joeestweugde
alom in den lande
Blijde gebeurtenis verwekte te
Amsterdam groote geestdrift
Jiassademonstmtie
apt den Dam
Remmen van auto
Met stok en
simmetje er
op uit
2)e visch
iokt
MAANDAG 7 AUGUSTUS 1939
HAAEEEM'S DAGBLAD
3
Zeventienduizend
Amsterdammers huldigden het Oranje huis
DE hoofdstad heeft Zaterdagavond opgewekt en onge
dwongen feest gevierd. Tienduizenden menschen
bewogen zich in de binnenstad en slechts voetje voor voetje
kon men zich in de voornaamste straten een weg banen.
Onder een zee van vlaggen die op dezen prachtigen zomer
avond roerloos neerhingen aan de gevels der huizen, werd
spontaan en blij feest gevierd, de uitgaangsgelegenheden
maakten goede zaken, de café-terrassen waren voortdurend
vol met vroolijk gestemde Amsterdammers, de aapjes-koet
siers hadden hun wagentjes steeds volgeladen met uitgelaten
passagiers en in de straten voerde de jeugd den boventoon. Af
en toe geleek de binnenstad een groote kermis, overal was
muziek, overal zag men hossende menschen, rijk voorzien
van oranjemutsen of andere versieringen en zelfs werd hier
en daar op straat gedanst. Het straatbeeld op den avond van
dezen heuglijken dag was gelijk aan die op den avond van de
geboorte van Prinses Beatrix. Pret en jolijt kenden geen
grenzen en niemand trouwens, die het in zijn hoofd haalde
hieraan grenzen te stellen.
De feestelijkheden werden besloten met een
gToot vuurwerk, dat aan den Dalweg werd
afgestoken.
Een groot aantal personen passeerde Za
terdag en Zondag de Prinselijke residentie,
terwijl voortdurend langs den weg, tegenover
het front van het paleis talrijke nieuwsgie
rigen zich hadden opgesteld. Door de omleg
ging van het verkeer, want, zooals men weet,
mogen auto's niet meer het paleis passeeren,
is het ongekend stil. Iedereen trouwens eer
biedigt gaarne de wenschen van de Koningin,
die om stilte heeft verzocht. De veldwachters,
die bij het paleis en op de wegen in de om
geving dienst doen, hadden dan ook een ge
makkelijke en dankbare taak.
Door de omlegging van het verkeer zijn er
echter wel enkele andere punten, waar de
verkeersregeling door de groote opstopping,
die tijdelijk ontstaan is, moeilijkheden baarde,
zooals bij het kruispunt bij het station te
Baarn, waar files auto's minuten lang moes
ten wachten.
Een opstopping van anderen aard, maar
voor de betrokkenen eveneens een beetje on
aangenaam, heeft zich Zaterdag omstreeks het
middaguur voorgedaan bij het telefoonver
keer. Er waren zooveel intercommunale ge
sprekken aangevraagd, dat naar wij hoorden,
gesprekken met Den Haag afgedaan werden
met een achterstand tot twee uren toe.
Dit was echter een van de zeer weinige ge
vallen, waarin de telefoondienst niet vlot
functioneerde, want in het algemeen verlie
pen alle gesprekken vlot en had het publiek
ook niet in het minst te klagen over de wijze,
waarop de telefoonbediening haar taak ver
vulde.
IN de eerste avonduren concentreer
de de belangstelling zich in hoofd
zaak op den Dam, waar te circa half
negen een massa van ongeveer 17000
menschen bijeen kwam om gezamen
lijk de geboorte van de nieuwe Oranje
telg blijmoedig te vieren en hulde te
brengen aan ons geliefd vorstenhuis.
Deze bijna onafzienbare Oranjestoet
was geformeerd op het iJsclubterrein,
vanwaar onder de vroolijke tonen van
vele begeleidende muziekcorpsen en
voorafgegaan door het bereden mu
ziekcorps van de militaire politie-
troepen werd gemarcheerd naar het
midden Dam-terrein, waaromheen
zich reeds een compacte menschen-
menigte achter een afzetting van
politie en padvinders had verzameld.
Deze Dam-betooging, die georgani
seerd was door het centraal comité
van Oranje- en nationale organisaties,
werd begonnen met spelen en zingen
van het bekende „Wilt heden nu tre
den". waarna de voorzitter van het
comité, de heer J. ter Haar Jr. een
openingswoord sprak.
Hij las vervolgens den tekst voor van de
telegrammen, die namens de op den Dam ver
zamelde menigte gezonden werden aan het
Prinselijk Paar en aan H.M. de Koningin, in
welke telegrammen eerbiedige gelukwenschen
worden aangeboden, waarna hij eindigde met
een: „Leve de Prins en Prinses, leve onze
Koningin en haar Huis", waarmede de menigte
spontaan instemde.
Amsterdam 's burgemeester
vertolkt aller gevoelens
Hierna werd het woord gevoerd door den
burgemeester van Amsterdam, dr. W. de
Vlugt.
De blijdschap van ons allen zoo zeide
spr. is echt. Zij welt uit het hart. zij is geen
gevolg van laf byzantinisme, zij vindt haar
eenige aanleiding in de banden van liefde en
verknochtheid, welke de eeuwen tusschen het
Huis van Oranje en het Nederlandsche volk
hebben gevlochten.
Vandaar dat in een tijd als waarin wij leven,
In een tijd van onrust en spanning rondom
ons, in een tijd waarin oorlogen en geruchten
van oorlogen ons schier dagelijks dreigen ter
neer te drukken, Nederland hier en overzee
meer dan ooit vastbesloten geschaard staat
om den troon van zijn vorstin en met oprechte
gevoelens van aanhankelijkheid deelt in de
vreugde van haar en haar Huis. Daarom gaan
onze gedachten uit naar het Paleis te Soest-
dijk waar in het Prinselijk gezin opnieuw een
dochter werd geboren.
Wij zien ook dit jonge vorstenkind als een
schakel in den keten, welke het verleden aan
de toekomst bindt.
Aan den stam van ons vorstenhuis bloeit een
jong nieuw leven. Een Prinses is geboren. Wij
beseffen de vreugde van Prinses Juliana en
haar gemaal; de vreugde van de Koninklijke
grootmoeder en de blijdschap van de nog
jeugdige Beatrix, die. hoewel Benjamin
af. haar jeugdig zusje met hartelijkheid zal
ontvangen.
Van ganscher harte deelt Amstel's burgerij
deelt geheel ons volk hier als overzee in het
geluk van ons vorstenhuis.
Teedere zorgen omringen dit jonge leven.
Ons volk schaart zich ook om de wieg van dit
kind, gedachtig aan hetgeen het aan zijn
vorstenhuis dankt, Gods zegen afbiddend voor
dit jonge leven.
Daarom leve onze Koningin, leve de leden
van haar Huis. En voor de tweede maal galm
den de blijde „hoera's" over het oude Dam
plein.
Een taptoe, verzorgd door een muziekcorps
en door leden van de Amsterdamsche Burger
wacht vormde het slot van deze groote en in
drukwekkende demonstratie.
Optocht en
vreugdevuren in de Residentie
De Zaterdagavond bracht de feestvreugde
in de residentie reeds tot een hoogtepunt.
Tusschen zeven en acht uur verzamelden
zich onder leiding van het Haagsch comité
voor Volksfeesten tallooze vereenigingen van
allerlei aard voor de deelneming aan een op
tocht met vele muziekkorpsen in de omgeving
van Valkenboschplein en Houtrust. Niet min
der dan 24 kleurig uitgedoste herauten te
paard stelden zich aan het hoofd van dezen
stoet op.
Het voorbijtrekken van dezen stoet duurde
een kwartier.
Men ging door Zorgvliet en verder langs den
Scheveningscheweg, het Noordeinde en het
Voorhout naar het Malieveld, waar omstreeks
half tien de stoet werd ontbonden.
Inmiddels waren in de omgeving van Plein.
Buitenhof, Vijverberg en Voorhout de ge
meentelijke feestverlichtingen ontstoken, guir
landes van oranjeballons tusschen de boomen-
rijen, vreugdevuren en lichtende fonteinstralen
bij den Hofvijver, omzoomd door lijnen van
gloeilampen, waarin de groote bankgebouwen
langs Kneuterdijk en Vijverberg zich aftee-
kenden, en temidden van al deze lichten be
woog zich een onafzienbare menigte feest
gangers heen en weer. Ook in de omgeving van
het Paleis aan het Noordeinde concentreerde
sich een belangrijk deel van de belangstel
ling.
Baarn in feeststemming
In het begin van den Zaterdagavond van den
blijden dag concentreerde zich de belangstel
ling vooral in het dorp Baarn zelf, waar enkele
feestelijkheden waren georganiseerd om den
inwoners gelegenheid te geven, hun vreugde
te kunnen uiten.
De groote muziektent op het dorpsplein had
een nieuw verfje gekregen, de Baarnsche po
litie zorgde voor een behoorlijke afzetting en
er werd ruimte gehouden voor het voorbij
trekken van een feestoptocht, welke in het
begin van den avond, met muziek voorop, een
rondgang door de straten van het dorp maakte.
Tegen het uur dat de stoet, welke te kwart
over acht haar tocht door het dorp was be
gonnen, op de Brink kon arriveeren, stelde
zich op het afgesloten, gereserveerde gedeelte
een klein gezelschap autoriteiten op. In dezen
kring zagen wij behalve den burgemeester van
de gemeente, jhr. van Reenen, de wethouders
en raadsleden van de gemeente, en andere ge
meentelijke autoriteiten, bestuursleden van
oranjeverenigingen, als gasten verschillende
leden van de hofhouding onder wie baron
Baud en kapitein de Roo van Alderwerelt.
Nadat de feestgangers zich rond de muziek
tent hadden geschaard, sprak burgemeester
Van Reenen vervolgens een feestrede uit.
Vervolgens werden telegrammen gestuurd
aan het Prinselijk Paar en H.M. de Koningin.
Allen verspreidden zich daarna door de rijk
geïllumineerde straten van het dorp, maar
jong en oud trokken op naar de Oranjevuur-
boom opgesteld op de plaats in het Oranje-
park, waar Zaterdagmorgen in alle vroegte
de stukken van de saluutbatterij nog stonden
en waar thans een dansvloer was neergelegd.
Hier bereikte de feestvreugde haar toppunt,
wonderlijk uitgedoste schertsfiguren oogstten
het meeste succes en tot laat in den avond
amuseerde de Baarnsche bevolking zich bij een
gezellig bal champètre.
De plaatselijke vereenigingen en vele par
ticulieren hadden Zaterdagmiddag een défilé
georganiseerd. De feeststoet, waarin verschil
lende praalwagens medereden, defileerden om
drie uur voor het gemeentebestuur. De burge
meester van Soest, de heer W. A. J. Visser heeft
het woord gevoerd, terwijl de gemeente
secretaris als voorzitter der vereeniging „Soest
Vooruit" heeft gesproken.
Ook in den vooravond, omstreeks kwart voor
acht, had er een défilé plaats voor den burge
meester. Dit défilé is uitgegaan van de jeugd-
vereenigingen en gymnastiekclubs, de deel
nemers stelden zich bij het rosarium op.
Het spreekt vanzelf, dat deze defilé's een
talrijk publiek trokken.
Het dorp Soest is alleraardigst versierd.
Daarbij vielen enkele gebouwen zooals het
gemeentehuis en het postkantoor op.
DE KABINETSCRISIS.
Vooraanstaande Liberalen confereeren.
Naar ons ter oore komt, hebben eenige voor
aanstaande liberalen, onder wie Jhr. Ir. O. C.
A. van Lidth de Jeude, Zaterdag in het secre
tariaat van de Liberale Staatspartij vergaderd
om zich over den pólitieken toestand te be
raden.
Van Oslo naar Soestdijk.
Noorsche padvinder bracht bloemenhulde.
Zaterdag kwam aan het paleis Soestdijk per
fiets aan de 18-jarige, Noorsche padvinder, Jan
Christian Nagel uit Oslo met een tuil bloemen
voor de prinses.
De jeugdige Noor vertrok vijf weken gele
den uit Oslo om per fiets naar Nederland te
kamen, waar hij hoopte tijdens de feestvie
ring in verband met de geboorte van een
nieuwe Oranjetelg te arriveeren. Sinds eenige
dagen vertoeft hij te Baarn bij een familie,
welker zoon hij tijdens de Jamboree te Voge
lenzang heeft leeren kennen.
Zijn huldeblijk werd zeer op prijs gesteld en
onder dankzegging in ontvangst genomen. Het
bestond uit een bouquet bloemen in de wit-
rood-blauwe Noorsche kleuren.
Auto botst tegen motor.
waren niet in orde.
Motorfiets geheel vernield,
duopassagiere gedood.
Zondagmiddag even na twaalf uur
is op den Rijksstraatweg nabij de
Meersteeg een ongeluk gebeurd, dat
een jonge vrouw het leven heeft ge
kost.
Uit de richting Amsterdam naderde een per
sonenauto uit Rotterdam. De bestuurder was
nog slechts kort in 't bezit van een bewijs van
rijvaardigheid. Toen hij nabij de Verlengde
Fortlaan, tegenover de Meersteeg wilde pas
seer en, zag hij plotseling een auto uit de Ver
lengde Fortlaan komen. De bestuurder van de
auto uit Rotterdam wilde remmen, doch toen
bleek, dat de remmen van zijn wagen niet
goed in orde waren.
Hij wierp het stuur om en de wagen kwam
toen op de linkerhelft van den weg in bot
sing met een motorfiets, gereden door den
heer Horrée eveneens uit Rotterdam, die uit
de richting Amersfoort kwam. Het motorrij
wiel werd geheel vernield. De duo-passagiere.
een inwoonster uit Amsterdam die bij den heer
Horrée logeerde, sloeg door de voorruit van
de auto. Met een schedelbasisfractuur bleef zij
op straat liggen. Toen een geneesheer ter
plaatse kwam, moest hij constateeren, dat de
dame reeds was overleden.
De motorfietsrijder had een hersenschud
ding en inwendige kneuzingen opgeloopen, ter
wijl hij den linkerpols had gebroken. Hij is
in de Majellastichting te Bussum ter verple
ging opgenomen.
De inzittenden van de personenauto uit
Rotterdam bekwamen geen letsel. De politie te
Naarden heeft de auto in beslag genomen.
Straffen worden kwijtgescholden.
De minister van Defensie heeft in een be
schikking, die ter kennis van alle onderdeelen
van de koninklijke land- en zeemacht is ge
bracht, de verschillende commandanten uitge-
noodigd kwijtschelding te verleenen van alle
opgelegde en loopende krijgstuchtelijke straffen
met uitzondering van die van verlaging van
rang, verlaging van klasse of plaatsing in de
tuchtklasse, zulks in verband met de geboorte
eener Prinses.
The Condensed Milk Company of
Holland zet liaar bedrijf stop.
Bijna 200 man personeel wordt ontslagen.
De directie van The Condensed Milk Com
pany of Holland te Alkmaar, heeft besloten,
tengevolge van de exportbelemmeringen en
de contingenteesringen, met de hieruit voort
vloeiende concurrentie op de nog vrije export
markten, het bedrijf stop te zetten.
Met ingang van 13 Augustus wordt het fa-
briekspersoneel (175 man) ontslagen, terwijl
het kantoorpersoneel met ingang van 2 Sep
tember ontslag in aangezegd.
Het bedrijf te De Rijp en Heerhugo-
waard wordt normaal voortgezet, evenals de
verkoop van de betere producten. De thans
opgeheven fabriek bestaat reeds 43 jaar en
verwerkte in 1938 nog 25 millioen K.G. melk,
welke hoeveelheid nu weer vrijkomt voor de
kaasproductie.
Meisje onder zwaren tractor
geraakt.
Zaterdag is in de Havenstraat te Rotter
dam nabij de Lage Erfbrug een ernstig ver
keersongeval gebeurd, dat het 10-jarig meisje
M. Wetering, gewoond hebbende in de Fregat
straat. het leven heeft gekost.
Het kind fietste in gezelschap van haar
moeder in de richting van de binnenstad. Ter
hoogte van de brug reed zij naast een tractor
met oplegger, welke rechtdoor de Havenstraat
wilde inrijden, terwijl het meisje haar moeder
die voor reed, wilde inhalen. Door een ver
keerde manoeuvre is het kJind onder den
tractor terecht gekomen. Zij werd door de
dubbele wielen van den oplegger overreden en
op slag gedood. Het lichaampje was vreeselijk
verminkt.
Het stoffelijk overschot is naar het zieken
huis aan den Coolsingel vervoerd.
Criminaliteit daalde in het eerste
kwartaal van 1939.
Vooral economische misdrijven afgenomen.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
deelt mede, dat na jarenlange stijging voor
het eerst in 1938 daling van de gerechtelijk
geconstateerde criminaliteit intrad. Van de
vier kwartalen van 1938 gaf alleen nog het
eerste kwartaal een ongunstiger cijfer dan het
overeenkomstige tijdsverloop van 1937. Uit de
cijfers van het eerste kwartaal van 1939 blijkt,
dat het beeld van het begin van dit jaar over
het algemeen gunstig is. Terwijl het index
cijfer van de veroordeelingen van alle mis
drijven te zamen voor het eerste kwartaal van
1938 115 bedroeg, is het voor het overeenkom
stige kwartaal van 1939 terugeloopen tot 100.
Ook vergeleken met het jaarcijfer van 1938
(1121 is er een belangrijk verschil in gunstigen
zin.
Voor alle strafbare feiten zijn de totaal
indexcijfers van het eerste kwartaal 1939 lager
dan in 1938. Verreweg het sterkst daalde het
cijfer voor de groep economische misdrijven,
nl. van 181 tot 147. Heeft men hier met een
toevallige vermindering van voorbij gaanden
aard te doen? Of mag uit de cijfers worden
afgeleid, dat de verbetering der economische
omstandigheden, welke zich nog wel niet op
alle gebied of in sterke mate voordeed maar
toch hier en daar merkbaar was (o.a. door
vermindering der werkloosheid), een heil-
zamen invloed heeft gehad op de beweging
der criminaliteit? Men doet voorzichtig eerst
de cijfers van de volgende kwartalen van 1939
af te wachten alvorens bepaalde conclusies uit
het verloop der cijfers te trekken.
Het cijfer betreffende de misdrijven tegen
de openbare orde en het openbaar gezag is
zelfs nog iets lager (37) dan de reeds zoo bij
zonder gunstige cijfers voor deze groep mis
drijven in vorige perioden (le kwartaal 1938
39). Ook is een daling te constateeren voor de
groep misdrijven tegen de zeden (van 313 tot
302). doch deze teruggang stemt tot weinig
voldoening bij vergelijking met de cijfers van
de jaren 1938 en 1937 en met het cijfer der
basisjaren 1911 t.m. 1913 100). Voor ruw-
heidsmisdrijven is het verhoudingscijfer 20
punten lager dan het vorige jaar (resp. 70 en
90). Buitengewoon laag is verder het cijfer
van bedelarij, enz. (33).
Voor de ressorten van alle gerechtshoven zijn
de indexcijfers betreffende alle misdrijven
tezamen voor het eerste kwartaal 1939 gunsti
ger dan in 1938. Terwijl de cijfers betreffende
de gerechtshoven 's-Hertogenbosch, Arnhem,
's-Gravenhage ein Leeuwarden belangrijk te
rugliepen, daalde het cijfer van Amsterdam
(126) betrekkelijk weinig (5 punten).
DS vijf looze visschertjes hiernaast
zijn meer zomer symptoom dan de
eene visscher hierboven. Hem ziet
ge vrijzvel het geheele jaar, hen alleen
in de werkelijke zomermaanden. Dan
diepen zij van den zolder een stok of
een stuk bamboe, weten een simmetje
machtig te worden en zij kunnen vis-
schen. Aan den wallekant, in een iva-
tertje, waar niemand visch vermoedt.
Maar zij visschen en zij vangen. Hun
aandacht mag niet zoo gespannen zijn
als van hem, die met een groot aantal
tuigen, vele soorten deeg, maden en
wormen ter vischvangst trekt, zij amu
seeren zich. Mits ze zorgen, dat ze uit
der visschen element blijven, want vader
en moeder zijn na een dergelijk geval
niet malsch en het hengelen is dan dik-
ivijls'voor langen tijd taboe geworden.