Haarlem's Dagblad
Vier jonge meisjes vinden dood
in de golven.
Cycloon
Fractieleiders
uaat HM. de Hattiupin
Politieke
Merkwaardigheden.
Ondanks waarschuwing toch in zee gegaan.
teistert Woensel
Bij het duiken tegen
basaltglooiïng
gebotst
Het Belangrijkste
57e Jaargang No. 17212
Uitgave Lonrens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodiensi 38810.
Drukkerij: Znider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEKEBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Maandag 31 Juli 1939
Abonnementen per week f0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
post f3.55. losse nummer» 6 cent per ex.
Advertentiëni 1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regeL
Regflabonnomentstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60, elke
regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek.
O
De Augustusmaand naakt zonder toenemend
oorlogsgevaar in Europa. Er hangt stilte om
het door Berlijn en Warschau zoo zwaar „be-
kibbelde" Dantzig. Maar rustig is het in dit
deel der wereld nog heelemaal niet, de bij de
groote mogendheden heerschende achterdocht
schijnt voor geen milder stemming plaats te
maken, men bewapent nog even zwaar en de
politieke merkwaardigheden blijven elkaar
opvolgen.
Zoo bijvoorbeeld in Engeland, waar men de
geschillen met Japan voorloopig heeft opge
lost om de handen in Europa vrij te houden.
Voor handen kunt u ook lezen: zee- en lucht
vloten. De Duitschers beweren dat Engeland
het trotsche hoofd jegens Japan gebogen
heeft en een stuk „prestige" in het Verre Oos
ten verloren, maar anderzijds is gebleken dat
Japan ook nog al wat water in zijn wijn heeft
moeten doen. Intusschen heeft de Engelsche
regeering haar wetsontwerpen tegen Iersche
terroristen erdoor gekregen en exporteert in
vlot tempo verdachte Ieren naar hun vader
land. Zij worden vergezeld door landgenooten
die blijkbaar zichzelf als verdacht beschou
wen en vrijwillig de Iersche Zee oversteken.
Het is een wonderlijke uittocht: men moet
hopen dat hij tevens het einde zal beteekenen
van de bijzonder gemeene en lafhartige aan
slagen, waaraan de I.R.A. zich nu al maanden
lang schuldig heeft gemaakt.
De Fransche politiek is ook niet zonder haar
merkwaardigheden. Het kabinet-Daladier, nu
al sinds een jaar en drie maanden aan het
bewind, heeft in een nieuwe reeks van tach
tig decreten er een uitgevaardigd, waarbij
het leven van de zittende Kamer van Afge
vaardigden, die in Juni 1940 zou moeten
aftreden, verlengd wordt tot Juni 1942. De
socialistische oppositie toont zich tegen dezen
maatregel genomen om partijstrijd in tij
den van buitenlandsch gevaar te vermijden
ofschoon haar kansen op succes bij nieuwe
verkiezingen niet rooskleurig worden geacht.
Dit lijkt dus op oppositie-ondanks-alles, te
meer omdat de afgevaardigden het zeker niet
naar zullen vinden, dat hun mandaat met
twee jaar wordt verlengd. Maar de maatregel
op zichzelf schijnt nogal een erg krachtigen
Ingreep in de spelregels der parlementaire
democratie en het valt op dat de Engelschen,
die niet minder onder den indruk van buiten
landsch gevaar verkeeren, hun verkiezingen
voor het Lagerhuis juist hebben vervroegd in-
pl'aats van uitgesteld. Die riskeeren dus wèl
den partijstrijd in tijden van gevaar.
Men kan allerlei vernuftige argumenten
aanvoeren om dit verschil te verklaren maar
zal er de kern van de zaak toch niet mee kun
nen ontloopen. Die kern ligt in het feit, dat
het Engelsche parlementaire stelsel in wezen
krachtiger is dan het Fransche. Het Lagerhuis
kan zich nog altijd met trots op zijn eerenaam
„Mother of Parliaments" beroepen. Deze eer
waardige Mama geniet trouwer en inniger toe
wijding, tot in de uren van de ergste beproe
vingen en van anderer twijfel toe, dan al haar
kinderen op het vasteland. Al zijn de meesten
ook al aardig oud én al hebben sommigen
hunner zwaarder beproevingen moeten door
maken dan Moeder-zelf. Zooals ook de
Chambre des Députés, wier 68-jarig leven
ontstellende episoden heeft gekend en die nu
weer in een toestand van tijdelijk machts
verlies verkeert, die op zichzelf geen bewijs
van haar zelfvertrouwen is. Wel maakt Frank
rijk als mogendheid in dezen tijd een indruk
van groote, sterk toegenomen kracht, die niet
het minst gewekt wordt door de stilte waarin
men daar werkt, alle geschillen en spektakels
opzij heeft geschoven en het financieele bestel
en bedrijfsleven in weinige maanden tijds vol
komen gesaneerd.
Anders staan de zaken blijkbaar in Spanje.
De vaak geuite verwachting, dat het in Fran
co's ingewikkelde partijen-groepeering spoe
dig zou gaan kraken, als de oorlog eenmaal
uit was, is zich gaan bewaarheiden door ruzie
tusschen de generaals. Generaal Yague- en
generaal Queipo de Llano schijnen min of
meer in ongenade te zijn gevallen. De laatst
genoemde wordt nu ambassadeur in Argenti
nië. Als vanouds schijnt de machtspositie der
beroepsmilitairen weer in de kern der Spaan-
sche kwestie te liggen en het is een beetje
moeilijk niet te lachen als een minister ver
klaart „dat Spanje zich in een overgangstijd
bevindt". Heeft iemand het sinds menschen-
heugenis ooit in een anderen toestand ge
kend? Voor de zooveelste maal kan het zich
nu gaan 'bezig houden met de vraag: pro of
contra de monarchie, en als Alfonso XHI of
zijn jongste zoon, prins Juan, tenslotte koning
mochten worden zal dat wel niet geschieden
met erg veel zekerheid omtrent de toekomst.
In ons eigen land zet de kabinetscrisis zich
nog voort. De Koningin zal vandaag en morgen
de zes voornaamste fractieleiders ontvangen,
zoodat de aanwijzing van den nieuwen for
mateur men verwacht vrij algemeen dat
het mr. dr. L. N. Deckers zal zijn wel niet
later dan Woensdag zal geschieden. De poli
tieke perscommentaren geven inmiddels geen
bijzonder helderen indruk van den staat van
zaken.
Maar blijkbaar wordt een kabinet van R.-K.,
S. D. A. P. en V. D. nog het waarschijnlijkst
geacht en sommigen duiden het aan als R R R
(Roomsch-Rood-Rose) waarbij de Avondpost
de namen van Ir. Albarda, Prof. Dr. G. van
den Bergh, W. Drees, Dr. J. van den Tempel en
Dr. v. d. Waerden als de waarschijnlijke
„minlstrabelen" der S. D. A. P. naar voren
beeft gebracht. R. P.
Vreeselijk ongeluk te
Castricum aan Zee.
aan
E^n ongeluk met vreeselijke ge
volgen heeft groote ontstelte
nis teweeg gebracht onder de
duizenden bezoekers, die Zondagmid
dag verkoeling zochten op 't strand te
Castricum aan zee. Vier meisjes van
18 tot 20 jaar, de zusters E. en A. Sol
en de zusters J. en H. M. Bakker,
allen uit Amsterdam, zijn bij het
baden in zee door den vloed verrast
en jammerlijk verdronken. Slechts
korten tijd later gaf de zee haar prooi
terug en konden de lijken worden ge
borgen.
De vier meisjes waren Zondag naar Castri
cum gekomen om een dag aan het strand
door te brengen. Zij huurden bij de badin
richting een strandtent, die zij voorbij de
paviljoens aan den Noordkant plaatsten.
De badman, die op het gereserveerde ge
deelte het toezicht op de baders uitoefent, had
de dames gewaarschuwd niet te gaan zwem
men op de plaats, welke zij op het oog had
den. In de eerste plaats is daar de zee door
„trekgaten" zeer gevaarlijk en ook is er geen
deskundig toezicht. Bovendien zijn op het
strand waarschuwingsborden geplaatst.
Helaas hebben de jonge meisjes
deze waarschuwingen in den wind
geslagen.
Zij zochten juist op die gevaarlijke plaats
verkoeling in de verleidelijke zee. Zonder dat
iemand er iets van merkte voltrok zich het
drama. Waarschijnlijk zijn de meisjes door
den vloed verrast en zagen zij geen kans meer
het veilige strand te bereiken. Door de on
weerstaanbare kracht van den onderstroom
werden zij zeewaarts getrokken. Toen begon
de wanhopige strijd tegen het water. Niemand
heeft een kreet om hulp gehoord. Totdat een
lid van de Reddingsbrigade iets zag drijven in
het water op eenigen afstand van de kust.
De brigade trok er op af. De mannen vonden
de lichamen van twee meisjes. Snel werden
de lichamen naar het strand gebracht, snel
werden hulpmiddelen aangeveerd, geneeskun
dige hulp werd ingeroepen, helaas, het was
alles vergeefsche moeite. Na eenige uren ge
tracht te hebben met zuurstofapparaten de
levensgeesten weer op te wekken moesten de
pogingen worden opgegeven. De doktoren
konden niet anders dan den dood constateren
Kort na elkaar spoelden ook de lichamen
van de beide andere slachtoffers aan. Ook hier
kon geen menschelijke hulp meer baten.
De vreeselijke gebeurtenis verwekte onder
de duizenden strandbezoekers een ontzettende
consternatie.
Burgemeester Sloet was spoedig ter plaatse
en leidde persoonlijk het onderzoek. Men wist
nog altijd niet wie de slachtoffers waren. In
de strandtent bij de kleeren van het vierta.
vond de politie een briefkaart, die een belang
rijke aanwijzing opleverde. Onmiddellijk wer
den de families met de verschrikkelijke ge
beurtenis op de hogte gebracht. Het bleek
dat de slachtoffers woonden aan den Osdor-
perweg 240 en Sloterweg 400 te Amsterdam
De lijken werden in het lijkenhuis van de
gemeente ondergebracht.
Bijna nog een slachtoffer.
Bijna had de zee nog een slachtoffer ge
maakt. Een bader, die ook al op een gedeelte
zonder toezicht in zee was gegaan en in
levensgevaar verkeerde, kon op het laatste
oogenblik door leden van de reddingsbrigade
met behulp van een lijn worden gered.
Groote overstroomingen hebben Opper-Silezië geteisterd. De Oder trad buiten
haar oevers en geheele landstreken kwamen onder water te staan.
Materieele schade groot
Enkele personen gewond
Tijdens het hevige onweder en de zware
slagregens welke zich Zondagavond over het
grootste deel van ons land hebben ontlast, zijn
de inwoners van Woensel (gem. Eindhoven)
tegen middernacht opgeschrikt door een
noodweer, gepaard gaande met een zwaren
storm, welke gedurende eenige seconden tot
een cycloon werd.
Daken van huizen werden afgerukt, eikeboo-
men werden ontworteld en de electrische lei
dingen werden gestoord. Het mag dan ook een
wonder worden genoemd, dat het aantal ge
wonden niet meer dan zeven bedroeg, van wie
alleen een dertigjarige vrouw min of meer
ernstig werd getroffen door een vallend stuk
muur. Het feit, dat velen in de getroffen wijk
nog niet thuis waren van de kennis in Eind
hoven, speelt daarbij een groote rol.
Het was ongeveer kwart voor twaalf toen
een hevige rukwind gedurende enkele seconden
ver de arbeiderswijk in het zuidwesten van
Woensel joeg. Op het Celciusplein werd een
achttal woningen totaal vernield.
Alleen een dertigjarige gehuwde vrouw in
de Newtonstraat, die te bed lag, kreeg van
een omvallende muur een brokstuk op het
gelaat, waardoor haar neus als het ware werd
afgestooten. Deze vrouw is naar het Binnen
gasthuis te Eindhoven vervoerd. Alle anderen
konden thuis worden geholpen.
Op het Pastoor van Arsplein werd de linker
zijgevel van de kerk van den H. Pastoor van
Ars ernstig beschadigd. Een hoek werd uit
den gevel losgerukt en een groot stuk muur
waaide als ware het een licht houten beschot'
om.
In de Edisonstraat en op den Boschdijk en
Oirschotschedijk werden zware eikeboomen,
in het geheel een twintigtal, ontworteld.
WANDGEDIERTE
RADICALE VERDELGING onder geheimhou
ding en schriftelijke garantie, zonder iets te
beschadigen.
Zuivering Onderneming „RADICAAL'
Gen. Cronjéstraat 135 Telefoon 11657
„Waar anderen faalden, slaagden wij."
(Adv. Ingez. Med.)
WEEKBERICHT
Coöp. „Vooruitgang" U.A.
BESSENSAP, nieuwe oogst, 2 fl. 25 ets.
HUISHOUDZEEPper kilo's pak 16 ets.
Nog goedkooper dan zachte zeep.
EXTRA KWALITEIT.
Roomboter per pond 74 ets.
Slaolie per fl. a 6y2 maatje 45 ets.
Boterhamworst 1 Vè ons 10 ets.
MET DIVIDENDBONS.
(Adv. ingez. Med.)
Commandant Burgerwacht vraagt
ontslag.
De commandant van de Vrijwillige Bur
gerwacht Haarlem, de heer C. L. Becking,
heef met ingang van 1 Januari 1940 aan
den burgemeester van Haarlem eervol ont
slag verzocht.
Nader deelt de heer Becking ons mede. dat
hij zijn ontslagaanvrage grondt op het feit,
bij de Burgerwacht, niet alleen te Haar
lem maar in het geheele land) in den laat-
sten tijd het accent verlegd wordt van het
militair naar economisch en technisch ter
rein gasbescherming, luchtbescherming,
enz.)
De heer Becking meent, dat dit het doel
van de Burgerwacht niet kan zijn. Maar
deelt met dit oordeel niet, komt het mili
tair karakter van de Burgerwacht geheel op
aen achtergrond, dan kan een oud-militair
niet langer commandant van de Burgewacht
zijn en moet zijn plaats naar de meening van
den heer Becking, worden ingenomen door
een burger.
De heer Becking legde er nog den nadruk
op dat er geen sprake van oneenigheid tus
schen commandant en bestuur is; de ver
houding tusschen beiden laat niets te wen-
schen over.
Het woord is aan
Swift:
Zonder eenvoud kan niets
menschelijks de volmaakt
heid bereiken.
Naar wij vernemen zal H.M. de Koningin in
den loop van heden en morgen de fractie
leiders van een zestal fracties in de Kamer
ontvangen.
De a.s. blijde gebeurtenis.
Winkels zullen tot 12 uur, café's tot
2 uur open mogen blijven.
Burgemeester en Wethouders van
Haarlem hebben bepaald:
a. dat de gemeente-secretarie en
alle andere gemeentelijke instellingen
behalve de hieronder genoemde op
den dag, volgende op den dag van de
geboorte van een Koninklijken Prins
of een Koninklijke Prinses, zullen
zijn gesloten.
b. dat geopend zullen zijn:
lo. het bureau van den Burgerlijken Stand
(des voormiddags van 9 tot 10 uur en voor
reeds overeengekomen bezoeken op dien dag
van 9 tot 11 uur; het voltrekken der voorge
nomen huwelijken gaat door;
2o. het kantoor van het Havenwezen aan
den Koudenhorn;
3o. de Stads-Apotheek op de uren, welke
nader aan het gebouw der Stads-Apotheek
zullen worden bekend gemaakt;
4o. het koelhuis van het Openbaar Slacht
huis (des voormiddags van 7 tot 8 uur);
5o. de gemeentelijke Bank van Leening doch
alleen indien de sluiting op Zaterdag plaats
heeft, en dan uitsluitend van 3 tot 5 uur voor
het afhalen van beleende panden;
6o. het Gemeentelijk Laboratorium voor
Pathologische Bacteriologie (Zondagsdienst)
7o. de Gemeentelijke Zwem- en Badinrich
tingen (des voormiddags van 7.30 tot 10 u.);
c. dat op den dag der sluiting werk
zaamheden als het ophalen van vuil
nis en asch enz. niet zullen geschie
den;
d. dat dan niet toegankelijk zijn de
gemeentelijke sportterreinen;
e. dat op den dag der geboorte
(mits deze niet valt op een Zondag)
en den onmiddellijk daarop volgen
den dag de winkels tot 12 uur des
nachts geopend mogen zijn en krach
tens besluit van den Burgemeester
de tapperijen beide dagen tot des
nachts 2 uur geopend mogen zijn,
onder bepaling, dat in de gelegen
heden, waarvoor een muziek- en/of
dansvergunning is verleend, die ver
gunning op die dagen zal gelden tot
des nachts kwart voor twee.
Indien de geboorte op een Zaterdag
plaats heeft, zal als onmiddellijk
daarop volgende dag worden be
schouwd. de daarop onmiddellijk vol
gende Maandag.
Reeds vanmorgen had het gemeenteperso-
neel muren, dakpannen en boomen zooveel
mogelijk weggeruimd, doch de straten, waar
huizen werden vernield en boomen ontworteld,
zijn voor het verkeer afgezet
Ook het electrische net was gestoord. De
electrische trein uit de richting Roermond,
welke te twee uur des nachts te Woensel moest
arriveeren, kon pas om vier in het station
binnenloopen.
DE MIDDELBURGSCHE COURANT WORDT
NEUTRAAL
De Middelburgsche courant, tot nog toe een
in Zeeuwsche liberale kringen zeer bekend dag
blad. zal met ingang van 1 September a.s. door
de firma G. W. den Boer te Middelburg als neu
traal Dagblad worden uitgegeven. De directeur
hoofdredacteur Dr. S. S. Smeding wordt opge
volgd door den heer J. S. Sybrandi, thans chef
der redactie van de Middelburgesche Courant.
Negen tien ja rige
jongeman om 't
leven gekomen
Zondagmiddag waren eenige jongelui in de
Vliet te Voorschoten aan het zwemmen en ge
bruikten daarbij een stapel hout als afzet-
plaats voor een duiksprong.
De 19-jarige H. van M. uit Voorschoten nam
op deze wijze een sprong, doch is daarbij waar
schijnlijk met het hoofd tegen de basalt
glooiing gebotst, waardoor hij bewusteloos ge
raakte. In bewusteloozen toestand en met een
groote wond aan den schedel werd hij uit het
water gehaald. Leden van de E.H.B.O. hebben
onder leiding van dr. C. J. Kerkhof geruimen
tijd getracht door kunstmatige ademhaling
en met behulp van een zuurstofapparaat de
levensgeesten op te wekken, doch zij mochten
daarin niet slagen. Ter plaatse is het slacht
offer geestelijken bijstand verleend.
Tragisch was dat de ouders van den jonge
man op een vacantiereis waren en men hen
niet kon bereiken, zoodat het stoffelijk over
schot naar de woning van een familielid is
vervoerd.
Onrustige elementen in
Britsch-lndië roeren zich weer.
Volgelingen van fakir van Ipu
plunderen dorpen.
BOMBAY, 31 Juli.
Na verscheidene maanden pauze be
ginnen de onrustige bewegingen aan
de Noord-West grens van Indië. die
onder den invloed van den veelge-
noemden fakir van Ipu staat, weder
op te leven. De opstandelingen heb
ben reeds verscheiden steden en dorpen
overvallen en talrijke gijzelaars met
zich meegenomen. Bij een overval op
een dorp in het Kahat-district zou
den de inboorlingen zware verliezen
hebben geleden toen de Britsche
militairen het vuur op hen openden.
In het dorp Bannu werden 200 per
sonen door de Engelschen gearres
teerd toen zij op het punt stonden
om den fakir hun aanhang te betui
gen.
Intusschen zijn de Engelschen tot
scherpe maatregelen overgegaan om
de verbinding tusschen den fakir en
enkele afzonderlijke stammen onmo
gelijk te maken. In verband hiermede
heeft de majoor van Noord-Waziristan,
Bacon, den leiders van de stammen
met blokkade bedreigd, Ingeval zij op
standelingen in hun gebied onder
brengen. (United-Press.).
DE MULO-EXAMENS.
Zaterdag slaagden te Haarlem voor het B-
diploma: M. H. H. Krooneman en R. de Jong,
beiden te Zandvoort; A. L. Timmer te Haarlem.
Voor het A-diploma: J. Enthoven, J. Mulder,
G. F. Hoekstra, W. van Huis, A. C. Bottinga, A.
Plu, L. G. Heintzberger, L. J. van Huystee, B.
C. Andriesse, J. J. van Andel en J. G. Buur,
allen te Haarlem; J. Snijders te IJmuiden-Vel-
sen; A. Paap, W. van Solingen en A. H. Ver-
hage, allen te Zandvoort; J. G. Boegschoten te
Bloemendaal.
Hiermede zijn de examens te Haarlem afge-
loopen.
Een moedige redding.
Knaapje uit den Heerensingel gehaald.
Zondagmiddag te ongeveer twee uur geraakte
de 7-jarige L. H., die in den Heerensingel aan 't
visschen was te water. De knaap werd gered
door den 50-jarigen voorbijganger, de heer B. v.
V., die zich ofschoon hij een splinternieuw
ocstuum aan had, geen oogenblik bedacht en
te water sprong. De jongen is in zijn woning
aan den Heerensingel verbonden daar hij een
vischhaak in zijn kin had gekregen. Later is de
wond in het St. Elisabeths Gasthuis gehecht. De
moedige redder woonde eveneens aan den
Heerensingel.
Malaria-epidemie eischt slacht
offers.
BATAVIA. 31 Juli (Aneta) Van wel
ingelichte zijde wordt vernomen, dat in de
kampongs Lontir. Selatip en Banjawaka in
de dessa Lontar, in het onderdistrict Maoek,
malaria heerscht. Door het tijdig ingrijpen van
het bestuur kon erger worden voorkomen Tot
dusver zijn twintig personen overleden.
HEDEN: 12 PAGINA'S
HAARLEM EN OMGEVING.
pag.
H.M. de Koningin zal heden en morgen lei
ders van een aantal Kamerfracties ont
vangen. 1
Te Castricum zijn vier jonge meisjes, die
ondanks waarschuwingen in zee waren ge
gaan. verdronken. 1
De Commandant van de Haarlemsche Bur
gerwacht vraagt ontslag. 1
Hoe de braiulbluschdemonstratics te Haar
lem verliepen. 4
BINNENLAND.
Te Woensel heeft Zondagavond een cycloon
ernstig huisgehouden. 1
Massa-bijeenkomst van dc Christen-Jeugd te
Amsterdam. 3
Openbaar onderzoek naar de ramp van de
Ekster. 3
Vice president van Raad van State bij H.M.
de Koningin. 3
BUITENLAND.
De Fransche regeering neemt strenge maatre
gelen voor dc veiligheid van den staat. 9
In de Sovjet Unie heeft een vliegtuigongeluk
aan eenige luchtvaartdcskundigen het le
ven gekost. 9
Bij een bombardement op de Chineesche stad
YVoclsjang werden 60 personen gedood. 9
SPORT.
De jongste spelers van Stormvogels winnen
het Adspiranten Jubileumtournooi van den
II. V. B. om den wissclbcker van Haar
lem's Dagblad. 5
Het Ncderlandsche Watcrpoloteam verliest
te Doctinchem van Hongarije en België 5
De Tour de France werd door den Belg Syl-
vère Maes gewonnen. 8
ARTIKELEN, em.
K. P.: Politieke merkwaardigheden. 1
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op g
