Haarlem's Dagblad
Zweefvliegrecord
één dag
T)uitsdïe fresCissUig)
Jbunses Jjtette
bestond maar
O. Koch legde Dinsdag
een afstand van
240 K.M. af
Weer een ernstig
incident te Dantzig.
Japansche actie
bij Hongkong
Jm de Hieuwe Jietk
te Amsterdam.
Hervatting.
INZAKE DANTZIG
nog niet uecwacAt
Dat was niet de
bedoeling!
57e Jaargang No. 17226
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algetn. Drukkerij N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Woensdag 16 Augustus 1939
Abonnementen per week f 0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25 franco per
post f3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Adverlentiën i 1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regeL
RegclabonnementstarieveD op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elke
regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek.
Prins Bernhard laat Prinses Beatrix zien dat haar zusje, Prinses Irene,
al gegroeid is. Deze foto werd door H. M. de Koningin gemaakt.
Poolsch douane-beambte gedood.
DANTZIG, 16 Aug. (Havas-A.N.P.)
Eert ernstig grensincident heeft zich
vannacht om drie uur voorgedaan na
bij het dorp fcohling op grondgebied
van Dantzig, waarbij een Poolsohe
douane-beambte zou zijn gedood.
Volgens de lezing, welke in Dantzig van het
incident gegeven wordt zou deze Poolsche sol
daat op gebied van Dantzig gekomen zijn en in
antwoord op waarschuwingen der grenswacht
van Dantzig op hen gemikt hebben. Op dat
oogenblik zou een Dantziger op hem geschoten
en hem doodelijk getroffen hebben.
Grensverkeer tusschen Poolsch en
Duitsch Siiezië verbroken.
WARSCHAU, 16 Augustus (Reuter-
A.N.P.) De Duitsche autoriteiten heb
ben het grensverkeer in het district
Rybnic (Siiezië) verbroken en het tele
foonverkeer tusschen Poolsch en Duitsch
Siiezië gesloten.
Ter gelegenheid van een troepenrevue heeft
president Moscicki gisteren een rede gehouden,
waarin hij zeide: „Het Poolsche leger bezield
met den geest van Pilsoedski, zal elke uitdaging
aannemen en zich over eiken vorm van druk
beleedigd achten".
In een gisteravond te Warschau gehouden be
tooging zijn moties aangenomen, waarin ver
klaard wordt, dat het geheele land rustig blijft
en vereenigd, vertrouwt op de kracht van het
leger en zich tegen elke uitdaging zal ver
zetten.
De Nederlandsche zweefvliegers, die
deel uitmaken van het zweefvlieg-
kamp op het vliegveld Welschap bij
Eindhoven, uit welke deelnemers de
definititeve ploeg voor de zweefvlieg-
wedstrijden van de Olympische Spelen
te Helsinki wordt gekozen, verrichten
steeds betere prestaties. Konden wij
gisteren melden, dat het Nienhuis ge
lukt was het Nederlandsche afstands
record te verbeteren door een vlucht
van Eindhoven naar Les Mazures-
Ardennes in Noord-Frankrijk, en dus
België zonder daling over te vliegen,
dit record heeft slechts een bestaan
van één dag gehad, doordat O. Koch
met de PH 80, de „Minimoa", Dinsdag
een uitstekend geslaagde doelvlucht
naar St. Quentin maakte, hetgeen een
afstand van 240 K.M. is. Hiermede is
dus het record van Nienhuis gebroken.
En evenals Maandag verrichtten ook Dins
dag de andere deelnemers uitstekende pres
taties.
H. van Zanten maakte een duurvlucht van
5y2 uur en landde daarna keurig weer op het
vliegveld Welschap. De zweefvlieger behaalde
daarmede het zilveren C.-brevet. Zijn toestel
was de Röhn-Bussard PH 78.
Twee andere zweefvliegers maakte vluchten,
waarbij zij één der eischen van het zilveren
C.-brevet vervulden, n.l. de afstandsvlucht
van minstens 50 K.M.
Het waren J. Houwink met de Grünau-Baby
PH 85, die op de renbaan te Tervueren bij
Brussel daalde, een afstand van 95 K.M. en
M. Mignot met de Grünau-Baby PH 58, die
in de buurt van Mechelen daalde en daarmee
een afstand van 85 K.M. aflegde.
vermoedelijk in
September gedoopt.
Het ligt in het voornemen van
Prinses Juliana en Prins Bernhard,
dat de doopplechtigheid van
Prinses Irene zoo mogelijk in de
maand September in de Nieuwe
Kerk te Amsterdam zal plaats
hebben.
De wethoudersverkiezing te
Haarlem.
Besprekingen der raadsfracties brachten nog
geen beslissing.
In de afgeloopen weken hebben verschil
lende raadsfracties vergaderd ter bespreking
van de aanstaande wethoudersverkiezing te
Haarlem. Ook is er contact geweest tusschen
de raadsfracties. Er is daarbij besloten tot ge
heimhouding. Wel werd ons verzekerd dat er
nog geen overeenstemming verkregen is, ter
wijl ook zelfs nog niet te zeggen is welke mo
gelijkheid (er zijn er vele) de meeste kans van
slagen heeft. Integendeel, onze zegsman ver
klaarde, dat men vrijwel even ver is als bij het
begin van de besprekingen, zoodat het alsnog
alle kanten kan uitgaan.
Troepenlanding in de
delta van de Paarlrivier
HONGKONG, 16 Augustus. (Reuter-
ANP) De Britsche autoriteiten hebben
twee compagnieën troepen gedirigeerd
naar de grens van het schiereiland Kow-
loen, ingevolge het feit, dat gisteravond
de Japanners geland zijn te Namtau in
de delta van de Paarlrivier. De Japan
ners zijn opgetrokken langs de grens
naar Tsjoemtsjoem en legeren zich thans
langs het grensgebied. Vanmorgen heb
ben vier Japansclie vliegtuigen de stad
Tsjoemtsjoem gebombardeerd.
Blokkade van Hongkong beoogd?
Nader verneemt Reuter:
Een detachement van 500 Japansche
manschappen heeft vanmiddag
Tsoemtsjoen bezet, is opgetrokken tot
20 yards afstand van de brug over de
rivier die de grens vormt, en heeft al
daar de Japansche vlag geplant
De Japansche en Britsche troepen
staan thans, slechts gescheiden dioor de
brug, tegenover elkander. De toestand
is kalm.
Waarnemers gelooven, dat deze Ja
pansche actie beoogt voorbereidingen
te treffen voor een blokkade van Hong
kong, gelijk aan die van de Britsche
concessie in Tientsin.
TRAGISCH ONGELUK BIJ
VIJFHUIZEN.
Meisje van bagagedrager gevallen
en gedood.
MOEDER RAAKTE DE MACHT OVER HET
FIETSSTUUR KWIJT.
Dinsdagmiddag omstreeks vier uur
heeft op de Nieuwe brug nabij Vijf
huizen in de gemeente Haarlemmer
meer een tragisch ongeluk plaats
gehad, waarbij het acht-jarig doch
tertje van de familie Joosten, zoo
ernstig werd gewond, dat het nader
hand is overleden.
Uit de richting Haarlem reed in zijn
vrachtauto de zand- en grindhandelaar S.
uit Haarlemmermeer de brug van de Ring
vaart over. Op dat oogenblik kwamvan de
andere zijde de familie J. aanrijden. Voorop
reed de heer J., daarachter zijn echtgenoote
die op de bagagedrager van haar rijwiel het
acht-jarig dochtertje meevoerde.
Terwijl de vrouw naast de vrachtauto reed
begon zij plotseling te slingeren met het nood
lottige gevolg, dat het meisje van de bagage
drager viel, onder den auto terecht kwam
en ernstige verwondingen opliep.
In deerniswekkenden toestand werd het
kind per ziekenauto van de firma Mathot
naar het ziekenhuis de Mariastichting te
Haarlem vervoerd, waar het kort na aankomst
overleed.
Dit ongeluk bewijst wederom hoe gevaarlijk
het is vooT wielrijders wanneer auto's over
de smalle bruggen rijden zich tusschen de
leuning van de brug en de auto te wringen
De politie van Hoofddorp, die van het on
geluk in kennis werd gesteld, stelde onmid
dellijk een onderzoek in.
Trein rijdt op spoorweg
arbeiders in.
Vier dooden.
CHEMNITZ, 16 Augustus. (D.N.B.) Nabij
het hoofdstation van Chemnitz is een D-trein op
een groep spoorwegarbeiders ingereden. Drie
man waren op slag gedood, een overleed tijdens
het vervoer naar het ziekenhuis.
Een dertigdaagsche Europeesche
wapenstilstand geopperd.
Denkbeeld van Hamilton Fish vindt weinig
weerklank in de Ver. Staten.
WASHINGTON, 16 Augustus (Reuter-A.N.P.)
In officieele kringen staat men zeer gereser
veerd tegenover de berichten uit Oslo, als
zou Hamilton Fish, de republik-einsche leider
uit het Huis van Afgevaardigden, aan de con
ferentie der Internationale Parlementaire
Unie een motie willen voorleggen, een dertig-
daagschen Europeeschen „wapenstilstand" te
houden en een viermogendhedenconferentie
te beleggen tot regeling van de hangende
vraagstukken.
Fish heeft Maandag j.l. geluncht met Von
Ribbentrop nabij Salzburg. In officieele Ame-
rikaansche kringen wordt Fish beschouwd
als een der bitterste tegenstanders van Roose
velt's buitenlandsche politiek en zegt men
dat hij uitsluitend voor zichzelf spreekt, zoo
dat zijn meeningen niet vereenzelvigd moeten
worden met de officieele Amerikaansche op
vattingen.
Wel vrienden, 'k groet u allen zeer,
Mijn koek is op, daar ben ik weer,
De pen moet weer ter hand genomen;
Ik was vol vreugde korten tijd,
Contact met ieder rijmwoord kwijt,
Nu vraag ik ze, terug te komen.
Al regende het wel wat veel,
Van zon kreeg ik toch ook mijn deel
In mijn doorluierde vacantie,
En 'k teeken dus, als ieder jaar,
Met nieuwen moed voor d' arbeid klaar,
„In dank ontvangen", de kwitantie.
Want na die korte pooze rust,
Ben ik weer meer dan ooit bewust
Der waarheid, in 't begrip gelegen;
Gelukkig "hij die werken mag,
Die werk kan vinden, eiken dag,
Want arbeid is de hoogste zegen.
Wie weer eens het verfrisschend bad
Van zijn vacantie heeft gehad,
Kan dankbaar levenslustig wezen,
Mijn koek is op, ik groet u zeer,
Ik knutsel aan mijn rijmen weer,
En hoop, dat u ze weer wilt lezen!
DUITSCHE IMMIGRATIEQUOTA
VOOR AMERIKA TOT 1950
UITGEPUT.
Sommige candidaten zullen
25 jaar moeten wachten!
OOK UIT POLEN EEN STROOM VAN
AANVRAGEN.
WASHINGTON, 16 Augustus (Reuter-A.N.P.)
Terwijl de immigratiequota's van Groot-Brit-
tannië, Ierland, Frankrijk, België, Zwitser
land, Nederland en Scandinavië verre van
uitgeput zijn, zijn de immigratie-aanvragen
uit Midden-Europeesche landen tot zoo'n
hoogte gestegen, dat het voor sommige can
didaten 25 jaar of langer duren kan, alvorens
zij de Vereenigde Staten zullen mogen bin
nengaan.
Ofschoon het Duitsche quota 27,370 per jaar
bedraagt, waren door de Duitsche consulaten
in Duitschland volgens hier gepubliceerde cij
fers 298.000 aanvragen voor visa ingeschreven
op 30 Juni j.l. Dit zou beteekenen, dat het
Duitsche quota voor de eerstvolgende 11 jaar
is uitgeput.
In Polen hebben thans 114.000 personen im
migratieaanvragen ingediend, terwijl het
Poolsche jaarquota slechts 6.524 bedraagt. Het
percentage afgewezen Polen is echter grooter
dan dat van afgewezen Duitschers.
Een merkwaardige toestand bestaat ten
aanzien van Hongarije, waar 30.000 personen
visa hebben aangevraagd, terwijl een jaar-
lijksch quota van slechts 869 voor Hongarije
bestaat. Ofschoon Hongarije een geringer
percentage afgekeurden heeft dan bijna ieder
ander land, zou het volgens het thans gelden
de systeem van 25 tot 30 jaar duren vóór alle
candidaten in de Vereenigde Staten zouden
zijn opgenomen.
Het woord is aan....
James A. Garfield
Elke groote partij, die het
land eenig goed heeft gedaan,
heeft hei eenige ojisterfelijke
ideeën gegeven, die de leden
der partij hébhen overleefd.
Steenlawine treft groep toeristen.
Twee dooden, 13 gewonden.
WARSCHAU, 16 Aug. (D.N.B.) In de Tatra
is een groep vacantiegangers, die dicht bij
een bergtop tusschen rolsteenen was gaan
schuilen voor een onweer, getroffen door een
een lawine, waardoor twee personen werden
gedood en dertien gewond.
Een plan tot
„Europeesche kalmeering"
WARSCHAU, 16 Augustus (P.A.T.) De
Berlijnsche correspondent van de „Gazeta
Polska", .Smorgorzewski, verklaart, dat volgens
het geheel der ter beschikking van de buiten
landsche journalisten staande inlichtingen in
den loop der eerstvolgende drie weken de
spanning in de Poolsch-Duitsche betrekkin
gen haar maximum zal bereiken.
Politieke kringen te Berlijn geven echter in
gesprekken met vertegenwoordigers der bui
tenlandsche pers uitdrukking aan de meening,
dat men voor het congres van Neurenberg gee
nerlei „dijamatische beslissing" van de rijks-
regeering moet verwachten. Men veronder
stelt algemeen, dat na de besprekingen in
Salzburg Berlijn en Rome een plan tot „Euro
peesche kalmeering" langs den weg van her
ziening van den territorialen status zullen
voorleggen.
Volgens de Duitsch-Italiaansche opvatting
zou de kwestie Dantzig het creterium vormen
voor den wil van Polen, Frankrijk en Enge
land om den weg der ontspanning te betre
den
„Er hangt iets in de lucht."
LONDEN, 16 Augustus (A.N.P.) De Ber
lijnsche correspondent van de Times schrijft,
dat men in Berlijn algemeen de meening
heeft, dat de bijeenkomst van Salzburg niet
slechts een demonstratie is geweest van ge
meenschappelijke vastberadenheid en solida
riteit, maar dat belangrijke besluiten zijn ge
nomen. waarvan het publiek evenmin als
naar het schijnt de Wilhelmstrasse nog in
kennis zijn gesteld. In Berlijn heeft men den
indruk, dat „er iets in de lucht hangt".
Ofschoon de aard daarvan meer een zaak
van veronderstellingen is dan van betrouw-
bare inlichtingen. Volgens ontvangen berich
ten heerscht dezelfden indruk in Dantzig
sinds den terugkeer van Burckhardt. Men
spreekt daar over een „vierpuntenplan" dat
zoowel Polen als Duitschland tevreden zou
stellen en dat een algemeene waarborg zou
behelzen van de Poolsche grenzen door alle
Europeesche staten, een voorstel, dat in zekere
mate schijnt samen te vallen met berichten,
die op voorzichtige wijze in het buitenland
vermeld zijn over een min of meer gelijk
luidend plan, afkomstig uit Rome. In Berlijn
echter zegt men: Ons is niets bekend.
Het geloof, dat tenzij de huidige impasse op
een of andere wijze verbroken wordt een
rampspoed volgen zal, is thans in de hoogste
Duitsche regeeringskringen in veel grootere
mate doorgedrongen dan in September j.l. het
geval was. Dat beteekent niet. dat eenigerlei
bereidheid tot compromissen ten aanzien van
de Duitsche eischen reeds tot uitdrukking is
gebracht of in het gezegde opgesloten ligt.
maar hier en daar zijn er teekenen in de
pers en elders dat de gedachte aan eenige
mate van samenwerking met de andere landen
niet volledig wordt uitgesloten.
De militaire voorbereidingen in Duitsch
land toonen geen teekenen van verslapping
en men kan thans veilig ramen, dat twee
millioen man onder de wapenen zijn. Giste
ren zijn aantallen oudere mannen, tusschen
de 40 en 45 jaar en in sommige streken zelfs
nog oudere, opgeroepen en reservisten zwaaien
niet af na volbrenging van hun diensttijd.
Voorzoover vernomen kan worden hebben
geen belangrijke troepenconcentraties plaats
gehad, doch de militaire bedrijvigheid in het
gebied van den Corridor en in Siiezië wordt
met belangstelling waargenomen.
EEN kruisingen op gelijk niveau.
J Dat was de hoofdgedachtedie b{j
den aanleg van den Nieuwen Rijks
weg AmsterdamDen Haag domineerde.
Daarom werden bij alle kruispunten via
ducten gebouwd om zoodoende de weg
gebruikers maximum veiligheid te kun
nen garandeeren. Hedenmorgen kwam
voor den Haarlemschen Kantonrechter
evenwél een eigenaardige manier van
autorijden aan het licht waardoor de
veiligheid, van den nieuwen verkeersweg
totaal wordt te niet gedaan. Na de be
handeling van een serie verkeersongeluk
ken in de Haarlemmermeer, die meeren-
deels zonder ernstige gevolgen waren
gebleven stond een 24-jarige Amster-
damsche chauffeur terecht, die het vol
gende stoute stukje uithaalde. In plaats
van recht door over het viaduct te rijden
sloeg deze autobestuurder voor het via
duct rechtsaf naar een zijweg, passeerde
dien weg en ging dan weer via een oprit
naar den hoofdiveg terug. Hij liet dus
het viaduct links liggen en ging moed
willig een kruising met een zijweg for-
ceeren. Tegen deze ergerlijke manier
van rijden, die ivordt verontschuldigd
door verhalen als: ik dacht dat er be
neden een auto zou staan, die ik op
moest halen of mijn motor haalt de op
rit naar het viaduct niet-, hield de
Ambtenaar van het O M. een streng re
quisitoir. dat hij besloot met den eisch
f 50 of 30 dagen en een half jaar ont
zegging van het rijbewijs. Herhaaldelijk
zijn op deze manier botsingen ontstaan
en ook de Amsterdamsche chauffeur
was tegen de vrachtauto opgereden.
Diepgaande onverschilligheid en vol
komen gemis aan verantwoordelijkheids
gevoel op den weg moet deze menschen
bezielen, zei de Ambtenaar. De kanton
rechter was het daarmee eens en ver
oordeelde den automobilist tot f 40 boete
en een half jaar intrekking van het rij
bewijs. Er zijn nog meer van .dergelijke
gevallen geconstateerd, deelde de Ambte
naar nog mede.
Zóó worden de nieuwe Rijkswegen dus
nog gevaarlijker dan gewone verkeers
wegen. Dat was niet de bedoeling, weg
gebruikers!
HEDEN: 12 PAGINA'S
HAARLEM EN OMGEVING.
pag.
Te Zandvoort heeft weer een bader zich te
ver in zee gewaagd. 2
Het clcctricitcitsbedrijf van Haarlem stortte
in 1938 f 1.260.050.02 winst in de gemeen
tekas. 4
BINNENLAND.
Wie bij de Mendelssohn-surséance betrok
ken zijn. 2
Onverwachts oversteken kost veel men-
schenlevcns. 3
De eerste Nederlandsche Kunstweck is een
succes gebleken. 3
BUITENLAND.
Een Duitsche beslissing inzake Dantzig wordt
nog niet verwacht. 1
Vandaag zou te Dantzig een onderhoud plaats
vinden tusschen Greiser en Chodacki over
de kwesties betreffende de Vrije Stad. 5
\an de Deensche kust is een Engelsch vlieg
tuig brandend in zee gestort. Vijf van de
zes inzittenden kwamen om het leven. 5
De Japansche premier Hiranoema heeft een
compromisplan opgesteld voor steun aan
de as-mogendheden. 5
SPORT.
Sportgesprek van de week. 6
ARTIKELEN, eni.
J. H. de Bois: Kunst in Haarlem en daar
buiten. 3
H. D. Vertelling: Wat hij vergeten had. 4
G. Voet: Het geslacht Velsen. 6
Mr. E. Eiias: De ooren en oogen van „Bloe
metje" 7
Speciale correspondentie: Een wereldpluim-
veetcntoonstclling. u
Rein J. Vogel: Een Parijsche verkooping. 11
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op g
