Haarlem's Dagblad Het Lagerhuis. Vrachtauto rijdt in op autobus. Botsing kost drie meisjes het leven. cHaarlems station- utoidt aecsiecd „Dantzig in den eindstrijd tegen Versailles". !Bezoe(keis op den JiuigettPioek Jiaacdaandaq) Slachtoffer er ernstig aan toe Hef Belangrijkste 57c Jaargang No. 17215 v Uitgave Lonrens Coster, Maatschappij toot Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgirodienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. Telefoon: Directie 13082. Roofdred. 15054 Redactie 10600, Drukkerij 10132, L2713 Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Donderdag; 3 Augustus 1939 Abonnementen per week f 0.25. p. maand f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per post f3.55. losse nummers 6 cent per ex. Advertentiën i 1-5 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclame» f 0.60 per regeL Regelabonurmentstarieveu op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60, elko regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek. Woensdagmiddag heeft Chamberlain's re- geerings-meerderheid het Lagerhuis met va- cantie naar huis gestuurd tot 3 October. Het was heelemaal niet vacantie-willig, tenminste: de oppositie was dat niet. Die had bij amende ment voorgesteld om reeds op 21 Augustus weer bijeen te komen en zij gaf duidelijk te kennen waarom zij dat wilde. Haar ontbrak namelijk het vertrouwen om de regeering de vrije hand te laten. De waarnemende leider van de Labour Party, Arthur Greenwood, zei niet alleen dat de internationale toestand waakzaamheid gebiedt, maar voegde daaraan toe dat er wantrouwen heerscht dat de regee ring, als het Huis op recès is, wel eens den verkeerden weg zou kunnen kiezen. Daarmee bedoelt de Labour Party, en eigenlijk de ge- heele oppositie, dat zij Chamberlain en zijn regeering verdenkt van neiging tot zwakheid tegenover de dictators. De Engelsche parle mentaire oppositie staat sinds de annexatie van Tsjecho-Slowakije op het standpunt dat alleen een houding van vastberaden afweer tegenover de dictators, gebaseerd op den grondslag „tot hiertoe en niet verder", nog baat kan brengen en Duitschland en Italië in toom houden. Deze houding is inderdaad ook door de regeering aangenomen en conse quent volgehouden, terwijl zij het tempo der bewapening versnelde, den dienstplicht in voerde en haar afweerfront met andere mo gendheden vormde, dat nog steeds niet vol tooid is zoolang de onderhandelingen met Sovjet-Rusland niet tot een definitieve over eenkomst hebben geleid. Maar de oppositie vertrouwt niet dat de regeering onder alle omstandigheden aan de consequenties van dit beleid zal vasthouden. Telkens weer toont zij achterdocht en meent zij zwakke plekken in het pantser van de afweer-houding te bespeuren. Verleden week nog ontstond hevig misbaar door het persoon lijk onderhoud van den minister van Handel Hudson met den Duitschen economischen ge delegeerde Wohltat, waarin Hudson eep groo te leening aan Duitschland had geopperd als compensatie voor Duitsche gedeeltelijke ont wapening. De publicatie van dit onderhoud had een hevige uitbarsting van verontwaardi ging in Berlijn tengevolge. Niettemin was ook de Engelsche oppositie er zoo vertoornd over, dat Chamberlain er maar juist in slaagde Hudson's „ministeriëele leven" te redden. Men zag er alweer een bewijs in dat de regeering opnieuw tot haar toenaderingspolitiek wilde overgaan en daarmee het Britsche prestige zou verzwakken en Duitschland den moed ge ven, verder te gaan op den weg der annexa ties- De leider der liberale oppositie, Sir Archi bald Sinclair, sloot zich gisteren bij de motie van Greenwood aan en betoogde dat liet al dan niet welslagen der onderhandelingen met Moskou een kwestie van vrede of oorlog is. En Winston Churchill, conservatief in oppositie, hing een naargeestig beeld op van de Duitsche mobilisatie, die nu al twee millioen man om vat en tot 2V2 millioen zal stijgen als er voor het einde der maand een nieuwe lichting bij opkomt. Hij beschreef de Duitsche troepen concentraties langs de Poolsche grens en be weerde dat het Lagerhuis in het buitenland beschouwd wordt als de krachtigste uiting van den Britsehen nationalen wil tot het weer staan van agressie. Vooral in de dictatoriaal- geregeerde staten zou dit zoo zijn. „Het schijnt", zei Churchill, „dat wij veiliger zijn als de macht en de wil van het Huis de macht der regeering versterken". Dit betoog klinkt nogal paradoxaal, want in een totalitairen staat, waar men de diepste minachting heeft voor den parlementairen regeeringsvorm, zou men eerder ontzag voor een buitenlandsche regeering verwachten als zij zonder het parlement beslissingen neemt dan wanneer zij door dit lichaam in haar vrijheid van handelen wordt belemmerd. Maar Churchill ging blijkbaar ook uit van de gedachte#dat de regeering eigenlijk te zwak in haar houding is en dat slechts de onwrik baarheid van het oppositioneele standpunt haar in haar tegenwoordige politiek kan handhaven. Chamberlain had overigens al toegezegd dat het Huis eerder dan op 3 October zou worden bijeengeroepen in twee gevallen: le indien het noodig zou worden geacht nieuwe wetten door het Huis te doen aannemen; 2e als de regeering de goedkeuring van het Huis zou wenschen voor genomen of te nemen maat regelen om in onverwachte gevallen te voor zien. En hij stelde de vertrouwenskwestie, waarop het amendement der oppositie met 250-132 stemmen werd verworpen en de ver- dagings-motie der regeering met 245-129 werd aangenomen. Churchill's redeneering omtrent de buiten landsche waardeering van de macht van het Lagerhuis lijkt mij, ook een buitenlander, niet juist. Wij zouden, geloof ik, er inderdaad zoo over denken als het Lagerhuis de buitenland sche politiek der regeering vrijwel unaniem steunde. Maar nu de geheele oppositie telkens blijk geeft van zooveel wantrouwen in Cham berlain's werkelijke l>edoelingen wordt een indruk van verdeeldheid gewekt, die het gezag van de Engelsche regeering in het bui tenland verzwakt inplaats van versterkt. Wat die vastberaden politiek van afweer betreft staat het wel vast dat wij er in een neutraal land als Nederland dankbaar voor zijn als de Engelsche regeering een voorzichtig beleid blijft volgen en alle kansen op toenade ring in het oog houden. Op haar rust een enorme verantwoordelijk- Twee anderen levens gevaarlijk gewond. Een zeer ernstig autobusongeluk heeft zich vanochtend in de vroegte voorgedaan onder de gemeente Etten en Leur, waarbij drie meisjes op slag werden gedood en twee andere inzit tenden levensgevaarlijk werden ge wond. Omstreeks vijf uur reed op den Rijksweg BredaEtten een autobus van de B.B.A. met achttien meisjes, die werkzaam zijn op de Hero-fabrieken te Breda. De autobus kwam uit de richting Etten. Van den tegenover- gestelden kant naderde een vrachtauto. Door nog niet bekende ooi-zaak reed laatstge noemde wagen op de bus in. De chauffeur trachtte nog uit te wijken, hetgeen echter niet gelukte. De gevolgen waren verschrikkelijk. De autobus werd aan den linkerkant geheel opengescheurd, waardoor de linkerhelft van den wagen totaal ver nield werd. Drie der meisje werden onmiddellijk gedood. Het zijn de 17- jarige Antonia Rijsdijk, de 17-jarige Cornelia van Toorn en de 20-jarige Anna Vught, allen uit Oudenbosch. De 18-jarige Anna de Rooy en de 20- jarige Cornelia Timmermans, beiden eveneens uit Oudenbosch, werden zeer ernstig gewond. Onmiddellijk werd geneeskundige hulp in geroepen en de geneesheeren Mol en Hoek uit Etten waren spoedig ter plaatse Zij moes ten bij eerstgenoemde meisjes den dood con- stateeren. De twee zwaar gewonden meisjes werd geneeskundige hulp verleend, waarna zij per ziekenauto naar het St. Ignatius-zie- kenhuis te Breda zijn overgebracht. Haar toe stond is levensgevaarlijk. Zij hebben o.a. een beenbreuk, een armbreuk en ernstige hoofd wonden opgeloopen. Het stoffelijk overschot der drie slachtoffers werd naar het Gasthuis te Etten vervoex-d. De overige dertien meisjes kwamen met den schrik vrij. Zij waren echter geheel van streek en zijn met taxi's naar hun woningen in Oud-Gastel en Oudenbosch overgebracht De marechaussee en de gemeente-politie uit heid, die op de oppositieleiders niet drukt. Dat maakt vanouds een geweldig verschil. Als de definitie „politiek is de kunst van het moge lijke"- in het geding wordt gebracht moet men bovendien wel erkennen dat noch de toena- derings-politiek noch de vastberaden afweer- politiek voor 100 pCt. uitvoerbaar zijn, dat de toestand zich voortdurend wijzigt en dat vaak op zeer onverwachte wijze doet, dat de hui dige positie van de Engelsche regeering ertoe noodzaakt, slagen om den arm te houden endat opposities, als de verkiezingen na deren, meer dan ooit geneigd zijn tot het voe ren van oppositie. Die laatste overweging ver klaart ook heel wat van den onwil, om zoolang op recès te gaan. En nog is Churchill geen minister. R. P. Etten. evenals de burgemeester de heer H. A. Hamilton, waren op het terrein van het on geluk aanwezig. Een onderzoek naar de schuldvraag wordt ingesteld. De bestuurder van de bus werd niet gewond. Hij was zoo overstuur dat hij nog niet gehoord kon worden. De chauffeur van de vrachtwagen bleef eveneens ongedeerd. De wagen werd licht beschadigd. Op initiatief van het personeel Kosten worden ook door het personeel gedragen Reeds geruimen tijd geleden hebben wij melding gemaakt van plannen, welke bestonden om het Haarlemsche station in verband met bet eeuwfeest der Nederlandsche Spoorwegen te ver sieren. Deze plannen zijn thans geheel uitgewerkt en zij beloven een versiering van het station, welke hot wel uitste kend zal doen. Reeds in Februari van dit jaar waren de be sprekingen om deze zaak voor te bereiden zoo ver gevorderd, dat uit het personeel van het station, goederenstation en Centrale Werkplaats versieringscomité's konden worden gevormd, van welke commissies de heeren L. C. van Doorn, stationschef, en ir. G. A. Rosenthal, chef van het teekenbureau der Centrale Werkplaats, het voorzitterschap bekleeden. Daar de directie der Ned. Spoorwegen zich kon vereenigen met de plannen om den voorgevel te versieren, besloot het personeel de kosten van die versiering ge heel zelf te dragen. Maandelijks werd daartoe een vastgesteld bedrag gestort, zoodat men, dank zij de wel zeer op prijs te stellen medewerking van het personeel van het station, goederen station en Centrale Werkplaats, over een vrij aanzienlijke som de beschikking heeft gekregen. In verband met den aard der versiering moet men echter nok over behoorlijke geldmiddelen kunnan beschikken, want het is de bedoeling, dat de voorgevel van het station achter de ver siering schuil zal gaan. Er zullen veertig masten, zeventien meter hoog, vóór het station worden geplaatst. Daaraan zullen decoraties, schilden en vlaggen worden bevestigd. De in- en uitgang zullen nog een aparte versiering krijgen. De bedoeling is, dat het geheel op 20 Septem ber a.s., de eigenlijke dag van de herdenking van het eeuwfeest, gereed zal zijn en dan ge durende veertien dagen zal blijven staan. Het personeel van de Centrale Werkplaats heeft zich met de zorg voor de vervaardiging en plaatsing der versiering, welke het Haarlemsche station enkele weken lang een heel ander en veel mooier aanzicht zal geven, belast. Toekomst der Vrije Stad in goede handenconstateert Forster. DANTZIG, 2 Aug. (D.N.B.) - Vandaag is hier een groote betooging gehouden welke werd geleid door den Bond voor het Duitsche prestige ter Zee. De staatscommissarls voor de zeevaart, kapitein Dröscher verklaarde, dat het dwaas is den Poolschen dag der Zee in ver band te brengen met een betooging van den bond, aangezien de Poolsche traditie onge veer tien jaar oud is en de Duitsche daaren tegen meer dan duizend jaar. Dantzig heeft steeds een vooraanstaande rol gespeeld in de Duitsche zeevaart. Vervolgens sprak admiraal Von Trotha. die zeide dat het Duitsche heldendom ter zee ook het heldendom van Dantzig ter zee is en het Duitsche prestige ter zee, is het prestige van Dantzig. Deze samenhang zal nooit verbro ken kunnen worden. Hierna sprak gouwleider Forster. Hij ver klaarde dat alle Dantzigers wenschen, dat spoedig de Duitsche marine weer in Dantzig een standplaats zal hebben. Eeuwen lang heb ben in Dantzig Duitschers de zee bevaren. Dantzig bestaat reeds eeuwen en Gdingen pas dertien jaar. De Duitschers hebben bewezen, dat zij kunnen varen, de Polen moeten dit nog bewijzen. De Duitschers bevoeren de zeeën voor de Engelschen een staat vormden en een volk van tachtig millioen heeft hetzelfde recht op de wereldzee als de 43 millioen Engel schen, Verder zeide Forster dat niet God den Britten het overzeesche rijk heeft geschon- Het woord is aan... Corneille Elke man van moed is man van zijn woord. ken, doch zij hebben dit veroverd, dikwijls met de gemeenste middelen. Wanneer Polen met slechts twintig millioen werkelijke Polen over de geheele wereld aan spraak maakt op de zee, dan kan het Duitsche volk dit doen met duizend maal meer recht. Iedereen weet, zoo vervolgde Forster, dat Dantzig thans staat in den eind strijd tegen het onrecht van Versail les. De Führer heeft het lot van Dant zig in de hand genomen en Dantzig weet, dat zijn toekomst hiermede in goede handen is. Van belang is. dat men in Dantzig het doel kent. het tijdstip zal de Führer bepalen. Wat Dantzig zelf kan doen is zich te beschermen tegen eventueele overvallen. Dit heeft zij ge daan. N R. A. DREESMANN OVERLEDEN. NIJMEGEN, 3 Augustus. Heden is alhier op 72-jarigen leeftijd overleden de heer N. R. A. Dreesmann, stichter van de groote maga zijnen van de firma Vroom en Dreesmann in Nijmegen. De overledene was ridder in de Orde van den Heiligen Gregorius den Groote en ridder in de Orde van Oranje Nassau. De begrafenis geschiedt Zaterdag a.s. De harddraverjj-vereeniging .Santpoort en Omstreken organiseerde Woens dag haar jaarlijksche ringrijderij in de Molenstraat te Santpoort H.M de Koningin heeft gis termiddag op den Ruigen- hoek ontvangen den vice- president van den Raad van State Jhr. mr F. Beelaerts van Blokland (zie links), ter wijl Jhr. mr. D. J. de Geer (zie hoven) hedenochtend aan H.M. een bezoek heeft gebracht. in vlaag van verstandsverbijstering LEIDEN. 3 Augustus. Gisteravond laat is op de Langegracht alhier een moordaanslag gepleegd, waarbij de 30-jarige textielarbeider J F. T., wo nende aan de Uiterstegracht zoodanig met een mes is toegetakeld, dat aan vankelijk voor zijn leven werd ge vreesd. Omstreeks twaalf uur wandelde T. aldaar met een juffrouw die hij naar huis zou ge leiden. Toen zij ter hoogte van de Vincentius- poort waren gekomen, hoorden zij iemand hard achter hen aanloopen en het volgende oogenblik had een man den niets vermoeden den T. met een zakmes twee diepe steken in den rug tusschen de schouderbladen en het hoofd toegebracht. Het slachtoffer dat hevig bloedde, wist zich naar de portiersloge van de stedelijke lichtfabrieken te sleepen, waar hij voorloopig werd verbonden, in afwachting van de komst van den eerste hulpdienst, die hem naar het academisch ziekenhuis over bracht. De man had zooveel bloed verloren, dat aanvankelijk voor zijn leven werd ge vreesd. Vanochtend was de toestand iets beter, al blijft deze zorgelijk. De dader, de 36-jarige werklooze M. van Z. werd even later in zijn woning gearresteerd, hetgeen met eenig verzet gepaard ging. Over de motieven tast men volkomen in het duister. De verslagene. noch diens metgezellin herinneren zich den dader ooit eerder le heb ben gezien, terwijl de laatste vertelde ook het slachtoffer en de hem vergezellende juffrouw niet te kennen. Vermoed wordt dan ook, dat hij in een vlaag van waanzin heeft gehandeld. De man blijft voorloopig in verzekerde bewa ring. ÜR. BOEKMAN BEZOCHT LOUIS DE VRIES BLOEMENDAAL, 3 Augustus. Zooals bekend is verblijft de tooncelspeler Louis de Vries, die geruimen tijd ziek is geweest, voor herstel van zijn gezondheid te Bloemendaal. Gisteren heeft hij bezoek ontvangen van den Amsterdamschen wethouder voor de kunstzaken dr. E. Boekman, die zich persoonlijk van den gezondheidstoe stand van den acteur op de hoogte kwam stellen. BLIKSEM IN EEN BOOM GESLAGEN Woensdag werd tijdens een hevige onweers bui een boom getroffen staande aan den Zij weg nabij de boerderij van Elswout. De kruin van den boom werd geheel gescheurd en later door personeel van Elswout opgeruimd. HF.DEN: 12 PAGINA'S HAARLEM EN OMGEVING. pag. Het station te Haarlem wordt versierd. 1 Haarlemsche Esperantisten naar Denemarken 2 BINNENLAND. Begrootingstckort van Amsterdam büna vijf millioen. 3 De Wereldconferentie van Christen-Jeugd is gesloten. 3 Het N- O. G. teleurgesteld over desolaten toestand van ons Lager Onderwijs. 3 BUITENLAND. Londen protesteert krachtig tegen de anti- Britschc actie in het Verre Oosten. 5 Het Engelsche Lagerhuis is tot 3 October uiteengegaan. 5 Een Hongaarsch-Roemeensche commissie zal een onderzoek instellen naar de incidenten op de Theiss. 5 SPORT. Sport in 't kort. 6 Sportgesprek van de week. 6 K. Rijpma en L. v. d. Mey wederom beker winnaar van de Haarlemsche Politie Sport- vereeniging. 6 Holland verliest van Duitschland voor het tournooi om den Horthy-Cup. 6 ARTIKELEN, enz. R. P.: liet Lagerhuis. i Dr. P. H. Schroder: De Bartholomeus-nacht van den eigendom 3 v. H.: Is de Haarlemmer vergeetachtig? 4 H. D. Vertelling: Toch inspiratie. 4 Domijn Keiler: De Engelsche Handelslucht vaart slaat de vleugcis uit. 5 A. v. d. Boom: Brugge en de Memling ten toonstelling. 7 Van een büzonderen correspondent: Indruk ken van de Amerikaansche wereldtentoon stelling. 7 De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge nomen op 2

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1939 | | pagina 1