7ft SS doetje goed!
En de autoriteiten
antwoorden
Richtlijnen voor de ontwikkeling en
ontspanning der militairen.
MAANDAG 25 SEPTEMBER 1939
HAAREEM'S DAGBEAD
3
VRAAG: Zouden de houtvoorraden hier te
lande voldoende zijn om de onderhanden zijnde
bouwwerken te kunnen voltooien en bestaat er
eenige mogelijkheid, dat het voorradig en even
tueel nog aan te voeren hout gedistribueerd
wordt?
ANTWOORD: Het rijksbureau voor hout stelt
thans een onderzoek naar de hier te lande aan
wezige houtvoorraden in. Voor zoover de posi
tie thans reeds kan worden overzien, zijn de voor
raden voldoende om de onderhanden zijnde
bouwwerken te voltooien, en distributie van hout
ligt voorshands nog niet in de bedoeling.
VRAAG: Worden per 1 September en even
tueel later vervallende coupons van buitenland-
sche obligaties en aandeelen der neutrale sta
ten, als Amerika, Luxemburg, e.a. reeds nu aan
Nederlanders niet meer uitbetaald, en hoe lang
kan dit duren?
ANTWOORD: Alle buitenlandsche coupons
worden ter incasso genomen en na inkomen af
gerekend.
VRAAG: Is het geoorloofd om evenals andere
jaren een normale wintervoorraad aardappelen
op te slaan?
ANTWOORD: Daartegen bestaat geen enkel
bezwaar. Ook eigen geteelde aardappelen mo
gen worden gereserveerd als wintervoorraad. Een
vervoerverbod voor aardappelen bestaat niet.
VRAAG: Wij willen over enkele maanden in
het huwelijk treden. Zal dit huwelijk in deze
tijdsomstandigheden gewoon door kunnen gaan
of zal het wenschelijk zijn dit nog eenigen tijd
uit te stellen?
ANTWOORD: Voorzooveel Nederlandsche
autoriteiten betreft, valt niet in te zien, dat
voorgenomen huwelijken niet op normale wijze
zouden kunnen worden gesloten. Betreft het
buitenlanders, dan is het echter mogelijk, dat
zij moeilijkheden en vertragingen ondervinden
met het verkrijgen van de noodzakelijk over te
leggen papieren, welke eventueel uit het bui
tenland zouden moeten komen. Het is raadzaam
dergelijke papieren zeer tijdig aan te vragen.
Voor inlichtingen omtrent het sluiten van een
huwelijk en omtrent de daarvoor over te leg
gen stukken, wende men zich tot den ambte
naar van den burgerlijken stand in de gemeen
ten, alwaar het betrokken huwelijk zal worden
gesloten.
VRAAG: Kan ik, nu ik ga verhuizen, mijn
huisbrandkolen zonder kans op moeilijkheden,
vervoeren?
ANTWOORD: Ja het vervoer van kolen is in
dit geval geheel vrij.
VRAAG: Is het waar, dat de verlofregeling
voor gemobiliseerden niet van toepassing is op
hen, aie voor eerste oefening nog geen zes
maanden in dienst zijn?
ANTWOORD: Inderdaad is zij op hen niet
van toepassing.
VRAAG: Krijgt deze categorie dan in het ge
heel geen verlof?
ANTWOORD; Hiervoor komt een aparte
regeling.
Suiker.
Ten aanzien van den aankoop van suiker
Wordt het volgende opgemerkt:
In beginsel is de aankoop van suiker door par
ticulieren slechts aan deze beperking gebonden,
dat men zich in één week niet meer mag aan
schaffen dan men normaal in één week pleegt
te gebruiken. Aangezien evenwel de aflevering
van consumptiesuiker door de fabrieken aan de
grossiers en door dezen aan de kruideniers
voorloopig beperkt is tot 75 procent van de hoe
veelheid welke het vorige jaar werd afgeleverd
in een bepaalde periode, zijn de kruideniers in
de practijk gedwongen ook de aflevering aan de
consumenten te beperken tot een hoeveelheid
van hoogstens 75 procent van het verbruik. Ten
gevolge van bijzondere omstandigheden zooals
moeilijkheden in het vervoer, kan het voor
komen dat ook deze hoeveelheid tijdelijk niet
voorradig is.
VRAAG: Kan een dienstplichtige bij het gaan
met verlof, indien hij daarbij gebruik maakt van
een eigen auto of motorrijwiel vergoeding daar
voor ontvangen?
ANTWOORD: Neen. Krachtens legerorder
worden bij vervoer voor rijksrekening bij ver
lof of bewegingsvrijheid kostelooze vervoer-
bewijzen verstrekt, doch wordt geen vergoeding
voor het gebruik van een eigen vervoermiddel
toegekend, voor geval van die bewijzen door be
trokkenen geen gebruik is of zal worden ge
maakt.
Dit houdt verband met de vordering van de
spoorwegen, terwijl ook beperking van het ben-
zinegebruik de voorkeur doet geven -aan ver
voer per spoor.
VRAAG: Men vraagt een gironummer, waarop
bijdragen kunnen worden gestort tot ontspan
ning van gemobiliseerden.
ANTWOORD: Dergelijke bijdragen kunnen
worden gestort of overgeschreven op postreke
ning 359988, ten name van het algemeen
hoofdkwartier, bureau ontwikkeling en ontspan
ning, te 's Gravenhage.
VRAAG: Men wil bivakmutsen, sokken, en
dergelijke breien voor gemobiliseerden. Bestaat
hiervoor reeds een organisatie, waar men bij
zonderheden kan vernemen zooals model, kleur,
adres van inlevering, enz.
ANTWOORD: Men wende zich tot mevrouw
Meyer—Van den Berg, Hartenlustlaan 12 te
Bloemendaal, die een comité voor het beoogde
doel heeft opgericht.
VRAAG: Ik wil graag mijn postduiven vrijwil
lig en belangeloos ter beschikking van de mili
taire overheid stellen. Waar moet ik mij ver
voegen?
ANTWOORD: Op het oogenblik zijn voldoende
postduiven beschikbaar, zoodat vrijwillige aan
bieding thans niet noodig is.
Kostwinnersvergoeding.
Aangezien herhaaldelijk vragen worden ge
steld betreffende de kostwinnersvergoeding, zul
len diverse vragen dienaangaande thans be
handeld worden:
VRAAG: Waar moet men zich vervoegen om
kostwinnersvergoeding aan te vragen? ANT
WOORD: belanghebbenden moeten kostwinners
vergoeding aanvragen bij den burgemeester der
gemeente, waar zij woonplaats hebben. Wonen
zij in het buitenland, dan behooren zij in het
algemeen daartoe aanvraag in te dienen bij den
Nederlandschen consulairen ambtenaar, binnen
welks ressort him woonplaats ligt.
VRAAG: Wat verstaat men in het algemeen
onder kostwinner? Kan bijvoorbeeld een werk-
looze als kostwinner worden aangemerkt? ANT
WOORD: Als kostwinner in den zin der wet
wordt beschouwd de dienstplichtige, door wiens
verblijf in werkelijken dienst voldoende mid
delen tot levensonderhoud aan zijn verwanten
zijn komen te ontbreken. Is een dienstplichtige
werkloos, dan kan hij alleen als kostwinner wor
den beschouwd, wanneer hij steun genoot of in
de v-'cfkvei schaffing werkzaam was Ook wan
neer de dienstplichtige mede-kostwinner is.
wr-dt hij als kostwinner in den zin der wet be
schouwd.
VRAAG: wordt kostwinnersvergoeding ook
uitgekeerd aan dienstplichtigen, die voor eerste
oefening onder de wapenen zijn? ANTWOORD:
Bij verblijf in werkelijken dienst voor eerste
oefening wordt in het algemeen geen kostwin
nersvergoeding toegekend. Is een dienstplichtige
vo-r zi'n opkomst kostwinner of mede-kostwin
ner. dan behoort door of namens hem vrijstel
ling van den dienstplicht te worden aangevraagd,
geschiedt dit niet, dan kunnen zijn verwanten
ook geen aanspraak op kostwinnersvergoeding
Biaken. Alleen wanneer een dienstplichtige na,
zijn opkomst als kostwinner moet optreden op
een tijdstip, dat dienstbelangen zich tegen hei
verleenen van vrijstelling verzetten, kan kost
winnersvergoeding worden toegekend, ook al
is de eerste oefening nog niet volbracht.
VRAAG: Hoeveel bedraagt de kostwinners
vergoeding, wanneer de werkgever het volle
loon of salaris blijft uitbetalen? ANTWOORD:
Wanneer de werkgever van dien dienstplichtige
tijdens het verblijf in werkelijken dienst het
volle salaris blijft doorbetalen, kunnen de ver
wanten van dien dienstplichtige geen aanspraak
op kostwinnersvergoeding maken, omdat alsdan
door bedoeld verblijf in werkelijken dienst geen
inkomsten worden onttrokken.
VRAAG: En hoe wordt gehandeld, wanneei
de werkgever bereid is het verschil tusschen loon
of salaris en kostwinnersvergoeding bij te pas
sen? ANTWOORD: De uitkeeringen van den
werkgever worden alsdan beschouwd als vrije
giften, waarmede bij het bepalen van het bedrag
der kostwinnersvergoeding geen rekening wordt
gehouden.
VRAAG: Kunnen werkloozen, die als vervan
gers optreden, ook aanspraak maken op kost
winnersvergoeding? ANTWOORD: Werklooze
dienstplichtigen, die als vervanger van andere
dienstplichtigen in werkelijken dienst zijn ge
treden, kunnen alleen kostwinnersvergoeding ge
nieten, wanneer zij steun trokken of in de werk
verschaffing werkzaam waren. Hun verwanten
ontvangen dan een bedrag aan kostwinnersver
goeding, overeenkomende met hun inkomsten
uit steun of werkverschaffing.
Zeven ton voor snelleren
Indië-dienst uitgetrokken.
Naar aanleiding van de mededeeling in de
postbegrooting, dat voor 1940 de kosten voor
postvervoer f 1.025.000 hooger zijn geraamd dan
in 1939 kan nog worden medegedeeld, dat deze
hoogere raming haar oorzaken voor een gedeelte
vindt in een post van f 700.000 als hoogere uit-
keering aan de K. L. M., welke beoogt deze in
staat te stellen vliegtuigen aan te schaffen,
waarmede de dienst AmsterdamBatavia in
twee en een halve dag kan worden uitgevoerd.
Men zal zich uit vroegere verklaringen van
de zijde der K. L. M. herinneren, dat deze zich
een reisduur van.twee en een halven dag reeds
lang als ideaal voor oogen heeft gesteld. Het
thans op de begrooting gestelde jaarbedrag van
f 700.000 is een aanwijzing van het gewicht, dat
ook van de zijde der P. T. T. gehecht wordt aan
een dei-gelijke versnelling van den dienst. Ge
steund door deze jaarlijksche bijdrage zal de
K. L. M. in staat zijn haar plannen te dezen met
grooter voortvarendheid voor te bereiden.
Wij vernemen echter, dat, gezien de huidige
omstandigheden, nog niets vaststaat over het
tijdstip, waarop tot versnelling van den dienst
zal kunnen worden overgegaan. Ook is de aan
koop van het type vliegtuig, dat die versnelling
mogelijk zal moeten maken, nog niet geschied.
Het uitbreken van den oorlog zal uiteraard een
vertragende factor zijn.
Met veel te groote snelheid
gereden.
Auto in bocht tegen een boom gevlogen.
Zaterdagavond omstreeks half tien kwam op
de Oldenzaalsche straat te Lonneker bij de z.g.
viersprong een bijna nieuwe personenauto met
vier jongelui uit Oldenzaal met groote snelheid
uit de richting Enschedé aangereden. De ne
gentienjarige bestuurder W. kon in de bocht het
stuur niet meer houden met het gevolg, dat de
wagen tegen een boom vloog en totaal vernield
werd.
Van de inzittenden werd de heer J. de Jong
zeer zwaar gewond.
De overige drie jongelieden werden na ver
bonden te zijn naar het politiebureau te En
schedé overgebracht.
Ontwikkeling en ontspanning
van militairen.
Centrale Raad van Advies geïnstalleerd.
De opperbevelhebber van de Land- en Zee
macht heeft den centralen raad van advies
inzake ontwikkeling en ontspanning van ge
mobiliseerde militairen geïnstalleerd.
De raad, waarvan Prins Bernhard het eere
voorzitterschap heeft aanvaard, is thans als
volgt samengesteld: Voorzitter jhr. ir. O. C. A.
van Lidth de Jeude. oud-minister van Water
staat, leden: G. W. F. van Hoeven, referen
daris van het departement van sociale zaken,
dr. H. Brugmans, voorzitter van het Instituut
voor Arbeidersontwikkeling, mr. dr. J. Donner,
oud-minister van Justitie, lid van den Hoogen
Raad. dr. J. Eykman, voorzitter van de ver-
eeniging Nederland's Volkskracht, prof. J. E.
de Quay, hoogleeraar aan de R.K. Hooge-
school te Tilburg en J. D. S. Paters, kapitein
van den Generalen Staf, algemeen hoofd
kwartier.
De taak van den Centralen Raad van Advies
is, aan de hand van de algemeene richtlijnen
voor de ontwikkeling en ontspanning, zorg te
dragen, dat deze zooveel mogelijk gelijkmatig
aan de gemobiliseerde militairen in den lande
ten goede komen en bevorderd worden, zulks
in overleg met de verschillende besturen en
commissies, die daartoe reeds het initiatief
namen. Zij worden uitgenoodigd zich tot na
der overleg omtrent de voorbereiding en uit
voering hunner plannen tot den raad te wen
den.
Van tal van personen zijn brieven ontvangen
waarin zij zich welwillend beschikbaar stel
len mede te werken aan het gemeenschappe
lijke doel. Deze bereidwilligheid wordt op hoo
gen prijs gesteld en voorzooverre zulks moge
lijk en wenschelijk zal blijken, zal te zijnertijd
gaarne van de aangeboden diensten gebruik
worden gemaakt.
Voorts zijn tal van aanbiedingen ontvangen
van hen die voor den raad werkzaamheden op
verschillend gebied wenschen te verrichten.
Ook met deze aanbiedingen zal te gelegener
tijd rekening worden gehouden.
Het secretariaat is voorloopig gevestigd te
's-Gravenhage, Lange Voorhout no. 7, post
girorekening no. 359988, ten name van het
bureau voor ontwikkeling en ontspanning bij
het algemeen hoofdkwartier.
De raad is voornemens op nader te bepa
len tijdstip een nationale inzameling te hou
den, waarvan nadere bijzonderheden tijdig
zullen worden bekend gemaakt.
Vreemd vliegtuig boven
Gelderland.
De regeeringspersdienst deelt mede: Zondag
middag is boven een deel van Gelderland een
vreemd vliegtuig gesignaleerd, dat naar de aan
wijzingen van Duitsche nationaliteit was.
Nederlandsche jacht-vliegtuigen zijn opgeste
gen.
Het vreemde vliegtuig heeft in de richting
Emmerik ons rechtsgebied verlaten.
Auto tegen trein gereden.
Bestuurder gedood.
Zaterdagmiddag is op den spoorwegover
gang nabij Oudesluis een ernstig ongeluk ge
beurd. De ongeveer 40-jarige vischhandelaar
Kuyt, afkomstig uit Stroe op Wieringen, is
daarbij gedood.
K. was met vier familieleden in een auto op
weg van Wieringen naar Schagen. Vermoede
lijk heeft hij den trein van Schagen naai
den Helder, welke te 14.25 uur te den Helder
moest aankomen te laat opgemerkt. Het ge
volg was. dat de auto tegen den trein op
reed, waardoor het geheele voorste deel van
het voertuig volkomen werd vernield. K. was
viijwel op slag gedood.
De vier overige inzitten len, de moeder van
het slachtoffer, en een zwager met vrouw en
kind. ciie achter in de auto hadden plaats ge
nomen, kwamen met den schrik vrij.
De trein kwam met een kwartier vertraging
in den Helder aan.
Naar een
oplossing
Eén ontspanningsavond per 14
dagen in elk kantonnement.
(Van onzen specialen verslaggever.)
Goed nieuws voor de sinds 29 Augustus
onder de wapenen geroepen militairen. Zóó mag
men het bericht, dat met ingang van 1 Octo
ber a.s. gestart zal worden met één ontspan
ningsavond in de 14 dagen per kantonnement
waarvan de bijwoning geen „dienst" is
stellig beschouwen. De opperste leider van het
Ontspannings- en Ontwikkelingswerk voor de
gemobiliseerden, de heer J. D. S. Paters, ka
pitein bij den Generalen Staf, wiens functie
juist in den mobilisatietijd zoo ontzaglijk be
langrijk maar ook moeilijk! is, heeft
het Zaterdag, in het bijzijn van den heer
K. J-. J. Lotsy, die belast is met de geheele
sportorganisatie voor de militairen, medege
deeld. In een uitvoerig exposé, waarin scherp
omlijnd naar voren kwam, dat ook de militaire
autoriteiten het op waarde schatten alle pro
blemen op te lossen, welke zich ten aanzien
van de ontspanning en ontwikkeling voor
doen, heeft kapitein Paters, de richtlijnen,
volgens welke men dit werk zal leiden, uiteen
gezet. Daarna was het de heer Lotsy, die
speciaal over de sportorganisatie het een en
ander mededeelde.
Kapitein Paters ving aan met er op te
wijzen, dat de Opperbevelhebber het noodig
achtte aan den Generalen Staf *n nieuwe Sec
tie - Sectie V - te verbinden, aan welke 't ge
heele gebied betreffende de ontwikkeling en
ontspanning is overgedragen.
Deze Sectie is in een aantal sub-bureaux
ondergebracht en wel: Sport, Onderwijs. Klein
kunst, Film. Lectuur en Administratie. De
navolgende grondbeginselen zijn daarbij in
acht genomen:
le. Het ontspannings- en ontwikkelings
werk is uit den aard der zaak van ingrijpenden
invloed op den geest en de tucht van de troe
pen en dus een militaire aangelegenheid van
primairen rang.
2e. De organisatie moet. van dien aard
zijn, dat e enerzijds centrale leiding is ver
zekerd. anderzijds zulks de bevordering van
een juiste decentralisatie dit in voortdurend
en nauw contact met den troep in de uit
voering mogelijk maakt.
3e. Hetgeen den gemobiliseerden geboden
zal worden moet aan hooge eischen voldoen.
4e. t Ontwikkeling-s- en ontspanningswerk
dient aldus te worden geregeld, dat het voor
alle militairen, zonder onderscheid in poli
tieke of geloofsovertuiging, toegankelijk is.
De lectuur.
Wat de lectuur betreft, daaromtrent zijn
veel misverstanden. Het laat de militaire lei
ding in het geheel riiet onverschillig, welke
lectuur op de tafels in de Ontspanningslo
kalen zal komen te liggen. Verzocht wordt boe
ken te zenden aan 't Bestelhuis, Amsterdam.
Dan komt men tot een boekencentrale, waarop
toch in elk geval aangestuurd moet worden.
Aanvragen om lectuur moet men aan kapitein
Paters richten.
Het onderwijs.
Het is gebleken, dat klassikaal onderwijs
voor de gemobilseerden uitgesloten is. 't Alge
meen ontwikkelingspeil loopt dermate uiteen
en de opneem capaciteit is zoo verschillend,
dat klassikaal onderwijs werkelijk onmogelijk
is. Daarmede zal dus ook niet begonnen
worden. Het onderwijs aan de gemobiliseerden
zal zich tot de navolgende 3 soorten beperken:
le. 't Algemeen ontwikkelend onderwijs.
2e. Practisch technisch onderwijs, dat heel
erg noodzakelijk is, omdat door het vervul
len van hun dienstplicht enkele honderddui
zenden Nederlanders wellicht hun valkbe
kwaamheid zouden verliezen.
Het Depart, van Onderwijs heeft toegezegd,
dat het alle in ons land bestaande dag- en
(Adv. Ingez. Med.)
Monument te Kootwijk onthuld.
Herinnering aan het tienjarig gebruik van
de telefoonverbinding met Indië.
Toen 28 Februari 1938 de dag werd her
dacht, dat de radiotelefoonverbinding met
Nederlandsch-Indië voor 10 jaar in gebruik
werd genomen door het publiek, had het
personeel van het radiostation het initiatief
genomen een grooten zwerfsteen van
Noorsch graniet, welke op het terrein van het
station was aangetroffen, over te brengen
naar een kruispunt aan den weg van Assel
naar het station. Het eigenlijk begin Van de
radionederzetting Kootwijk.
Het personeel had gelden bijeengebracht
voor een passend inschrift, dat werd aange
bracht door den beeldhouwer Titus Leeser et
Ommen, voorstellende een roepende kopfiguur
met daaronder de woorden „Hallo Bandoeng",
het geheel bestemmend als onvergankelijke
herinnering aan het voor Nederland en Ne-
derlandsch-Indië zoo belangrijke gebeuren
de rechtstreeksche telefoonverbinding.
Het P.T.T.-bedrijf stelde er prijs op dit
spontane en origineele initiatief uit te brei
den met een passend monumentje en het ge
heel in den vorm van een plantsoentje met
eenige houten banken tot een fleurig herin
neringsplekje op den Kootwijkschen grond te
maken. Het monument bestaat uit een 3-
zijdige zuil van terracotta waarop eenige in
schriften voorkomen.
De zuil draagt een wereldbol waarop de
eindpunten van de radicftelefoonverbinding
zijn gemarkeerd.
Zaterdag kon pas de officieele inwijding
van het geheel plaatsvinden, welke geschiedde
door den directeur-generaal der P.T.T., dr. ir.
M. H. Damme, in tegenwoordigheid van het
personeel van het station en een aantal
hoofdambtenaren van den P.T.T.-dienst.
Mr. Crena de Iongh treedt af als
president der Ned. Handel
Maatschappij.
Mr. D. Crena de Iongh, heeft den wensch te
kennen gegeven zijn functie als president
der Ned. Handel Maatschappij neer te leggen.
Dr. E. Heldring heeft zich bereid verklaard
een eventueele benoeming tot president te
aanvaarden.
(Is reeds tn een deel eener vorige oplage
opgenomen.)
De nieuwe president der
Ned. Handel Maatschappij.
Dr. Ernst Heldring, die mr. D. Crena de
Iongh zal opvolgen als president van de Ne
derlandsche Handel Maatschappij, is gebo
ren te Amsterdam 21 September 1871.
Van 1899 tot 1937 was hij directeur van
de Koninklijke Stoomboot Maatschappij.
Bovendien was hij in de jaren 19221932
voorzitter der Kamer van Koophandel en
Fabrieken te Amsterdam. De heer Heldring
is commissaris van verscheidene scheep
vaartmaatschappijen alsmede van de Neder
landsche Bank. In 1932 werd hem het eere
doctoraat in de handelswetenschappen ver
leend door de Amsterdamsche universiteit.
De heer Heldring is voorts o.m. voorzitter
der vereeniging .Rembrandt".
K. L. M.-vlieger Klein te Batavia.
Met de „Gier" is Vrijdag te Batavia aan
gekomen de K.L.M.-vlieger Klein, die bij
het uitbreken van den oorlog te Calcutta
werd aangehouden.
De heer Klein verklaarde nog niet te we
ten welke plannen er bestaan omtrent zijn
verdere werkzaamheid bij de K.L.M.
Kamer kan zich met instelling
van drie Krijgsraden vereenigen.
Bij het afdeehngsonderzoek van dit wets
ontwerp verklaarde men algemeen zich met
de strekking daarvan te kunnen vereenigen
Men achtte het noodzakelijk het aantal
krijgsraden bij de land-macht thans tot drie
te vermeerderen en men stemde in met het
denkbeeld, deze vermeerdering geen defini
tief karakter te geven. Gaarne zou men ver
nemen, in welke plaatsen de regeering de
beide nieuw in te stellen krijgsraden denkt
te vestigen.
Sommige leden drongen aan tot leden van
de krijgsraden zooveel mogelijk officieren te
benoemen, die de hoedanigheid van meester
in de rechten of een juridischer. doctorstitel
bezitten.
Verscheidene leden drongen er verder bij
de regeering op aan de voorzitters van de
nieuw in te stellen tijdelijke krijgsraden niet
te benoemen dan nadat voor vervulling van
deze betrekking sollicitanten zullen zijn opge
roepen.
Mochten te zijner tijd krijgsraden te velde
worden ingesteld, dan zouden sommige leden
tot voorzitters dezer raden bij vorokeur aan
gewezen willen zien officieren met ruime er
varing van het leven in den troep, dus niet
officieren, die hun loopbaan in hoofdzaak op
een bureau hebben doorgebracht
Telegrammen voor militairen.
Bij binnenlandsche telegrammen bestemd
voor militairen wordt het adres van het
dienstonderdeel als één woord gerekend: b.v.
Sergeant Jan Streepstra (3 woorden), 3e comp.
Ie bataljon 2e reg. Infanterie Veldleger (1
woord). Voor dit adres zullen dus in het ge
heel 4 woorden in rekening worden gebracht.
voor ieder aanvaardbare
wordt gestreefd.
avondnijverheidsscholen (ongeveer 300 a 400),
met de daaraan verbonden leerkrachten ter
beschikking stelt.
3e. Theoretisch technisch onderwijs. Hier
voor zal men speciaal de dag- en avondnijver
heidsscholen kunnen benutten. Voorts is er
alle kans dat ook het P.B.N.A. (Practisch
Bouwkundig Nijverheidsonderwijs, te Arnhem)
hierbij zal medewerken.
Op het geheele gebied van 't onderwijs kan
tenslotte goed werk gedaan worden door 'fc
geven van voordrachten over actueele vraag
stukken en door 't vertoonen van actueele
films.
Kapitein Paters sprak hierbij 't vertrouwen
uit, dat het absoluut zal gelukken om de noo-
dige militaire cursus-leiders te vinden.
De kleinkunst.
Ziehier een onderwerp, dat voorloopig om
vat: cabaret, tooneel en revue. Nu reeds heeft
men de beschikking over een 50-tal beschaaf
de ensembles, die stellig veel tot den goeden
vorm van ontspanning^ zullen bijdragen. In
overleg met de militaire overheid worden de
tournée's centraal geleid, met dien verstande,
dat van 1 October a.s. af. voorloopig één maal
in de veertien dagen in elk kantonnement één
ontspanningsavond gegeven wordt. Een juiste
doseering is van groot belang. Er moet voor
gewaakt worden, dat men teveel ontspan
ningsavonden, welke men niet verplicht is om
bij te wonen, zou arrangeeren. Het Departe
ment van Defensie betaalt de honoraria en de
reiskosten der gezelschappen: de troep moet
de verblijfs- en de zaalkosten betalen.
Film.
Teneinde de militairen in de gelegenheid te
stellen films bij te wonen is met den Neder
landschen Bioscoop Bond een regeling getrof
fen, welke zoodanig is, dat in de plaatsen,
waar zich bioscooptheaters bevinden, de voor
stellingen tegen gereduceerden prijs bezocht
kunnen worden. Natuurlijk zijn niet alle voor
stellingen geschikt, zoodat deze aan bepaalde
keuringseischen moeten voldoen. Voor de
plaatsen waar geen bioscooptheaters zijn, is
een voldoend aantal reizende bioscooponder
nemingen ter beschikking. De voorstellingen
daarvan worden gratis gegeven. De oprichting
van een eigen filmdienst is in voorbereiding.
De financieele zijde.
De minister van Defensie, die zoo nauw bij
't bovenstaande is betrokken, is bereid voor
het een en ander gelden ter beschikking te
stellen. Daarvan zal een gedeelte bestemd wor
den voor de troepen om de eerste behoefte op
dit gebied te dekken, 't Bureau voor Ontspan
ning en Ontwikkeling bij 't Algemeen Hoofd
kwartier heeft echter het meeste geld noodig.
Voor 't onderwijs kan wellicht een beroep op
het betreffende Departement gedaan worden.
Aan den anderen kant zal ook een beroep op
het particulier initiatief gedaan moeten wor
den. En ook.op de plaatselijke en gewes
telijke comité's, die natuurlijk met de beste
bedoelingen ontspanningsavonden voor de
in hun stad of gewest gelegerde miliciens or-
ganiseeren. Het gironummer dei- Centrale in
stantie is 359988!"
En de sport?
De in Nederlandsche voetbalkringen zoo po
pulaire heer Lotsy wees on het belang van
sportbeoefening voor de militairen, omdat me
de daardoor wellicht iets Ingehaald kan wor
den van den grooten achterstand, welke Ne
derland heeft ten opzichte van 't buitenland,
speciaal wat de lichamelijke ontwikkeling be
treft.
Verschillende groote lichamen hebben zich
reeds volledig ter beschikking gesteld.
Het ligt in de bedoeling van den sportleider
om met alle bonden en organen, welke zich
aanmelden, besprekingen te houden, waarbij
op den voorgrond gezet dient te worden, dat
er door hen geen enkel verschil gemaakt zal
worden. Door het contact met de verschillen
de sportorganisaties verwacht de heer Lotsy
een opgave te kunnen krijgen van al degenen,
die de sport bij de militairen populair moeten
maken en onderricht in de juiste beoefening
kunnen geven. Deze leiders, die dus gedecen
traliseerd zijn, moeten goed zijn-
Het is de opzet, om de militairen bij de
sportbeoefening te laten leiden door menschen
uit hun midden, die daarvoor geschikt zijn.
De sportorganisaties kunnen daarbii helpen
door den heer Lotsy de naar hun meening ge
schikte personen, die thans ook onder de wa
penen zijn, op te geven.
Naar alle waarschijnlijkheid zal de sport
beoefening enkele uren per week op het
dienstrooster der soldaten komen. „Ik juich
het toe"', aldus de heer Lotsy, „dat in tal van
plaatsen reeds commissies zijn benoemd om
de mogelijkheid van sportbeoefening door de
militairen te bevorderen. Tot nu toe is dit vol
komen buiten mij omgegaan. Maar dat is wel
goed, want het is onmogelijk om onmiddellijk
In het sportnet alle gemobiliseerden te vangen.
Er schuilt echter een onbillijkheid in, omdat
zich juist alleen in de groote steden derge
lijke commissies gevormd hebben. Daar zijn
terreinen, voetballen, schoenen en shirts vrij
gemakkelijk te verkrijgen. Maar in de kleinere
plaatsen en vooral in de allerkleinste
ontbreekt het daaraan. Daarom doe ik thans
een beroep op dergelijke commissies om zich
eerst in verbinding te stellen met het centraal
bureau bij het Algemeen Hoofdkwartier. Da
gelijks bereiken mij ,uit de kleinste negorijtjes,
verzoeken om een voetbal ter beschikking te
stellen. Hoe eerder wij in Den Haag weten hoe
het staat met het materiaal, hoe beter!
De instelling van een competitie voor mili
taire elftallen zal voorloopig nog niet moge
lijk zijn. gezien het gebrek aan terreinen.
Daarom meen ik er goed aan te doen door er
op te wijzen, dat de Zeeuwsche, Voetbalbond
reeds de mogelijkheid heeft geopend voor mi
litaire elftallen, waarvan de sterkte niet zoo
bijster groot is. om deel te nemen aan de com
petitie voor burgerelftallen. In dit opzicht zul
len de provinciale voetbalbonden stellig zeer
veel goed kunnen doen. Het blijft natuurlijk
ons streven oen tot een geheel militaire com
petitie te komen.
Voorts denk ik aan een soort Olympischen
Dag of aan de mogelijkheid, dat de erkende
bonden één Zondag de competitie stil leggen
om een elftal van de beste spelers te laten
aantreden tegen een militair elftal. Misschien
zal het in de toekomst mogelijk zijn, dat wij
contact zoeken met het buitenland om een
internationalen wedstrijd te spelen tegen een
buitenlandsch militair elftal. Maardat is
nog toekomstmuziek. Het voornaamste is
thans om de beschikking te krijgen over de
namen van diegenen, die geschikt zijn voor
een leidende functie bij de sportbeoefening
door militairen en die zelf onder de wapenen
zijn.
