Haarlem's Dagblad Audt teg Tour de France. Hervonden rust. !Beian&stettuu} Honderden bedienden ontslagen Dr. Colijn Het Belangrijkste 57c Jaargang No. 17203 Uitgave Loorens Coster, Maatschappij toot Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Poatgirodienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Donderdag 20 Juli 1939 Abonnementen per week f 0.25. p. maand f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco pet post f3.55. losse nummer» 6 cent per ex. Advertentiën1-5 regel» f 1.75, elke regel meer f 035. Reclame» f 0.60 per regeL Regelabonnementstarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60, elke regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek. Er zijn vele menschen die het verloop van een schaaktournooi nauwkeurig volgen of schoon zij nauwelijks torens van pionnen kunnen onderscheiden, geen flauw begrip van de spelregels hebben en van het orthodox Koninginnegambiet of de Fransche partij met de Rubinstein-variant even ver verwijderd zijn als van het Sanskrit of de Dalaï Lama. Even zeer zijn er menschen die met dagelijkschen aandacht het verloop van den Tour de France, wielerwedstrijd over 4000 K.M. rond Frank rijk, bestudeeren zonder dat zij het ooit in hun hoofd zouden halen op een wielerbaan of naar een wegwedstrijd te gaan kijken. Niet alleen hun maatschappelijke intellectueele noteering maar soms ook hun eigen oordeel omtrent de wijze, waarop zij hun tijd moeten besteden, verbieden hen dat. Niettemin: men heeft zijn kleine zwakheden en volgt dus den kamp in de krant. Is het gansche leven trouwens niet één groote verzameling van wedstrijden? Be vindt men zich zelf niet steeds in zijn Tour de la Vie, de Ronde des Levens, en kent die soms niet zijn zware Pyreneeën-étappes, met bergruggen, „cols", om van te rillen? Komen wij niet allen tegenover zorgen, moeilijkheden en hindernissen te staan die als even zoovele Cols d'Aubisque, d'Aspin et du Tourmalet op onze levenspaden verrijzen? Loopen velen onzer niet herhaaldelijk gevaar, in een alge- meene valpartij betrokken te worden? En pogen de ambitieuzen onder ons niet immér weer, van het groote peloton weg te loopen en een beslissenden voorsprong te nemen? Er zijn tienduizenden, wellicht honderddui zenden zulke stille volgers van den Tour de France en andere wedstrijden, waarmee zij eigenlijk niets te maken hebben, in dit land. Ik ben er langzamerhand zeker van, want velen verraden door een enkel woord, één en kele maal geuit, hun belangstelling. Toch heeft vaak zelfs hun huiselijke kring er geen vermoeden van. Zij geneerén zich er lichtelijk voor. Geen enquête op den grondslag „Wat leest het Nederlandsche volk bij voorkeur?" zou hun aantal ooit onthullen. Zij zouden hun wetenschappelijke lectuur opgeven, of hun vaktijdschriften, hun klassieke auteurs of des noods de werken van Trygve Gulbranssen of die van Edgar Wallace. Maar zeker niet den Tour de France. Toch geeft die zoo'n aardig levensbeeld. Toch voelt al wat leeft met kracht, al wat vi taal is, voor het wedstrijd-element in ons aller bestaan. En toch is het zoo begrijpelijk dat men dezen Tour verkiest boven zoovele andere, die nog grooter van opzet maar veel minder sportief, ja vaak gruwelijk unfair zijn. Denkt u maar eens aan den Tour de la Diplomatie of wel Tour des Nations, niet te verwarren met de Société des Nations of wel Volkenbond, vergeefsche poging tot vaststel ling van een wedstrijdreglement. En denkt u ook maar eventjes aan de Ronde om het Gou den Kalf, zoo vaak ten tooneele gebracht in de dagen toen Nederland nog opera's zag op voeren. Want in de populairste aller opera's, Gounod's Faust, was het een der geliefdste aria's waarin „vorsten en volken hun dolle ronde om het verachtelijk idool dansen". En is de wereld ervan verlost geraakt door de af schaffing van den gouden standaard? Neen. De wielrenners trappen hun dolle ronde om Frankrijk. Zij bestaat nu al lang. Zij is ont staan uit een anderen wedstrijd: de concur rentie tusschen sportbladen, die elkaar over troefden door steeds vervaarlijker wielerwed strijden uit te schrijven tot het sport-dagblad „l'Auto" in letterlijken zin de grens bereikte met het uitschrijven van den Tour de France Zoo was de Tour bij zijn schepping al een overwinning op zichzelf. Natuurlijk is de Nederlandsche publieke be langstelling sterk toegenomen, sinds er land- genooten meerijden. In de annalen der Faam. grillig samengesteld als zij altijd zijn, heeft sindsdien onze grootste levende romancier, Arthur van Schendel, zijn naamgenooten Al- bert en Anton van Schendel, wielrenners, ont moet. Er moge eenige wederkeerige verwon dering over dit samenzijn wezen. Maar men is en blijft voorloopig in glorie vereend. Dan gaan we prat op een fietsheld met den klas- siek-aandoenden naam Dominicus, op een ander met den in voetbalklassieken beroem den naam De Korver, op zekeren Hellemons maar het meest op zekeren Lambrichts, een nieuwe coryphée, die uit Limburg moge komen maar daar toch geen bergruggen van twee duizend meters hoogte kan hebben leeren be klimmen en afstormen zooals hij dat doet. Na negen étappes is hij vijfde in het algemeen klassement! Na meer dan zestig uur rennen *«eft hij minder dan tien minuten achter stand op den leider, den drager van de gele leiderstrui, „le maillot jaune", den Fransch man Vietto. Zegt u dat niets? Kunt gij dat met onverschilligheid lezen? Ontwaakt niet even in u de hoop dat deze zoon van onze goedmoedige en gastvrije Zui delijkste provincie, die voor het eerst in den Tour uitkomt, hem zou kunnen winnen? Ze ker, het is niet waarschijnlijk. Maar je weet het toch maar nooit. En het is zooveel pretti ger en gezelliger lectuur dan de dolle Ronde der Bewapening (Tour des Armements) of de even dolle Ronde van het Wantrouwen (Tour de Méfiance) opleveren. Een zorgelooze ver kwikking nadat ge die dagelijksche wedstrijd verslagen gelezen hebt Zelfs Luxemburg maakt een kans. Het heeft één geweldigen renner, Mathias Cle mens. Als wij het niet halen hoop ik dat Luxem burg het haalt. R. P. We zijn aan 't eind van 't lezen van de namen, Van hen en haar, geslaagd voor een examen, Het lot der tobbers is nu wel beslist; 'k Veroorloof mij, om elk geluk te wenschen, Van heel die horde flinke jongemenschen, Die het diploma weer te halen wist. Wel mogen zij na al dat harde zwoegen, Een tijdje luieren voor hun genoegen, Ze zijn bevrijd van 't zwaard van Damocles; Al zullen nieuwe zorgen voor hen komen, Zij kunnen nu een poosje rustig droomen. Vrij van den druk van cijfer en van les. Er zijn er echter die het pleit verloren, Hun is de zelfvoldoening niet beschoren. Hun pogen heeft, waardoor dan ook, gefaald; Al hoeven ook zij tijdlijk niet te zwoegen, De rust brengt hun geen onverdeeld genoegen, De groote krachttoer moet nog eens herhaald. Maar 't heeft geen zin om lang te blijven kniezen, Zij hoeven heusch den moed niet te verliezen, Straks roept het werk, het is vacantie thans; Een jaar verlies begroot natuurlijk even, Er komen vele jaren en het leven, Biedt, zij 't wat later, hun dezelfde kans. Een jonge geest laat zich niet neder drukken, Het volgend jaar, wat drommel, zal het lukken, Wat is een jaar in 't leven van een mensch; Laat hen ook nu van vrijheid profiteeren, En na de spanning zich eens amuseeren, Ik zend hun graag mijn besten toekomst- wensch. P. GASUS. voor „De Wereld van Morgen" Salarissen van Tentoon- stellingspersoneel verlaagd NEW YORK 20 Juli (Reuter). Whalen, de president van de wereld tentoonstelling „De wereld van morgen" heeft medegedeeld, dat met ingang van 1 Augustus a.s. de salarissen en loonen van het personeel der wereldtentoon stelling, van hoog tot laag, met 10 pro cent zullen worden verminderd. Deze maatregel, welke ook voor Whalen geldt, is genomen aangezien op de tentoonstelling weinig bedrijvigheid heerscht en het aantal bezoekers niet zoo groot is als werd verwacht. Studenten protesteeren door in het meer te springen! Eenige honderden leden van het personeel zijn' ontslagen. Hoewel het juiste aantal niet bekend is, wordt gesproken van 500 tot 600, doch het kunnen er ook duizend of meer zijn. De meeste employées namen het volgens Reuter nogal kalm op, doch een groep studenten, die bij de afdee- ling inlichtingen werkten of als gids optraden, hebben gedemonstreerd. Het verluidt, dat de geheele af deeling inlichtingen, waaraan 276 per sonen werkten, is opgeheven. De studenten zijn uit protest tegen hun ont slag in het meer van de tentoonstelling in de buurt van het standbeeld voor George Washing ton gesprongen en hebben daarin rond ge waad. Zij vormden spreekkoren. Sedert begin Jul komen per dag 100.000 per sonen minder op de tentoonstelling dan noodig is om haar te doen rendeeren. tracht nog steeds te formeeren. Ernstige botsing. P. T. T.-auto zwaar beschadigd. Hedenmorgen pl.m. 6 uur zijn 2 vrachtauto's in botsing gekomen bij het kruispunt van het viaduct Kruisweg-Rijksweg. Een wagen van de P.T.T. kwam uit de richting Hoofddorp, terwijl een vrachtauto vna een ijsfabriek uit de richting Den Haag naderde. De auto van de ijsfabriek kwam niet, zooals gewoonlijk, boven over het viaduct, doch ging den benedenweg langs. Een botsing kon niet uitblijven. Met een hevigen slag vlogen de beide wagens tegen elkaar. De ijsauto werd totaal vernield, terwijl de wagen van de P.T.T. aan de voorzijde zwaar bescha digd werd. De bestuurders kwamen er met een paar on- beteekende wonden goed af. De Rijkspolitie was spoedig ter plaatse en stelde een onderzoek in naar de schuldvraag. Haarlem's nieuwe raad Alle benoemingen aangenomen. Naar wij vernemen hebben thans de dames en heeren die, op grond van de laatste verkie zing, benoemd waren tot leden van den Haarlemschen gemeenteraad, de benoeming aan genomen. In de plaats van Mr. A. Beets die zooals men weet bedankt had, werd inmiddels reeds benoemd verklaard mevrouw Mr. E. A J. ScheltemaConradi. De nieuwe raad is dus thans volledig. Nederlandsche sleepbooten sleepten Britsch dok. ROTTERDAM, 20 Juli. De Nederlandsche zeesleepbooten „Zwarte Zee" en „Thames" van L. Smit en Co's Internationalen Sleepdienst, welke een 31.000 tons droogdok voor de Engel- sche admiraliteit van Portsmouth naar Alexandrië sleepten, zijn heden met het dok behouden op haar bestemming aangekomen. De sleepboot „Witte Zee" heeft het transport geconvoyeerd. De reis over den ruim 3000 mijl langen af stand heeft 26 dagen geduurd, zoodat een ge middelde snelheid van 120 mijl per dag be houden is gebleven. De reis heeft zich door gunstig weder gekenmerkt, terwijl zich geen bijzondere voorvallen hebben voorgedaan. De sleepboot „Witte Zee" heeft estafette diensten verricht, zooals het scheepnemen van mail en provisie voor de bemanning van het dok zoowel als voor de sleepbooten, te Gi braltar en Malta. Conferentie op Het Witte Huis. Over het Joodsche vluchtelingenvraagstuk. Op de vergadering van de intergouvernemen teele commissie voor het vluchtelingenvraagstuk heeft de Amerikaansche vertegenwoordiger, Mv ron Taylor, namens Roosevelt den voorzitter en de ondervoorzitters uitgenoodigd tot een con ferentie op het Witte Huis in de eerste week van September voor de bespreking van het vraag stuk der vluchtelingen uit Midden-Europa. Verder heeft de voorzitter voorgesteld, dat men afwijkt van het tot dusverre in acht genomen be nomen beginsel, volgens hetwelk geen enkele regeering den vluchtelingen directen steun zou verleenen. De Vertegenwoordigers van de Ver- eenigde Staten, Frankrijk, Brazilië en de Domi- nicaansche republiek wilden deze kwestie aan hun regeeringen voorleggen. Nader wordt gemeld, dat op de conferentie te Washington de Vereenigde Staten. Engeland. Ne derland, Brazilië en Argentinië vertegenwoordigd zullen zijn. Naar schatting hebben gedurende het jaar 1938 120.000 tot 140.000 vluchtelingen Duitsch land verlaten. Voor de eerste vier maanden van 1939 wordt het cijfer op 29.000 geschat. Daarbij komen nog degenen, die met hulp van andere or ganisaties Duitschland verlaten hebben en de genen, die zonder hulp of op illegale wijze zijn geëmigreerd. Slechts een deel van al deze men schen heeft zich duurzaam gevestigd en het is van het grootste belang, dat ook de andere vluch telingen permanente haardsteden krijgen. In de vergadering te Londen heeft Emerson een rapport ingediend over het werk van de vluchtelingen in verschillende landen. De com missie is van oordeel, dat in San Domingo ruimte is voor 29.000 gezinnen, terwijl volgens de voor- loopige rapporten op het eiland Mindanao van de Phillippijnen tienduizend gezinnen zich zouden kunnen vestigen, mits zij geschikt zijn voor land bouw en industrie. Met toestemming van de Fransche regeering zijn onderzoekingen gedaan op Nieuw Caledonië. Britsclie vliegtuigen boven Frankrijk. Te half twee gistermiddag vlogen 75 Britsche vliegtuigen over Lyon. Te half vier verschenen zij opnieuw boven de stad, in Noordelijke rich ting vliegende. Te 17.15 uur verschenen 24 vliegtuigen in ge vechtsformatie boven het centrum van Parijs. Zij vlogen in dc richting van Engeland. Kapitein Balfour, de onderstaatssecretaris van luchtvaart, maakte deel uit van de bemanning van een der Wellingtonbommenwerpers, welke met andere vliegtuigen, in totaal honderd, waar bij Whitley bommenwerpers en Blenheims, een tweede oefenvlucht over langen afstand boven Frankrijk hebben gemaakt. Toen de toestellen Parijs passeerden vlogen zij met geweldige snelheid op groote hoogte. Op hun tocht zonder tusschenlanding zijn deze vlieg tuigen ook boven Marseille geweest. Groote brand in Londen. LONDEN, (Reuter) Brand is uitgebroken in de groote hal van de Londensche groen- tenmarkt nabij de Theems. De vlammen wa ren tot op een afstand van ruim 3 K.M. zichtbaar. De brandweer moest alles in het werk stel len om te voorkomen dat het vuur de South- wark Kathedraal in de nabijheid aan tastte. Om één uur was het vuur gebluscht. De Kathedraal bleef geheel onbeschadigd. De inspectiereis van Göring. BERLIJN, 20 Juli (Havas) Gisteravond is maarschalk Goring op zijn inspectietocht door het Rijnland met zijn jacht „Karin II" te Duisburg aangekomen. Vandaag zal Göring zijn reis voortzetten in het Roergebied. Zender Droitwich door den bliksem getroffen. Gisteravond even na zeven uur werd de zender Drotwich door den bliksem getrof fen, waardoor hij onbruikbaar werd. Korten tijd later werd de oude zender Daventry in gebruik genomen. Raskolnikof buiten de wet gesteld. Het opperstè gerechtshof van de Sovjet- Unie heeft 17 Juli j.l. de zaak behandeld van den vroegeren gezant van de Sovjet Unie in Bulgarije, Raskonikof, behandeld en is tot de slotsom gekomen, dat hij zijn post heeft ver laten en is overgeloopen naar het kamp van de vijanden van de Sovjet-Unie. hij heeft ge weigerd naar de Sovjet Unie terug te keeren en overeenkomstig de artikelen 319 en 320 van het wetboek van strafrecht van de Sovjet Unie, handelend over het buiten de wet stel len van ambtenaren en burgers der Sovjet- Unie in het buitenland, die overloopen naar het kamp der vijanden van de arbeiders klasse en boeren en weigeren naar de Sovjet- Unie terug te keeren. uitgevaardigd op 21 No vember 1929, heeft het hof Raskolnikof bui ten de wet geplaatst. Duitscli vliegtuigwrak op zee. Bemanning omgekomen? Op zee is het wrak van een Duitsch vliegtuig gezien met het kenteeken „S. D. 6" .drijvend op het water. Men weet niet, of de vijf leden van de bemanning, die in het vliegtuig hoeren, zich hebben kunnen redden. Het wereldcongres voor Moreele Herbewapening. Het wereldcongres voor moreele herbewa pening is gisteren te Hollywood geopend. Er werden verschillende telegrammen van voor aanstaande personen voorgelezen. Roosevelt zegt in zijn telegram, dat een wereldprogram ma van moreele herbewapening het gevaar van een gewapend conflict ongetwijfeld zal verminderen. De Britsche minister Kinsgsley Wood zegt, dat de wereld dringende behoefte heeft aan een reveil van de moreele en geeste lijke waarden, indien men een voortdurenden vrede en een voortdurende welvaart wil verze keren. Het congres, waarop 25 naties vertegen woordigd zijn, zal tien dagen duren. Dr. Colijn is er niet in geslaagd enkele van de demissionaire R.K. Ministers bereid te vinden met hem in een kabinet in zee te gaan. Volgens „De Maasbode" zou dr. Colijn aan de heeren Ch. J. I. M. Welter en mr. M. P. L. Steenberghe een portefeuille hebben aangeboden, doch deze zou den het aanbod hebben afgewezen. De formateur heeft ook nog besprekingen ge voerd met prof. mr. A. C. Josephus Jitta, tegen woordig partijloos, vroeger vrijzinnig democraat. Naar de N. Rott. Crt. meent te weten, zou prof. Jitta echter te kennen hebben gegeven zich om gezondheidsredenen niet voor het ministers-ambt beschikbaar te kunnen stellen. De formateur heeft Woensdag voorts nog be sprekingen gevoerd met mr. J. A. de Visser, proc. generaal bij 't gerechtshof te Arnhem, die de Chr. Historische beginselen is toegedaan. Te zijnen huize heeft dr. Colijn Woensdag avond een onderhoud van een uur gehad met prof. ir. I. P. de Vooys, directeur van de Alg. Kunstzijde Unie. Daarna bracht minister H. van Boeyen nog een bezoek van ongeveer drie kwar tier aan den minister-president. Het woord is aan Quintilianus: Het is gemakkelijker veel te doen dan lang bezig te blijven. Reconstructie van het Joego- Slavisch kabinet? Sympathie voor de „as" zou bekoelen. BELGRADO (United Press) 20 Juli. In politieke kringen alhier is men van oordeel, dat de mogelijkheid bestaat, dat men in de naaste toekomst tot een reconstructie van het Joego slavische kabinet zal overgaan om de regeering een meer uitgesproken Pro-Anglo Fransch slem- pel te geven. Sommige politieke waarnemers meenen te hebben opgemerkt, dat de recente pro-as sym pathie alhier aan het tanen is, ja er gaan zelfs geruchten, dat het bezoek van prins Paul aan Londen en Parijs hiermede gedeeltelijk samen hangt. Men verwacht, dat indien het tot een hervor ming van het kabinet mocht komen, de verte genwoordiger van de oud radicale partij, Lazar Markovich minister zal worden; hij zou dan de portefeuille van binnenlandsche zaken krijgen. De veronderstelling als zou de Joego-Slavi- sche sympathie voor de as bekoelen vindt haar verklaring in de niet bevestigde berichten, die in militaire kringen de ronde doen als zou Joego slavië niet voldaan zijn over Duitschland's tekortkoming in zake de levering van wapenen aan Belgrado. Men hoort dan ook beweren, dat in verband hiermede de minister van financiën Djuritsjtich, die momenteel te Parijs is, den Franschen premier zou polsen over mogelijke bewapeningscredieten aan Joego-Slavië. De Russische vloot demonstreert. Eenheden van de Russische vloot, die in de Oostzee oefenen, zijn gisteren door Zhdanof, een lid van het politieke bureau en Kuznetzof, commissaris voor de marine, geschouwd. Kuznetzof heeft in een toespraak verklaard: Wij hebben eenschitterende vloot gereed, welke zoo noodig het land tot den laatsten druppel bloeds zal verdedigen." Op 24 Juli zal te Moskou een vlootdag wor den gehouden, waarbij ook delegaties van de verschillende vlootgroepen aanwezig zullen zijn. Poolsch beambte te Zoppot gearresteerd. DANTZIG 20 Juli (Havas). De politie van Dantzig heeft te Zoppot een beambte der Pool- sche posterijen gearresteerd. De beweegredenen voor deze arrestatie zijn onbekend. De overstroomingen in Mexico. MEXICO 20 Juli (Havas-A. N. P.) Zes wijken van de stad Puebla zijn volkomen ver nield door de overstrooming van de San Francisco. Tot dusverre zijn ruim 100 slacht offers gemeld. De materieele schade is onbere kenbaar. De autoriteiten organiseeren hulp verleening. Vredesbijeenkomst te Stockholm. STOCKHOLM. 20 Juli (Reuter).— Een groote vredesbijeenkomst zal op 13 Augustus worden gehouden aan den voet van het vre- desmonument, dat opgericht is bij het oude fort van Eda aan de Zweedsch-Noorsche grens. De ministers van buitenlandsche zaken van Zweden, Noorwegen, Denemarken en Finland zullen waarschijnlijk daarbij aanwe zig zijn. Het thema der bijeenkomst zal „Noor- sche samenwerking" zijn. De aanleiding tot de bijeenkomst is het 25- jarig bestaan van het monument. Leiders van Scandinavische en Finsche vredesorganisaties zullen het woord voeren, hun redevoeringen zullen per radio worden uitgezonden. HEDEN: 14 PAGINA'S. Engelsche soldaten voeren slachtvee voor de concessie te Tientsin aan. BINNENLAND. P Dr. Colijn voert vele besprekingen om tot formatie van een kabinet te komen. BUITENLAND. In Dantzig zijn 20 ex-marxisten gearres teerd, die het plan hadden de gasfabriek te vernielen. Door verbranding van een kabel is de steen koolmijn Limburg-Maas verstoken van electriciteit. 1200 arbeiders bevinden zich onder den grond. De Engelsclie begrootingsdebatten worden verkort. SPORT. Ritmeester Sirtema wint het Springconcours te Hoofddorp. Het Sportgesprek van dc week. ARTIKELEN, enz. R. P.: Tour de France. Mr. Elias: Ik ontdek. Amerika. Van een specialen verslaggever: Het Neder landsche leger waakt aan onze grenzen en kusten. A. K. v. R.: „Adam" In Blackpool. H. D. Vertelling: Reclame. Voor de Vrouw. De Burgerlijke Stand van Haarlem ls opge nomen op

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1939 | | pagina 1