9tet publiek waagt
Correspondentie
aaat miiUahen
Qeen militair
initiatief van Jialië
En de autoriteiten
antwoorden
ZATERDAG 2 SEPTEMBER 1939
adresseere men goed.
Adresseering van correspondentie aan
militairen moet als volgt geschieden:
naam en voorletters van geadresseerde,
militaire rang, onderdeel, waartoe de
militair behoort of waarbij hij is gedeta
cheerd, alsmede een nadere aanduiding
als: veldleger, vesting Holland, stelling
van Den Helder, enz.
Voorbeelden van goede adresseering
zijn op de postkantoren voorgehangen. In
twijfelgevallen vrage men daar inlich
tingen.
In geen geval mag een plaatsnaam wor
den vermeld.
Indien het publiek blijft doorgaan met
onvolledige of onjuiste adresseering van
correspondentie aan militairen kan de
veldpostdienst niet behoorlijk functionee-
ren. Er ontstaat reeds thans groote ver
traging, terwijl de bezorging van tal van
brieven door onvolledige adresseering mis
loopt.
Dringend verzoek aan alle burgers.
Beperk u voorloopig en althans gedu
rende de eerstvolgende dagen zooveel mo
gelijk in uw correspondentie, vooral ook
voor militairen. Het postvervoer dreigt
mis te loopen indien hieraan niet wordt
voldaan.
Verklaring van den
Italiaansche ministerraad
Het Italiaansche persbureau Stefani
meldt:
„Na de Vrijdag gehouden bijeen
komst van den ministerraad is een of
ficieel communiqué gepubliceerd,
waarin wordt gezegd, dat de minister
raad te 3 uur in het Palazzo Viminal
bijeen is gekomen onder voorzitter
schap van den Duce.
Na kennis te hebben genomen van
den toestand in Europa welke is ont
staan tengevolge van het DuitschPoolsche
conflict, waarvan de oorsprong terug gaat tot
het verdrag van Versailles, en na kennis te
hebben genomen van alle documenten, welke
door den minister van buitenlandsche zaken
werden voorgelegd en waaruit blijkt, wat de
Duce heeft gedaan tot behoud van den
vrede op een rechtvaardigen grondslag, heeft
de ministerraad zijn volledige goedkeuring
gehecht aan de tot nu toe genomen militaire
maatregelen, welke zuiver een karakter van
voorzorg hebben en houden. De ministerraad
heeft ook de economische en sociale maatre
gelen, welke de ernstige toestand noodzake
lijk maakt, goedgekeurd.
De ministerraad verklaart vervolgens
en kondigt het volk aan, dat Italië
geen enkel militair initiatief neemt.
Gezicht op het havenbedrijf van Gdynia.
VRAAG: Een groot aantal b i .-eerden
heeft zich tot de Koninklijk» lonale Ver-
eeniging tot steun aan miliciens ..wend met de
vraag, of deze vereeniging haar bemiddeling zou
willen verleenen inzake het reserveeren van de
betrekking.
ANTWOORD: Het antwoord op deze vraag
luidt, dat de Koninklijke Nationale Vereeniging
tot steun aan miliciens zich, als gevolg van het
groote aantal der onder de wapens geroepenen,
niet meer voor iederen dienstplichtige afzon
derlijk in verbinding kan stellen met den be
trokken werkgever tot het verkrijgen van de
toezegging voor latere herplaatsing van den op
geroepen dienstplichtigen werknemer.
De vereeniging moet zich in dit opzicht be
palen tot een algemeen beroep op de welwil
lendheid der werkgevers om hun gemobiliseerd
personeel zoodra dit met groot verlof vertrekt,
weder in dienst te nemen.
Wat betreft de vervanging van perso
neel verzoekt de Koninklijke Nationale Ver
eeniging tot steun aan miliciens den werkgever
het in dienst opgeroepen personeel niet defi
nitief te vervangen.
Ten aanzien van de kostwinnersvergoeding
verzoekt deze vereeniging de gemobiliseerden
zich niet tot haar te wenden, doch tot de af-
deeling militaire zaken van de betrokken ge
meente.
Materieele hulp van de vereeniging kan eerst
aan de orde komen wanneer de dienstplich
tigen met groot verlof zijn vertrokken.
VRAAG: Waarom werkt op het oogenblik de
veldpost zoo traag?
ANTWOORD: De veldpost staat voor de taak
de post uit te reiken aan militairen, die tot
honderden verschillende troepenpnderdeelen be-
hooren, welke nog niet op hun plaats van be
stemming zijn aangekomen.
Als gevolg daarvan kan alleen door raadple
ging van een groot aantal lijsten worden na
gegaan, waarheen de post moet worden gezon
den. Dit is een zeer tijdroovend werk, dat nog
belangrijk wordt vertraagd door de groote on
volledigheid der adressen.
Zoodra de troepenverplaatsingen hebben
plaats gehad en ieder militair niet alleen weet
bij welk onderdeel hij is ingedeeld (compagnie,
bataljon, regiment en overeenkomstige onder
deden) doch ook tot welke groote eenheid
(veldleger .stelling Den Helder, Vesting Hol
land, Commando Zeeland, Territoriale Gebie
den hij behoort en deze aanduidingen
duidelijk op de adressen worden
vermeld, kan de expeditie van de veldpost
correspondentie regelmatig verloopen.
Er wordt nog eenig geduld gevraagd.
VRAAG: Is het waar dat, bij verergering van
den toestand, de vrouwen niet meer aan hun
gemobiliseerde mannen mogen schrijven?
VRAAG: Van onze firma is opgevorderd een
vrachtauto, waarvan per 30 April de wegenbe
lasting voor een jaar vooruit is voldaan, zijnde
f212. Op 30 Augustus is van deze belasting
terugbetaald f 106 zijnde de helft.
Moet nu niet volgens recht en billijkheid door
het rijk worden terugbetaald acht maanden,
zijnde f 141,33 en niet zes maanden? Moet niet
de restitutie der teveel betaalde belasting van het
tijdstip der inbeslagneming af gelden?
ANTWOORD: U kunt zich terzake wenden tot
den minister van financiën. Wellicht verdient
het echter aanbeveling om alvorens hiertoe over
te gaan de beslissing van dezen minister af te
wachten op het tot hem gerichte adres van den
A. N. W. B. en de K. N. A. C., waarin verzocht
wordt een regeling te treffen voor de terug
betaling van vooruitbetaalde belasting op mo
torrijtuigen, welke tengevolge van de bijzondere
omstandigheden niet kunnen worden gebruikt.
Deze beslissing kan ieder oogenblik afkomen en
er is gegronde reden om aan te nemen, dat zij
gunstig zal zijn. Aangeraden wordt nauwkeurig
de dagbladen te raadplegen.
VRAAG: Is het mogelijk van Amsterdam naar
Kampen of van Amsterdam naar Harderwijk per
boot te reizen?
ANTWOORD: Voorloopig gaan de diensten van
Amsterdam naar Kampen en van Amsterdam
naar Harderwijk gewoon door.
De dienst AmsterdamKampenZwolle
vaart van Zaterdagavond af alleen in nacht
dienst.
Verlof.
VRAAG: Hoe staat het met aan onder de wa
penen geroepen dienstplichtigen te verleenen
verlof?
ANTWOORD: De mogelijkheid van het ver
leenen van verlof zal afhangen van het verloop
der omstandigheden. Mocht de mobilisatie-toe-
stand lang duren en de internationale politieke
omstandigheden zulks toelaten, dan zullen zeer
zeker verschillende verloven worden verleend.
Wanneer daarmede een aanvang zal worden ge
maakt, kan op het oogenblik zelfs bij benade
ring, nog niet worden overzien. Wel kan behou
dens voor enkele onderdeelen, voor welke deze
regeling later van kracht zal worden, van Zon
dag 3 September a.s. af in zeer bijzondere ge
vallen, waaronder b.v. te verstaan ondertrouw,
huwelijk, ernstige ziekte of overlijden van
naaste familieleden, bevalling van de echt-
genoote en het afleggen van examens voor
een dag of voor enkele dagen buitengewoon ver
lof worden verleend. Tot het verkrijgen van zoo
danig verlof wende de betrokken militair zich,
zoo mogelijk onder overlegging van een bewijs
stuk, tot zijn onmiddellijken commandant.
Wat betreft het bezoeken van militairen kan
het navolgende worden medegedeeld:
Het tijdstip voor bezoek aan dienstplichtigen,
die onder de wapenen zijn geroepen is uit den
aard der zaak thans weinig gunstig. Eerst wan
neer de troepen eenmaal te bestemder plaatse
gevestigd zijn, zal er gelegenheid bestaan
uiteraard buiten de diensturen tot het bren
gen van bezoek, voorzoover de militaire dienst
tuchthuis gestraft en in bijzonder ernstige ge
vallen met den dood. De bijzondere gerechtsho-
hoven zijn bevoegd overtredingen tegen deze
verordening te behandelen.
Tenslotte wordt een beroep gedaan op het
Italiaansche volk om een voorbeeld te geven
van discipline en kalmte, zooals steeds het ge
val is geweest.
Hitier richt zich tot Mussolini.
Rijkskanselier Hitier heeft gisteren een te
legram gezonden aan den Duce, waarin hij
zegt:
„Duce, ik dank u zeer hartelijk voor de di
plomatieke hulp. welke gy onlangs aan
Duitschland en zijn goed recht hebt ge
schonken. Ik ben overtuigd, met de Duitsche
militaire macht de taak te kunnen vervullen,
welke ons is opgelegd. Ik meen in de gegeven
omstandigheden de Italiaansche militaire
hulp niet noodig te hebben. Ik dank u, Duce,
ook voor alles, wat gij in de toekomst zult doen
voor de gemeenschappelijke zaak van fas
cisme en nationaal-socialisme.
W.g.) HITLER.
De Engelsche regeering heeft
gedaan wat zij kon, zegt
Halifax.
Waardeeren.de woorden voor de
houding van Mussolini.
Lord Halifax, de Britsohe minister van
buitenlandsche zaken, die in het Hoogerhuis
een gelijke verklaring aflegde als Chamberlain
in het Lagerhuis, bracht hulde aan den Brit-
schen premier, zeggende dat geen man ooit
met meer toewijding voor den vrede gewerkt
heeft dan hij. (Toejuichingen). En geen ster
ker bewijs kan geleverd worden voor het
feit, dat de huidige situatie Engeland is op
gedrongen dan dat het juist Chamberlain
moest zijn. wien het te beurt valt Engeland,
wanneer dat mocht zijn, in den oorlog te lei
den. Voor zoover de Britsche regeering be
treft. aldus Halifax, weet ik niets, dat wij on
gedaan hebben gelaten of dat wij wanneer
wij lerugkijken anders zouden hebben willen
doen. Het is een groote bron van voldoening
voor ons geweest te vernemen, dat Mussolini
met ons ook al zijn invloed uitoefent in het
streven om tot allerlaatste oogenblik den vre
de te redden. Ons geweten, aldus Halifax, is
zuiver.
Lord Snell gaf al leider van de Labour-
oppositie uitdrukking aan zijn sympathie
voor de leden der regeering. die deze laatste
dagen omstandigheden van zoo ontzaglijk
belang onder oogen hebben moeten zien.
Zijn rede voortzettende, zeide Lord Snell, dat
hy geloofde! dat Engeland niet kan toestaan
dat het Poolsche volk den geheelen schok
van dezen aanval draagt".
Onze gemeenschappelijke taak is thans,, te
trachten er zorg voor te dragen dat georgani
seerde. weloverwogen in plan gebrachte en
systematische agressie niet loont. Ik denk dat
wij deze zaak onder oogen kunnen zien met
het rustige vertrouwen dat het ongelijk op
den langen duur niet kan triumfeeren.
Chamberlain en Halifax hebben hun best
gedaan en het land is hun dankbaar.
vaar zouden vormen voor de burgerbevolking.
Ongelukkigerwijze is Polen, welks grondgebied
Vrijdagochtend vroeg het voorwerp is gewor
den van een niet-uitgelokte agressie van de
zijde der Duitsche strijdkrachten reeds het
slachtoffer geworden van verscheidene lucht
aanvallen. De bekend gemaakte verliezen onder
de burgerbevolking maken het twijfelachtig of
van de zijde der tegenpartij de regelen in acht
worden genomen, waaraan de president zich re
fereert Deze regelen die het natuurlijke gevolg
zijn van de menschelijke gevoelens blijven van
kracht, mits zij ook door de tegenpartij nauw
gezet worden in acht genomen".
Luchtalarm te Berlijn.
De stad was gisterenavond in duisternis
gehuld.
Het straatbeeld van Berlijn was Vrijdag
zeer rustig, meldt het D.N.B. Toen des avonds
omstreeks zeven uur bij verrassing het signaal
„luchtalarm" werd gegeven, begaven degenen,
die zich op straat bevonden zich op voorbeel
dig gedisciplineerde wijze naar de openbare
schuilplaatsen, terwijl zij die thuis waren zich
eveneens naar de schuilkelders begaven. Auto
bussen, trams, auto's en andere verkeersmid
delen stonden oogenblikkelijk stil en na wei
nige minuten bevond zich geen mensch meer
op straten en pleinen. Toen na een kwartier
'net signaal: „luchtgevaar geweken" gegeven
werd, ging weldra liet- verkeer normaal ver
der. Later op den avond werd de stad geheel
verduisterd, zonder dat het verkeer daar ern
stige hinder van ondervond.
Geen „oorlogsstemming".
De correspondent van United Press te Berlijn
meldt:
De hoofdstad van het Duitsche rijk is stellig
niet bevangen door een opgewonden oorlogs
stemming. Het nieuws dat de vijandelijkheden
geopend waren werd bijna apathisch ontvan
gen. slechts een kleine menigte verzamelde
zich voor het gebouw van de rijkskanselarij
en in de Wilhelmstrasse tijdens de Rijksdag
zitting. Hitier werd, toen hij in zijn veld-
grauwe uniform omringd door zijn stafoffi
cieren passeerde, toegejuicht, maar enkele
oogenblikken was er een opmerkelijk incident.
Een groep van Hitler's lijfgarde opgesteld
voor de kanselarij begon te roepen: „Wij wil
len onzen Fiihrer zien". De menschenmenigte
voor het gebouw stemde echter niet hiermee
in. Het was blijkbaar nog te vroeg. Het nieuws
was te plotseling gekomen voor de gewone
burgers om de situatie onmiddellijk te be
grijpen. De ernstige gezichten klaarden wat
op, toen er een wagen met de filmoperateurs
kwam, waarvan de leiders verzochten wat
stemming te brengen voor hun opnamen.
De arbeiders aan het nieuwe huis van den
minister van buitenlandsche zaken antwoord
den met „heil"geroep, ofschoon er niemand te
zien was, wien dit zou kunnen gelden.
De deuren van het balkon der rijkskanse
larij stonden open. Hier pleegt Hitier bij plech
tige gelegenheden te verschijnen. De menigte
wachtte rustig.
Kort daarop werd medegedeeld dat Hitier
het te druk had om te verschynen. De menigte
begon zich te verspreiden.
Engeland en Frankrijk zullen geen
burgerbevolkingen bombardeeren
Geen antwoord van Duitschland op het
Amcrikaansche verzoek.
De Amerikaansche Staatssecretaris Huil heeft
medegedeeld, dat Groot-Brittannië en Frankrijk
er in toegestemd hebben zich te onthouden van
het bombardeeren der burgerbevolking, zulks in
antwoord op den oproep van Roosevelt. In zijn
antwoord verklaarde Engeland diep onder den
indruk te zijn van de humanitaire overwegin
gen. waarnaar de boodschap van den president
verwees. Het was reeds een vastgestelde politiek
van de Britsche regeering om zich van een der
gelijk optreden te onthouden en het bombarde
ment strikt te beperken tot militaire doelen,
voorondersteld, dat dezelfde regels nauwgezet
in acht genomen zullen worden door al haar te
genstanders.
De Italiaansche ambassadeur heeft mondeling
het Italiaansche antwoord overgebracht. De Ita
liaansche regeering wijst er op, dat de minister
raad heeft besloten buiten het conflict te blij
ven en meent derhalve dat het verzoek van
Roosevelt op haar geen betrekking heeft.
Alleen de Duitsche regeering heeft niet ge
antwoord.
Strenge straf op luisteren naar
buitenlandsche zenders.
De pas ingestelde Duitsche defensieraad heeft
een verordening uitgevaardigd, waarin het vol
gende bepaald wordt:
Het luisteren naar buitenlandsche zenders is
verboden. Overtredingen worden met tuchthuis
gestraft. In lichtere gevallen kan de uitspraak
gevangenisstraf luiden. De gebruikte radiotoe
stellen worden ingetrokken. Wie berichten van
buitenlandsche zenders verspreidt wordt met
Het antwoord van Polen.
De ambassadeur van Polen, te Washington,
Potocki, heeft Cordell Huil het volgend ant
woord overhandigd.
..De Poolsche regeering is het volkomen eens
met de tot uitdrukking gebrachte beginselen en
de gevoelens, welke deze hebben ingeblazen.
Het is met deze beginselen en in dezen geest,
dat de hoogste militaire autoriteiten in Polen
orders hebben gegeven zich ingeval van oorlog
te onthouden van de bombardeering van open
steden en dergelijke acties, die een direct ge
Het lustslot Belvédère in de buurt van Warschau.
zulks gedoogt. De beslissing omtrent het toela
ten van bezoekers tot de kazernes, kwartieren
enz. berust bij den betrokken commandant. Voor
bezoeken aan zieke militairen geldt, dat de tijd
stippen, waarop de in de militaire hospitalen ter
verpleging opgenomen militairen bezoeken kun
nen ontvangen, worden bepaald door den chef
van het hospitaal. Indien met het oog op den toe
stand of het overlijden van militaire verpleeg
den beneden den rang van 2e luitenant, de chef
van het hospitaal de overkomst van naaste ver
wanten of betrekkingen noodig oordeelt, kan,
zoo zij dit verlangen, voor rijks rekening scha
deloostelling worden toegekend voor de kosten
van hun vervoer binnen's lands van hun woon-
of verblijfplaats naar de plaats waar de zieken-
inrichting is gevestigd en terug.
Wanneer in bijzondere gevallen terugkeer
naar de woonplaats op denzolfden dag niet mo
gelijk is, hetzij wegens beperkte verbindingen
of den grooten afstand,, dan wel in verband met
den toestand van den patiënt, en belanghebben
den onmachtig zijn de onvermijdelijke verblijf
kosten zelf te dragen zulks ter beoordeeling
van den chef van 't betrokken hospitaal dan
kunnen deze kosten eveneens ten laste van het
rijk worden gebracht. Onder „naaste verwanten
en betrekkingen" worden verstaan ouders, pleeg
ouders, voogden of echtgenooten en, zoo deze
ontbreken, broeders en zusters en, bij ontstente
nis ook van deze, het naaste familielid, men wen
de zich in voorkomend geval tot den chef van het
hospitaal.
Toezending couranten enz.
VRAAG: Is het mogelijk den dienstplichtigen
maatschappelijken of anderen steun te verleenen
door toezending van couranten, boeken, spelen
enz.?
ANTWOORD: Uit den aard der zaak wordt
moreele en andere steun aan dienstplichtigen ten
zeerste gewaardeerd. Hij, die couranten, boeken,
spelen enz. ter beschikking van de gemobiliseer
den wenscht te stellen wende zich tot den com
mandant ter plaatse dan wel tot het algemeen
hoofdkwartier.
VRAAG: Wanneer zal de lichting 1940 wor
den opgeroepen?
ANTWOORD: Hieromtrent is nog niets bekend
en kan dus nog niets worden medegedeeld. Me-
dedeelingen dienaangaande zullen worden ver
strekt zoodra zulks mogelijk en toelaatbaar is.
VRAAG: Hoe staat het met de veldpost?
ANTWOORD: Hieromtrent zijn reeds door de
radio en door den regeeringspersdienst mededee-
lingen verstrekt. Er wordt nog eens op gewezen
het adres zoo volledig mogelijk te vermelden,
dus, behalve den naam van den betrokken mili
tair de compagnie, het bataljon en het regiment,
waartoe de militair behoort en vooral ook de
grootere eenheid waarbij hij is ingedeeld (veld
leger, stelling van den Helder enz.)
Het is nadrukkelijk verboden de plaats waar
de militair verblijft op het adres te vermelden.
VRAAG: Kunnen houders van pensions, rust
huizen en dergelijke, die kunnen wijzen op een
bepaald aantal gasten, slechts de in het ham
sterverbod genoemde hoeveelheden levensmid
delen krijgen en zoo neen tot wien kunnen zij
zich dan wenden?
ANTWOORD: Houders van rusthuizen en dergl.
kunnen de in het hamsterverbod genoemde
goederen koopen in hoeveelheden, benoodigd
voor een week voor het totale aantal bewoners.
ANTWOORD: Neen, onder alle omstandig
heden mag geschreven worden naar het wapen
adres: dit moet naam, voorletters en militairen
rang van den geadresseerde vermelden en ver
der het onderdeel, waartoe hij behoort of waar
bij hij is gedetacheerd, alsmede als aanvulling
een aanduiding als: Veldleger, Vesting Holland,
Stelling van Den Helder, enz.
Het is verboden de plaats waar hij ver
blijft op het adres te vermelden.
VRAAG: Kunnen normaal brieven per lucht
post naar Indië gezonden worden?
ANTWOORD: Voorloopig zullen geen vlieg
tuigen naar Indië vertrekken en geschiedt de
verzending van post naar Indië per boot. Bij
zonderheden omtrent de vaarrouten der booten
zijn nog niet bekend. In geen geval zullen ech
ter Middellandsche Zee havens worden aange
daan.
VRAAG: Kunt u mij ook zeggen of er over
eenige dagen weer gelegenheid zal zijn om van
hier naar Zwitserland te reizen? Ik ben in het
bezit van een retour Basel-Holland via Strasz-
bourg, eventueel zou ik over ParijsGenève
kunnen reizen.
ANTWOORD: Het Is niet bekend wanneer de
internationale trein- en vliegdiensten met Zwit
serland zullen worden hersteld, zoodat uw reis
daarheen voorloopig niet mogelijk is.
Gezien de mobilisatie-maatregelen in Neder
land, België, Frankrijk en Zwitserland moet de
poging om Zwitserland te bereiken door gebruik
te maken van de binnenlandsche of locale ver
voermiddelen in de verschillende landen, sterk
ontraden worden.
Het aantal bij de radio-omroep-controle-com_
missie binnenkomende vragen is nog steeds
overstelpend. De vragen worden gesorteerd,
over de verschillende officieele bronnen van in
lichtingen gedistribueerd en zullen zooveel
doenlijk beantwoord worden, zij het ook door
de concrete vragen eerst tot meer algemeene
vragen te herleiden en deze in het algemeen te
beantwoorden.
Van individueele beantwoording moet, een
enkel uitzonderingsgeval voorbehouden, wor
den afgezien. Daarvoor dient de omroep niet
Aan verdere vraagstellers wordt uitdrukkelijk
verzocht de vragen kort en positief te formulee
ren met terzijdelating van alle niet terzake die
nende bijzonderheden.
Bovendien mag in iederen brief slechts één
vraag gesteld worden. Wil men meer vragen
stellen, dan moet iedere vraag od een apart vel
worden vermeld.