Haarlem's Dagblad
Italië treedt handelend op
TROEPEN NAAR ALBANIË.
Albanië Overvallen.
DE STRIJD ONTBRAND
Wacht niet tot
den laatsten dag...
met het bestellen van
Uw plaatsbewijzen!
Vogelnestjes.
Het Belangrijkste
56e Jaargang; No. 17117
Uitgave Lonrens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Aigein. Drukkerij N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendapiein 37. Postgirodienst 38G10.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendapiein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Vrijdag 7 April 1939
Abonnementen per week f 0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
post f3.55. losse uummers 6 cent per ex.
Advertentiën: 1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regeL
Regelabonneraentstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regel» f 0.60. elke
regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek.
De Italiaansche dictator Mussolini heeft
vannacht zijn oorlogsschepen met zijn lan
dingstroepen op het kleine Albanië losgela
ten. Hij heeft Durazzo en Valona door zijn
machtige bombardementsvliegtuigen met bom
men laten bestrooien. In den nacht heeft hij
deze stadjes laten bombardeeren, die gedu
rende de laatste dagen het centrum van na
tionale feestvreugde waren geweest, omdat
aan Koningin Geraldine een zoon was ge
boren. Het kleine bergvolk was vol vreugde,
omdat het een kroonprins had. Hopelijk leeft
het pasgeboren kind op dit oogenblik nog.
Dit is nu de nieuwste oorlog, ingezet bij
plotselingen overval en zonder een schijn van
reden of recht.
De Albaneezen zijn een eenvoudig en pri
mitief bergvolk. Hun berglandje heeft een op
pervlakte van 45.000 K.M.2 en is dus wat
grooter dan Nederland (38.000 K.M.2) maar
het is deels zeer ontoegankelijk en maar heel
spaarzaam bevolkt. Volgens een telling van
het jaar 1927 bedroeg het bevolkingstotaal
toen 833,618 zielen, dat is dus één tiende van
het Nederlandsche. In datzelfde jaar 1927
werd met Italië het Verdrag van Tirana ge
sloten, dat het land geheel in de Italiaan-
sche invloedssfeer bracht En dit moet wel een
.recente herinnering bij u wakker roepen. Na
tuurlijk! In September 1938 werd Tsjecho-
Slowakije, na de conferentie te München, ge
heel onder invloed van Duitschland gebracht
en zes maanden later werd het door Duitsch
land veroverd en tot „protectoraat" ge
maakt. Welnu, Mussolini vindt dat hij het
zelfde wel met Albanië kan doen. Hij heeft
het nog even een ultimatum gesteld, dat door
de Albaneesche Kamer met algemeene stem
men verworpen is en is vannacht met zijn
bescherming begonnen. Want „protectoraat"
beteekent, zooals u weet, beschermd grond
gebied. Deze gedachte is in bommen vertaald.
De Albaneezen .blijken zich dus te verzetten.
Zij hebben heel wat afgevochten in hun his
torie en nu vechten zij opnieuw voor hun vrij
heid. Tegen een overweldiger, die in zijn kran
ten bevolen heeft te schrijven dat het optre
den van Italië een gevolg is van de dreigende
betoogingen der gewapende benden in Alba
nië. Dat is echt eerlijk en heldhaftig, vindt
u niet? Daaruit moeten de Italianen dus be
grijpen dat hun land, met zijn tusschen de
veertig en vijftig millioen inwoners en zijn
enorme bewapening, door het kleine Albanië
met zijn 833.000 inwoners en zijn kleine leger
tje bedreigt werd! Ha ha! De Duce heeft
blijkbaar geen al te hooge opinie over het ge
zonde verstand van zijn Italianen.
Maar opnieuw moet hij vechten. Duitsch
land heeft verscheidene landstreken die trou
wens met Duitschers bevolkt waren kunnen
bezetten zonder vechten en tenslotte Tsjecho-
Siowakije eveneens, omdat het gedemorali
seerd was. Maar Mussolini heeft in Abessinië
tegen de primitieve negers moeten vechten en
nu verzet dat nietige Albanië zich weer. Het
meent recht op zijn vrijheid te hebben. En
volgens de berichten is een poging tot ont
scheping van Italiaansche troepen bij Durazzo
reeds afgeslagen. Maar er wordt hevig ge
vochten bij Valona
Natuuidijk zullen de Albaniërs zich in hun
bergen pogen terug te trekken en een guerilla-
oorlog trachten te voeren. Het luchtwapen zal
hen evenwel ook daar weten te vinden. De
oorlog in Abessinië heeft bewezen dat een
primitief-bewapend volk tegen de moderne
oorlogstechniek, die de vernietiging tot de
hoogste beestachtigheid heeft opgevoerd, maar
een schijntje kan uitrichten. Als de drie divi
sies, in totaal 35.000 man, die het voorrrecht
genieten dezen „heldenstrijd" te mogen voe
ren (met de vloot en de luchtvloot dan) niet
genoeg zouden zijn dan had Mussolini tien
maal zooveel soldaten kunnen sturen. En hij
heeft er honderd maal zooveel. Het is een zoo
ongelijke strijd, niet alleen in manschappen
maar ook en vooral in materiaal, dat het
einde niet twijfelachtig kan zijn en ook niet
lang kan uitblijven.
Een Europeesche oorlog zal uit dezen oorlog
niet ontstaan. Althans niet direct. Wel krijgt
het volkenrecht opnieuw een zoo verachtelij-
ken trap, wel zullen alle kleine volken zich
opnieuw zoozeer in hun bestaan bedreigd
voelen, dat het alarm en het wantrouwen in
Europa zullen stijgen. Is deze Italiaansche
poging om de macht in de Middellandsche
Zee te vergrooten de voorbode van een aan
val op Joego-Slavië, een groot maar door zijn
diverse rassen-bevolking verdeeld land, dan
is dat een dreigend vooruitzicht van veel
grooter draagwijdte. Maar dat staat niet
vast; het wordt slechts verondersteld.
Dat er een paar verdragen door dezen ge-
welddadigen aanslag op een klein volkje ge
schonden zijn zal niemand verbazen. Voor de
statistiek zij het even aangestipt.. Verdra
gennou ja. Daar weten we alles van.
R. P.
Slowakije heeft geld noodig.
De door Tiso en Durcansky te Berlijn ge
voerde besprekingen moeten volgens mededee-
lingen uit goede Berlijnsche bron in hoofd
zaak betrekking hebben gehad op toekenning
aan Slowakije van een gedeelte van den schat
der vroegere bank van Tsjecho-Slowakije. De
nieuwe staat Slowakije heeft behoefte daaraan.
Hoewel Berlijn de controle over het goud zou
moeten behouden acht men in Slowaaksche
kringen een dec. van den schat noodzakelijk.
De Slowaaksche staatslieden zouden in begin
sel den afstand van een vijfde deel van goud
en deviezen der oude bank verkregen hebben.
ROME, 7 APRIL (Stefani/A. N. P.):
Hedenmorgen is hier het volgende officiëele communiqué uit
gegeven
„Terwijl de laatste dagen onderhandelingen gaande waren tus
schen de Italiaansche regeering en koning Zogoe voor het sluiten
van een nieuwe en hechtere overeenkomst, hebben groepen gewa
pende lieden in Tirana en andere Albaansche plaatsen dreigende
betoogingen gehouden, welke de persoonlijke veiligheid der in
Albanië wonende Italianen in ernstig gevaar brachten.
Gistermorgen hebben zes Italiaansche oorlogsschepen in de Al
baansche havens Durazzo en Valona eenige honderden Italianen,
waaronder vrouwen en kinderen, aan boord genomen, om hen naar
het vaderland terug te brengen.
Gisteravond zijn contingenten Italiaansche troepen uit Brindisi en
Bari naar Albanië vertrokken. Terzelfder tijd is vertrokken het
eerste marine-eskader, dat vanmorgen in de vroegte kruiste langs de
kust van Albanië, van Santé Quaranta tot St. Jean de Medua. Tevens
is het Oostelijke Italiaansche luchteskader gemobiliseerd."
Bombardementen
op Albaansche kuststeden
Italiaansche ontschepings
poging verhinderd.
Reuter meldt uit Tiranadat
een poging der Italianen om
bij Durazzo troepen aan land
te zettenis afgeslagen. Op het
oogenblik zijn hevige gevech
ten gaande bij Valano.
Deze stad is vannacht hevig
gebombardeerd. Thans onder
gaat Durazzo een bombarde
ment.
Hedenmorgen hebben Italiaansche
vliegtuigen boven Tirana biljetten uit
geworpen, waarin de ontscheping van
troepen bekend werd gemaakt en de
Koning Achmed Zogoe.
bevolking met ernstige maatregelen
werd bedreigd too zü tegenstand zou
bieden.
Ultimatum verworpen.
TIRANA, 7 April. Het Albaneesche
persbureau meldt, dat de Albaneesche
Kamer het Italiaansche ultimatum een
stemmig verworpen beeft.
Italiaansche publiek was
voorbereid.
ROME 7 April (Havas). Het bericht
over- het vertrek van Italiaansche troe
pen en een Italiaansche eskader naar
Albanië heeft onder het Romeinsche
publiek diepen indruk gemaakt, hoewel
het geen enkele verrassing heeft ver
wekt. Immers, sinds verscheidene da
gen liep in alle lagen der bevolking
het gerucht, dat binnenkort Italiaansche
troepen ontscheept zouden worden aan
de kust van Albanië.
Op straat worden de courantverkoopers, de
extra edities, welke het communiqué van Ste-
fani bevatten over het begin der vijandelijkhe
den tegen Albanië, letterlijk uit de handen ge
rukt. In hun opschriften schrijven de fascistische
bladen het optreden van Italië toe aan de
dreigende betoogingen der gewapende benden
in Albanië.
Bezetting van het land binnen
48
uur.'
Volgens informaties van United Press
uit Rome. werd aldaar verwacht, dat de
bezetting van alle Albaansche havens
nog voor 12 uur hedenmiddag zou zijn
geschied en dat Tirana in den namid
dag bezet zou worden. De algehcele
bezetting van het land zou binnen 48
uur voltrokken zijn.
De naar Albanië gezonden troepen
vrijwel alle gemotoriseerde eenheden
bestaan volgens in Rome in omloop
zijnde geruchten uit drie divisies met
een totale sterkte van 35.000 man. Ve
len der soldaten hebben in Spanje en
Abessynië gevochten.
Volgens de autoriteiten te Rome zou na de
„inlijving" van Albanië koning Achmed Zogoe
aan het bewind blijven. Albanië zou een deel
van het Italiaansche Imperium worden en de
buitenlandsche politiek van het land door Rome
worden geleid.
Ilaliaansche troepen in vier
havens ontscheept.
ROME 7 April (Stefani). Vanmor
gen zoo meldt Stefani, zijn Italiaansche
troepen ontscheept in de havens Santi
Quaranta, Valona, Durazzo, en St. Jean
de Medua. Een merkbare reactie bracht
dit niet teweeg, behalve te Durazzo,
waar een poging tot verweer terstond
werd onderdrukt.
Van Durazzo uit zün de Italiaansche
troepen den opmarsch naar het binnen
land begonnen. De bevolking blüft
kalm. Vierhonderd Italiaansche vlieg
tuigen kruisen boven het Albaansche
land en hebben opdracht dc bevolking
te sparen.
Alvorens de troepen ontscheept wer
den, hebben Italiaansche vliegtuigen
over het geheele land biljetten uitge
worpen van den volgenden inhoud:
„Albanen, de Italiaansche troepen die
vandaag op uw gebied ontscheept zijn,
zijn de troepen van een volk. dat
eeuwenlang uw vriend geweest is, en
u die vriendschap bewezen heeft.
Pleegt geen ijdel verzet, want het zou
terstond onderdrukt worden. Luistert
niet naar uw overheid, die u verarmt en
u thans er toe zou willen brengen nut
teloos bloed te vergieten. De troepen
van Zijne Majesteit den Koning en kei
zer van Italië komen en zullen blijven
zoo lang het noodig is om de orde, ge
rechtigheid en vrede te herstellen."
Koningin van Albanië naar
Griekenland?
ATHENE 7 April. (Havas/A. N. P.).
Volgens niet bevestigde geruchten zou
Onze Vrije-Tijd
Avond
raakt uitverkocht
Not7 slechts een klein aantal plaatsbe
wijzen voor den Vrije-Tijd Avond" op
Woensdag 12 April in den Stadsschouw
burg is te verkrijgen. Weet U, dat de
Haarlemsche Tooneel Club dien avond
een ëénacter van Kurt. Götz zal opvoeren,
die in Nederland alleen nog door het
Utrechtsche Studcntentooneel is ge
speeld? Sprookjeis dc naam van deze
excentrieke geschiedenis in één bedrijf'.
En is het geen sprookje als U ziet hoe
het werk in vrijen tijd de vienschen op
heft uit de dagelijksche sleur van het
leven? Wim Paaïiw belastte zich met
de regie; Herman Voskuil verzorgde dc
vertaling. En dat is dan nog slechts één
onderdeel van het. rijke programma. Ook
Haarlem's Strijkorkest, Haarlem's Ma
rionettentheater, „The Far Eeast Ha-
waiians, Ali Buter (dansen), Annie Hen-
sen (voordrachten) en de heer J. C. Bur-
gersdijk goochelenwerken aan dezen
bijzonderen avond mede. Bovendien is
er een.... Illusiotiistische séance, ter
wijl ook de entr' acte muziek door dilet
tanten zal worden verzorgd. De leiding
van het programma berust bij Karei
Esseling. De prijzen der plaatsen zijn
50 ct. (Zaal, Loge en Balcon) en 30 ct.
Amphitheater en Gaanderij). Fraai ge
ïllustreerd programmaboekje en plaats
bespreking gratis. Zaterdagmorgen 8
April van 1012 uur kunt U in de Tij-
dingzaal van Haarlem's Dagblad zoolang
ie voorraad nog strekt plaatsbewijzen
halen. Haast U echter, want U zoudt er
werkelijk spijt van hebben als U dezen
avond zoudt missen En wij zouden U
niet gaarne teleurstellen.
I
Het woord is aan
Seneca
Alleen wijsheid is vrijheid.
In het bosch en in de duinen,
Onder struiken in ae tuinen.
Worden nestjes nu gebouwd;
Menigmaal wordt het verborgen,
Dat de vogel zonder zorgen.
Op zijn veiligheid vertrouwt.
't Vogelpaar hoopt met z'n beidjes.
Op een nestje vol met eitjes.
En een nieuw en teer gebroed;
Want u weet toch, vogels wenschen,
Evenzeer als groote menschen,
Ook hun eigen vleesch en bloed.
Maar nu pleegt het te gebeuren,
Al is 't nog zoo af te keuren,
Dat er jongens zoeken gaan;
Om de nestjes uit te halen.
Of nog erger zelfs meermalen,
Om ze uit elkaar te slaan.
Hoor eens, jongens, er zijn vele.
Prettige en flinke spe'.en.
Maar zulk „spel" is wreed en laf:
Zoek vacantiepretjes buiten.
Maar. hoe je je ook moogt uiten.
Blijf van vogelnestjes af.
P. GASUS.
koningin Geraldine van Albanië, die
juist deze week bevallen is van een
zoon, Tirana verlaten hebben en naar
Griekenland vertrokken zijn.
Albaansche tegenvoorstellen
aanvaard?
TIRANA, 7 April. (Reuter.) Volgens
berichten uit welingelichte bron zou
de Italiaansche regeering tegenvoorstel
len van Albanië aanvaard hebben en zou
een Albaansche delegatie naar Durazzo
gegaan zijn teneinde de noodige schik
kingen te treffen.
WIELRIJDERS!
Voor een MERKRIJWIEL slaagt U het best in
het Rijwielmagazijn
„ALBA" Groote Houtstraat 158
Prijzenvanaf 34.50
lste klas Reparatie-inrichting.
(Adv. ingez. Med.)
en
•FR-ANKtN....
(Adv. ingez. Med.)
HEDEN: lfi PAGINA'S
BINNENLAND.
paft-
De regeering wil weer dertig millioen be
schikbaar stellen voor werkverruiming 3
Minister Patijn streeft naar herziening van
het Nederlandsch-Belgisch verdrag van
1839. 3
BUITENLAND.
Bij de besprekingen van Beek te Londen zijn
ook de kwesties der Joden in Polen en
Roemenië besproken. 5
De eerste minister van Australië. Lyons is
overleden. 5
SPORT.
Sport in 't Kort.
Het sportgesprek van de week. 6
ARTIKELEN. enz.
Ft. P.: Albanië overvallen. 1
I)r. P. II. Schroder: Romans op straat, 3
Lb: Joseph Beck, dc politieke self-made man
van Polen. 5
G. H. \V.: Naar de duizend-kilometer per uur? 6
Voor de Vrouw 9
Voor de Jeugd. jq
Jan Grcshoff: Vlaamsch tooneel in een
Vlaamsch stadje. jj
Dr. E. van Raalte: Het Italiaansch-Fransch
geschil om Tunis. u
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op 13