Oak JmCand
uUQMaadiqd
De Jlandstatw laags de
Jüaltiscfie kust
voor bezoek aan Moskou
r—j
MAANDAG 9 OCTOBER 1939
HAAREEM'S DA'GBEAD
3
FINSCHE RECEERINC
ROEPT RESERVISTEN OP.
„Belangstelling"
Finsche Golf.
voor eilanden in de
Het Finsche telegraaf agentschap
publiceerde Zaterdag het volgende be
richt:
„Zooals de minister van buitenland-
sche zaken, Erkko, reeds op 18 Sep
tember heeft medegedeeld, zijn tus-
schen Finland en Rusland langs di-
plomatieken weg onderhandelingen
over zekere punten van politieken en
economische aard gevoerd. De Sovjet-
Russische regeering heeft thans ge
vraagd of de Finsche regeering be
reid is een speciale gevolmachtigde
te zenden ter bespreking van hangende
vraagstukken. De Finsche regeering
overweegt thans deze vraag".
Zoowel uit Kopenhagen als Stockholm ko
men berichten zoo meldt Reuter nader
Benesj in Parijs.
Nieuwe Tsjechische regeering op komst?
Oud-president Benesj van Tsjecho-
Slowakije is uit Engeland in Parijs
aangekomen, waar hij, naar men vex--
wacht, belangrijke besprekingen zal
voeren. Vergezeld van generaal Kiest,
den vroegeren inspecteur-generaal
van het Slowaaksche leger, zal Benesj
confereren met den vroegeren Tsje-
chischen gezant in Parijs, Osus-
ky en den financieelen des
kundige der legatie, Outrata. In
een onderhoud verklaarde Osusky, dat
de Tsjechische legatie in Parijs thans
de eenige regelmatige regeering van
de Tsjechen is. In Parijs vertoeft ook
de vroegere minister-president Milan
Hodza.
In antwoord op vragen met betrekking tot
plannen inzake de vorming van een nieuwe
Tsjecho Slowaaksche regeering heeft een col
lega van oud-president Benesj tegenover Reu
ter verklaard:
Dr. Benesj.
„Iedere veronderstelling, dat een regeering
reeds zou zijn gevormd, is onjuist. De onder
handelingen gaan voort te Londen, Parijs en
andere hoofdsteden. Wij overhaasten de za
ken niet, doch ver-wachten in de naaste toe
komst te kunnen mededeelen, dat een nieuwe
regeering is gevormd. Het is moeilijk te zeg
gen, waar het hoofdkwartier gevestigd zal
worden.
Benesj, die zich thans te Parijs bevindt, zal
spoedig te Londen terugkeeren".
Gemeld wordt nog, hoewel daar nog
geen bevestiging van is ontvangen,
dat Benesj president der nieuwe re
geering zal zijn, welke mogelijk haar
zetel te Londen zal hebben.
Waarschijnlijk zal Osusky minister
van buitenlandsche zaken worden,
Outrata minister van financiën, ge
neraal Ingr minister van oorlog. Deze
laatste drie zouden in Frankrijk blij
ven.
Hulde voor Frankrijk.
Tegenover een redacteur van Havas heeft
Benesj een verklaring afgelegd, waarin hij
o.a. zeide: Vijfentwintig jaar geleden kwam
ik naar Frankrijk en ik ben er teruggekeerd
nu Frankrijk opnieuw genoodzaakt is te strij
den om de groote beginselen te verdedigen
van het internationale recht, van zijn vrij
heid en van die der andere Europeesche vol
keren. Ik kom om te getuigen, dat het Tsje-
cho-Slowaaksche volk zich bij den strijd voegt
en om uiting te geven aan mijn diepe dank
baarheid jegens den premier Daladier en je
gens de Fransche regeering, voor hun instem
ming met de vorming van een Tsjecho-Slo-
waaksch leger in Frankrijk. Frankrijk, dat in
den vorigen oorlog de vorming van een auto
noom Tsjecho-Slowaaksch leger heeft goed
gekeurd. erkende later het eerst de voorloo-
pige Tsjecho-Slowaaksche regeering. Zooals
altijd in beslissende oogenblikken der ge
schiedenis, verdedigt Frankrijk het heilige
erfdeel der menschheid en geeft het anderen
landen een voorbeeld van zijn heldhaftige op
offering. Het diepe vertrouwen van ons volk
in Frankrijk is onwrikbaar. Een jaar geleden
deed ons land twee groote opofferingen om
den vrede van Europa te redden, maar
Duitschland heeft niettemin den oorlog ont
ketend. Geen geweld zal in staat zijn het voor
nemen van ons volk tegen te houden om nog
eens zijn onafhankelijkheid te verkrijgen. Elke
Tsj echo-Si owaak is diep overtuigd van de over
winning van Frankrijk en Groot Brittannië,
alsmede van het zwaar beproefde Polen en
Tsjecho Slowakije.
uit Londen volgens welke Finland besloten
heeft de Russische uitnoodiging te aanvaar
den een specialen gevolmachtigde naar Mos
kou te zenden voor onderhandeliixgen over de
vi'aagstukken van politieken en economischen
aard. Rusland heeft blijkbaar belangstelling
voor drie klein eilanden in de Finsche Golf,
Hogland, Seitskaer en Tyaerskaer. De Stook-
holmsche correspondent van de te Kopen
hagen verschijnende „Berlingske Tidende" ge
looft, dat Finland deze eilanden, die voor Hel
sinki van weinig beteekenis zijn, zal afstaan,
doch overigens een krachtige houding zal
aannemen. Hij voegt hieraan toe: „Finland is
geen Baltisch land, doch een deel van Scan
dinavië. Het heeft lang geen slechte strate
gische positie en een sterke defensie". Ook
Zweden slaat de ontwikkeling aandachtig
gade.
Het Zweedsche Telegraafagentschap meldt
dat de Zweedsche bladen, eenzelfde geluid
laten hooren.
Ixx hun commentaar op de betrekkingen tus-
schen Moskou en Helsinki geven zij eenstem
mig uiting aan de meening, dat Finland niet
tot de kleine Randstaten gerekend moet wor
den, doch beschouwd moet worden als een
Noorsche staat, die in politiek, cultureel en
historisch opzicht naar het westen geörien-
teerd is. De bladen herinneren er aan, dat de
strekking der Russische voorstellen nog niet
bekend is, doch zij weigeren te gelooven, dat
de Sovjet Unie vernemens is Finland te be
handelen zooals de kleine Baltische landen.
Indien dat wel het geval zou zijn, zou een
zeer sterke reactie gewekt worden in de pu
blieke opinie, niet alleen in alle Noorsche
landen, maar ongetwijfeld ook in landen
overzee, zooals de Vereenigde Staten, waar de
sympathie voor de noordelijke landen groot is.
Men weet, volgens Havas, nog niet
of de Finsche regeering den minister
van buitenlandsche zaken naar Mos
kou zal zenden. In ieder geval is reeds
bekend, dat Juho Paasikivi, de vroe
gere premier, 'thans gezant in Stock
holm. zich naar Moskou zal begeven.
Paasikivi was voorzitter' van de Fin
sche delegatie, die het vredesverdrag
tusschen Finland en de Sovjet Unie
in Dorpat heeft onderteekend in 1920.
Hij verstaat uitstekend Russisch.
United Press meldt nog dat het feit dat
Hitier Finland niet in zijn rede genoemd heeft
te Helsinki allerwege besproken wordt en
men is de meening toegedaan dat dit niet
veel goeds voorspelt.
De Finnen, aldus United Press, volgen met
veel aandacht de gebeurtenissen in Estland
en Letland en ondanks dat zij van meening
zijn, dat er verschil tusschen hen en de Balti
sche staten bestaat, voelen zij reeds den
druk op zich. Zij wijzen erop dat de Finsch-
Russische grens reeds 600 jaar geleden werd
vastgesteld.
Een invloedrijke Fin verklaai'de: „Wij heb
ben eeuwenlang tegen Rusland gevochten,
soms hebben wij gewonnen dan weer verlo
ren, maar wanneer wij verloren zijn wij
steeds Rusland tot last- geweest. Finland
heeft niet volledig gemobiliseerd maar het
staande Finsche leger telt 40.000 man. Hon
derdduizend territorialen zijn op strategi
sche punten gestationneerd doch niet in de
nabijheid van de grens, maar daar waar de
verbindingen niet afgesneden kunnen worden
en een ander honderdduizendtal staat ge
reed.
De Finnen, maar vooral de Finsche jeugd
voelen buitengewoon nationalistisch, doch
groote vooi-zorgsmaatregelen zijn genomen
zoowel in de pers als op de film om excessen
te voorkomen."
Het ministerie van ooi"log deelt in
dit verband mede: .Daar het noodig
schijnt te zijn, de neutraliteitsdefen-
sie van Finland te versterken, zijn
de reservisten der troepenafdeelin-
gen voor buitengewone oefeningen
onder de wapenen geroepen. Daar
hierdoor gebrek aan ruimte wat de
mogelijkheid voor inkwartieringin
de garnizoenen is ontstaan, zijn deelen
der troepen uit de stedelijke garnizoe
nen naar het platteland verplaatst,
waar zij tevens voor het aanleggen
van versterkingen kunnen woi'den
gebruikt"
Repatrieering van Duitsche
Letlanders.
Accoord tusschen Duitschland en Letland
gesloten.
Het Letlandsche persagentschap Leta deelt
het volgende mede: „De regeeringen van Let
land en Duitschland zijn in principe tot over
eenstemming gekomen over de afsluiting van
een verdrag betreffende repatrieering van
Letlandsche staatsbux-gers van Duitsche af
komst en daarmede samenhangende kwesties.
De eigenlijke onderhandelingen zullen bin
nenkort beginnen".
Reuter wijst er in dit verband op, dat de
repatrieering zal geschieden volgens Hitler's
voorstellen betreffende het verplaatsen van
nationaliteiten
Communistische Kamerleden in
Frankrijk gearresteerd.
Opgesloten in de Santé-gevangenis.
Gedurende het afgeloopen weekeinde zijn in
Frankrijk 25 communistische Kamerleden ge
arresteerd, Zij worden beschuldigd van over
treding van de wet, die propaganda voor de
Derde Internationale verbiedt. De gevangenen
zijn opgesloten in de Santé-gevangenis. Men
verwacht nog meer arrestaties.
Turksche pers noemt de rede van
Hitier weinig hoopgevend.
„Slechts herhaling van bedreigingen".
In hun commentaar op de rede van Hitier
komen de Tui'ksche bladen tot de slotsom, dat
de rede niet de geringste hoop op vrede biedt,
aldus een Reutex-bex-icht uit Stockholm. Zij
betoogen dat Hitier slechts de bedreigingen,
die hij vaak heeft geuit, heeft herhaald en
dat daaruit blijkt, dat de nationaal-socialis-
ten hun doel, de overheersching der wereld,
niet hebben opgegeven.
Uit Madrid meldt Reuter dat de Spaansche
bladen bijna den volledigen tekst van Hitler's
rede publiceeren. Het redactioneele commen
taar is echter spaarzaam en terughoudend.
Over het algemeen acht de pers de rede op
recht. verzoenend van toon en een grondslag
verschaffend voor een vreedzame regeling.
De bladen betoogen, dat de rede verdient
ernstig door de democratieën te worden be
studeerd
„België zij waakzaam en vol
vertrouwen."
Neutraliteitspolitiek bevestigd.
Het persbui"eau Belga meldt:
Op zijn eerste presconferentie heeft de Bel
gische minister-president Pierlot een uiteen
zetting van den buitenlandschen en binnen-
landschen stand van zaken gegeven. Reeds
in 1936, zeide hij, heeft België zijn interna -
tonale positie weten te kiezen en alle naburige
mogendheden hebben zich verplicht zijn neu
traliteit te eerbiedigen.
Pierlot herinnei"de aan de toespraak, die de
koning namens de staten van Oslo heeft ge
houden en aan het initiatief van Koningin
Wilhelmina en koning Leopold. Het land kan
trotsch zijn op zijn goede leger. De premier
herinnerde er aan, dat de burgers den plicht
hebben geen afbreuk te doen aan de neutrali-
teit-sverklaring. Er zijn oogenblikken voor hel
denmoed en oogenblikken voor een eenvou
dig voorzichtig zijn. Dat is de houding voor
het volk, dat zichzelf wil blijven. Als wij,
aldus Pierlot, in 1914 den strijd in zijn gegaan
en in 1939 niet, dan is dat, omdat wij in 1914
wenden aangevallen en in 1939 niet. Indien
België zou denken aan een politiek, welke zijn
aantrekkingscentrum in een ander land zou
hebben, zou hét verloren zijn.
De publieke meening heeft het recht aan
haar overtuiging uiting te geven binnen de
grenzen van het openbaar belang.
Pierlo bracht hulde aan de Belgische pers,
die zoo zeide hij, dat belang slechts in het
oog gehouden heeft. Hij verklaarde te hopen,
dat de regeering nooit censuur zou behoeven
op te leggen. Wij moeten waakzaam en vol
vei-trouwen zijn. Pierlot gaf uiting aan zijn
overtuiging, dat België aan het gevaar zal
kunnen ontsnappen.
Leger in het Protectoraat
Bohemen en Moravië gevormd.
Commandant is de Staatspresident.
Krachtens een regëeringsvërordening is
thans in het Protectoraat Bohemen en Mora
vië de reeds aangekondigde oprichting eener
„Regierungstruppe' van in totaal zeven dui
zend man geregeld, aldus het D. N. B. Deze
troep moet medewerken bij de handhaving
van de binnenlandsche veiligheid en kan ook
gebruikt worden bij rampen, welke leven en
eigendom bedreigen. Commandant van den
troep is de staatspresident. Voor de organisa
tie hiervan werd de grondslag gelegd door de
oprichting van een algemeene inspectie, drie
inspecties en twaalf bataljonscommando's.
Vliegtuigongeluk eischt tien
dooden.
Vermist militair toestel verbrand gevonden.
Havas meldt uit Quito (Ecuador), 7
October: Een militair vliegtuig, dat
gistermorgen uit Guayquil was ver
trokken, en waarvan men niets meer
vernomen had, is verbrand en volle
dig vernield teruggevonden te Macha-
lilla. Van de tien inzittenden, die al
len verkoold waren, kon men alleen
generaal Rivadeneïra, den inspecteur-
generaal der marine, aan zijn galons
herkennen.
NIEUWS IN 'T KORT.
De Hongaarsche regeering heeft twee
verordeningen uitgevaardigd, welke een dienst
tijd voorschrijveix na het verrichten van den
gewonen militairen dienst, alsmede een alge-
meenen arbeidsdtenstplicht voor alle mannen
en vrouwen van 14 tot 70 jaar.
- Fritz Kuhn, de leider van den Duitsch-
Amerikaansche ,Bund" te New-York, is vrij
gelaten tegen betaling van 50.000 dollars
borgtocht. Kuhn is beschuldigd van diefstal
wegen het ontvreemden van 14.547 dollars
uit de kas van den „Bund".
- De Duitschers hebben het Zweedsche s.s.
„Algeria" dat met een lading ruw ijzer en
houtpul-p op weg zijnde naar Genua, op 30
September in beslag werd genomen, vrijge
laten.
- Het Italiaansche passagiei-sschip „Rex"
is Zaterdag naar New-York vertrokken. Het
schip vervoert 2000 passagiers, bijna allen
vreemdelingen uit alle deelen van Europa en
800 ton Italiaansche landbouwproducten. On
der de passagiers bevindt zich de Japansche
militaire missie, die Europa heeft bezocht.
- Een Duitsch lesvliegtuig, bestuurd door
een korporaal en toebehoorende aan de lucht
vaart basis van Riigen, heeft een noodlan
ding verricht op het Deensche eiland Laaland.
De politie heeft den piloot geïnterneerd en
ïslag gelegd op het vliegtuig.
De Turksche regeering heeft toegestemd
in hervatting van het luchtverkeer tusschen
Berlijn eix Istanboel.
- Op 70-jarigen leeftijd is dr. Hai-vey Wil
liams Cushing, de pionier der moderne her-
senchirurgie te Newhaven (Connecticut)
overleden. De universiteiten te Belfast,
Straatsburg, Brussel, Boedapest, Bern en Pa
rijs hadden Cushing eeredoctoraten toege
kend.
- Het presidium van den Oppersten Sovjet
heeft Gorelkin benoemd tot ambassadeur der
Sovjet-Unie te Rome.
Zondagmorgen is een auto, waarin zes be
woners van Lier zaten, te Antwerpen van
den weg geraakt en in het water van de haven
terechtgekomen. Vier inzittenden zijn daarbij
om het leven gekomen.
LETLAND, niet veel grooter in omvang
dan Estland, is welvarender, gevolg
ten deele van den houtrijkdom, gevolg
van de hoofdstad Riga, meer nog dan
Reval door Peter den Groote bevoordeeld. Ri
ga was geheel ingericht op het groote Russi
sche achterland en men kan begrijpen hoe
zeer het uiterlijk van de stad veranderde, toen
Letland en Rusland slechts onvolledige
economische betrekkingen onderhielden. Riga
toont den bezoeker, dat het in het verleden een
machtige en belangxijke stad moet zijn ge
weest en doet hem begrijpen, dat het onder
het bestuur van den grooten Russischen
Tsaar de tweede havenplaats van Rusland
werd. Na den oorlog liep het aantal inwoners
aanmerkelijk terug. Dit herstelde zich later
schoon nog lang niet het oude cijfer is be
reikt.
Het verleden van Riga spreekt uiteraard het
meest karakteristiek in 't oude gedeelte. Daar
is het voormalig Raadhuis, daar is de Dom.
die eraan herinnert, dat eens de Duitsche Or
de hier heerschte. want zoowel in het kerk
gebouw als daarbuiten treft men herinnerin
gen aan Walter von Plettenburg aan. den be-
roemdsten der grootmeesters van die orde.
Achter den Dom is het huis dat de z.g. Zwart-
hoofden in bezit hadden, een gilde of vereeni-
ging, gevormd uit de ongehuwde burgers van
betere klassen, die al spoedig grooten invloed
verkreeg. Zoo kwamen uit deze vereeniging
voort vele regeerders van de stad, die tegen
over de heerschers, welke haar privileges had
den verleend, niet minder vrijmoedig en stout
moedig durfden optreden dan in Holland en
Vlaanderen het geval was.
Vlak nabij is dan ook het Ridderhuis van
Riga exx werpt het oude kasteel, waaruit de
stad is ontstaan, zijn schaduwen over de om
geving. De Grootmeesters der Duitsche Orde
hebben er gewoond, gelijk twee eeuwen lang
de Russische gouverneurs; thans zetelt er de
President van de Republiek, die echter een
groot gedeelte van het slot moet afstaan aan
de ministeries en het niet onbelangrijke
museum, dat men er heeft gelaten. Riga is
niet minder bekend als een stad van groote
kunstzinnigheid, hetgeen wel bewezen wordt
door zijn prachtig Operagebouw, waar de ver-
maardste dirigenten hebben gedirigeerd. Die
genen onder hen, die de neiging volgden om
het met de huwelijksbanden niet al te nauw
te nemen, kwamen er bij voorkeur, want de
Letlandsche wetgeving is beroemd of be
rucht door de makkelijke wijze, waarop zij,
ook aan vreemdelingen, die haar weten te
hanteeren, scheiding mogelijk maakt!
Letland, dat uit historische gedeelten als
Koerland en Lijfland is opgebouwd, heeft nog
wel een en ander, dat de moeite waard is. Dat
is al direct het geval in Mitau, thans Jel-
vava geheeten, waar het oude kasteel dei-
Hertogen van Koerland is verwoest, maar
geheel het uiterlijk der stad nog spreekt »van
het hofleven, dat hier eens moet hebben
geheerscht. Tusschen Riga en Dorpat strekt
zich het z.g. Lijflandsche Zwitserland uit en
dit brengt ons naar Sigulda, te midden van
een heuvelachtig landschap, dat door de
Lijflandsche Aa wordt doorsneden en ge
vormd. Hier vindt men. te midden van nieuwe
landhuizeneen herbouwd Letlandsch
kasteeltje, dat de vereeniging van Letland
sche journalisten tot onderdak dient en waar
in den zomer velen komen om van de ver
moeienissen uit te rusten. Er komt nog bij,
dat Letland een zeer aantrekkelijke zeekust
heeft, vooral het gedeelte, in de onmiddel
lijke nabijheid van Riga gelegen. Daar is
men direct temidden van mondain gewoel,
dat zich in de kleine plaatsjes, die tezamen
het z.g. Riga'er strand voraxen, des zomers
afspeelt al is het er des winters verlaten.
Majorenhof is wellicht de plaats, die het cen
trum kan worden geheeten, maar Edinbur-
i is van grooter belang.
En langs den weg die Riga met dit strand
verbindt, trekken èlken zomerdag duizen
den en duizenden om frissche lucht te genie
ten.
Land met Oostersch karakter
AAN wij tenslotte het meest zuidelijk,
dan komen wij in Litauen. Vinden wij
Estland en Letland westersch gelijk ons eigen
land, met uitzondering dan van enkele plaat
sen. waarop nog een Russisch stempel
drukt, Litauen en zijn hoofdstad Kaunas
komen ons meer Oostersch voor. Men verge-
te ook niet, dat eeuwen achtereen Polen en
Litauen zoozeer één waren, dat men in
Europa van geen eigen Litausche taal en ge
schiedenis wist. De Litauers hebben deze
eeuwen achtereen terzijde gesteld en tracht
ten later hun schade in te halen, door het
aan den anderen kant te overdrijven.
De Unie van Lublin van 1569. die feitelijk
aan het onafhankelijk Litauen, dat nauwelijks
meer bestond, een einde maakte, is veel ge-
critiseerd. In Litauen beklaagt men zich
over het gemis aan respect dat de priesters
der Katholieke kerk, waartoe Litauen groo-
tendeels behoort, toonden tegenover de Li
tausche taal. want in het Poolsch werd voor
gegaan en gebeden. Men klaagde er over, dat
het eigen historisch leven der Litauers
werd onderdrukt, terwijl men er aan den an
deren kant op wees. dat groote Polen, zooals
Kosziusko en Miekiewicz eigenlijk van Litau
sche afkomst waren. Ja, men vergete niet, dat
Pilsoedski, die naast deze Poolsche helden te
Krakau is opgebaard, ook van eigenlijk Litau
sche afkomst was. Het is wel eigenaardig dat
hij, die toch zelf in de omgeving van Wilno
geboren was. het bezit van deze stad voor
Eigenlijk is de verhouding tusschen Polen
en Litauen steeds slecht geweest, tengevolge
van deix strijd om Wilna, gelijk Litauen
steeds angstige blikken wierp naar Duitsch
land, terwille van Memel, dat het nu ook niet
meer in bezit heeft. Men vraagt zich af of
deze landen niet beter hadden gedaan zich
meer één te gevoelen, of zij daardoor niet
aan kracht hadden gewonnen. Het is inder
daad wel beproefd, want in den beginne
waren er tal van Baltische conferenties, waar
aan niet alleen de Randstaten, maar Polen en
Finland, ja zelfs een enkele der Scandinavi
sche staten deelnamen. Wat een machtig blok
van weerstand zouden niet deze baltische en
Slavische landen hebben gevormd, hadden zij
van den aanvang af ingezien, dat zij alleen dan
tegenstand konden bieden aan de machtige,
hen omringende landen, indien zij één waren
Maar het ontbrak hen nu eenmaal te veel
aan politieke scholing om de noodzakelijkheid
Gé
daarvan in te zien en op zijde te zetten al
datgene wat hen scheidde
Kaunas.
LITAUEN heeft tot hoofdstad Kowno ge
lijk het onder Russisch bewind heette,
dat thans den naam van Kaunas draagt. Een
onaanzienlijke stad is dit niet. al verkeerd het
nog in opbouw. Te allen tijde heeft zij een
prachtige ligging gehad; zij strekt zich fraai
uit langs de Njemen. In de jaren na den oor
log is Kaunas .waaraan de Russen nooit veel
zorg besteedden, reeds geweldig veranderd. De
Russen hadden slechts oog voor de forten om
Kaunas, welke de millïoenen verslonden die
Litauen moest opbrengen eni die niettemin de
Duitschers slechts een paar dagen hebben
tegengehouden. Toen kwam Hindenburg in
Kaunas; hij woonde in het huis. dat toen
onzen Nederlandschen consul-generaal, voor
aanstaand fabrikant aldaar, toebehoorde. De
tafels in zijn salon hebben Hindenburg en
de Duitschen gouverneur-generaal Piins Yaen-
burg gediend om er aan te beraadslagen over
de gedeeltelijke onafhankelijkheid die men aan
Litauen zou geven. In de onmiddellijke om
geving van Kaunas is een beroemd klooster,
waar een der schilderijen van de Heilige Maagd
is, die in Litauen groote vereering geniet.
En dicht daarbij is de plek die „de heuvel
van Napoleon" genoemd wordt, omdat hier
de groote keizer stond toen hij in 1812 zijn
reusachtig leger, voordat de eigenlijke op-
marsch naar Rusland begon, liet voorbijtrek
ken. Maar op den terugtocht deed hij Kaunas
niet weer aan.
Jax'en achtereen heeft men van West-Europa
uit, naar de Baltische staten gezien, die te
zamen één vraagstuk schenen te vox-men. En
het eigenaardige is, dat, door de geheele ver-
andere politieke omstandigheden dat vraag
stuk als met 'één slag schijnt te zijn opgelost.
Het was natuurlijk heel prettig voor dezen Bal
tische landen, dat Duitschland hun de onaf
hankelijkheid garandeex-de, maar wat heb
ben zij eraan tegenover de bedreiging van
Rusland. Bedreigingen zijn het niet eens, het
zijn welwillende uitnoodigingen tot samen
werking, doch zulke, die men nit kan af
slaan. Op Dunaburg heeft Rusland het oog
gevestigd: ook stelt het er prijs op om Wilna
in rechtstreeksche verbinding met de Oostzee
te brengen. Rusland wenscht. althans blijk
baar voorloopig, niet uitbreiding van terri
toriaal bezit, - maar het wil zoodanlgen in
vloed in deze Oostzeelanden, dat practisch de
Russische grenzen weer, als in 1914 zullen
loopen tot aan Oost-Pruisen, Of dat inderdaad
de bedoeling is geweest van het Duitsch-Rus-
slsche non-agressie tractaat, gelijk men het
als een troefkaart op tafel wierp, moet de
vraag heetenl
H. v. d. M.
KADIC
PROERAMMA
DINSDAG 10 OCTOBER 1939.
HILVERSUM I 1875 en 414 M.
KRO-uitzending.
8.— Berichten A.N.P 8.05—9.15 en 10.—
Gramofoorxplaten. 11.30 Godsdienstig half
uurtje. 12.— KIRO-orkest (12.451.10 Be
richten A.N.P.gramofoonmuziek). 2.
Vrouwenuurtje. 3.Modecursus. 4.Gramo-
foonplaten. 4.15 KRO-Kamerorkest. 5.KRO-
Melodisten en solist. (5.456.05 Felicitaties).
6.35 Sporthalfuurtje. 7.Berichten. 7.15
Causerie „Naar de nieuwe gemeenschap".
7.35 Reportage. 8.— Berichten A.N.P mede-
deelingen. 8.15 Stedelijk orkest van Maas
tricht en solist. (9.159.30 Zang met piano
en obligaat-viooll. 10.15 Gramofoonplaten.
10.30 Berichten A.NP. 10.40 KRO-Boys en
solist. 11.2012.00 Gramofooniplaten.
HILVERSUM II 301.5 M.
AVRO-u itzending.
8.00 Eventueel: Belichten A. N. P. Hierna
gramofoonmuziek. 8.30 Orgelspel. 8.45 Gramo
foonmuziek. 10.— Morgenwijding. 10.15 Gra
mofoonplaten. 10.30 Voor de vrouw. 10.35 En
semble Jetty Cantor. 11.— Voor de vrouw.
11.35 Vervolg van 10.35. 12.30 Gramofonpla-
ten. (aa. 12.45 Berichten A.N.P.) 1.Het
Omroeporkest. 2.45 Knip- en naaicursus. 3.45
Gramofoonplaten. 4.— Pianovoordracht. 4.30
Kinderkoorzang. 5.Voor de kinderen. 5.30
Het Omx-oeporkest. 6.15 De „Tilight Serena-
ders". 7.Voor de kinderen. 7.05 Gramofon-
muziek met toelichting. 7.35 Filmpraatje. 8.
Berichten A.N.P.. mededelingen, eventueel:
vraag en anwoord. 8.15 Causerie ..De bewege
lijke wereld8.53 Bonte mobilisatietrein. 9.45
Gramofonplaten. 10.30 Het AVHO-Dansorkest
en soliste. 11.— Berichten A.N.P.. hierna tot
12.Cabaret-programma (gr.pl.)
ENGELAND 391 en 449 M.
Geen opgave ontvangen.
RADIO-PARIS 1648 M.
Geen opgave ontvangen.
KEULEN 456 M.
5.20 en 5.50 Gramofoonplaten. 6.30 Om
roeporkest. 10.0010 20 Het Dickob-trio. 11.20
Omroeporkest en solisten. 1.35 Populair con
cert. 3.20 Folkloristisch programma. 4.20
Jeugdconcert. 5.— Koorconcert. 5.20 Otto
Dobxindt's ox-kest. 7.40—12.20 Zie Deutsch-
landsender.
BRUSSEL 322 M.
12.20 Omroeporkest. 12.50 Gramofoonplaten
1.30 Omroeporkest. 1.50—2.20. 5.20—0.05.
6.50 en 7.20 Gramofoonplaten. 8.20 Ontspan
ningsprogramma voor soldaten. 8.50 en 9.20
Ormoeporkest en het dubbelman nenkwartet
„Animato". 10.3011.20 Gramofoonplaten.
BRUSSEL 484 M.
12.35 Gramofonplaten. 12.50 en 1.30 Radio-
orkest. 1.50—2.20 en 5.20 Gramofoonplaten.
5.30 Pianovoordracht. 6.35 Harp en viool. 7.35
Literair-muzikaal programma. 8.20 Uitzen
ding voor soldaten. 8.50 en 9 35 Radio-orkest
'0.3011.20 Gramofoonmuziek.
'%FUTSCHT,ANDSKNDER 1571 M.
7.40 Filmmuziek. 8.10 Declamatie R.20 Om
roeporkest. 9.20 Berichten. 9.40 Omroep-
kleinorkest. (Om 10.— Berichten). 11.20 Be
richten. Hierna, tot 12.20 Nachtconcert.
