Haarlem's Dagblad
Zeestag
ZmnetfMpzei*
nabij de Noorsche kust?
Spoorbrug
in België in de
lucht gevlogen
Een KEIP-bril
Vliegeraanval op
Friedrichshafen?
De ton.
feasts p,etgu:n
Anthraciet IV
Het Belangrijkste
57e Jaargang No. 17261
Uitgave Loarene Coster, Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93, bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM £IN ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Dinsdag 26 September 1939
Abonnementen pel week f 0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
post f3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advertentiën: 1-5 regels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regeL
Regel abonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60, elke
regel meer f 0.15. Groentjes cie rubriek.
JCauouge&uCdec duucde den gefieeten dag
United Press verneemt uit Bergen,
dat Maandagmorgen om negen uur ka
nonvuur werd gehoord ongeveer 25 Ki
lometer uit de Noorsche kust. Men
vermoedde dat er een zeeslag gaande
was. Des nachts was kanonvuur ge
hoord ten noorden van den vuurtoren
van Marsteinen en waren verschillen
de schepen gezien.
Meer naar het noorden in Heggeholmen werd
eveneens geschutvuur vernomen omstreeks half
tien in den morgen en in Hjelteford werden
vijftien trawlers waargenomen, die in noorde
lijke richting voeren. Aangenomen wordt dat
deze trawlers door het gevecht in die richting
werden gedwongen. Het weer was regenachtig
en men kon op zee moeilijk iets waarnemen.
Het schieten werd gehoord over een gebied van
ongeveer 40 tot 45 kilometer.
Te Bergen hoorde men geronk van vliegtui
gen. Blijkens berichten uit Marsteinen zijn daar
zware, zwarte rookwolken gezien, ook hier hoor
de men het schieten.
Nader meldde United Press uit Bergen:
Tenminste één schip, dat deel heeft genomen
aan den zeeslag, die naar men aanneemt Voor
de Noorsche kust heeft plaats gevonden, is be
schadigd en gedwongen naar het zuiden terug
te trekken. De inwoners van Algroe ten westen
van Bergen hebben namelijk een oorlogsschip
met twee pijpen waargenomen, dat blijkbaar
met eenige moeite naar het zuiden opstoomde.
Ook werd het motorengeronk van een vliegtuig
gehoord, dat vermoedelijk het schip escorteerde
maar dat door de zware rook niet te zien was.
De zeeslag nam gedurende den middag van twee
tot vier uur in hevigheid toe. Drie tot twaalf
kanonsalvos in series werden gehoord. De vuur
torenwachter van Feie ten noorden van Bergen
nam vijf schepen waar, doch tengevolge yan de
rook en den grooten afstand kon hij de identi
teit van de schepen niet vaststellen.
In de Noorsche kustplaatsen trilden
zoo nu en dan de ramen, zoo hevig was
het kanonvuur, op zee.
Na vier uur trok het kanonvuur
langzamerhand naar het Noorden te
rug. Daar werd het tot de duisternis
viel voortgezet. Om ongeveer zes urn-
hield het gebulder der kanonnen op.
Volgens een Reuter-bericht uit Londen heeft
de Britsche admiraliteit, naar het ministerie
van voorlichting meldt geen rapport gekregen
over een zeegevecht bij de Noorsche kust.
Duitsche aanval op convooi?
Hedenmorgen vernam United Press
uit Bergen:
De aan de Noorsche kust waargeno
men zeeslag zou volgens de geruchten
veroorzaakt zijn door een Duitschen
aanval op een Engelsch convooi langs
de Noorsche kust. De Britten zouden
een aantal Scandinavische schepen
naar Engeland escorteeren. De aan
vallen zouden afgeslagen zijn. Hoeveel
schade aan het convooi is toegebracht
is onbekend. Ook weet men hier niet
of de Engelschen erin geslaagd zijn
alle schepen weer bij elkaar te bren
gen en de reis te vervolgen.
'Japanners naderen Tsjangsja.
Offensief ten Oosten van den spoorweg
KantonHankau.
Domei meldt dat Japansche landingstroepen
volgens een communiqué van de Japansche vloot
in de Chineesche wateren, een deel van Loeisjis-
jan aan den oostelijken oever van het Toentting-
meer bezet. De luchtmacht heeft de vijandelijke
stellingen bij Jingtjen gebombardeerd.
Japansche voorhoedetroepen hebben den
noordelijken oever van de -Mi bereikt en een
krachtig offensief tegen de Chineesche stellingen
op 11 kilometer ten oosten van den spoorweg
Kanton—Hankau ingezet. Andere afdeelingen
trokken over de Mi en vorderen voortdurend in
de richting van Tsjangsja.
Minder gespannen verhouding
tusschen Japan en China
Geruchten over pressie van Moskou
op Tsjoengking.
De verhouding tusschen Tokio en
Tsjoengking zou minder gespannen
zijn tengevolge van den druk, welke
door Moskou zou zijn uitgeoefend op
Tsjoengking om vrede te sluiten en
door de officieus door Tokio te kennen
gegeven mogelijkheid ooi terug te
komen op het besluit in geen geval te
onderhandelen met Tsjang Kai Sjek,
zoo meldt Havas uit Sjanghai.
In algemeen welingelichte kringen acht men
het niet waarschijnlijk, dat Wang Tsjing Wei
er in slagen zal een nieuwe regeering in China
te vormen, welke autoriteit heeft onder Ja
pansche controle voor 10 October. De oogen-
schijnlijke moeilijkheid zou de verdeeling van
de partijen in de nieuwe regeering zijn, doch
de ware reden zou zijn gelegen in het feit,
dat onderhandelingen worden gevoerd tus
schen Tsjoenking, Nanking en Tokio tot het
herstel van den vrede waardoor beide landen
vereenigd blijven.
BILLIJK en GOED is onze LEUZE.
VOOR IEDERS BEURS is er KEUZE.
W. KUIPERS ZN., Gedipl. Opticiens.
ZIJLSTRAAT 97 TELEF. 12726.
Ziekenfondsleverancier.
(Adv ingez. Med.)
De Engelsche verliezen aan het
Westelijk front.
Het tweede communiqué van het Engelsche
ministerie van luchtvaart omtrent geleden ver
liezen is gisteravond uitgekomen. Als „verliezen
op verschillende data" worden opgegeven drie
dooden, terwijl een persoon, die eerst als ver
mist was opgenomen, thans vermeld wordt met
de aanteekening, dat men gelooft, dat hij gedood
is. Voorts worden twintig personen vermist.
Kort tevoren was een
sneltrein gepasseerd
Ook een huis werd
verwoest
AARLEN. 26 September. (Belga-
ANP.) In den afgeloopen nacht is
de Pont de la Posterie, aan den
spoorlijn van Brussel naar Aarlen in
de lucht gevlogen. Deze brug ligt
tusschen de stations Aarlen en Stok-
kem. De oorzaak van het ongeluk is
niet bekend.
Drie of vier minuten voor de ont
ploffing was de sneltrein van Brus
sel naar Aarlen gepasseerd.
De wrakstukken van de brug zijn
neergekomen op den weg van Aarlen
naar Neufchateau, met het gevolg,
dat de weg versperd is. Een niet
ver van de plaats van de ontploffing
gelegen huis werd verwoest. Het huis
maakt den induik alsof het door een
aardbeving geteisterd is.
Alleen de schildwacht die ter
plaatse geposteerd stond, werd licht
gewond. De gouverneur van de pro
vincie en de militaire autoriteiten
stellen een onderzoek in.
zit prettiger
KEIP, Croote Houtstraat 137
(Adv. ingez. Mea.j
Op Zwitsersch
gebied werd het geluid
van explosies vernomen
Van particuliere zijde verneemt
Havas uit Bern dat Zondagavond drie
vliegtaLgaan vallen zijn gedaan op de
Zeppelinfabrieken te Friedrichshafen.
Te Schaffhausen heeft men het ge
ronk gehoord van de vliegtuigen, die
op groote hoogte vlogen en in 't Zwit-
sersche dorp Ar bon, dat tegenover
Friedrichshafen ligt, kon men de aan
vallen nauwkeurig volgen.
Volgens mededeelingen van Duitsche zijde
■ouden geen bommen uitgeworpen zijn en geen
schade zijn aangericht.
Voorts vernemt Havas uit Bern De Zwit-
sersche generale staf deelt mede. dat Zon
dagmiddag te half vijf een buitenlandsch
vliegtuig de Rijn af kwam gevlogen en bij
Schaffhausen boven Zwitsersch gebied is ge
komen. Het toestel werd onmiddellijk door
de grenswacht onder vuur genomen.
Verder wordt gemeld, dat Zondag
avond na negen uur een vliegtuig-
aanval is gedaan welke klaarblijkelijk
de Zeppelin-fabrieken te Fried
richshafen ten doel had. Men horde
het ontploffen van de bommen en de
schoten van de luchtdoelartillerie.
Ook heeft men lichtsignalen gezien.
Later op den avond tusschen negen uur en
middernacht werd van verschillende Zwit-
sersche grensplaatsen gemeld dat men 't ge
ronk van vliegtuigen hoorde.
Een onderzoek wordt ingesteld om na te
gaan, of Zwitsersch gebied door vreemde
Vliegtuigen is geschonden.
(De 100.000 in de Staatsloterij is
gevallen op no. 4335).
Zie. de ton is weer getrokken
Uit de Staatsche loterij.
Dit fortuintje van het gokken,
Ging alweer mijn neus voorbij;
Ik begeef me niet in klachten.
Dat het weer niet lukken mocht,
Want wat kon ik meer verwachten,
Toen 'k geen lotje heb gekocht.
Maar ik kan m' oprecht verblijden
Met de winnaars van 't succes,
'k Heb alleen wel medelijden
Met het lot vier-drie-drie-zes.
't Moet je toch maar eens zoo lukken,
In dit somber herfstgetij,
't Is om 't zoo eens uit te drukken,
'n Lotje uit de loterij.
't Rijk is toch royaal, hè mannen,
Ook al zit je zelf er naast.
Je zou de belastingplannen
Haast vergeten (ik zei: haast!)
Ergens rolt een ton naar binnen,
Deelt men na het spel de pot,
In een reeks van huisgezinnen,
Voelt men vreugde met zijn lot.
Het woord is aan
Von Knebel:
Kaar het oneindige stre
ven wij vaak en zoeken het
verre. Wat ons nabij tigt
worden wij minder gewaar.
In afwachting van <le opheffing
van het embargo.
Talrijke vliegtuigen staan in de hangars te
Los Angeles voor verzending naar Engeland
gereed.
LOS ANGELES. 26 September. De
hangars hier staan op dit oogenblik prop
vol met vliegtuigen, in Amerika gemaakt en
gereed voor afilevering aan de Royal Airforce,
zoodra het wapenembargo wordt opgeheven.
Nabij Alhambra heeft men in een hangar,
die onder gewapend toezicht staat, twee en
twintig Lockheed bommenwerpers onderge
bracht, een hoeveelheid," waarop zelfs deze
hangar niet berekend was. althans vleugels
en staarten van enkele vliegtuigen steken
buiten de deuren uit. die niet gesloten kun
nen worden. (United Press).
Groote Houtstraat 162
Telefoon 10212
o.a. Prima Belgische
afm.15/20,f2.05perH.L.
franco bergplaats. Alle
soorten brandstoffen
v. centrale verwarming
L
Adv Ingez. Med.)
Adolf Hitier aan het Oostelijk front De Führer bezichtigt een Poolschen pantser-
trein, die bij een uitval uit Warschau door een Duitsch vliegtuig gebombardeerd
werd.
diet Duitsche
legeiAeiicfit
BERLIJN, 26 Septeber (D.N.B.)
Het opperbevel der Duitsche weer
macht maakt bekend:
In het Oosten werd de stelselmatige
beweging naar de demarcatielijn
voortgezet. Slechts ten Oosten van den
benedenloop van de San is het nog tot
korte gevechten gekomen met uiteen
geslagen deelen van vijandelijke
strijdkrachten, waarbij door een pant
serdivisie tweeduizend gevangenen
werden gemaakt. Nadat het, ondanks
alle bemoeiingen, niet gelukt is den
Poolschen commandant te overtuigen
van de gruwelijkheid en nutteloosheid
van een tegenstand te Warschau, werd
gisteren begonnen met de gevechts
handelingen tegen de stad. Bij een
plotselingen aanval werd het fort Mo-
kotowski en vervolgens een gedeelte
van de voorstad Mokotow genomen
Luchtgevechten aan het
Westelijk front.
In het Westen: Artillerievuur en ge
ringe activiteit der verkenningstroe
pen. Fransche vliegtuigen hebben
naar op ondubbelzinnige wijze werd
vastgesteld boven Belgisch gebied
gevlogen. In luchtgevechten werden
vijf Fransche vliegtuigen en twee ka
belballons. door luchtdoelartillerie
werd een Fransch vliegtuig omlaag-
geschoten.
diet duinschc
Ceget&exicht
PARIJS, 26 September (Havas).
Het legerbericht van den ochtend van
den 26sten September luidt:
De vijandelijke artillerie zet ten
Zuidoosten van Saarbrücken haar ac
tiviteit hardnekkig voort. Gisteren
hebben onze jachtvliegtuigen ver
scheidene gevechten geleverd met
Duitsche jachtvliegtuigen.
Havas meldt nog het volgende: Het
Fransche communiqué over de operaties op
25 September maakt melding van luchtge
vechten op 24 September, waaromtrent het
Duitsche oorlogscommuniqué onjuiste bijzon
derheden heeft door te vermelden, dat acht
Fransche t' 'Cs tellen in den loop van den Zon
dag werden neergeschoten. In werkelijkheid
omvatten de Fransche verliezen op dien dag
twee machines. Bovendien kon een der twee
piloten met een valscherm dalen en zich bij
zijn troep voegen. De bestuurders van twee op
Fransch gebied gevallen Duitsche toestellen
werden gevangen genomen.
Reuter berichtte Maandagavond dat de
Franse hen na een week van betrekkelijke
werkeloosheid weer het initiatief hadden ge-
genomen aan het Westelijk front. De laatste
operaties hadden tot gevolg een versterking
der posities en het bezetten van eenige goede
observatiepunten, ondanks de levendige Duit
sche reacties.
De Duitschers onthouden zich thans van
verdere tegenaanvallen en bepalen zich tot
artillerievuur in het gebied ten Zuid-Oostea
van Zweibrücken.
Maandag hebben zich naar gemeld
wordt, de eerste ernstige operaties
voorgedaan aan het front tusschen
Straatsburg en Bazel en wel in den
vorm van langdurige, hevige kanonna-
des over den Rijn.
De luchtgevechten boven de strijdende
linies zoo vervolgt Reuter hebben niet
alleen de superioriteit bewezen van de Fran
sche gevechtstoestellen, maar hebben ook ge
toond, dat de Fransche bombardementsvlieg
tuigen te snel zijn voor de Duitsche gevechts-
vliegtuigen. Fransche waarnemers zagen ver
scheidene Duitsche toestellen naar beneden
storten.
HEDEN14 PAGINA'S.
HAARLEM EN OMGEVING.
pag.
Over schuilkelders en -loopgraven. 3
BINNENLAND.
Vragen over kostwinnersvergoeding beant
woord.
Het Roode Kruis zoekt honderdduizend
bloedgevers. 6
Het werk aan den Noord-Oostpolder. 6
BUITENLAND
Bij de Noorsche kust Is waarschijnlijk een
zeeslag geleverd. 1
Op Friedrichshafen zou een vliegeraanval
zijn gedaan.
Het verzet in Polen blijft voortduren. 1
Mololof zou eischen aan Estland gesteld
heben. 5
Een Fransch en een Zweedsch schip zijn
door duikbooten getorpedeerd. 5
Verdere opmarsch der Russen naar de
demarcatielijn in Polen. 5
ARTIKELEN, enz.
Van onzen deskundigen militairen mede
werker: Polen's ondergang en het beleid
aan het Westfront. 3
Langs de Straat: Het merkteeken. 3
De zaak Van der Pook geb. Basse. L.W. 3
H. D. vertelling: Laatste Strijd. 4
Van onzen Berlijnschen correspondent: Het
Berlijnsche stadsbeeld onderging weinig
verandering. 5
Van onzen Londenschc correspondent: Kan
Engeland het duikbootengevaar be
zweren? 5
Van onzen Boedapester correspondent:
Poolsche vluchtelingen stroomen Honga
rije binnen. 6
H. St.: Wilna, stad van het donker. 6
De Nederlanders in Duitschland. 7
J. B. Schuil: De moblisatie en het dilettan-
tentooneel. 7
Seinpalen. 7
A. D. de Groot: Een schaker in Buenos Aires. 9
Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op ij
LAATSTE BERICHTEN. U
