Haarlem's Dagblad
Londen
verlangt meer
dan woorden.
Brederode en Eindenhout
Brederode en Eindenhout
Hitler's rede duidde niet op
herstel van gedaan onrecht.
OORLOGSDADEN
H. W. VROLIJK
Er komt
Benzine-distributie.
VERLICHTING
F. DIJKSTRA - SPAARNE 65
Het Belangrijkste
De Kansen.
Robaver en
Amsterdamsche Bank
Einde Zomertijd.
IVuitextifd
VERLICHTING
F. DIJKSTRA - SPAARNE 65
Het Belangrijkste
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EIS ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Zaterdag 7 October 1939
Abonnementen p«i werk f 0.25. p. maand
f 1.10. per 3 maanden f 3.25. franco per
pos: f3.55. losse nummers 6 cent per ex.
Advertentiën1-5 rejjels f 1.75, elke regel
meer f 0.35. Reclames f 0.60 per regel.
Regelabonuementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels f 0.60. elke
regel meer f 0.15. Groentjes zie rubriek.
Joch zullen de
aangeqeoen
uooistellen
bestudeeid
uxaxden.
Een op gezag van de Engelsehe regee
ring gedane verklaring zegt dat de door
Hitler in zijn Rijksdagrede gedane voor
stellen in vele opzichten „vaag en duis
ter" zijn.
Opgemerkt wordt, dat zij niets be
helzen betreffende een weer goed maken
van door Duitschland aan andere volken
aangedaan onrecht.
Desalniettemin zullen de voorstellen,
gelijk verklaard is door den premier en
den minister van buitenlandsche zaken,
onderworpen worden aan een nauwge
zette bestudeering in overleg met de re
geeringen van de Dominions en van de
Fransche republiek. Het is echter nood
zakelijk te herinneren aan twee dingen:
le. Dat geen vredesvoorstellen kans
hebben aanvaardbaar gevonden te wor
den, welke niet daadwerkelijk Europa
bevrijden van de bedreiging met agres
sie, en
2e. Dat de verzekeringen, die door de
Duitsche regeering in het verleden zijn
gegeven bij vele gelegenheden waarde
loos zijn geworden en dat thans iets meer
dan woorden noodig zal zijn om het ver
trouwen te vestigen, dat de essentieele
basis voor den vrede moet zijn".
Een op gezag van de Britsche regeering uit
gegeven verklaring zegt:
„Het eerste deel van Hitler's redevoering, dat
in hoofdzaak een overzicht is van de afgeloopen
gebeurtenissen, vloeit over van verdraaiingen
van de waarheid, die gemakkelijk herkend zul
len worden door de bevolking in dit land en in
derdaad in de geheele wereld.
Bijvoorbeeld is de bewering, dat humane me
thoden van oorlogvoering zijn gebruikt in Polen,
weerlegd door verklaringen in het parlement en
door het rapport van den Amerikaanschen am
bassadeur in Warschau. De wereld heeft reeds
een eigen oordeel gevormd over het zg. verzoek
van de Tsjechen om ingelijfd te worden in
Duitschland, terwijl Hitler's verklaring, dat hij
zijn belofte nooit gebroken heeft, alleen aan
toont, dat woorden voor hem een beteekenis heb
ben, die totaal verschilt van die, welke gemeen
lijk daaraan gehecht wordt.
In een verdere passage beklaagt Hitier er zich
over, dat „gedurende vele jaren doelstellingen
zijn toegeschreven aan de Duitsché buitenland
sche politiek, welke op zijn best verwacht kon
den worden van de verbeelding van een school
jongen". Wanneer er sprake is van verkeerd be
grip, dan kan dat alleen worden toegeschreven
aan Hitler's openlijke aspiraties naar wereld-
ovex-heersching in Mein Kampf, aan zijn uitlatin
gen, sinds hij aan de macht is en nog meer aan
zijn daden. Ten slotte zijn de herhaalde sugges
ties, dat Groot Brittannië verantwoordelijk is
voor den oorlog, xxiet op feiten gegrond. Integen
deel, de pogingen van de Britsche regeering om
den vrede te behouden gedurende de opeenvol
gende, door Duitschland in de laatste twee jaar
veroorzaakte crises, zijn welbekend en door de
geheele wereld erkend.
Volgens Reuter is er voor het oogen-
blik geen aanduiding, dat Hitler's rede
iets behelst dat zou kunnen leiden tot
een bespreking in het parlement vóór
Woensdag, wanneer de rede automatisch
ter sprake zal komen tijdens de debat
ten, die volgen op het wekelijkscb over
zicht van den premier.
In parlementaire kringen is men van
meening, dat de redevoering in zeer
veel opzichten geworden is hetgeen men
vex-wachtte.
„Demagogische toon", constateert
Parijs.
Welingelichte kringen te Parijs zijn volgens
Havas van meening, dat de redevoering van
Hitier beantwoordt aan hetgeen de op de
hoogte zijnde meening er van verwachtte. Af
gezien van de oude thema's, waarop Hitier
naar zijn gewoonte terugkomt het verdrag
van Vei-sailles, de Duitsche „levensruimte", de
gelijkheid van Duitschland en de Führer
onderscheidt de redevoering zich door enkele
bijzondere trekken. In de eerste plaats door het
cynisme, waarmede hij niet gevreesd heeft
Polen te beleedigen niet alleen in zijn leidex-s,
maar zelfs in zijn combattanten, en in de twee
de plaats zijn persoonlijke hoogmoed. Hitler's
toon echter blijft geforceerd en demagogisch.
Zijn aanval op de Engelsehe ministers wordt
een persoonlijke zaak, zooals vroeger de aan
vallen op Schuschnigg en Benesj
In de internationale politiek dient Hitier zicli
aan als kampioen voor den Eux-opeeschen vrede
en vrijheid. Havas wijst op onjuistheden in
vergelijking met vroegere verklaringen van
Hitier, om als volgt te eindigen: In dit licht
moet men de verklaringen beoordeelen, die
gemengd zijn met bedreigingen, waarmede hij
zijn rede eindigt, terwijl hij den vrede onder
bescherming van den „Duitschen God", plaatst.
Een sommatie aan de andere mogendheden om
de exploitatie van Midden- en Oost-Europa af
te staan voor ieder bevel, voor iederen wensch
van Duitschland als een Duitsch koloniaal ge
bied, ziedaar de grondslagen, waar op Hitier
den vrede in Europa wil grondvesten.
factoren en alle mogelijkheden van een ont
spanning en een terugkeer tot het vertrouwen in
overweging moeten worden genomen en ieder
bepalen van een standpunt, welks gevolgen het
lot der cultuur twijfelachtig zou kunnen maken,
moet achterwege gelaten worden.
De meening van representatieve, niet offi-
cieele waarnemers is volgens Reuter dat Italië
zich niet geheel kan aansluiten bij de leer,
volgens welke Stalin en Hitier de Europee-
sche kwestie onderling regelen. Het is niet
waarschijnlijk, dat zulke vage voorstellen van
Hitier door Italië aan de geallieerden zullen
worden ovei-gebi-acht. Men laat hier Hitler's
vertrouwen in den steun van Stalin buiten be
schouwing, terwijl men van gevoelen is, dat de
as BerlijnMoskou in strijd is met de as
RomeBerlijn, welke laatste op het anti-
kominternpact is gebaseerd.
Onmiddellijk na het einde van de rede van
Hitier» die werd gerelayeerd door het omroep-
station van Rome, herhaalde de omroeper de
mededeeling, dat Italië geen initiatief zal nemen
in militaii-e operaties.
Weerklank te Moskou.
De rede van den Führer werd in Moskou met
spanning tegemoet gezien, zoo meld het D. N.
B., de duidelijke verklaring over den vrede
vindt hier weerklank, te meer aangezien dit
volkomen in overeenstemming is met den geest
van de ovei-eenkomst tusschen Duitschland en
Rusland van 28 September. In het bijzonder
wordt aandacht geschonken aan de verklarin
gen van den Führer over de samenwex'king
tusschen Duitschland en Rusland in Oost-
Europa. Thans moeten, zooals men in Russische
kringen verklaard, de Westelijke mogend
heden antwoox-den.
Niet officieele Russische kringen hebben uxt-
drukking gegeven aan hun voldoening over de
vriendschappelijke woorden van Hitler ten
aanzien van de U. S. S. R.
Washington „Niets in ruil tegenover
de verlangde concessies."
Welingelichte kringen te Washington verkla
ren, dat de Vereenigde Staten geen vrede kun
nen onderschrijven, zooals Hitier di envoox-stelt,
aangezien de regeering der Vex-eenigde Staten pas
kort geleden verklaai'd heeft te weigeren de ver
overing en deeling van Polen te erkennen, even
als zij weigerde het lot van Tsjecho Slowakije te
erkennen. Dezelfde kringen verklaren, dat een
vrede, die beide staten onder Duitsch vazalschap
zou laten, niet den zegen zou krijgen aan deze
zijde van den Atlantischen Oceaan.
Andere punten, die in Hitler's rede werden op
gemerkt zijn:
1. De aan Rusland gewijde woorden schenen
vol verlangende gedachten. Aan den anderen
kant vielen de aan Italië gewijde woorden op
door hun vaagheid. Mussolini's militaire ver
plichtingen werden niet eenmaal genoemd.
2. Teruggave van koloixiën zou een enorme
concessie van Engeland zijn, waarvoor Hitier
niets overeenkomstigs in ruil aanbiedt behalve
verzekeringen omtrent vredelievende wenschen,
welke zoo vaak te voren verbroken zijn.
3. Eenige woorden en gevoelens, die oprecht
lijken, ten spijt toont een nauwkxxrige lezing van
de rede geen enkel punt, waarover Hitier zou
willen onderhandelen of tot een oempromis ko
men in ruil voor de groote concessies, die hij
voor Duitschland eischt.
Tegenover joux-nalisten heeft Roose
velt gistermiddag verklaard, dat hij
geen gelegenheid heeft gehad om naar
Hitler's rede te lxxisteren.
Vraagt vrijblijvend premie opgave
MOLESTVERZEKERINC
tegen schade door
aan WOON- en WINKELHUIZEN,
HUISHOUDELIJKE INBOEDELS enz.
Makelaar-Taxateur.
HEUSSENSSTRAAT 16, TELEF. 23693,
HAARLEM.
(Adv. Ingez. Med.)
Rijverbod voor Zondag
vervalt dan.
kan gedurende de wintermaanden
per uur getennist worden.
(Adv. Ingez. Med.)
Grootste toonzaal en sorteei-ing te Haarlem.
U slaagt in elke prijsklasse.
TOONZALEN
AAN FABRIEK GEOPEND VAN 8—17.30.
(Adv ingez. Med.)
GOEDE KUNST, JUIST NU!
6 kunstavonden ƒ4.75 (r. i.)
VER. „VOOR DE KUNST".
Abonnementen bij ALPHENAAR.
(Adv. Ingez. Med.)
De 5 ontsnapte Dnitschers.
Hoe heeft de overval plaats gehad.
Het is nog altijd niet zeker hoe de ontsnap
ping van de 5 Duitschers uit het Huis van Be
waring te Haarlem heeft plaats gehad. De
bewaarder B. heeft van begin af vei-zekerd, dat
hij in een cel door vier mannen aangevallen is.
Daarom zijn veronderstellingen geuit, dat hij
overvallen zou zijn door den eenen Duitscher
die in een cel afzonderlijk zat opgesloten en dat
die hem daarna gedwongen zou hebben de
cellen te openen waarin de 4 andere Duitschers
zaten.
De bewaarder verzekerde ons nog heden, dat
die veronderstelling absoluut onjuist is. Hij
houdt vol, dat hij in de kamer voor passanten
door 4 Duitschers overvallen is geworden.
Naar aanleiding van dit feit hebben wij nog
nadere informaties ingewonnen bij de politie.
Deze vei-klaarde ons. dat uit het onderzoek niets
is gebleken, dat aanleiding zou geven te ver
onderstellen. dat de bewaarder door den Duit
scher S. (die in een cel afzonderlijk zat) hel
eei'st is aangevallen. Maar wel heeft men den
indruk gekregen, dat rekening gehouden moet
worden met de mogelijkheid, dat er toen de
bewaarder B. in de kamer van de passanten
kwam, daar slechts één Duitscher aanwezig
was. Uit vroegex-e mededeelingen onzerzijds we
ten onze lezers, dat er in die passanten-kamer
4 cellen uitkomen, waarin de gedetineerden
's nachts worden opgesloten. Het is mogelijk dat
dien avond een van de vier Duitschers in de
passantenkamer is achtergebleven (er is ook
een W. C. in die kamer) en dat deze toen alleer.
den bewaarder heeft aangevallen en hem daar
na gedwongen heeft ook de sleutels af te geven
van de cellen waarin de drie andere Duitschers
zaten. Het is namelijk zeker, dat de bewaai-der
voor hij in de passantenkamer gekomen is, het
electrisch licht heeft aangedraaid. Als hij toen
4 man in de kamer zou hebben gezien, zou hij
zeker onraad vermoed hebben en zich aan zijn
instructie gehouden hebben om niet alleen in
een cel te gaan.
Met zekerheid is evenwel niets te
zeggen, maar wel is geconstateerd, dat
in de passantenkanier geen worsteling
heeft plaats gehad. Het vermoeden
ligt dixs voor de hand, dat een Duit
scher den bewaarder heeft overvallen,
waarvan ook de verwonding onder
diens oog getuigt, zonder dat het
daarna tot een worsteling gekomen is.
De bewaarder, die niet gewapend was, heeft
zich als die veronderstelling althans juist
is niet verzet en toegelaten dat de drie
andere Duitschers uit hun cellen in die passan
tenkamer bevrijd werden. Daarna is ook de
Duitschei S., die in een cel in een ander deel
„De heerschappij van den
aanval moet een
einde nemen."
Daladier heeft Vrijdag in de commissie van
buitenlandsche zaken van den Franscbien
Senaat een uiteenzetting gegeven van den
toestand, waarna een communiqué werd uit
gegeven, waarin wordt gezegd, dat de mi
nister-president antwoord heeft gegeven op
een vragenlijst.w elke hem door den voor
zitter van de commissie. Henry Bérenger,
werd voorgelegd uit naam van zijn col
lega's.
Daladier gaf een overzicht van het
Duitsch-Poolsche conflict in het licht van de
pogingen van Frankrijk en Engeland eten
vreedzame oplossing tot stand te brengen en
toonde aan hoe deze pogingen, als ook de
pogingen van de Ttaliaansche regeering zijn
afgestuit op de kwade trouw van de Duit
sche regeering. Spreker kondigde aan, dat
binnenkort een ..blauwboek"" hierover zal wor
den uitgegeven.
Spreker zeide. dat overal ter wereld groote
sympathie wordt ondervonden voor de
Fransche en Britsche volken, die broederlijk
samen strijden in den wil tot. overwinnen om
een einde te maken aan de heerschappij van
den aanval, met de verplichting iedere zes
maanden te moeten mobiliseeren.
Beiden willen een duurzamen vrede, welke
iedere overheersching in Europa uitsluit en
alleen g-ebaseerd moet zijn op het recht der
volken en de vrijheid. Frankrijk en Engeland
zullen de wapenen slechts neerleggen, wanneer
dit bereikt zal zijn.
Ten slotte zeide Daladier, dat het plicht
is zich de soldaten aan het front waardig te
toonen.
De uiteenzetting van Daladier werd door
de leden van de commissie met applaus be
groet en de voorzitter beloofde den minister
president de medewerking van de commissie
tot de overwinning zal zijn behaald.
De verliezen flor Fngelsche
luchtmacht.
LONDEN. 6 October (Reuter) Het mi
nisterie van Luchtvaart heeft vanavond mede
gedeeld. dat bij de luchtmacht tot dusverre 48
man gesneuveld, gewond of vennist zijn.
HEDEN: 16 PAGINA'S.
BINNENLAND.
Er komt benzinc-distributic.
De verhoogde kostwinnersvergoeding wordt
met terugwerkende kracht uitbetaald.
BUITENLAND.
Hitier heeft in zijn Rijksdagredc o.a. gezegd
dat een accoord in Europa nog steeds moge
lijk is. Ook deed de Führer mededeelingen
over den nieuwen Poolsclien staat.
Fransche communistische leiders voort
vluchtig.
Een Engelsch stoomschip is door een Duitsche
duikboot tot zinken gebracht.
SPORT.
Sport in 't Kort.
Damrubrieb.
ARTIKELEN, enz.
R. P.: De kansen.
Van onzen Londenschcn correspondent: Lucht-
strategische beschouwingen van het En
gelsehe publiek.
P. v. d. Hem: De autolooze Zondag.
v. H.: De historie herhaalt zich.
Speciale correspondentie: Het Duitsche volk
rekent op vrede.
Onder de Seinpalen.
Dr. W. G. N. van der Sleen: Na drie jaar
weer naar Canada.
Pag.
3
57e Jaargang No. 17271
Uitgave Lourens Coster. Maatschappij voor
Courant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N. V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93. bijkantoor
Soendaplein 37. Postgirodienst 38810.
Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082,Hoofdred. 15054
Redactie 10600, Drukkerij 10132, 12713
Admin. 10724, 14825. Soendaplein 12230.
Na de rede van Hitier heeft de Engelsehe
regeering verklaard: „In hun huidigen vorm
zijn deze voorstellen in vele opzichten vaag
en duister. Op te merken valt, dat niet voor
gesteld wordt het kwaad te herstellen, dat
Duitschland anderen volken heeft aangedaan.
Niettemin zullen de voorstellen, zooals dooi
den premier en den minister van Buitenland
sche Zaken tevoren reeds is verklaard, aan
een nauwkeurig onderzoek worden onderwor
pen, waarbij de regeeringen der Dominions
en de regeering van Frankrijk geraadpleegd
zullen worden".
Wat moet men nu verwachten? Dat binnen
een of twee dagen de Engelschen en Fran-
schen antwoorden dat deze voorstellen
hen niet bevredigen, en dus worden
afgewezen? Met het gevolg, dat de oorlog met
volle kracht losbarst?
Neen. Dat geloof ik niet. Juist de opmer
king: „de voorstellen zijn vaag en duister"
houdt al in dat men van Engelsehe zijde na
dere preciseering verwacht. Op welk punt?
Bijvoorbeeld inzake de door Hitier aangekon
digde stichting van een nieuw Polen, dat door
Rusland en Duitschland gegarandeerd zou
worden. Hoe groot wordt dit Polen, hoever
gaat zijn zelfbestuur, welke waarborgen be
staan daarvoor? Wat beteekent het voorstel
voor een conferentie precies, in welke opzich
ten is men van Duitsche zijde tot ontwape
ning bereid? Er is inderdaad veel vaags.
En het is duidelijk genoeg dat de Duitsche
rijkskanselier, die zelf verklaard heeft dat
een conferentie aanmerkelijke voorbereiding
zou eischen, met opzet vaag is geweest om de
kansen op den vrede, dien hij wenscht, te
vergrooten. Immers: hij opent mogelijkheden
tot onderhandeling, die inderdaad bestudee
ring vereischen. En zelfs gaat hij zoover dat
hij een bemiddeling van president Roosevelt
als een mogelijkheid aanvaardt, hetgeen wel
een groot verschil is met zijn vroegere hou
ding tegenover de vredesvoorstellen van den
Amei-ikaanschen president.
Natuurlijk kan men hier tegenover de oor
logsdoelen van Engeland en Frankrijk stel
len. Men kan er vooral aan herinneren dat zij
den val van het Hitler-régime wilden bewer
ken. Maar sinds zij den oorlog aan Duitsch
land verklaarden wegens zijn aanval op Po
len is er zeer veel in den toestand veranderd
door het Russische non-agressieverdrag met
Duitschland, door Ruslands inval in Polen
en door de verdeeling van dat land, waarbij
de Russen hun machtspositie in de Oostzee,
ten aanzien van de randstaten en van den
Balkan verwierven. Als Engeland en Frank
rijk hun „beleg" yan Duitschland voortzet
ten tot inderdaad zijn regeering het aflegde,
als een Duitsche revolutie uitbrak, zou die
dan niet tot een régime kunnen leiden dat
een veel sterker vereeniging van Duitschland
met Rusland beteekende? Het is niet denk
baar dat men in Engeland en Frankrijk niet
overweegt wat de gevolgen van het bereiken
van het eigen oorlogsdoel zouden kunnen we
zen. Dat men zich niet afvraagt, of de ver
wezenlijking van dat doel nieuwe gevaren
voor zich zelf zou kunnen oproepen. Het
bolsjewistische gevaar, daargelaten of het
nog zoo bolsjewistisch is als tien jaar gele
den, moet opnieuw zijn indruk maken. Door
zijn verdrag met Rusland heeft Hitier groote
voordeelen prijsgegeven maar tevens een
factor in het geding gebracht die wel van
groote beteekenis moet zijn tegenover het
Westen. Men zou het kunnen zien als zeer
hoog spel in een diplomatieke schaakmatch.
Engeland en Frankrijk hebben herhaalde
lijk vei-klaard dat zij zijn woord niet meer
vertrouwen kunnen. Maar ontwapening, snel
uitgevoei-d, is een zaak die den toestand zou
kunnen beïnvloeden.
Te verwachten schijnen op dit oogenblik
diplomatieke ondei-handelingen, die lang
kunnen duren en de bekende „ups and downs"
zullen ver toonen. Wellicht zullen zij tot een
mislukking leiden. Maar ik geloof dat men de
kans op vrede niet kan uitschakelen. Er doen
zich mogelijkheden voor, al zijn ze dan nog
vaag.
R. P.
fusionneeren niet.
Naar wij vernemen, hebben de Am
sterdamsche Bank N.V. en de Rotter-
damsche Bankvereeniging N.V. beslo
ten het in Juli I.I. ter kennis gebrachte
voornemen tot samenwerking onder de
gewijzigde omstandigheden niet uit te
voeren.
Amsterdam, 7 October*
Rome „Overijlde actie blijve thans
achterwege".
Het Duitsche Nieuwsbureau verneemt uit
Rome: In Italiaansche politieke kringen wijst
men er op, dat de rede van Hitier den toestand
opheldert. Het voornaamste van de rede ligt
in den gematigden vorm en in het feit, dat zij
een laatste poging van Duitschland vormt tot
vermijding van een catastrofe. Het is volgens
deze kringen te hopen, dat de betrokken regee
ringen haar aandachtig bestudeeren en zich
onthouden van iedere overijlde actie. Het
oogenblik is al te ernstig dan dat niet alle
Naar de K.N.A.C. uit zeer goede bron ver
neemt is thans een distributieregeling van
benzine in voorbereiding. Hieruit kan tevens
worden opgemaakt, dat het verbod van het
automobielgebruik op Zondag een tijdelijk
karakter draagt en zal worden opgeheven,
zoodra de distributieregeling, aan de voorbe
reiding waarvan hard wordt gewerkt, in wer
king kan treden.
Intusschen vernemen wij, dat met deze
voorbereiding nog eenigen tijd zal zijn ge
moeid.
De zomertijd is weer ten end,
We zijn nu alweer vele malen
En blijkbaar lang genoeg, verwend,
Met extra uurtjes zonnestralen.
De zomertijd is weer ten end.
Met al het licht waaraan wij hechten,
De tijd, wat zonderling bekend t
Als zonnetijd, herneemt zijn rechten.
De lamp moet weer wat eerder aan,
Dat mag men weinig apprecieeren,
Maar 't valt ook „lichter" op te staan,
Dat is weer iets om te waardeeren.
De duisternis komt weer aan bod,
De zon wijkt verder alle dagen,
Maar dat gedeelte van ons lot
Is welbekend en wel te dragen.
We zien de toekomst donker in
Door de natuur, dus dat 's natuurlijk,
Helaas zien wij in andren zin
Dat toekomstdonker ook figuurlijk.
Dat minder licht is meer dan schijn,
Maar daarom klemt temeer, wij moeten,
Al mag het dan maar „kunstlicht" zijn,
Elk lichtpunt vreugdevol begroeten.
P. GASUS.
Het woord is aan
De Balzac:
De macht laat ons wat
wij zijn en vergroot slechts
de grooten.
Er kan pas, naar de politie verwacht, zeker
heid verkregen worden over de juiste toedracht
van de ontvluchting en hetgeen daaraan voor
afgegaan is, als het gelukt is een of meer der
vluchtelingen te pakken, opdat zij verhoord en
hun verklaringen aan die van het personeel der
gevangenis getoetst kunnen worden.
Tot heden is nog geen der vluchtelingen aan
gehouden, niettegenstaande overal naar hen
gezocht wordt. Doordat er nu reeds dagen ver-
loopen zijn, is de kans dat de vluchtelingen "er
in geslaagd zijn over de grens te komen toege
nomen. hoewel toch ook nog zeer ernstig met
de mogelijkheid wordt rekening gehouden dat
zij zich in ons land bij vrienden of bekenden
schuil houden. Alle plaatsen die daarvoor in
aanmerking komen worden natuurlijk gecontro
leerd.
Wij hebben reeds eenige dagen geleden ge
meld, dat verwacht werd, dat de bewaarder B.,
in afwachting van het nadere onderzoek, ge
schorst zou worden. De directeur van het Huis
van Bewaring kon ons niet mededeelen of zoo'n
besluit al genomen is.
Hedennacht eindigt de zomer
tijd. Men denke er dus heden
avond aan vóór het naar bed gaan
de klok een uur achteruit te zetten.
Op Tennisparken
kan gedurende de wintermaanden
per uur getennist worden.
(Adv. Ingez. Med.)
Grootste toonzaal en sorteering te Haarlem.
U slaagt in elke prijsklasse.
TOONZALEN
AAN FABRIEK GEOPEND VAN 8—17.30.
(Adv ingez. Med.)
GOEDE KUNST, JUIST NU!
6 kunstavonden ƒ4.75 (r. i.)
VER. „VOOR DE KUNST".
Abonnementen bij ALPHENAAR.
(Adv. Ingez. Med.)
De 5 ontsnapte Dnitschers.
Hoe heeft de overval plaats gehad.
Het is nog altijd niet zeker hoe de ontsnap
ping van de 5 Duitschers uit het Huis van Be
waring te Haarlem heeft plaats gehad. De
bewaarder B. heeft van begin af vei-zekerd, dat
hij in een cel door vier mannen aangevallen is.
Daarom zijn veronderstellingen geuit, dat hij
overvallen zou zijn door den eenen Duitscher
die in een cel afzonderlijk zat opgesloten en dat
die hem daarna gedwongen zou hebben de
cellen te openen waarin de 4 andere Duitschers
zaten.
De bewaarder verzekerde ons nog heden, dat
die veronderstelling absoluut onjuist is. Hij
houdt vol, dat hij in de kamer voor passanten
door 4 Duitschers overvallen is geworden.
Naar aanleiding van dit feit hebben wij nog
nadere informaties ingewonnen bij de politie.
Deze vex-klaarde ons. dat uit het onderzoek niets
is gebleken, dat aanleiding zou geven te ver
onderstellen. dat de bewaarder door den Duit
scher S. (die in een cel afzonderlijk zat) het
eei-st is aangevallen. Maar wel heeft men den
indruk gekregen, dat rekening gehouden moet
worden met de mogelijkheid, dat er toen de
bewaarder B. in de kamer van de passanten
kwam, daar slechts één Duitscher aanwezig
was. Uit vroegex-e mededeelingen onzerzijds we
ten onze lezers, dat er in die passanten-kamer
4 cellen uitkomen, waarin de gedetineerden
's nachts worden opgesloten. Het is mogelijk dat
dien avond een van de vier Duitschers in de
passantenkamer is achtergebleven (er is ook
een W. C. in die kamer) en dat deze toen alleen
den bewaarder heeft aangevallen en hem daar
na gedwongen heeft ook de sleutels af te geven
van de cellen waarin de drie andere Duitschers
zaten. Het is namelijk zeker, dat de bewaax-der
voor hij in de passantenkamer gekomen is, het
electrisch licht heeft aangedraaid. Als hij toen
4 man in de kamer zou hebben gezien, zou hij
zeker onraad vermoed hebben en zich aan zijn
instructie gehouden hebben om niet alleen in
een cel te gaan.
Met zekerheid is evenwel niets te
zeggen, maar wel is geconstateerd, dat
in de passantenkanier geen worsteling
heeft plaats gehad. Het vermoeden
ligt dus voor de hand, dat een Duit
scher den bewaarder heeft overvallen,
waarvan ook de verwonding onder
diens oog getuigt, zonder dat het
daarna tot een worsteling gekomen is.
De bewaax-der, die niet gewapend was, heeft
zich als die veronderstelling althans juist
is niet verzet en toegelaten dat de drie
andere Duitschers uit hun cellen in die passan
tenkamer bevrijd werden. Daarna is ook de
Duitschei S., die in een cel in een ander deel
van dit gebouw zat, door zijn landgenooten
bevx-ijd.
De bewaarder ontkende evenwel, dat hij na
den overval de sleutels der cellen aan de Duit
schers gegeven zou hebben of zou hebbe verteld
op welke deuren bepaalde sleutels pasten.
Reeds in ons vorig nummer wezen wij er op,
dat de politie de overtuiging gekregen heeft,
dat de bewaarder zich niet moedig gedragen
heeft. Dat wil evenwel geenszins zeggen, dat
gedacht is aan de mogelijkheid, dat de bewaar
der zich door de Duitschers heeft laten over
halen om een oogje dicht te doen en de vlucht
te vergemakkelijken
DALADIER:
„De heerschappij van den
aanval moet een
einde nemen."
Daladier heeft Vrijdag in de commissie van
buitenlandsche zaken van den Franscbien
Senaat een uiteenzetting gegeven van den
toestand, waarna een communiqué werd uit
gegeven, waarin wordt gezegd, dat de mi-
nister-ipresident antwoord heeft gegeven op
een vragenlijst.w elke hem door den voor
zitter van de commissie. Henx-y Bérenger,
werd voorgelegd uit naam van zijn col
lega's.
Daladier gaf een overzicht van het
Duitsch-Poolsche conflict Sn het licht van de
pogingen van Frankrijk en Engeland eten
vreedzame oplossing tot stand te brengen en
toonde aan hoe deze pogingen, als ook de
pogingen van de Italiaansche regeering zijn
afgestuit op de kwade trouw van de Duit
sche regeering. Spreker kondigde aan, dat
binnenkort een .blauwboek"" hierover zal wor
den uitgegeven.
Spreker zeide. dat overal ter wereld groote
sympathie wordt ondervonden voor de
Fransche en Britsche volken, die broederlijk
samen strijden in den wil tot overwinnen om
een einde te maken aan de heerschappij van
den aanval, met de verplichting iedere zes
maanden te moeten mobiliseeren.
Beiden willen een duurzamen vrede, welke
iedere overheersching in Europa uitsluit en
alleen gebaseerd moet. zijn op het recht der
volken en de vrijheid. Frankrijk en Engeland
zullen de wapenen slechts neerleggen, wanneer
dit bereikt zal zijn.
Ten slotte zeide Daladier, dat het plicht
is zich de soldaten aan het front waardig te
toonen.
De uiteenzetting van Daladier werd door
de lecten van de commissie met applaus be
groet en de voorzitter beloofde den minister
president de medewerking van de commissie
tot de overwinning zal zijn behaald.
De verliezen flor Engelsehe
luchtmacht.
LONDEN. 6 October (Reuter) Het mi
nisterie van Luchtvaart heeft vanavond mede
gedeeld. dat bii de luchtmacht tot dusverre 48
man gesneuveld, gewond of vennist zijn.
HEDEN: 16 PAGINA'S.
BINNENLAND.
pag.
Er komt benzine-distributie. 3
De verhoogde kostwinnersvergoeding wordt
met terugwerkende kracht uitbetaald. 3
BUITENLAND.
Hitier heeft in zijn Rijksdagredc o.a. gezegd
dat een accoord in Europa nog steeds moge
lijk is. Ook deed de Führer mededeelingen
over den nieuwen Poolschen staat. 5
Fransche communistische leiders voort
vluchtig. 5
Een Engelsch stoomschip is door een Duitsche
duikboot tot zinken gebracht. 5
SPORT.
Sport in 't Kort. 6
Damrubriek. 6
ARTIKELEN, enz.
R. P.: De kansen. 1
Van onzen Londenschcn correspondent: Lucht-
strategïsche beschouwingen van het En
gelsehe publiek. 2
P. v. d. Hem: De autolooze Zondag. 3
v. H.: De historie herhaalt zich. 3
Speciale correspondentie: Het Duitsche volk
rekent op vrede. 3
Onder de Seinpalen. 4
Dr. W. G. N. van der Sleen: Na drie jaar
weer naar Canada. 7
J. H. de Bois: Litteraire Kantteekeningcn 7
Dr. P. H. Schroder: Vrouwenoproer. 7
Filmschouw 8
Financieel Economisch Weekoverzicht: Nog
steeds groote onzekerheid. 9
A. J. D.: Tagetes. 9
Dr. P. H. Schroder: Boeken die bleven. H
v. H.: Pluk den dag. ji
H. v. d. M.: De Randstaten lang de Baltische
kust. ji
J. B. Schuil over: „Stralende Dageraad". 15
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op 13
