cJCitiex acht accacotd nag steeds mogelijk. In den nieuwen Poolschen staat geen plaats voor intriges tegen Duitschland en Rusland, verklaart de Führer. STUDIE-PIANO'S 75 en 95 gulden W. ALPHENAAR ZATERDAG 7 OCTOBER 1939 HA'ARLEM'S DAGBEAD 9 In zijn Vrijdag gehouden Rijksdagrede heeft Hitier gezegd dat een nieuwen Poolschen staat gevormd zal worden, waarin geen „intriges" tegen Duitschland en Rusland mogelijk zijn. Hitier acht het nog altijd mogelijk tot overeenstemming met Engeland en Frankrijk te komen. Nu het lot van Polen beslist is, bestaat er z. i. geen reden meer om verder oorlog te voeren. Hitier deed geen concrete vredesvoorstellen, doch besprak wel de moge lijkheid van een conferentie ter regeling van internationale kwesties. Een dergelijke conferentie had echter een langdurige voorbereiding noodig en kon niet onder gelijktijdigen druk van oorlog of gemobiliseerde legers gehouden worden. Hitier zeide, dat, indien zijn woorden geen gehoor zouden vinden, dit zijn laatste verklaring was geweest en Duitschland zich tot krachtigen strijd zou opmaken. Hij noemde nog de volgende doelstellingen der Duitsche regeering: Billijke regeling van de Duitsche grenzen, welke in overeen stemming is met de ethnologische en sociale situatie. Verscheidene rassen in het geheele onder Duitsche souvereiniteit staande gebied en in geheel Zuid-Oost-Europa moeten de hun toekomende plaats krijgen. Streven naar regeling van het Joodsche vraagstuk. Het opnieuw opbouwen van de handelsbetrekkingen met alle landen. Hitler deed overigens uitkomen, dat hij buiten de teruggave der koloniën, geen territoriale eischen meer had. Met betrekking bot de verhouding tot Polen in de na-oorlogsühe jaren, zeide Hitier dat Duitschland steeds getracht heeft de betrek kingen te verbeteren. De in Maart 1939 aan de Poolsche re geering toegezonden voorstellen, zeide spre ker, waren niets anders dan de door mij per soonlijk met den minister van buitenland- sche zaken Beek zelve reeds lang tevoren be sproken ideeën en gedachten. Wanneer de Poolsche regeering indertijd het ingaan op een bespreking van deze voorstellen van de hand wees, dan bestonden daarvoor twee redenen. 1. De achter haar staande opgeruide chau vinistische drijfkrachten hebben er in het ge heel niet aan gedacht de kwestie Dantzig op te lossen, doch integendeel, zij leefden reeds in de later door publicisten en sprekers ge koesterde hoop. veel meer dan Dantzig van het Duitsche Rijksgebied te kunnen verwer ven; d.w.z. dus te kunnen aanvallen en ver overen. Weliswaar bleven deze wenschen niet bij Oost-Pruisen, neen, ook de annexatie van Pommeren en Siiezië werd geëischt, ja, ten slotte zelfs werd de Elbe als de natuurlijke scheidingslijn tusschen Duitschland en Polen aangegeven. 2. De tweede reden lag in die onzalige garantiebelofte, welke men een staat heeft gedaan, die heelemaal niet bedreigd werd, die evenwel thans, gedekt door twee wereld- mogendhedien. zich zeer snel inleefde in de overtuiging, een groote mogendheid ongestraft te kunnen provoceeren, ja misschien zelfs hoopte, daarmede de voorwaarde te scheppen voor de verwezenlijking van zijn eigen zotte ambities. Want zoodra de Polen zich in het bezit wisten van deze garantie, bekon voor de daar wonende minderheid een waar schrik bewind. Aan deze staatsleiding een garantie, ver- leenen, zooals is geschied, kon slechts tot het ergste onheil leiden. De waarschuwingen, de voortdurende fusil leering en marteling van Duitschers in Dant zig eindelijk te staken, althans er tegen op te komen, heeft geleid tot een toeneming van deze barbaai'sche daden. De Duitsche voor stellen, nog op het laatste oogenblik een bil lijke en verstandige regeling tot stand te brengen, werden beantwoord met de alge- meene mobilisatie. Het Duitsche verzoek (in overeenstemming met de door Engeland zelve gegeven gedachte) een onderhandelaar te sturen, werd niet op gevolgd en den dag daarna beantwoord met een maar al te beleedlgende verklaring. On der deze omstandigheden was het duidelijk, dat door de verdere aanvallen op het Rijks- gebied het Duitsche geduld thans ten einde zou loopen. Wanneer nu uit dit Duitsche optreden een belangengemeenschap met Rusland is ont staan, dan is daarmede niet alleen de gelijke aard der problemen gemotiveerd, welke de beide staten raken, doch ook de gelijke aard der erkenningen, welke de beide staten zich gevormd hebben bij de organisatie hunner be trekkingen. Reeds in mijn rede te Dantzig heb ik verklaard, dat Rusland georganiseerd is volgens principes die verschillende zijn van onze Duitsche. Sovjet-Rusland is Sovjet-Rus land. 't nationaal-socialistlsche Duitschland r het nationaal-socialistlsche Duitschland. Eer ding is evenwel zeker: op het oogenblik waar op de beide staten wederzijds hun verschillen de regeeringsstelsels en beginselen eerbiedigen vervalt Iedere reden voor eenige wederzijdsche vijandige houding. Duitschland en Rusland zullen gemeen' schappelijk eenige gevaarlijke plaatsen van Europa van haar dreigende karakter ont doen en ieder in zijn gebied bijdragen tot de welvaart der daar wonende menschen en daarmede tot den Europeeschen vrede. Duitschland en Sovjet-Rusland hebben een duidelijke grens der wederzijdsche be- langengebieden getrokken, met het besluit, ieder op zijn del te zorgen voor de rust er de orde en alles te verhinderen, wat den an deren partner schade zou kunnen toebren gen. De bedoelingen en taken .welke voortvloeien uit het ineenstorten van den Poolschen staat, zijn daarbij voor zoover het de Duitsche be langensfeer betreft, ongeveer de volgende: 1. De vaststelling van een rijksgrens, welke aan de historische, ethnografische en eco nomische voorwaarden recht doet wederva ren. 2. De pacificatie van het geheele gebied in den zin van het tot standbrengen van een dragelijke rust en orde. 3. De absolute garantie van de veiligheid niet alleen van het rijksgebied, doch van de geheele belangenzöie. 4. De nieuwe ordening, nieuwe opbouw van het economische leven van het verkeer en daarmede ook van de cultureele en bescha vingsontwikkeling. 5. Als belangrijkste taak evenwel: een nieuwe ordening van de ethnografische toe standen. d.w.z. een verhuizing der nationali teiten. zoo, dat zich aan het slot van de ont wikkeling betere scheidingslijnen voordoen dan thans het geval is. Het geheele Oosten en Zuid-Oosten van Europa is ten deele vol van een onhoudbare versnippering van de Duitsche volksgroepen. Juist hierin ligt een reden en een oorzaak van voortdurende stoornissen tusschen de staten. Duitschland en de Unie der Sovjet republieken zijn overeengekomen," el kander hierbij wederzijds te steunen. De regeering van het Duitsche rijk zal daarbij nimmer toegeven, dat de daarbij ontstane Poolsche rompstaat op eenigerlei wijze een element zou kunnen worden voor het Rijk zelf of zelfs ook maar een bron van ver storingen tusschen het Duitsche Rijk en Sovjet-Rusland. De verhouding tot de neutralen. Hitier wees vervolgens op feiten, welke z.i. ..niet door het geschrijf van internationale persleugenaars uit de wereld zijn te helpen". Hij verklaarde: 1. Duitschland heeft met de Baltische Sta ten niet-aanvalspacten gesloten. Zijn belan gen aldaar zijn uitsluitend van economischen aard. 2. Duitschland heeft met de Noorsche sta ten reeds vroeger geen belangenconflicten of zelfs maar geschilpunten gehad en heeft deze thans evenmin. Zweden en Noorwegen hebben beiden van Duitschland niet-aanvals- verdragen aangeboden gekregen en deze slechts geweigerd omdat zij zichzelf geens zins bedreigd gevoelden. 3. Duitschland heeft tegenover Denemar ken geenerlei consequenties getrokken uit de bij het verdrag van Versailles verrichte af scheiding van Duitsch gebied, doch integen deel met Denemarken een loyale en vriend schappelijke verhouding tot stand gebracht. Wij hebben geenerlei eischen tot revisie ter sprake gebracht, doch met Denemarken een niet-aanvalspact gesloten. De verhouding met dezen staat is hiermede gericht op een on veranderlijk loyale en vriendschappelijke sa menwerking. 4. Nederland: Het nieuwe rijk heeft geprobeerd de traditioneele vriend schap met Nederland voort te zetten. Het heeft geen verschil tusschen de beide landen overgenomen en ook geen nieuwe geschapen. 5. België: Ik heb direct na overneming der staatszaken geprobeerd de verhouding tot België een vriendschappelijken vorm te ge ven. Ik heb afgezien van iedere revisie en op iederen wensch tot revisie. 6. Zwitserland: Dezelfde houding neemt Duitschland aan tegenover Zwitserland. De Rijksregeering heeft nimmer ook slechts in het minst aanleiding gegeven tot de betwij feling van haar wensch, de betrekkingen tus schen de beide landen op loyale wijze te orga- niseeren. Zij heeft overigens ook zelf nimmer een klacht ingediend over de verhouding tus schen de beide landen. 7. Ik heb direct na de voltrokken An schluss" aan Joego-Slavië meegedeeld, dat de grens ook met dien staat van toen af aan voor Duitschland ongewijzigd is en dat wij slechts in vrede en vriendschap met Joego slavië wenschen te leven. 8. Met Hongarije zijn wij verbonden door een traditioneele band van nauwe en harte lijke vriendschap, die sedert jaren bestaat. Ook hier zijn de grenzen onveranderlijk. 9. Slowakije heeft zelf tot Duitschland den wensch gericht om hulp bij gelegenheid van zijn ontstaan. Zijn zelfstandigheid wordt door het rijk erkend en niet aangetast. Ik heb, te zamen met den Duce. een wijziging tot stand gebracht in de verhouding van het Rijk tot Italië. De tusschen de beide landen be staande grenzen zijn door beide rijken plechtig als onveranderlijk erkend. Ik heb evenwel vooral alles gedaan om de verhouding tot Frankrijk te verbeteren. Ik heb hier in uiterste duidelijkheid eens de Duitsche eischen gepreciseerd en ik ben van deze verklaring nimmer afgeweken. Nadat Frankrijk het probleem van de teruggave van het Saargebied op loyale wijze had opgelost, is iedere eisch ten aanzien van Frankrijk weggevallen. Ik heb in het Duitsche volk alles gedaan om de gedachte aan een niet te veranderen erfe lijke vijandschap uit te roeien en inplaats hiervan de achting voor de groote prestaties van het Fransche volk te planten. Mijn pogingen een overeenstemming tus schen Engeland en Duitschland tot stand te brengen, waren zeker niet minder krachtig. Het is een doel van mijn ïeven geweest, deze beide volken niet alleen langs den weg van het verstand, doch ook van het gevoel nader tot elkaar te brengen. Het Duitsche volk is mij op dezen weg gewillig gevolgd. Wanneer mijn pogen mislukte, dan is dit slechts omdat een deel van de Britsche staatslieden en journalisten mij persoonlijk een hevige vijandschap toedroegen. Ik geloof thans nog, dat een wer kelijke vrede in Europa en de we reld kan bestaan, wanneer Duitsch land en Engeland tot overeenstem ming komen. Waarom zou in het Westen oorlog worden o-evoerd"3 Om Polen te herstellen? Het Polen van het verdrag van Versailles zal nooit meer opstaan. Dit garandeeren twee der grootste staten der aarde. Het vraagstuk van het her stel van een Poolschen staat kan niet worden opgelost door een oorlog in het Westen, doch alleen door Rusland en Duitschland. Het is een zinnelooze dwaasheid millioenen menschenlevens te vernietigen en honderden milliarden aan waarden te vernielen om een gebouw te herstellen, dat reeds bij zijn op richting door alle niet-Polen een mislukking werd genoemd. Twee vraagstukken. Twee vraagstukken moeten besproken wor den: 4 1. De regeling van alle vraagstuk ken, welke zijn ontstaan door het uit eenvallen van Polen. 2. Het probleem van het uit den weg ruimen van internationale zorgen, die het leven van de volken politiek en economisch bemoeilijken. Het doel van de rijksregeering is: 1. Het scheppen van een rijksgrens welke, zooals reeds is gezegd, over eenkomt met de historische volken kundige en economische voorwaarden. 2. De ordening van het geheel vol gens nationaliteiten, d.w.z. een oplos sing voor alle minderheden vraagstuk ken, welke niet alleen Duitschland betreffen, doch bijna alle Zuid- en Zuidooste! jke Europeesche staten. 3. In verband hiermede de poging tot ordening en regeling van het Joodsche vraagstuk. 4. Het nieuw opbouwen v.an het verkeers- en economische leven ten behoeve van allen, die hier leven. 5. De garantie van de veiligheid van dit geheele gebied. 6. Het herstel van een Poolschen staat, welke in constructie en leiding, de garantie biedt geen nieuwe haard tegen Duitschland te vormen, noch een centrale van intriges tegen DuitschlandRusland. Hitier achtte het herstel van de overtuiging en het gevoel van een Europeesche veiligheid van het grootste belang. Hiertoe is noodzake lijk dat: le. Het doel van de buitenlandsche poli tiek van de Europeesche staten absoluut dui delijk wordt. Wat Duitschland betreft is de rijksregeering bereid volledige klaarheid te scheppen over haar buitenlandsch politiek doel. Zij stelt hierbij voorop, dat het ver drag van Versailles als niet meer be staand wordt beschouwd en dat de Duitsche regeering en met haar het geheele Duitsche volk geen reden meer ziet voor een verdere herziening, behalve dan de eisch van het aan Duitschland toekomende koloniale bezit. Deze eisch is geen ultimatum en is geen eisch waar geweld achter staat, doch is een eisch van politieke recht vaardigheid en economisch gezond verstand. 2e. Het bevorderen van een werkelijk bloei ende internationale economie tezamen met vergrooting van den handel en het verkeer. Ter verlichting van de uitwisseling der pro ducten moeten de markten opnieuw georiën teerd worden en moet de verhouding der munteenheden definitief worden geregeld, teneinde zoo de hindernissen voor den vrijen handel uit den weg te ruimen. 3e. De voornaamste voorwaarden voor een werkelijk bloeiende economie in en ook buiten Europa, is het herstel van een werkelijk ge garandeerde vrede en het gevoel der veilig heid van de volken. Deze veiligheid wordt niet alleen mógelijk gemaakt door het definitief sanctionneeren van den toestand in Europa, doch voor alles door het verminderen van de bewapening tot een verstandig en economisch draagbaar peil. Tot dit noodzakelijk gevoel van veiligheid behoort voor alles een ophelde ring over het toepassen van bepaalde mo derne wapenen, die door hun uitwerking in staat zijn ieder oogenblik het hart van ieder volk te treffen en daardoor een voortdurend gevoel van onveiligheid geven. Het moet gelukken het toepassen van het luchtwapen van gas en van duikbooten en ook het begrip contrabande zoo vast te stellen dat den oorlog het vreeselijke karakter van een strijd tegen vrouwen en kinderen en in het geheel tegen niet-strijders ontnomen wordt. Het moet mogelijk zijn in samenwerking met het Roode Kruis een definitieve algemeen geldige internationale regeling te vinden. Slechts onder deze voorwaarden kan in ons dicht bevolkte continent een vrede ontstaan, welke bevrijd van wantrouwen en angst een werkelijken bloei kan geven aan het econo mische leven. Om dit groote doel te bereiken zul len toch de groote landen samen moe ten komen, om een statuut uit te wer ken. aan té nemen en te garandeeren, dat hen allen het gevoel geeft van veiligheid, rust en vrede Het is onmo gelijk dat een dergelijke conferentie bijeenkomt, zonder grondige voorbe- reiding, d.w.z. zonder de opheldering van de diverse punten. Het is eveneens onmogelijk dat een dergelijke conferentie, die het lot van dit werelddeel voor tientallen jaren moet bepalen, werkt onder het gebul der van de kanonnen en onder druk van gemobiliseerde legers. Het in stand houden van den huidigen toe stand in het Westen is ondenkbaar. Iederen dag zal snel stijgende offers kosten. Eens zal misschien Frankrijk voor het eerst Saar- brücken beschieten en vernietigen. De Duit sche artillerie zal dan van haar zijde uit wraak Mulhouse in puin schieten. Frankrijk zelf dan weer als wraak Karlsruhe onder het vuur van zijn kanonnen nemen en Duitschland weer Straatsburg. Dan zal de artillerie naar Freiburg schieten, en de Duitsche naar Col- mar of Schlettstadt. Men zal dan verder rei kend geschut opstellen, en aan beide zijden zal de vernieling steeds verder om zich heen grijpen. En wat tenslotte door het verdragend geschut niet meer te bereiken zal zijn, zullen de vliegers vernielen. Dit alles zal zeer inte ressant zijn voor een bepaalde internationale journalistengroep en zeer nuttig voor de fabri kanten van vliegtuigen, wapens en munitie e.d., doch verschikkelijk voor de slachtoffers. En deze strijd der vernieling zal zich niet beperken tot het vasteland, neen. hij zal verder gaan over zee. Er bestaan thans geen eilanden meer en het Europeesche volksvermogen zal in granaten uiteenbarsten, terwijl de volks kracht zal leegbloeden op de slagvelden. Eens evenwel zal tusschen Duitschland en Frankrijk toch weer een grens bestaan. Slechts zullen dan inplaats van de bloeiende steden puinhoopen en eindelooze begraafplaatsen liggen. De heer Churchill c.s. mag deze opvatting nu rustig uitleggen als zwakte of lafheid. Ik heb met hun meening niets te maken. Ik leg deze verklaring slechts af omdat ik begrij-pelij kerwijs ook mijn volk dit leed wil besparen. Mocht evenwel de opvatting van den heer Churchill en zijn aanhang succes hebben, dan zal deze verklaring mijn laatste zijn geweest. Dan zullen wij strijden. Noch geweld van wape nen noch de tijd zullen Duitschland bedwingen. Een November 1918 zal in de Duitsche geschiedenis niet meer worden herhaald. De hoop op een uiteenvallen van ons volk is kinderlijk. De heer Churchill mag overtuigd zijn dat Engeland zal overwinnen. Ik echter twijfel er geen seconde aan dat Duitschland zal zegevieren. De toekomst zal uitwijzen wie gelijk heeft gehad. Slechts één ding is zeker, nog nooit in de wereldgeschiedenis zijn er twee overwinnaars geweest, wel dikwijls alleen overwonnenen. Ook in den laatsten oorlog lijkt het mij dat dit het geval is geweest. Mogen thans die volken en hun leiders het woord nemen, die van gelijke meening zijn. En mogen zij die meenen dat in den oorlog een betere oplossing ligt, mijn hand terug- stooten. Als Führer van het Duitsche volk en kanse lier van het rijk, kan ik in dit oogenblik God slechts danken dat hij ons in den eersten zwaren strijd om ons recht zoo wonderbaar lijk heeft gezegend. En Hem slechts bidden dat Hij ons en alle andere volken den julsten weg laat vinden opdat niet slechts het Duit sche volk, coch geheel Europa een nieuw geluk van den vrede ten deel zal vallen. Zooals reeds in een groot deel van onze vorige oplaag is gemeld deelde Hitler in zijn rede mede, dat in Polen 10.572 Duitschers waren gesneuveld en 30.222 gewond. Boven dien worden 3404 man vermist, van wie een deel vermoedelijk is gevallen. Er werden 694.000 Polen gevangen genomen. Lof voor de houding van Duitsclien duikbootofficier. Een 19-jarige student, Ronald Farrell ge naamd, die behoorde tot de opvarenden van het door een Duitsche duikboot tot zinken gebrachte Britsche s.s. „Blairlogie". heeft zich vol lof uitgelaten over de hoffelijkheid van een der officieren van de U-boot. Nadat het schip tot zinken was gebracht, aldus Farrell. voer de duikboot om de twee reddingbooten van het gezonken schip. Een officier, die eerste officier scheen, vroeg of er gewonden of zieken in ons midden waren en of wij voldoende levensmiddelen hadden. Hij gaf ons twee flesschen jenever en een groot pak siga retten en wachtte terwijl wij het water uit een der booten hoosden. De officier, die goed Engelsch sprak, bleef een half uur praten en zeide o.a.: ..Het Duitsche volk wil geen oorlog Ik wil hem zelf ook niet, doch vervul slechts mijn plicht". Ik merkte op. aldus besloot Farrell. dat de bemanning der duikboot geheel uit jonge mannen van ongeveer dertig jaar en jonger scheen te bestaan. De opvarenden van de ..Blairlogie" zijn later opgepikt door het Amerikaansche s.s. American Shipper". Wegens plaatsgebrek eenige uit stekende TE KOOP (met 5 jaar garantie). Kruisweg 49, Haarlem (Adv. Ingez. Med.) Fransclie communistische leiders voortvluchtig. Thorez gaf aan de oproeping voor den militairen dienst geen gehoor. Maurice Thorez Maurice Thorez, het communistische Kamerlid voor het departement van de Seine en secretaris-generaal van de ontbonden communistische partij, wordt naar Havas meldt, door de militaire autoriteiten gezocht Hij heeft zich niet bij zijn regiment gemeld, toen hij werd opgeroepen op 4 October. Zijn afwezig heid is derhalve onwettig. Verder zijn ook Ramette en Florimond Bonte, voorzitter en secretaris-gene raal van de groep „werklieden en boe ren" welke na de ontbinding van de communistische partij werd gevormd, voortvluchtig. Japansche ambtenaren trekken hun ontslagaanvrage in. TOKIO 6 October (Reuter-A. N. P.) Meer dan 90 ambtenaren van het ministerie van bui tenlandsche zaken, die gisteren, na het besluit van het kabinet, een ministerie van handel te vormen, hun ontslag hadden ingediend, hebben, hun ontslagaanvrage ingetrokken, nadat zij hadden ingezien, dat deze zou worden aanvaard. De minister van buitenlandsche zaken, No- moera, heeft de vertegenwoordigers van de ontevreden ambtenaren toegesproken en er bij hen op aangedrongen, dat zij op hun post zou den blijven en het plan voor een ministerie van handel aanvaarden. Engeland tegenstander van Pan- Amerikaansche veiligheidszone. LONDEN. 6 October Een lid van de Ad miraliteit heeft gezegd, dat Engeland tegen een instelling van de Pan Amerikaan- ;che veiligheidszone is. omdat Engeland in dat geval van zijn koloniën, zooals Britsch Guyana zou worden afgesloten. (United Press). Engelsch stoomschip tot zinken gebracht. Een der opvarenden opgebracht. Reuter meldt dat het Britsche stoomschip „Glenfarg", metende 876 ton, volgens een me- dedeeling van het ministerie voor de voorlich ting tot zinken gebracht is door een Duitsche duikboot. Alle opvarenden zijn opgepikt en vei lig aan land gebracht met uitzondering van één man, die is overleden aan de opgeloopen ver wondingen. Duitsche mededeeling inzake de „Iroquois" wekt verontwaardiging in Engeland. Houding van admiraal Rader gelaakt. In een verklaring betreffende de mededee- ling der Duitsche marine aan de Vereenigde Staten ten aanzien van het stoomschip „Iro quois" zegt de Britsche admiraliteit: „Het is verwonderlijk, dat een officier van de vroegere Duitsche vloot als admiraal Rader zijn uniform vernedert door zich te leenen tot zulk een laag heid". Verwijzende naar de usggestie, vervat in de woorden „een herhaling van de omstandig heden, die het verlies van de Athenia ken merkten", zegt de admiraliteit: „De Athenia werd natuurlijk tot zinken gqbracht door een Duitsche duikboot, hetgeen duidelijk werd ge zien door verantwoordelijke overlevenden, ter wijl geen Britsche duikboot zich binnen een af stand van verscheidene honderden mijlen be vond. Het feit, dat een dergelijke suggestie is gedaan door de Duitsche regeering heeft ons eens te meer in staat gesteld de misdadige me thoden van de nationaal-socialistische politieke denkbeelden te begrijpen en af te meten". Een Reuterbericht uit Hydeprk meldt dat president Roosevelt tegenover vertegenwoordi gers van de pers heeft verklaard, dat het uit zenden van oorlogsschepen tot bewaking van de „Iroquois" een zeer goed voorbeeld vormde voor het werken van de Amerikaansche neu- traliteitspatrouilleering in de Atlantische wate ren. Hij zeide, dat de neutraliteitspatrouille- vaartuigen reeds op zee waren, hetgeen de be waking van de „Iroquois" veel eenvoudiger maakte dan anders het geval zou zijn geweest.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1939 | | pagina 9