Het aftreden
van Litwinof
DE WERELD TELT 16 MILLIOEN
WERKLOOZEN.
DONDERDAG 4 MEI 1939
HS'A'RLE M'S DAGBCAD
5
Volgens Poolsche bladen zou hij
te groote voorkeur voor de col
lectieve veiligheid hebben gehad
Het was niet mogelijk, aldus meldt Havas
nader uit Moskou, de juiste veelbeteekenende
redenen van het ontslag uit officieele bron
te vernamen. Men verzekert, dat de gezond
heid van Litwinof veel te wensohen overlaat,
hetgeen mogelijk is. Litwinof is 63 jaar. Toch
scheen hij altijd zeer flink.
Men probeerde te weten te komen of het
aftreden van den volkscommissaris een wij
ziging van de buitenlandsche politiek der
Sovjet Unie inhield. Men antwoordde hierop
dat de Sovjet Unie geen land was van poli
tiek van personen, doch dat iedereen hier
slechts een politiek op het oog heeft, die van
regeering en partij.
Toch werd Litwinof, althans in het
buitenland, beschouwd als een voor
stander van politieke veiligheid en
van samenwerking met de Westersche
democratiën. Gezien het aanhouden
de zwijgen der Russische pers over de
ontwikkeling der Engelsch-Russische
onderhandelingen, kan men tot in de
best ingelichte kringen niet na
laten te denken, dat de loop
der onderhandelingen in verband zou
kunnen staan met het vertrek van
Litwinof, vooraldaar volgens zekere
kringen het verdwijnen van het Jour
nal de Moscou reeds een Litwinof
toegebrachte slag was.
Overigens weet men, dat de laatste rede
voering van Stalin op het partijcongres niet
juist in de lijn lag der collectieve veiligheid.
De westelijke mogendheden werden er zeer
duidelijk in beschuldigd te hebben geprobeerd
Sovjet Rusland en Duitschland tegen elkander
op te zetten om hun moeilijkheden op te
lossen. Voorts is het mogelijk dat de regee
ringen van Frankrijk en Groot-Brittannië de
door de Russische regeering voor een ge
meenschappelijke samenwerkiing tegen den
aanvaller gestelde voorwaarden niet aanvaard
baar hebben geacht. Deze voorwaarden kwa
men volgens de Brische pers, neer op een
bondgenootschap, steunende op een militaire
overeenkomst.
Na München zou Litwinof gemachtigd zijn
geweest een nieuwe poging te doen ten aan
zien van de politiek van collectieve veiligheid,
doch aangezien deze poging geen voldoening
heeft gegeven, zou hij zijn afgetreden. Het
zijn alles echter slechts veronderstellingen,
aldus besluit Havas.
De indruk te Lqnden.
Het aftreden van Litwinof wordt in parle
mentaire kringen te Londen druk besproken.
Litwinof werd beschouwd als een vriend van
Engeland en zijn vertrek wordt derhalve met
leedwezen ontvangen.
Algemeen legt men het aftreden uit als een
afkeuring van de buitenlandsche politiek van
Litwinof door de regeering der Sovjet Unie.
Wel is waar gaf men toe, dat deze these nog
door geen enkele positieve aanwijzing wordt
bevestigd, maar verscheiden afgevaardigden
wezen toch op het volgens hen veelbeteekend
feit, dat Hitler in zijn redevoering geen toe
speling heeft gemaakt op Rusland.
Hedenmorgen meldde Reuter uit Londen:
Alle bladen publiceeren op een opvallende
plaats het aftreden van Litwinof als volks
commissaris van buitenlandsche zaken der
Sovjet Unie. doch het werd te laat ontvangen
om nog veel commentaar hierop te leveren.
In een hoofdartikel, getiteld .Polen en Rus
land" schrijft de Times, dat het vraagstuk,
dat tusschen de Sovjet Unie en Engeland be
sproken wordt, en dat opnieuw in behandeling
moet worden genomen met den opvolger van
Litwinof is de vorm, waarin de overeenkomst
moet worden gegoten, wanneer de Sovjets nog
steeds de besprekingen in deze richting willen
doorzetten. Het schijnt niet wenschelijk, dat
een drievoudig verbond tot stand komt, dat
CHINEESCHE STEDEN HEVIG
DOOR DE JAPANNERS
BESTOOKT.
Te Tsjoenking meer dan
duizend dooden
ZELFDE AANTAL SLACHTOFFERS TE
FOETSJAU.
Voor den eersten keer van dit jaar
heeft de Japansche luchtmacht de dicht
bevolkte deelen van Tsjoenking zwaar
gebombardeerd.
Tijdens het bombardement zijn vele
gebouwen in brand gevlogen tengevolge
van brandbommen. Men gelooft, dat
ruim duizend slachtoffers gevallen zijn.
Chineesche jachttoestellen bonden den strijd
met de Japansche aanvallers aan, die hun bom
men neerwierpen in de overvolle straten langs
den noordelijken oever van de Yangtse. Het
bureau van Reuter ontkwam ternauwernood
aan vernietiging, aangezien een dertigtal bom
men aan alle kanten naast het gebouw neerviel.
De dichtstbij gelegen bom sloeg slechts op tien
voet afstand in den grond, doch kwam niet tot
ontploffing. De brandbommen vernielden tien
tallen houten huizen. De vlammen verspreidden
zich snel en vernielden de kantoren van de
Takoengpau, een der invloedrijkste Chineesche
dagbladen.
Naar het Chineesche persbureau voorts
meldt zijn ook in de hoofdstad van
Foekien, Foetsjau, die Dinsdag door
Japansche vliegtuigen op moorddadige
wijze gebombardeerd is, meer dan dui
zend burgers om het leven gekomen of
gewond. Sedert 21 Maart is de stad drie
maal gebombardeerd.
Maandag waren nog meer dan honderd men-
schen het slachtoffer van een luchtaanval ge
worden.
Te Ningpo, een havenstad aan de kust van
Tsjekiang, 200 kilometer ten zuidoosten van
Sjanghai, zijn ongeveer honderd menschen door
een vliegeraanval omgekomen.
Europa in twee gewapende kampen zou schei
den, doch er zijn punten van contact tusschen
Engeland ein de Sovjet Unie, welke samenwer
king op het gebied van verzet tegen een aanval
mogelijk en wenschelijk maken. Een militaire
aanval is een internationale misdaad, waar
tegen de Sovjet Unie zich even vastberaden
keert als een van de Westersche democratieën.
Een overeenkomst kan derhalve zoo eenvoudig
mogelijk worden opgesteld voor het doel, waar
toe deze is bestemd n.l. liet verzet tegen een
aanval.
Molotof.
WARSCHAU, 4 Mei (Havas). De Poolsche
regeeringspers schrijft ten aanzien van het
aftreden van Litwinof dat de reden hiervan
is gelegen in verschil van inzicht met de ove
rige leiders van de Sovjet Russische politiek.
Het officieuze agentschap „Express"
schrijft, dat Litwinof een hardnekkig
verdediger was van de collectieve vei
ligheid en dat hij een negatieve hou
ding had aangenomen ten aanzien
van de onderhandelingen met Groot
Brittannië, dat zijn voorkeur voor bi
laterale verdragen te kennen heeft
gegeven.
De „Express Poranny" schrijft: „De opvol
ger van Litwinof is niet verstrikt in de
theorie van de collectieve veiligheid, doch
is een man, die het vertrouwen van Stalin en
het leger geniet. Hij is een aanhanger van de
vredespolitiek en van een evenwichtspolitiek.
Hij is bekend om zijn vastberadenheid en zijn
ambitie. Hij heeft herhaalde malen Duitsch
land heftig aangevallen en gaat door voor
een verbitterden tegenstander van Hitier".
Over het algemeen geeft het lezen van de
Poolsche pers hedenochtend den indruk, dat
men in Polen het vertrek van Litwinof niet
ongunstig oordeelt. Men beschouwde Litwinof
steeds, zooals de Express Poranny het uit
drukt, als de handelsreiziger van de politiek
der Sovjets, die tezamen met Benesj een der
meest belangrijke mannen van de vergade
ringen van Genève was.
Duitsch commentaar.
BERLIJN, 4 Mei (D.N.B.). In de Duitsche
bladen wordt groote aandacht gewijd aan het
aftreden van den Russischen volkscommissa
ris van buitenlandsche zaken, Litwinof.
De „Lokalanzeiger" noemt Litwinof, naar
de vruchten gemeten, een der minst succes
volle ministers van buitenlandsche zaken, naar
de methoden evenwel, een der behendigste
agenten. Het aftreden van dezen man zal een
sensationeele uitwerking hebben. Wij zullen
ons hierover niet in combinaties verdiepen,
maar wanneer deze minister plotseling zijn
functie neerlegt, moet ook de onschuldigste
leek constateeren, dat er of wel met de poli
tiek, of met dezen politicus iets niet in orde is.
In dit geval zal men echter vragen, of Enge
land den rooden soldenier in het omsingelings-
spel te weinig geboden heeft.
Volgens de „Börsenzeitung" komt het aftre
den van Litwinof zoowel aan Engeland als
Frankrijk op het oogenblik hoogst ongelegen.
Het is ons voldoende te weten, schrijft het
blad, dat niet Litwinof de exponent eener
Sovjetdiplomatie aan zijn einde gekomen is,
wiens mislukkingen ever^ talrijk zijn als de
successen van het natiopaal socialisme.
Incident niet Duitsch journalist
in België.
Uitwijzing het gevolg.
De socialistische afgevaardigde in de Belgi
sche Kamer Piérard, die een interpellatie zou
indienen over het incident te Winterslag op
Zondag j.l., heeft tegenover vertegenwoordi
gers van de pers verklaard dat de regeering
hem er officieel van in kennis heeft gesteld,
dat de Duitsche journalist Ehlert, die het in
cident verwekt heeft, uit het land is gewezen.
Ehlert is directeur van de „Deutsch-Belgi-
sche Rundschau", correspondent van de
„Westdeutscher Beobachter", leider van ver
schillende Duitsche organisaties in België en
vice-voorzitter van de buitenlandsche persver-
eeniging in België.
Genoemd incident kwam hierop neer, dat
Ehlert tegen den commandant der rijkswacht,
die de identiteitskaarten vroeg van bezoekers
van een vergadering van het Duitsche Arbeids
front, gezeg heeft; „Over drie dagen zult gij
zelfs niet meer het recht hebben hier naar
identiteitskaarten te vragen".
Von Ribbentrop ontmoet Ciano
aan het Comomeer.
Gezamenlijk te Rome tijdens de rede
van Beek?
Omtrent het bezoek van den Duitschen mi
nister van Buitenlandsche Zaken, von Ribben
trop, aan Italië wordt uit Berlijn aan Havas
gemeld, dat hij nabij het Como-meer een ont
moeting zal hebben met zijn Italiaanschen col
lega, graaf Ciano.
Men veronderstelt, dat het voornaamste on
derwerp van gesprek gevormd zal worden door
Dantzig en Polen. Misschien zullen Von Ribben,
trop en Ciano tezamen te Rome zijn, wanneer
de Poolsche minister van Buitenlandsche Za
ken, Beek, morgen zalt antwoorden op de rede
van Hitier, zoodat weinig tijd verloren zal gaan
voor de as om een besluit te nemen. Zonder twij
fel zal iedere eisch van Polen inzake Dantzig
met kracht worden verworpen en rekent Duitsch
lan dhierbij op zijn asgenoot, aldus dit bericht.
Duitschland stemt toe in ver
sterking der Aalandseilanden.
BERLIJN, 3 Mei. Officieel wordt
medegedeeld dat de Duitsche regee
ring op de desbetreffende vragen van
Finland en Zweden heeft toegestemd
in een militaire versterking van de
Aalands-eilanden
Als voorwaarde wordt gesteld dat
beide landen neutraal zullen blijven
bij een eventueelen oorlog in de Oost
zee. (D.N.B.)
Zes Engelschen moeten Duitsch
land verlaten.
Represaillemaatregel voor de uitwijzing van
Duitschers uit Engeland.
Reuter meldt uit Berlijn 3 Mei:
Zes Britsche, in Duitschland woon
achtige onderdanenhébben bevel ge
kregen van de Duitsche regeering om
Duitschland tegen 24 Mei a.s. te ver
laten. Deze uitwijzingen vormen
rechtstreeksche represaillemaatregelen
voor de uitwijzing van zes Duitschers
uit Groot-Brittannië.
Onder de uitgewezenen bevindt zich Greene,
de Berlijnsche chef-correspondent van de
Daily Telegraph.
Er is duidelijk gemaakt, dat verdere „niet
rechtvaardige" uitwijzingen door Groot Brit
tannië gevolgd zullen worden door verdere
Duitsche represailles.
De andere uitgewezen Engelschen zijn drie
zakenmenschen, een ingenieur en een taal
leeraar.
Eden prijst de nieuwe Britsche
politiek.
Thans is er kans op duurzamen vrede.
De vroegere Britsche minister van
buitenlandsche zaken, Eden, heeft te
Leamington een redevoering uitge
sproken, waarin hij de buitenland
sche politiek der regeering de politiek
noemde, die de beste kansen bood op
een duurzamen vrede. Hij legde tevens
den nadruk op de waarde van over
eenstemming tusschen Groot Brit
tannië, Frankrijk en de Sovjet-Unie.
De omstandigheden, aldus Eden, hebben
gedwongen tot een terugkeer tot de politiek
van collectieve veiligheid. Er is geen andere
keus en de politiek, die de regeering thans
aanvaard heeft en die wordt onderschreven
door alle deelen van het Britsche volk, biedt
de beste kansen, die ons geboden worden tot
verzekering van den vrede. Terwijl het Brit
sche volk bereid is te antwoorden op iedere
actie, die er op berekend is het vertrouwen
te herstellen, heeft het geen belangstelling
meer in beloften met woorden, verzekeringen,
vleierij of scheldwoorden.
Eden voegde hieraan toe, dat hij er van
overtuigd was, dat de natie zou wenschen te
zien, dat de groote begaafdheden van Chur
chill te zijner tijd in haar dienst gebruikt
zouden worden.
Fransche leening van zes milliard
frank.
Consolideering van schatkistbiljetten.
Het Fransche ministerie van financiën zal
met ingang van 15 Mei a.s. overgaan tot uit
gifte van een leening, welke behalve de con
solideering van schatkistbiljetten op korten
termijn een beroep op het crediet doet ten
beloope van zes milliard nieuw geld.
De leening zal 5 pCt. rente geven. De koers
van uitgifte bedraagt 98 pCt. De voor den
duur van veertig jaren uitgegeven stukken
zullen aflosbaar zijn na uitloting of op de
beurs kunnen worden teruggekocht.
Transportauto van de „Bijenkorf"
uitgebrand.
De auto en een groot aantal meubelen
vernield.
HEEMSTEDE Donderdag.
Heden (Donderdag) morgen werd de brand
weer gewaarschuwd dat een groote vrachtauto
van de Bijenkorf uit Amsterdam op den Hee-
renweg tegenover de Adr. Pauwlaan, in brand
stond.
Toen na enkele minuten de brandweer arri
veerde, sloegen de vlammen uit den wagen. Met
twee slangen op de waterleiding was het vuur
spoedig gebluscht.
Nadat de vlammen gedoofd waren, bleek dat
het vuur een ware verwoesting had aangericht.
Tot op den achterklap der wagen waren meu
belen, die van de zaak van de Bijenkorf te
Amsterdam moesten overgebracht worden naar
de zaak in den Haag, opgestapeld, tusschen stroo
en papier. Alles dus een goed voedsel voor het
vuur!
Vermoed werd dat een wielrijder een bran
dende sigaret of sigaar in den wagen heeft ge
worpen, doch niet onmogelijk is ook, dat bij het
laden der auto, dat hedenmorgen is geschied,
iets brandends in de lading is gekomen. Jongens
die per rijwiel den Heerenweg passeerden,
verklaarden dat zij reeds in Haarlem vlammen
in de auto hadden gezien.
Tenslotte waarschuwde een automobilist, die
achter de brandende auto reed den chauffeur,
die nog niets gemerkt had.
Van den inhoud is maar weinig overgebleven,
daar het meerendeel der meubelen verteerd is
door het vuur of brandschade kreeg. Van de auto
is de carrosserie van binnen geheel vernield tot
op den zinken ombouw, de motor was echter
nog goed, zoodat de chauffeur met het overschot
der meubelen weer naar Amsterdam kon terug-
keeren.
In de wintermaanden
was de toestand iets
beter dan een jaar tevoren.
Toenemende moeilijkheden voor veertigjarigen en ouderen.
GENèVE, April 1938.
(Van onzen correspondent.)
E spanning, waarmede men in de ge-
heele wereld zich de vraag stelt of de
wereldvrede kan worden behouden,
heeft ten gevolge, dat de aandacht
eenigszins is afgeleid van een vraagstuk, dat
enkele jaren geleden nog de grootste zorg
baarde: de onrustbarende omvang der werk
loosheid. De driemaandelijksche statistiek van
het Internationale Arbeidsbureau óver den
tegenwoordigen stand der wereldwerkloosheid
is echter wel in staat ons de beteekenis ook van
dit vraagstuk weder duidelijk voor oogen te
plaatsen.
Volgens dit dezer dagen verschenen statisti
sche overzicht bedroeg het aantal der werkloo-
zen in den afgeloopen winter minstens nog 16
millioen! Het Internationale Arbeidsbureau is
slechts in staat de cijfers over 22 staten te bren
gen. In deze 22 landen, die bijna geheel Europa,
Australië en de Vereenigde Staten van Amerika
omvatten, had de werkloosheid in de winter
maanden 1938/1939 het getal van 151/» millioen
bereikt. Wanneer men bedenkt, dat Italië, Japan
en de meeste Zuid-Amerikaansche staten buiten
deze samenvatting vallen, dan zal men toe
geven, dat het aantal werkloozen in de wereld
met ruim 16 millioen zeker niet te hoog geraamd
is. Van deze 16 millioen bevinden zich niet
minder dan 11 millioen in de Vereenigde Staten
van Amerika, waar de werkloosheid nog steeds
ruim 20 pet. van het aantal werkzoekenden
omvat.
Men pleegt de werkloosheidcijfers der sta
tistieken van het Internationale Arbeidsbureau
steeds met twee reeksen vorige -cijfers te ver
gelijken. In de eerste plaats gaat men na, of de
werkloosheid in vergelijking met precies een
jaar geleden vermeerderd of verminderd is. In
de tweede plaats vroagt men zich af of de werk
loosheid sinds de openbaarmaking van het
vorige statistische overzicht al dan niet ver
ergerd is.
Maken wij een dergelijke vergelijking ook
thans, dan zien wij dat het aantal werkloozen
in de 22 landen, waarover de statistiek loopt,
in de wintermaanden 1938/1939 ongeveer 151/®
millioen bedroeg, terwijl dit getal een jaar ge
leden bijna een millioen hooger was, namelijk
16.370.000. In dit opzicht valt dus ondanks het
nog steeds zeer hooge cijfer van het aantal werk
loozen toch eenige verbetering vast te stellen.
De vermihdering van het wereldcijfer der werk
loosheid is aan 13 van de 22 landen te danken.
De werkloosheid was in den afgeloopen winter
geringer dan in den winter 1937/1938 in Dantzig,
Denemarken, Duitschland, Finland, Litauen,
Nederland, Nieuw-Zeeland, Noorwegen, Polen,
Roemenië, de Vereenigde Staten van Amerika
Joego Slavië en Zwitserland. De negen staten,
waar de werkloosheid was blijven toenemen,
zijn Australië, België, Canada, Chili, Engeland,
Frankrijk, Hongarije, Ierland en Zweden.
De betrekkelijk gunstige indruk, dien men bij
een vergelijking van de werkloosheidscijfers
van den winter 1938/1939 met die van den win
ter 1937/1938 verkrijgt, dreigt eenigszins verloren
te gaan, wanneer men tot de andere vergelijking
overgaat en tegenover de cijfers van den afge
loopen winter die van het vorige najaar stelt.
Daarbij blijkt, dat in bijna alle landen de
werkloosheid sinds de vorige, op October be
trekking hebbende statistiek is toegenomen.
De eenige landen, waar de werkloosheid in
Januari 1939 geringer was dan in October
1938, zijn Finland, Nieuw-Zeeland en Noor
wegen. Dienovereenkomstig heeft ook het
cijfer der wereldwerkloosheid in den tijd van
October 1938 tot Januari 1939 een belangrijke
stijging moeten beleven. Het wereldcijfer der
werkloosheid is van 13.200.000 in October 1938
tot 15.496.000 in Januari 1939 toegenomen.
Hoe betreurenswaardig deze stijging der
werkloosheid natuurlijk ook is, zij behoeft
geen aanleiding te geven tot bijzondere onge
rustheid over de ontwikkeling van het werk
loozenvraagstuk in de naaste toekomst. Want
de winter is nu eenmaal voor de werkzoeken
den het ongunstigste tijdstip van het jaar,
waarin steeds een toeneming van het aantal
werkloozen pleegt plaats te vinden. De stij
ging met twee millioen is het normale sei
zoenverschijnsel. De volgende driemaande
lijksche statistiek zal zeker doen blijken, dat
het aantal werkloozen thans in het voorjaar
reeds weder belangrijk verminderd is.
'yOOR een beoordeeling der vooruitzichten
op een toeneming of afneming van het
aantal werkloozen zijn de volgende cijfers
bemoedigend. In Juli 1938 bedroeg het aantal
werkloozen in de 22 landen, waarover het In-
ter nationale Arbeidsbureau gegevens bezit,
ruim 15 millioen, hetgeen een vermeerdering
van 4 millioen sinds Juli 1937 beteekende. In
October 1938 was het getal ruim 13 millioen.
wat IVi millioen méér was dan in October
1937. Het laatste cijfer, van Januari 1939. was
weder gestegen tot 15V2 millioen, doch des
ondanks was het bijna een millioen lager dan
in Januari 1938! Men ziet hieruit, dat van
Juli 1938 af de toestand in vergelijking tot een
jaar terug voortdurend gunstiger gewor
den is!
Bij dit geleidelijke herstel der industrieele
bedrijvigheid heeft zich nu een omstandig
heid voorgedaan, waarop het Internationale
Arbeidsbureau gemeend heeft de aandacht
der regeeringen te moeten vestigen. De erva
ring heeft namelijk geleerd, hoe bijzonder
moeilijk het voor de 40-jarigen en ouderen
geworden is weder arbeid te vinden. Het per
centage der werklooze ouderen van dagen
wordt in verschillende landen steeds grooter.
In Frankrijk bijv. vormden de personen tus
schen de 40 en de 60 jaren in 1931 nog slechts
28 pCt. van het totaal aantal werkloozen; in
1936 was dit percentage der oudere werkloo
zen reeds tot bijna 38 pCt. gerezen. Een kort
geleden ingesteld onderzoek in Parijs en om
geving had aangetoond, dat aldaar het aan
tal werkloozen van boven de 50 jaar zelfs 46
pCt op een totaal van 215.000 werkloozen uit
maakte! Ook in België had de werkloosheid
onder de ouderen van dagen een angstwek-
kenden omvang aangenomen. In Maart 1937
vormden de personen van 40 jaar en ouder
54 pCt. van het totaal aantal werkloozen.
De door het Internationale Arbeidsbureau
ingestelde enquête naar de werkloosheid onder
de oudere werkzoekenden heeft aan het licht
gebracht, dat het gevaar voor de 40-jarigen
en ouderen om bij vermindering van het aan
tal arbeiders ontslagen te worden, niet groo
ter is dan voor de jongere arbeidskrachten
Een ontslag uit den arbeidsdienst treft beide
groepen van arbeiders, ouderen en jongeren,
ongeveer in gelijke mate. Het ongeluk voor de
ouderen is echter, dat de werkgevers bij een
herstel der bedrijvigheid de voorkeur aan
jongeren plegen te geven. Daardoor is de kans
voor de oudere arbeidskrachten, om. een
maal tengevolge van een stijging der werk
loosheid ontslagen, later weder arbeid te ver
krijgen, gering. Dit is in het laatste jaar weer
gebleken, toen na den nieuwen terugslag in
het industrieele leven van het voorjaar 1938
in de tweede helft van het jaar 1938 weder
een herstel intrad, dat echter meer den jonge
ren dan den ouderen (behalve voor bepaalde
werkzaamheden die bijzondere deskundigheid
vorderen) ten goede is gekomen. De omstan
digheid, dat de werkgevers in sommige lan
den hoogere verzekeringspremies voor oudere
dan voor jongere arbeiders te betalen heb
ben, schijnt aan deze voorkeur in die landen
niet vreemd te zijn.
Het Internationale Arbeidsbureau heeft
daarom gemeend in een afzonderlijk rapport
over de werkloosheid der oudere arbeids
krachten de aandacht der regeeringen voor
dit vraagstuk te moeten vragen. Het heeft
daarbij tevens de belangstelling gevraagd
voor een maatregel die in enkele landen reeds
wordt toegepast of althans in voorbereiding
is: de bepaling dat bij de uitvoering van open
bare werken een zeker percentage der in
dienst genomen wordende arbeiders uit per
sonen boven de 40 jaar zal moeten bestaan.
Indien een dergelijke regel algemeen zou wor
den toegepast en wellicht een wet ook den
leiders van particuliere ondernemingen de
verplichting zou opleggen een bepaald ge
deelte van hun arbeiders uit ouderen van da
gen te doen bestaan, zou een weldaad aan
duizenden bewezen worden, die thans, in de
kracht van het leven werkloos geworden, de
toekomst slechts met schrik en wanhoop kun
nen tegemoet zien.
B. DE JONG VAN BEEK EN DONK
RAUC
PROGRAMMA
VRIJDAG 5 MEI
HILVERSUM I, 1875 en 415.5 M.
Algemeen programma, verzorgd door
de NCRV.
8.Schriftlezing en meditatie 8.15 Berichten,
gramofoonmuziek (9.30—9.45 Gelukwenschen)
10.30 Morgendienst. 11— Gramofoonmuziek
11.15 Zang, piano en gramofoonmuziek. 12.— Be
richten 12.15 Gramofoonmuziek. 1.— Quintolia
en gr.muz. 2.35 Chr. Lectuur 3. —Orgelspel 4.—
Holl. harpkwartet en gr.muz. 5.— Declamatie en
gramofoonmuziek 5.35 Vervolg van 4.6.25
Berichten, hierna tot 6.55 Voor tuinliefhebbers.
7.— Berichten 7.15 Literair halfuurtje. 7.45 Gra
mofoonmuziek. 8.30 Kamerorkest „Ars Nova et
Antiqua", strijkkwartet en solist. 9.30 Actueel
halfuur. 10.— Berichten ANP. 10.05 Causerie
„Gezins- en huwelijksmoeilijkheden". 10.35 Or
gelconcert 11.15 Gramofoonmuziek. ca. 11.50
12.00 Schriftlezing.
HILVERSUM II, 301,5 M.
8.— VARA 10.— VPRO 10.20 VARA
12.— AVRO 4.— VARA 7.30 VPRO
9.— VARA 10.40 VPRO 11.00—12.00
VARA
8.Gramofoonmuziek (ca 8.16 Berichten)
10.— Morgenwijding 10.20 Zang, piano en gram.
muziek 10.50 Gramofoonmuziek 11.— Declama
tie 11.20 VARA-Orkest 12.— Gramofoonmuziek
12.25 Berichten 12.30 AVRO-Amusementsorkest
1.15 Zang 1.30 AVRO-Puszta-orlcest 2.— Voor
tuinliefhebbers 2.30 Het Lyra-Trio 3.15 Disco-
Variété 4.Gramofoonmuziek 4.30 Viool en
piano 5.— Voor de kinderen 5.30 Orgel en zang
6.— De Ramblers 6.30 Maandelijksch overzicht v.
beeldende kunsten 6.50—7.00 Filmmuziek 7.05
VARA-Kalender 7.08 Cyclus „Reizen en trek
ken". 7.23 Berichten ANP. 7.30 Berichten. 7.35
Cursus „De Beginselverklaring van de Centrale
Commissie voor het Vrijzinnig Protestantisme".
8.Fluit, piano en hobo. 8.30 Causerie „Vrijzin
nige Protestanten in Transsylvanië". 9.— VARA-
orkest 9.45 Zang met pianobegeleiding 10.— Fan
tasia en soliste (opn.) 10.30 Berichten ANP. 10.40
Avondwijding. 11.— Orgelspel 11.30 Jazzmuziek
(gr.pl.) 11.55—12.Gramofoonmuziek.
DROITWICII, 1500 M.
11.10 Orgelspel 11.35 Jack Jackson's orkest en
solisten 12.15 Wetenschappelijk overzicht. 12.35
I.20 Het Carelle-Strijktrio. 1.452.05 Gramo*
foonmuziek 3.15 Orgelspel 3.40 Radiotooneel 4.20
Gaetano di Vito en zijn damesorkest 4.50 Zang
en duetten. 5.20 Berichten 5.45 Orgelspel. 6.05
Parlementair overzicht. 6.20 BBC-Nnrthern or
kest 7.05 Radiotooneel met muziek 8.20 Berich
ten 8.50 Radiotooneel 10.15 Oscar Rabin's dans-
orkest 10.50 Gramofoonmuziek 11.1011.20 Be
richten.
RADIO-PARIS, 1648 M.
8.00, 9.00 en 10.20 Gramofoonmuziek, 11.30
Zang 1.25 Richard Blareau's orkest. 1.35 Piano
voordracht 2.05 en 2.30 Gramofoonmuziek 2.35
Zang 2.50 Vioolvoordracht 3.40 Gramofoonmu
ziek 4.05 Zang 4.25 Het Casadesus-Trio 5.35
Zang met toelichting 6.20 Giardino-orkest 7.50
Radio-tooneel 9.50 Gramofoonmuziek 10.20
II.50 Nachtconcert mmv. solisten en het Noyon-
koor.
KEULEN, 456 M.
5.50 Gramofoonmuziek 6.30 en 7.50 Herm.
Hagestedt's orkest. 11.20 Militair orkest. 12.35
Stedelijk orkest van Saarbrücken 1.302.20 Po
pulair concert. 3.20 Danziger Landesorkest,
Schupo-orkest en solist. 4.50 Zang en piano. 5.50
Kamermuziek 6.35 Gramofoonmuziek 7.50 Voor
soldaten. 8.20 Gramofoonmuziek 9.5511.20 Ge
varieerd concert.
I BRUSSEL, 322 M.
I 11.20 Gramofoonmuziek 11.50 Omroeporkest
112.501.20 Gramofoonmuziek 4.20 Pianovoor
dracht. 4.50 Gramofoonmuziek 5.20 en 5.50 Cem
balo en viola da gamba 6.20 Gramofoonmuziek
7.20 Omroeporkest 7.50 Radiotooneel met muziek
8.50 en 9.30 Omroepsymphonie-orkest 9.5010.20
Gramofoonmuziek.
BRUSSEL, 484 M.
11.20 Gramofoonmuziek 11.50 Radio-orkest
12.501.20; 4.20 en 4.50 Gramofoonmuziek. 5.35
Causerie, hierna: Gramofoonmuziek 6.— Piano
voordracht. 7.20 Militair orkest, Villier-kwartet
en solisten 9.3010.20 Gramofoonmuziek.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
7.35 Blaasconcert (gr. pl.) 8.20 Radiotooneel
9.02 Berichten 9.50 Vereeniging voor oude mu
ziek, 10.05 Berichten. 10.20—11.20 Omroepklein-
orkest.
