooit ontaarden in een mechanisch doen. Steeds
moet het doen een oefenen blijven.
De school is noodig om de jeugd die vaar
digheid en die stukken geestelijk eigendom te
doen veroveren, waarvan het bezit geëischt
wordt door het cultuurstatdium van de maat
schappij. Wat dus noodig is, is het volle leven in
de school te brengen en dit kan geschieden met
goed geschreven leerlessen. Het leeren lezen is
immers in verband met het huidige cultuursta
dium van de maatschappij een eerste eisch aan
de lagere school. En door te lezen kunnen ook
verschillende andere vakken worden onderwe
zen. De leerplan wijziging moet neerkomen op
het stimuleeren van gewoian lezen, hardop le
zen en oefening in zinsontleding. Hiermrae zijn
de vakken le2en, Nederlandsche taal, vader-
landsche geschiedenis, aardrijkskunde en kennis
der natuur omvat. De andere veel onbelangrij
kere vakken, welke op het leerplan voorkomen
leidt de heer Thijssen geheel af van het cultuur
stadium der maatschappij.
De prae-adviseur eindigde met de mededee
ling dat het hem niet te doen was geweest iets
te geven, dat af was, doch dat hij slechts den
geest heeft willen aangegeven van het leerplan,
dat onze scholen behoeven.
PROGRAMMA VAN DE HAARLEM SCHE
RADIO CENTRALE OP DINSDAG
28 MAART 1939.
Progr. I Jaarsveld.
Progr. II Hilversum I en n.
Porgr. m Keulen 8.Parijs Radio 9.20,
Radio P.T.T. Nord 9.30, Parijs Radio 11.20,
Ned. Brussel 12.35 Motala of Diversen 2.20
Radio P.T.T. Nord pl.m. 2.40. Keulen 3.20,
Ned. Brussel 5.20, Motala of Diversen 7.05,
Ned. Brussel 7.35, Motala pl.m. 8.05. Keulen
9.05 Ned. Brussel 10.20, Weenen 11.20.
Progr. IV Ned. Brussel 8.Diversen 9.20
London Regional 10.35, Droitwich 12.20, Lon
don Regional 1.35. Diversen 4.20, London
Regional 4.45, Droitwich 5.20. Fransch Brus
sel. pl.m. 7.— Droitwicht 7,20 Straatsburg
of Diversen pl.m. 7.50, Droitwich 8.20, Lon
don Regional 9.45 Droitwich 10.
Progr. V 8.00—7.00 Diversen.
7.008.00 Eigen gramofoonplatenconcert.
Klassiek programma.
1. 2e Hongaarsche Rhapsodie van Liszt
Staatskapel Berlijn.
2. Eine kleine Nachtmusik. Karl Böhm.
3. Peer Gvnt Suite. New Light Symph. Orch.
4. Fakkeldan? van Meverbeer. Phil. Orkest
van Berlijn.
5. Capriccio Espagnol, Ass. des Concerts.
Lamoureux de Paris.
6. Ideale van Tosti, Odeon Trio.
8.001-2.00 Diversen.
Toen dacht hij eens op een keer: „Dat is toch wel heel vreemd, 11 ze allemaal. Maar wie heeft daar wat aan, als ze altijd in dat
dat men de prinses niet mag zien. Ze moet heel mooi zijn, zeggen koperen kasteel moet zitten met die torens? Zou ik haar niet
eens te zien kunnen krijgen? Waar is mijn vuurslag?"
Hij sloeg vuur en daar kwam de hond met oogen zoo groot als II „maar ik zou zoo dolgraag de prinses eens willen zien éér
theekopjes. „Het is wel midden in den nacht", zei de soldaat, oogenblikje maar!"
