„tBCaemetje" STOFZUIGERS De ooren en oogen van EEN GOEDE TUINMAN gfl v.impelen Rubriek voor Vragen WOENSDAG 16 AUGUSTUS 1939 HAARLE M'S DAGBLAD 7 (Van onzen correspondent te New-York). Wie een denkbeeld wil krijgen van New-York, zooals het werkelijk is, moet er wel heen gaan. Hij kan niet met film en boek volstaan. Voor dat ik in New-York voet aan wal zette, dacht ik dat er niets dan wolkenkrabbers waren. Niet waar: er zijn er maar enkele tientallen. Ik dacht dat New-Yorkers ruwe mannen met breede malende kaken waren. Niet waar: ze zijn beleefder dan Hagenaars en dikwijls bescheidener dan Amsterdammers. Ik dacht dat de meeste New-Yorkers er warmpjes bij zaten. Niet waar: ze zijn geen cent rijker dan alle gemiddelde Europeesche stadsbewo ners. Ik dacht ook dat burgemeester Piorello Laguardia een dik clowntje was. Een man die graag zich zelf hoort. Een jongen uit het volk, die het volk naar den mond praat en door de andere klassen niet geaccepteerd werd. Niet waar: burgemeester Laguardia wordt op han den gedragen, omdat hij een man is die eer lijk is als goud en belangeloos voor zich zelf is, die vele deugnieten heeft weggebezemd, die van huis uit advocaat is, die werkt als een paard, die welk een verademing na den schalk Jimmy Walker, den Tamany-rakker voor geen chèque van een millioen dollar op zij gaat. Laguardia, die van Italiaansche emi granten stamt, draagt een Italiaansche voor naam: Fiorello. Dat beteekent „bloemetje". En daarom liefkoozen de New-Yorkers hem, in hun teedere oogenblikken, die zij voor hun burgemeester vele hebben, door hem „the little Flower" te noemen. Wel, Bloemetje is zóó populair in 'alle kringen en standen van New-York, dat die geestdrift voor dat dikke, pittige kereltje zich aan u, die een vreemde ling zijt, meedeelt, zoodat ge óók van hem gaat houden. En dat ge op de wijde weiden van uw genegenheid het beste, zonnigste plekje voor Fiorello gereserveerd hebt. Fiorello doet ontzettend veel. Hij opent bruggen en nieuwe stadswijken Hij metselt eerste steenen en knipt linten door. Hij inaugureert rechters en gebouwen op de we reldtentoonstelling. Hij eet hot-dog op een volksfeest en een homard thermidor bij de ontvangst van gewichtige mannen. En onder - tusschen bestuurt hij zijn stad, met haar bijna acht millioen inwoners en wat dies meer zij met ijzeren hand en een klaar verstand. Hij doet veel af, Bloemetje, maar hij kan niet alles doen. Ntuurlijk niet al zou hij dat denk ik wel graag willen. Hij heeft zijn mede werkers. Hooge en lage. Dichtbije en ver-affe. Oude en jonge. Flinke en gewone. Een van de hoogste, dichtstbije, jongste en flinkste is Bill Herlands. De burgemeester heeft hem een eeretitel gegeven, „Mijn ooren en oogen". Maar zijn officieele titel is Commissioner of Investigation. Hij moet nauwlettend toezien op de burger-ambtenaren en beambten van de stad. Dat zijn er 140.000. En daar is de politie niet bij. William B. Herlands Is een jonkie van 33 jaar. Eerst had hij pianist willen worden. Nu is hij de ambtenaar met de scherpste oogen, de scherpste ooren en den meest fijnen neus voor dingen die niet goed zijn, die Néw-York ooit heeft gehad. Zijn baan is uniek in de Ver- eenigde Staten. In één woord; hij is de mach tigste publieke persoon in de machtigst,e stad van de wereld. Hij doet niet alleen onderzoe kingen die hem door den burgemeester of den gemeenteraad worden opgedragen, maar hij mag ieder onderzoek instellen dat hij zelf, in het belang van de stad noodzakelijk acht. En zoo diep en zoo breed als hij zelf wil. Hij heeft de macht de bankrekening van iederen ge meentelijken werknemer te onderzoeken en hem onder eede te hooren over zijn meest per soonlijke aangelegenheden. Hij heeft de macht alle boeken te onderzoeken van iedere firma die zaken doet met de gemeente. Hij mag, onder bepaalde omstandigheden, beveien tot in hechtenisneming uitvaardigen. Zijn baantje beteekent: kijken naar alles wat het bekijken waard kan zijn. Het beteekent kolossale op lichtingen ontrafelen. Het beteekent snuffelen in een keurig bureau met keurige menschen en een keurige boekhouding, juist om nu eens te zien of die uiterlijke keurigheid misschien innerlijke luiheid, spilzucht of dieverij aan het oog onttrekt. Het beteekent onderhande lingen voeren met ingenieurs om een of ander uitvindinkje op de centrale verwarming in de gemeente-scholen toe te passen die per dag een paar dubbeltjes kan besparen op de kolen- rekening; want zulke kleine besparingen, op één school worden, in een stad als New-York, samengevoegd tot een astronomisch getal. De carrière van Bill Herlands is typisch Ameri- kaansch. Hij was een briljant student, in de rechten en begon op 22-jarigen leeftijd zijn publieke loopbaan als assistent bij het open baar ministerie. Daar deed hij zulk goed werk, dat Thomas Dewey, (die een paar jaar ouder is dan hij en die nu reeds genoemd wordt als republikeinsch candidaat voor het president schap der Vereenigde Staten) hem als eersten medewerker uitkoos toen hij de „rackets" te vuur en te zwaard ging bestormen. Herland nam de „cafétaria-racket" voor zijn rekening. En hij deed dat zoo afdoende dat Laguardia het Bloemetje hem naast zich in zijn, tuin tje plantte. De gemeente New-York is in 'n soort onder gemeenten, ieder met een eigen bestuur, de zoogenaamde „boroughs" verdeeld. Een van die boroughs is Brooklyn. En de eerste order die Herlands van den burgervader kreeg was: „Clean up Brooklyn" Reinig Brooklyn. Er bestaan hier anders dan in Nederland ook gemeentelijke justitieele lichamen met openbaar ministerie (District Attorney) en alles wat daaraan vast zit. Er is daar een jury rechtspraak. En de eerste ontstellende ont dekking, die Herlands, na heel voorzichtig te werk gegaan te zijn, deed, was dat in de Brook- lynsche jury altijd ongure elementen en mis dadigers zitting hadden. Het was daar zoo'n rommeltje van diefje en diefjesmaat, steek penningen en omkooperij, dat Lehman, de gouverneur van den staat New-York, een aparten man moest aanstellen om met Bill Her lands Brooklyn te zuiveren. Daarna heeft de jeugdige stedelijke waakhond nog vele van zulke karweitjes opgeknapt: belastingontdui kingen, corruptie, omkooperij, allemaal vuile wasch van den oogenschijnlijk zoo keurigen Jimmy Walker, den man met de mooie pakken, de glanzende hooge hoeden, de messcherpe pantalonplooien. „Bloemetje" loopt meestal blootshoofds, heeft slechte pakjes aan en zijn broek slobbert om zijn kromme beentjes. Maar het uiterlijk kan bedriegen. Wat Herlands aan regelrechte bedriegerijen en aanverwante ver spilling heeft ontdekt en beëindigd loopt in de millioenen dollars per jaar Daar zijn de raarste voorbeelden van te geven. Daar was bijvoorbeeld de „Morgue", het stedelijke lijkenhuis, waar allen die on bekend gestorven zijn, worden heengebracht. Wanneer er dan iemand kwam om, als ver want of vriend, zulk een doode op te eischen, stuurden de beambten hen naar een bepaalde begrafenisonderneming, die daarvoor hooge fooien uitdeelde. Nog luguberder: vijf „balsem- scholen" (hier worden veel lijken gebalsemd) kochten onbekende lijken van de stedelijke morgue-beambten om die als „onderwijs materiaal" te gebruiken. Daarvan staken die beambten tienduizenden dollars in hun zak. Een vuilverwijderingsinrichting stuurde de gemeente rekeningen die jaarlijks ongeveer drie millioen dollar bedroegen. Herlands liet de wagens van die inrichtingen fotografeeren en wegen. Er waren te veel wagenvrachten op gegeven en het gewicht van iedere vracht was veel geringer dan in rekening was gebracht. Het bleek dat die inrichting tien jaar lang ruim een millioen dollar teveel had ontvangen. Er was een gemeente-klerk die geen rooie cent van zich zelf bezat en een salaris had van 2400 dollar. Die meneer had van 1931 tot 1938 een bankrekening van 192.000 dollar gefokt. En een andere klerk heeft van 1907 tot 1937 dus dertig jaar lang een salaris van 2500 dollar ontvangen en had al dien tijd slechts één maand (de eerste) gewerkt. Een vriendje teekende voor hem het arbeidsregister a raison van 10 dollar per maand. En dan heeft Herlands een geweldige nachtveiligheidsracket ontmaskerd en onscha delijk gemaakt: er waren 123 nachtveiligheids diensten met 452 employés die meer dan 56000 klanten hadden- Wanneer een winkel geen klant wilde worden, werden er voortdurend ruiten ingegooid en etalages vernield. Van de 452 '.nachtveiligheidsmannen" bleken er 406 in het gevang gezeten te hebben. Bill Herlands taak heeft ook een zeer posi tieven kant. Hij is een bijzonder knap organi sator en hij is een zeer rechtvaardig „trouble- shooter"-man, die oneenigheden tusschen ge meentelijke diensten en gemeentelijke ambte naren uit de wereld helpt. Bovendien is hij psycho-technicus en menschenkenner. Hij heeft een groot systeem uitgewerkt en door gevoerd, waarin studenten, die belangstelling hebben voor het gemeentebestuur en de ge meentebedrijven, gedurende hun studie-jaren gedurende enkele uren per week worden te werkgesteld, De gemeente betaalt hun daar voor een klein salaris. En heeft na hun af- studeeren de beschikking over uitstekende krachten. Bill Herlands, de waakhond van New-York, de ooren en oogen van Bloemetje Laguardia, wordt langzamerhand een van de bekendste opkomende figuren in deze reusachtige stad. Het volk heeft te lang geleden onder wan beheer en schrikbewind dan dat het de man nen die daaraan een einde hebben gemaakt waarvoor veel zedelijke kracht en persoon lijke moed, veel schranderheid en inzicht noo- dig waren niet hoogelijk zou vereeren. Het driemanschap dat in en door die ver eering opkomt bestaat uit Fiorello Laguardia, Thom Dewey en Bill Herlands. liet op die namen. U zult er in de toekomst nog wel meer van hooren. Mr. E. ELIAS. DE NIEUWE VOORSCHRIFTEN VOOR AUTOBUS- EN GROEI'S- VERVOER. In welke gevallen iIe JVct-Auto- vervoer Personen niet van toepassing is. Op het voorplein van de Kathedraal werd Mgr. Huibers gistermiddag door de Katholieke jeugdorganisaties en talrijke andere Katholieken gehuldigd in ver band met zijn 40-jarig priesterfeest. De bisschop bedankte met een korte toespraak voor deze spontane huldiging. 45 BEKENDE MERKEN Ook in huurkoop. DE STOFZUIGER CENTRALE HAGEMAN, GED. OUDE GRACHT 52 - TELEF. 12762 (Adv. Ingez. Medj De viering van het 40-jarig Priesterfeest van Mgr. J. P. Huibers. Bij ontstentenis van prof. mr. P. J. M. Aalberse werd de bisschop gistermiddag na mens het eere-comlté toegesproken door Mgr. Th. M P. Bekkers. Om een uur werd in de groote zaal van de plebanie het diocesane geschenk, het bis schopsfonds aangeboden. In aanwezigheid van het eere-comité en het kapittel werd de bisschop toegesproken door mgr. N. L. A. Am- merlaan, Vicaris-generaal van het bisdom. Deze bracht in herinnering, dat mgr. Huibers de eerste bisschop is, die feest viert in de kathedraal waar hij gewijd werd. Mgr. Am- merlaan schetste alsdan de grootheid en de hoogheid van het priesterschap en ging mgr. Huibers' leven als leeraar in de rhetorica op Hageveld, als bouwpastoor te Amsterdam, als aalmoezenier bij de bedevaarten naar Lourdes en tenslotte als opperpriester van 't Haarlem- sche Diocees na. Namens allen dankte de vicaris voor al dit goeds. Voor zijh feestgave vroeg de bisschop niets voor zich zelve, maar de leniging van den financieelen nood van het bisdom en den bouw van nieuwe kerken was zijn wensch. Eendrachtig bracht men een aanzienlijk be drag bijeen. Voer het aflossen van schuld werd bijeengebracht f 102.561.50; voor den bouw van nieuwe kerken werd bijeengebracht: f 161.321.81. Tenslotte overhandigde de vicaris den bis schop een oorkonde waarin de aanbieding van dit geschenk is vastgelegd. De bisschop daarop het woord nemende zeide getroffen, dat aller verwachtingen van het fonds door het resultaat der op brengst werden overtroffen. Uiterst dankbaar was mgr. Huibers den vicaris. Telkenmale zeide monseigneur: staan wij verstomd van de offervaardigheid en de blijmoedigheid bij het offeren. Een uiting van diep geloof en liefde voor God en Zijn Kerk zag de bis schop in dit geschenk, dat hij aanvaardde voor het bisdom. Hierna begonnen de recepties voor priesters en religieuzen, die zeer druk bezocht werden. Vervolgens kwamen tallooze R,K. vereenigin- gen en organisaties hun gelukwenschen aan bieden terwijl de receptie tenslotte nog o.m bezocht wei'd door pater dr, L. Beaufort O.F.M.. lid der Tweede Kamer, pater drs. Th. Vlaar O.E.S.A.. rector van het R.K. Lyceum te Haar lem en verder wethouder A. G. Boes van Haar lem, dr. S. baron van Wijnbergen, burgemees ter van Wassenaar, mr. H. J. J. Scholtens, burgemeester van Beverwijk, mr. C. J. Koch, voorzitter van den Raad van Arbeid, luitenant kolonel Steensel gezegd van der Aa, comman dant van het indeelingsdistrict en vele an deren. Tenslotte zij nog vermeld, dat o.m. gelukwenschtelegrammen waren binnengeko men van den pauselijken internuntius Mgr. Paolo Giobbe, van Mgr. P. Hopmans, bisschop van Breda en van dr. J. E. baron de Vos van Steenwijk, burgemeester van Haarlem. Dronken autobestuurders. Dinsdag hebben twee bestuurders van auto's terecht gestaan, die een ongeluk hadden gehad toen zij niet geheel nuchter waren. De één, een garagehouder uit Doetinchem, had een wielrijdster doodgereden. Tegen hem werd voor de Arnhemsche rechtbank een gevangenis straf van vier maanden geëischt. De ander, een vertegenwoordiger van een bierbrouwerij, was te Beek tegen een café op gereden. De kantonrechter te Terborg veroor deelde hem tot duizend gulden boete subs, twee maanden gevangenisstraf en intrekking van het rijbewijs voor den tijd van een jaar. Prae-historische graven te Lunteren ontdekt. Op terreinen, toebehoorende aan notaris Dinger te Lunteren zijn door de Gebr. de Ruiter prae-historische graven ontdekt, waar uit men belangrijke gegevens hoopt te vinden betreffende de vroegere perioden van bewo ning van ons vaderland. Dr. F. C. Bursch, con servator van het rijksmuseum voor oudheden te Leiden, zal deze graven deskundig onder zoeken en blootleggen. Twaalf arbeiders zijn onder zijn leiding met de afgravingswerkzaam heden begonnen. is NIET DUURDER. Vraagt U eens vrijblijvend prijs aan Tuinbouwbedrijf. Binnenweg 18, H'stede, Telef. 28080 (Adv. Ingez. Med.j DUIDELIJK GESTELDE VRAGEN van alle Abonnés van dit blad worden door een specialen Redacteur en zijn talrijke medewerkers zoo mogelijk en ten spoedigste beantwoord. De vragen moeten worden geadresseerd aan het bureau van dit blad, met duidelijke ver melding van naam en woonplaats. Vragen waaraan naam en adres ontbreken, worden terzijde gelegd. De namen der vragers blijven redactie geheim. De antwoorden worden GEHEEL KOSTE LOOS thuis bezorgd. Alleen die vragen, welker beantwoording voor vele anderen behalve den vrager van nut kan zijn, worden tevens in ons blad ge plaatst. RECHTSZAKEN. VRAAG: Mijn dagmeisje sinds 1 Februari bij mij in dienst eischte een week vacantle, waarover niets was overeengekomen. Zij heeft die vacantie met kostgeld gehad, Nu zegt zij per 1 Sept. haar betrekking op. Mag ik nu aan het einde der maand het kostgeld met een week loon van haar salaris afhouden? ANTWOORD: Neen, gij had geen vacantie behoeven te geven, doch kunt daarop, nu het on voorwaardelijk geschiedde, niet meer terugko- VRAAG: Als iemand vier jaar in betrekkl: is, één week ziek is geweest en drie dagen vc gens de Ziektewet uitbetaald krijgt, is de patroon dan verplicht, de andere drie dagen uit te kee- ren? ANTWOORD: Ja, vermeerderd met de aan de andere 3 dagen ontbrekende 20 pCt. VRAAG: Moet ik een meisje (van 9 tot 4 uur. met middagkost) dat nog geen jaar bij mij is, kostgeld geven in haar vacantie? Zoo ja. hoe veel? ANTWOORD: 1. Ja. 2. 0.60 per dag. VRAAG: Mijn buurman heeft in een bdVenka- mer openslaande ramen en zonneschermen ge- maakt, die hoven mijn grond openslaan. Mag dit? ANTWOORD: Ja- VRAAG: Ik ben vijf jaar als verkooper in een zaak werkzaam. De vacantie valt van 21 tot 28 Augustus. Kan mijn patroon deze vacantie wei geren, als ik ongeveer 20 Augustus mijn betrek king tegen 1 October opzeg? ANTWOORD: Als vacantie overeengekomen is en gij weer een jaar in dienst zijt geweest. hij dat niet weigeren. RECEPTEN. VRAAG: Hoe luidt het recept voor het maken van boschbramenjam? ANTWOORD: Bramènraarmelade. 1 k.g. bra men, 650 gr. suiker 1/4 dL. gezeefd citroensap. "ïrwijder van de bramen de groene blaadjes en het steeltje, wasch ze en breng ze aan de kook. Laat ze, onder roeren, inkoken tot ze met de sui ker nog slechts pl.m. 10 minuten behoeven te koken. Voeg dan de suiker toe en laat de bramen en suiker koken, tot ze voldoende ingekookt zijn. Leg een weinig van de marmelade op een bordje en laat dit vlug koud worden. Voeg dan het ci troensap toe, als de marmelade dik genoeg is Ingekookt. Giet ze zoo heet mogelijk in de potten of flesschen en sluit deze af met een vochtig per kamentpapier. Plak op de potten of flesschen een élikette met naam en datum van de in maak. VRAAG: Op welke wijze kunnen levertraan- vlekken uit wollen en flanellen stoffen verwij derd worden? ANTWOORD: Levertraanvlekken zijn moeilijk verwijderen in de meeste gevallen; op ge kleurde stoffen blijft er een gele vlek achter. e vlek goed betten en afwrijven met per- chlooraethyleen, daarna de plek bedekken met magnesia, wat na een uur verwijderd kan wor den. Daarna met warm water waarin wat mieren- zuur goed afsponsen. VRAAG: 1. Hoe moet ik komkommers Inma ken, zoodat ze tegen Nieuwjaar eetbaar zijn? 2. Hoe moet ik augurkjes in pekel leggen (in flesschen of Keulschen pot) 3. Ik heb twintig pond rauw ossenvet gesmol ten en in een pot gedaan om ze van den winter te gebruiken. Moet ik er ook zout door doen? ANTWOORD: 1. Komkommers in azijn. 6 kom kommers, pl.m. 2 flesschen inmaakazijn, een paar Spaansche pepers. 50 gr. mosterdzaad. 6r- kur kuma, 5 gr. gedroogde gember, een paar takjes dragon, een paar laurierbladen. Schil de komkommers dun af. proef of de pun ten bitter zijn, verwijder déze zoo noodig. Snijd de komkommers in de lengte in tweeën en schep met een lepel het zaad er uit. Snijd ze In blokji zet deze laag om laag met zout bestrooid een nacht weg, laat ze uitlekken op een vergiet of droog ze in een doek. Maak de pot of flesch schoon, laat deze 20 minuten uitkoken, Doe komkommers in de flesch of pot. schik de krui den tusschen de stukjes komkommer en giet er den azijn overheen, tot de komkommers goed on derstaan. Sluit de flesch of den pot af met voch tig perkamentpapier. Plak er een étiquette op met naam en datum. 2. Augurken in a2tjn. 1. K.G. augurken, pl.r flesch inmaakazijn, 2 Spaansche pepers, 2l/2 gr. gedroogde gember, 2 gr. laurierbladen, 6 g mierikswortel, 1 takje venkel, 1 takje dragon. Maak de augurken schoon, door er het kroontje af te nemen en ze verder goed af te vegen met een vochtigen doek. Bestrooi ze met zout en zet ze daarmee een nacht weg. Laat ze den volgenden dag op een vergiet zoo droog mogelijk uitlek ken. Schik ze met de kruiden ln een schoonge maakte of uitgekookte flesch of pot en giet er zooveel azijn op, tot de augurken minstens twee ingerbreed onderstaan. Sluit de flesch of pot af met vochtig perkamentpapier. Plak er e étiquette op met naam en datum. 3. Geen zout. Het vet moet, het liefst ln e Keulschen pot, in het donker bewaard worden, MILITAIRE ZAKEN. VRAAG: Mogen kinderen hier te lande gebo ren uit Duitsche ouders hun dienstplicht in Ne derland vervullen De ouders zijn ruim 20 jaar lil Nederland gevestigd en zijn niet meer van plan naar hun vaderland terug te keeren. Na turalisatie Is hun momenteel te kostbaar, de Minister van Defensie hiervoor machtiging verleenen? De kinderen zijn als Nederlander op gevoed en voelen zich als zoodanig. ANTWOORD: Indien de betrokkenen Duit- schers zijn, dan worden zij in Nederland niet voor den dienstplicht hier te lande ingeschreven en zijn dus niet dienstplichtig. DIVERSEN. VRAAG: Is een inmaakpot, die lekt, nog wa terdicht te krijgen? ANTWOORD Als de pot nog nieuw is, dan moet u hem met waterglas bestrijken, Dat helpt. U kunt het ook probeeren als de pot oud ls. maar dan is het niet zeker of hij waterdicht wordt. VRAAG: Wat kost het verlengen van een pas poort? ANTWOORD: 2 voor de gemeente en voor het Rijk. VRAAG: 1. Waar kan ik kampeeren In den omtrek van 's-HertogenboschKosten? 2. Is een provinciale wegenkaart voor Noord Brabant noodig? 3 Waar kan lk kampeeren bij Slttard en Roei mond? 4. Hoe staat het met het kampeeren ln België 5. Is er een kampeerlcaart noodig? Waar wor den die in Amsterdam uitgegeven? Wat zijn de kosten? ANTWOORD: 1. Ginneken. Terrein aan den rand van het bosch en van het riviertje de Ai eig. A. van Dongen, Over Aa C 6B te Ginneken Ligging achter het Mastbosch 0.16 p. p. p. da; 2. Die kaart is niet meer noodig. 3. Slttard. Terrein de Hollenberg, eigen. Gi meente Slttard (van te voren aanvragen bij Ge meentebestuur). Terrein ,,'t Hetgen", eig. G meente Slttard. Kosten ons niet bekend. Bij Roer mond: te Roggel. Terrein Kerkelsberg, bij het dorp ten Westen van den weg Roggel-Meyel. 4. Kampeeren In België en Luxemburg is vrij 5. Kampeerkaarten worden tegenwoordig bij na overal geëischt. Zij worden uitgegeven de Ned. Kampeer Centrale. Leldschegrncht 44, Amsterdam. Formulieren voor het aanvragen zijn daar te krijgen en misschien ook wel bij V. V. V. In uw gemeente. WAT UITBETAALD MOET WORDEN IN GEVAL VAN DOOD OF LICHAMELIJK LETSEL. UITGEBREIDER VOORSCHRIFTEN VOOR DE VEILIGHEID DER PASSAGIERS. In het j.l. Zaterdag afgekondigde Stsbl. 564 is opgenomen het uitvoeringsbesluit Autover voer Personen, waarin nader zijn uitgewerkt de algemeene voorschriften vervat in de Wet Autovervoer Personen. De verschillende be palingen van eerstgenoemde besluiten treden, evenals de Wet zelve, a.s. Woensdag in wer king. Allereerst is bepaald, dat de voorschriften niet van toepassing zijn op het vervoer van militaire motorrijtuigen en met motorrijtui gen, ln gebruik voor militaire doeleinden. Voorts blijven de bedoelde voorschriften buiten beschouwing ingeval het vervoer betreft van de ambtenaren van rijks- en gemeentepolitie in de uitoefening van hun functie en van per sonen onder geleide van politie of justitie, terwijl ook het vervoer voor de uitoefening van brandweer-, burgerwacht- en luchtbe schermingsdiensten buiten de nieuwe wette lijke bepalingen valt. Tenslotte behoeven de vorenbedoelde beperkende voorschriften niet in acht te worden genomen, wanneer 't geldt vervoer van zieken of gewonden en hun be geleiders, met in het bijzonder daarvoor in gerichte voertuigen. De voornaamste bepalingen van de wet zijn niet van toepassing op vervoer, dat geschiedt in verband met rijks- of gemeentelijke werk verschaffing, terwijl ook vervoer voor de uit voering van begrafenissen buiten die bepa lingen valt. Wettelijk is thans vastgelegd, hoeveel uitge keerd moet worden, ingeval personen welke per autobus vervoerd worden, bij een ongeluk letsel bekomen. De verzekering moet de aan sprakelijkheid van den ondernemer dekken aldus zegt- art. 9 in geval van dood of licha melijk letsel tot een bedrag van f 20.000 voor iederen vervoerden persoon, met dien verstan de^ dat -het verzekerde bedrag per gebeurte nis even zoovele malen f 20.000 moet bedragen als het aantal personen bedraagt, tot welker vervoer het motorrijtuig is ingericht, den be stuurder daaronder niet begrepen, tot ten hoogste f 400.000 voor één gebeurtenis. Inge val van door de vervoerde personen geleden zaakschade, wordt hoogstens f 5000 per ge beurtenis uitgekeerd. Wie besturen mogen. Bepaald is, dat met het besturen van een autobus of van een huurauto slechts degenen mogen worden belafet, die in het bezit zijn van een, niet ouder dan 5 jaren zijnde ge neeskundige verklaring, dat de betrokkene geen lichamelijke of geestelijke afwijkingen heeft, welke hem zouden kunnen beletten een autobus naar behooren te besturen, en dat hij in het bezit is van een voldoende gehoor- en gezichtsvermogen. Zoowel elke autobus, als elke huurauto, moet iederen dag, vóórdat daarmede een rit wordt aangevangen, behoorlijk worden nagezien (overeenkomstig de, zoo noodig door den In specteur-Generaal gegeven voorschriften) waarbij in het bijzonder er op moet worden gelet, dat het motorrijtuig geen gebreken ver toont, die voor de veiligheid gevaar kunnen opleveren. Ook moeten de remmen, de stuur inrichting de richting aanwijzers en de ver lichting goed werken. De banden moeten op spanning zijn, de smering behoorlijk verzorgd en de noodlge brandstof aanwezig zijn. Inwendig verlicht en verwarmd. Art. 78 bepaalt, dat van 1 November t.e.m. 31 Maart elke autobus, die voor vervoer van personen wordt gebezigd behoorlijk moet zijn verwarmd, behoudens ontheffing door den Inspecteur-Generaal. Bovendien moet Iedere autobus, die voor het vervoer wordt ge bezigd. van een half uur na zonsondergang lot een half uur vóór zonsopkomst van binnen behoorlijk verlicht zijn. Indien zich gedurende den rit feiten of om standigheden voordoen, waardoor de veilig heid van de, met een autobus vervoerde per sonen in gevaar wordt gebracht of waaruit blijkt, dat die veiligheid in gevaar is, moet de bestuurder de autobus on verwijld doen stilhouden; hij mag den rit niet voortzetten, dan nadat de noodlge voorzienin gen zijn getroffen. Halteplaatsen. De bestuurder van een autobus moet bij het stoppen voor het opnemen of uitlaten van reizigers, waar mogelijk, kunnen in- en uit stappen, zonder zich op den rijweg tc bege ven. Binnen de bebouwde kom, mag hij voor het opnemen of uitlaten van reizigers slechts stoppen bij een door een duidelijk kenteeken aangeduide halteplaats. (Tot nu toe stoppen de meeste autobussen in de plattelandsge meenten overal waar passagiers wenschen in- of uit te stappen). Hoewel ook thans reeds als regel gold, dat een autobestuurder tijdens zijn werktijd geen alcohol gebruikte, is het verbod thans wettelijk vastgelegd in art. 86. dat luidt: „De bestuurder van een autobus mag gedurende zijn diensttijd géén alcoholhoudende dranken gebruiken of bij zich hebben". Voorts is thans wettelijk voorgeschreven, dat personen in kennelijk beschonken toe stand, of lijdende aan besmettelijke ziekten, of die om andere redenen hinder of gevaar kunnen opleveren, in een autobus niet mogen worden toegelaten. Zij moeten de autobus op aanzegging van den bestuurder onverwijld ver laten. (De vraag rijst, hoe een autobus-chauf feur zal moeten vaststellen of Iemand aan een besmettelijke ziekte lijdt). De tot nu toe voor de Spoorwegen voorge schreven bepaling, wat het meevoeren van vuurwapenen betreft, is thans ook voor auto bussen van kracht verklaard. Maar het ver- voerverbod is nog belangrijk uitgebreid. Art. 90 zegt daaromtrent dat het verboden Ls in een autobus te vervoeren of als reiziger in een autobus bij zich te hebben: geladen vuurwa penen; dieren, lijdende aan besmettelijke ziekten of die, om andere redenen, hinder of gevaar kunnen opleveren; ontplofbare stof fen; samengeperste gassen ln reservoirs; voor zelfontbranding vatbare of licht ontvlambare stoffen; walging wekkende of kwalijk rieken de stoffen. Van dit verbod zijn uitgezonderd: vuurwa penen. munitie en patronen, welke in dienst zijnde militairen of politle-ambtenaren bij zich hebben; voorts'jachtpatronen die jagers in geringe hoeveelheid voor de jachtgeweren hebben, medevoeren. Niet onaardig is'de toe voeging dat de autobusreizigers wel bij zich mogen hebben: lucifers, aanstekers e.d.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1939 | | pagina 11