nadert Dantzig's terugkeer tnqelsche ideeën iviedesMwcsteC CEBUTO tot het Rijk is Tirol voor een duUseU-HussiscU Uaudeismdtaa pesfciet* NIEUWS IN 'T KORT MAANDAG 21 AUGUSTUS 1939 Gouwleider Forster „Regeling in rust en vrede door den Führer" Zondagmiddag heeft de gouwleider van Dantzig, Forster, te Langfuhr een toespraak gehouden tot eenige duizenden leden van de partij en andere toehoorders. Hij zeide o.a. dat de huidige toestand der grenzen niet kan en mag 'olijven bestaan. Iedereen in Dantzig weet, dat al is de toestand ernstig, in het leven der volken vraagstukken bestaan, welke opgelost moeten worden, hoe cnoeilijk dit ook zal gaan. Een dergelijk vraagstuk is Dantzig. Rebels twintig jaar spreken de Dantzigers erover, dat zij tot het Rijk terug willen en nu komt dit oogenblik nader. Dantzig heeft zich inwendig voorbereid de leden van de partij en de sol daten van Dantzig staan nauw aaneengeslo ten, de geheele bevolking vormt thans een ge sloten front. De houding van de bevolking is voorbeeldig. Allen gelooven in de voorzienig heid, welke zes jaar aan de zijde van den Forster. Führer heeft gestaan en hem ook verder bij zal staan. Aan de Courant ontleenen wij nog het vol gende aan de rede van Forster: De Führer zal de Duitsche aangele genheden in rust en vrede regelen. De huidige toestand moge kritiek zijn, doch wat er ook gebeuren moge: wij zullen den Führer te Dantzig be groeten. „Indien Polen het voorstel van Hitier van October j.l. en ook dat van Maart j.l. had aangenomen, zou de Führer van den Corridor en zelfs ook nog van meer hebben afgezien. Maar Polen heeft zijn voorstellen afgewezen". In gewoonlijk goed ingelichte kringen te Dantzig verklaart men dat Zaterdag geen be- WATER STROOMT TIENTSIN BINNEN. Japanners moeten de blokkade gedeeltelijk opgeven DE INTERNATIONALE CONCESSIES NOG GESPAARD GEBLEVEN. Ondanks de door de Japansche mi litaire autoriteiten en Chineesche ver tegenwoordigers ondernomen krachts inspanningen, is de dijk langs de Tsjiangtsoe Zondagmiddag over een lengte van tien meter bezweken. De Japansche concessie staat voor tweederden onder water. Aan het einde van den middag was het gebied der overstrooming uitgebreid tot de Fransche en Britsche concessies. Ondanks den geweldigen regen bleven de Japansche militiare autoriteiten de controle bij de verschillende ingangen van de Fran sche en de Britsche concessies nog geruimen tijd onverflauwd voortzetten. Toch dwongen de overstroomingen den Ja panners gedeeltelijk de blokkade van de Britsche concessie op te geven, ten einde den stroom van Chineesche vluchtelingen en paarden van de overstroomde renbaan de con cessie te laten binnentrekken. Tot dusverre is het grootste deel der Fransche en Britsche concessie gespaard, maar het water blijft stij gen. o.m. in het gedeelte, waar de Japanners prikkeldraad hebben aangebracht rondom de conceafie. De electrische stroom moest moest worden afgesneden. Men verwacht, dat nog verdere blokkademaatregelen opgehe ven zullen moeten worden, wanneer de over stroomingen erger worden. Indien het water blijft wassen zullen heden alle nederzettingen onder water staan. De weg welke het arsenaal met de stad verbindt is ver broken, evenals de telefoonverbinding. De ver binding tusschen de stad en het arsenaal wordt door middel van de radio onderhouden. Men verwacht dezer dagen een geweldige toevloed van water uit Midden-China, waar het veel heeft geregend Deskundigen ver wachten. dat de overstrooming twee of drie maanden zal duren. Vooral de vlakte tus schen Tientsin en Tongkoe is getroffen. Aan beide zijden van de spoorwegen strekken zich onafzienbare watermassa's uit. De lijken van duizenden boeren en de kadavers van dieren drijven in het water rond, terwijl de overle venden zich vastklemmen in de toppen der boom en en aan vlotten. spreking is gevoerd tusschen den Hooge-Com- missaris van den Volkenbond, Burckhart en Chodacki en Greiser. Men weet niet, of Burck- hardt zich de volgende week weer naar Duitschland zal begeven om opnieuw een on derhoud te hebben met Hitier. Poolsche banken in Silezië gesloten. De Gestapo heeft last gegeven tot sluiten van alle Poolsche banken in Silezië en Oppeln. De politie heeft tevens alle boeken in beslag genomen, die in het bezit waren van andere Poolsche instellingen of particulieren. De Gestapo heeft den Poolschen koopman Anton Kapustzczipk uit Ratibor gearresteerd, die had willen protesteeren tegen het in beslag nemen van zijn boeken. Het Poolsche Telegraafagentschap spreekt formeel de uit Duitsche bron verspreide be richten tegen over de terreur, waarvan de Duitschers in Polen het slachtoffer zouden zijn. Eveneens spreekt het agentschap tegen, dat Duitschers in de gevangenissen zouden worden gefolterd, dat massa-arrestaties zou den geschieden of dat massa's op de vlucht zouden slaan. Het agentschap voegt hieraan toe, dat dergelijke berichten gelanceerd wor den om de Duitsche meening tegen Polen op te ruien. Gangsters plegen een overval. En worden op hun beurt door de politie overvallen. Vier bandieten, gewapend met revolvers, hebben een overval gepleegd op een biljart academie in Brooklyn. Zij dwongen de spelers met het gelaat tegen den cnuur en de handen opgeheven te gaan staan en plunderden hen. De politie, die op geheimzinnige wijze een waarschuwing had ontvangen, greep echter in. Er ontstond een fel vuurgevecht, waarbij de gangsters werden gewond, zoodat zij in arrest gesteld konden worden. Engeland bereid redelijke Japansche voorstellen in overweging te nemen. Ter gelegener tijd bijeenroeping der negen- mogendheden-conferentie. Het Britsche ministerie van buitenlandsche zaken heeft een verklaring gepubliceerd over de Britsch-Japansche bespreldngen. Na te heb ben verwezen naar de besprekingen, welke tot nu toe zijn gevoerd en te hebben herinnerd aan de Britsch-Japansche formule, waarover men tot overeenstemming is gekomen bij het onderbreken van de besprekingen, wordt ge zegd, dat de meeste voorstellen welke door de Japansche regeering gesuggereerd zijn als ba sis voor besprekingen, politiemaatregelen be treffen, waaromtrent reeds een belangrijke vooruitgang naar een overeenkomst is ge maakt. Verder heeft de Japansche regeering voor stellen gedaan, hierbij ingesloten een krach tiger regeling door de Britsche autoriteiten tot het voorkomen van het gebruik van de Chi neesche munt in de Britsche concessie te Tientsin en het verwijderen van zekere zilver reserves. Deze voorstellen bleven niet beperkt tot Tientsin doch hadden betrekking op an dere economische en financieele vraagstukken in Noord-China, o.a. maatregelen tot beper king van den handel, waaromtrent niet alleen de Britsche regeering, doch ook de regeerin gen van andere mogendheden hun inzichten kenbaar hadden gemaakt aan de Japansche regeering. Het was derhalve duidelijk dat de Britsche regeering, zelfs als zij wilde, geen tweezijdige overeenkomst kon sluiten, welke andere mogendheden zou kunnen raken, zon der toestemming van deze mogendheden. De Britsche regeering is derhalve tot de conclusie gekomen, dat zij geen voorstellen kan doen of aannemen in aangelegenheden, waarbij derde mogendheden betrokken kunnen zijn. Zij heeft derhalve aan de Japansche regee ring voorgesteld geen economische vraagstuk ken te bespreken, aangezien dit niet tot een doeltreffend resultaat kan leiden op een zuiver Japansch-Britsche basis. Wel heeft de Brit sche regeering zich bereid verklaard opnieuw de zaak te bestudeeren, onder voorwaarde dat de belangen van alle partijen gegarandeerd zullen worden. Hiervoor zou het noodig zijn ook de derde partijen te raadplegen. De Brit sche regeering heeft aan de Japansche doen weten, dat zij de zaak niet ter zijde wil zetten en dat zij ervan overtuigd is, dat de zaak ten volle besproken zal moeten worden bij de re geling van het huidige geschü in China. Reeds in haar nota van 14 Januari 1939 aan de Ja pansche regeering heeft de Britsche regeering duidelijk gemaakt, dat zij de verdragen niet eeuwigdurend beschouwt en dat zij bereid is opbouwende voorstellen van de Japansche regeering in overweging te nemen, inzake wij zigingen, welke in de huidige verdragen ge bracht moeten worden. Zij acht het evenwel noodzakelijk, dat alle partijen van het negen- mogendheden-verdrag. alsmede van de andere verdragen, welke den toestand in China rege len, te gelegener tijd in de gelegenheid zul len worden gebracht hun opvatting kenbaar te maken en zoo een i-egeling tot stand te brengen, welke voor alle betrokkenen billijk is. Ongerustheid over Engelsclie vliegboot. Een vliegboot van de Britsche marine, welke gisterochtend om 5 uur van de oostkust van Schotland was vertrokken en om half twee werd terugverwacht, wordt vermist. De lucht- boot was opgestegen voor een algemeene verkenningsvlucht boven de Noordzee. Er is voortdurend naar het toestel, dat zes man aan boord heeft, gezocht. en ook de Touringcar van Cebuto a e U er brengen zal. Een heer- Ie^'la°sl r9de vacan,lereis. alles Uit de Cebuto Massakeus: 6 dg. Luxemburg 49.— 6 dg Parijs 49.— J dg Bergland van Elfel-Ahr-RI]n. 22.50 4 dg Beiglsch Land 24.— 7 dg Zwarte Woud 55.— 10 da Beieren en Tirol „81.— Inlichtingen en Reisgids bij: JAC. HEEMSKERK, Houtplein 54 - Haarlem - Tel. 16448 Agenten: Spaas, RIJksstraelw. 21, Haarlem-N. Tel. 1é551 la. Bruynzeel, bi) Velserp., Velsen-N. Tel. 3064 (Adv. Ingez. Med.) Mussolini zal binueukort Albanië bezoeken. Ciano doet de mededeeling aan de Albaneesche bevolking. De Italiaansche minister van buiten landsche zaken, graaf Ciano, arriveer de Zaterdag per vliegtuig te Tirana. Men verneemt, dat hij de Albanee sche bevolking heeft aangekondigd, dat Mussolini binnenkort een bezoek aan Albanië zal brengen. Ciano ver trok later naar Durazzo. De koning heeft aan graaf Ciano ter ge legenheid van deze reis het volgende telegram gezonden „Nu gij den snellen vooruitgang gaat con- slateeren van het nieuwe, met Italië vereenig- de Albanië, wensch ik u opnieuw geluk met uw groote verdiensten en verleen ik u de orde van de „Annonciade". Het zal u een troost zijn de versierselen te ontvangen, welke wij len uw vader reeds gedragen heeft, die een voorbeeld was van gehechtheid en trouw aan het vaderland en aan mijn huis". In Romeinsche kringen hecht men veel waarde aan den plotselingen terug keer van Ciano uit Albanië. Hij is gisteravond per vliegtuig uit Valona teruggekeerd, terwijl hij oorspronke lijk tot Maandagavond in Albanië zou blijven. Stafbesprekingen te Moskou Spoedige hervatting niet voorzien. De besprekingen van de militaire missies te Moskou zijn, naar Reuter meldt, thans gedurende drie dagen onderbroken en er is geen beeken, dat er op duidt, dat zij spoedig hervat zullen worden. Zaterdag hebben de Britsche en Fransche militaire deskundigen be sprekingen gevoerd, vermoedelijk met het doel hun rapporten van de respectievelijke regeeringen op te stel len, waarin de oorzaken van het uit stel uiteen worden gezet. Groote'voorbereidingen voor den „partijdag van den vrede". Tentenstad voor 350.000 bewoners verrijst te Neurenberg. Neurenberg, 19 Augustus. Ruim 80.000 Duitsche werklieden zijn hier dagelijks bezig met het oprichten van een enorme tentenstad, welke 350.000 bezoekers moet herbergen tij dens het partijcongres van dit jaar, dat 2 September a.s. als „partijcongres van den vrede'' zal geopend worden. In scholen en andere openbare gebouwen zullen nog 170.000 meer bevoorrechte bezoekers gehuisvest worden, als partijleiders, politiebe ambten, vrouwelijke bezoekers en 16000 leden van „Kraft durch Freude". De hoogste politieke leiders en de buitenlandsche gasten zullen hun intrek nemen in de hotels en de beschikbare particuliere huizen. Tot regeling van het enorme verkeer, zal de gewone politie met 1000 S.S. mannen versterkt worden, en zullen 1000 trambestuurders uit Berlijn, Weenen en andere groote steden worden aangevoerd Van alle Duitsche gouwen uit zijn circa 2600 Hitler-jongens hun jaarlijkschen op- marsch naar Neurenberg begonnen. Voor het eerst zal het Sudeiengebied op het congres ver tegenwoordigd zijn. Het cymbool van het congres gevormd door een vrouwenfiguur, voorstellende de vrucht baarheid van de aarde, gekroond door een Duit- schen adelaar, voorstellende de gewapende macht Csaky weer te Boedapest. BOEDAPEST, 21 Augustus (Havas-ANP). Csaky is gisteravond teruggekeerd. Hij werd di rect door Teleki ontvangen, dien hij op de hoog te bracht van de gesprekken, die hij particulier had gehad met Italiaansche en Duitsche staats lieden. Gaat de coalitie op zoek naar een constructief programma? Men schrijft ons uit Londen: EEDS jarenlang is de wereld gewend geraakt aan een toestand, waarin de dictaturen steeds het diplomatieke initiatief nemen en de democratieën een zuiver defensieve houding handhaven. Ook de gebeurtenissen van 15 Maart hebben daar eigenlijk nog geen verandering in gebracht. Het is waar, dat Engeland sindsdien noodge dwongen het initiatief tot den opbouw van een coalitie, of als men wil vredesfront heeft ge nomen, maar ook deze maatregel draagt in we zen nog een defensief karakter. De coalitie be oogt per slot van rekening niet meer dan het zijn leden mogelijk te maken zich met succes te verdedigen tegen de dynamische politiek van de dictaturen. Deze laatsten zijn het nog steeds die eischen stellen en veranderingen in Euro pa's politieke constellatie trachten te brengen. Zij zijn nog immer in het offensief, evenals de houding van de tegenstanders in wezen nog steeds defensief blijft. Hoe lang zal deze toestand nog voortduren? Het is in deze bewogen tijden natuurlijk ten eenenmale onmogelijk hier een antwoord op te geven. Wanneer ik derhalve in het hieronder staande spreek over de aanwijzingen dat het diplomatieke initiatief binnen eenigen tijd in de handen van de democratieën zou kunnen overgaan, is dit met het voorbehoud dat al der gelijke berekeningen elk oogenblik door de fei ten achterhaald kunnen worden. Niettemin is het feit, dat er dergelijke aanwijzingen aan wezig zijn, de moeite van het vermelden waard. Want dat feit is zeer beslist nieuws. Tot voor kort was er namelijk van een ontwikkeling in deze richting nog niets te merken. De Engel- sche staatslieden hebben sinds het begin van hun streven naar een coalitie steeds steevast verklaard dat zij een zuiver defensieve politiek voerden. Hoewel zij het nooit met zoovele woorden gezegd hebben Integendeel, zij heb ben herhaaldelijk betuigd dat zij maar al te gaarne bereid waren te onderhandelen over de redelijke grieven van de dictaturen was het toch volkomen duidelijk dat hun coalitie niets anders was dan een instrument om de bestaan de status quo te handhaven. Het „verzet tegen agressie" dat de coalitie mogelijk moest maken, was in werkelijkheid niets anders dan verzet tegen een wijziging in den status quo en wel om de eenvoudige reden dat geen der leden van de coalitie het zich bij de huidige positie van de „balance of power" kan veroorloven economi sche, territoriale of strategische concessies toe te staan aan het napoleontische Duitschland. die het nog sterker en gevaarlijker zouden ma ken dan het reeds Ls DADELIJK bij het begin van den opbouw van de coalitie echter zijn er reeds stem men opgegaan, die er op hebben gewezen dat de coalitie met deze zuiver defensieve houding er nooit in zou kunnen slagen een duurzamen vrede te waarborgen. Zij hebben betoogd dat ae wereld nu eenmaal een levend organisme is en dat men door zich passief tegen elke veran dering te verzetten de internationale spanning op den duur eerder zou versterken dan ophef fen. De conclusie was derhalve dat de coalitie om zijn doel te bereiken niet alleen een bol werk tegen agressie of, liever gezegd, eenzijdige en met geweld doorgedreven wijzigingen van den status quo, maar tegelijkertijd een concreet programma moest opstellen voor de regeling van Europa's groote vraagstukken. Alleen op die manier zou er eenige kans bestaan het Duitsche en Italiaansche volk ervan te overtui gen dat de coalitie niet bedoeld is om hun van hun levensrechten te berooven, maar dat de leden van de coalitie integendeel ten volle be wust zijn van de noodzaak van internationale aanpassing en bereid zijn daarover te praten, kortom, de coalitie moest haar vredesvoorwaar den bekend maken vóór- en niet nadat de di plomatieke oorlog in een militaire is verkeerd. Natuurlijk hebben de regeeringen van de be trokken landen deze adviezen tot nu toe nog niet kunnen opvolgen. Voor zij over de opstel ling van vredesvoorwaarden konden gaan den ken moesten zij natuurlijk eerst de coalitie, van wie de vredesvoorwaarden zouden moeten uitgaan, tot een hecht bouwsel aaneen hebben gesloten. Eerst daarna zou men over een con structief vredesprogramma kunnen gaan den ken. Zooals gezegd zijn er nu echter eenige aanwijzingen dat het oogenblik om over den constructieven kant van de coalitie te gaan denken begint te naderen. Onder het publiek en in de pers begint zich althans het inzicht baan te breken dat, ook al zou de coalitie erin slagen de dictaturen van een gewelddadig doordrijven van hun eischen terug te houden, de handhaving van de huidige zuiver negatieve houding op den duur tot een onmogelijken toe stand zou leiden. De voortzetting van den be wapeningswedstrijd, die onvermijdelijk is zoo lang de internationale spanning niet wordt op gelost, hetzij door een gewapend conflict, het zij door een vreedzame regeling, moet vroeger of later tot een economische instorting leiden, voor Engeland evengoed als voor alle andere landen. Men zal moeten kiezen: of men zal ten gronde moeten gaan door een oorlog, of in dien de gewapende vrede zou worden gehand haafd door een economische instorting, of men moet het op de een of andere manier eens i worden. "TLTOE diep dit inzicht is doorgedrongen moge blijken uit het feit dat men hier soms in diplomatieke kringen min of meer ernstig hoort spreken over de mogelijkheid dat Engeland bij een voortduren van den gewapenden vrede vroeger of later gedwongen zou kunnen worden het initiatief te nemen en Duitschland botweg voor de keus stellen: onderhandel met ons op deze of gene wijze, of wij verklaren u den oor log. Dat het inzicht veld wint dat de coalitie eenmaal althans een concrete en constructieve poging zal moeten doen om de bestaande span ning op te heffen, beteekent natuurlijk nog niet dat er tusschen de verschillende regee ringen reeds van gedachte gewisseld wordt over de punten en voorwaarden van een door de coalitie voor te stellen vredesaanbod. De uit werking van een dergelijk programma zal na tuurlijk enorm veel voeten in de aarde hebben, en zal dan ook nog wel een heelcn tijd op zich laten wachten. Het is echter zeker niet zonder beteekenis dat een zoo invloedrijk blad als de Times in een belangrijk hoofdartikel er sterk op aandringt dat de coalitie nu zoo spoedig mogelijk een po sitief programma moet opstellen en aan de wereld moet voorleggen. Wat de Times ertoe gebracht heeft met dit stoutmoedige idee voor den dag te komen is niet moeilijk te gissen. Het zijn de waarschijnlijk goed-gefundeerde berichten dat de Italiaansche en Duitsche re geeringen bij het overleg te Salzburg hun eigen programma hebben opgesteld. Men weet waar schijnlijk reeds in groote trekken wat dat programma beoogt. Duitschland en Italië zou den met Engeland en Frankrijk in een vier- mogendhedenconferentie bijeen wenschen te komen om niet alleen de kwestie van Dantzig, maar ook alle andere bestaande problemen in vriendschappelijk overleg te regelen. Het is volkomen duidelijk dat een dergelijk plan voor Engeland en Frankrijk ten eenenmale onaan vaardbaar is. Door buiten Polen en Rusland om weer met Duitschland en Italië te gaan onder handelen zouden zij immers onmiddellijk al het werk van de laatste maanden om Rusland in de coalitie te brengen met één slag ongedaan ma ken. En men kan met zekerheid aannemen dat zij dien prijs niet willen betalen. Maar als Lon den en Parijs het idee van een vier-mogend- hedenconferentle dan onmogelijk kunnen aan vaarden, is het niettemin waarschijnlijk even onmogelijk voor hun botweg af te wijzen zon der met eenige tegenvoorstellen te komen. Zij zullen van hun kant moeten toonen dat ook de coalitie bereid is tot confereeren, zij het dan ook op geheel andere grondslagen. Dat is dan ook ongetwijfeld de reden waarom de Times er nu plotseling zoo sterk op aandringt dat de coalitie een diplomatiek initiatief moet nemen. Het zal Interessant zijn te zien in hoeverre deze oproeping van de Times een weerklank zal vinden bij de regeering, waarmee dit blad steeds een zoo nauw contact onderhoudt. Duitsch crediet van 200 millioen mark Het Duitsche Nieuwsbureau meldt dat de onderhandelingen, welke reeds geruimen tijd tusschen Duitschland en de Sovjet Unie werden gevoerd over een uitbreiding van het weder zij dsche handelsverkeer, thans met succes bekroond zijn. Het resultaat is een handels en credietovereenkomst, dat aan Duit sche zijde werd onderteckend door legatieraad dr. K. Schnurre van het ministerie van buitenlandsche zaken en aan Sovjet-Russische zijde door den plaatsvervangenden leider van de Sovjet Russische handelsvertegen woordiging te Berlijn, Babarin. De overeenkomst voorziet in een crediet van tweehonderd millioen mark, dat Duitschland verleent aan de Sovjet Unie en dat ter beschikking staat voor den aankoop van Duitsche goederen. De Sovjet Unie zal in de ko mende twee jaar ter waarde van 180 millioen mark Sovjet Russische waren aan Duitschland leveren. Het Telegraaf Agentschap der Sov jet Unie bevestigt dit bericht en voegt hieraan toe, dat het Duitsche crediet van tweehonderd millioen mark is ver strekt voor den tijd van zeven jaar met een rente van vijf procent. Het is bestemd voor den aankoop van Duitséhe waren binnen twee jaar na dagteekening van de overeenkomst. Chamberlain is Zondagmiddag uit Schot land vertrokken. Hij is vanmorgen vroeg te Londen aangekomen, waar hij Dinsdag een ministerraad zal presideeren. Vernomen wordt voorts dat Hore Belisha uit Cannes is vertrokken naar Londen, waar hij eveneens heden zal aankomen. Lord Halifax Ls gisterochtend weer uit Lon den naar Yorkshire vertrokken. Vandaag zal hy weer in de hoofdstad terugkeeren. De Valera, de eerste minister van Ierland zal op 23 September uit Cork naar New-York vertrekken. Hij zal zich naar Washington be geven waar hij de gast zal zijn van president Roosevelt. De Valera zal bezoeken brengen aan de ten toonstellingen van New-York en San Fran cisco. Op 2 November zal hij te Chicago het congres bUwonen van in Amerika wonende Ieren. Gisteravond werd te Berlijn medegedeeld, dat van 10 tot 18 September in Saksen aan de Noord-westelijke grens van het Protecto raat uitgebreide manoeuvres met gemotori seerde afdeelingen gehouden zullen worde*.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1939 | | pagina 7