Hoe de distributie geregeld is.
WESTFRONT
Te laag opgegeven voorraden
baten den winkelier niets.
ZATERDAG 30 SEPTEMBER 1939
HAARLEM'S DAGBLAD
3
Villa na ontploffing afgebrand.
Geheimzinnig geval te Baarn.
In den afgeloopen nacht, omstreeks 2 uur
hoorde de dienstdoende stationschef van het
station Baarn eert hevigen knal en kort daarop
zag hij dat de villa staande aan de Spoorweg
laan no. 8 brandde. De knal was zoo hevig, dat
deze tot ver in den omtrek hoorbaar was. On
middellijk rukte de brandweer uit om het vuur
te blusschen. doch zij kon niet verhinderen, dat
de villa, welke eigendom is van mevrouw Mein-
dersma uit den Haag. geheel afbrandde. Sinds
korten tijd was de villa in gebruik bij een
familie, die een gedeelte daarvan als showroom
had ingericht. Men kan niet te weten komen
wie deze familie was, daar het soms gebeurde,
dat er dagen lang niemand in de villa aanwezig
was. Ook de naaste buren wisten niet wie de
eigenlijke bewoners waren.
Volgens de brandweerautoritieten moet de
brand aan gasontploffing te wijten zijn. Even
wel gelooft men, omdat de knal zoo hevig was,
dat men ook met een dynamietontploffing te
doen kan hebben. Ruiten en vensters werden tot
op verren afstand weggeslingerd. Bij het blus-
schingswerk verleenden militairen, die in een
nabij gelegen villa gebivakaeerd lagen, assis
tentie.
De lioogere varkensprijzen.
Het hoofdbestuur van den Ned. Slagershond
heeft het volgende schrijven aan den Minister
van Economische Zaken gericht:
„Het Hoofdbestuur van den Ned. Slagershond,
op 27 September 1939 in vergadering bijeen,
besprekende den huidigen toestand in het be
drijf, constateerende de stijging in den prijs
van varkens op de markt en van spek en blad-
reuzel in den groothandel, een stijging, welke
zich deze week nog weer heeft voortgezet, oor
deelt de situatie voor het slagersbedrijf onhoud
baar als den slager belet wordt de verkoop
prijzen van de producten van het varken, voor
namelijk van spek en rauwe reuzel, te ver-
hoogen.
Het Hoofdbestuur verzoekt Uwe Excellentie
dan ook de prijsverhooging, die de slager uit
zelfbehoud moet invoeren, niet als prijsopdrij
ving aan te merken, wijl het ook geen prijs
opdrijving is.
Verder dringt het Hoofdbestuur van den
Nederl. Slagershond er bij Uwe Excellentie op
aan de heffing op gesmolten reuzel van f 0,35
per K.G. af te schaffen, opdat het publiek bij de
huidge schaarschte aan vet meer tot aankoop
van gesmolten reuzel over zal gaan. Deze vraag
klemt te meer, omdat de Nederlandsche Vee
houderijcentrale geen bevroren bladreuzel meer
kan leveren en de baconzouters ook weinig be
schikbaar hebben."
NEDERLANDSCHE UITGEVERSBOND.
De Nederlandsche Uitgeversbond kwam Vrij
dag in hotel Wittebrug te 's Gravenhage in jaar-
lijksche algemeene vergadering bijeen onder
leiding van zyn v.oorzitter, dr. A. M. H.
Schepman.
De voorzitter hield een openingsrede.
Tot bestuurslid werd verkozen, in de vacature-
M. A. Reinalda, de heer A. M. E. van Dishoeck.
Tot lid van de commissie inzake betalings
moeilijkheden, in de vacature A. M. E. van Dis
hoeck de heer H. J. W. Becht.
Vastgesteld werd tenslotte een reglement be
helzende een regeling voor prijsvragen.
Vrijwillige bouwtechnische dienst
te Amsterdam.
Ten bate van de luchtbescherming.
Een aantal vooraanstaande architecten en
bouwkundigen hebben hun krachten vrijwillig
ter beschikking van den gemeentelijken lucht
beschermingsdienst te Amsterdam gesteld,
teneinde het mogelijk, te maken, dat, als
voor de houders eener groote vischakte a of
mingsdienst, een vrijwillige bouwtechnische
dienst kan worden ingesteld. Het doel van
dezen nieuwen dienst is de verschillende vak-,
wijk- en eventueel blokhoofden van den
luchtbeschermingsdienst ter zijde te staan in
de oplossing van bouwtechnische vraagstukken
en ook het publiek met raad medewerking te
verleenen in bouwkundige aangelegenheden
van de zelfbescherming.
Inlichtingen zullen gratis worden verstrekt.
Enquête naar de suikerpositie.
De minister van economische zaken deelt
het volgende mede:
Teneinde een beter inzicht te verkrijgen in
de positie van suiker in Nederland, zullen alle
ondernemingen of zelfstandige ondernemers,
die suiker verwerken, zoomede alle handela
ren en grossiers in suiker, een enquêteformu
lier moeten invullen. Voorzoover zij dit Zater
dag 30 September a.s. niet reeds van de Ne
derlandsche Meelcentrale te 's-Gravenhage,
Riouwstraat 178, afdeeling suiker, hebben
ontvangen, dienen zij dat formulier ten spoe
digste bij genoemde centrale aan te vragen.
Deze aanvrage behoeft niet te geschieden
door detaillisten, die rechtstreeks aan het pu
bliek verkoopen. noch ook door cafés, hotels,
restaurants, gestichten, ziekenhuizen, canti-
nes en dergelijke.
Indien belanghebbenden verzuimen de ver
plichting tot het invullen en inzenden van het
enquêteformulier welke verplichting is op
gelegd tijdig na te komen, maken zij zich
schuldig aan een strafbaar feit en zullen bo
vendien bij een eventueele invoering van een
suikerdistributieregeling in groote moeilijkhe
den kunnen geraken. Het is derhalve voor
allen, die suiker verwerken, dus ook banket
bakkers, veevoederfabrieken, fabrieken van
gecondenseerde melk, limonade-fabrieken
enz., zoomede voor alle handelaren en gros
siers in suiker, van het grootste belang er voor
zorg te dragen, dat de van hen verlangde op
gaven tijdig de Nederlandsche meelcentrale
bereiken.
De termijn voor terugzending van het en
quêteformulier sluit op Donderdag 5 October
a.s., te 24 uur.
GEMOBILISEERDE HOUDERS EENER
GROOTE VISCHAKTE.
Van bevoegde zijde deelt men ons mede,
dat voor gemobiliseerde houders eener groote
vischakte a of b. die dit wenschen, de gelegen
heid wordt opgesteld, zich voor den verderen
duur van het akte jaar 1939/1940 te doen ver
vangen door een door hen aan te wijzen
persoon.
Zij, die daarvan gebruik wenschen te maken,
moeten zich met een desbetreffend verzoek
richten tot het hoofd van plaatselijke politie
in hun woonplaats.
De bovenbedoelde mogelijkheid geldt slechts
voor de houders eener groote vischakter a of
b van het aktejaar 1939 1940. voor zoover
dit formulier vóór 1 September J.L werd uit
gereikt.
x x
x 180/1134 ma. x
x x
X P. H. JANSENS, x
x X
x Hoogstraat 123, x
x X
x Rotterdam. x
x X
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Het nummer links boven beteekent dus. dat
Jansens te Rotterdam 'kring no. 180) is in
geschreven onder no. 1134. De letters ma. in
den rechterbovenhoek beteekenen. dat Jan
sens steeds op Maandag zijn consumenten
bonnen moet inleveren.
Verder wordt uit de enquête-formulieren
mechanisch een overzicht samengesteld van
de voorraden en den omzet per kring en per
artikel, zoodat de kringen hieromtrent geheel
op de hoogte zijn.
Is dit gebeurd, dan kan worden bepaald
dat de verkoop en aflevering van goederen in
het klein verboden zal zijn, zonder dat door
den consument een aangewezen distributie
bonnetje wordt ingeleverd. Tevens wordt dan
voor distributiegoederen een algemeen ver-
voerverbod afgekondigd.
Door middel van de radio en pers wordt
vroegtijdig bekend gemaakt, dat aan den
consument tegen inlevering van een bepaald
bonnetje in een zekere periode een hoeveel
heid distributiegoederen ter beschikking wordt
gesteld tegen een bepaalden prijs.
Uiteraard moeten nu de detaillisten over
voldoenden voorraad kunnen beschikken om
aan de vraag van de consumenten te kunnen
voldoen. Hiervoor wordt vroegtijdig door het
Centraal Distributiekantoor aan de detaillis
ten een schriftelijke mededeeling gedaan
hoeveel goederen zij kunnen bestellen (toe
wijzing) Deze toewijzing bestaat uit een be
stelbon in twee gedeelten (den z.g. a- en b-
bon) De berekening van de toewijzing ge
schiedt als volgt: t
De gemeentebesturen doen aan het centraal
distributiekantoor mededeeling hoeveel bon-
boekics c.o. distributie-noodkaarten zijn uit
gegeven Het Centraal Distributiekantoor weet
dus precies hoeveel bonnen er maximum in
geleverd zullen kunnen worden. Wordt nu
büv bepaald (in verband met de voorraad-
positie) dat er in een bepaalde periode 1 ons
thee zal worden gedistribueerd, dan kan
het centraal distributiekantoor precies uit
rekenen hoeveel onsen thee er maximum
gevraagd zullen worden.
Te hooge opgave voor den omzet
baat niet.
Alleen is het niet bekend hoe de verdeeling
per leverancier moet zijn -mdat iedere con
sument vrij is te koopen w«ar hij wil. Om dit
nu te berekenen wordt de eerste maal gebruik
En van fe lage aangifte
heeft hij zelfs schade.
De grondslag van het distributiestelsel
vormt de distributie stamkaart.
Op grond van de gegevens van deze kaart
kunnen dén consument worden uitgereikt:
a) een bonboekje voor de distributie van
artikelen, waarvan de verstrekking niet da
gelijks behoeft te geschieden (algemeen distri
butieboekje);
b. een bonboekje voor de distributie van
brood.
Het algemeen distributieboekje bevat pl.m.
100 genummerde bons.
Het distributieboekje voor brood bevat even
eens genummerde bons, welke recht geven op
een bepaalde nader aan te geven hoeveelheid
brood, beschuit, enz. Deze bons bestaan uit 2
coupures, zoodat de gebruiker zich b.v. des-
gewenscht hierop beschuit" en klein brood kan
verschaffen. Uiteraard worden de hoeveelher
den te zijner tijd bekend gemaakt.
Vóór de uitgifte van het algemeene- en het
brooddistributieboekje wordt bekend gemaakt
welk hokje van de distributiestamkaart door
het distributiekantoor gewaarmerkt moet
worden.
Worden hiervoor b.v. aangewezen de hokjes
a 1 en a 2, dan wordt hierin door den ambte
naar belast met de uitgifte van distributie
boekjes een kruis met inkt gezet. Dit is vol
doende. aangezien de ondergrond van de dis
tributiestamkaart zoo gekozen is dat uitwis-
schen of radeeren niet mogelijk is, zonder
dat dit met een eersten oogopslag is te zien.
Nood-distributie-kaart
Zoolang evenwel deze stamkaarten en bon
boekjes nog niet gereed zijn, kan, zooals reeds
gemeld, gebruik worden gemaakt van een
nooddistributie-kaart.
De gang van zaken is als volgt:
Nadat bij ministerieele beschikking de hier
voor in aanmerking komende goederen als
distributiegoederen worden aangewezen, zoo
als reeds voor een aantal goederen is ge
schied. wordt door de gemeente een enquête
formulier aan alle detaillisten uitgereikt. De
gemeente kan datum en uur bepalen, waarop
deze formulieren door de detaillisten op een
aan te wijzen plaats in ontvangst kunnen wor
den genomen
De detaillist is dus verplicht zelf de formu
lieren te halen. Verder moet worden bepaald,
dat de formulieren uiterlijk 5 dagen na den
eersten datum van uitgifte moeten worden in
geleverd op een door de gemeente aan te wij
zen plaats. De geheele enquête vordert dus
maximum vijf dagen. Iedere detaillist, die
binnen dezen termijn zijn formulier niet heeft
ingeleverd kan van de verstrekking van dis
tributiegoederen worden uitgeschakeld. Op
het formulier moet de detaillist vermelden:
a. Zijn voox-raad op den datum van afgifte.
b. Zijn gemiddelden voorraad.
c. Zijn omzet per week.
De gemeente zendt deze enquête-formulieren
naar het Centraal Distributiekantoor te
's-Gr.avenhage en wel met een tweeledig doel.
In de eerste plaats wordt ieder formulier
door het Centraal Disti*ibutiekantoor voor
zien van twee nummers nl. het nummer van
den distributiekring en het nummer van den
detaillist. Dit nummer is in verband met de
mechanisatie van de administratie van veel
belang. Verder wordt bepaald op welken dag
van de week de detaillist zijn van den con
sument ontvangen bonnen moet inleveren.
Van deze nummering enz. wordt door het Cen
traal Distributiekantoor kennis gegeven aan
den distributiekring en aan den detaillist.
Deze kennisgeving geschiedt door middel
van het toezenden van een kaartje van onder
staand model:
van de opgaven op het enquête-for
mulier. Hierop toch moet de omzet per week
worden opgegeven. Uiteraard bestaat de kans,
dat deze gegevens door meerdere detaillisten
niet juist zijn, omdat het schijnbaar hun be
lang is dit omzetcijfer hooger op te geven. In
derdaad is dit slechts schijnbaar, want hier
mede wordt afgezien van (te ernstige straf
fen waaraan men zich blootstelt niets be
reikt en wel om de volgende i'edexx.
De eerste maal zal de toewijzing aan den
detaillist zoodanig zijn, dat hij bestelbiljetten
voor 3 distributieperiodes tegelijk krijgt, d.w.z.
iedere winkelier kan voldoende goederen be
stellen voor drie disbriibutieperiodies. Hij heeft
dius een te grooten voorraad. Daar de v ex-koop
alleeen tegen inlevering van het aangewezen
bonnetje mag plaats vinden is dit echter geen
bezwaar, zelfs noodzakelijk. Immers, komen
er nu meer klanten, dan volgens zijn nor
male toewijzing kan worden verwacht, dan
kan hij uit den vooiTaad dien hij door deze
meervoudige toewijzing heeft gekregen, put
ten.
Hij krijgt dus in eendergelijk ge
val méér bonnen dan op grond van
de enquête kon worden verwacht. Dit
komt dan bij de toewijzing voor een
verdere distributie periode tot uitdruk
king, omdat deze toewijzing dan ge-
geschiedt op grond van de ingeleverde
bonnen.
Hiertoe moet de detaillist op den op het
kaartje aangewezen dag direct na afloop van
de distributieperiode zijn op opplakvellen ge
plakte distidbutiebonnetjes bij het distributie
kantoor inleveren.
De ambtenaar van het distributiekantoor
neemt de opplakvellen in ontvangst en no
teert op een daartoe bestemde lijst het num
mer van den detaillist, het nummer van het
artikel (alle artikelen hebben een nummer)
en het aantal ingeleverde bonnen.
De winkelier kan gelijktijdig opplakvellen
voor meerdere artikelen inleveren. Hij mag
echter één opplakvel niet voor meer dan één
artikel gebruiken. Bovendien wordt voor ieder
artikel bepaald hoeveel bonnen minimum
moeten worden ingeleverd.
Aangezien voor iedere bestelling een zeker
bedrag per aantal ingeleverde bonnen als
heffing zal moeten worden betaald, plakt de
ambtenaar van het distributie kantoor, nadat
het verschuldigde bedrag door den detaillist is
betaald, een heffingszegel op het opplakvel.
Aan liet einde van den dag worden de ont
vangen opplakvellen (welke volgens voorge
schreven model in den handel verkrijgbaar
zullen zijn) en de hierboven bedoede lijst op
gestuurd naar het centraal distributie kan
toor getroleerd en bewerkt. Aan iederen
detaillist wordt nu weer een toewijzing ge
daan (door toezending a en b) voor de vol
gende distributieperiode, welke px-ecies gelijk
is aan de blijkens het aantal bons omgezette
hoeveelheid. Aangezien de detaillist de eerste
maal een toewijzing voor drie distributie
periodes heeft ontvangen is de situatie als
volgt:
i„ toewijzing 3 X te verwach-
weken jf0nns.<OTMt' Verk0Op tegen
2e periode, b.v.
twee weken uK d<in ï0£raad
Ie nerinde h v inleveren van de verkregen
bons 2e Deriode. ontvangst
twee weken
bons 2e periode, ontvangst
toewijzing 4e periode
Niet juiste opgaven.
Indien nu een winkelier zijn omzet te hoog
heeft opgegeven blijkt dit onmiddellijk uit de
gegeven, welke worden verkregen uit het aatal
distributiebons. Hij krijgt dan de eerste maal
inderdaad mee toegewezen, doch dit is alleen
vei-koopbaair tegen bons; immers het centraal
distributiekantoor kan onmiddellijk zien,
welk deel van de door de toewijzing verkregen
voorraad niet is verkocht en kan hiei-mede
bij de volgende toewijzing rekening houden,
niet alleeen, doordat nu de toewijzing ver
mindert omdat niet voldoende bonds worden
ingeleverd, doch ook omdat eerst uit de te
veel toegewezen voorraad zal moeten worden
geput.
Als bijzonderheid kan nog worden gemeld, dat
de eerste toewijzing bovendien eenigszins ruim
zal zijn, zoodat de winkelier, die zijn omzet eer
lijk heeft opgegeven, voldoende voorraad zal
hebben om de aangeboden distributiebons in te
wisselen.
Ook het te laag opgeven van de voor
raden is voor den winkelier van geen
belang.
Geeft hij de voorraden te laag op, dan
kan hij het teveel nooit op reglemen
taire wijze verkoopen, omdat uit het
aantal ingeleverde bons direct zou blij
ken, dat hij goederen had buiten den op
gegeven vooi'raad. Verkoopt hij zonder
bons, dan zal behalve het feit, dat hij
zich aan een misdrijf, waarop een maxi
mum gevangenisstraf van 4 jaren staat,
schuldig maakt, hij nooit voor de ver
kochte goederen een aanvulling krijgen,
m.a.w. hij verkoopt zijn eigen omzet.
De wijze, waarop de winkelier met zijn bestel
bon moet handelen is als volgt:
Zooals reeds werd gemeld, bestaat de bestel
bon uit twee gedeelten, den a en den b-bon.
Dezen bon kan de winkelier bij het inleveren van
de distributiebonnetjes in ontvangst nemen bij
het distributie kantoor. Het centraal distributie
kantoor zendt n.l. de bonnen aan het distributie
kantoor met een overzichtlijst. Wel moet worden
bedacht, dat deze toewijzing dus gebaseerd is op
de ingeleverde bons van een vroegere periode.
Zoo zal b.v. de toewijzing voor de 4e periode ge
baseerd zijn op de ingeleverde bons van de eer
ste periode. De winkelier krijgt dien bon aan het
begin der 3e periode en heeft dan gedurende
deze periode tijd zijn bestelling te doen.
Op den bon is ingevuld:
a. Naam en nummer van den detaillist.
b. Artikel.
c. Toegewezen hoeveelheid.
d. Distributieperiode (d.w.z. in welken ter
mijn de goederen aan den consument mogen
worden verkocht).
e. Geldigheidsduur van den bon.
De detaillist kan met dezen bon zijn bestel
ling doen bij zijn grossier (groothandelaar), dien
hijzelf op den bon invult. De bon bestaat uit
twee gedeelten, den a en den b bon. De gros
sier behoudt den a bon, omdat deze later moet
dienen als geleidebiljet voor het vervoer van de
goederen van hem naar den detaillist. De b
bon dient voor hem om te gebruiken voor ver
dere bestellingen dus b.v. bij den impoi-teur.
De grossier krijgt echter waarschijnlijk meer
dere b-bonnen en kan deze inleveren bij het dis
tributie kantoor. Hij heeft ook een bestelboekje
en kan dan tegen inlevei-ing van een voldoend
aantal b-bonnen een bestelbon in grootere cou
pure doen afstempelen bij het distributie kan
toor, Opgemerkt zij, dat de detaillist dus vrij
is in de keuze van leveranciers. Den a-bon van
den detaillist behoudt de grossier echter, omdat
deze immers moet dienen als vervoerbiljet. De
grossier moet hierop zelf den datum van het
vervoer invullen. De detaillist krijgt dus zijn
a-bon terug met de goederen. Hij moet deze ge
lijk met de opplakvellen bij het distributie kan
toor inleveren.
Deze bons worden door het distributie kan
toor gelijk met de opplakvellen gezonden aan
het centraal distributiekantoor.
Tenslotte zij nog vermeld, dat steeds de toe
gewezen hoeveelheid gelijk zal zijn aan het aan
tal ingeleverde bons. Moet het rantsoen worden
vei-minderd, dan zal dit geschieden door de dis
tributie-periode te verlengen (b.v. van 2 tot 3
weken).
Het centraal distributiekantoor is gevestigd
in eenige panden aan het Bezuidenhout te 's Gra
venhage tegenover het Ministerie van Economi
sche Zaken.
De centrale leiding berust bij dr. W. L. Groe-
neveld Meyer, administrateur aan het departe
ment van economische zaken, terwijl met de da
gelij ksche leiding is belast de heer S. de Hoo.
hoofdcommies van dat departement.
Het centraal distributie kantoor is gaarne be
reid nadere bijzonderheden aan belanghebben
den te verstrekken. Men wende zich daartoe
echter niet tot ambtenaren persoonlijk, doch tot
den inlichtingen dienst van het kantoor, Bezui-
denhout 93, telefoon 720060.
