Tögaf/
Mo#$dpijn
DE VUURSLAG
VRIJDAG 31 MAART 1939
HAARCEM'S DAGE CAD'
Bijeenkomst der Liberalen.
Jhr. Ir. O. C. A. van Lidth de Jeude over
„Nationale Zelfstandigheid".
Donderdagavond hielden de Bond van Jong
Liberalen, afd. Haarlem, de Liberale Staats
partij, afd. Bloemendaal, Heemstede en Haar
lem een bijeenkomst in één der zalen van
Brinkmann, Groote Markt. Mr. R. C, Bakhuyzen
v. d. Brink opende de vergadering, heette de
sprekers welkom, en uitte zijn voldoening over
de groote opkomst.
Daarop sprak Dr. J. E. Baron de Vos van
Steenwijk, die als lijstaanvoerder van de Libe
rale Staatspartij de inleiding verzorgde.
Ik heb pas na eenige aarzeling de mij aange
boden candidatuur aanvaard, aldus spr. Deze
aarzeling spruit voort uit het feit dat ik me nog
niet in de actieve politiek heb bewogen, en
wordt ook veroorzaakt doordat een burgemeester
boven de partijen moet staan en hoewel ook hij
een politieke opvatting mag hebben hij zich
moet inbinden op dit punt. In de Provinciale
Staten bestaat echter de mogelijkheid de libe
rale beginselen te dienen zonder in botsing te
komen met het burgemeestersambt.
Ik acht het van veel beteekenis dat een bur
gemeester plaats neemt in de Provinciale
Staten. Want de tegenstelling Rijk-provincie-ge
meente moet men niet meer toespitsen dan
noodig is. Spr. besloot met te zeggen dat hij een
„gewone liberaal" is, niets meer maar ook niets
minder.
Jhr. Ir. O. C. A. van Lidth de Jeude sprak over
„Nationale zelfstandigheid". Indien men thans
om zich heen ziet hoe of met de nationale zelf
standigheid van sommige landen wordt omge
sprongen wordt het ons beklemd te moede,
aldus spr. Tegenwoordig voert men geen oorlog
meer, daarvoor zijn we te beschaafd, neen, we
bemeesteren een land. Uit voordeel? Weineen,
in het belang van het onderhavige land!
Ook in ons land zijn verraderlijke stroo
mingen, die onze zelfstandigheid ondermijnen.
Wij moeten ons verzetten tegen buitenlandsche
agressie, en daarvoor moeten wij groote ofl'ers
brengen. Bezijden een uiterste krachtsinspan
ning op materieel gebied moeten wij onze natio
nale zelfstandigheid ook op moreel gebied be
waren.
Hoe jongere menschen den Volkenbond scherp
kunnen veroordeelen zonder er iets voor in de
plaats te stellen is me niet duidelijk.
Meent gij dan dat het internationale recht in
veiliger handen is bij hen, die den Volkenbond
hebben veroordeeld?
Op nationale feestdagen is het gewoonte uit
te roepen dat ons Koningshuis het symbool van
onze eenheid is. Doch ook in het dagelijksch
gebeuren, in de dagelijksche uitingen moet men
zich gericht houden op die nationale eenheid.
Is het bij ons democratisch stelsel, waaraan
onverbrekelijk verbonden is de vrije meenings-
uiting, mogelijk om tot een eenheid te komen?
Indien men het goede van zichzelf tegenover
het slechte van den ander gaat stellen niet. Wel
indien men eerlijk voor zijn eigen beginselen
uitkomt, en daar bovenuit samenwerkt. Samen
werking tast de principes als zoodanig niet aan.
De huidige regeering heeft jammer genoeg een
irrationeele scheidingslijn getrokken, die vol
strekt overbodig is.
De vergelijking tusschen dit en het vorig ka
binet valt zeer ten nadeele van het laatste uit.
Binnenshuis gaat het bij dit kabinet niet zoo
rustig toe als naar buiten toe wel schijnt. Zooals
de politieke verhoudingen thans liggen is dit
kabinet niet de grootste waarborg voor de vei
ligstelling van de nationale zelfstandigheid. In
dien het uitgangspunt niet het kerkelijk karakter
is doch de kerkelijke leerstelling wordt de
grootst mogelijke eenheid niet bereikt.
Indien we de extremisten uitschakelen blijven
twee groepen over, de eene, die zich baseert op
kerkelijke leerstellingen, de andere, die steunt
op materieele belangen. Wat is er gebeurd in de
landen, waar zulke groepen tegenover elkaar
stonden? Twee honden vochten om een been,
de derde liep er fluks mee heen.
De redding moet dus uit het midden komen:
de liberalen.
Het is begrijpelijk dat de tegenwoordige tijd
Gedistingeerd',
zoo'n gladdering
n Fortgens
Gr. Houtstraat 109
naast Cinema Palace
(Adv. Ingez. Med.)
zich ietwat van het liberalisme heeft afgewend.
De jeugd zoekt naar nieuwe banen. Spr. bond
de jeugd op het hart, niet te experimenteeren.
Nieuwe wegen zijn goed, doch men denke
daarbij aan hetgeen reeds verricht werd. Het li
beralisme is constant. De liberalen zijn dat met.
Spr. fixeerde het liberale streven tenslotte in
drie punten:
lste. Wij erkennen, dat ons volk een Christe
lijk karakter heeft.
2de. Wij wenschen geestelijke en stoffelijke
vrijheid.
3de. Wij willen de persoonlijke bestaansver-
antwoordelijkheid waarborgen.
Nationale zelfstandigheid, saamhoorigheict
wordt geboren uit het echte zuivere liberalisme.
Na de pauze sprak Drs. G. van den Burg over
„De jongeren in den liberalen strijd".
De jong-liberalen richten zich tot hen, die
vinden dat politiek maatschappelijk werk is van
de beste soort.
Het levenschenkende recht heeft in den te-
genwoordigen tijd moeten wijken voor het doo-
dende recht. Wij staan aan het graf van de
vrijheid.
Machiavelli leeft thans meer dan ooit. Hij
schreef eens ongeveer het volgende: „Men moet
weten dat een vorst, en vooral een nieuw vorst,
vaak genoodzaakt is tegen de godsvrucht te han
delen.
Een vorst moet groote zorg dragen dat hem
geen woord ontvalt dat niet vervuld is van de
vijf deugden. Hij moet geheel godsvruchtig
schijnen. Want de menschen oordeelen meer met
de oogen dan met de handen".
Deze woorden zijn in onze dagen weer waar.
De makers van München moeten thans het
fiasco van hun vertrouwen beleven. Voor de
groote landen beteekende de methode van Mün
chen een systeem van overleg, voor de kleine
landen was München een systeem, dat hen zou
kunnen onthalzen. Het spel binnen onze natio
nale grenzen is zeer gevaarlijk.
Wij wenschen geen lcweekerij van aanbieden
van Nederlandsche protectoraten.
Hierbij moet gelet worden op allen, die den
bijl slaan in de wortels van den Nederlandschen
stam.
Haat onder elkaar kan ons thans niet meer
leiden, alleen maar misleiden. Daarom roepen
de liberalen thans een regeering op, die ons land
dient binnen het nationale kader. De bestrijding
der werkloosheid en de handhaving van Neder
land naar binnen en buiten zijn de voornaamste
punten, waarvoor we thans moeten strijden.
De bijeenkomst werd besloten met een gezel
lig samenzijn.
voorlAdvocaat in de wieg gelegd...
Vandaag! En morgen, versch uit het nest, maakt Oud
•r Advocaat van. Die moet U eens probeeren!
*1 1.101. 0. hel" U "°9_
(Adv. Ingez. Med.)
Magazijnknecht bestal zijn firma.
Beverwijksche grossierderij voor 200.
benadeeld.
Een 28-jarige knecht van een Beverwijk
sche grossierderij had een schuld aan een
bakker. Om die schuld af te doen gaf hij den
bakker, die bij de firma klant was elke week
eenige goederen af, die deze niet besteld had.
Bij een bestelling kreeg men een bon van het
kantoor waarop men bij het magazijn zijn
bestelling kon halen. De bakker kreeg nu
van den magazijnknecht geregeld pakjes
margarine, suiker en dergelijke. Ze hadden dit
spelletje ongeveer 7 maanden uitgehaald en
daarbij de firma voor 200 benadeeld. Als
de bakker zout moest hebben dan gaf de ma-
gazijnknecht hem suiker en zoo slaagden zij
er in elke week goede zaken te doen. De
directeur van de firma vertelde, dat men
nooit eenige argwaan tegen den magazijn
knecht heeft gekoesterd. De zaak was uitge
komen omdat de reizigers constateerden, dat
de margarine van de firma zoo goedkoop aan
de markt werd gebracht.
Zes maanden voorwaardelijk vroeg de Of
ficier tegen den magazijnknecht en vier maan
den voorwaardelijk tegen den bakker. Beide
met drie jaar proeftijd.
Mr. H. O. Drilsma, die voor den bakker
pleitte, sloot zich bij den conclusie van offi
cier aan. Hij heeft een goede zaak en als hij
de gevangenis in gaat dan zal zijn zaak onge
twijfeld verloopen.
Uitspraak 13 April
Moet men bloembollen rooien bij
intrekking van teeltvergunning?
Officier meent van niet.
HAARLEM Donderdag.
Wat moet een bloembollenhandelaar doen, die
aanvankelijk een vergunning heeft voor het
telen van bloembollen en dus bloembollen plant,
doch van wien later de vergunning wordt inge
trokken?
Dat was de vraag, die de officier van de Haar-
lemsche Rechtbank hedenmorgen beantwoordde
met: niets.
Men mag de bollen niet rooien aldus de
officier, want dan verricht men een teelt
handeling en men mag juist niet telen. Op dien
grond vroeg de officier vrijspraak voor een
landbouwer uit de Haarlemmermeer, die terecht
stond omdat hij ongeveer drie are met bloem
bollen had beteeld en niets gedaan had toen
zijn teeltvergunning was ingetrokken. De amb
tenaar van de Landbouwcrisiswet had dus niet
kunnen constateeren dat er geteeld was.
De verdediger mr. J. van der Hoeven was het
met de conclusie van den officier eens. Evenals
de president was hij echter van meening, dat
rooien niet altijd een teelthandeling is. Het is
echter niet de bedoeling geweest van den crisis-
tuchtrechter dat de kweekers, die gestraft wor
den zelf hun bollen rooien. Daarom vroeg de ver
dediger eveneens vrijspraak subs, een lichtere
straf dan de kantonrechter had opgelegd, name
lijk tweemaal f 50 boete. Dat is voor dezen ver
dachte niet te betalen.
Uitspraak 13 April.
PROGRAMMA'VAN DE HAARLEMSCHE
RADIO CENTRALE OP ZATERDAG
1 APRIL 1939.
Progr. I. Jaarsveld.
Progr. II. Hilversum I en II.
Progr. III: Keulen 8.00; Parijs Radio 9.20;
Radio P.T.T. Nord 9.30; Pauze 9.50; Pariis Radio
10.00; Radio P.T.T. Nord 10.20; Ned. Brussel pl.m.
12.20; Keulen 1.30; Pauze 2.50; Ned. Brussel
2.55; Fransch Brussel 4.20; Ned. Brussel 6.20;
Keulen pl.m. 7.50; Ned. Brussel 9.35; Fransch
Brussel 10.30; Parijs Radio 11.20.
Progr. IV. Ned. Brussel 8,00; Diversen 9.20;
Droitwich 10.35; London Regional pl.m. 3,35;
Droitwich 4,50.
Progr. V. 8.007.00 Diversen. 7.008.00 Eigen
gramof oonplaten concert. V erzoekprogramma
8.0012.00 Diversen.
OUDERAVOND FüHRHOPSCIIOOL.
Woensdag heeft de tweede Ouderavond in de
Führhopschool aan de Overtonstraat plaats ge
had, onder voorzitterschap van den heer E. F.
Albrecht.
Nadat het huishoudelijk gedeelte was afge
handeld hield de heer D. van Staveren, directeur
van den Rijksfilmkèuringsdienst uit Den Haag,
een lezing over het onderwerp: „Het kind en de
film".
In de vacature, ontstaan door vertrek van
mevr. M. OIff werd gekozen de heer J. Rosevelt.
doot
TUIN-en v
GAZONMEST
(Adv. Ingez. Med.)
Mr. R. van Genecbten bespreekt de
fouten van bet parlementaire
stelsel.
Bijeenkomst van de N. S. B. in het
Concertgebouw.
In het Concertgebouw was Donderdagavond
een propaganda-bijeenkomst georganiseerd
door de N.S.B., waar als sprekers optraden
mr. R. van Genechten en de heer J. H. Feld-
meyer.
Mr. van Genechten begon zijn rede met een
citaat van prof. Bonger, die in een brochure
geschreven heeft: „Een sterk ontwikkeld ka
pitalistisch stelsel gaat gepaard met een bloei
periode van de democratie". Daarom is de
N.S.B. tegen het kapitalisme en ook tegen
de democratie, die de regeering tot onmacht
en werkloosheid hebben gedoemd. Van het
oogenblik af, dat de Staat zich tengevolge van
de crisis meer met het volk moest bezig hou
den is gebleken, dat het parlementaire stel
sel in elk opzicht heeft gefaald. Dit stelsel
berust niet op het gezonde verstand. De be
raadslaging geschiedt niet door deskundigen,
Eenigen tijd geleden woonde ik, aldus spr.,
een vergadering der Tweede Kamer bij en als
er van deze zitting een film zou zijn opgeno
men en die film aan het volk zou worden ver
toond dan was er over een jaar in Nederland
geen parlementair stelsel meer! (Applaus).
Een beraadslaging door deskundigen; een
goede uitvoering van besluiten is in dit stel
sel niet mogelijk. Stelt daartegenover het na-
tionaal-socialisme, dat de menschen wil ver
eenigen in bedrijfsschappen en corporaties
waar personen zullen beraadslagen over on
derwerpen, die zij volkomen beheerschen. Een
beslissing kan slechts door een persoon wor
den genomen. Beslissingen genomen door een
groep van menschen zooals in het parlemen
taire stelsel gebeurt, kunnen nooit effectief
zijn omdat ze vandaag zóó en morgen weer
anders kunnen uitvallen. Het parlement heet
verantwoordelijk aan het volk maar het is in
werkelijkheid verantwoordelijk aan de poli
tieke partijen. In het nationaal-socialistische
stelsel is de leider verantwoordelijk aan het
volk. De Kroon zal steeds het recht hebben
om door een referendum uit te laten maken
of de leider nog het vertrouwen van het volk
geniet. Er is geen enkel punt waarop de Ne
derlandsche regeering in de laatste jaren geen
grove fouten heeft gemaakt. De regeering
heeft de verdienste, zoo redeneeren haar voor
standers, dat ze zeer zuinig is geweest. De
uitgaven stegen echter van 680 milllioen in
1933 tot 800 millioen in 1938.
De Spoorwegen werken nog steeds met een
tekort van f 100.000 per dag. Weliswaar is de
schuld van de Ned. Spoorwegen sterk vermin
derd en dit getal is dan ook niet juist als
men geen rekening zou houden met de 225
milllioen gulden schuld, die de Staat van de
Spoorwegen heeft overgenomen. Op die ma
nier is de schuld natuurlijk gedaald. Maar de
Nederlander betaalt er geen cent minder om.
Het autoverkeer wordt extra zwaar belast om
dit tekort weer te kunnen dekken. De N.S.B.
heeft een wetsontwerp ingediend om de las
ten op het autoverkeer te verlagen. Dit wets-
wordt voorkomen en bestreden door
het probate en onschadelijke middel
Bij alle apoth. en drag, vanaf f. 0.80 p. f/ac. (excl. O.B
(Adv. Ingez. Med.)
Copyrfghl P. I. 3. Boi 6 Copenha,
©e oude hofdame schrok hevig, toen zy den grooten hond de prinses op zijn rug zag nemen. Angstig bleef eerst even zitten,
maar nauwelijks zag zij beiden verdwijnen of zij kwam tot bezinning
Snel trok de hofdame een paar waterlaarzen aan, welke zij voor alle zekerheid gereed had gezet en zrj liep snel den hond
achterna, zonder dat deze er iets van merkte.
Ver was het niet naar het groote huis, waar de soldaat woonde h genoeg. Om er zeker van te zyn, dat zij den volgenden dag het
en toen zij den hond in de deur zag verdwijnen, wist de hofdame huis zou kunnen terugvinden, zette ztj met krijt een groot kruis
op de deur.
(Wordt vervolgd
(Adv. Ingez. Med.)
ontwerp, dat door verschillende Kamerleden
van politieke partijen werd geprezen, is toch
met 81 tegen 3 stemmen verworpen. Waarom?
Omdat het van de N.S.B. kwam.
Een ander vraagstuk is de werkloosheid.
Van den zomer is het 57ste werkloosheidsdebat
in de Kamer gehouden. Mr, Oud heeft daarbij
gezegd: „Het'ïs noodig, dat wij aan de regee
ring dictatoriale bevoegdheid geven om de
werkloosheid op te lossen".
Toch zou men ook daardoor niet een stap
verder gekomen zijn om tot oplossing van de
werkloosheid te komen. Daarvoor zijn de tegen
stellingen in de regeering te groot. Acht
maanden geleden verscheen het plan van Ir.
Westhoff, dat groote beroering verwekte. Dit
plan, dat inderdaad uitstekende, zij het dan
meerendeels nationaal-socialistische elemen
ten bevat, zal ongetwijfeld weer in den doof
pot worden gestopt.
De N.S3. zal de werkloosheid binnen zeer
korten tijd afschaffen (applaus). Wij kunnen
dat, omdat wij het Nederlandsche volk als één
geheel beschouwen en omdat wij niet zullen
rekenen met goud maar met arbeid. Wij zul
len beginnen met de arbeiders boven de 30
en de werkende vi'ouwen boven de 55 jaar
te pensionneeren Elke Nederlander moet ge
boren zijn in den schoot van het Nederland
sche volk. De gehuwde vrouw, zoover zij niet
kostwinster is, zal niet meer mogen werken.
De geheele Nederlandsche jeugd zal een jaar
lang gelegenheid krijgen om in werkkampen
te arbeiden. De kooparkcht van den boeren
stand zal hersteld moeten worden. De arbei
ders moeten zooveel mogelijk weer in de be
drijven te werk worden gesteld. De N.S.B. zal
niet schuwen de arbeiders daarbij de plaats
van de machines weer in te laten nemen.
Door het pas afgesloten handelsverdrag met
Duitschland zal Nederland weer minder tuin
bouwproducten kunnen uitvoeren. Niet omdat
Duitschland deze producten niet gebruiken
kan maar omdat Nederland geen Duitsche
industrieproducten als betaling wil accep
teeren. Wij voeren boter naar Engeland uit,
die in dat land weer door Duitschland wordt
opgekocht. Rechtstreeksche uitvoer naar
Duitschland is dank zij de politiek der re
geering niet mogelijk. Ondanks alle crisis-
maatrekelen is de zuivelproductie toch met
20 pet. toegenomen, Daar stond géén ver
meerderden uitvoer tegenover. Met de tuin-
bcarw-produeten is het al niet anders. .Het
parlementaire stelsel is volkomen onmachtig
deze problemen op te lossen.
Na de pauze sprak de heer J. H. Feldmeyer,
die erop wees dat het Italiaansche fascisme
in 1919 in Nederland werd beschouwd a.ls een
tijdelijk verschijnsel, dat ncoit historische
beteekenis zou kunnen krijgen. Van het
Duitsche nationaal-socialisme zei men het
zelfde. En op het oogenblik voorspellen de
zelfde voorlichters, dat ook het Nederland
sche nationaal-socialisme nooit aan de
macht zal komen.
Al deze voorspellingen komen voort uit ver
ontwaardiging. Men is over alles en nog wat
verontwaardigd en over de Joden-vervolging
in Duitschland wel in hooge mate. De behan
deling van de Joden in Duitschland was tot
October van het vorige jaar echter geen haar
slechter dan die van de nationaal-socialisten
in Nederland. De nation aal-socialisten zullen-
nooit één cent voor vluchtelingen over heb
ben als de eigen volksgenooten die cent zou
den kunnen gebruiken. Als men dat onmen-
schelijk wil noemen is het ons goed. De in
ternationale groot-kapitalisten zijn vrij om
in Nederland te handelen zooals zij dat wen
schen. Zij alleen hebben belang bij het voort
duren van den huidigen toestand. Alleen door
de verdeeldheid van het volk in politieke
partij groepeeringen kunnen ze hun macht
blijven uitoefenen. Daarom bestrijdt de N.S.B.
dat uiteenvallen in politieke partijen en
streeft ze naar één onverdeeld volk op eigen
bodem.
BLOEMENDAAL'S CHRIST. GEMENGD KOOR
Op Dinsdagavond 4 April geeft Bloemen-
daal's Chr. Gem. Koor, onder leiding van Piet
Halsema, een uitvoering van Heinrich Schütz'
Matthaus-Passion in de Ned. Herv. Kerk te
Bloemendaal. Solisten zijn: Vine, van Bers,
tenor (evangelist), Jos. de Klerk, bariton,
(Christus), Jac. Lagas, bariton en Alb. de Klerk,
orgel.
STADS BIBLIOTHEEK EN LEESZAAL
PRINSENHOF.
(Openbare leeszaal en bibliotheek.)
Aanwinsten:
Wijsbegeerte, zede- en zielkunde.
Banning W., Om de groei der gemeenschap
Hoog, P. jïï. van der. Rabbi Mozes ben
Maim-on
Mourik Broekman, M. C. van. Parapsycho
logie en godsdienstig leven.
Vloemans, A. De mensch in deze wereld.
Technische wetenschappen.
Leeuwen, Jr. J. van. Bouwmaterialen.
Lammeren, T. J. W. van en G. L. Ludolph.
Construe eren en berekenen van vlieg
tuigen.
Reyneker, F. H. De beginselen der aërody
namica.
Smit. Laschtijdschrift; jrg. 11937.
Geschiedenis.
Bibliografie der geschriften van Prof. Dr.
H. Brugmans. 1891—1938; (bew. door H.
van der Byll).
Brugmans, H. Correspondentie van Robert
Dudley, graaf van Leycester en andere
documenten betreffende zijn gouverne
ment-generaal in de Nederlanden, 1585-
1588, 3 dln.
Tabouis, Geneviève. Blackmail of war.
Woolley, C. L. Ur of the Chaldees.
Nedeii. en i. h. Nederl. vert. romans.
Basse, R. Hoog aan den wind.
Bundel. Een novellen: F. Bordewijk, Marie
Koenen. Marianne Philips.
Geest, K. van der. Eiland in de branding,
lependaal. W. van, Adam in Ongenade.
Jelusich, M. Cromwell.
Sonja, Zuster. Zoo is het leven.
Engelsche romans.
Bromfield, L. The green bay tree.
Brc.mfield, L. Here tot day and gone to
morrow.
Day, C. Life with father.
