tel meex vised! WEERBERICHT AGENDA. De wijzigingen in de spelling. Ochtendbeurs Amsterdam ROOKT ItlEI IR BOSCH OF HEM Hoe Nederland D ON DE R D A G 13 J U 11 1939 HAARLEM'S DAGBLAD 2 Croote propaganda meeting te 's Gravenhage Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de Reedersvereeniging van de Nederlandsche Haringvisscherij heeft de vaste commissie ter bevordering van het vischgebruik in Neder land Woensdagmiddag in de geheel gevulde groote zaal van den Dierentuin te 's-Graven- hage een groote meeting georganiseerd om te wijzen op de nationale beteekenis van de Ne derlandsche zeevisscherij. Onder de talrijke aanwezigen bevonden zich vele leerlingen van Haagsche huishoudscholen. De zaal was vroolijk versierd met tal van visschersattributen als netten, dobbers en ton nen. De voorzitter van de commissie, de heer T. H. Mejjering, opende de bijeenkomst, waar bij hij o.m. zeide, dat er meer belangstelling moet worden aangekweekt voor het visscherij- bearijf en het product. Slechts b.ij een regel matig vischgebruik door onze landgenooten kan het bedrijf floreeren. In de laatste jaren maakt het bedrijf groote moeilijkheden mede, vooral met den export. Spr. wees in dit verband op den vischexport in 1929, die 30 millioen K.G. bedroeg, tegen over 7 a 8 millioen in 1938. Door talrijke maat regelen in de laatste tien jaren zijn vele gren zen voor dit product gesloten. Spr. gewaagde er van, dat, indien de regeering niet geregeld en steunend was opgetreden, er voor de vis- scherij in het geheel geen toekomst meer zou zijn geweest. Deze exportmoeilijkheden dwongen er toe, de vraag te stellen, of het vischgebruik in ons land niet kan worden vergroot. Dit is nl. ont stellend laag: 4j^ a 5 K.G. per hoofd en per jaar tegen Duitschland 25 en Engeland 35 K.G. Door verschillende middelen tracht nu de com missie de belangstelling voor het visscherijbe- drijf aan te kweeken, o.m. door de film. In het bijzonder richtte spr. een woord tot de aanwezige leerlingen van huishoudscholen, die veel aan grooter vischgebruik kunnen bijdra gen. Vervolgens werd de haringvisscherijfilm ver toond, welke werd geëxpliceerd door den heer A. de Graaf, vischhandelaar te IJmfJiden, die haar had vervaardigd. Evenals de trawlervis- scheryfilm, die na de pauze werd vertoond, biedt deze film een goeden kijk op de werk zaamheden der visschers, en de verwerking van het product. In de pauze, die hierop volgde, werd gratis haring op toast geserveerd, terwijl tevens re cepten voor tal van haringgerechten verkrijg baar werden gesteld. Op de trawlervisscherijfilm volgde een pre mière kleurenbeelden, waarna mr. J. H. Kie- wiet de Jonge, voorzitter van de Nederland sche Visscherij Centrale en voorzitter van de jubileerende Reedersvereeniging, een slotwoord sprak. Erfpachtskwestie in Augustus in den Amsterdamschen raad? In de Woensdag gehouden vergadering van den gemeenteraad van Amsterdam is benoemd tot gewoon hoogleeraar in de keel-, neus- en oorheelkunde aan de Gemeente Universiteit van Amsterdam prof. dr. A. P. H. A. de Klein, thans buitengewoon hoogleeraar. Tot buitengewoon hoogleeraar in de wijs begeerte van den godsdienst en de zedekunde werd benoemd dr. N. Westerdorp Boer ma. Het dezer dagen gepubliceerde uitbreidings- plan-Slotermeer, dat o.m. bevat den bouw van elfduizend woningen en den aanleg van een park, een meer met zwembad en bad- strand, werd zonder discussie goedgekeurd. De voorzitter van de commissie, belast met het onderzoek naar de ex-fpachtkwestie, de heer Walrave Boissevain, deelde mede, dat het tweede gedeelte van het eerste deel van het rapport der commissie niet op zoodanig tijdstip gereed is, dat de oude raad het in de komende zitting van 26 Juli a.s. zal kunnen behandelen. Derhalve verzocht de heer Boissevain den voorzitter het mogelijk te maken, dat de oude raad nog in een axxdere zitting bijeen zou komen om dit gereelte van het rapport te kunnen behandelen. Burgemeester De Vlugt zegde toe, indien mogelijk, den ouden raad daartoe op 29 en 30 Augustus a.s. te zullen bijeenroepen. Rem van de tram weigerde. Heer onder baanschuiver terechtgekomen. Woensdagavond om elf uur is op den hoek van de Ferdinand Bolstraat en de Ceintuur baan te Amsterdam een ernstig ongeval ge beurd. Uit de Ferdinand Bolstraat kwam een tram- stel van lijn 24. De bestuurder wilde bij de vaste halte op den hoek van de Ceintuurbaan stoppen. De remmen weigerden echter, waar door ook de electrische wissel gemist werd. De tram schoot door, daarbij niet rechtsaf, maar linksaf zwenkend over het spoor van lijn 4. Daar stonden eenige personen op het pas- seeren van de tram te wachten, welke tot hun ontsteltenis recht op hen af kwam. Een veertigjarige heer kwam onder den baanschuiver van den motorwagen terecht. De tram moest worden opgevijzeld om den ongelukkige te bevrijden. Het slachtoffer werd met een zware hersenschudding en verdere zware verwondingen opgenomen en door den geneeskundigen dienst naar het Wilhelmina- gasthuis overgebracht. DONDERDAG 13 JULI Groote Kerk: Orgelbespeling van 3 tot 4 uur. Bank van leening: Verkooping. 10 uur v.m. Frans Hals Theater: „Vervaagde sporen", 2.30 7 en 9.15 uur. Rembrandt Theater: „De bruigom in angst". 2.30 7 en 9.15 uur. Luxor Theater: „Dorpsdetective". 2.30, 7 en 9.15 uur. Palace Familie Cinema: „Geef liefde een kans" en „De Saint slaat terug", 2 en 8.15 uur. Moviac: „De zeven stamgasten". Teyler's Museum, Spaarne 16. 113 uur, be halve 's Maandags. Toegang vrij. Palestina Diorama's, Schotersingel 117a. Ge opend eiken werkdag (behalve Vrijdags) van 2—5 en 79 uur. VRIJDAG 14 JULI Bioscoopvoorstellingen des middags en des avonds. Wij hebben Woensdag reeds melding ge maakt van dc Koninklijke Besluiten betref fende de reeds aangekondigde wijzigingen in de spelling. Deze Koninklijke Besluiten wor den 1 September a.s. van kracht. Zij betreffen de schrijfwijze van de Neder landsche taal bij het eindexamen der gymna sia, het examen vermeld in artikel 12 der Hoogeronderwijswet, de eindexamens van de openbare en aangewezen bijzondere hoogere burgerscholen B en de examens ter verkrij ging van de akte van bekwaamheid als onder wijzer en als hoofdonderwijzer. Verder bij de examens der openbare en aangewezen bijzon dere hoogere burgerscholen A; bij de staats examens hoogere Burgerscholen A en B. terwijl verder K.B. 368 de wijziging regelt van het leerplan voor de gymnasia en dat voor de openbare H.B.S. A en B. De besluiten bepalen de volgende wijzi gingen. Bij het schriftelijk werk volgt de adspirant de schrijfwijze volgens De Vries en Te Win kel, evenwel met inachtneming van het on derstaande: 1. De e wordt in open lettergrepen niet verdubbeld. De ee blijft echter aan het einde van een woord, alsmede in afleidingen en samenstel lingen van woorden op ee. Als samenstellin gen van woorden op ee worden ook be schouwd samenstellingen, waarvan het eerste lid, op een ee-klank uitgaande, niet of niet meer als afzonderlijk woord voorkomt; 2. De o wordt in open lettergrepen niet verdubbeld. De oo blijft echter voor ch in de woorden: goochelen, goochem, loochenen, alsmede in hun afleidingen en samenstellingen; 3. Sch wordt alleen daar geschreven, waar de ch gesproken wordt. De ch blijft echter in het achtervoegsel isch; 4. De verbuigingsuitgangen e en en van het lidwoord een, van geen en van de bij voeglijk gebruikte bezittelijke voornaamwoor den mijn, Uw, zijn, hun, haar, mogen worden weggelaten, behalve in staande uitdrukkingen als Hare Hoogheid, te zijnen huize, en in bij zondere taal en bijzonderen stijl. 5a. De schrijfwijze der namen van publiek rechtelijke lichamen blijft onveranderd, zoo lang niet langs wettelijken weg tot verande ring is besloten. De regels 1 tot 3 worden derhalve op deze namen niet toegepast; b. Op aardrijkskundige namen, die geen aanduiding zijn van een publiekrechtelijk lichaam, mogen de regels 1 tot 3 worden toe gepast; dit geldt ook evenwel met over eenkomstige toepassing van het onder c be paalde voor de bijvoeglijke naamwoorden, al of niet van een aardrijkskundigen naam afgeleid, die als afzonderlijk woord deel uit maken van zoodanige aardrijkskundige na men; c. In woorden, die van aardrijkskundige namen zijn afgeleid, en geen deel uitmaken van een aardrijkskundigen naam, volgt het achtervoegsel de regels 1 tot 3. Het grond woord of het gedeelte daarvan, dat in de af leiding voorkomt, behoudt den vorm, dien het volgens het onder a en b bepaalde heeft, evenwel met dien verstande, dat de regels 1 tot 3 worden toegepast op den klinker van de lettergreep, die onmiddellijk aan het achter voegsel voorafgaat. In afleidingen van aardrijkskundige namen, die volgens het onder a en b bepaalde sch aan het einde behouden, blijft (s) sch bewaard; d. Namen en landen, zeeën, rivieren, ste den enz. in het buitenland, waarvoor men in Nedeiiand een eigen benaming heeft, alsmede hun afleidingen, volgen de regels 1 tot 3. Ooievaars geroofd. Dezer dagen zijn de drie jonge ooievaars van het bekende nest, staande op het landgoed Gooilust te 's-Graveland, door onbevoegden weggehaald, vermoedelijk met de bedoeling die in het binnenland te verkoopen of naar het buitenland uit te voeren. Deze overtre ding van de vogelwet geldt een der zeer wei nige ooievaarsnesten, welke tegenwoordig in Westelijk Nederland worden aangetroffen en het rooven der jongen leidt natuurlijk tot verderen achteruitgang van deze interessante dieren. De Vereenlging tot behoud van natuurmo numenten in Nedei-land verzoekt allen, die iets waargenomen mochten hebben van het wegnemen of het vervoeren van de gestolen ooievaars, daarvan medeaeeling te doen aan haar kantoor, Heerengracht 540 te Amster dam. Zij hoopt daardoor te bereiken dat de daders hun gerechte straf zullen ondergaan. BAKFIETS AANGEREDEN. Woensdagmorgen kwart over tien reed een 33-jarige vischventer uit Scheveningen op de Dreef in de richting van de Spanjaardslaan. Hij werd aangereden door een hem achterop- rijdende auto, bestuurd door een chauffeur uit Den Haag. die niet voldoende oplette. De vischventer viel tegen de straat en kreeg een lichte hersenschudding. Na door leden van den Ongevallendienst behandeld te zijn, werd hij per ziekenauto naar de woning van een fa milielid te Haarlem vervoerd. Tegen den auto bestuurder werd proces-verbaal opgemaakt. HOUTEN BORD VAN EEN AUTO GEVALLEN. Woensdagavond ongeveer elf uur reed een vracht auto op het Spaarne in de richting van de Melkbrug. Van de tegenovergestelde zijde kwamen een 18- en een 16-jarige wielrijdster. Toen de auto de meisjes bijna genaderd was, schoot plotseling een achter den laad bak bevestigden houten bord los en viel vlak voor de meisjes, die vielen. De 18-jarige kreeg een lichte hersenschudding en haar vriendin verstuikte haar linkervoet. Zij werden door leden van den Ongevallendienst behandeld en daarna per ziekenauto naar hun woning vervoerd. De bestuurder van de vrachtauto kreeg een proces-verbaal. ARROND. RECHTBANK. Autobestuurder veroordeeld. Tegen een autobestuurder, die op 7 Maart in de Hoofdstraat te Hillegom een 81-jarigen voetganger had aangei-eden. edsohte dé Offi cier een week geleden 50 boete subs. 30 dagen, benevens 1 jaar ontaegging van de bevoegdheid om motorrijtuigen te besturen. De verdediger mr. Houthoff had vrijspraak gepleit. De rechtbank veroordeelde den ver dachte tot 25 sub. 15 dagen hechtenis EXAMENS STAATSEXAMEN VOOR MUZIEK. Bij de in Den Haag gehouden Staatsexamens voor Muziek slaagde voor het theoretisch ge deelte L.O mej. Corrie Vening Meinesz te Aerdenhout, leerling van den cursus van den heer Lürsen, alhier. Verwachting geldig van hedenavond tot mor genavond ongeveer 19 uur: Aanmerkelijke stijging van temperatuur. Morgen overdag geleidelijk toenemende bewolking. Droog weer. Zwakke tot ma tigen wind uit Zuidelijke richtingen. THERMOMETERSTAND Hoogste gisteren 66 F. Laagste hedennacht 56 F. Hoogste heden 58 F. Het depressiesysteem ten Westen van de Britsche eilanden breidde zich verder over Schotland, Ierland en het Noordelijke deel van de Noordzee uit en veroorzaakte zwaren regenval. Te Stornoway viel in het afgeloopen etmaal 40 m.M., te Aberdeen 20 m.M. regen. De zwakke storing, welke gisteren over het Noorden van ons land lag, trok verder Oost waarts over Duitschland tot in Polen en bracht in dit geheele gebied regenval en plaat selijk onweders. Het gebied van hoogen luchtdruk over de Golf van Biscaye nam geleidelijk in beteeke nis af. Over het Oostelijke Alpengebied en Midden-Duitschland bleef een afzonderlijk ge bied van hoogen luchtdruk over. Onder in vloed hiervan klaarde het weer in ons land, België, Noordoost-Frankrijk, Zwitserland en Zuidwest-Duitschland op en veroorzaakte de nachtelijke uistraling nog lage ochtendtempe- raturen en plaatselije nevel en mist. Het is in dit gebied thans fraai rustig weer. De depressie over Finland verplaatste zich verder Noordwaarts. Onder haar invloed blijft het weer over het Oostzeegebied nog buiïg. BAROMETERSTAND Vorige stand 761 m.M. Stand van heden 765 m.M. Neiging: Achteruit. Opgave van: Fa. KEIP, Opticiens Gr. Houtstraat 137 Tel. 11640 Belangrijke Telefoonnummers: Politie: 11850. Brandweer: 15333. Ongevallendienst (Brandweerkazerne) Ged. Oude Gracht: 14141. Het tekort van het Spoorweg pensioenfonds. Commissie-Beumer brengt haar advies uit. Bij gemeenschappelijke beschikking van 10/14 Juni 1938 hebben de ministers van fi nanciën en van waterstaat een commissie van advies ingesteld omtrent de maatregelen, welke noodig zijn ter voorziening in het te kort van het spoorwegpensioenfonds en te benoemen tot lid en voorzitter van bovenbe doelde commissie mr. dr. E. J. Beumer, com missaris van de N.V. Nederlandsche Spoor wegen. Deze commissie heeft thans rapport uitge bracht. Zij meent de volgende maatregelen in overweging te moeten geven: 1. De nieuw aan te stellen spoorwegambte naren worden gebracht onder het algemeen burgerlijk pensioenfonds; het spoorwegpen sioenfonds worde in verband hiermede ge sloten. 2. De dekking van het bestaande tekort geschiede door de uitkeering aan het spoor wegpensioenfonds van een 50-jarige annui- teit, groot f 16.296.000, deze anuïteit kan worden verlaagd tct f 15.598.000, indien de tegenwooi-dige korting van maximum 10 pet. op de daarvoor in aanmerking gebrachte pensioenen wordt gehandhaafd. Zij kan tot f 15.607.000 dalen, indien de pensioenen tot een bedrag van f 500 van de bedoelde korting worden vrijgesteld en tot f 15.644.000. indien de pensioenen tot een bedrag van f 800 van deze korting worden vrijgesteld. 3. Voor de betaling van de onder 2 bedoelde annuïteit worde de staat bij de wet aanspra kelijk gesteld, met dien verstande, dat op de staatsbijdrage jaarlijks in mindering komt, wat het sporwegbedrijf krachtens artikel 16, 3e lid van de statuten der N.V. Nederlandsche spoorwegen, voor dit doel heeft kunnen op brengen. 4. Nieuwe tekorten, welke zich naderhand mochten voordoen, worden op dezelfde wijze gedelgd als met betrekking tot het aanwezige tekort onder 3 is voorgesteld. Koersen van de Ochtendbeurs te Amsterdam van heden van 10.30 uur tot 11.25 uur. Kon. Olie 300 1/2—1 1/4. Philips 198. AKU 35—1/8 Lever Bros en Unilever 128 1/81/2. Beth. Steel 41 3/4—2 U. S. Steel 35 1/2—5/8 Shell 8 3/8 Commonwealth 1 1/16 Kennecot Coper 25 7/813/16 WISSELKOERSEN AMSTERDAM 10.15 uur. Londen 8.81 3/4 Berlijn 75.57 1/2 Parijs 4.99 Brussel 32.01 Zwitserlaind 42.46 New York 188 3/8 12 uur. Londen 8.81 11/16 Berlijn 75.56 1/2 Parijs 4 99 Brussel 32.01 Zwitserlaind 42.46 Kopenhagen 39.35 Stockholm 45.45 Oslo 44.30 New York 1.88 11/32 Italië: Vrije lire 9.95. Reislire 9. Bankpap. 6.40 maakt men uit één boom, en... één lucifer is al voldoende om 100.000 boomen te verwoesten VOORBEURS TE AMSTERDAM. De berichten omtrent de internationale po litieke verhoudingen laten zich iets beter be- oordeelen in zooverre de kwestie Dantzig zich minder gevaarlijk laat beoordeelen. maar voor het overige is alles bij het oude gebleven. Van den internationalen politieken toestand gaat ten opzichte van de wisselmarkt op het oogenblik echter niet veel invloed uit, omdat de kabinetscrisis de aandacht vraagt. In ver band met de onzekerheid omtrent de ontwik keling van de interne politiek constellatie wordt een afwachtende houding aangenomen. Mutaties van beteekenis vielen hedenmorgen niet op te merken. De Amerikaansche dollars waren onveranderd en golden 1.88 5/16 1.88 3/8, zonder dat het Nederlandsche egali satiefonds actief behoefde te worden. De prijzen, welke werden vernomen waren voor Britsche ponden 8.81 Vz8.82, voor Fran- sche francs 4.98 3 44.99 1 4, voor Belga's 31.9932.03, voor Zwitserache francs 42.44 42.48 voor Duitsche marken 75.5575.58. De Scandinavische deviezen waren onver anderd. In de noteeringen op de termij nmarkt was zoo goed als geen verandering gekomen. Tijdens het niet-officieele effectenverkeer bestond op de ochtendbeurs een goed prijs houdende tendens, die in hoofdzaak ontleend werd aan de kleine stijging in Wallstreet. De Amerikaansche fondsen werden vrijwel algemeen iets hooger afgedaan; ook de locale aandeelen waren goed gedisponeerd. MIDDELBARE SCHOOL VOOR MEISJES ,,'T KOPJE". Toegelaten tot de eerste klasse: Pinella van Alphen, Lili André de la Porte, Anne-Marie Bayerthal, Connie Beels, Dies je Beker, Else Bentz van den Berg (voorw.), Trijntje Blok, Eveline de Boer, Marga Boissevain, Gustel Brandt, Paula Cohen, Beatrice Diepenveen, Eva Götte (voorw.), Etty Groenevelt, Lous de Groot, Gerda Hamer, Hester van Hardenbroek, Johan na Hofkamp, Hetty van Huizen, Frieda Kal, Liesje Klatte, Rose-Marie Koene. Greetje Kors- man, Willy Lagerwerf, Dolly Landman, Anneke van Marken (voorw.), Sonja Niehans, Amy Ra- mondt, Reina Sondaar, Lietje Stoop, Mieke Theyse, Hanneke Thomas, Thia Tjaden, Tine Vet, Noortje de Vries, Ida van de Wall Repelaar. Toegelaten tot de tweede klasse: Eugènie van Ysselsteyn. Bevorderd van 1 naar 2: Lottie Bard, Marga ret van Boetzelaar, Hans van Dam, Liesbeth Dyserinck, Coco van Essen, Lout Fontein, Gerda Goedkoop, Hannie Graper, Guutje Groenevelt,1 Gisela Hauptmann, Mies van der Hell, Marietta de Koek van Leeuwen, Mieke Lubberink, Emmy van Marken, Gerda Markus, Suus van der Meyden, Lien van Olphen, Wetka von Saher. Wolly den Tex, Merula van Till, Ineke Vette- winkel. Afgewezen 2. Van 2 naar 3: Beppie Bekker, Gon van Beu- sekom, Titi van den Broek, Paula Broerse (voorwaardelijk), Loukie Cohen, Fiet van Dam, Els Delbrück, Cathrien Dryber, Jeanet Duinker, Ank Fabius, Toos Glerum, Inge Hauptmann, Lia Holtmanns, Mienske Janssen, Willy Jonker, Meta Leeksma, Willy van Marken, Ank Mees ters, Ditta Nienhuis, Elly van der Plaat, Koos Semplonius, Lulu Stoop, Mieke Tameling, Mar tha Unger, Tineke de Vries, Hilde Weyburg. Afgewezen 4. Van 3 naar 4: Maja Aberson, Netty Broeksma, Joop Duinker, Anny Hamer, Inga Holdert, Leny Keg, Els Kerkhoven, Willy Kloppenburg, Herma Kolkmeyer, Ans Kruyshoop, Elisabeth Neuer- burg, Coby Smits, Coby Storkmeyer, Emilie Strick van Linschoten, Thecla van Styrurn, Eta Talsma, Leny van der Veen, Gien- Veninga, Maryke de Vries, Maria, von Winning. Afgewezen 2. Van 4 naar 5: Ineke Bijl, Nora Crommelin, Jeantje Dyserinck, Lous de Flines, Iet de Groot, Mies van 't Hooft, Eva Laan, Map de Lestrieux. Hendrichs, Dodo Memelinck, Anneke Muller, Mia Reynders, Liesje Spoelder, Gusta Bakker, Louise van Aldenburg Bentinck, Nel de Breuk, Gerda Graper, Ans van Haselen, Hilly Hoog land, Carla Jansen, Nori Kramer, Doorke Lim burg, Janny Melema, Edmée Naessens, Anneke Nijland, Nelly Rot, Moele Schor, Meike Semplo nius, Nel Straakenbroek, Neelke Vonk. Afgewezen 3. Een „ijzeren long" van Philips. Na langen tijd van intensieven arbeid en minutieuse voorbereiding is Philips er inder daad in geslaagd, een „ijzeren long" te bou wen, die, volgens de bouwers, in vele opzich ten tal van voordeelen heeft boven de in Ame rika, Engeland en Zweden gefabriceerde toe stellen. In verband met de moeilijke verzorging van den patient in de respirator van Drinker heeft men bij Philips gemeend de practische toe passing van dit principe geheel te moeten wijzigen, teneinde voornoemde moeilijkheid te ontgaan. Hierin is men gezien het bereikte resultaat bijzonder geslaagd De essentieele wijziging bestaat hierin, dat de ruimte met fluctueerenden druk zoo groot gemaakt Is, dat hierin niet alleen een of twee kinderen of een volwassene kunnen woi'deix opgenomen, doch tevens de medicus of de ver pleegster door een deur in de geheele metalen cabine kunnen binnentreden, zoodat de pa tient kan worden behandeld, resp. verzoi-gd, zonder onderbreking van de kunstmatige ademhalingsfunctie. In een afgesloten ruimte onder de matras is het pompaggregaat voor electrische- en in noodgevallen voor handaandrijving onder gebracht. Door een bijzondere constructie van dit toestel was het mogelijk, ondanks den betrekkelijk grooten inhoud van de cabine, de aandrijving zeer licht te maken. Wanneer de spanning van het electrische net mocht afvallen, kan nu door een zuster, zelfs ge durende meerdere uren. het werk van den motor worden overgenomen. In de cabine kan zoowel onder- als overdruk, of desge- wenscht alleen ondei-druk worden geprodu ceerd De bedden zijn zoo uitgebalanceerd, dat de patiënt gemakkelijk in een achtci-over hellenden stand kan worden gebracht, met het hoofd naar beneden gericht (ligging van Trendelenburg). Deze ligging is van veel be teekenis als voorbehoedmiddel tegen het ont staan van longontstekingen tijdens de ver pleging. Duitsche activiteit te Triest. PARIJS 13 Juli (Havas). Een speciale ver slaggever van de Excelsior in Zwitserland schrijft, dat gisteren te Zurich berichten bin nenkwamen, volgens welke Italië de haven van Triëst voor den tijd van tien jaar aan Duitsch land zou hebben verpacht. Duitschland zou toe stemming hebben gekregen, te Triëst nieuwe silo's en groote dokken te bouwen, en het zou voornemens zijn er een luchtvaartbasis aan te leggen. Ook zouden er scheepsbouwwerven wor den opgericht. Zeker ls, dat de Duitschers op het oogenblik in de haven van Triëst groote werken uitvoeren. Sedert de inlijving van Oostenrijk werd de geheele uitvoer van dit land over Hamburg ge-( leid en heeft Triëst 1.200.000 ton van zijn ver voer verloren. eens de suprematie ter zee veroverde. Be la ngicehkende vertaling van Portugeesch boek over den ondergang der Armada Ter herdenking van het derde eeuwfeest van den roemruchten zeeslag bij Duins, die op 21 October 1639 plaats vond, heeft de marine- vereenigïng een Holandsche vertaling het licht doen zien van het werk van den Portugeeschen schrijver Don Francisco Manuel de Melo (1608 1666): De strijd in het Engelsche Kanaal. Dit boek behandelt de overwinning van Maarten Harpertszoon Tromp op de Tweede Armada onder de Oguendo. waardoor de Engelschen en Hollanders de macht ter zee aan de Spanjaarden voorgoed ontnamen. Het boek is gedeeltelijk een ooggetuige verslag van dezen, voor ons land zoo bijzonder belangwekkenden, strijd ter zee, daar de schrijver zelf bij alle gebeurtenissen, die hij in zijn boek weergeeft tegenwoordig is ge weest. De eerste Portugeesche uitgave verscheen in 1660 en het is dr. M. de Jong, die het initia tief nam om ook een Nederlandsche vertaling van dit belangrijke historische werk te doen verschijnen. Dank zij de medewerking der marinevereenïging werd dit mogelijk gemaakt en daardoor is thans iedereen in staat zich nog eens een duidelijk beeld te vormen van den grooten strijd om de suprematie der zee, die in den zomer van het jaar 1639 in het Kanaal plaats vond. Uitvoerig worden in het boek de voorberei dingen van den tocht der Armada door Don Francisco beschreven. Over het begin van den strijd schrijft hij o.a.: In de opstelling der Spanjaarden was geen enkele methode te bespeuren. De verbouwe reerdheid van sommige kapiteins, de onerva- renheid van andere, vergrootten de wanorde. Het Duinkerker eskader, dat nog een gunstige uitzondering vormde, volgde het Koninklijk Admiraalschip. Wat de overige schepen aan gaat: elk daarvan waar het zich ook bevond, deed zijn best om goed te laten zien, dat het van plan was op den vijand los te gaan. Admi raal Oguendo (de leider van de Armada) werd geheel in beslag genomen door nuttelooze y del heid; hij wenschte, dat hem persoonlijk alle eer der overwinning te beurt zou vallen. Het resultaat was, dat hij zich zelf en de zijnen van de zege beroofde om haar den vijand in den schoot te werpen iets, wat dikwijls geschiedt, als men in zijn verblinding zijn doel wil be i-eiken langs een weg, die zich juist van dat doel verwijdert". Op boeiende wijze vertelt Dom. Francisco verder hoe de Spanjaarden de overwinning, die voor het grijpen lag, verspeelde door inplaats van door te varen, waardoor de Hollanders op de klippen te pletter zouden zijn geloopen, stil gingen liggen. Op behendige wijze wist toen Tromp de krijgskans te doen keeren en na een gevecht dat tot in alle détails uitvoerig be schreven wordt, de Spaansche vloot te vernie tigen. Dat de schrijver niet alleen uitstekend de ge beurtenissen waarvan hij getuige was, weet weer te geven doch ze ook, zooals de meeste schrijvers uit die dagen, van philosofisch com mentaar voorziet, bewijst de laatste passage Van dit zeer lezenswaardige boek. „Ook de Hollanders, schoon de natuur, de List en de Fortuin aan hun zijde streden, ver loren eenige schepen en meer dan duizend man geluk in den krijg wordt duur gekocht en met tranen, bloed en menschenlevens door de overwinnaars betaald!" /CtlEEP/ T'JUMtlV HALCYON LIJN Rozenburg 12 van Rotterdam naar Lubec. Stad Schiedam, 11 v. Narvik n. Vlaardingen. Stad Dordrecht, Vlaardingen n. Gothenburg p. 10 Skagen. HOLLAND—AMERIKA LIJN Blommersdijk 12 v. Rott. n. Baltimore. Statendam 11 v. Rott. te New-York. Veendam 11 v. Rott. te New-York. Dinteldijk, Rott. n. Vanc. 10 v. Bermuda. Delftdijk, Rott. n. Vanc. 8 v. Champerico. Lochavon, Rott. n. Vanc. 11 te Newport. Spaarndam 10 v. Galveston n. Rotterdam. Bilderdijk, Philadelphia n. Rott. via Antw. 11, 250 mijl ZW van Valentia. HOLLAND—AFRIKA LIJN Bloemfontein 12 van Beira te Rotterdam. Nijkerk (uitr.) 11 van Antwerpen p. 12 (v.m.) Vlissingen. Meliskerk (uitr.) 10, 200 mijl Z. v. L. End. HOLLAND—WEST-AFRIKA LIJN Maaskerk (uitr.) 11 van Dakar. KON. NED. STOOMBOOT MIJ. Agamemnon 11 van Stamboul n. Izmir. Ariadne 11 van Gdynia naar Kopenhagen. Bacchus 12 v. New-York n. La Guayra. Fauna, Stammoul n. Amsterdam p. 11 Ouess. Nero 10 van Christobal n. Puerto Barrios. Odysseus 11 v. Kopenhagen naar Gdynia. Simon Bolivar 12 van Curasao n. S. Marta. Theseus 12 van Oporto te Amsterdam. Vesta 12 van Venetië te Triest Vulcanus 11 van Bari te Catania. Telamon 10 van Philadelphia n. Para. Barneveld 10 van Corral te Tocopilla. Boskoop 9 van Callao te Valparaiso. Breda, Chili n. Amsterdam 9 van Callao. Mars, Rotterdam n. Oran p. 10 Ouessant Berenice, 12 v. Amst. n. Hamburg. Perseus 12 v. Amst. n. Kopenhagen. Stuyvesant, Amst. n. Barbados 12 v. Dover. KON. HOLLANDSCHE LLOYD Westland 12 v. Amsterdam n. Hamburg. MEYER CO's SCHEEPVAART MIJ Achilles, Japan n. Rott. 11 v. Singapore. Glengarry, Dairen n. Rott. 11 te Singapore. Glenearn, 10 v. Yokohama n. Rotterdam. Laertes, Amst. n. Java 12 van Suez. Polydorus 12 v. Batavia te Amsterdam. Phrontis 12 v. Hamburg te Amsterdam. ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA LIJN Alphacca (thuisr.) 11 v. Rio Jan. Alhena (thuisr.) 11 v. St. Vincent. ROTTERDAMSCHE LLOYD Brastagi (uitr.) 11 v. Port Said. Bantam (thuisr.) 11 te Genua. Tapanoeli (thuisr.) vertr. 13 (n.m. v. Lvp. Weltevreden, 12 v. Middlesbro te Rotterdam. Baloeran (thuisr.) 12 te Marseille. Indrapoera 12 v. Rotterdam n. Batavia. Soekaboemi (thuisr.) 11 van Padang. Garoet (thuisr.) p. 11 Finisterre. STOOMVAART MIJ NEDERLAND Johan de Witt (uitr.) 12 van Algiers. Tarakan (kampeerreis) 12 te Merok. Marnix 12 v. Batavia te Amsterdam. Simaloer (thuisr.) 11 van Marseille. Johan van Old. (uitr.) 11 v. Singapore. Poelau Roebiah, (thuisr.) 11 v. Singapore,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1939 | | pagina 2