Haarlem's Dagblad
I
Willem Stuvé
GASLEVERING
Moskou zegt het niet-aanvalspact
Weet wat U eet a
ONZE SCHEEPVAART ZET DOOR
8.7
Radio-Moskou „meldt nieuwe provocaties".
Men blijve bij
aangespoelde mijnen
vandaan.
Zal Rusland
een ultimatum stellen
BOTER-
Letters
SIV! IT'S
CHOCOLADE LETTERS
Bloemenvuilnis.
Belgische granaat in
Limburg terecht
gekomen
Val van den Maas verwacht.
BLOUSES
Het Belangrijkste
57e Jaargang No. 17316
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant.
Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V. Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro»
dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825. Soendaplein 12230.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Woensdag 29 November 1939
Abonnementen per week ƒ0.25, per maand 'ƒ1.10,
pei 3 maanden ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per
regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
0.15. Groentjes zie rubriek.
Wegens tkiveexde anti Sovjet- met Finland op.
(Russische. politiek dex Jannen
De Russische Volkscommissaris voor Buitenlandsche Zaken, Molotof, heeft
gisteren, bijgestaan door Potemkin, den Finschen gezant te Moskou, Yrjo Kos-
kinnen, een nota overhandigd, waarin het verdrag van non-agressie, dat ge
sloten is tusschen Finland en de Sovjet-Unie, wordt opgezegd „wegens de
anti-Sovjet Russische politiek van Finland".
Het onderhoud duurde twintig minuten.
United Press meldt dat het Finsche antwoord heden naar Moskou ver
zonden is.
Het antwoord van de Sovjet Unie aan Finland
omvat drie deelen. In het eerste deel constateert de
regeering van de Sovjet Unie, dat de Finsche re
geering in haar antwoord-nota heeft ontkend dat
op 26 November een aanvalsdaad is gepleegd, het
geen op niets anders wijst dan dat de Finsche re
geering de openbare meening verkeerd wenscht
voor te lichten.
De Finsche minister-president Cajandcr.
In het tweede deel wondt geconstateerd dat de
weigering de troepen terug te trekken tot 25 K.M.
van de grens en de vraag om de Sovjet-Russische
troepen van de grens terug te trekken, er op wijst,
dat de Finsche regeering Leningrad onder bedrei
ging wil houden.. Verder wordt vastgesteld dat de
Finsche troepen zioh grootendeels bij dit deel van
de grens bevinden, terwijl de Sovjet-Russische
troepen Finland niet kunnen bedreigen, aangezien
zij op vele honderden kilometers van de grens ge
concentreerd zijn; de aanwezigheid van de Finsche
troepen beteekent een directe bedreiging van Le
ningrad. Hieraan wordt toegevoegd, dat het terug
trekken van de Sovjet-Russische troepen tot 25
K.M. van de grens een dwaasheid is, aangezien de
troepen dan niet eens meer in de voorsteden van
Leningrad zouden liggen, waardoor het gevaar
voor deze stad nog grooter zou worden. De voor
stellen van de Sovjet Unie zijn minimale eischen,
indien de Finsche regeering deze verwerpt, dan
beteekent dit, dat zij Leningrad onder bedreiging
wil houden.
In het derde deel wordt geconstateerd dat de
Finsche regeering door de concentratie van het
grootste deel van het Finsche leger tegenover Le
ningrad 'n vijandige daad pleegt jegens de Sovjet-
Unie, welke niet vereenigbaar is met het niet-
aanvalsverdrag, dat tusschen beide landen bestaat.
Dit bewijst, dat de Finsche regeering zich niet
langer wenscht te houden aan de bepalingen van
het verdrag. De Sovjet-regeering kan niet goed
keuren dat een der partijen van het verdrag dit
niet eerbiedigt, terwijl de ander het wel moet na
komen en derhalve acht de Sovjet-Unie zich ont
slagen van de verplichtingen van het Finsch-
Sovjet Russische niet-aanvalsverdrag, dat systema
tisch door de Finsche regeering is geschonlden.
In politieke kringen te Moskou wordt het op
zeggen van het Finsch-Sovjet Russische niet-aan
valsverdrag als een uiterste verscherping van den
toestand beschouwd, zoo meldt het D.N.B., men
is hier evenwel over het algemeen niet van oor
deel, dat het opzeggen van het verdrag noodzake
lijk moet uitloopen op een gewapend conflict. Veel
eer legt men de stap van de Sovjet regeering uit
als een laatste waarschuwing aan de Finsche re-
Nu door de aanhoudende zuid-wester
stormen en het daarmede gepaard gaande
hooge water veel mijnen op onze stranden
aanspoelen, wordt het publiek nogmaals
met klem gewaarschuwd tegen het gevaar
van deze helseh,e machines. Onder de mijnen
welke de zee op de stranden werpt, be
vinden zich de nieuwste modellen, welke
bij de Neüerlantdische marine nog vrij on
bekend zijn.
Zoolang een mijn niet stilligt levert zij
op een afstand van 1200 meter gevaar op.
Wel is waar wordt de omgeving van een
aangespoelde mijn terstond door wacht
posten en roode vlaggen afgezet en aange
duid, doch er blijken nieuwsgierige personen
te zijn, die langs binnenpaadjes of dwars
door de duinen toch op het strand en in
een gevaarlijke zóne komen. Vooral de
strandjutters behooren tot deze lieden. Zij
brengen zich zelf en vaak ook anderen in
gevaar. Onder geen voorwaarde mag men
een mijn aanraken.
Ieder, die een mijn waarneemt, melde dit
onmiddellijk bij den militairen comman
dant ter plaatse.
geering. De verdere ontwikkeling hangt af van de
reactie van de regeering te Helsinki.
Te middernacht plaatselijke tijd deelde radio
Moskou mede, dat de Finnen opnieuw aan de
Finsch-Sovjet Russische grens hadden gepro
voceerd.
Op 28 November te 17 uur hééft een groep van
vijf Finsche soldaten tusschen de steden Ribatchi
en Sredni het vuur geopend op een detachement
van het roode leger. Drie Finnen werden gevan-
gen genomen, zoo meldt radio Moskou,-en voegt
hieraan toe, dat de Russen geen verliezen hebben
geleden. Té vijf minuten over zes in den avond
werden op een andere plaats aan de grens schoten
gelost van Finsch gebied in de richting van de
Sovjet Unie.
Tenslotte heeft de generale staf voor het district
Leningrad gemeld, dat op 28 November in het ge
bied Vidliki van Finsohe zijde twee kanonschoten
zijn gelost in de richting van de Sovjet Unie. Ver
der hebben groepen Finsche infanterie gepoogd de
grens te overschrijden, zij werden door mitrail-
leurvuur teruggeslagen.
Verontwaardiging te Washington.
Havas meldt uit Washington: Het opzeggen van
het Finsch-Sovjet Russische verdrag van non
agressie door Molotof heeft in Amerikaansche di
plomatieke kringen levendige verontwaardiging
gewekt. Men merkt op, dat het Finsche tegenvoor
stel, dat door Molotof provoceerend wordt ge
noemd, zeer redelijk was en men ziet in het ant
woord van Molotof den wensch den druk op Fin
land om toe te ^temmen in de Sovjet Russische
eischen inzake de vlootbases te doen voortduren.
Tot nu toe zijn in Amerikaansche diplomatieke
kringen nog geen aanduidingen ontdekt dat presi
dent Roosevelt in zal grijpen.
KOPENHAGEN, 29 Nov. (Havas). De spe
ciale verslaggevers te Helsinki van „Ber-
lingske Tidende" en „Politiken" melden dat
de Sovjets vandaag een ultimatum aan Fin
land zouden overhandigen, waarin met het
oog op de jongste incidenten de terugtrek
king der Finsche troepen binnen achttien uur
zou worden geëischt tot op 25 kilometer van
Karelië.
Volgens den specialen verslaggever te Helsinki
van „National Tidende" zal Finland den Sovjets
Woensdag antwoorden en een nieuw bewijs geven
van den goeden wil. Volgens den correspondent
van „Politiken" zouden na het incident van Zon
dag de Finsche voorposten een kilometer zijn te
ruggetrokken.
Uilsluitend met
Roomboter
bereid
Luxe Bakkerijen
Tel. 10876 - 13714 - 11643 -12193 - 21521
zeer fijn gevuld met de wereld-beroemde zachte
WILLEM STUVé'S NOUGAT, in cartonverpak.
king 0.75, W en M 1.in buitengew. sierlijk
blik verpakt 1.W en M 1.25.
HOFLEVERANCIER,
GROOTE HOUTSTRAAT 7, t/o. Paarlaarsteeg
(Adv Ingez Mea.)
(Nu Engeland zijn grenzen voor
Nederlandsche bloemen heeft ge
sloten, is meer dan de helft der
seringen, aangevoerd op de veiling
te Aalsmeer, onverkocht gebleven
en naar de vuilnisbelt gebracht.)
Een overvloed van nare dingen
Wordt ons van dag tot dag verteld,
En daartoe hooren ook seringen
Geworpen op de vuilnisbelt.
Zoo'n nieuwtje kan ons niet ontstellen,
Zooals een ramp op zee dat doet,
Waarbij veel dooden zijn te tellen,
Soms van ons Nederlandsche bloed.
Het kan ons niet de rilling geven.
Die door een bom veroorzaakt wordt,
Met menschen in den dood gedreven
En huizen die zijn ingestort.
Er is, als je wilt vergelijken,
Veel smartlijke vernietiging,
Als je het nuchter gaat bekijken
Is een sering maar een sering.
Die blijft door alles rustig groeien,
Dezelfde plant zal op den duur,
Opnieuw en even feestlijk bloeien,
Dank zij de teelt en de natuur.
Maar, afgezien van mededoogen
Voor 't nadeel, dat de kweeker had,
Wordt toch je hart ook nog bewogen,
Doet dat berichtje je nog wat.
Als een symbool in deze tijden
Van nijd en nooden en geweld,
Waarvan de wereld heeft te lijden
Is: bloemen op de vuilnisbelt.
P. GASUS.
Twee Polen ter dood veroordeeld.
BROMBERG, 29 November (D.N.B.) Voor
een speciale rechtbank te Bromberg zijn twee
Polen wegens moord op twee Duitsohers ter dood
en tot duurzaam verlies der burgerrechten ver
oordeeld.
PARAVANEN. - Een woord, dat in deze onrustige dagen een beteekenisvollen klank heeft ge
kregen. Ook de „Christiaan Huygens" van de Mij. Nederland, is met deze toestellen uitgerust.
Een paravaan wordt aan boord geïnspecteerd.
's-GRAVENHAGE, 28 November 5
Officieus verluidt: De verscherping van den oorlog ter zee, als gevolg van
nieuwe, door beide partijen getroffen maatregelen, baart ook hier te lande
begrijpelijk nieuwe zorg, in hetbijzonder in die kringen, welke direct of
indirect tot de scheepvaart in betrekking staan.
Met voldoening kan daartegenover worden vastgesteld Nederland blijft
varen. Na de ramp met de „Simon Bolivar" is er in onze scheepvaartkringen
ernstig beraad gehouden, waaraan ook de marine-autoriteiten met hunne
technische adviezen hebben deelgenomen, en men ziet onze schepen onder
het nemen van nieuwe veiligheidsmaatregelen tegen mijnengevaar, zee kiezen
met aanvaarding van onvermijdelijke risico's.
Inmiddels zijn de diplomatieke organen
in actie om onze rechten als neutrale staat
naar beide zijden te verdedigen. Tegen het
te Londen afgekondigde koninklijk besluit
om de blokkade-maatregelen ook over den
Duitschen uitvoer uit te breiden, is terstond
na de aankondiging in het Lagerhuis door
Hr. Ms. gezant te Londen in opdracht onzer
regeering krachtig geprotesteerd. Tegen an
dere vormen van belemmering, of in ge
vaar brengen van onze scheepvaart in strijd
met het volkenrecht blijven even krachtige
vertoogen zeker niet uit zoodat deze kun
nen berusten op even stellige gegevens. Zoo
zal ten aanzien van de vernietiging van de
„Sliedrecht" in volle zee, in den Atlanti-
schen Oceaan ten westen van Ierland, een
beslissing worden genomen zoodra de rap
porten ontvangen zijn van het verhoor dat
een onzer te Londen geplaatste consulaire
ambtenaren thans aan de door ontberingen
verzwakte overlevenden heeft kunnen afne
men. Dan zal blijken of en bij wie er een stap
zal moeten worden gedaan. Overbodig is
het, in dergelijke gevallen de vraag op te
werpen of de regeering daaraan volle aan
dacht zal wijden. Zij is er zich te allen tij
de van bewust dat dit tot haar onmiddellijke
taak behoort en handelt met den in elk bij
zonder geval mogelijken spoed.
Voor de veiligheid van de vaart wordt nog
op andere wijze gewaakt. De zich steeds
scherper ontwikkelende mijnoorlog is voor
Nederlandsche deskundigen aanleiding tot
het doen van onderzoekingen, waarvan de
opzet is aan onze scheepvaart een grootere
mate van veiligheid te verzekeren.
In het gezicht van de toenemende ram
pen ter zee moge het althans eenige gerust
stelling baren, dat, daar waar men dit ver
wachten moet, bij de regeering zoowel als in
de leidende kringen der naastbetrokken par
ticulieren, bewust gehandeld wordt om onze
welbegrepen belangen actief te beschermen.
door Haarlem aan Heemstede.
Door den Heemsteedschen
Raad aanvaard.
De Gemeenteraad van Heemstede nam in zijn
zitting van Dinsdag met 8 tegen 7 stemmen het
opnieuw door B. en W. ingediende voorstel aan
tot het aangaan van een contract, met Haarlem
inzake gaslevering door die gemeente aan Heem
stede
Gelukkig
zonder te ontploffen
Bij de beschieting van vreemde vliegtuigen
door het Belgische afweergeschut is Dinsdag
middag een Belgische brisamtgranaat van 7 c.M
doorsnee op Nederlandsch gebied terecht geko
men. Het projectiel viel op het dak van de wo
ning van den heer Bibo, een Duitsche ingezetene
van Bunde (L.), en sloeg door het plafond heen.
Zonder tot ontploffing te zijn gekomen, bleef
het op den vloer van een der kamers liggen.
De militaire instanties te Beek hebben het pro
jectiel in beslag genomen en in handen gesteld
van een vertegenwoordiger van het departement
van defensie. Het zal thans in de fabrieken aan
de Hembrug worden gedemonteerd.
Het woord is aan
Masson:
Er zijn menschen die nooit hun trots
afleggen. Als zij revue houden vati hun
fouten doen zij het te paard.
Hoogste stand vanmiddag of vanavond.
Zijrivieren in België
reeds gevallen
MAASTRICHT, 29 Nov. In verband met
de berichten over den lioogen stand van de
rivier de Maas en de vrees, dat deze zal leiden
tot dijkdoorbraken en ernstige overstroo
mingen vernemen wij van bevoegde zijde, dat
er geen directe aanleiding voor deze vrees be
hoeft te bestaan.
Vanmorgen te elf uur was de stand van de
rivier te Maastricht 46.01 boven N.A.P., het
geen gelijk is aan dien van des morgens acht
uur. Uit België wordt van de zijrivieren reeds
val gemeld, zoodat men aanneemt, dat er
nog slechts zeer weinig was van de Maas is
te verwachten. De hoogste stand, die slechts
weinig hooger zal zijn dan die van vanmor
gen, wordt vanmiddag of op zijn laatst van
avond verwacht. Daarna zal zeker val intre
den.
De was op de beneden-rivier zal nog even voort
duren, doch er zal geen abnormaal hooge stand,
zooals in den winter van 1925-1926 worden be
reikt. In Januari 1926 was de hoogste stand van
de Maas te Maastricht 46.93 meter boven N. A. P.,
hetgeen dus nog 92 cm. hooger is dan vanmorgen.
Uit Blerik vernemen wij dat de scheepvaart van
den hoogen waterstand hinder ondervindt.
Schepen met een opbouw hooger dan vijf meter
kunnen de Maasbrug niet meer passeeren, zoodat
verscheidene schepen ten noorden van de brug
gemeerd werden. Het m.s. „Tasino" komende uit
Bazel, had vanmorgen de grootste moeite de brug
te passeeren.
Het Fransche legerbericht.
„Niets belangrijks."
PARIJS, 29 November. (Havas). Het lgeer-
bericht van den ochtend van den 29 November
luidt; „Niets belangrijks te melden".
Luchtdoelgeschut aan de Theems-
monding in werking.
Alarm werd niet gemaakt.
LONDEN, 29 November (Reuter). Vanoch
tend kon het schieten met luchtdoelgeschut en
maehinegeweeren door de batterijen langs de
monding van den Theems worden gehoord. Er
werd geen alarm gemaakt en ook het geronk van
vliegtuigmotoren niet gehoord. Later stegen ver
scheidene Britsche vliegtuigen op.
vervaardigd van zuiver wollen Angora-Jersey,
vele modellen in de tinten lis de vin, bleu,
oker, met korte en lange mouw O 7 5
vanaf
Damesconfectie Pelterijen
Haarlem 19 Gr. Houtstraat
(Adv. Ingez. Med.)
HEDEN: 16 PAGINA'S.
HAARLEM EN OMGEVING
pag.
De Heemsteedsclie Raad besluit gas van Haar
lem te betrekken. 4
BINNENLAND
Onze Scheepvaart zet door. 1
Val van dc Maas wordt verwacht. 1
Verhooging van indirecte belastingen is te
wachten. 3
BUITENLAND
Moskou heeft het niet-aanvalspact met Finland
opgezegd; Rusland dreigt een ultimatum te
stellen. 1
Het Engelsche decreet tegen den Duitschen uit
voer is gepubliceerd. 5
Chamberlain heeft in het Lagerhuis het nieuwe
blokkadebesluit toegelicht. 5
De Franschen hebben twee Duitsche koopvaar
dijschepen buitgemaakt. 5
Volgens het Duitsche opperbevel zou een En
gelsche kruiser tot zinken zijn gebracht; dc
Britsche Admiraliteit ontkent. 5
ARTIKELEN, enz.
J. B. Schuil: Aerdenhout's Tooneelensemblc. 2
J. H. de Bois: Kunst in Haarlem en daarbuiten 3
H. D. Vertelling: Variaties op een St. Nicolaas-
thema. 4
v. H.: Sinterklaas incognito. 6
Van een specialen verslaggever: Sport voor de
gemobiliseerden noodig. 6
K. de Jong: Bachvereeniging.
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op -»3