neemt
krachtiger
houding aan
(Ki&et 20 JuÜ
naac de
Vdfe Siad?
„Iedere
Duitsche actie
wordt
met tegenactie
behandeld"
Bederf
IJmuider Wasscherij
NIEUWS IN 'T KORT
ZATERDAG 1 TULI 1939
H A A R L E M'S DAGBLAD
5
Britsche en Fransche gezanten naar Londen en Parijs
Reuter meldt uit Warschau 30 Juni:
De Poolsche houding ten aanzien van
den toestand in Dantzig schijnt
krachtiger te worden. „Wij weten dat
zekere voorbereidingen in Dantzig
getroffen worden", zoo verklaarde
hedenavond een officieele woord
voerder, „Wij houden ze zorgvuldig in
het oog cn iedere actie in Dantzig zal
gevolgd worden door nauwkeurig aan
gepaste tegenmaatregelen van onzen
kant".
Sprekende over de redevoering van Halifax
zeide de woordvoerder, dat deze een zeer dui
delijke waarschuwing vormde en dat het
hoogst ongelukkig voor den vrede zou zijn,
wanneer zij niet verstaan werd. De woord
voerder voegde hieraan toe, dat het thans zoo
wel wat betreft Groot-Brittannië als Polen,
natuurlijk is, dat iedere daad van geweld,
komende van binnen of van buiten de vrije
stad, een „casus belli" zou vormen.
Uit Dantzig verneemt Reuter dat twintig
Duitsche vliegtuigen gisteren op weg naar
Oost-Pruisen eenigen tijd boven de stad heb
ben gecirkeld, hetgeen nog bijdroeg tot de
nervositeit in de stad.
Met den trein is een aantal legerofficieren
in burger aangekomen, dat het commando
over- het vrijcorps op zich zal nemen. Reeds
patrouilleeren leden van het corps, dat den
naam „Heinvwehr zal dragen, in de straten.
Het aantal dergenen, die thans uit Duitsch
land in de vrije stad aankomen wordt nauwe
lijks geëvenaard door dat van de binnenko
mende jonge Polen, doch nationaal-socialisti-
sche kringen verklaren, er werkelijk bevreesd
voor te zijn, dat Polen de Duitsche tactiek zal
volgen en het eeirst zal toeslaan.
Ofschoon hij geen verklaring heeft afgelegd,
meent men te weten, dat Burckhardt, de
hooge commissaris van den Volkenbond, den
huldigen toestand zeer ernstig acht.
In buitenlandsehe politieke kringen
wordt druk gesproken over het bericht,
dat Hitlea- het voornemen zou hebben
om een bezoek te brengen aan Dant
zig op of omstreeks 20 Juli. Het be
richt is niet bevestigd. Van officieele
zijde weigert men het ronduit tegen te
spreken, doch men zegt dat men vol
strekt geen reden heeft om te ver
onderstellen, dat het waar is, terwijl
het hoogst onwaarschlijk is, dat de
Führer dergelijke bijzonderheden zoo
ver van te voren zou ontwerpen.
Mocht Hitier echter besluiten een bezoek te
brengen aan Dantzig, dat zou hij waarschijn
lijk per oorlogsschip derwaarts gaan, ten
einde den Poolschen Corridor te vermijden.
Uit Londen meldt Reuter naar aanlei
ding van het bovenstaande dat er aldaar
aan herinnerd wordt dat iedere poging
Dantzig bij het Duitsche Rijk in te lijven,
in strijd is met de bestaande verdragen
en op welke wijze ook opgezet, onmid
dellijk een gevaarlijken toestand zou
kunnen doen ontstaan.
Inmiddels is bekend geworden dat de Britsche
ambassadeur te Warschau, Kennard, gisteravond
per vliegtuig te Londen aangekomen is.
Er wordt volgens Reuter geen bijzondere be-
teekenis gehecht aan dit bezoek. Men wijst er
n.l. op, dat Kennard uit Warschau is vertrok
ken voor zijn normale vacantie, waarvoor reeds
eenigen tijd geleden regelingen zijn getroffen.
Terzelfder tijd wordt uit Parijs vernomen dat
de Fransche ambassadeur in Warschau, Noel, die
een kort bezoek brengt aan Parijs, door den mi
nister van buitenlandsehe zaken, Bonnet, ont
vangen is.
Voorts deelt Havas mede, dat de Poolsche com
missaris-generaal uit Dantzig naar Warschau
vertrokken is, waar hij de Poolsche regeering
Verslag zal uitbrengen over de militaire voorbe
reidingen, die thans worden getroffen en nieuwe
instructies zal vragen.
Geschut naar Dantzig.
WARSCHAU, 30 Juni. De Poolsche
pers brengt nadere bijzonderheden over
de maatregelen van den senaat van Dant
zig, in het bijzonder over het oprichten
van een vrijwilligerscorps. In den afge-
loopen nacht zijn vier stukken geschut
van zwaar kaliber over zee aangevoerd
en 32 paarden waren noodig. om dit ge
schut den Bishofsberg op te trekken.
Deze is thans voor burgers verboden.
Verder is een convooi paarden door
Dantzig getrokken, klaarblijkelijk be
stemd voor het vrijwilligerscorps
De Poolsche pers bericht bovendien, dat op
het gebied van de vrije stad in allerijl wordt ge
bouwd aan barakken, meer dan 3000 werklieden
arbeiden hieraan.
De leden van het vrijwilligerscorps zijn jonge
lieden van 19 tot 23 jaar die uit Oost Pruisen zijn
gekomen en leerlingen van de polytechnische
school te Dantzig. Schoen- en kleermakers heb
ben opdracht gekregen 4000 uniformen te maken, i
hiervoor zijn aanzienlijke sommen besteed en
het leer en de stof werden door nationaal-so-
cialistische agenten geleverd.
De „Wieczor Warszawski", het orgaan van het i
Poolsche ministerie van financiën, schrijft, datl
er twee mogelijkheden zijn, ofwel een „putsch"
ofwel een chantage met oorlog. Het tweede
schijnt het meest waarschijnlijk, doch is niet
het minst gevaarlijke. Het blad vervolgt met de
mededeeling, dat de nationaal-socialistische
autoriteiten te Dantzig een mobilisatie van de
bevolking voorbereiden. Opmerkelijk hierbij is,
dat tot nu toe de Duitschers bij het voorberei
den van een „putsch" in het geheim te werk
gingen, zooals bij Oostenrijk en Tsjecho-Slowa-
kije is geschied. Het gerucht, dat gemaakt wordt
over de voorbereidingen te Dantzig doet ver
onderstellen, dat dit een onderdeel is van de tac
tiek van enerveering, welke sedert eenigen tijd
door de Duitschers wordt toegepast en men moet
derhalve voorbereid zijn op provocaties, welke
grooter zijn, dan tot nu toe het geval was.
(Havas)
„Duitschland niet geïsoleerd"
Een Italiaansche beschouwing.
De diplomatieke redacteur van het Italiaan
sche persbureau Stefani schrijft: Het is thans
het geschikte oogenblik om enkele verkeerde en
onjuiste denkbeelden recht te zetten. Duitsch-
land is niet geïsoleei'd. Het is door een militair
bondgenootschap zeer nauw met Italië en met
vriendschapsbanden met Japan, Hongarije en
Spanje verbonden. Verder onderhoudt het be
trekkingen tot samenwerking met Joego-Slavië
en heeft het niet-aanvalsverdragen afgesloten
met Denemarken en de Oostzeestaten. Boven
dien onderhoudt het betrekkingen van goede
nabuurschap met Zwitserland, België en Neder
land. Het is dus onjuist te zeggen, dat het bin-
nenlandsohe E)uitsche regime in het buitenland
voortdurend angst veroorzaakt en goede inter
nationale betrekkingen verhindert.
Wel tracht Duitschland zich door autarkie te
isoleeren, waartoe het in navolging van Italië
is overgegaan tegenover het Britsche boycot
systeem. Duitschland zou zich niet over over
bevolking mogen beklagen, daar België en Ne
derland een nog dichter bevolking hebben en
bewijzen, dat overbevolking verholpen kan
worden door productief werk. Daarbij verliest
men uit het oog, dat België met een bevolking
van 8 millioen, koloniën bezit met bijna tien
millioen inwoners en enorme bronnen van mi
neralen en landbouwproducten, en dat Neder
land met zijn bevolking van 8 millioen uit zijn
zeer rijke „koloniale imperium" jaarlijks mil-
liarden gouds trekt.
Chamberlain spreekt Zondag.
Gedeelte van het weekeinde buiten Londen.
Chamberlain, die Zondagavond een radiotoe
spraak over den nationalen dienst zal houden,
zal het eerste deel van het weekeinde doorbren
gen bij vrienden, niet ver van Londen. Hü zou
voortdurend in contact met Whitehall blijven.
Zondagmiddag keert hij naar Downingstreat te
rug en vandaar uit zal hij zijn toespraak houden.
Uw Vacantie genoegens niet door zelf te
wasschen, maar zend Uw wasch naar de
Snelliusstraat 39 - IJmuiden
TELEFOON 4371
De blokkade van de Brilscke
concessie te Tientsin.
Nieuwe beperkende bepalingen.
Ongeacht de a.s. onderhandelingen te Tokio
tusschen Japan en Engeland over een regeling
van de Tientsinkwestie hebben de militaire
Japansche autoriteiten te Tientsin besloten de
controle te versterken op het verkeer, waar
mede over enkele dagen een aanvang zal wor
den gemaakt, met het doel de isolatie van de
Britsch-Fransche concessies te vergrooten,
aldus het Japansche persbureau Domei.
De nieuwe bepalingen op de verkeers
controle zullen op 1 Juli afgekondigd wor
den en de volgende punten omvatten:
1. Het verkeer tusschen de Britsch-
Fransche concessies en de buitenwereld, dat
tot dusverre geoorloofd was tusschen 6 uur
des morgens en 10 uur des avonds, zal nog
slechts veroorloofd worden tot half negen
des avonds, uitgezonderd langs de interna
tionale brug, waar het verkeer toegestaan
zal zijn tot 12 uur des'nachts.
2. Het verkeer langs de Yanaguchi naar de
concessie zal geheel geschorst worden.
3. Het verkeer langs de Asahi naar de Fran
sche concessie zal éénrichtingsverkeer worden,
waarbij alleen het verkeer uit de Fransche
concessie langs dien weg zal zijn toegestaan.
4. Het verkeer langs de Fuyo zal beperkt wor
den tot voertuigen.
5. Schepen, die de Pei stroomopwaarts van
de internationale brug bevaren en schepen,
die de rivier afvaren bij de Japansche brug
zullen worden aangehouden cn doorzocht bij
het Japansche wachtstation op den Yama-
guchi-weg.
Butler ondervraagd in het Lagerhuis
In het Engelsche Lagerhuis heeft Noel Baker
den onderstaatssecretaris van buitenlandsehe
zaken. Butler, vragen gesteld over verhindering
van de Britsche scheepvaart door de Japansche
autoriteiten in de haven van Swatau het bin-
nenloopen van twee schepen zou verhinderd zijn
het bezetten van een Britsche los- en laad
plaats, het neerhalen van een Britsche vlag en
de verklaring van den Japanschen commandant
te Tientsin, dat de blokkade der concessie ver
scherpt zou worden. Butler antwoordde, dat de
twee schepen in kwestie Swatau niet hebben
aangedaan op advies van de Britsche autori
teiten. Bij de genoemde losplaats waren afzet
tingen aangebracht, doch de plaats was niet bezet
De door het ministerie van buitenlandsehe za
ken ontvangen berichten geyen geen bevestiging
an het neerhalen van een Britsche vlag of van
een verklaring van den Japanschen commandant
te Tientsin.
Noel Baker vroeg vervolgens, of Butler ken
nis had genomen van de mededeeling, dat de Ja
panners thans afsluitingen aanbrengen in de
havens van Foetsjau en Wentsjau en dat de con
cessie te Tientsin van heden Zaterdag af vol
komen gesloten zal worden. Hij vroeg of het niet
duidelijk was, dat men hier te doen had met
welbewuste algemeene politiek van agressie,
waartegen men niet kan optreden door afzonder
lijke incidenten op afzonderlijke wijze af te han
delen. Butler antwoordde, dat hij dergelijke be-
•ichten in de pers had gezien, doch men beschikt
niet over een officieele bevestiging.
Huil weet niets van een reis van
Kennedy.
Amerikaansche ambassadeur toch in de
„Yankee Clipper"?
In een persconferentie heeft de Amerikaan
sche minister van buitenlandsehe zaken Huil
verklaard, dat hem niet was medegedeeld dat
Kennedy de Amerikaansche ambassadeur te
Londen, voornemens was naar Washington te
rug te keeren.
Voorts deelde Huil mede, dat het ministerie
van buitenlandsehe zaken bericht had ontvangen
van het bombardement van de Amerikaansche
missie te Foetsjau door de Japanners, en dat de
plaatselijke Amerikaansche autoriteiten tot de
verantwoordelijke Japansche autoriteiten ver-
loogen zouden richten.
In aansluiting op de eerste mededeeling van
Huil diene dat volgens een telegram uit Dublin
Kennedy zich inderdaad aan boord van de
„Yankee Clipper" bevindt.
(Adv. ingez. Medj
De Australische vliegboot „Guba" is gister
middag te St. Thomas in Virginialana aange
komen na een vlucht van ruim 5000 K.M. zon
der tusschenlanding over den Atlantischen
Oceaan van Dakar in Senegal. De vlucht
duurde negentien uur.
Na benzine te hebben ingenomen is het toe
stel doorgevlogen naar New York.
Na verscheidene dagen te zijn uitgesteld
in verband met de slechte weersomstandig
heden zijn de reddingsschepen gisteren uit de
Mersey uitgevaren naar Liverpool Bay, tenein
de een begin te maken met het lichten van de
Thetis. De zee was toen vlak.
Het Amerikaansche Huis van Afgevaar
digden heeft de regeering gesteund door met
229 tegen 160 stemmen het compromis inzake
de monetaire wet aan te nemen, dat vervol
gens werd doorgezonden naar den senaat,
waar de wet, naar men gelooft, een vrijwel
zekeren dood tegemoet gaat.
Gezicht op Dantzig.
De Japansche belangen op
Saclialin.
Zoo noodig verdediging met geweld, zegt
Tokio.
TOKIO, 30 Juni. Volgens de „Nitsji-
Nitsji" zou de Japansche regeering overwegen,
de Japansche petroleumbelangen op Noord-
Sachalin en de rechten der Japansche vis-
schers in het noorden van den Stillen Oceaan
met geweld te verdedigen. Het blad zegt; „De
groeiende Russische bedreiging doet voorzien
dat Japan wel genoodzaakt zal zijn zijn toe
vlucht tot geweld te nemen. De regeering be
studeert tegelijkertijd maatregelen ter ver
sterking van de veiligheid der natie".
De Japansche petroleummaatschappijen op
Noord-Sachalin zouden door een ernstige
crisis bedreigd worden. Zij kunnen inderdaad
zeer moeilijk personeel krijgen, doordat de
Russische autoriteiten visa weigeren. De
„Nitsji-Nitsji" vreest, dat het ontbieden van
Smetanin, den Russischen zaakgelastigde te
Tokio, naai' Moskou, den toestand nog ver
ergert.
EEN TEGENSPRAAK.
Gezaghebbende kringen te Londen noemen de
berichten, volgens welke het Britsche ministerie
van oorlog de ïeden van het territoriale leger
medegedeeld zou hebben, dat zij zich gereed
moeten houden voor een mogelijk alarm tegen
het einde van den zomer, „volkomen fantastisch"
Overigens is bekend, dat volgens de twee
maanden geleden gepubliceei*de plannen, een
aanzienlijk aantal reservisten en soldaten van-
het territoriale leger oefenperiodes zullen moe
ten doormaken van verschillende lengte be
halve de jaarlijksche periode, waartoe de leden
van het territoriale leger verplicht zijn. Daar
door zal het geregelde leger evenals het terri
toriale in staat zijn het hoofd te bieden aan
ieder eventueel alarm in den zomer.
Ciaiio 10 Juli in Spanje
verwacht.
Besprekingen te San Sebastiaan.
maesbs
Graaf Ciano.
Te Madrid is medegedeeld, dat graaf
Ciano binnenkort een bezoek aan
Spanje zal brengen en op 10 Juli te
Barcelona zal aankomen.
De Italiaansche minister van Buiten
landsehe Zaken zal de leidende Spaan-
sche kringen waarschijnlijk te San Se
bastian ontmoeten.
Immigratie in de Ver. Staten.
De immigratiecommissie van den Ameri-
kaanschen Senaat heeft een wetsontwerp
goedgekeurd, dat beoogt in de komende twee
jaren 20.000 Duitsche vluchtelingen beneden
de veertien jaar in de Vereenigde Staten toe
te laten.
De commissie heeft eveneens haar goedkeu
ring gehecht aan twee door den democraat
Reynolds ingediende wetsontwerpen, waarvan
het eene de immigratie in de Vereenigde Sta
ten gedurende vijf jaar stop zet uitgezon
derd de vluchtelingen, waarop het hiervoor ge
noemde wetsontwerp betrekking heeft en
het andere bepaalt dat van alle In de Ver
eenigde Staten wonende vreemdelingen vin
gerafdrukken moeten worden genomen.
Nieuwe Duitsche kruiser loopt
heden van stapel.
Hitier er vermoedelijk niet bij tegenwoordig.
Reuter verneemt, dat Hitier naar alle
waarschijnlijkheid de tewaterlating van den
nieuwen kruiser te Bremen heden niet zal bij
wonen. Het zou moeilijk voor hem zijn, bij een
dergelijke gelegenheid te spreken zonder
melding te maken van het jongste Britsche
memorandum en men zegt, dat hij niet op het
officieele Duitsche antwoord wil vooruitloopen.
Men gelooft ook, dat Hitier zooveel mogelijk
rust wenscht te nemen met het oog op den
tijd van inspanning, dien men in het najaar
verwacht. Bovendien is Hitier, aldus zegt men,
zich ervan bewust, dat zijn verklaringen op
het oogenblik zoo belangrijk voor de wereld
zijn, dat hij uiterst voorzichtig moet zijn met
het kiezen van plaats en tijd.
Japansche bommen vernielen
Amerikaansche school.
Verscheidene Chineesche studenten
zijn gedood bij een bomaanval van Ja
pansche vliegtuigen op Foetsjau waar
bij een door de Amerikaansche Metho
distische zending geleide school vrijwel
vernield werd. De Amerikaansche auto
riteiten hebben een protest ingediend
bij de Japanners.
Wijziging in het Noorsche kabinet*
Ministers van financiën en handel
afgetreden.
OSLO, 30 Juni. De ministers van finan
ciën en handel Bergsvik en Madsen, zijn om
particuliere redenen afgetreden. De minister
van arbeid. Torp. is derhalve benoemd tot
minister van financiën en Stoestad. de voor
zitter van het Odelsting (de Tweede Kamer)
is benoemd tot minister van arbeid. De mi
nister van justitie. Lie, is benoemd tot minis
ter van handel en wordt op het ministerie
van justitie opgevolgd door Juge Wold.
Bergsvik is benoemd tot prefect van de pro
vincie Telemark. (Havas).
(Adv. Ingez. Med.)
„Gedrukte woord meer dan ooi*
gelezen."
President van Reuter over de Britsche
berichtgeving aan het buitenland.
Sir Roderick Jones, de president
van het nieuwsagentschap Reuter,
heeft gisteren op de conferentie van
de Empire Press Union een redevoe
ring uitgesproken, over de waarde
van „het gedrukte woord" als wapen
in de Britsche publiciteitsbewapening.
Spreker verklaarde dat de versprei
ding van het gedrukte woord het
meest georganiseerd, het wijdst ver
spreid, het- krachtigst en het duur
zaamst is in zijn resultaten.
Ondanks het succes dat de B. B. C. in het
binnenland en met de uitzendingen in de
vreemde talen, bereikt heeft en het toene
mende aantal luisteraars, verklaarde spreker
toch, dat de oplagen der dagbladen tegen
woordig hooger dan ooit stijgen. „Het ge
drukte woord wordt meer dan ooit gelezen".
Geen volk. aldus vervolgde spreker, kan zich
de weelde veroorloven de pers als middel tot
het inlichten en beïnvloeden van het publiek,
over het hoofd te zien of te onderschatten.
Sreker weidde uit over de enorme uitgaven
van de totalitaire regeeringen voor het ver
spreiden van het gedrukte woord. „Deze
nieuwspropaganda kan slechts met succes ge
keerd worden door een Britschen nieuws
dienst van de hoogste kwaliteit. Een dergelij
ke dienst heeft lang bestaan, het is het eenige
Britsche agentschap dat doordringt tot de
meeste vreemde landen en elders, maar, aan
gezien het geleid wordt langs streng commer-
cieele richtlijnen, kan het in onmvang niet
langer concurreeren met de zwaar gesubsi
dieerde buitenlandsehe diensten der totali-
tairen, die het hoofdzakelijk op het vaste land
van Europa en in het Verre Oosten ontmoet.
Tenzij eenigerlei manier gevonden kan wor
den om gebruik te maken van de wereld
organisatie van dezen Britschen dienst ter
verspreiding van een hoeveelheid nieuws, die
voldoende omvangrijk is om een tegenwicht
te vormen tegen den invloed van de gesub
sidieerde concurrenten en om den dagbladen
niet alleen Britsch nieuws en het Britsche
standpunt maar ook de Britsche lezing van
internationale gebeurtenissen te leveren ter
aanvulling van en correctie op de lezing zoo
als die door anderen gegeven wordt, tenzij
dit tot stand gebracht kan worden zal de
zaak van Engeland, de zaak van het Britsche
rijk. het Britsche gemeenebest van volkeren
voorzoover zij betrokken zijn een achterstand
krijgen in de oogen van de overige wereld".
Sir Roderick zette vervolgens uiteen dat het
probleem was op welke wijze men Britsch
nieuws in vreemde landen financieel in staat
kon stellen zijn concurrenten te neutraliseeren
zonder dat het blootgesteld zou worden aan den
smet van subsidie en verlies van zijn reputatie
van onafhankelijkheid.
Tijdens de, op deze rede volgende gedachten-
wisselingen, onderschreven de verschillende
sprekers de opvattingen van Sir Roderick Jones.
Tenslotte werd een resolutie ingediend door Sir
Stanley Reed, lid van het Lagerhuis met alge
meene stemmen aangenomen. De resolutie be
helsde: „dat deze conferentie bet werk waar-
deerende dat gedaan wordt door de B.B.C. en
andere agentschappen ter bevordering van Brit
sche publiciteit in het buitenland de regeering
dringend wijst op de noodzakelijkheid van aan
moediging met alle te harer beschikking staande
middelen van een vergrootte verspreiding van
Britsch nieuws en van internationaal nieuws van
Britschen oorsprong door de bestaande nie't-of-
ficieele kanalen naar de dagbladen van vreemde
landen als correctie op de zwaar gesubsidieerde
buitenlandsehe diensten die. thans in circulatie
zijn".
Zitting der Belgische Kamer
sine die verdaagd.
Senaat neemt de begrooting van
buitenlandsehe zaken aan.
De Belgische Kamer heeft gisteren met 125
tegen 16 stemmen een wetsontwerp aangeno
men. dat beoogt de politieke bedrijvigheid van
buitenlanders te onderdrukken.
Ook heeft zij een wetsontwerp nopens
amnestie voor militairen goedgekeurd cn voorts
de opheffing van de parlementaire immuniteit
der Vlaamsch-nationalisten Grammens en Her
mans verworpen.
De Kamerzitting is daarop voor onbepaalden
tijd verdaagd.
De senaat heeft met 71 tegen 40 stemmen en
een onthouding de begrooting van Buitenland
sehe Zaken aangenomen.
Ongunstig Italiaanscli commentaar
op de rede van Halifax.
„Britsch-Fransche oorlogs-psychose".
De Italiaansche bladen leveren slechts in hun
correspondenties uit Londen commentaar op de
rede van Halifax. De pers noemt de rede „uit
dagende taal" en spreekt van een „scherpe rede
zonder eenige diplomatieken vorm", een uiting
van de ,3ritsch-Fransche oorlogspsychose". De
rede wordt het meest veroordeeld wegens de
toespelingen van Halifax op den binnenland-
schen Duitschen toestand.
Fransche pers betuigt haar
instemming.
De rede van Halifax wordt in politieke en di
plomatieke kringen te Parijs beschouwd als een
der belangrijkste redevoeringen, door een leider
der Britsche politiek uitgesproken. In gezagheb
bende kringen verklaart men dan ook het ge
heel eens te zijn met het standpunt van Halifax
en met voldoening constateert men de gelijkheid
an inzicht van Parijs en Londen.
