Mr. A.J. Honig
j ZaJteAdaq.
DltvtlWSlM
SANOSTOL
Rubriek voor Vragen
Lijst 7 Lijst
Verbetering en Uitbreiding
der Ouderdomsverzekering
Stemt Christelijk Historisch
Lijst 7 Lijst
Morgen gaat het beter
Frans Hals
[WOENSDAG 12 APR IE 1939
H SS RE EM'S DAG BE AD'
Eens bestond er zegelrecht op
advertenties.
Zeventig jaar geleden werd het
opgeheven.
Op den éérsten Paaschdag, 9 April, was het
70 jaar geleden, dat wijlen Koning Willem
III zijn handteekening plaatste onder het
wetje tot afschaffing „van het zegelregt op
de gedrukte stukken en op de advertentiën in
de nieuwspapieren".
Onze voorouders moesten toch ook wel zóó
overtuigd zijn geweest van de volstrekte
noodzakelijkheid om te adverteeren, dat zij
in 1843 er toe overgingen, een zegelrecht te
heffen op advertenties. Het werd vastgelegd
in de wet van 3 October 1843, Stsbl. 47, tege
lijk met tal van andere objecten, welke van
dat tijdstip af aan zegelrecht onderworpen
werden. Zoo oogenschijnlijk zou men meenen
dat ook die Zegelwet van 1843 'uitsluitend be
oogde meer geld in het rijkslaatje te brengen,
doch de wetgever van bijna een eeuw geleden
was niet zoo egoïstisch ten opzichte van de
rijkskas aangelegd, gelijk blijken moge uit
een zinsnede uit den considerans bij de vo
renbedoelde wet. Wij lezen daar immers:
„Willende tevens, zoo in het belang der inge
zetenen, als in dat van de schatkist, ten deze
die verbeteringen daarstellen, waarvan de
ondervinding de doelmatigheid heeft aange
toond". Men ziet hieruit dus wel, dat de toen
maals nieuwe Zegelwet óók in het belang der
ingezetenen werd afgekondigd, zoo ongeveer
als de huidige belastingwetten, waarin wij ons
thans verheugen mogen.
Voor den fiscus uit het tijdperk 1843 tot
1869 ware het te wenschen geweest, dat de
reclame door middel van dagbladen toen
reeds even veelvuldig benut was als thans het
geval is, want dan zou de schatkist er al bij
zonder goed bij gevaren zijn. Art. 18 van de
Zegelwet-1843 luidde als volgt:
„Aan een zegelregt van vijf en
twintig centen is onderhevig iedere
advertentie, bekendmaking of aan
kondiging, geplaatst in een daartoe
bestemd blad, of in eenlg ander
nieuwspapier of courant, binnen het
rijk gedrukt en uitgegeven wordende
en zulks voor elke plaatsing: alles
behoudens de vrijstellingen, vermeld
bij art. 27, onder litt. B.".
Wat die vrijstellingen betreft, vinden wij in
het laatstgenoemd artikel vermeld, dat voor
de advertenties, bekendmakingen en aan
kondigingen door openbare autoriteiten en
instellingen geplaatst, andere dan die welke op
aanbestedingen, verkoopingen, verhuringen
of verpachtingen betrekking hadden, geen
zegelrecht betaald behoefde te worden. Oók
vielen buiten het zegelrecht de advertenties,
„welke uitsluitend een oproeping tot liefda
digheid of mededeeling van ontvangen giften
ten onderwerp hebben en die, betrekkelijk
den geregtelijken verkoop van roerende- en
onroerende goederen en tot invordering der
directe belastingen".
De uitgevers van dagbladen klagen en
zeker niet ten onrechte dat zij in dezen
tijd met tal van administratieven ballast be
zwaard worden, maar zij kunnen zich er mee
troosten dat hun collega's uit het midden der
vorige eeuw het administratief óók nog niet
zoo eenvoudig hadden. Wat de uitvoering van
de Zegelwet betreft, bepaalde art. 19:
„Vóór of op den vijftienden dag van iedere
maand, zullen de drukkers een exemplaar van
elk der bij hen. gedurende de jongst afgeloo-
pen maand, gedrukte en uitgegevene couran
ten. nieuwspapieren of dagbladen, aan het
kantoor van den ontvanger van het zegel of
van de registratie, onder welks kring zij
woonachtig zijn, overbrengen.
Die afdrukken zullen allen ten voormelden
kantore moeten blijven berusten, en het ze
gelregt der advertentiën, bekendmakingen en
aankondigingen zal daarop dadelijk bij de
aanbieding door de drukkers worden voldaan,
tegen ongezegelde quitantie, doch onder In
houding van het. voor die afdrukken zeiven,
overeenkomstig de bestaande wetten, betaal
de zegelregt".
Nog was bepaald dat, indien binnen den boven
vermelden termijn de nieuwspapieren niet
alle te bestemder plaatse waren ingeleverd,
de drukkers voor lederen dag verzuim één
gulden zouden verbeuren, onverminderd liet
recht op de advertenties, bekendmakingen of
aankondigingen verschuldigd.
Inderdaad, er kwam dus destijds oók nogal
Iets kijken. Maar het wetje, dat wij in den
aanhef van dezen historischen terugblik aan
haalden, bracht uitkomst.
Op 9 April 1869 bekrachtigde Koning Wil
lem III de afschaffing van het zegelrecht op
de advertenties, welk wetje op 30 Juni 1869
in werking trad. De advertentie, welke ge
plaatst werden in bladen, welke vóór 1 Juli
1869 werden gedrukt en uitgegeven, waren
nog aan zegelrecht onderhevig.
PRAGRAMMA VAN DE HAARLEM SCHE
RADIO CENTRALE OP
DONDERDAG 13 APRIL.
Progr. 1: Jaarsveld en Hilversum I.
Progr. 2: Hilversum n.
Progr. 3: 8.00 Keulen: 9.50 Radio P.T.T.
Nord. 11.20 Parijs Radio. 12.35 Ned. Brussel.
2.05 London Regional 3.15 Pauze. 3.20 Keulen.
4-20 London Regional. 5.20 Fr. Brussel. 5.50
Radio PTT Nord: 6.05 Ned. Brussel; 6.35
Pauze. 6.40 Keulen 7.35 Fr. Brussel; 7.50 Keu
len. 8.20 Ned. Brussel; 9.00 Pauze. 9.05 Lon
don Regional. 9.40 Keulen. 10.20 Ned. Brussel.
10.30 Keulen. 11.20 Dammarks Radio of Di
versen.
Progr. 4: 8.00 Ned. Brussel, 9-20 Parijs Radio,
9,30 Diversen. 10.35 London Regional. 11.50
Droitwidh; 3.15 London Regional 3.35 Droit-
wich 6.40 Fr. Brussel 7.20 Droitwich. 8.00 Ber
lijn of diversen. 8.20 Fr. Brussel, 9.20 Droit
wich.
Progr. 5: 8.00—7.00 Diversen.
7.008.00 Eigen gramofoonplatenconcert:
Bekende zangers en zangeressen.
1. Von der Puszta will ich traumen, Zarah
Leander.
2. Ay ay ay, Luigl Fort.
3. Loin des guitares, Tino Rossi.
4. Der Rosenkavalier. H. E. G-roh.
5. Tango del Rose. Hélène Cals.
6. On treasure Island, Bing Crosby.
7. Ein Stern fallt vom Himmel, Joseph
Schmidt.
8. Herz du kennst meine Sehnsucht, Martlia
Eggerth.
9. Vale, Ch. Kuilman.
10. Mon bel amigo, Charlotte Dauvia.
11. Kann denn Liebe Sünde sein, Zarah Lean
der.
12. Si vous l'avicz compris, Luigi Fort.
13. Bella Ragazzina, Tino Rosi.
14. Der Barbier von Bagdad, H. E. Groh.
15. Tango della Seduzione, Hélène Cals.
16. Take me back my boots and saddle, Bing
Crosby.
17. Mandulinata di Napoli, J. Schmidt.
18. Ein neues Leben fangt an, Martha Eg
gerth.
19. Love here is my heart, Ch. Kuilman.
20. Dans ses bras, Ch. Dauvia.
Dan moet U Sanostol nemen, het
natuurlijke levertraan-product voor
jong en oud, met het hooge gehalte
aan vitaminen A, D, B en C en zoo
verrukkelijk van smaak door het toe
gevoegde sinaasappelsapSanostol
verdrijft Uw vermoeidheid en geeft
U Uw kracht en uithoudingsver
mogen terug. Sanostol is practiscb
vetvrij en kan dus met water wor
den vermengd. Per flacon f. 1.40:
„familieverpakking", 2'/, x zooveel
inhoudende, slechts f. 2.75, dus extra
voordeelig!
Jfiel lekkere levertraan-productl"
BROCADES STHEEMAN PHARMACIA
(Adv. mgez. Mea.j
FAILLISSEMENTEN.
Door de Arrondissements-Rechbbank te
Haarlem zijn de volgende faillissementen uit
gesproken op Dinsdag 11 April 1939.
1. G. Scheerman. tuinder en koopman,
wonende te Beverwijk, H e e mske rke rwe g 242,
Curator Mr. J. O. Baron te Beverwijk.
2. K. Manneveld, melkhandelaar, wonende
te Haarlem, Floresstraat 19.
Curator Mr. O. H. van Wijk te Heemstede.
3. W. Plessius, veehouder, wonende te Haar
lemmermeer, Badhoevedorp. Akerdijk 281.
Curator Mr. H. J. Pot te Haarlem.
4. J. A. Vonk. schilder, wonende te Zwanen
burg, gemeente Haarlemmermeer, Wilgen
laan 77.
Curatrice Mej. Mr. C. H. Deknatel te
Haarlem.
Rechter-Commissaris in al deze faillisse
menten Mr. S. J. Pit te Haarlem.
Het gewoon en liet uitgebreid
L.O.
Gegevens over 1938.
Aan gegevens van het Centraal Bureau voor
de Statistiek ontleenen wij
Gewoon Lager Onderwijs.
Het aantal scholen bedroeg op 31 December
1938 7021. Tegenover het vorig jaar beteekent
dit een vermeerdering met 7 scholen. De toe
neming is ontstaan Uit een afneming van de
openbare met 13 en een toeneming van de bij
zondere scholen met 20.
Het aantal leerlingen bedi'oeg 1.143.181. Ver
geleken met het vorig jaar is het met 893 ge
daald, dat is met 0,1%, Bij het openbaar on
derwijs verminderde het aantal leerlingen met
7024 (—1,9%, in 1937 —1,8%, in 1936 2%);
het aantal leerlingen bij het bijzonder onder
wijs steeg met 6131 (+0.8%, in 1937 +1%, in
1936 +1.1%). Het aantal leerlingen der Pro-
testantsch-Christelijke scholen steeg met
0.3% (in 1937 +0.2%, in 1936 +0.9%), dat der
Roomsch-Katholieke met 1.1% (in 1937 +1.5%,
in 1936 +1,2%) en dat der overige bijzondere
scholen met 1,3% (in 1937 +0,6%. in 1936
3.8%).
Het aantal hoofden en onderwijzers bedroeg
op den teldatum 30.184. Tegenover het vorig
jaar beteekent dit een stijging met 198, terwijl
in 1937 een afneming met 160 viel te consta-
teeren.
Het aantal kweekelir.gen met akte, aan wie
de leiding van een klasse was opgedragen, be
droeg op 31 December 1938 4193, dat is 23 meer
dan een jaar tevoren.
Uitgebreid Lager Onderwijs.
Bij het u.l.o bedroeg het aantal scholen op
31 December 1938 791. Vergeleken met het
vorig jaar beduidt dit een vermeerdering met
12 scholen.
Het aantal leerlingen bedroeg 99.597. Tegen
over het vorig jaar is het met 2899 gestegen,
dat is met 3%, terwijl in 1937 een accres met
3035 (3,2%) kon worden waargenomen. In
1936 bedroeg het accres 3,7%. Bij het openbaar
onderwijs verminderde het aantal leerlingen
met 192 (—0.5%, in 1937 0.3%, in 1936 +3%),
terwijl het bij het bijzonder onderwijs steeg
met 3091 (+5,4%, in 1937 +5,4%, in 1936
4.2%). Het aantal leerlingen der Protes-
tantsch-Christelijke scholen vermeerderde met
4.8% (in 1937 4,8%, in 1936 4,4%), dat der
Roomsch-Katholieke met 6% (in 1937 6%,
in 1936 +4.4%) en dat der overige bijzondere
scholen met 4.4% (in 1937 4.8%, in 1936
+0.1%)
Het aantal hoofden en onderwijzers bedroeg
3734. Tegenover het vorig jaar valt een toe
neming met 120 te constateeren, terwijl deze
in 1937 80 bedroeg.
Het aantal kweekelingen met akte, aan wie
de zelfstandige leiding van een klasse was
toevertrouwd, bedroeg op 31 December 1938
270, d.i. 110 meer dan een jaar tevoren.
DUIDELIJK GESTELDE VRAGEN
van alle Abonnés van dit blad worden door
een specialen Redacteur en zijn talrijke
medewerkers zoo mogelijk en ten spoedigste
beantwoord.
De vragen moeten worden geadresseerd aan
het bureau van dit blad. met duidelijke ver
melding van naam en ivoonplaats. Vragen
waaraan naam en adres ontbreken, worden
terzijde gelegd.
De namen der vragers blijven redactie-
geheim.
De antxeoorden worden GEHEEL KOSTE
LOOS thuis bezorgd.
Alleen die vragen, welker beantwoording voor
vele anderen behalve den vrager van nut
kan zijn. worden tevens in ons blad
plaatst.
RECHTSZAKEN
VRAAG: 1. Is een mevrouw verplicht een
werkster, die voor vast is aangenomen, bij ziek
te uit te betalen?
2. Zoo ja, hoeveel en hoe lang?
ANTWOORD: X. Ja.
2. Het loon gedurende 8 a 14 dagen, al naar
gelang de dienstbetrekking kort of al lang duur
de.
VRAAG: Kan iedereen een bankwerkerij en
plaatwerkerij openen zonder last te krijgen met
de Vestigingswet?
ANTWOORD: Nog wel.
VRAAG: Kan een vader aansprakelijk gesteld
worden voor de schulden van een Inwonenden
meerderjarigen zoon?
ANTWOORD: Neen.
VRAAG: Ik heb mijn auto verhuurd aan
Iemand In het bezit van een rijbewijs. Hij heeft
een lantaarnpaal omver gereden. Wie moet nu
betalen: de eigenaar of de bestuurder?
ANTWOORD: Men kan u als eigenaar
nummerhouder aanspreken tot betaling. Gij hebt
dan verhaal op den huurder .tenzij overmacht
in liet spel is.
VRAAG: Een vader, die werkloos is, is her
trouwd. Is zijn dochter, die niet Inwoont, ver
plicht hem te ondersteunen?
ANTWOORD: Als hij behoeftig is en zij daar
toe In staat, js zij daartoe verplicht.
PLANTEN.
VRAAG: 1. Hoe kan ik het beste een palm
behandelen? Veel zon, veel water? De bladeren
hebben alle bruine punten,
2. Twee cacteeën hebben een plaatsje in
zon, maar toch worden zij paarsachtig aan den
voet. Waardoor kan dat komen?
ANTWOORD: X. Wel veel licht, doch niet
veel zon is voor uw palm gewenscht. De hoe
veelheid water is niet te bepalen, dit hangt af
van de soort grond waarin zij staat, de atmos
feer in de kamer enz. Dit moet u aanvoelen.
2. Hebben uw cacteeën ook hinder gehad var
den vorst? De standplaats is goed. Of heeft t
misschien te veel water gegeven? Cacteeën heb
ben vooral in den winter zeer weinig water
noodig.
VRAAG: Ik heb een cloxinla in turfmolm
(Adv. ingez. Mee.
if-: -
Copyright P B 8o« 6 Copenhogon
Elven l*t«r reikte hg den soldaat door het tralievenster den begeerden vuurslag esja, au »oet je maar goed
opletten, wat er verder gebeurde.
(Adv. ingez. Med.)
overgehouden. De bol begint juist uit te loope:
Wanneer en in welke aarde moet ik hem plai
ten? Hoe is de verdere behandeling?
ANTWOORD: Begin April kunt u den knol i
een pot zetten gevuld met bladaarde en waa:
door wat scherp zand. Vooral den knol niet t
diep planten. Heeft u een bloembak dan nu
pot Ingraven. Heeft u alleen een kamer ter bi
schikking dan dicht voor het raam. Zoo mog-
lijk den eersten tijd een ruit over den pot leggei
VRAAG: 1. Hoe moet ik mijn uitgebloeid
azalea behandelen om over te houden voor de
t-olgenden bloei?
2. Idem cyclame?
3. Hoe kan ik het beste mijn geraniums de
winter overhouden?
ANTWOORD: Mest en water geven zoodra d
plant is ullgebloeid. De oude bloomen er af snij
den. De plant zoo nu en dan eens flink afspu!
ten. In Juni tot September bulten zetten met de
pot in den grond en daarna weer naar binnen.
2. Cyclamen na den bloei zoo la.ngzamerhan
do hoeveelheid water te verminderen zoodat he
blad geel wordt en de plant tot rust komt. In de
pot laten staan en droog bewaren. In Aug,
Sept. kunt u weer beginnen te kweeken.
3. Vorstvrij en vooral niet veel water gever
tenzij ze in een zeer warme kamer staan. Nie
insnijden vóór den winter. Dorre en rottend
bladeren verwijderen.
DIVERSEN.
VRAAGWanneer tijdens den huurtijd di
kachel van de centrale verwarming onklaa
wordt, voor wien zijn dan de reparatiekosten al
de kachel voor het ingaan van de huur op capa
citeit en deugdelijkheid is beproefd?
ANTWOORD: Voor rekening van den huur
der als het kleine en geringe kosten zijn, ander,
voor rekening van den verhuurder, tenzij he
aan de schuld van den huurder te wijten zos
zijn.
VRAAG: 1. Wanneer is de Kaagweek?
2. Wanneer is de Vlerdaagsche?
3. Wanneer is de Sneekweek?
ANTWOORD: 1. Op 22, 23, 24 en 25 Juli.
2. Vermoedelijk 25, 26. 27 en 28 Juli.
3. Dat is ons niet bekend.
VRAAG: 1. Wat zijn de tien grootste plaatsen
van Nederland? Hoeveel inwoners hebben ze?
2. Hoeveel inwoners heeft Breda?
ANTWOORD: 1. Amsterdam 788.873. Rotter
dam 605,733. Den Haag 490.185, Utrecht 162.981,
Haarlem 135,356. Groningen 118,400, Eindhoven
108.504, Tilburg 93.003, Enschedé 89,316, Arn
hem 87.649.
2. Breda heeft 42.958 inwoners.
VRAAG: Hoeveel kost het trouwen op Zater
dagmorgen in Velsen?
ANTWOORD: Van 91 uur 40.
VRAAG: Hoe moet ik mahonie-, eiken-, beu
ken en notenhout behandelen voor ik het kan
lakken?
ANTWOORD: Met een puimsteentje zoo glad
mogelijk schuren, en voor .het lakken gehee!
stofvrij maken
VRAAG: Hoe maak ik bleekwater?
ANTWOORD: 250 gram chloorkalk in een
einig warm water tot een brei wrijven en aan
vullen met koud water tot 10 Liter, rustig goed
afgedekt laten staan totdat de vloeistof geheel
helder is en langzaam in een steenen of houten
vaatwerk overgieten. 100 gr. soda met 10 liter
heet water oplossen en bij de chlooroplossing
gieten. Een en ander in houden of steenen vaat
werk.
t.e.m. DONDERDAGAVOND IN
(Adv. Ingez. Med.)
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij Kon. Besluit van 6 April 1939 is met in
gang van 1 Mei 1939 benoemd tot burge
meester der gemeente Oldekerk: mr. M.
Ritzema.
Is met ingang van 15 Mei 1939 benoemd
tot burgemeester der gemeente St.-Maarten:
Mr. R. Kooiman.
Is met ingang van 20 April 1939 benoemd
tot burgemeester der gemeente Rozenburg:
jhr. L. G. Just de la Paisslères.
HET 27STE NEDERLANDSCH NATUUR- EN
GENEESKUNDIG CONGRES TE NIJMEGEN
Dinsdagmiddag is te Nijmegen in het concert-j
gebouw het 27ste Nederlandsche natuur- en ge
neeskundig congres geopend met een rede van
den algemeenen voorzitter, prof. G. Holst uit
Eindhoven, die sprak over de eigenschappen van
magnetisch materiaal. Na een rede van prof. dr.
B. Brouwer te Amsterdam, die een wetenschap-
pelijke beschouwing gaf over de hydro-dynami-j
sche verhoudingen binnen de schedelholte en
het wervèlkanaal voor de neurochirurgie, werd
een speciale tentoonstelling geopend door prof-
G. Holst. Na de opening van deze wetenschappe
lijke en interessante tentoonstelling werd den
congressisten een thee aangeboden. Dinsdag
avond zijn de congressisten ontvangen door het
gemeentebestuur van Nijmegen, waarna de huis
houdelijke algemeene vergadering is gehouden.
De koning en de koningin zaten op een prachtigen troon, vlak tegenover den rechter en den geheelen raad.
(Wordt vervolgd
ORGELCONCERT.
Orgelbespeling in de Groote- it' St. Bavo Kerk
te Haarlem, op Donderdag 13 April 1939, des
namiddags van 34 uur, door den heer George
Robert.
Programma.
1 a. Christe, du Lamm Gottes
b. Christ ist erstanden
2. Elevazione
3. Pastorale
4. Canzona
5. Variaties „mein junges Leben hat ein
End" j. p. Sweellnek
6. a. Pavane w. Byrd
b. Gagliarda B. Schraid
J. S. Bach
D. Zipoli
J. S. Bach
A. Gabrieli
