Waar komt het vandaan?
INGEZONKEN
/TUKKEN
BURGERLIJKE STAND.
ZATERDAG 3 JUNI 1939
H'A'AREEM'S DAGBEAD
13
UIT DE OMSTREKEN
ZANDVOORT
VOETBALVEREENIGING ZANDVOORT
De voetbalvereeniging Zandvoort belegt
Maandag a.s. een buitengewone algemeene
ledenvergadering in Trianon aan het Stations
plein.
JONGE HERVORMDEN.
De laatste bijeenkomst van de Jonge Her
vormden in dit seizoen wordt gehouden op Vrij
dag 9 Juni in de nieuwe consistoriekamer.
Ds. Tromp zal spreken en enkele leden zullen
dezen avond met zang en declamatie op
luisteren.
SOC. DEM. VROUWENCLUB.
Donderdag 8 Juni spreekt mevrouw Poots
v. Popta voor de Soc. Dem. Vrouwenclub in Ons
Huis, over de a.s. gemeenteraadsverkiezingen.
De avond wordt opgeluisterd met declamatie en
zang door Rollien Numan.
DE SCHAKEL.
De tooneelvereen. De Schakel houdt op
Maandag 5 Juni een algemeene vergadering in
De Loefhoeck aan den BouL de Favauge.
RIJKSPOSTSPAARBANK.
Aan het postkantoor te Zandvoort en het
daaronder behoorende ambtsgebied werd gedu
rende de maand Mei 1939 ingelegd f30717,17 en
terugbetaald f 22.550,31.
EEN EERE-COMITé GEVORMD.
Zooals reeds bekend is houden de landstorm
korpsen „Stelling van Amsterdam" en „Kenne-
merland" op Zaterdag 1 Juli a.s. een grooten
intergewestelijken landdag te Zandvoort in het
sportpark.
Een eere-comité heeft zich gevormd waarin
zitting hebben genomen, de minister-president
dr. H. Colijn, H. van Boeyen, minister van Bin-
nenlandsche Zaken, dr. J. J. C. van Dijk, mi
nister van Defensie, J. J. G. baron van Voorst
tot Voorst, commandant van het veldleger, J.
Th. Furstner, vice-admiraal, chef van den ma
rinestaf, mr. dr. A. Baron Röell, Commissaris
der Koningin in de provincie Noord-Holland,
gep. luit.-generaal L. F. Duymaer van Twist,
voorzitter van de Nationale Landstormcommis
sie, dr. W. de Vlugt, burgemeester van Amster
dam, dr. J. E. Baron De Vos van Steenwijk,
burgemeester van Haarlem en de reserve-gene
raal H. de Iongh, inspecteur van den Vrijwilli-
gen Landstorm.
Aan den landdag gaat een défilé vooraf, dat
gehouden wordt op den boulevard, ter hoogte
van het Casino.
HAARLEMMERMEER
VERGADERING HOOFDINGELANDEN.
De Hoofd-Ingelanden van den Haarlemmer-
meerpolder kwamen ten polderhuize bijeen.
De geloofsbrieven van de herkozen Hoofd
ingelanden, de heeren Th. v. d. Geest en A.
v. d. Marei, werden goedgekeurd. Het dage-
lijksch bestuur kreeg machtiging inzake
eenige onteigeningsprocedures.
Deze onteigening betreft perceelen noodig
voor de verbetering van den Venneperweg.
De machtiging beoogt voorts den aanleg
van parallelwegen langs den Rijksweg voor de
verbinding van den Meidoornweg met de Koe
koekslaan en den Spaarnwouderweg en ten
slotte den bouw van een brug over de Ring
vaart nabij Halfweg met de toegangswegen.
BURGERLIJKE STAND
van 26 Mei1 Juni 1939.
Geboren: Anlhonia Maria d. van J. M. van
Schie en J. Th. van Steen. Sophia Johanna
d. van N. W. Wamsteeker en S. Vermeer.
Hendrik, z. van T. van der Horn en S. Bosman.
Johannes Gijsbertus z. van M. M. Franken
en G. Markus. Willy, d. van P. Hoekema en
S. E. Korringa. Adriaantje, d. van C. Bood
en A. op 't Land. Jaap Gossen z. van C. Rij-
keboer en M. J. M. van Gammeren. Hendri-
cus Petrus Mattheus z. van P. F. Duwel en M.
L. van Steijn. -Anthonius Johannes Maria, d.
van M. J. Verberne en P. de Langh. Johanna
d. van J. W. van Breen en M. Kooistra. Pie-
ter, z. van A. van den Berg en A. C. E. te Boek
horst. Gerrit, z. van P. Schuilenburg en J. C.
Frauenfelder.
Ondertrouwd: Paulus Franciscus Johannes
Bus, 27 j. en Lucia Hendrika Maria Smit, 21 j.
Aart van Pelt. 27 j. en Cornelia de Voos, 20
j- Pieter de Smit, 25 j. en Mietje Goulooze,
19 j. Sim. v. Herwijnen 35 j. en Grietje Ro-
meijn 36 j. Dirk Hennink 26 j. en Lijdia
Matje Trommel 23 j. Willem Roodenburg 54 j.
en Maria van Giesbergen 42 j.
Getrouwd: Bernardus Adrianus Olie, 27 j. en
Maria Gijsbertha van Millingen 24 j. Frede-
rik Verzaal 24 j. en Jannetje Ruiter 20 j. Jan
Terlouw 21 j. en Cornelia van Stam, 22 j.
Pieter Vonk, 27 j. en Maria Maaike de Breuk,
25 j. Arie Schering, 28 j. en Jenneke van
Mastrigt 21 j. Maarten Marius Schering, 22
j. en Helena Horsman 23 j. Govert Overbeek
31 j. en Klara Hoekstra, 25 j.
Overledén: Antonia Kamerman, 7 j., d. van
C. Kamerman en A. van Zundert. Maria de
Loos, 21 j. ongeil. Cornelia Johanna de Jong,
51 j., echtg. van P. A. Boender. Johanna
Ouwerkerk, 5 j., d. van H. Ouwerkerk en F.
Olivier. Jan Hoving, 61 j., echtg. van B. van
Grunsven. Christina Regina Rotgans, 71 j.,
wed. v. Th. G. Kerker. Johanna Geertruida
van der Maarl, 75 j., echtg. van G. Boot.
Guurtje Heemskerk, 69 j. weda van A. Imanse.
Johanna Maria Buijs, 80 j., wed. van P. J.
v. den Raadt.
HILLECOM
HET BLOEMBOLLENGEWAS.
De aanhoudende droogte bevorderd wel een
snel afsterven der bloembollen, maar. het
geen in den grond zit, groeit niet en daarom is
het juist te doen. Met vrij groote zekerheid kan
men dan ook wel aannemen, dat de oogst be
duidend beneden die van verleden jaar zal
blijven.
GOED AFGELOOPEN.
In de Hoofdstraat tegenover Hotel Sistermans
liep de 4-jarige Th. G., wonende in de Burg.
Pontstraat achter een stilstaande tram teneinde
de Hoofdstraat over te steken. Hij liep, daarbij
tegen een juist passeerende vrachtauto op,
welke echter direct stopte. Naar het politie
bureau gebracht bleek dat hij lichte schaafwon
den aan de beenen had opgeloopen die door mevr.
Dr. van der Kaaden en leden der E. H. B. O.
werden verbonden.
PROMOTIE.
Onze plaatsgenoot, drs. C. J. Briejer, hoopt
Maandag a.s. te Utrecht te promoveeren tot dr.
in de wis- en natuurkunde op stellingen.
DE MIDDENSTANDS-CURSUS.
De cursus voor het diploma handelskennis,
uitgaande van de Hillegomsche Middenstands-
onderwijscentrale heeft met groot succes de
eerste groep candidaten voor het examen afge
leverd.
Een der candidaten, de heer A. Ultee, slaagde
zelfs met een compliment der examen-comissie
Een mooi succes voor den leider van den cursus,
den heer G. Troost, hoofd der school met den
Bijbel.
Geslaagd zijn: de dames P. van Houweninge
en Cath. Ultee, en de heeren, H. v. d. Berg, M.
J. C. Besselsen, W. H. Beijersbergen, C. A. Bol,
M. Dubbis, D. A. Haster, H. Roeland, F. W. van
Santen Jr., A. H. H. Schulte Kuperjans, A. Ultee,
Th. W. Warmerdam, allen te Hillegom. B. J. Mey-
land te Zilk, L. W. J. Bemelman, W. F. A. Grim-
me en A. A. Koot, allen te Lisse
De nieuwe cursus begint 15 Juni a.s.
SCHAKEN.
Het schaaktournooi om het kampioenschap
der bloembollenstreek is ten einde. Vrijdag
avond vereenigden zich in restaurant „De
Nachtegaal" de spelers, het comité en belang
stellenden om tegenwoordig te zijn bij de prijs
uitreiking. De waarnemend-voorzitter, de heer
E. Wiedijk sprak een welkomstwoord; hij
richtte een speciaal woord tot den burgemees
ter van Lisse. Jhr. mr. F. C. J. M. van Rijcke-
vorsel, die zich bereid had verklaard de prijzen
uit te reiken.
De burgemeester uitte zijn bewondering voor
dit zoo vlot verloopen tournooi.
Ongetwijfeld is van deze wedstrijden een
groote propaganda voor het schaakspel uit
gegaan. Een bijzonder woord van hulde werd
gebracht aan den heer F. C. Haalebos. die den
kampioenstitel le klasse behaalde met 0 ver
loren partijen en slechts 1 remise-partij. Met
eenige toepasselijke woorden van gelukwensch
reikte hij vervolgens de prijzen uit.
Deze werden behaald als volgt:
le klasse: 1. F. C. Haalebos. Hillegom, kam
pioen, verguld zilveren medaille, 2. D. Buys,
Sassenheim, zilveren medaille, 3. B. Enthoven,
Bennebroek, brons-verzilverde medaille.
2e klasse: 1. S. Lieverse, Hillegom. kam
pioen, zilveren medaille, 2. C. W. v. d. Ploeg,
Hillegom. brons-verzilverde medaille. 3. H. van
Wamel, Lisse, schaakboekwerk van Dr. Euwe.
Het verdere deel van den avond werd gevuld
met een zeer geanimeerden gong-wedstrijd,
waarvoor aardige prijzen beschikbaar werden
gesteld.
WATERPOLO.
Het bestuur der H. Z. V. deelt ons mede dat
de vereeniging in de zomer-competitie water
polo met een dames-zevental en twee heeren
zeventallen zal uitkomen. Onder leiding van den
heer Van Suylekom wordt er Woensdagavonds
in de zweminrichting getraind.
GEVONDEN VOORWERPEN EN DIEREN.
Terug te bekomen bij: Kooijman, Hoofdstraat
54, portembonnaie met inh.; C. Koster, Burg.
Pontstraat 55, zwart hondje met bruine pooten;
Th. Imanse, Pr. Hendrikstraat 19, armband
horloge (H.); M. Peters, Ambachtstraat 40,
bruine sigarenkoker; J. Warmerdam, Looster-
weg 106, een kous met 6 kaartjes wol; J. Vijf
huizen, Leidschestraat 147, heerenpolshorloge;
B. Hellendoorn, Havenstraat 29. kindertaschje
met inh.
Bij de politie: bruine dameshandschoen en
blauwe ceintuur, zilver damespotloodje, rieten
wieg, roode ceintuur, rozenkrans in étui,
schortje.
BENNEBROEK
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Hendricus Jacobus, zoon van C. G.
van Rooijen en A. A. Doeswijk.
Overleden: Christina Maria Beek oud 46 jaar,
wonende te Haarlem. Alida Elisabeth Paff,
oud 51 jaar, wonende te Amsterdam. Aart
Kooij, oud 62 jaar, woonplaats onbekend. Jan
Hendrik Dirksz, oud 67 jaar, wonende te Am
sterdam. Allen verblijf houdende stichting Voge
lenzang.
AJt. KIESVEREENIGING „GROEN VAN
PRINSTERER".
De anti-revolutionnaire kiesvereeniging
„Groen van Prinsterer" te Bennebroek zal een
openbare vergadering houden op Woensdag
7 Juni in het gebouw „Rehoboth". aan de
Schoollaan. Spreker is J. O. Vermeer, te Hil
legom, die als onderwerp heeft gekozen: Wat
dringt ons tot Christelijke politieke actie?
Een slotwoord zal gesproken worden door
ds. Jac. Andree.
JUBILEUM.
Op 1 Juni herdacht de heer C. Vis, kantoor
houder van de P.T.T. alhier, den dag waarop
hij voor veertig jaar in dienst trad bij de PTT.
In verband met het feit dat de heer Vis op
1 November a.s. den dienst denkt te verlaten,
had de huldiging thans een eenvoudig karak
ter. De heer Vis werd door tal van autoriteiten,
vrienden en bekenden gelukgewerischt en ont
ving talrijke bloemstukken en vele schrifte
lijke gelukwenschen.
Verder werd het jubileum in intiemen huise-
lijken kring gevierd.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Gevonden: hondenmuilkorf, wapenstok.
AANRIJDING.
Op den Rijksstraatweg had een aanrijding
plaats tusschen een vrachtauto en een trailer.
De cabine van de trailer werd vrijwel geheel
vernield. De bestuurder van de trailer werd
niet ernstig verwond.
De politie maakte tegen den bestuurder van
de trailer proces-verbaal op.
WIJK AAN ZEE
H. M. de Koningin bracht bezoek
aan Wijk aan Zee.
Verdedigingswerken bezichtigd.
In gezelschap van de militaire autoriteiten
heeft H.M. de Koningin hedenmorgen een kort
bezoek gebracht aan Wijk aan Zee ter bezich
tiging van de aangelegde verdedigingswerken.
Het bezoek, dat vrijwel onbekend was geble
ven had toch nog veel belangstelling van de
zijde der dorpsbewoners.
De Koningin was uit de richting Alkmaar ge
komen en vertrok later naar IJmuiden.
VELSEN
BURGERLIJKE STAND.
Bevallen: G. J. Scheenaardde Graaf, z..
Overbildtweg 29, Santpoort. J. Westerhuis
Bouwens, d., Watervlietstraat 35, Velsen (N.).
M. J. Molenkamp—Handgraaf, z., Hagelinger-
weg 325. Santpoort. J. S. DomhofVriesendorp,
d., W. de Zwijgerlaan 33. Santpoort. A. J.
GrauwelmanOssenwaarde, z., Cederstraat 38,
IJmuiden. C. M. Admiraal—Admiraal, Duin-
vlietstraat 72, Velsen (N.) G. J. Scheltens—
Wieringa. d., Meeuwenlaan 59, IJmuiden.
Overleden: Geen.
Gehuwden; F. J. Kaan en G. M. Hendriks,
Edisonstraat 44, inw., IJmuiden. P. Smoor en
Ch. M. van Laar, Planciusstraat 54, IJmuiden.
M. van Duijn en C. H. Gout, Oranjestraat 6,
IJmuiden. J. A. Bouwens en L. Jellema, Kolk-
straat 18zw., Haarlem. Th. J. Verzijlbergh en
W. S. P. Neve, Julianalaan 92a, Schiedam.
G. van der Lugt en A. A. Ouwerkerk, Elzen
straat 28, IJmuiden.
Ondertrouwden: J. M. Visser, de Roemer
straat 7, IJmuiden en J. Prins, de Roemer
straat 7, IJmuiden, toek. adres: de Roemer
straat 7, IJmuiden. H. van der Wiele, Plata-
nenstraat 12, IJmuiden en J. W. Harmsen,
Platanenstraat 12, IJmuiden. H. Slings. Kruis
straat 29, Velsen (N.) en H Wortel, Spaarn-
dammerweg 3. Velsen. W. D. Bijl. v. d. Helst-
straat 17, IJmuiden en J. A. Boelsums, Pla
tanenstraat 39. IJmuiden, toek. adres: Em-
den (Dl.). F. G. Starreveld, Hagelingerweg 295.
Santpoort en J. H. Bongers, Hagelingerweg
295, Santpoort, toek. adres: Hagelingerweg 295,
Santpoort. P. M. Douma. Trompstraat 124,
IJmuiden en Ch. Simonis, Duin en Kruidberger-
weg 73, Santpoort, toek. adres: Groeneweg 42,
IJmuiden. S. J. M. Quax. Huijgensstraat 24.
IJmuiden en E. van 't Hoff. Wijkerstraatweg
177. Velsen (N.), toek. adres: Kon. Wilhelmina-
kade 35, IJmuiden. W. J. Stertefeld, Kenne-
merlaan 80, IJmuiden en J. Oldenburg, Sein-
postweg 32. IJmuiden, toek.' adres: Bloem-
straat 138, IJmuiden.
—rt—
(Is reeds in een deel eener vorige oplage
opgenomen.)
Een statistiek-puzzle opgelost.
Het aantal electriciteitsverbruikers te
Haarlem.
Eenige dagen geleden hebben wij gewezen op
een tegenstrijdigheid in de Statistische Gege
vens der gemeente Haarlem over het aantal
electriciteitsgebruikers. In een lijst wordt na
melijk opgegeven dat er 39062 electrïciteitsme-
ters zijn geplaatst, terwijl als men in een an
dere lijst het aantal kleinverbruikers bij elkaar
telt, men een totaal van 39273 krijgt, dus 211
meer. Dat klopt natuurlijk niet, want er zijn
ook een 600 grootverbruikers.
Het blijkt ons thans, dat men in de statistiek
der kleinverbruikers niet het totaal tot uiting
heeft willen brengen, maar alleen een specifi
catie geven hoeveel menschen van de verschil
lende tarieven gebruik maken. Er zijn namelijk
klein-verbruikers die op meer dan één tarief ge
abonneerd zijn. Een winkelier kan bijvoorbeeld
voor zijn winkel aan gesloten zijn op het winkel
tarief en voor zijn woning op het huishoudta-
rief. Voor beide tarieven behoeft slechts één
meter gebruikt te worden.
Er wordt overwogen de statistiek in het ver
volg eenigszins te wijzigen, waardoor zij aan
duidelijkheid zal winnen. Dit zou mogelijk zijn
door daarin ook het aantal „dubbel-aansluitin-
gen" aan te geven, waardoor zij niet meer
dubbel geteld kunnen worden.
Dashond.
De dashond behoort tot de oudste
hondenrassen. Hij werd reeds
aangefokt door de Egyptenaren;
en toen de Germanen er mede
kennis maakten, richtten zij
deze dieren in hoofdzaak
af voor de jacht op
dansen. Vandaar de be
naming Dashond, afge
leid van „Dachs" (das)
en „Hund" (hond).
Gouden Ringen.
In de oudheid en ook tot in de
3e eeuw onzer jaartelling wer
den gouden ringen alleen ge
dragen door zeer rijke lieden. In
de 3e eeuw werd een Romein-
sche wet uitgevaardigd, volgens
welke alle „vrijgelatenen" het
recht kregen, algemeen gouden
••ingen te dragen, in tegenstel
ling, met de ijzeren ringen, die
een bewys van slavernij vormden.
Daardoor wordt dar. voorkomen dat de sta
tistiek de natuurlijk onjuiste indruk maakt,
alsof het G.EB. reclame wil maken met meer
clanten dan zij in werkelijkheid heeft. Dat is
bovendien totaal overbodig, want het aantal in
gezetenen dat geen electriciteit gebruikt zal wel
zeer klei nzijn. De statistiek moet zoo zijn, dat
men meteen het aantal klein- en grootverbrui
kers kan vaststellen.
TERREUR IN PALESTINA NOG NIET
TEN EINDE
JERUZALEM, 2 Juni. (Reuter.) Vanmorgen is
hier bij de Jaffa-poort een bom ontploft, waar
door vijf Arabieren werden gedood en tien ge
wond, van wie een ernstig. Door vier ontploffin
gen van hedenmorgen zijn ongeveer 1700 tele
foonleidingen buiten werking gesteld.
Nabij Kalkillieh heeft een troep Arabieren, die
in overweldigende meerderheid waren, een aan
val gedaan op een spoorweg-patrouille, bestaande
uit vier Britsche politie-agenten en drie Jood-
sche beaembten. De patrouille werd in haar ge
heel vernietigd. De Arabieren bemachtigden een
machinegeweer en andere vuurwapenen.
PROPAGANDA -FEESTAVOND V J). J.O.
De afdeeling Haarlem der Vrijz. Democra
tische Jongeren Organisatie houdt Zaterdag
3 Juni in de groote zaal van Dreef zicht een
propaganda-feestavond bij het einde van haar
vergaderseizoen. De heer D. J. A. Geluk, voor
zitter der afdeeling en van het hoofdbestuur,
zal een propaganda-rede houden, terwijl
voorts de kleurenfilms van landdag en water
kamp 1938 vertoond worden. Mej. Nono Ba
tenburg zal enkele dansen uitvoeren, terwijl
mej. Annie Hensen zal voordragen en zingen.
Tenslotte werkt een krontjongclubje aan den
avond mede, terwijl het geheel besloten wordt
met dansen waarbij de „Moonlight Serena
des" onder leiding van den heer J. M. Davids
de dansmuziek verzorgen.
Voor den inhoua dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet verantwoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst oj niet
geplaatst, wordt de kopij den inzender niet
teruggegeven
Christian Science.
In het nummer van 22 Mei verscheen een uit
voerig verslag van de openbare propaganda le
zing (debat wordt niet toegestaan) georgani
seerd door het Genootschap voor Christian
Science.
Bij de lectuur moet men min of meer gaan
overhellen tot de meening, dat het Genootschap
in ieder geval een Instelling is, die er ernstig
en met succes naar streeft de ziekten, die het
menschdom plagen, te bestrijden.
Wie zich echter onbevooroordeeld zet tot die
per gaande bestudeering der C. S. geneeswijze,
moet tot een geheel andere gevolgtrekking ko
men. En wel tot deze:
De geneeswijze door de Christian Science
voorgestaan en uitgeoefend behoort te worden
gekenschetst als roekelooze, onverantwoorde
lijke kwakzalverij. De z.g.n. C.S. practitioners
zijn noch wettelijk bevoegd, noch bekwaam tot
uitoefening der geneeskundige praktijk. Des
niettemin beweert de C.S. alle ziekten te kunnen
genezen. Laat ons zien hoe.
Volgens haar doet een zieke er goed aan den
gestudeerden arts niet te hulp te roepen of even
tueel weer de deur te wijzen. Kleineering en
verdachtmaking van den artsenstand maken in
de C.S.-litteratuur schering en inslag uit. In
dokters plaats trede dan de „practitioner" en
het standaardwerk „Science and Health", een
boek waarin onkunde, eigendunk, kwaadspre
kerij en gevaarlijke raadgevingen om den voor
rang strijden. Zulk een „practitioner", veelal een
vrouw, (er zijn er tienduizend op de wereld) is
let wel op het gebied der medische weten
schap een volslagen leek. Van eenigerlei studie
op het bied van anatomie, physiologie, ziekte
leer, geneeskunde, heeft de ..practitioner" zich
steeds stelselmatig moeten onthouden. Desniette
min beweert C. S. voor 100 pCt genezing te be
werkstelligen, waar tegenover de artsen maar
liefst 99 pCt. mislukking te boeken hebben. Hoe
volbrengt de ..practitioner" nu dit wonder? Een
voudigweg wordt gedecreteerd, dat iedere ziekte
bij kind, volwassene of grijsaard, zelfs de meest
ernstige van organischcn aard, inbeelding is,
schijnproduct van een verkeerde wijze van den
ken, het z.g.n. „sterfelijk denken". Een abces,
een zieke nier, een geval van bloedvergiftiging,
zijn denkfouten; ingewandswormen, een aange
boren misvorming, malaria, een brandwond, tu
berculose, een maagkwaal, een oogkwetsuur, een
kale plek op het hoofd, de veepest alles dwa
ling des geestes.
Ziet nu de patiënt, daarbij voorgelicht door de
„practitioner" en het onvolprezen boek „Science
and Health", dat de zieke als een dictaat van
God heet aan te merken, zijn dwaling maar in,
dan is hij genezen. Vaak op staanden voet.
Voorts maakt C.S. stelselmatig propaganda
voor het doormaken der bevalling zonder des
kundige hulp. Het inroepen van doktersassisten-
tie wordt genoemd het luisteren naar de stem
van de slang, en den jongen moeders wordt bij
gebracht, dat ze daags daarop wel weer huishou
den kunnen gaan doen.
Voorts zullen kinderen in den meest letter
lijken zin lijdelijke mishandeling ondergaan, in
dien bij ziekte of ongeval de C.S.-methode zou
worden toegepast. Zouden ze lijden aan diphte-
rie met slijmvliesvorming in de luchtwegen, aan
roodvonk, aan een oorabces, zouden ze liggen te
verbloeden na verwonding, of op schrikkelijke
wijze gebeten zijn door een hond, zou een roesti
ge spijker hun diep in den voet gedrongen zijn,
zou een kleuter van drie jaar van 12 voet hoogte
op een cementen vloer zjjn gestort, gewond en
buiten kennis, de arts zou er niet aan te pas be
hoeven te komen. Met dien patiëntjes „de waar
heid te verklaren" zouden ze het moeten stel
len. En zou baby bijgeval stervende zijn. dan
zou de moeder kunnen volstaan met het zingen
van een C.S.-liedje.
Het ligt voor de hand, dat er op de wegen der
C.S. slachtoffers vallen. Onomstootelijk is het
bewijs hiervan geleverd bij een strafproces te
Berlijn, waar in 1913 de C.S.-.,practitioner" E. H.
er het hare toe heeft bijgedragen, dat een too-
neelspeelster, die aan een goedaardigen vorm
van suikerziekte leed. na een waren martelgang
stierf.
Nu meene men niet, dat de uitoefening van
het beroep belangeloos liefdewerk is.
De practitioner is verplicht voor zulk wan
beleid nota's te presenteeren volgens tarief van
gerenommeerde artsen. Naar eigen getuigenis
van Mary Baker zijn op deze wijze aanzienlijke
vermogens bijeengegaard. En dat alles ter eere
van „Truth" en „Love" en „Divine Principle" en
„Christ's Charity".
Geen argelooze late zich echter door het zoet
gefluit van den vogelaar verlokken in de netten
der C.S. geneeskunde te vliegen. De dood kan
daarmede gemoeid zijn. Verantw"-rdelijkheids-
besef en werkelijkheidszin moeten dunkt me
ieder er toe brengen den tooverdrank uit de
Bostonsche heksenkeuken van de hand te wij
zen.
P. F. BELLAART,
Zijlweg 59, Haarlem.
P.S. Alle bovenvermelde feiten ontleend
aan de officieele C. S.-literatuur.
Wij gaven dit stuk ter inzage aan het Comité
voor Christian Science voor Nederland, dat ons
het volgende antwoord zond:
Mijnheer de Redacteur,
Uw beleefde geste om naar aanleiding van
bovenstaand ingezonden stuk ons in de gele
genheid te stellen een toelichting te geven, stel
ik zeer op prijs en maak daarvan dan ook gaar
ne gebruik.
De heer Bellaart stelt tegenover elkaar eener-
zijds het lezen van het verslag der lezing over
Christian Science in uw blad van 22 dezer en
anderzijds zijn „onbevooroordeelde en dieper
gaande bestudeering'' van deze leer. De geachte
inzender ontleent de door hem vermelde feiten
alle aan de officieele Christian Science litera
tuur, welke uiteraard ook de studiebron geweest
is van Professor Hering. De heer B.. die deze
wetenschap op bovenvermelde gronden reeds
vele jaren bestrijdt, komt echter tot een geheel
andere gevolgtrekking dan prof. H., die, zooals
zijn toehoorders hebben vernomen, een over
tuigd Christian Scientist is. Hij doceerde inder
tijd mechanica en electrotechniek aan een van
de Amerikaansche universiteiten, maar gaf dat
werk op om zich geheel aan Christian Science
te wijden.
Ik heb my afgevraagd waarom de „gevolg
trekking" van den heer Bellaart van de onze
verschilt en hem, die het waarschijnlijk goed
met zijn medemenschen voor heeft, zulk een
forsche taal doet bezigen.
Taalkundig gesproken is een „gevolgtrekking"
het opmaken van een besluit uit hetgeen gege
ven is. De gevolgtrekking des heeren B. is een
andere dan die van prof. H. en derhalve moet
het „gegeven", waarvan de heer B. uitgaat een
ander zijn dan dat van prof. H. En dat is in
derdaad het geval. Bovenstaande beschrijving en
toelichting, welke deze heer van Christian Scien
ce geeft, moge aan onze officieele literatuur zijn
ontleend, een bepaald effect heeft zijn uiteen
zetting verkregen door het gebruik van L'art de
grouper les „mots". Het is zelfs waarschijnlijk,
dat hij zulks niet opzettelijk heeft gedaan, daar
het algemeen menschelijk is, dat men een zaak
yan zijn eigen gezichtshoek uit beziet en aldus
belicht. Ook zal hij wellicht onbewust een zoo
simplistische voorstelling van Christian Science
hebben gegeven, als hij doet, door de bewoor
ding van zijn voorbeelden.
Het moge verleidelijk zijn met de leer van
een ander oen loopje te nemen, er woorden of
zinnen uit te lichten en die te belichten, maar
dat is niet de basis voor een gefundeerd betoog.
En zeker is dit uitgesloten op het gebied der
metaphysica, wat Christian Science tenslotte is.
In woorden kan men bepaalde gedachten maar
gebrekkig weergeven; die woorden moeten im
mer in hun verband tot het geheel worden gele
zen en verstaan. Hoe moeilijk het is de geeste
lijke waarden voor zijn toehoorders duidelijk te
maken, blijkt uit Jezus' antwoord aan zijn disci
pelen op de vraag waarom hij op de indirecte
wijze van „gelijkenissen" tot de menschen sprak,
toen hij zeide: „Omdat het u gegeven is de ver
borgenheden van het Koninkrijk der Hemelen
te weten, maar dien is het niet gegeven". Er is
inderdaad voor ons menschen nog veel verbor
gen. steeds doen de wetenschappelijke onder
zoekers weer nieuwe ontdekkingen, welke de
opvattingen van weleer doen verouderen. Welk
een groote verandering heeft er in de natuur
kunde plaats gevonden sinds de tweede helft der
vorige eeuw: in de NR.Ct, van Maart 1938 trof
ik een bericht aan, dat prof. Einstein in zyn
nieuwste boek de voorspelling doet, „dat de we
tenschap weldra tot de overtuiging zal komen,
dat stof niet de werkelijke grondslag der na
tuur is".
En zoo zijn er tal van teekenen, welke wijzen
op een ontwikkeling der levensbeschouwing,
waarbij stoffelijke opvattingen plaats maken
voor gedachtelijke, geestelijke waarden. Ook in
de geneeskunde, hoevele doctoren erkennen
reeds het overwicht van den geest over de stof!
In de Telegraaf van 2 dezer staat vermeld, „dat
een statistisch onderzoek aan het licht heeft ge
bracht, dat 84 pet der maagzweerlijders zonder
meer droevige omstandigheden op konden ge
ven. die aan het uitbreken der ziekte korten
tijd waren voorafgegaan. De ziekte bleek spon
taan te zyn genezen, zoodra de patiënt in hoop
voller omstandigheden kwam te verkeeren. Vol
gens dit bericht vond bij de behandeling van
vele ziekten een nieuw principe steeds meer in
gang".
Nu moet ik er nadrukkelijk op wijzen, dat
deze gedachten niet identiek zijn me» Christian
Science, maar ik noem ze als symotomen van de
evolutie, waarin de wetenschanoen verkeeren.
Men onderscheidde wel, dat Christian Science
genezingswerk geen uitoefening der geneeskun
de is en men derhalve geen wettelijke bevoegd
heid behoeft om het uit te oefenen.
Ook Christian Science de Christelijke We
tenschap kent als grondoorzaken van het le
ven God, Geest, en een Christian Science ge
nezing is de erkenning en toepassing van de on
verbreekbare verwantschap tusschen Schepper
en schepping.
Christian Science leert, dat dit de weten
schappelijke basis is, waarop Chris'"* Jezus zijn
talrijke werken deed, zooals Mrs. Eddy in haar
leerboek „Science and Health with Key tot the
Scriptures schrijft (blz. 476): „Jesus beheld in
Science the perfect man, who appeared to him
where sinning mortal man appears to mortals.
In this perfect man the Saviour saw God's own
likeness, and this correct view of man healed
the sick". (Jezus aanschouwde in de Wetenschap
den volmaakten mensch. die hem verscheen waar
een zondige sterveling aan stervelingen ver
schijnt. In dezen volmaakten mensch zag de Ver
losser Gods eigen gelijkenis cn dezen juisten
blik op den mensch genas de zieken).
De toenemende belangstelling voor en erken
ning van Christian Science moge tenslotte 't ant
woord zijn op de vraag of een afbrekend oord-el
gerechtvaardigd is.
U. mynheer de redacteur, dankend voor de
mij verleende plaatsruimte in uw blad. verblijf
ik» Hoogachtend,
H. FENNEMA.
Christian Science Pers-
Amsterdam. 29 Mei 1939.
gecommitteerde voor Nederland.
Kon Uw bril spreken?
Had hij kwalen of gebreken? A
Hij koos als medicus beslist,
KUIPERS - Gediplomeerd Opticien
als specialist.
TELEFOON 12726 ZIJLSTRAAT 97
(Adv. ingez. Med.)
HAARLEM, 2 Juni.
Bevallen 31 Mei: C. Koekenbiervan den
Kerkhof, z.; J. T. TroostPhilippo, d.; 1 Juni:
L. K. Meij—Speelman, d.; 2 Juni: A. S. Lou-
renburgSneekes, d.;
Overleden: 31 Mei: J. Beelen, 68 J„ Kam
perlaan; 1 Juni: H. Strüppert—Backers. 60 J
Kamperlaan; D. A. Kraijenhoff van de Leur,
84 j., Westerhoutstraat; 2 Juni: L. Smit—Tol,
63 j., Meeuwenstraat.