Haarlems Dagblad TEXEL vacantieoord bij uitnemendheid Hef Belaogrïjlkste De Moedgever. cJCazwidscheperi H. M. de Koningin ontvangt den voorzitter THeuwe hilteqaty over de Ver. Staten der Tweede Kamer. 57e Jaargang No. 17214 Uitgave Lonrens Coster, Maatschappij voor Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij iV V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, hijkantoor Soendaplein 37. Poatgirodienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. Telefoon: Directie 13082, Hoofd red. 15034 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 Admin. 10724, 14825. Soenduplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P W. PEEREBOOM EN KOBER'I PEEKEBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Woensdag 2 Augustus 1939 Abonnementen per week f 0.25. p. maand f 1.10. per 3 maanden f 3.25 franco per poel f 3.55 losse nummert 6 cent per ex. Advertentiën 1-5 regel* f 1.75, elke regel meer f 0,35. Reclames f 0.60 per regeL Regelabonnementstarieveu op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regel» f 0.60. elke regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek. Het woord is aan Mare Monnier: De sterkste is niet hij die de meeste kracht heeft, maar hij die volhardt. Wereld-duurrecord voor lichte vliegtuigen verbeterd. SPRINGFIELD (.Illinois) 2 Augustus (Havas- A. N. P.) De gebroeders Moody hebben het wereld-duurrecord voor lichte vliegtuigen ver beterd, aangezien zij 219 uur en 43 minuten in de lucht hebben vertoefd. Het oude record stond op 218 uur en 43 minuten. De broers, die gebruik maken van een eendekker met een motor van 55 P.K., hebben besloten nog door te vliegen. Voltooiing van den Indischen oorlogsreservevoorraad BATAVIA 2 Augustus (Aneta/A. N. P.) Bij den Volksraad is ingediend een tweede aan vullende begrooting voor het departement van oorlog voor het dienstjaar 1939. Hierbij wordt onder het hoofd „Uitgaven in Nederland" een bedrag van f 70.800 aange vraagd voor de opleiding van officieren, als aandeel van Nederlandsch-Indië in de voor 1939 nog noodzakelijk gebleken voorzieningen inzake huisvesting en rijkunstig onderricht. Verder wordt voor uitgaven in Indië aange vraagd f 7.654.800 ten behoeve van een verdere completeering der oorlogsreservevoorraden, ma chines voor de aanmaak van munitie, aanschaf fing van vlieginstructiematerieel ter versnelling van de vliegeropleiding, aanvulling en vervan ging van het materieel voor verlichting, en den versnelden bouw van kampementen en wo ningen. In de memorie van toelichting wordt opge merkt, dat tot deze maatregelen eerst in 1940 zou worden overgegaan, doch inmiddels is ge bleken, dat de ten uitvoerlegging nog in dit be- grootingjaar mogelijk is. Voorts wordt nog een bedrag van f 32.300 aangevraagd voor excursiën, expedities, ma noeuvres, meerdaagsche oefeningen, enz., waar omtrent in de memorie van toelichting wordt medegedeeld, dat tijdens de exploratie van het bovenstroomgebied van de Digoelrivier van wege de Mijnbouw Mij. Nederlandsch Nieuw Guinea, veelvuldig aanraking met de bevolking is verkregen en dat het noodig wordt geacht dit contact, ook na de binnenkort te verwachten beëindiging van de exploratiewerkzaamheden, onderhouden. Dit is mogelijk door uit breiding van het patrouilleeren van het garni zoen te Tanah Merah, waarvan de kosten op f 10.000 worden geraamd. De overblijvende f 22.300 zijn bestemd voor de verbetering van de spoorwegemplacementen te Tjimahi en Setjang, ten behoeve van verzekering van con centratie in het vervoer in oorlogstijd. ©P het eiland Texel vertoeven thans zooveel personen als er nimmer te voren zijn geweest. De bevolking, groot S000 zielen is sedert Zaterdag bijna verdubbeld. Alleen 1800 kampeervergun- ningen zijn rqpds uitgegeven voor kam peeren. Verschillende hotels en pensions, alsmede clubhuizen hebben voor deze en de volgende week tal van aanvragen om pension moeten weigeren. Niet alleen bij strand en zee, doch op zeer veel boer derijen over geheel Texel zijn vacantie- gangers in pension. HF.DEN: 12 PAGINA'S HAARLEM EN OMGEVING. pag- De Cruquius wordt gerestaureerd. 3 Werkloosheid in Haarlem blijft afnemen. 6 BINNENLAND. Critiek op het instituut van de kweekeling met acte 3 Britschr admiraliteit koopt 86 moderne trawlers. 3 Politie doet inval in een speelhol. 3 BUITENLAND. Roepicnië heeft, nadat zich ernstige grens incidenten hadden voorgedaan, de scheep- vaarlnndcrhandelingen met Hongarije af gebroken. 5 Een scheepsongeluk in de Philippünen eisch- te 44 dooden. 5 De Duitschers zouden het plan hebben ge matigder in het Protectoraat op te treden. 5 SPORT. P. A. Lammerts van Bueren: Het spelpeil van cricket in ons land is gezakt. 6 Nederland won bij het waterpolotournooi om den Ilorthy-bcker van Frankrijk. 6 ARTIKELEN, enz. R. P.: De Moedgever. 1 J. H. dc Bois: Kunst in Haarlem en daar buiten. 3 II. D. Vertelling: Systeem. 4 .Thr. dr. B. de Jong van Beek en Donk: De internationale ondcrwijsconferentie te Ge- nève. 5 Stephen King Hall: Na mijn reis door Duitschland 7 Van onzen Brusselschen correspondent: Brugge gedenkt Hans Memling. 7 Van onzen Berlijnschen correspondent: Dant- zig en Gdingen. u Zomersymptomen. De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge nomen on g Karei Lotsy moge een bekend Nederlander zijn in de kringen van het verzekerings-wezen, de massa des volks kent hem in andere quali- teit. Tal van overwinningen heeft het Neder landsch Elftal te danken aan de stoere en bezielende toespraken waarmee hij de voet ballers ertoe heeft weten te brengen, hun beste kunnen te geven en tevens het belang van de ploeg boven het eigenbelang te doen gelden. Dat laatste noemt de EngelschAian met een korte, kernachtige uitdrukking, waarvoor wij in onze taal geen even pittige vertaling bezitten: team-spirit. Gisteren moest het Nederlandsche waterpolo zevental in de wedstrijden om den Horthy Cup tegen Frank rijk uitkomen en aangezien het tegen België nogal smadelijk verloren had, en gebrek aan zelfvertrouwen getoond, wendde de trainer zich tot Lotsy. Eén enkele „donderspeech" van Karei had zooveel invloed dat de Franschen, even sterk als de Belgen geacht, met 5-2 ver slagen werden. Ik vermoed dat Lotsy de gevolgen van dit uitstapje op watersportgebied zal ondervin den. Want er zijn meer takken van sport wel ker vertegenwoordigers in dezen tijd behoefte toonen aan zelfvertrouwen. Dit geldt met name de cricketers, die tegen een Engelsch tour-elftal een poover figuur hebben geslagen en ook onze tennis-sterren. Er zijn er natuur lijk nog meer maar ik vermoed dat Lotsy be zwaar zal maken tegen de opgaaf, hen alle maal te gaan bezielen met moed, zelfvertrou wen en „onderlingen samenhang". Het lidmaatschap van het Nederlandsch Olympisch Comité moge verplichtingen opleg gen, het kan hem er niet toe nopen als een soort van dr. Coué voor de heelé Nederland sche sport op te treden. Ik noem den naam Coué en heb daarmee al aangeduid dat hetgeen vele sport jongens als een soort geheimzinnige gave van Lotsy schij nen te beschouwen heelemaal niet geheimzin nig is. Wat de apotheker uit Nancy met zijn motto „Eiken dag in alle opzichten gaat het beter en beter" voorstond was trouwens ook heelemaal niet geheimzinnig en evenmin nieuw. Maar dit is een tijd waarin velen moe deloos zijn of althans herhaaldelijk gebrek aan zelfvertrouwen toonen, een tijd waarin eindeloos veel te veel gepraat en ge schreven wordt over „minderwaardigheids complexen". Het sportverschijnsel dat Lotsy met zooveel succes bestrijdt is maar een klein zijtakje van het veel grootere, dat vooral ten aanzien van het Europeesche oorlogsgevaar en van de economische ellende tot uiting komt. Ik heb al eens meer betoogd dat zoove- len nu al jarenlang dien oorlog gevreesd heb ben zonder dat hij gekomen is en dat het resultaat zeer wel kan zijn, dat hij heelemaal niet komt. En ik ben meermalen verwonderd geweest over de uitwerking van de „economi sche moedeloosheid" op jonge menschen die na hun eindexamen of soms al daarvoor schijnen te meenen dat zij toch geen kans op een goede maatschappelijke loopbaan maken. Geen kans? Neen, als zij in die houding vol harden. Maar wèl als zij fut toonen en werk kracht en Initiatief bezitten. Dan maken zij een prachtkans want overal heeft men zulke menschen noodig, die niet opzien tegen hard werken, harder werken dan anderen, en hun hersens zelf willen gebruiken ten dienste van het bedrijf of de instelling waaraan zij een maal, al is het dan aanvankelijk in de nede rigste positie, verbonden zijn. Is er één be drijf van beteek^nis dat niet voortdurend op zoek is naar menschen, die men een onafhan kelijke arbeidstaak kan toevertrouwen? Wordt niet in tallooze gevallen de stichting van filialen uitgesteld tot men eindelijk den geschikten man gevonden heeft om ze te be- heeren? Is het niet steeds weer moeilijk de menschen. te vinden, die de persoonlijkheid, d. w z. het zelfvertrouwen, den moed en de „team-spirit" bezitten om leiding aan het werk van anderen te geven? Geen kans! Voor jonge kerels die durven en volharden zijn er kansen bij de vleet. Maar daar wordt vooral ook die taaie volharding voor vereischt, den moed om teleurstellingen te verduren en opnieuw te probeeren en van eigen fouten te leeren. Als een school Karei Lotsy eens uitnoodigde om haar eind-exami nandi toe te spreken en er zijn nog wel meer menschen behalve Karei die dat zouden kunnen doen, al of niet in een „donderspeech", hetgeen niet bepaald de noodzakelijke vorm is zou die school, in dezen tijd, wellicht ver baasd staan over de gevolgen die dit zou hebben. De lijd is zeer rijp voor den moed gever. Niet alleen op sportgebied. R. P. Toch ernstige schade aan de Siegfriedlinie? Gestapo zou een aantal arrestaties verricht hebben. PARIJS, 2 Augustus. (Havas). Naar uit Bazel aan de „Excelsior" gemeld wordt, beves tigt men thans in Duitsche kringen, dat de overstroomingen van den Rijn in het laatste deel van Mei wel degelijk in de Siegfried-linie aanzienlijke schade hebben aangericht wel licht aanzienlijker dan men gelooft. Vandaag wordt medegedeeld dat meer dan dertig perso nen. die aan den bouw der versterkingswerken hebben meegeholpen, door de Gestapo gear resteerd zijn. Zij worden beschuldigd van het leveren van materialen van slechte kwaliteit, oa. cement en van het maken van groote winsten op deze leveranties. Voorts zou een aantal generaals, naar men zegt vier of vijf. voor deze malver saties verantwoordelijk gesteld en van him functie ontheven zijix. Veertig dagen hulpeloos rondgedobberd. Opvarenden van prauw tenslotte door stoomschip opgepikt. TJILATJAP 2 Augustus (Aneta/A.N.P.) Het stoomschip „Stentor" pikte 160 mijl voor Tjilatjap een ondergeloopen prauw op, waarin zich drie Bimaneezen bevonden. Deze prauw- was 16 Juni uitgevaren van Tambora (op Bima) naar het eiland Mojo en was op zee door een storm overvallen. Ruim 40 dagen hadden zij op zee rondgedobberd met slechts weinig voedsel. Eenige zeilprauwen, vermoedelijk Madoereezen, weigerden aan de ongelukkigen hulp te ver- leenen. Bij aankomst te Tjilatjap werden de drie schipbreukelingen naar het ziekenhuis overge bracht. Allen verkeerden in ernstigen toestand. Niettegenstaande direct werd ingegrepen is een der slachtoffers overleden. Sigmund Freud ernstig ziek. LONDEN, 2 Augustus (A.N.P.) De „Daily Herald" meldt dat professor Sigmund Freud, die het vorig jaar als politieke vluchteling naar Engeland is gekomen, in zijn woning te Hampstead ernstig ziek ligt. Freud is thans 83 jaar. Een kweekei in Sania (Jatalina (.Californié) kan zich er vermuedelijk op beroemen de wonderlijkste cacteeën ter wereld te bezitten. Deze hebben n.l. den vorm van eekhoorns. Plotselinge drang tot stelen. two* da AnwUkaansche kust LOS ANGELES, 2 Augustus. De overheid heeft geprobeerd in te grijpen in de exploitatie van schepen, ivaar- mede op vernuftige wijze de wet op het hazardspel werd ontdoken. Buiten de territoriale wateren voor de kust van Los Angeles lagen reeds geruimen tijd vier passagiersschepen voor anker. Aan boord van die schepen werd gelegenheid tot hazardspel gegeven en particuliere veerdiensten brachten de bezoekers van de haven aan boord. Ondanks het feit dat juridisch bestraf fing uiterst moeilijk zou zijn, heeft de overheid thans ingegrepen en drie van de vier schepen „gesloten", d.w.z. recher cheurs hebben de bezoekers van boord doen gaan en hebben de exploitatie on mogelijk gemaakt. Met het vierde schip was zij minder fortuinlijk. De „Rex", het schip dat het eerst voor dit bedrijf was gebruikt, liet zich door de politie niet veroveren. Toen eenige booten met politiemannen nader den en de eersten zelfs reeds aan boord waren, trad de bemanning krachtig op, en in het daarop volgende gevecht moes ten de politiemannen het dek ruimen. Daarop openden de matrozen van de „Rex" het „vuur*' op de politiebooten, namelijk met brandspuiten, waarop de belagers aftrokken. (United Press). Groote schade aan den oogst. NEW YORK 2 Augustus (Havas-A.N.P.) Opnieuw worden de Oostelijke staten bezocht door een hittegolf die aanzienlijke schade aan den oogst toebrengt. Te New York bedraagt de temperatuur in de schaduw 32 graden C. Op Long Island zijn talrijke boschbranden uitgebroken. 's GRAVENHAGE 2 Augustus. Mr. J. R. H. van Schaik, voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal, heeft zich hedenochtend naar H. M. de Koningin op den Ruigenhoek begeven. I11 November verkiezingen in Engeland? Volgens den parlementairen redacteur van Reuter wijzen -de laatste inlichtingen op alge- meene verkiezingen in Engeland op 16 of 23 November. DUITSCHLAND ZOU SLOWAKIJE AAN HONGARIJE WILLEN AANBIEDEN. Absolute Duitsche controle over Hongarije als tegenprestatie. BERICHT VAN FRANSCH BLAD. PARIJS 2 Augustus (Havas). Volgens een bericht uit Londen in de „Figaro" zou een groot aantal Duitsche agenten binnen zijn gedrongen in Slowakije, welk gebied Duitschland practisch controleert. Duitschland zou het plan hebben Hongarije het Slowaaksche grondgebied aan te bieden in ruil voor een accoord, dat tot de abso lute controle van Duitschland over Hongarije zou leiden. Op grond van dit accoord zouden de Duitsche troepen zich vrijelijk in Hongarije kunnen bewegen, tot aan de grenzen van Roe menië toe. De strategische beteekenis van zulk een operatie is gemakkelijk in te zien. Zij zou ten doel hebben, iedere mogelijke hulpverlee ning door Roemenië aan Polen en iederen op stand in Hongarije te verhinderen. Zij zou vooral aan de Duitsche troepen de grootste bewegingsvrijheid geven. De beeltenis van den uitverkorene op de knie is -de laatste mode-malligheid, die ons uit Amerika bereikt. Zal Haarlem aan Heemstede gas leveren Beslissing zal nog even op zich laten wachten. Zooals onze lezers weten, worden er sinds eenigen tijd tusschen de gemeentebesturen van Haarlem en Heemstede onderhandelingen ge voerd over het leveren van gas. De Heemsteed- sche gasfabriek n.l. moet, wanneer ze in vol be drijf moet blijven, binnen afzienbaren tijd be langrijk verbouwd worden, terwijl verschillende onderdeelen vernieuwd moeten worden. Naar schatting zou hiermede een bedrag van ongeveer f 170.000 gemoeid zijn. Naar wij vernemen zijn de onderhandelingen nog steeds loopende en nog niet in een dusdanig stadium gekomen, dat zeer binnenkort een besluit kan worden genomen. Er zullen zeker nog wel eenige weken mee heengaan, voordat definitieve afspraken zullen worden gemaakt. HET HUIS VAN DE VIERLING. Dit huis is gelegen in de Frans Halsstraat te Hengelo (O.). De bewoner, de heer H. Pijlman, heeft het „Oens Zunncheuksken" genoemd, „Ons Zonnehoekje". De voor het huis staande kinderen trachten, overigens tevergeefs, nog een glimpje van den vertrekkenden ooievaar op te vangen. Het Centraal Bureau voor de Statistiek deelt in de jaarcijfers van 1937 mede, dat een vierling-geboorte sporadisch voorkomt, op gemiddeld 170.000 ge boorten per jaar is de laatste 10 jaar in 1929, in 1931 en in 1935 een vierling geboren. Drieling-geboorten komen meer voor in de jaren van 1931 tot en met 1936 resp. 26, 19, 18, 17, 14 en 23. Tweelinggeboorten komen tot een aantal van ruim 2000 's jaars voor. „Ik moest de tasch wegnemen." AMSTERDAM, 2 Augustus. Het speelde zich af in een restaurant in de binnenstad en het begon als de inzet tot een spannende detectivefilm. In het restaurant, waar het geroes was van vele dineerende menschen en kellners af en aanliepen, zat aan een tafeltje alleen een keurig gekleede jongeman. Voor hem was een echtpaar, dat een dag in Amsterdam door bracht, gezeten. Zij hadden hun garderobe op een stoel naast zich gelegd. Bovenop lag de tasch van de dame. Het was deze tasch waarvan de jongeman zijn oogen niet kon afwenden Wie zal zeggen wat er precies in hem omging? De gedachte, dat hij de tasch moest wegnemen, obsedeerde hem. Hij rekende vlug af, stond haastig op en zijn weg langs den bewusten stoel nemend, greep hij de tasoh.... Anderen hadden den diefstal gezien. Men waarschuwde het echtpaar en in minder dan geen tijd had een kellner, degene die in het vak waar ook de jongeman had gezeten, had geserveerd en hem dus zou kun nen herkennen, de achtervolging per fiets in gezet. Eenige straten verder had hij den dief reeds te pakken, waarna hij aan de politie werd overgeleverd. Bij zijn verhoor op het bureau Leidscheplein zeide de 28-jarige man, die naar uit het poli tioneel onderzoek is gebleken, een zeer be hoorlijke betrekking heeft en nimmer een strafbaar feit heeft gepleegd, dat hij niet kon verklaren hoe hij tot zijn daad was gekomen. „Het was alsof ik het moest doen, de drang er toe was sterker dan ikzelf". De tasch bevatte overigens een klein bedrag aan geld. De man is na zijn verhoor vanochtend on middellijk in vrijheid gesteld.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1939 | | pagina 1