bfiW*
NAT GOWELLA
Se Admicaai Qca(, eau Spee"
Hef vestzakslagschip
op de proef gesteld.
15% KORTING
STOOM en VERVEN
BOEKHOUDEN
Schriftverbetering
lnst.„Haar!em Noord"
ENGELSCH
Pracht winkelpand
Steno-typiste
ZAALBERG
VAN WIJK
AA BE enz.
HAARLEM
'n kalme
BRUILOFT
Jiouwe dmfkte
Winkelhuis
TE KOOP
Middenst.woningen
JCouuie dmhte
ZATERDAG 16 DECEMBER 1939
EEN TECHNISCHE
0 BESCHOUWING.
Een deskundige medewerker schrijft ons:
In den loop van gepasseerden Dinsdag is voor
het eerst in dezen oorlog een „zeeslag" geleverd.
Het Duitsche pantserschip, in de wandeling ook
wel „vestzakschip" genoemd, de „Admiral Graf
Spee", is ten leste na een felle jacht door drie
Engelsche kruisers aangevallen.'
Het Duitsche schip voerde een actie tegen de
handelsscheepvaart. Voor die taak zijn deze
schepen, waarvan Duitschland er drie bezit, bij
uitstek geschikt door hun groote actieradius en
zware bewapening.
De voornaamte gegevens van dit type zijn:
vóór op het schip drie kanonnen van 28 cM. in
één toren, op het achterschip een zelfde toren
van 3 kanonnen van 28 cM. In de breede zij
aan iederen kant 4 kanonnen van 15 c.M. en een
quadruple torpedo-lanceerinrichting. Verder nog
het noodige luchtafweergeschut.
Over één boog zal dus maximaal een vuur
kunnen worden afgegeven met 6 kanonnen van
28 cM. en 4 van 15 cM., het luchtafweergeschut
dat van licht kaliber is, niet meetellende.
De pantsering is gering; een gordelpantser
op de waterlijn van slechts 10 cM. dikte, een
pantserdek van pl.m. 5 cM., hetwelk boven de
munitiebergplaatsen tot 7.5 cM. is verdikt, vor
men bij elkaar genomen een pantsering die géén
bescherming biedt tegen 20 oM. granaten en
zwaarden
De naó'm pantserschip doet in verband met
het voorgaande wel eenigszins vreemd aan.
De topsnelheid is 27 mijl, een vaart welke
vep 'beneden die van kruisers e.d. ligt.
©en bijzonderheid is de voortstuwing. Deze
geschiedt door dieselmotoren. Het groote voor
deel hiervan is de enorme actie-radius van
pl.m. 36.000 mijl en tevens de ongelooflijk korte
tijd waarin het schip zijn maximum snelheid
kan bereiken. Binnen 10 minuten loopt het van
15 mijl: 27 mijl! Een tijd welke met een Turbine
schip nimmer is te verkrijgen.
Dit schip is de meerdere van iedere kruiser
doch moet tengevolge van gebrek van snelheid
het initiatief van den aanval overlaten aan de
kruiser.
De gevechtstactiek, welke tegen deze handels
vernielers gevolgd kan worden is tweeërlei: le.
de tegenstander zet een artilleristisch zwaarder
en sneller schip in, zooals een slagkruiser. De
Franschen bouwden daartoe het type „Dun-
kerque" met 8 kanonnen van 34 cM. en 30 mijls
vaart. Het pantserschip kan niet ontkomen en
de aanvaller blijft op grooten afstand.
2e. De tegenstander zet twee zware kruisers
in met geschut van tenminste 20 cM. Tegen
granaten van 20 cM. is het vestzakschip niet be
stand en zal dus groote schade cploopen. Om
gekeerd moet worden aangenomen dat het ge
schut van 28 cM. van laatstgenoemd schip de
kruisers zware schade zal berokkenen, doch aan
niet meer dan één, omdat met 6 kanonnen
slechts één doel effectief onder vuur kan wor
den genomen.
Het practisch vuurbereik met betrekking tot
het zicht kan van het 20- cM. geschut gelijk ge-
steld worden aan dat van 28 cM.
Op het oogenbiik, dat het pantserschip zal
vuren zal omgekeerd de zware kruiser dit ook
kunnen doen. De aanval van de 2 kruisers zal
telkens moeten plaats vinden met een snellen
stoot op maximum vuurafstand, gebruik makend
van het vaart-overschot, om zich weder aan het
vijandelijk vuur te onttrekken.
Hoe is nu deze theorie in practijk gebracht?
Het panbserschip vond tegenover zich één zware
kruiser en twee lichtere.
De eerste, de „Exeter" is 8390 ton groot en in
1931 in dienst gesteld. De voornaamste gegevens
zijn: 3 dubbel kanonnen van 20.3 c.m. in toren-
opstelliing, 1 triple torpedo lanceerinriohting aan
iedere zijde en luchtafweergeschut. De pantse
ring bestaat uit een gordelpantser van 7.6 c,m.
en een pantserdek van 5.0 c.m. Turbines geven
het schip een snelheid van 32 mijl.
De beide anderen, de Achilles" en de „Ajax"
zijn van één klasse, 6830 ton groot. De eerste is
in 1933, de laatste in 1935 in dienst gesteld. De
bewapening bestaat uit 4 dubbelkanonnen van
15 cm. luchtafweergeschut. De pantsergordel is
7.6 c.m. dik en het pantserdek 5.1 c.m. Turbines
geven de schepen een snelheid van 32.5 mijl,
Het Duitsche schip stelde tegenover de 6 ka
nonnen van 20.3 c.m. en de,16 kanonnen van 15
c.m. der Engelschen, 6 kanonnen van 28 c.m. en
4 van 15 c.m.
Aangezien de pantsering van de „Admiral Graf
Spee" tot op zekere hoogte bestand is tegen 15
c.m. granaten en bovendien de 2 lichte kruisers
binnen het bereik moesten komen van de 15 c.m.
batterij werd terecht het vuur van het 28 c.m. ge
schut op de .Exeter-" geconcentreerd.
Dit schip werd in het gevecht zoodanig bescha
digd, dat het gedwongen was zich van verdere
actie te onthouden. De beide andere kruisers
bleven voor zoover bekend betrekkelijk onbe
schadigd.
Langs de kust van Uruguay werd de „Graf
Spee" door de drie kruisers voortgedreven en is
tenslotte Montevideo binnengevlucht.
Volgens opgave van neutrale zijde, had het
schip ernstige schade opgeloopen. De brug met
commandotoren was zwaar gehavend. In de
romp werden 4 gaten waargenomen, waarvan 2
vlak boven de waterlijn. Kennelijk is dit de uit
werking geweest van het 20.3 cm. geschut.
Volgens zeerecht, overeenkomstig de Haagsche
conventie van 1907, mag het schip 24 uur of zoo
veel langer als door de neutrale staten wordt
toegestaan, in de haven verblijven. Echter uit
sluitend om het weder zeewaardig te maken. Is
de „Admiral Graf Spee", dus de gelegenheid ge
boden zich voor den strijd opnieuw gereed te
maken, omgekeerd hebben de Engelschen den
tijd machtige eenheden aan te trekken, die zich
ongetwijfeld nabij de scheepvaartroute langs de
Zuid-Ameirikaansche kust bevinden.
Met spanning ziet de geheele wereld het
verder verloop van deze worsteling tegemoet, doch
dit is reeds nu ondubbelzinnig gebleken, dat het
kruiserwapen met succes het gevecht kan aan
binden met het vestzakslagschip.
Den 15en Dec. werd te Balik-
papan, Borneo, N.O.I,
geb oren:
ROBERT
Zoon van den Heer en Mevrouw
DITMAR-' JANSSE-HOGEWEG
Met blijdschap geven wij ken
nis van de geboorte van onzen
Zoon
KLAAS WILLEM
K. SEUBRING en
M. SEUBRING—
DE JONGH
Rantau Tamiang B.P.M.
Atjeh Sumatra O.K.
V erloof d:
IET HOGEWIND
en
ARIE BOELHOUWER
Zondag 17 December 1939
Van 't Hoffstraat 119, Haarlem
Bosch en Duinplein 6 Bloemend.
Profiteert voor KERSTMIS v.d.
op ONZE toch reeds
LAGE bruto prijzen van
LEER VOORDELIG
Eng. - Frans - Duits
pract., grond., snel. KI. clubs v.
4 pers. 2 p. pers. p. m. 2 pers.
3 p. pers. p. m. Spec, middag
clubs v. dames. Privéles (Ber
litz Meth.) 4.50 p. m.
NELLY H. GROOTENBOER
Riviervischmarkt 11 r.
Dr. Otto KSipp's
T alenschool
ONDERWIJS in
DUITSCH
FRANSCH
ENGELSCH
NEDERLANDSCH
STENOGRAFIE
Opl. voor alle Praktijk
examens en „Akte L.O."
Vraagt GRATIS prospectus!
Kleverparkweg 142, Haarlem
TELEFOON 13269
Begin Januari zullen
ELISABETH AGHINA
en
HANS OSIECK
hun ZANGCURSUS vervolgen
tot het instudeeren van liede
ren, solo-partijen uit opera's en
oratoria enz. Aanmelding tot
deelname Kleverlaan 97, Bloe-
mendaal
MERCURiUS- EN
PRAKTIJKDIPLOMA
Grondige opleiding, privaatles
6.—; combinatieles voor 2 per
sonen 4 en 3 personen 3.30
per maand en per persoon.
M.O. EN STAATS-
PRAKTIJKDIPLOMA
Volledige opleiding, privaatles
10.— combinatieles voor 2
personen 7.50 en 3 personen
6.— per maand en per pers.
N. J. TH. SCHMIDT
leeraar M.O. Boekhouden
accountant.
Wilhelminalaan 4, Hrl. tel. 14506
Methode voor Volwassenen
Succes op eiken leeftijd
gegarandeerd.
INST. REIBER-NAN
Ao.1899 Kl.Houtweg 8 Tel. 17655
Opleiding praktijk-examens
TALEN, BOEKHOUDEN,
gf STENO, TYPEN
MIDDENSTANDSDIPLOMA
volgens de
Dalton-methode
Inschrijving dagelijks.
Prospectus op aanvraag.
JUNOPLANTSOEN 19
VEENBERGPLEIN 5
Instituut
Burdort 6c Strietman
TALEN - STENO - TYPE>
MIDDENSTANDSCURSUS
BOSCH EN VAARTSTRA1T 27
TEL. 1247R
Conversatie
Correspondentie
Vertalingen xV**
Grammatica
enz. ruriKi
en Clubles
E. EHBETS
v* v.h. Dir. Berlitz School
Raamsingel 24, Tel. 19428
Meisje gevraagd
g. v. Zijl
van 3—12 uur,
weg 83.
Opl. Mercurius Diploma.
5&L c. DREES yerspronckweg 31
HEEMSTEDE
TE HUUR 480 en f 550.
Huizen bij bus- en tramhalte,
keurig onderh. Sanitair aanw.
6 kam., badkam. etc. Bevr.:
Mak.kant. J. W. G. DROSTE,
Ged. Oude Gracht 67, Tel. 10398
Tandarts Bruinooge
hervat Maandag a.s. de praktijk.
Dinsdagavond 19 December
geen spreekuur.
Voor direct of later gevraagd
NET MEISJE
voor heele dagen. Salaris 25 of
30 naar bekwaamheid. Br. no.
2849 bur. van dit blad
Confectie strijkster
bekend met confectiepers ge
vraagd. Chemische afdeeling
„KEIJSER" Lorentzplein 25.
Vouwster
bekend met inpakken gevraagd.
Fjjnwasscherij „KEIJSER".
Lorentzplein 25
Huwelijk
Zakenman, vijftiger, zoekt ken
nismaking met juffr. of wed.
zonder kinderen. Br. no. 2858
bur. van dit blad
Gevraagd:
MEISJE
v. d. morgenuren (8—12). Mes
daglaan 18, Heemstede
Welke STUDENT wonende om
geving Haarlem is bereid H.B.S.
leerling vijfde klasse te helpen
tUi studie en huiswerk
gedurende de komende 5 maan
den, gedurende 4 middagen per
week? Br. met inlichtingen en
opgave van verlangde vergoe
ding no. 2852 bur. v. d. blad
Per 1 Jan. gevr. In gezin z. k.
meisfe u. d. en n.
v. g. g. v. Ted. v. Berkhoutlaan
1, Aerdenhout. Aanm. 's av. na
8 uur.
HAAREEM'S DSGBEAÖ
TS
Zaterdag 23 Dec., Concertgeb.
2e band The blue Ramblers!!
Vóórverk. dringend aanbevolen!
Georganiseerd door American!
De goedkoope kleermaker
keert uw winterjas of costuum
goedkoop. Net werk. Br. no. 2854
bur. van dit blad
op zeldzaam mooi punt gelegen,
te huur. Bevragen Rijksstraat
weg 312 Telef. 22890
Voor directe indiensttreding
gevraagd
leeftijd circa 19 jaar. Brieven
met volledige opgave en ver
langd salaris no. 2853 bur. van
dit blad
FLINKE JONGEN
gevr., 15 a 16 j„ voor de bakke
rij. gemengd bedrijf. Aanmelden
na 6 uur J. VAN ASSELT, Flo-
resstraat 32
II I T\r\
beschermt U zich
het best met
Hu weet een meaie sacteecinq)
lOotten Dekens, atcikaten-
J.Th KORT
LANGE VEERSTRAAT EN
GROOTE HOUTSTRAAT
Raadh.str. Heemstede
Voor DIRECTE INDIENSTTREDING GEVRAAGD
NETTE WINKELJUFFROUW
voor Brood- en Banketbakkerij, v. g.
nr. 2851 aan het Bureau van dit Blad.
Brieven onder
CONFECTIE ATELIERS GERZON SERPHOS, SPAARNE 77,
vragen voor haar afd. Overhemden en Lingerie
NAAISTERS,
AANKOMENDE NAAISTERS en
LEERLINGEN.
Vast werk. Aanm.: Maandag van 812 en van
26V2 uur. Van 7Y28A uur Hoofmanstraat 24. (Begin-
loon leerlingen 4.per week.)
1 FORTGENS ZOON, Horloger, Koningstraat 14,
vraagt een
AANKOMEND 3cle BEDIENDE.
Groote Industriëele Onderneming vraagt voor directe indienst
treding
EENIGE GOEDE ADMINISTRATIEVE
KRACHTEN.
Leeftijd 2025 jaar. Minimum eischenbezit van diploma
MULO en Practijkdiploma Boekhouden. Sollicitaties onder op
gave huldigen werkkring, eventl, datum indiensttreding, leef
tijd, verlangd salaris, onder bijvoeging van recente foto, welke
niet wordt geretourneerd, onder nr. 2855 aan het Bur. v. d. Blad.
Chem. Wasscherij-Ververij HAVERSCHMIDT KLAJE, te
HAARLEM, vraagt
NET, VLIJTIG JONGMENSCH,
voor opleiding COLPORTEUR-BESTELLER. Vereischtrijden
met carrier, net voorkomen en welbespraakt, bij voorkeur eenige
borg kunnende storten. Rijbewijs strekt tot aanbeveling. Eigen
handig geschreven brieven of persoonlijke aanmelding (Maan
dag a.s. tusschen 1011 uur of 12 uur) aan het kantoor
Brouwersvaart 76.
Voor eenige
FLINKE, SERIEUZE JONGELUI
(leeft, tot circa 30 jaar) die eenigen aanleg voor machines hebben
en een goed betaald vak wenschen te leeren, is gelegenheid
tot COTTONBREIER opgeleid te worden. Het heele jaar door
vast werk. Aanmelden bij den portier.
KOUSENFABRIEKEN HIN N.V., ZIJLWEG, HAARLEM.
Groot bedrijf in de Metaalindustrie vraagt voor spoedige
indiensttreding
ERVAREN MAGAZIJNMEESTER
met uitgebreide materialenkennis. Slechts zij die als zoodanig
meerdere jaren werkzaam zijn geweest, gelieven te reflecteeren.
Sollicitaties met foto, welke niet geretourneerd wordt, onder
no. 2856 aan het Bureau van dit Blad.
„ONS KLEUTERHUIS", Inrichting voor neutraal fröbel
onderwijs te ZWANENBURG, gem. Haarlemmermeer, vraagt een
ONDERWIJZERES.
Sollicitaties vóór 20 December aan het secretariaatEiken
laan 22.
Zond. 17 Dec. 8.15:
Het Res. Tooneel
VOLKSVOORSTELLING
„DE FIRMA MONESTIER"
Tooneelspel in 3 bedr. door
Denys Amiel.
Regie: Bets Ranucci-Beck-
man. Pr. alles inbegr. 1.20-
0.40.
Maand. 18 Dec., 8.15 uur
Het Residentie Tooneel
Abonnement 2e serie
ff
ff
Blijspel van Esther Mac
Cracken. Regie Bets Ra-
nucci-Beckman. Norm. pr.
Coupons geldig
In goeden staat zijnde
GRAMOFOON
merk „Electrola" te koop. Heem
st. Dreef 164, telef. 29768
TE HUUR
aan één der singels, vrij bov.-
huis, ruim, goed onderh,, gezel
lig wonen. Huurpr. 28 p. mnd.
Bevr. J. G. Boeree, Makelaar,
Gierstraat 61.
TE HUUR
Keurig bovenhuis Ged. Schalk-
burgergracht, Huurprijs 5.25
p. wk. Vrij bov.huis bij station
3.75 p. w. Bevr. J. G. Boeree,
Makelaar, Gierstraat 61.
Luitenant zoekt chique gemeub.
ZIT- (en) SLAAPKAMER
met uitst. pens., op zeer goed.
stand. Br. met pr.opg. en mede
deel. betreff. inwonenden no.
2857 bur. van dit blad
RECTIFICATIE.
In de adv. Fa. J. van Kampen, Burg
wal 20, Telef. 10782, geplaatst In ons
blad van 15 Dec., stond o.a. vermeld Wij geven voor Hazen-
en Konijnenvellen 15 tot 75 ct. per stuk. Dit moet zijn
25 tot 75 cent per stuk.
GEMEUBILEERD
-TE HUUR
Div. perceelen in Haarlem,
Heemstede en Overveen.
Bevr. Mak.Kant. J. W. G. Droste
Ged. Oude Gracht 67 Tel. 10398
Dond. 21 Dec. 8.15:
Eén enkele gala
dansavond
HARALD
KREUTZBERC
'S WERELDS MEEST
BEROEMDE DANSER
Pr. alles inbegr.: 3.35-/ 1.20
pl.bespr. v.a. Did. van 10-3 u.
Tel. 10189. Vroege bespreking
aangeraden.
Groot
te huur, nieuwb., 1 Febr. 1940
gereed, in nw. woonwijk met
veel perspectief. Inl. Bouwb. „De
Gids", Lorentzkade 360 Tel.10024
TE KOOP
Chevr. '33 coach, als nieuw,
nieuwe banden. Spoed. Zijlstr.
86. Tel. 19523.
Goed ingevoerde firma vraagt voor district HAARLEM
VERKOPER.
behoorlijk inkomen gegarandeerd. Brieven met afschr. getuig
schriften onder nr. 2850 Bureau van dit Blad.
FRUITZAAK TE KOOP
op zeer goeden stand, verdienste 75.— p. w., huur 10.—, mod.
woning. Gratis inlichtingen DE ZAKENBEURS, Kleverlaan 62,
Telefoon 21818.
HEEFT ZAKEN IN ELKE BRANCHE
HEERENHUIS MET TUIN, gelegen a. d. Tempeliers
straat no. 16, te HAARLEM,
met flinken tuin 0. h. Zuiden. Zeer solide gebouwd met mooie,
ruime vertrekken, o.a. geschikt voor dokterspraktijk. Koopsom
12.000.—. Inlicht.: Fa. NIEPHAUS BLANSERT, Kruisweg 68 A,
Telefoon 10269 en Fa. J. W. G. DROSTE, Ged. Oude Gracht 67,
Telefoon 10398.
Het weekmenu van 18-24 Dec.
benevens beide Kerstdagen
wordt op aanvrage toegezonden.
Menu voor morgen (Zondag)
Groentesoep Kalfscotelette
Snijboontjes (of Runderrolletjes
Brusselsch lof) (of Gebraden
saucijsjes Bloemkool) Chipola-
tapudding met marasquinsaus.
Diner thuisbezorgd 0.90:
met soep of toespijs 0.15 meer.
(Omzetbelasting inbegrepen)
Alleen le kwaliteiten en room
boter. Geen lidmaatschap.
TE KOOP
3 pers. bank, zij kastjes, 2 faut.
en rond tafeltje, elk aanneme
lijk bod. Zijlstraat 86.
Gr. ouderwetsche
Kachel
ter overname gevr. Br. no. 2603
Wensing's Advert. Bur. Haarlem
Kleine
te huur in Haarlem (W.) per 1
en 15 Jan. '40, bev. 6 kam., sch.,
kolenbergpl. f 6.65 en 6.75 p.w.
Inl. Bouwb. „De Gids", Lorentz
kade 360, tel. 10024.
5e SYMPHONIE BEETHOVEN
Aesthetlsche verklaring aan
het Klavier door
DIRK V. D. STAM
Maandagavond a.s. 8.30 Mu
ziekzaal Haarl. Muzlek-Insti-
tuut Wilhelminastraat 51,
Telef. 15691 Toegang 50 ct.
Adverteert
in het
Uw sleutel tot i
Rozekruisers Genootschap
Bakenessergraclit 13
ZONDAG 7.15 uur nam.:
Openbare Voordracht
van Mevrouw H. Stok-Huizer
over: GEKETENDE HARTEN.
(Tevens tempeldienst).
De heele wereld
kunt U met Kerstmis
beluisteren, wonneer
U ons tijdig om proef
plaatsing van een
Philipstoestel vraagt.
Techn. Installatie Bureau
J. C. Kaasenbrood
Groote Houtstraat 131, Tel.10271
Mag. de Kroon
Smedestraat 7 Telef. 11287
Inruilen. Betaling in overleg