Simplex het rijwiel voor Uw leven 4650 Vïije t kiokkeutijd Het 23ste autwatd Wat doei 11 in uw otifen tijd Haarlem's Muziek-Instituut ZATERDAG 6 MEI 1939 HÏSEEEM'S DAGBEAD Over een boerenzoon, die uit lief hebberij een klok bouwde voor „uren, dagen, maanden, jaren...." De nieuwsgieri ge probeert den klepel te vinden van de klok, welke hij heeft hoor en luiden. „Ik wilde iets voor mezelf hebben, iets bijzonders, dat je zoo maar niet krijgen of koopen kan". Daarom heeft de heer Stinne een klok gemaakt, waarop je niet alleen kan zién hoe laat of het in ons landje is, maar waarop je ook den tijd in Jan Oost en in het land van president Roosevelt kunt lezen, en nog meer! Want er staat bovendien op de hoeveelste van de maand of het is. U moet maar eens de wijzerplaat bekijken. Eén blik op de klok van meneer Stinne en u kunt precies het uur en den dag van het jaar zeggen waarin we leven, in Holland, in Indië en in Amerika. En ge zult dan volmondig toegeven: „Me neer Stinne, u heeft iets bijzonders gemaakt." Het eerste wat u zult denken is dat de heer Stinne wel een heele bestudeerde bolleboos in de mechanica moet zijn. Maar dan heeft u het mis, want 't eenige onderwijs dat hij ge noot was dat van de lagere school. „Tot mijn 21ste jaar werkte ik als boer op het land" zoo vertelt de heer Stinne den nieuwsgierige, die de drijfveeren te weten tracht te komen, welke hem tot deze liefheb berij van het klokkenmaken gebracht hebben, en deze mededeeling brengt hem natuurlijk geen steek verder. „In. Stiens", voegt de man van-de-klok eraan toe. En eensklaps gaat den nieuwsgierige een licht op. Of wel: hij ver moedt den klepel van de klok die hij heeft hooren luiden. Stiens ligt immers in Fries land. En Friesland is bekend om zijn klok ken. Wie heeft er niet van Friescbe klokken gehoord? Dat klokkenmaken heeft den heer Stinne natuurlijk in het Friesche bloed geze ten. Maar als de nieuwsgierige hem dit voor houdt glimlacht hij Klokkenmakers zijn secure menschen en houden niet van zulke vage redeneeringen. Edoch, de nieuws gierige wordt wijzer. ,.Ik zag mijn vader wel eens een Friesche klok, die op haar eind begon te loopen, weer op gang brengen door dat hij een gespleten schacht van een kippenveer in het uurwerk duwde. Dat maakte een grooten indruk op me", licht de heer Stinne toe. De nieuwsgierige vindt dat zeer begrijpelijk; als hij een kippen veer in een loopend uurwerk duwt, staat het prompt stil. „En reeds in den tijd dat ik boerde, kwam mijn liefhebberij voor bewegende dingen, voor mechanica te voorschijn. Ik maakte allemaal draaidingetjes in mijn vrijen tijd". „Wanneer kreeg u het eerste horloge onder handen?" De nieuwsgierige draagt zijn naam met eere. „Een vriend van mijn vader had zijn hor loge al bij verscheidene uurwerkmakers ge bracht. Echter zonder resultaat. Ik vroeg hem het ding eens te mogen nazien. Het werd me toegestaan. En de reparatie gelukte. Dat was mijn eerste succes". „Hoe wist u dan de manier waarop dat ding gemaakt moest worden?" „Och" de heer Stinne haalt de schouders op" „Ik waagde het er maar op. En het ging goed". En deze uitspraak geeft den nieuwsgierige weer nieuw voedsel om te denken dat het uurwerkmaken den Friezen in het bloed zit. De klok van het leven van den heer Stinne bleef niet steeds maar een rondje draaien. Er kwamen veranderingen. De boerderij werd vaarwel gezegd, en de Noord-Friesche lokaal spoorweg werd in den liefhebberij-mechani cus een magazijnknecht rijker. De Holland- sche Spoor nam het lokale bedrijf over, en de heer Stinne kwam naar Amsterdam en op onze vraag vormt, naar we hopen, niet het laatste, dat we te hooren krijgen, doch veeleer- het eerste van een nieuwe série. Indien U ons op deze vraag iets te ant woorden heeft schrijft U ons dan? toog vandaar naar Haarlem, waar hij nu in strumentmaker bij de Spoorwegen is. In den loop van den tijd ontwikkelde de Spoorwegambtenaar zijn liefhebberij, hij stak zijn licht op bij beroepshorlogemakers en werd hoe langer hoe meer instrumenten mach tig, en zijn broodwinning kwam in het kielzog van zijn liefhebberij terecht. De vroegere boer werd instrumentmaker en hij herstelt op de werkplaats van de Spoorwegen in onze stad de snelheidsmeters en de toerentelmeters der eleetrische treinen. De liefhebberij sloeg intusscheai de vleu gels uit en uit den horlogemaker-m-vrij en tend groeide de liefhebberij-constructeur van eeuwklokken. Ja, eeuwklokken! „In Gossler in de Harz, waar ik eens met een reisgezel schap in de vacantie kwam, is een man, die een wonderklok gemaakt heeft. Hij werkte er 25 jaren aan. Ik zag het ding. En dat bracht me ertoe ook iets bijzonders te maken, iets dat je niet krijgen of koopen kan: Een klok voor uren, dagen, maanden, jaren. Een klok VERKOOP VAN ZOMERPOSTZEGELS. De verkoop van de Zomerpostzegels 1939 zal gedurende de maanden Mei en Juni plaats vinden in de standjes, welke voor dit doel zijn o-eplaatst in de had van het Hoofdpostkantoor alsmede in de wachtkamers van de bijkan toren Tempeliersstraat, Overveen en Bloe mendaal. Het aantal dames en heeren, dat zich be schikbaar heeft gesteld aan den verkoop mede te werken, is nog niet voldoende om de standjes voortdurend open te stellen. Het comité doet daarom een ernstig beroep op de medewerking van allen, die in de gelegen heid zijn hun krachten voor dit mooie doel beschikbaar te stellen. Zooals bekend komt de netto-opbrengst der Zomerpostzegels ten goede aan cultureele en sociale instellingen Aanmeldingen voor medewerking aan den verkoop worden gaarne zoo spoedig mogelijk Ingewacht bij de secretaresse van het comité voor de zomerpostzegels, Prins Hendri'klaan 91, Overveen. voor een eeuw. En ik heb in vier jaren tijds zoo'n klok geconstrueerd. Het uurwerk moet natuurlijk geregeld worden opgewonden, doch dan geeft de wijzerplaat zonder dat er ooit iets verzet en versteld behoeft te worden ook honderd jaren lang het preciese uur, den juisten dag, de juiste maand en het jaar aan". „En als het schrikkeljaar komt?" De nieuws gierige meent den mechanicus te pakken te hebben, maar mis hoor! „Daar is ook imet het mechaniek op ge rekend. De loop van het schrikkeljaar wordt automatisch geregeld. Maar zooals u weet telt eens in de eeuw het schrikkeljaar niet 366, doch 365 dagen. Daar is in het machaniek niet op gerekend. Daarom kan de klok „maar" een eeuw loopen, zonder bijgesteld te worden, en hierdoor krijgt ze ook de naam „eeuw- klok". We hebben reeds vele merkwaardige liefhebberijen de revue laten passee- ren. De liefhebberij van het uurwerk maken voegt zich hierbij. In de huis kamers van den heer Stinne en van zijn 'kinderen tikken de resultaten van zijn vrije-tijd-arbeid. De heer Stinne blijft met zijn' oplossing van het vrije-tijds-probleem dicht bij het vraagstuk zelf. Immers: Vrije tijd blijft voor hem: klokkentijd. En welke zijn de toekomstplannen van den heer Stinne? De nieuwsgierige raakt nooit uitgevraagd. „Ik ga, als ik gepensionneerd word, naar Friesland terug om daar van de natuur te genieten. En dan gaat de klok, die in mijn huiskamer staat, mee. Als tenminste alles geregeld verloopt. Daar kun je tegenwoordig immers niet veel van zeggen ,Even regelmatig als uw eeuwklok, meneer Stinne?" De vrije-tijd-klokkenmaken glimlacht pein zend. Ja, dat vraagt zich ook af de nieuwsgie rige v. H. De Japanners maken in China gebruik van valschermen om hun troepen van levensmiddelen te voorzien. Bovenstaande foto werd aan het front van Nantsjang genomen. De wijzerplaat van de eeuwklok van den heer U. Stinne toont U niet alleen hoe laat het is, maar geeft ook den dag, de maand en hei jaar aan, roaarin we leven in ons landje, in Jan Oost en in Amerika. Vele bezoekers van de Vrije-tijd-tentoonstelling in de Tijdingzaal van Haarlem's Dagblad hébben in stille bewonde ring voor dit instrument gestaan. HILLEGOM BLOEMENDAAL DE RAADSVERKIEZINGEN. R.K. Staatspartij. Voor de a.s. Gemeenteraadsverkiezingen zijn door de R.K. Staatspartij candidaat gesteld: 1. A. J. Prinsenberg (aftr.); 2. Mr. F. P. Th. Rohling (aftr.): 3. R. A. Bollemans (aftr.); 4. J. F. M. Pinxter; 5. F. M. Heerkens Thijssen; 6. L. J. Warmerdam; 7. J. P. van Haaster. C. D. U. De C. D. U. komt voor de Gemeenteraads verkiezingen uit met de volgende candidalen: 1. W. Vis; 2. P. Roskam; 3. mej. M. Alphenaar. HEEMSTEDE GERUISCIILOOZE DIEFSTAL. Bij de politie van Heemstede is aangifte ge daan dat des nachts uit een bewoond huis op het Raadhuisplein alhier zijn ontvreemd: een Philips radio ontvangtoestel, een bureaulamp op marmeren voetstuk en een vulpenhouder. De dieven zijn zonder verbreking het perceel binnen gekomen, aangezien dekeukendeur niet gesloten was. De bewoners, die thuis waren heb ben van dien diefstal niets bemerkt. De politie stelt een onderzoek in. GEVONDEN VOORWERPEN EN DIEREN. Terug; te bekomen bij: Bijwaard, Meer straat 77, kop van rijwiellantaarn; H. de Graaf, Meerstraat 129, grijze handschoen; Philippi, Haven 56, fazantenhaan; Versteegt, Meerstraat 46, zilveren armband. Bij de politie groengrijze ceintuur, huissleutel, grijze dames- handschoen, tasch met inhoud. 55-JARIG HUWELIJK. Op 22 Mei a.s. hoopt het echtpaar P. Hopman en J. Hopman-de Vos den dag te herdenken dat het voor 55 jaar in den echt werden verbonden. DIEFSTALLEN OPGEHELDERD. Sedert eenige weken werden op een bloe mistenkantoor in deze gemeente op ongeregelde tijdstippen uit een geldkistje in een schrijfbu reau gelden ontvreemd. Met het oog op deze diefstallen hielden twee personeelsleden af en toe des avonds de wacht, maar juist op avonden dat zij niet aanwezig waren bleek de onbekende bezoeker weder zijn slag geslagen te hebben. Donderdagavond laa^ hadden zij echter meer succes. Na een langen tijd verdekt te zijn op gesteld geweest hoorden zij achtereenvolgens de schuurdeur en de kantoordeur voorzichtig ope nen en zagen zij een gestalte in gebukte houding naar 't bewuste schrijfbureau sluipen. De dader was nu spoedig geknipt en bleek een 17-jarige jongeman te zijn die vroeger bij de firma als loopjongen in dienst was geweest. Bij het nu volgende onderzoek door de politie bleek dat de veelbelovende knaap tevens een aantal vogels uit de volière van zijn vroegeren patroon had ontvreemd. Hij is in verzekerde bewaring ge steld. VERKEERSONGEVAL. Op de Hillegommerbrug slipte een uit Leiden komende auto en reed met kracht het trotoir op tegen een ijzeren mast der tram-bovenleiding welke ernstig ontzet werd. Van de aldaar loo- pende 4 voetgangers werd een meisje door de auto weggestooten en kwam tegen een muur te recht. Gelukkig bekwam zij slechts ontvellingen aan handen en beenen van niet ernstigen aard. Na de botsing reed de auto pl.m. 14 meter ach teruit, waardoor de inzittende echtgenoote van den bestuurder uit de auto op het trottoir viel. Zij bekwam een lichte hersenschudding en werd op advies van dr. Van der Kaaden per zieken auto naar haar woning vervoerd. Ook de E.H. B.O. verleende haar diensten. GEEN SAMENWERKING TUSSCHEN C. D. U. EN C. II. Door de Chr. Hist. Kiesvereeniging was tot de afd. Hillegom der Chr. Dem. Unie het verzoek gericht om bij de aanstaande gemeenteraadsver kiezingen samen te werken. Waar de Chr. Hist, partij echter vóór dit ver zoek tot samenstelling van een candidatenlijst was overgegaan heeft de C.D.U. gemeend tieze samenwerking af te wijzen en komt zij nu met een eigen lijst uit, waarop voor komen: 1 J. Vaas, 2 J. Peet, 3 J. de Rooy en 4 H. v. d. Berg. (Adv. Ingez. Med.) De beteekenis van het Rijtijden besluit. Door de afdeeling Haarlem van de Nederland- sche Unie van Chauffeurs en overig Automo- bielpersoneel aangesloten bij den Centralen Bond van Transportarbeiders werd Vrijdag in het ge bouw Odeon een vergadering gehouden, ter be handeling van het Rijtijdenbesluit. Door den voorzitter den heer A. Mars werd in zijn openingswoord gewezen op de groote beteekenis van dit besluit voor de werknemers, daar het ten doel heeft 'n einde te maken aan den veel te langen arbeidsdag en hij verzocht de besturen direct op de hoogte te stellen van eventueele overtredingen, zoodra het besluit van kracht is. Gewezen werd hierbij op het feit dat diverse ondernemingen verplicht zullen zijn meer arbeidskrachten aan te nemen, zoodat een nauw keurige naleving van groote beteekenis is voor de werkloosheidsbestrijding. Hierna verkreeg de heer C. Sormani het woord, welke er de aandacht op vestigde dat arbeidsdagen van 15 a 15 uur in het automobielbedrijf zeker niet tot. de uitzonde ringen behooren evenmin als werktijden van 36 uur aaneengesloten. Bij ongelukken als gevolg van oververmoeidheid is het verbazend te hoo ren hoe lang sommige personen achter het stuur hebben gezeten, en de veiligheid eischte dan ook dat afdoende maatregelen hiertegen getroffen werden. In het Rijtijdenbesluit is de definitie van „werken" zeer duidelijk omschreven, ook voor de eigen rijders. Het. goederenvervoer op Zon dag is, op eenige uitzonderingen na, verboden. De arbeidstijd voor de- chauffeurs is over het algemeen vast gesteld op 10 uur per dag of 55 uur per week met een vrijen dag van minstens 30 uur per week. Voor de chauffeurs van een tour-auto kan de arbeidstijd op een bepaalden dag 14 uur per dag zijn, doch in dat geval zal de volgende dag slechts 6 uur arbeid verricht mogen worden. Dit nieuwe besluit heeft twee zuilen namelijk de diensttijd en de rusttijd. Iedere autobestuurder moet in het bezit zijn van een werkboekje indien hij tenminste werknemer is, in'welk boekje alles moet worden aangeteekend zoowel de dienst tijden als de rusttijden. Nadat eenige gestelde vragen waren beant woord, bracht de voorzitter den spreker dank voor zijn uiteenzetting. Ned. Herv. Kerk. Besluiten van het Prov. Kerkbestuur. Door het Provinciaal Kerkbestuur van Noord- Holland is tot afgevaardigde naar de Alg. Sy node der Ned. Herv. Kerk gekozen ds. F. W. J. v. Kieboom, te Bergen en tot diens Secundus ds. mr. H. H. Riepma, te Edam. Tot secretaris van het Prov. Kerkbestuur van Noord-Holland is benoemd ds. P. W. Foeken, te Haarlem en tot diens secundus ds. mr. H. H. Riepma, te Edam. Tot de Evangeliebediening in de Ned. Herv. Kerk zijn door het Prov. Kerkbestuur van Noord-Holland toegelaten de heeren C. P. van Andel, J. Germans en J. A. Alsfelt, theol. can- didaten aan de R. U. te Utrecht. Met ingang van 1 Juli 1939 is door het Prov. Kerkbestuur van Noord-Holland emeritaat ver leend aan ds. M. G. Blauw, predikant bij de Ned. Herv. Gemeente Schoten, Ingebruikneming bepaald op Dinsdag 23 Mei. Naar wij vernemen, is de plechtige ingebruik neming van de aan de van Egmondstraat nabij den Rijksstraatweg in Haarlem-Noord gebouwde Ned. Hervormde Immanuelkerk, thans definitief bepaald op Dinsdag 23 Mei a.s. des namiddags te 8.15 uur. In deze bijeenkomst zullen verschillen de sprekers, o.a. de predikanten uit Schoten Ds. M. G. Blauw en Ds. M. v. d. Voet, het woord voeren. DE HEER J. H. VAN LEYDEN 25 JAAR OUDERLING Haarl. Predikbeurtenblad maakt melding van het feit, dat het Zondag a.s. 25 jaar geleden zal zijn, dat de heer J. H. van Leyden gekozen werd tot ouderling der Ned. Herv. Kerk alhier. In het college van ouderlingen en ook in den Kerkeraad is de heer van Leyden, reeds op har telijke wijze toegesproken. Haarl. Prcd.bl. vestigt er de aandacht op, dat de heer van Leyden zeer veel voor de Ned. Herv. Kerk heeft gedaan en in tal van commissies en vertakkingen van het gemeenteleven medewerkt. NAGEKOMEN PREDIKBEURTEN GER. GEMEENTE, Lange Molenstraat 22. Don derdag nam. 8: Ds. Vreugdenhil, uit Rijssen. HAARLEMS C HE WAAG KRING. Donderdagavond 11 Mei organiseert de Haarlemsche Waagkring een bijeenkomst in het gebouw van de Sociëteit „Vereeniging" aan den Zijlweg. Ir. J. Gratama zal spreken over: „Het Nederlandsche karakter in onze beeldende kunst, in het verleden en in het heden (met lichtbeelden). De Immanuelkerk aan de Van Egmondstraat. VEREENIGING „TOT STEUN". Vrijdag werd in het gebouw van den Pro testantenbond de ledenvergadering gehouden van de afd. Haarlem der Vrijz. Prot. Ver. „Tot steun van het misdeelde Kind". Uit het jaarverslag bleek, dat het aantal pupillen, allen voogdijkinderen, dit jaar weer met 2 was vermeerderd en nu 25 bedroeg, waarvan het meerendeel in gezinnen is on dergebracht, doch de moeilijkst opvoedbaren in de Tehuizen der Vereeniging zijn opgeno men. De resultaten dezer opvoeding zij'n over het algemeen bevreidgend. Het verslag' der penningmeesteresse was niet rooskleurig. De rekening sloot met een flink tekort. Maar gehoopt wordt op de hulp van vrienden der Vereeniging om het werk op dezelfde wijze te kunnen blijven voortzet ten. VALAIDA IN HET CONCERTGEBOUW. De feestavond van de Haarlemsche Dan cing Society „Everybody" die verleden week werd uitgesteld zal thans Zondag 7 Mei in alle zalen van het Concertgebouw plaats vinden Ook de bekende trompettiste Valaida zal dier avond optreden Verder wordt medewerking verleend door „The Collegians" en „The Rhythm Sellers". Verder treden op „The Radio Tone Washboard Kings" en mej. Ati Buter. Balleiding berust bij het dansinstituut Joh. L. van Duin. MUZIEK. Leerlingen-Uitvoering. Behalve door de localiteit en doordat het ter rein van het meer of minder elementaire mu ziekonderwijs nu niet meer betreden werd, on- dei-scheidde de Vrijdagavond in den Stads schouwburg gegeven leerlingen-uitvoering van H.M.I. zich van de beide vorige door het optre den van trompet-, clarinet- en zangleerlingen en door het uitvoeren van dansnummers. De „Fantasie voor 2 trompetten" van Jul. Stein iger bleek wel een stuk van zeer beden kelijk muzikaal gehalte te zijn, maar een der beide trompettisten toonde van de lessen van den leeraar W. de Vries reeds zeer goede vruch ten geplukt te hebben. In het samenspel waren nog vele geschilpunten over, wat tegenwoordig ook op ander gebied geen zeldzaamheid is. Een leerling van den heer A. Strikkers blies de solopartij van Mozart's Clarinet-concert K.V. 622 zuiver, mooi van toon en technisch correct. Djt in Mozart's laatste levensjaar geschreven werk, dat met het beroemde Clarinet-kwintet K.V. 581 een onmiskenbare innerlijke verwant schap bezit, levert een der vele voorbeelden van Mozart's fabelachtig instrumentaal aanpassings vermogen. De mogelijkheden, die het solo-in strument biedt, heeft hij volkomen doorgrond en er in alle liggingen en vormen partij van ge trokken. In 't bijzonder zijn de lage tonen zeer doeltreffend aangewend. Van de twee zangleerlingen van den heer Jules Moes droeg de eene drie zeer onbeteeke- nende liedjes van W. Meyer, de andere twee aria's resp. uit opera's van Jucclni en Mercadante voor. Beiden toonden de aanwezigheid van te nor-materiaal, dat echter nog verdere ontwik keling behoeft, vooral bij den eerste. De oefeningen der dansklassen van mevr. Iris Ray lieten velerlei gracieuze bewegingen aan schouwen, zoowel individueel als in groepsver band. Zeer aardig was de in 18de eeuwsch costuum gedanste Menuet, waaruit men weer eens kon Zien hoever de oude dansen het in elegantie •an de moderne winnen. Het merkwaardigst echter was het optreden van twee kleine meisjes als danseresjes uit de klassieke school van het ballet. De pirouettes en teenstanden die zij zeer correct uitvoerden wekten terecht verbazing en bewondering. Van de vioolleerlingen van den heer Vier- veyzer onderscheidde zich een jong knaapje door de zeer correcte, met goede stokbeheersching en mooie toonproductie gegeven vertolking van twee deelen uit Vivaldi's Concert in a mineur. Uitgesproken pianistisch en muzikaal talent toonde een jonge pianoleerlinge van den heer Jan Hoog door de voordracht van Beethoven's Ecossaisen en van een muzikaal-onbelangrijk, maar gelegenheid tot demonstratie van gladde passage-techniek gevend stukje van P. Wachs. Dezelfde leerlinge vervulde meerdere begelei dingen zeer volgzaam en intelligent. Ook uit de pianoklassen van den heer Hooger- werf onderscheidde zich een leerling door de voordracht van een rijk gefigureerd werkje van M. Tarenghi. Die enkelen uit dc velen verdienen dus spe ciale vermelding. Natuurlijk waren er ook bij anderen goede kwaliteiten waar te nemen, maar die alle afzonderlijk te bespreken zou een ver slag geven, welks lengte even onmatig zou wor den als die der uitvoering zelf was. Om half acht begon die uitvoering cn tegen half twaalf moesten nog twee vioolconcerten aan de beurt komen. Het publiek, dat bij den aanvang de zaal geheel vulde was allengskens vertrokken; een dertigtal toehoorders waren nog aanwezig. Toen hebben ook de muziekreferenten het oir- baar gevonden om huiswaarts te gaan. Er zijn grenzen aan het menschelijk uithoudingsvermo gen. De beide vioolleerlingen moesten dus hoofd zakelijk voor leege stoelen spelen. De opmerking over den te langen duur dezer leerlingen-uitvoeringen is al meermalen ge maakt. Als de leider van I-I.M.I. het nu eenmaal noodig oordeelt dat alle leerlingen, begaafd of onbegaafd, optreden, dan zou het toch aanbeve ling verdienen, muzikaal-spaarzaam te werk te gaan. De voordracht van één stukje is meestal voldoende om de kwaliteiten van eenige leerlin gen te demonstreeren, maar bijna allen speel den er twee. In een Sonate is het onnoodig het eerste deel te repeteeren. in een solo-concert als dat van Mozart om de orkestgedeelten onver kort te spelen. Het Jeugdorkest kwam nu voor de derde maal met dezelfde nummers. Al der gelijke factoren werken samen om aan een uit voering als deze een lengte te geven, die zelfs bij een Wagner-opera velen vei-moeit, hoeveel te meer dus nog, wanneer het uitsluitend leer lingenprestaties geldt, waarvan immers de be langrijkheid meerendeels zeer betrekkelijk is. De heer Hoogewerf moge dit alles voor een vol gend jaar nog eens overwegen. K. DE JONG.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1939 | | pagina 9