Haarlem's Dagblad
(Hittegolf
9Cetste£
Mouwtcfue?
De Komkommertijd.
Buskruit ontploffing
twee dooden.
Jongetjes onder achteruit
rijdende vrachtauto
gekomen.
Het Belangrijkste
57e Jaargang No. 17208
Uitgave Lonrens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en AJgem. Drukkerij N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
TelefoonDirectie 13082, Hoofdred, 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Woensdag 26 Juli 1939
Abonnementen per treek f 0.25. p. maand
f 1.10. per 3 mitnndcn f 3.25 franco per
post f 3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advcrtcntiën i 1-5 regel» f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclame» f 0.60 per regeL
Regelabonnementstarieveu op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regel» f 0.60, elke
regel meer f 0.15. Groentje» tie rubriek.
Op het eertijds zoozeer nieuwslooze tijdperk,
dat de zomervacanties plachten aan te geven,
valt niet meer te rekenen. Waardoor was het
zoo nieuwsloos? Eenvoudig omdat de men-
schen, wier daden en woorden het meeste
nieuws pleegden te verwekken, op reis gingen
en daarbij niets belangrijks deden of zeiden.
Een weldadige ontspanning viel aldus niet
alleen aan het individu, maar aan gansch het
menschelijk gebeuren ten deel. En de zeeslang
dook op, later opgevolgd door zijn zoon, het
monster van Loch Ness, omdat er toch iets
moest zijn om over te praten.
Zoo was de goede oude komkommertijd.
Wat rest ons daarvan? Zeker, er gaan meer
menschen dan ooit met vacantie. Maar de
mannen van de belangrijkste woorden en
daden schijnen dat in steeds minder mate te
doen. Of wel: zij doen het zoo dat zij elkaar
aflossen, zoodat er steeds genoeg thuisblijven
om de gemeenschap in beweging en onrust te
houden. Het is een slecht systeem en het kan
niet goed voor de menschheid zijn. Ook wordt
het zoo ruim toegepast, dat men niet eens
meer uitsluitend de schuld aan de politici kan
geven. Waarom bijvoorbeeld de Amsterdam-
sche Bank en de Rotterdamsche Bank nu
juist in Juli tot haar samenwerking, of con
centratie, of belangengemeenschap, op den
duur blijkbaar fusie, moesten besluiten is niet
duidelijk. Zij hebben er zeker haar employés
verdriet mee gedaan, die nu middenin of vlak
vóór hun vacantie plotseling op de benauwen
de mogelijkheid der opheffing van bijkanto
ren onthaald worden.
In de binnenlandsche politiek schijnt men
ons niet veel meer komkommertijd te willen
gunnen dan in de buitenlandsche, waarin
men hem niet meer kent. Vroeger werd de in
vloed van ministers-vrouwen in alle landen
hoog geschat, en terecht. Al bemoeiden de
meesten zich niet rechtstreeks met de politiek,
zij waren niettemin van de hoogste beteekenis
voor den arbeidslust, de goedertierenheid,
het algemeen welzijn en het humeur van haar
excellente echtgenooten. Ik neem aan dat dit
nog zoo is. Maar haar invloed op den gang van
zaken in de ministeriëele gezinnen moet iet
wat verminderd zijn, sinds zij toelaten dat in
Juli een crisis inplaats van een vacantiereis
uitbreekt en wekenlang duurt, met alle span
ningen en conferenties, aan zooiets verbon
den.
Nu is er een nieuwe regeering en zeven van
de elf oude excellenties kunnen vroolijk de
wei in gaan, als ik mij deze uitdrukking mag
veroorloven. Maar de vier overige, plus de
zeven nieuwe, staan er slecht voor met hun
vacantie-kansen, tenzij de Kamer hen onmid
dellijk nog ten val mocht brengen, hetgeen
niet waarschijnlijk lijkt. Mocht het wel gebeu
ren dan is er weer een crisis
Het zou belangwekkend zijn het oordeel van
de diverse huisartsen der diverse groote man
nen eens te vernemen. Dat is helaas niet mo
gelijk, omdat zij aan hun beroepsgeheim ge
bonden zijn. Maar ik geloof te mogen veron
derstellen, dat zij man voor man zouden er
kennen dat deze met-zorgen-beladen patiën
ten een flinke vacantie noodig hebben. Vis-
schen, zwemmen, pootje-baden desnoods, in
eük geval in een andere omgeving vertoeven
en in geen geval staatszaken! Goed be
schouwd is het ons aller belang dat deze en
andere mannen, die in zoo groote mate over
ons maatschappelijk lot beschikken, gezond
en dus goed gehumeurd blijven. Het is een
landsbelang dat zij niet vermoeid, prikkelbaar
of dat schijnt nog erger moedeloos wor
den. Ik zou alles voelen voor een klein wetje
waarbij het nemen van minstens vier weken
vacantie in de zomermaanden aan de leden
der regeering zou worden voorgeschreven. De
directeur-generaal van de Volksgezondheid,
die nu van Sociale Zaken is weggehaald en
bij Binnenlandsche Zaken ingedeeld, zou er
best eens bij minister Van Boeyen op kunnen
aandringen. Die is een van de blijvers uit het
oude kabinet.
Internationaal bekeken ziet de ondergang
van den komkommertijd er nog bedenkelijker
uit. Niets, maar dan ook heelemaal niets, duidt
op een komende vacantie voor Adolf Hitler,
Benito Mussolini, Neville Chamberlain,
Edouard Daladier plus hun voornaamste mi
nisters, hun generaals en admiraals enzoo-
voorts. Evenmin zien de vacantiekansen van
den Poolschen president Moscicki en van
maarschalk Smigly-Rydz er hoopvol uit. In
welken toestand moeten al deze menschen
tenslotte geraken? Het kan niet goed wezen.
Ook niet voor de gezamenlijke volken, die op
hun bekwaamheid in het vermijden van we
reldoorlogen moeten blijven hopen. Interna
tionale bemiddeling op politiek of economisch
gebied schijnt nog steeds uitgesloten te zijn.
Maar zou men niet bescheidenlij k kunnen be
ginnen met een Vacantie-Pact, bepalend dat
al de heeren er gelijktijdig vier weken tus-
schenuit gingen? De heele wereld zou her
ademen, alle beurskoersen zouden stijgen
vanwege de gevaarlooze maand en al de
machtigen zouden in veel betere conditie en
vooral in veel beter humeur, dan waarin zij nu
verkeeren, terugkomen.
Misschien denkt u dat ik grapjes maak.
Heelemaal niet. Vraag de meening van uw
huisdokter maar eens. Hij zal, met den hem
kenmerkenden ernst, beamen dat het Vacan
tie Pact van beslissende beteekenis voor het
heil der menschheid zou kunnen wezen. Dacht
u dat een staatsman minder behoefte aan
vacantie heeft dan u? Hij heeft er meer be
hoefte aan.
Tenslotte zij erkend dat ik zelf ook vacantie
BRITSCHE AMAZONES VOORHEEN EN THANS. Bij een défilé in Aldershot
kon men de Britsche vrouwelijke hulptroepen bewonderen, die zich voor deze
gelegenheid in de oude uniformen van 1909 hadden gestoken.
door Franco van de
Hertog van Maura onderhandelt
met ex-koning Alfonso
Ex-koning Alfonso.
PARIJS, 26 Juli (Havas). De
speciale correspondent van de Excel
sior te Lissabon meent te weten, dat
Franco voor herstel van de monarchie
in Spanje is. Hij heeft vernomen, dat
de hertog van Maura, de Spaansche
monarchistenleider gisteren naar
Lausanne is vertrokken, waar hij ex-
koning Alfonso XIII moet ontmoeten.
Hij heeft tot taak, met den ex-koning
de vorwaraden voor een herstel der
monarchie te bespreken. Volgens den
correspondent zou de ex-koning alleen
dan bereid zijn als regeerend vorst
naar Spanje terug te keeren, als het
Spaansche volk zich door middel van
een volksstemming voor zijn terug
keer uitspreekt.
Ernstig mijnongeluk in België.
Twee dooden.
De „Vingtième Siècle" bericht dat zich Dins
dag een instorting heeft voorgedaan in de steen
kolenmijn „Du HasavT' te Micheroux, in de
schacht, welke „Beau Jardin" wordt genoemd,
waardoor vier mijnwerkers werden bedolven.
Een deel van de galerij, waar de mannen
werkten, stortte op hen neer, zonder dat zij po
gingen konden doen om te vluchten.
Opgeschrikt door het lawaai van de instorting
snelden de arbeiders uit andere galerijen toe en
zij begonnen onmiddellijk met het reddings
werk. Tenslotte slaagden zij er in twee der be-
dolvenen, overdekt met wonden, doch nog le
vend te bergen. De beide anderen waren reeds
gestikt.
Het parket van Luik en de mijnraad hebben
zich naar de plaats des onheils begeven om een
onderzoek in te stellen naar de oorzaak van d.e
instorting.
noodig heb, dit schoone vooruitzicht binnen
eenige weken hoop vervuld te zien en mijn
hart vasthoud of er iets van komen zal als al
die thuisblijvende staatslieden, vermoeid en
geïrriteerd als zij zijn, hun zooveelste opvoe
ring van het sensatie-stuk „Internationale
Spanning" gaan geven. Met mijn vacantie is
geen landsbelang en nog minder een inter
nationaal gemoeid. Maar wel het belang van
dit blad en ook eenigermate dat van zijn
lezers, die heldere en opgewekte, liefst ook
blijmoedige en hoopvolle voorlichting vergen.
Met welk persoonlijk voorbeeld ik alleen maar
zeggen wil, dat ook wij krantenmenschen de
verwording van den komkommertijd van har
te betreuren. Hij was goed voor iedereen. Moge
hij in volle maat hersteld worden!
R. P.
te Utrecht eischt
Te Utrecht is Dinsdag omstreeks 12 urn-
in de werkplaats van het fort „Vossegat",
nabij de Kromhoutkazerne te Utrecht een
hoeveelheid buskruit, tijdens het vervoer
ontploft.
De gevolgen waren zeer ernstig. De werk
lieden V. D. P. en M., beiden uit Utrecht wer
den op slag gedood. De sergeant-majoor A.,
eveneens uit Utrecht, kreeg ernstige brand
wonden aan zijn gezicht en handen.
Het onderzoek is in vollen gang.
De verkoop van Zomerpostzegels.
Aan het Haarlemsche postkantoor.
De directeur van het postkantoor alhier,
zendt ons een staatje, vermeldende de aan
tallen in 1039 en 1938 verkochte zomerpost-
jels, waarvan de overwaarde bestemd is
voor sociale en cuiltureele doeleinden.
Zooals bekend werden de postzegels van 1 y2,
21/2, 3, 5 en 12'/2 cent verkocht voor 3, 5, 6.
8 eix 16 cent. Er werd in 1939 voor 6491.78
verkocht, met een overwaarde van 2.343.31 V2
tegen een totaalbedrag van 8.721.60 en een
overwaarde van 2.867.62y2 in 1038. Verkocht
werden dit jaar 18.173 postzegels vaxx iy2
cent, 19.189 van 3 cent, 14.809 van 2J/2 cent,
19.027 van 5 cent en 15.829 van 12y2 cent.
in Amerika veroorzaakf
honderden heidebranden
^Duizenden menschen slapen
op 't stttand en op de daken-
NEW YORK, 26 Juli (Reuter) In
de Staten New York, New Jersey en
Pennsylvania woeden honderden
heidebranden, als gevolg van de droog
te, die zoo erg is als sedert genera
ties niet is voorgekomen. De boeren
vreezen, dat de droogteperiode teza
men met de vreeselijke hitte, het
totale verlies van vele producten
tengevolge zal hebben. De toestand
is nog verergerd door het tekort
aan water. Duizenden menschen
slapen op het strand en op de daken
teneinde verkoeling te zoeken.
Ze waren achter op
de auto geklommen.
Een knaapje gedood;
zijn vriendje ernstig gewond.
In de Eerste Jan Steenstraat te Amsterdam
is Dinsdagavond te ruim zeven uur een tra
gisch ongeluk gebeurd, waarbij een jongetje
van vier jaar werd gedood en zijn vriendje,
een zesjarige knaap, met zware inwendige
kneuzingen moest worden opgenomen.
De kinderen speelden in de Eerste Jan Steen
straat in de buurt- van hun woning. Een
vrachtauto stopte in de straat tusschen de
eerste Van der Helststraat en de Ferdinand
Bolstraat. De jongens klommen achter op de
auto, doch de chauffeur, die dit merkte,
waarschuwde hen van zijn wagen te gaan.
Even later hij dacht, dat zij aan zijn bevel
gehoor hadden gegeven, zette hij zijn auto
achteruit. De jóngens vielen door den schok
op straat en kwamen onder de achterwielen
van het zware voertuig terecht. De jongste
knaap was onmiddellijk dood. Zijn lijkje werd
naar het Binnengasthuis vervoerd. Zijn ernstig
gewond vriendje werd 111 het Wilhelmina
Gasthuis opgenomen.
De chauffeur, die zeer onder den indruk van
het ongeluk was, is door de politie, die spoedig
ter plaatse was, gehoord. Hem zou geen schuld
treffen.
Britsclie militaire missie naar
Moskou.
Ter bespoediging der onderhandelingen.
LONDEN, 26 Juli. Het besluit der Engei-
sche regeering om een militaire missie naar
Moskou te zenden, men zie pag. 5 heeft
de hoop dat het spoedig tot het afsluiten
van het driemachteinpact komt, doen opleven.
Deze missie zal, zoo is men algemeen van
meening, uit een tamelijk groot aantal per
sonen w.o. eenige der meest vooraanstaande
persoonlijkheden op militair gebied in Enge
land, wo. den samengesteld.
De .Daily Express" spreekt van het zen
den van een admraal of een militaire lucht
vaartautoriteit als leider van de missie, ter
wijl verscheiden marine- en luchtvaartdes
kundigen er eveneens del van zullen uitmaken
Het zenden van Britsche en Fransche militaire
missies schijnt reeds van het begin der on
derhandelingen door de Sovjets geëischt te
zijn. Hun zending zou voor alles erop gericht
zijn om de Russen van de ernstige plannen
der Westersche mogendheden, vooral van
Engeland, om tot een verdrag te komen, te
overtuigen.
In politiek opzicht is het begrip van een
indirecten aanval waaraan Rusland zoo'n
groote waarde hecht, nog niet opgehelderd
maar men vertrouwt dat ook dit probleem
opgelost zal worden. (United Press).
Te groote trouw van neger
bediende.
RALEIGH (Noord-Carolina). 25 Juli. Er
zijn nog te trouwe bedienden. Voor de twijfe
laars volgt hier het bewijs.
Een katoenplanter, Phillips, vroeg Vrijdag
aan zijn negerbediende Marsh goed op zijn auto
te passen, want hij moest een boodschap doen,
welke nog wel even zou duren. „Goed, baas",
zei Marsh, en hij ging geduldig wachten en
blééf wachten tot vanmorgen, toen men hem
uitgeput van honger en dorst in de auto aan
trof. „De baas zei me, dat ik in den wagen moest
blijven en dat heb ik gedaan", luidde zijn ver
klaring.
De baas had zich intusschen al getroost over
het verlies van zijn wagen, dien hij gestolen
waande. „Ik wist niet meer, waar ik hem ge
parkeerd had en Marsh kwam niet meer op
dagen".
(United Press).
II ienduizenden plaatsen jaailijks
GROENTJES in HAARLEMS DAGBLAD.
Waarom?
Omdat het In hun belang en voordeel
is natuurlijk.
DE EERSTE VERJAARDAG van den drieling Beverley, Billie en Betty Hartley,
uit Chicago, werd met het opeten van de traditioneele verjaarstaart gevierd.
Het woord is aan
Montaigne:
Besluiteloosheid schijnt mij
het meest gewone en het
meest in het oog vallende
van de gebreken onzer na
tuur te zijn.
De a.s. wethoudersverkiezing te
Haarlem.
Binnenkort zullen besprekingen plaats
hebben.
Naar ons ter oore is gekomen zullen
binnenkort besprekingen» tusschen ver
tegenwoordigers van verschillende
Haarlemsche raadsfracties plaats heb
ben, waarbij de a.s. wethoudersverkie
zing ondenverp van discussie zal uit
maken.
Naar wij meenen te weten, zou het initiatief
tot deze samenspreking zijn uitgegaan van mr.
F. A. Bijvoet» den voorzitter van de R.K. en de
reehtsche raadsfractie.
Dat vóór de eerste bijeenkomst van den nieu
wen raad in September a.s. overleg gepleegd
wordt over de bezetting der wethouderszetels is
volkomen begrijpelijk. In de eerste plaats keert
wethouder A. G. Boes nie t meer in den nieu
wen raad terug, omdat hij bij de jongste ver
kiezingen geen candidatuur meer wenschte te
aanvaarden.
En in de tweede plaats cs door de verkiezing
van 21 Juni jl. in de politieKe samenstelling van
den raad eenige wijziging gekomen. De verhou
ding links-rechts is vrijwel gelijk gebleven. In
den ouden raad bezetten de R. K. S. P., Christ.
Hist, en Anti-Rev. tezamen 16 zetels en in den
nieuwen raad 17. Het zetelaantal van de ver
schillende partijen echter heeft belangrijke wij
zigingen ondergaan, waarvan die van de vrijz.
dem. wel het sterkste is geweest. Begrijpelijker
wijze is thans nog in geen enkel opzicht te zeg
gen hoe het college van B. en W. in September
zal worden samengesteld. In het verleden zijn
o.m. aan S. D. A. P.-zijde meermalen stemmen
opgegaan voor samenwerking met de R. K. S. P.
beide partijen beschikken over 25 van de 39
zetels maar mogelijk is natuurlijk ook, dat
weer naar een samenwerking op breede basis
zal worden gestreefd.
Duitsche vliegtuigen aan de
Oostkust van Engeland?
LONDEN, 26 Juli. (Havas).
De Daily Mail schrijft, dat de Bi'itsche
luchtmacht groote waakzaamheid betracht
aan de Oostkust van Engeland, aangezien het
de laatste weken herhaaldelijk is voorgekomen,
dat Duitsche militaire vliegtuigen, alleen of in
formatie op groote hoogte vliegend, Engeland
tot op minder dan drie mijl de toegestane
limiet naderden. Zij vlogen o.a, over den
mond van de Theems en van de Humber.
WANDGEDIERTE
RADICALE VERDELGING onder geheimhou
ding en schriftelijke garantie, zonder iets te
beschadigen.
Zuivering Onderneming „RADICAAL"
Gen. Cronjcstraat 135 Telefoon 11657
„Waar anderen faalden, slaagden wij."
(Adv. Ingez. Med.)
HEDEN12 PAGINA'S
HAARLEM EN OMGEVING.
pag.
Binnenkort zullen te Haarlem besprekin
gen gehouden worden in verband met de
a.s. Wethoudersverkiczingen. I
BINNENLAND.
De portefeuilles zün Dinsdag aan de nieuwe
ministers overgedragen. 3
De werkloosheid is in Nederland sinds 1932
sterk gedaald. 9
Een buskruitontploffing heeft in Utrecht
twee dooden geëischt, 9
BUITENLAND.
Er gaan geruchten dat Franco de monarchie
in Spanje zou willen herstellen. 1
Generaal Qucipo de Llano zou een diploma
tieke post in het buitenland gaan be-
klcedcn. 5
Er bestaat kans op een spoedige bespreking
tusschen de generale staven van Engeland,
Frankrijk en Rusland. 5
Tsjang Kai Siek heeft nogeens verklaard dat
China tegen Japan zal standhouden. 5
SPORT.
De start van de „Vierdaagsche" 6
Wals heeft het stayerskampioenschap van
Nederland gewonnen. 6
ARTIKELEN, enz.
R. P.: De komkommertijd. j
H. St.: Voorbije Jeugd. 3
M. H. de Bois: Kunst in Haarlem en daar
buiten. 3
II. D. Vertelling: „Telefoon voor Mattheas"
door Ben Korsten. 4
v. H.: Is de Haarlemmer vergeetachtig? 7
C. G. B.: Van Tonder tot Skagen. 9
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op ~i
