Haarlems Dagblad Jbewep vatt Jiooseuek Hed&datid stnikt otmfdig. op Koning Victor Emmanuel, Hitler en president Moscicki Kaart 'i Wol Voituacfite nwitwexp goedgekeuxd Advies van de Fransche regeering ïBCijft niet Ut Tacif s ais 't niet naodiq, is Js de iesiissinq. xeeds genaden-? Maatregelen der regeering Spanning. naar alle kanten Neutraliteit Japan treedt niet toe 57e Jaargang No. 17234 Uitgave Lonrens Coster. Maatschappij voor Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor Soendaptein 37. Fostglrodiensl 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12. Telefoon Directie 13082, Hoofdred. 15054 Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713 Adinin. 10724, 14825. Soenduplein 12230. Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P. W. PEEREBOOM EN RUBER] PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM Vrijdag 25 Augustus 1939 Abonnementen per week f 0.25. p. maand f 1.10. per 3 maanden f 3.25 franco per post f3.55 losse nummers 6 cent per ex. Advertentiën i 1-5 regels f 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regel. Regelabonuementstarieven op aanvraag. Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elk® regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek. Uit Washington wordt gemeld dat president Roo sevelt den koning van Italië een telegram heeft gezonden, waarin hij vraagt 99v oorstellen te formuleeren tot een vreedzame oplossing van de huidige crisisy De ambassadeur van de Vereenigde Staten te Rome bracht gistermid dag een bezoek aan ko ning Victor Emmanuel Koning Victor Emmanuel, om hem mondeling deze boodschap mede te deelen. Een soortgelijk beroep heeft Roosevelt gedaan op Rijks kanselier Hitier en den president der Poolsche republiek, Moscicky. De president heeft in zijn beroep op Hitier en Moscicky drie methoden voorgesteld om oorlog te voorkomen: 1) Directe onderhandelingen, 2) Onderwerping van het geschil aan onpartijdige arbitrage, 3) Tot overeenstemming te komen 0111 een procedure van verzoening aan te nemen. Dit tweede beroep werd opgesteld nadat president Roose velt een uur lang had geconfereerd met Cordell Huil en Welles. De tekst van de boodschap, die Roosevelt heeft gezonden aan den koning van Itaüë luidt als volgt: Wederom stelt een crisis in de we reldzaken de duidelijke verantwoorde lijkheid van de hoofden der naties voor het lot van hun eigen volk en inderdaad voor de geheele mensch- heid. Op grond van de traditioneele verhoudingen tusschen Italië en de Vereenigde Staten en in verband met de banden van bloedverwantschap tusschen millipenen van onze burgers, heb ik de overtuiging, dat ik mij kan richten tot uwe majesteit ten behoeve van de handhaving van den wereld vrede. Het is mijn overtuiging en die van het Amerikaansche volk, dat de regeering van uwe majesteit ten zeerste invloed kan uit oefenen tot afwending van het uitbreken van een oorlog. Iedere algemeene oorlog zou leed veroorzaken voor alle naties, oorlogvoerende zoowel als neutralen, overwinnaars zoowel als overwonnenen, en zou duidelijk verwoesting brengen voor de volken en wellicht voor de regeeringen van sommige naties, welke het meest rechtstreeks betrokken zijn. Vrienden van het Italiaansche volk en onder hen het Amerikaansche volk, zouden slechts met smart de verwoesting zien van de groote verworven heden welke de Europeesche naties en de Ita liaansche natie in het bijzonder in het ver leden hebben bereikt. Wij in Amerika, die een homogene natie hebben, samengesmolten uit vele nationaliteiten, vinden het dikwijls moei lijk de animositeiten te begrijpen, die zoo vaak een crisis hebben veroorzaakt onder de naties in Europa, welke kleiner zijn dan de onze in bevolkingsgetal en gebied. Wij aanvaarden het fei, dat deze naties het volstrekte recht heb ben tot handhaving van haar nationale onaf hankelijkheid, wanneer zij zulks wenschen. Wanneer dat een verstandige leerstelling is, moet zij van toepassing zijn op zwakkere zoo wel als sterkere. Aanvaarding hiervan betee- kent vrede omdat daarmede de vrees voor agressie een einde vindt. Het alternatief dat noodzakelijkerwijze een streven be teekent van den sterke om den zwakke te overheerschen, zal niet alleen leiden tot oorlog maar tot lange jaren in de toekomst van onderdrukking dooi de overwinnaars en opstand van den over wonnenen zoo leert ons de geschiedenis. Op 14 April stelde ik in wezen een afspraak voor volgens welke geen gewapende troepen een aanval zouden doen op of een inval in gebied van een andere onafhankelijke natie. Wanneer vastgesteld zou zijn, zouden bespre kingen aangevangen moeten worden om een geleidelijk voortschrijdende verlichting na te streven van den last der bewapeningen en de wegen te openen voor den internationalen handel met inbegrip van de bronnen der grondstoffen welke noodzakelijk zijn voor het vreedzame economische leven van iedere na tie. Ik zeide, dat bij deze besprekingen de Vereenigde Staten volgaarne zouden deelne men en dat dergelijke vreedzame besprekingen het volkomen mogelijk zouden maken voor de andere regeeringen dan de Vereenigde Staten om vreedzame besprekingen te openen over politieke en territoriale problemen, waarbij zij rechtstreeks zijn betrokken. Wanneer het voor de regeering van uwe majesteit mogelijk mocht zijn, om voorstellen te formuleeren voor een vreedzame oplossing van de huidige crisis langs de aangegeven lijnen, dan kunt ge verzekerd zijn van de vurige sympathie van de Vereenigde Staten De Italiaansche en Amerikaansche re geering kunnen heden ten dage die idealen der christenheid naar voren brengen, welke laatstelijk zoo vaak schijnen te zijn verduisterd. De niet gehoorde stemmen van tallooze men- schelijke wezens vragen om niet op nieuw tevergeefs te worden opgeofferd. (Men zie verder pag. 5 en 6). Weest verstandig en koopt ttti Gen. Cronjéstr. 129, Tel. 11385 (Adv. ingez. Med.) in Engeland Het volmachtenontwerp voor de Brit- sche defensie werd gisteren zonder hoofdelijke stemming in de drie lezingen door het Engelsche Lager huis aangenomen .Het Hoogerhuis aan vaardde het daarna eveneens zonder hoofdelijke stemming, waarna het ont werp door den Koning werd goed gekeurd. De Fransche regeering heeft den genen, wier aanwezigheid in Parijs niet onmisbaar is, den raad gegeven de hoofdstad te verlaten. De ambassade der Vereenigde Staten heeft voorts alle Amerikaansche burgers, die geen dringende reden hebben om in Frankrijk te blijven, den raad gegeven naar de Vereenigde Staten terug te keeren. Ben zelfde raad heeft de Amerikaansche ambassadeur te Londen, Kennedy, gegeven aan alle Amerikanen, die geen dringende bezigheden hebben in Engeland. Hitier confereert met zijn voornaamste medewerkers BERLIJN, 24 Aug. (Havas-A.N.P.). Sinds gisteravond 19.00 uur bevindt Hitier zich in conferentie met zijn voornaamste medewerkers, o.m. Goe- ring en Von Ribbentrop. Men meent te weten, dat de mili taire chefs aan deze conferentie deel nemen. De overheerschende meening is. dat de Duitsche beslissing ten aanzien van Polen reeds is genomen ejp wel licht zelfs op het punt staat ten uit voer te worden gelegd. De conferentie van Hitler met zijn voornaamste medewerkers, welke on getwijfeld ook door Von Brauchitsch en Raeder alsmede andere hooge of ficieren wordt bijgewoond, en die wel licht een der meest belangrijke con ferenties van dit jaar zal blijken te zijn, duurde om half een in den nacht nog voort. Naar men zegt is de hou ding van Duitschland ten opzichte van Polen het voornaamste onder werp der besprekingen. ^ovjetparlement Maandag bijeen. MOSKOU 25 Augustus (Reuter) Officieel wordt medegedeeld, dat het Sovjet parlement Maandag een buitengewone zitting zal houden. Heden zijn afgekondigd: Het Kon. besluit van 24 Augustusl939 Staatsblad no. 183, betreffende de op roeping personeel voor-mobilisatie. Het Kon. besluit van 24 Augustus 1939, Staatsblad no. 588, betreffende machtiging tot vordering van spoorwe gen en toebehoorend materieel in ver band met het belang van 's lands ver dediging. Het besluit van 24 Augustus 1939. Staatsblad no. 589, betreffende het on bruikbaar maken van spoorwegen met df daarop aanwezige bruggen, telegraaf lijnen en seintoestellen, in verband met de belangen van 's lands verdedi ging. De dagen, zwaar van duistere geruchten. En nieuws dat voorzorg overal vermeldt. Doen velen thans het allerergste duchten, Het losslaan van het lang gevreesd geweld. Wij kunnen er met andren over praten. Want twee, nietwaar, begrijpen meer dan een, Maar daarbij moeten wij het dan ook laten, Na afloop voelen wij ons weer alleen. Of wij aan d' arbeid zijn, of buiten loopen. Of rusten op den huiselijken stoel, Wij worden telkens weer opnieuw bekropen, Door een volslagen machteloos gevoel. Wij weten slechts, wat wij voor alles wenschen, En niet slechts wij in onzen kleinen kring, Maar veel millioenentallen medemenschen, De landgenoot, maar ook de vreemdeling. Het valt soms moeilijk ons te concertreeren, De eigen arbeid toont nu weer zoo klein, Wij voelen telkens de gedachten keeren, Naar grooter dingen, die er om ons zijn. Toch moeten wij nu rustig blijven werken, Vooral niet denken: het loopt zeker mis, En daarbij moge het besef ons sterken, Dat het toch altijd nog zoo ver niet is. P. GASUS. Berichten over oprukkende Poolsche troepen. Tegenspraak van Poolsche zijde. Het Duitsche nieuwsbureau meldde gister avond uit Dantzig, dat de stad door een ge mengde Poolsche divisie in het zuiden en westen was ingesloten. Tot deze divisie zouden behooren het 52ste regiment infanterie uit Zlotow, het 55ste re giment infanterie uit Lissa, het 65ste regi ment infanterie en het 16de regiment artille rie uit Graudenz. Het Duitsche Nieuwsbureau voegde hieraan toe, dat door het samentrekken van een divisie op oorlogssterkte in de onmiddellijke nabijheid van de grens van Dantzig het ge vaar is ontstaan voor een onmiddellijken on- verhoedschen aanval op de vrije stad. Het Poolsche telegraaf agentschap ver klaarde daarna echter dat dit bericht geheel bezijden de waarheid was en blijkbaar bestemd was om de nationaal-socialistische leiders in Dantzig een nieuwe aanleiding te geven voor provocaties. Het woord is aan L. R. Beynen, Het leven is vol dissonan ten maar ze lossen zich ten slotte harmonisch op als men maar standrxtstig blijft. ook in de lucht gehandhaafd 's GRAVENHAGE 25 Augustus. De regecringspcrsdienst deelt mede: Hier en daar zijn in de buitenlandsche pers mccningsuitingen opgenomen, die twijfel zouden kunnen doen ontstaan ten aanzien van den onwrikbaren wil van Nederland om in voorkomend geval 's lands onzijdigheid, met name ook in de lucht, naar alle zijden, welke dan ook, te handhaven. Voor zulken twijfel bestaat niet de allergeringste grond. Met alle te zijnen dienste staande middelen zal Nederland zijn onzijdigheid in een gewapend conflict, mocht het uit breken, ook met name in de lucht, on beperkt en tegenover iedereen hand haven. tot het Duitsch-ltaliaansch militair verbond TOKIO. 25 Aug. Van betrouwbare zijde wordt vernomen dat vertegenwoordigers van het Japansche leger en de vloot hun toestem ming gegeven hebben dat er geen verdere be sprekingen meer zullen worden gevoerd over het toetreden van Japan tot het Duitsch-lta liaansch militair verbond. Het dagblad „Kokoemin Sjimboen'" meldt dat Molotof Donderdag met den Japanschen ambassadeur te Moskou Togo geconfereerd heeft en voorgesteld heeft dat getracht zou worden om door gemeenschappelijke onder handelingen het grensconflict bij te leggen. Verder bericht deze courant dat de secretaris van de Russische ambassade te Tokio aan den directeur van de afdeeling Oost-Azië van het Japansche ministerie van buitenlandsche za ken een bezoek heeft gebracht en hem heeft voorgesteld om een niet-aanvalspact met Rus land te sluiten. De Japansche pers oefent scherpe critiek uit op het sluiten van het Duitsch-Russische niet-aanvals-pact. Naar verluidt zou de Ja pansche ambassadeur Oshima uit Berlijn be richt hebben dat Von Ribbentrop hem had medegedeeld dat het sluiten van dit pact noodzakelijk was. (United Press). Grensincident aan de Poolsch- Duitsche grens. Duitsch vliegtuig tot landing gedwongen. Er wordt melding gemaakt van tal van grens incidenten. Een Duitsche bommenwerper zou, naar beweerd wordt, boven Orlowo op Poolsch grondgebied hebben gevlogen en zou, door het vuur van Poolsch luchtdoelgeschut gedwongen zijn geweest bij Gdynia te landen. Gezegd wordt dat ook andere Duitsche bom menwerpers de Poolsche grens tot twee keer toe bij Bogumin hebben geschonden en door Poolsche gevechtsvliegtuigen tot dalen werden gedwongen. Naar verklaard wordt zijn in Dantzig tal van Poolsche staatsburgers gearresteerd. Woensdagavond heeft een Duitsche bende het Poolsche grensstation en de douanepost van Makoszow bij Kattowitz aangevallen. Het vu ren duurde twee uren. Later hebben Duitschers naar beweerd wordt, uit machinegeweren geschoten op een tot de Poolsche grenspost behoorend gebouw. De Poolsche ambassadeur te Berlijn heeft op dracht gekregen te protesteeren. De Camera-feesten te Haarlem. Nu er groote spanning op internationaal ge bied is, is natuurlijk ook nog niet te zeggen of de Camerafeesten op 15 en 16 September te Haarlem zullen kunnen doorgaan. Het comité hoopt natuurlijk dat de donkere wolken spoedig zullen overdrijven. Daarom wordt gewerkt, alsof de feesten doorgang zullen vinden. Alleen wordt het aanvaarden van finan- cieele consequenties zooveel mogelijk voorko men. om niet te veel risico op zich te nemen voor het geval de toestand zoo zou worden, dat de feesten zouden moeten worden afgelast. HEDEN: 12 PAGINA'S MEISJE AAN KETTING. De vader van de 14-jarige Alice Wisowaty vond. dat zijn doch ter des avonds te veel uitging. Daarom beslont hij haar met een ketting vast te leggen Hij werd echter wegens kindermishandeling aangeklaagd en moest 5000 dollar boete betalen. HAARLEM EN OMGEVING. pag- Plan voor een complex van 36 woningen met lage huren te Haarlem. 4 f 43.000 voor verbetering der waterzuive ring te Haarlem. 4 BINNENLAND Nederland blijft naar alle kanten onzijdig. 1 Afkondiging van voor-mobilisatie 3 Duizend arbeiders staken te Mill 3 Meer eenvormigheid in het vervoerrsrecht te land. 3 BUITENLAND. Het Engelsche volmachtenontwerp Is door beide Britschc Huizen goedgekeurd. 1 Roosevelt heeft een beroep gedaan op den Italiaanschen Koning, Hitier en den pre sident van Polen. 1 en 6 hambcrlain en Halifax hebben gisteren nogmaals de Engelsche vastberadenheid herhaald ten opzichte van de Poolsch- Duitsche kwestie. 5 De Paus heeft gisteren per radio een vre- desoproeping uitgesproken. 5 SPORT. Over de a.s. YViclrenkampioenschappen te Milaan. 7 Sport in 't Kort. 7 ARTIKELEN, enz. Van onzen New-Yorkschen correspondent: Verschijningen en verschijnselen in Ame rika 3 H. D. Vertelling: „Schijn bedriegt" door J. P. Baljé. 4 K. de Jong over het concert der H. O. V. 6 Langs de Straat: „De bruiloft'* door Marcel. 6 Voor onze Jeugd. 8 De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge nomen od 9

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1939 | | pagina 1