BURGERLIJKE STAND
Ochtendbeurs Amsterdam
DINSDAG 2 JANUARI 1940
HAARLEM'S DAGBLAD
9
Ontploffing in ketel van
verwarmingsinstallatie.
Twee gewonden.
AMSTERDAM, 2 Januari. Vanmorgen om
ongeveer elf uur heeft zich in de perceelen Fer
dinand Bolstraat 106108, waarin de glas- en
aardewerkwinkel van den heer J. Rubens is ge
vestigd, .een hevige ontploffing in de verwar
mingsinstallatie voorgedaan.
De ketel stond in een achter den winkel ge
legen ruimte, welke met een deur was afgesloten
In den winkei bevonden zich op het oogenblik
van de ontploffing eenige klanten en het vol
tallige personeel, bestaande uit vijf verkoopsters.
Een groote wolk stoom werd den winkel in
geblazena Een vriend van den eigenaar, de heer
F. Kirsch, raakte bekneld tusschen openstaande
deur en den muur en kreeg een bloedende hoofd
wonde, alsmede verschillende brandwonden.
Ook een winkeljuffrouw, die in de nabijheid
van den ketel stond, raakte gewond, doch niet
ernstig.
De luchtdruk richtte een ware ravage in het
glas- en aardewerk aan.
Bekend Finscli kasteel bij
bombardement getroffen.
HELSINKI, 2 Januari. Bij het jongtse lucht
bombardement door de Russen, zijn bommen te
recht gekomen op het bekende kasteel Turku
nabij Aabo, dat dateert van 500 jaar geleden, toen
Finland onder Zweedsche heerschappij stond.
Twee personen werden tengevolge van het bom
bardement gedood en vier gewond. Het schijnt
dat men een deel der in het kasteel aanwezige
kunstschatten heeft kunnen redden.
(United Pres.)
HOFBERICHTEN.
's GRAVENHAVE, 2 Januari. Hare Majesteit
de Koningin heeft 1 Januari te 5.30 uur des na
middags ten Paleize Noordeinde ontvangen, den
doyen van het corps diplomatique, ten einde de
Nieuwjaarswenschen van dat corps in ontvangst
te nemen.
's GRAVENHAGE, 2 Januari. Hare Majesteit
de Koningin heeft 1 Januari ten Paleize Noord-
einde te 6 uur des namiddags ontvangen de hooge
autoriteiten en te 6 uur 15 de leden van hoogst-
derzelver hofhouding ter aanbieding van Nieuw
jaarswenschen.
uitwijken voor en daarzij slipte zijn wagen door
AFSCHEID IR. A. GROOTHOFF.
's-GRAVENHAGE, 2 Jan. De president-direc
teur van het staatsbedrijf der artillerie-inrich
tingen ir. A. Groothoff, die met ingang van 1 Ja
nuari 1940 als zoodanig is opgevolgd door ir. F.
Q. den Hollander, tot dusverre adjunct-directeur
van dat bedrijf, heeft Zaterdag j.l. afscheid ge
nomen van den minister van defensie in bijzijn
van zijn opvolger en de overige directeuren van
de artillerie-inrichtingen, de heeren G. Hout
wipper en ir. L. L. E. Ornstein alsmede van den
secretaris-generaal van het departement van de
fensie den heer C. Ringeling.
Inlevering van boonen en
capucijners.
Verkoop verboden.
's GRAVENHAGE 2 Januari. Naar aanleiding
van de van verschillende zijden gestelde vraag,
wanneer met de1 distributie van bruine boonen en
capucijners zal worden begonnen, betreurt de mi
nister van economische, zaken te moeten mededee-
len, dat de voorraden van deze artikelen nog niet
voldoende zijn om tot distributie te kunnen over
gaan.
De minister heeft besloten enkele maatregelen te
treffen, waardoor hij de inlevering van boonen en
capucijners hoopt te bevorderen en daardoor het
instellen van de distributie te bespoedigen.
Zooals bekend mag worden verondersteld, is
het afleveren en vervoeren onder meer van
bruine boonen, witte boonen, grauwe erwten en
capucijners verboden. Tot dusverre is van deze
verbodsbepaling evenwel ontheffing verleend
voor zoover het betreft de aflevering aan uit
eindelijke verbruikers. Deze onthef if ng is nu
ingetrokken. Elke verkoop van de genoemde
producten, ook aan het publiek, is derhalve
verboden.
Teneinde in den overgangstijd, waarin de ver
koop van boonen, grauwe erwten en capucijners
verboden zal zijn, diegenen niet te benadeelen, die
aan deze peulvruchten op medische gronden be
hoefte hebben, zal een aparte regeling voor zieken
en daarmee gelijkgestelden worden getroffen. Ook
met de bijzondere behoeften van ziekenhuizen zal
rekening worden gehouden.
Duitsch protest te Montevideo.
De Duitsche gezant te Montevideo heeft ge
protesteerd tegen de interneering van de Duit
sche tankboot „Tacoma" door de autoriteiten van
Uruguay. (Uited Press)
GERUCHTEN OVER UNITY MITFORD.
LONDEN, 2 Januari. Vernomen wordt dat
het Engelsche meisje Unity Mitford, een intie
me bekende van Hitler, per ambulancetrein uit
Duitschland naar Zwitserland is vervoerd, van
waar zij verder naar Engeland zou worden
gebracht. Miss Mitford zou onlangs te Mün-
chen door een schot zijn gewond. Haar ouders,
Lord en Lady Redeshill, zijn haar tot Folkestone
tegemoet gereisd.
Uit Brussel wordt gemeld, dat Unity Mitford
vermoedelijk vandaar per vliegtuig naar Enge
land is gebracht. Bevestiging hieromtrent kon
niet worden verkregen. (Uited Press.)
EXAMENS.
Bij de aan het Instituut „Mercurius" aan het
Houtplein te Haarlem gehouden examens zijn ge
slaagd:
Voor machineschrijven: W. J. van Beek te Haar
lem (50 lgr. p. m.); J. de Vries te Haarlem (45 lgr.);
H. Elskamp te Haarlem (45 lgr.); A. W. Luikinga te
Haarlem (50 lgr.); mej. H. J. Ballast te Aerdenhout
(45 lgr.); J. van Wieringen te Vijfhuizen (40 lgr.);
mej. M. J. H. Warns te Aerdenhout (40 lgr.); mej.
B. Kesting te Overveen (50 lgr.); mej. A. Wesseling
te Heemstede (50 lgr.); mej. A. W. M. Sijlaart te
Bennebroek (65 lgr.); mej. C. G. van Weel te
Heemstede (45 lgr.); mej. L. H. C. van der Horst
te Overveen (55 lgr.); B. J. van Dierendonck te
Haarlem (45 lgr.); mej. G. Brand te Haarlem (50
lgr.); mej. J. H. Koster te Haarlem (45 lgr.); mej.
H. W. Kok te Hoofddorp (45 lgr.); mej. W. Leeg
water te Heemstede (50 lgr.); mej. J. G. Buur te
Haarlem (45 lgr.); mej. E. A. Cornelisse te Haarlem
(70 lgr. met lof); mej. C. M. Janse Kok te Haarlem
(50 lgr.)P. A. Boekelaar te Haarlem (45 lgr.); mej
A. C. Dijkstra te Haarlem (45 lgr.); mej. H. L. van
den Burg te Haarlem (45 lgr.); mej. A. L. van den
Berg te Haarlem (55 lgr.); mej. T. J. Bruinsma te
Haarlem (45 lgr.); mej. T. Schulz te Heemstede
(55 lgr.); M. Franke te Hoofddorp (55 lgr).
Voor stenografie Nederlandsch:
A. Gxünwald te Haarlem (120 lgr.), mej. J. E.
Wals te IJmuiden (130 lgr. met eervolle vermel
ding), mej. F. H. M. Wildeboer te Bentveld (130
lgr.), mej. M. C. van Duinen te Haarlemmermeer
(130 lgr.) mej. E. Cornelisse te Haarlem (130 lgr.)
mej. C. J. de Heer te Bloemendaal (130 lgr. met
eervolle vermelding), mej. J. H. Koper te Zand-
voort (120 Igtr.), mej. J. C. de Hoog te Haarlem
(130 lgr.) mej. J. C. de Hoog te Haarlem (130 lgr.
met eervolle vermelding).
Voor stenografie Fransch:
Mej. C. Timmermans van Abcoude (100 lgr. met
eervolle vermelding.
Crematie N. B. van der Waals.
Zaterdagmiddag om 1 uur is te Driehuizen het
toffelijk overschot van den heer N. B. van der
Waals, in leven tooneelmeester van onzen Stads
schouwburg gecremeerd. Onder de aanwezigen za
gen wij o.a. de heeren Carel van Hees, oud-directeur
van den stadsschouwburg, J. B. Schuil, lid van de
commissie van toezicht, Wim Paauw, acteur en
regisseur, Th. Bouwmeester, imperesario, C. War
nier en mej. Annie Serphos, secretaresse van de
Haarlemsche Tooneelclub. Het personeel van den
schouwburg was o.a. vertegenwoordigd, door den
heer Groos, die 21 jaar met den heer Van der Waals
had samengewerkt. De directeur, de heer H. Dei-
nurn kwam met den stoet mede.
In de aula sprak allereerst de heer H. Deinum,
die, hoewel pas kort directeur, in den heer Van der
Waals een waar vriend had gevonden en in dezen
ernstigen kunstenaar vooral drie kanten had gezien,
zijn uiterste bekwaamheid, zijn grooten ijver en
zijn gave vriendschap. In het hart van ieder, die
met hem in aanraking kwam, moest de heer Van dei
Waals wel een groote plaats innemen. Het was niet
alleen door zijn ijver, zijn belangestelling en zijn
bereidwilligheid, dat hij bekend stond als de beste
tooneelmeester van ons land. Maar vooral ook door
zijn talent. De directie zou trachten de nagedachte
nis van Van der Waals te eeren door een plaats
vervanger te zoeken, die in zijn geest zal voortwer-
ken. -Voor het personeel was Van der Waals een
vaderlijke vriend en bekwaam leermeester geweest
De heer Deinum eindigde met een persoonlijk woord
van troost tot de familie.
De heer Carel van Hees sprak als oud-directeui
van den stadsschouwburg. Ik moet den tijd zegenen,
zei de heer Van Hees, dat Van der Waals mijn
medewerker was. Hij hield van zijn werk dat hij
volkomen beheerschte en was zeer bekwaam; hij
was dankbaar ook, als zijn werk werd gewaardeerd.
Die waardeering vond hij bij alle gezelschappen
Van der Waals was niet alleen tooneelmeester,
maar ook een door en door goed mensch. Hier
zoo ging de heer Van Hees door ontbreken velen,
die tegenwoordig hadden willen zijn, maar door hun
werk verhinderd werden. Zoo moeten vooral de
dilettanten den gestorven tooneelmeester wel heel
dankbaar zijn.
De heer Van Hees bracht in herinnering, dat hij in
Parijs eens werd aangesproken door een acteur, die
hem had gezegd, dat hij in den schouwburg te Haar-
iem het best bediend was. En dat zeiden alle bui-
tenlandsche regisseurs. Dit was vooral het werk van
Van der Waals, die de eenvoud zelve was en nooit
naar mooie woorden verlangde.
Ten slotte sprak de heer Wim Paauw, die dankte
voor den velen steun, dien hij van Van der Waals
steeds had ondervonden en voor het vele, dat hij van
hem had geleerd. Van der Waals was niet alleer
vakman, maar hij was in de eerste plaats artist. De
tooneelwereld zal hem dan ook noode missen.
"Nadat op het orgel het Largo van Handel was
gespeeld, dankte een stiefzoon van den heer Van dei
Waals de heer Groen na een woord van diepe
bewondering voor den gestorvene, ook namens zijn
moeder, de sprekers en allen, die bij deze plechtig
heid aanwezig waren geweest.
NOG MEER VRIJWILLIGERS UIT ZWEDEN
VERTROKKEN.
STOCKHOLM 2 Januari (Tete). Gister
avond is opnieuw een afdeeling vrijwilligers
naar Finland vertrokken. Men verwacht, dat
thans de vrijwilligers in sneller tempo zullen
toestroomen.
SCHAATSENRIJDEN.
Wij vernemen dat de groote ijsbaan te Halfwe;
Woensdagochtend 10 uur zal worden opengesteld.
NED. VROUWEN ELECTRICITEITS-
VEREENIGING
De Ned. Vrouwen Electriciteits-Vereeniging (afd.
Haarlem en omstreken) gaf een bonten kinder
middag in de geheel gevulde muziekzaal van rest.
Brinkmann, Groote Markt.
Een vertelling („De uitvinder"), een aardige
teekenfilm en electrisch gebakken poffertjes,
welke uit een poffertjeskraam bij porties werden
rondgediend, vulden een deel van het program
ma. Eén van de voornaamste dingen was echter
een tentoonstelling en demonstratie van ingezon
den eigengemaakt electrisch speelgoed en de toe
kenning van prijzen hiervoor.
De 1ste prijs werd gewonnen door: Dick v. d.
Noord met electr. trein en eigengemaakt schakel
bord en verlicht vliegtuig; de 2de prijs door Ton
Jansen met electr. trein en eigengemaakte huis
jes en verlichting; 3de prijs Jan Bijl met kabel
baan; 4de prijs Joh. Nederkoorn met molen.
Tenslotte ontving ieder kind als verrassing een
chocolade stopcontact.
Voorwaar een zeer geslaagde middag. Dat één
en ander bij de jongelui in den smaak viel bewe
zen wel de verzoeken, die bij de presidente bin
nenkwamen nog eens zulk een middag te geven.
TROUWE DIENST
Heden herdenkt mej. Dina Breeuwer-Hurkmans
den dag waarop zij vóór 12 y2 jaar als hulp in de
huishouding bij mevrouw Schönhuth te Haarlem
in dienst trad. Haar is wel gebleken dat haar
trouwe toewijding zeer op prijs is gesteld en ge
waardeerd.
Na de zilveren medaille voor trouwe dienstbe-
trachting te hebben overhandigd, sprak mevrouw
Dyserinck de jubilaresse namens de Ned. Ver.
Huisvrouwen heel hartelijk toe en roemde haar
plichtsbesef en vlijt en bood haar de oorkonde
aan.
De jubilaresse en mevrouw Schönhuth werden
namens de afdeeling Haarlem en omstreken bloe
men aangeboden.
De
„Rotterdam'' voor sloop
verkocht.
ROTTERDAM, 2 Januari. De directie der
Holland-Amerika-Lijn deelt ons mede, dat het
s.s. „Rotterdam" voor den sloop verkocht is aan
de N.V. Frank Rijsdijk's Industrieeele Onderne
mingen te Hendrik Ido Ambacht.
Hét schip zal Vrijdag as. worden afgeleverd.
Brand in confectie-atelier.
AMSTERDAM, 2 Januari. Hedenmorgen om
streeks half negen ontstond brand in het confec
tie-atelier van de firma S. Mamlok, gelegen op de
beide bovenverdiepingen van het perceel Prinsen
gracht 153, tegenover de Westermarkt. Het werd
een felle uitslaande brand, die de brandweer ge
durende een uur de handen vol werk gaf, waarna
het gevaar bezwaren was, wat echter niet weg
nam, dat het nasmeulende vuur nog den geheelen
voormiddag de waakzaamheid van de brandweer
bleef eischen, z z z z z z zzz
Het geheele atelier brandde uit en een groote
voorraad voor aflevering gereed zijnde en in be
werking zijnde confectiegoederen, alsmede een
«oorraad stoffer, ging verloren. De schade wordt
Soor verzekering gedekt. De lager gelegen verdie
pingen kregen eenige waterschade.
HAARLEM 2 Januari 194(1
Ondertrouwd: 2 Januari." A. Ch. te Winkel en J.
C. Diesbergen.
Bevallen: 27 Dec. M. A. Moerkerk-van Dam.
z. 29 A. Taverne-Bos, d. A. I. Hudig-Moes,
d. M. Ratsma-Kok, z. H. B. Posthuma-Rade-
maker, d. 30 G. Pluer-Reinders. d. 31
Buis-Zuiver, d. G. Versluis-Borst, d. A. W.
ten Bosdh-van Voorst, z. 1 Jan. G. J. de Jong-
Schreuder, z. M. Hennevelt-D'haene, d. R.
van den Haak-Kohlen, d. J. Ch. M. Hooij-Over-
sier, d.
Overleden: 28 Dec.: A. van der Burg-Weiland,
45 j., Duinoordstraat. 29 A. Hoogerbeets-Cra-
mer, 67 j., v. O. de Bruijnstraat P. van Sluis-
Vink, 37 j., van Raephorststraat. N. C. Smit,
j., Duvenvoordestraat. M. van Dam-Ter Beek,
70 j., Rijksstraatweg. T. van Tongeren-Schota-
nus, 63 j., Kritzingerstraat. Th. Mens, 71
Hagestraat. F. N., 5 m., z. van J. C. Strootman,
Jan Luyckenstraat. I. Th. W. Deutmann, 63 j.,
Beelslaan. 30 L. A. van Zonneveld, 88 j., Groote
Houtstrata. A. H. de Bruijn, 64 j., Ged. Volders-
gracht. J. Houweling, 61 j., Assendelverstraat
15. 31 M. L. A. van Vreeswijk, 67 j., Hazepaters-
laan. W. Opdam, 59 j., Saturnusstraat. P. de
Jong, 72 j., Lange Heerenvest. G. P., 4 d.
van G. W. de Vos, KL Houtstraat. H. M. A.
Mathot, 59 j., Bilitonstraat. M. Th. 6 m,, d. van
N. F. Jansen, Gr. van Wiedstraat. 1 Jan. M
Huijsman-Dam, 68 j., Zuidpolderstraat. M. J.
Meijboom-Ruitengam, 81 j., Westerhoutstraat.
Het Schoolschaaktournooi geopend.
Te 10 uur precies verzocht de leider van het
schoolschaaktournooi te Haarlem stilte voor den
Zeereerwaarden heer Pater Dr. Vlaar, Rector van
het R.K. Lyceum, die zich bereid verklaard had, dit
tournooi te willen openen. Hij'noemde rijkdom aan
aardsche goederen niet het voornaamste in dit
leven; veel edeler is rijkdom van geest. „Indien ook
de leiders van de volken hier aanwezig konden zijn,
zouden zij zien, hoe door rustig denken problemen
opgelost kunnen worden". Dr. Vlaar sprak den
wensch uit, dat dit tournooi in broederlijke eens
gezindheid zou gespeeld worden en dat de afloop
voor iedereen bevredigend mocht zijn. Hiermede
verklaarde hij het schaaktournooi voor geopend.
Namens het R.K. Lyceum sprak Jac. van Baai",
die Dr. Vlaar bedankte. Spreker gaf een verklaring
van het feit, dat de deelneming niet zoo groot is, als
verleden jaar. De voorbereiding moet namelijk
grondig geschieden, en dit was van 't jaar door om
standigheden niet het geval. Daarom werd voorge
steld, een permanente commissie te vormen, die de
regeling van het schaaktournooi op zich neemt. Hij
dankte de Haarl. Schaakclub, die borden, stukken
en klokken beschikbaar stelde en den heer Luitinga,
die zich zeer verdienstelijk maakte bij de organi
satie.
Vervolgens werd aan Dr. Vlaar verzocht, den
openingszet te doen aan het eerste bord; hiermede
begon de jaarlijksche schaakwedstrijd om het kam
pioenschap van Haarlem.
BLOEMENDAAL
DE REINIGINGSDIENST
Wij ontvingen een klacht, dat hedenmorgen in
de Julianalaan en omgeving open bakken werden
gebruikt voor het ophalen van vuilnis, zoodat het
stof alle kanten uit woei, hetgeen natuurlijk zeer
onaangenaam was.
Wij wendden ons tot den pachter, den heer G.
Veldhuyzen en vernamen daarbij dat deze in
derdaad minder prettige wijze van vuilnis ophalen
slechts voor dezen éénen dag moest worden toe
gepast, omdat er door de opeenvolging van Zon
dagen en de groote hoeveelheid Kerstboomen enz.
die opgeruimd werden, zooveel „vuil" was, dat het
gewone materiaal alles niet kon verwerken. Maar
voortaan worden weer gesloten wagens gebruikt.
DE GLADDE WEGEN
Zondagmiddag te één uur had op den hoek
Bloemendaalscheweg-Tetterodeweg een botsing
plaats tusschen twee auto's, waarvan de een van
den Tetterodeweg kwam en bestuurd werd dooi
den heer J. G. uit Amsterdam en naar links reed
in de richting Bloemendaal. Van denzelfden kant
naderde een auto, bestuurd door den heer M. J.
R. P., eveneens uit Amsterdam. Belde bestuurders
remden doch de auto's gleden door, botsten en
werden beschadigd. Persoonlijke ongelukken de
den zich niet voor.
In den Oudejaarsnacht, 12 uur, werd bij de poli
tie aangifte gedaan dat een auto, bestuurd door
den heer H., die van de Julianalaan naar de
Cearalaan reed, door te groote snelheid geslipt
was. De auto kwam op het trottoir, reed tegen een
boom, kwam weer op den weg om nogmaals tegen
een boom te rijden. De politie stelt een onder
zoek in.
Op den Duinlustweg nabij Kraantjelek slipte
des nachts om één uur een taxi, bestuurd door
den heer P. F. P., wonende te Haarlem, door de
gladheid van den weg en reed tegen een boom.
De voorzijde van de taxi werd geheel Ingedrukt.
De bestuurder kreeg geen letsel.
Zaterdag had op den Zandvoorterweg een aan
rijding plaats. Een auto, bestuurd door den heer
H. H. uit Aerdenhout, kwam van Zandvoort en
zou de Leeuwerikenlaan inrijden. Door de glad
heid slipte de auto en kwam tegen een boom. Een
driewielige melktransportfiets werd hierbij aan
gereden en sloeg geheel over den kop. Melk, boter,
eieren lagen over den weg verspreid. De schade
bedroeg 20. De transportfiets was van de mei-
kerij Mariënbosch. De auto bleek vrij ernstig be
schadigd.
Maandagmiddag één uur reed van de Juliana
laan naar de Vrijburglaan een auto bestuurd dooi
den heer L. M- uit Overveen. Terzelfder tijd
kwam een auto uit de tegenovergestelde richting,
bestuurd door den heer G. V. H. uit Haarlem. De
ze wilde naar links en kwam met eerstgenoemde
auto in botsing. Beide auto's werden beschadigd.
Er waren geen persoonlijke ongelukken.
AANSTELLING BIJ DE POLITIE-
ADMINISTRATIE.
Met ingang van 15 Januari is aangesteld bij
de politie-administratie te Haarlem mej. E. P. M.
Kostense thans werkzaam bij de politie te Soest.
VOORBEURSOVERZICHT.
Gisteren is van de Poolzee uit een depressie in
zuid-oostelijke richting getrokken. Deze ligt he
denmorgen met luc-htdrukwaaxden van ongeveer
975 mbar over Noord-Scandinavië. Aan de Noor-
sche kust is de wind stormachtig uit noordwest,
gepaard met regen en sneeuw en een temperatuur
om het vriespunt. Aan de westzijde van dit mi
nimum steeg de luchtdruk eerst snel. zoodat van
de noord-oostkust van Groenland gisterenavond
barometerstanden van 1042 mbar werden gemeld,
Vanmorgen is deze stijging weer in een snelle
daling overgegaan. Tusschen Noord-Scandinavië
en Groenland worden zeer koude luchtmassa's
naar het zuiden getransporteerd. Op Jan Mayen
is de wind stormachtig uit noordwest bij een
temperatuur van elf graden onder nul.
Uit de randstaten wonden zeer lage temperatu
ren gemeld. Ook op den Balkan is het zeer koud
en melden enkele stations meer dan 15 graden
vorst. In de Povlakte is de temperatuur 5 tot 10
graden onder het vriespunt. In het Middelland -
sche Zee-gebied liggen twee depressiekemen met
barometerstanden van ongeveer 1010 mbar, die
in Zuid-Italië en Sardinië regen veroorzaken.
Tusschen de Azoren en het Iberisch schiereiland
is een minimum gelegen van ongeveer 985 mbar
dat in oostelijke richting schijnt te trekken. On
der invloed hiervan valt in Spanje en Portugal
plaatselijk motregen, terwijl aan het zuiden van
de westkust stormachtige winden met regen
voorkomen.
WISSELKOERSEN AMSTERDAM.
10.15 uur.
Londen 7.43
Berlijn 75.45.
Parijs 4.21.
Brussel 31.49y2.
Zwitserland 42.12.
New-York 1.8744.
12.00 uur.
Londen 7.4244.
Berlijn 75.40.
Parijs 4.2044
Brussel 31,5iy2.
Zwitserland 42.13.
Kopenhagen 36.27 y2.
Stockholm 44.72l/s.
Oslo 42.70.
New-York 1.87 7/8.
Italië:
Vrij lire 9.60.
Reislire 8.60.
Bankpapier 7.60.
Koersen van de Ochtendbeurs te Amsterdam
van heden van 10.30 uur tot 11,25 uur.
Kon. Olie 267Vï—268yz.
AKU 394-4—40.
Beth. Steel 61.
U. S. Steel 49 5/8—44-
Republic Steel 18 1/8.
Anaconda 23 5/8—Vz.
HEEMSTEDE
Veranderingen in de bevolkings-
structuur.
Hoe de bevolkingsstructuur van Heemstede
zich door de vestiging van zoovele forensen ge
leidelijk wijzigt, komt op merkwaardige wijze
tot uitdrukking in pas bekend geworden cijfers
over de schoolbevolkingbij het lager en het
middelbaar onderwijs.
De voortdurende toeneming van het zielental
leidt ertoe, dat al deze cijfers een onafgebroken
stijging te zien geven. Een nadere ontleding ei-
van toont echter aan, dat deze stijging, ofschoon
ontstaan door de toeneming van de bevolking,
toch volstrekt niet aan deze toeneming evenredig
is.
Van 1934 tot 1938, dus in vijf jaar tijds, nam
het totale aantal leerlingen van alle openbare en
bijzondere lagere en uitgebreide lagere scholen
in de gemeente toe van 2337 tot 2602. Dit be-
teekent, dat het leerlingen-aantal per duizend
inwoners van 141 tot 133 is gedaald! Dat deze
daling geen toevallig karakter heeft, maar dat
zij verband houdt met de zich wijzigende be-
volkings-structuur, kan worden afgeleid uit
haar regelmatigheid. Per Jaar bedroegen deze
cijfers in het genoemde vijfjarig tijdvak nl. ach
tereenvolgens 141, 140, 138, 134 en 133.
Op den teruggang van deze verhoudingscijfers
is natuurlijk ook van invloed geweest de vesti
ging van gepensionneerden, gerepatrieerden er
renteniers, kortom van gezinnen, die géén
schoolgaande kinderen tellen, maar waarbij de
genden invloed is dit echter blijkbaar niet ge
weest. Deze moet veeleer worden toegeschreven
aan de nieuwe forensen-gezinnene die wél
schoolgaande knidern tellen, maar waarbij de
gezinsgrootte in den regel toch heel wat geringer
is dan bij de zoogenaamde inheemsche plaatse
lijke bevolking, die grootendeels uit katholieke
arbeidersgezinnen bestaat. Tot deze conclusie
leidt een nadere beschouwing van de aantallen
Heemsteedsche leerlingen van middelbare scho
len en gymnasia.
Dit aantal is nl. in hetzelfde tijdvak toegeno
men van 304 tot 460, of per duizend inwoners
van 18 tot 24!
Tegenover een geleidelijke daling bij het la
ger onderwijs van acht per duizend, of van bijna
fi pet. staat dus een stijging bij het middelbaar
en gymnasiaal onderwijs van zes per duizend, of
van 33 pet. Ook deze toeneming vertoont een
zeer vaste tendenz; over elk van de opeenvolgen
de jaren waren de cijfers nl. 18, 20, 22, 23 en
24.
Wat de cijfers van het lager en uitgebreid on
derwijs betreft, is het ook nog interessant, na
te gaan, of en in welke mate, het Openbaar, het
Protestantsch-Christelijke en het Roomsch
Katholieke onderwijs in dezen relatieven terug
gang deelen. Want a! duiden verschillen op dit
gebied niet op veranderingen in het gemiddelde
welstandspeil der plaatselijke bevolking, zoo
als die over het middelbaar onderwijs wel doen
op andere wijzigingen in de bevolkings-struc-
tuur duiden zij wel.
Elk der drie genoemde takken van lager en
uitgebreid lager onderwijs blijkt In den teruggang
te deelen, doch lang niet in dezelfde mate.
Bij het openbaar onderwijs liepi het aantal leer
lingen per duizend inwoners terug van 49 tot
47. dus met twee per duizend. Bij het Roomsch-
Katholieke onderwijs was de teruggang even
grocé: het aantal leerlingen per duizend inwo
ners daalde nl. van 61 tot 59. Bij het Protes-
tantsch-Christelijke onderwijs echter liep het
leerlingental per duizend ingezetenen terug
van 32 tot 28. derhalve met vier. Bij deze be
volkingsgroep bedroeg de daling van de relatieve
cijfers dus het dubbele van die in de beide andere
genoemde groepen.
Auto-ongevallen door de gladde
wegen.
Vorst en regen hadden zoowel Zaterdag als
Zondagavond de wegen zeer glad gemaakt en
hoewel de dienst van openbare werken er al vroeg
in den avond met zoutstrooiers op uit trok, zijn
toch nog enkele ongelukken voorgekomen, die
zich gelukkig nog tot materieele schade bepaal
den en niet-ernstige verwendingen.
Zaterdagavond stond de melkhandelaar H.
Lammers uit de Haarlemmermeer met een 3-wie-
lige bakfiets op den Heerenweg nabij de Zand-
voortschelaan met zijn zoontje en de 18-jarige
v. Looij. Uit de richting Bennebroek naderde 2
auto's, waarvan de voorste het teeken gaf de
Zandvoortschelaan te willen inrijden. De bestuur
der der 2e autto mej. G. B. G, D.^ uit Heemstede,
remde daarvoor af, doch door de gladheid der
weg begon de auto te glijden zoodat het achterste
gedeelte der auto tegen de bakfiets terecht kwam
waarbij ook de drie bovengemelde personen
werden gegrepen.
L. en zijn zocaitje kwamen er met enkele
verwondingen aan handen en beenen af, doch
v. Looij kreeg een hoofdwonde en werd door dr.
De Groot, die spoedig ter plaatse was, behandeld.
Deze achtte het noodig dat het slachtoffer naar
een ziekenhuis in Haarlem werd vervoerd.
De auto werd licht beschadigd terwijl de bak
fiets gehele vernield werd. Alle melkproducten,
pap, boter en eieren gingen verloren.
Auto tegen tram.
Eveneens Zaterdagavond reed een Haarlem
sche taxi op de Heemsteedsche Dreef in de rich
ting Haarlem.
Toen uit het Haarlemmerhoutpark een tram
naderde, kon de chauffeur door de gladheid
van den weg zijn auto niet meer tot stilstand
brengen, waardoor hij tegen den tram opbotste.
De tram was aan de linkecyoorzijde ingedrukt,
een ruit werd verbrijzeld. De auto moest worden
weggeslept. Persoonlijke ongelukken hadden niet
DE HEER J. R. VAN DER MOER Lzn„
OVERLEDEN.
In den ouderdom van 71 jaar is op Nieuw
jaarsdag overleden de heer J. R. van der Moer
Lzn., majoor der infanterie b. d., alhier.
De teraardebestelling heeft platas Donderdag
4 Januari a.s. te 12 uur op de Alg. Begraafplaats
te Heemstede.
Het nieuwe Postkantoor te
Heemstede.
Plannen worden uitgewerkt.
Onze lezers herinneren zich, dat wij indertijd al
medegedeeld hebben dat Heemstede een ander
postkantoor krijgt. Het tegenwoordige Postkan
toor in de Raadhuisstraat is geheel noodig voor
postkantoor onder te brengen in een particulier
den technischen dienst van de telefoon.
Aanvankelijk was het toen de bedoeling het
huis op het Raadhuisplein (waarin nu het R.K.
Militair tehuis gevestigd is)dat voor dat doel ver
bouwd zou moeten worden, maar de „strooming"
die zich er voor beijverde het postkantoor meer
in het centrum der gemeente te krijgen, heeft
de overwinning behaald. Voor het nieuwe on
derdak van het Postkantoor is daarop de villa
het Clooster aan den Binnenweg aangekocht.
Daarop kwamen ontevreden stemmen uit Zui
delijk Heemstede, die meenden dat het nieuwe
postkantoor nu te Noordelijk gelegen was. Uit
het feit, dat de aangekochte villa maanden lang
leeg bleef staan kregen de „Zuidelijken" weer
hoop. Zou alsnog gehoor gegeven worden aan
hun protesten? Die hoop werd nog levendiger
toen het Rijk de villa voor postkantoor bestemd
in bruikleen gaf voor de huisvesting van het
Christelijk Militair Tehuis.
Wij vernemen, dat de autoriteiten in den
Haag besloten hebben het Postkantoor
toch te vestigen in de villa het Clooster aan
den Binnenweg. Zij hebben evenwel de over
tuiging gekregen, dat alleen een goede op
lossing verkregen kan worden als het be
staande gebouw wordt afgebroken en ver
vangen door een nieuw gebouw. Aan de
uitwerking van de plannen wordt nu ge
werkt.
Wij kregen lntusschen den Indruk, dat het
tempo waarin aan deze zaak gewerkt wordt niet
zeer snel is. zoodat het ongetwijfeld nog wel
eenigen tijd zal duren voor met den bouw be
gonnen kan worden.
lntusschen zal met voldoening vernomen
worden dat Heemstede in de toekomst een mo
dern Postkantoor zal krijgen, geheel naar de
eischen van den tijd ingericht.
IJMUIDEN
Strubbelingen aan den kant.
Voorloopig geen trawlers naar lee?
Gedurende eenige weken worden onderhande
lingen gevoerd tusschen de reeders en de organisa
ties van werknemers in het Visscherijbedrijf over
het afsluiten van nieuwe contracten, welke contrac
ten door de organisaties eenigen tijd geleden zijn
opgezegd.
Tot nu toe is nog geen overeenstemming bereikt,
maar heden werd niet-officieel aan de opvarenden
meegedeeld, dat a.s. Donderdag de nieuwe voor
waarden bekend gemaakt zullen worden.
Onder de opvarenden bestaat weinig animo
onder de gegeven omstandigheden te gaan va
ren. Zü schijnen er de voorkeur aan te geven
binnen te blijven totdat de nieuwe voorwaar
den bekend zijn. Het is dan ook zeer twijfelach
tig of er voor a.s. Donderdag trawlers naar zee
zullen gaan, hetgeen een groote stagnatie zou
beteekencn, aangezien een tiental booten ge
reed ligt om te vertrekken.
Naar wij vernemen is een der eischen der opva
renden, dat niet alleen op de vaste gages maar ook
op het procentengeld een toeslag van 50 pet. wordt
gegeven. Deze toeslag wordt reeds door twee ree
der ij en gegeven.
Marktprijzen en Besommingen.
(Versche visch.)
IJmuiden, 2 Januari 1940 (A.NP.)".
Tarbot 210—190 ct. per K.G.
Tong 145—116 ct. per K.G.
Heilbot 122—114 ct. per K.G.
Schar 18—12 per K.G.
Groote schelvisch f 21 per 50 K.G.
Middel schelvisch f 21 per 50 K.G.
Kleinmiddel schelvisch f 17.50—12 per 50 K.G.
Wijting f 13—7 per 50 K.G.
Makreel f 9 per 50 K.G.
Versche haring f 13—8.20 per 50 K.G.
Kabeljauw f 74—44 per 125 K.G-
Vleet f 4 per stuk.
Leng f 2.500.45 per stuk.
Koolvisch f 1.400.60 per stuk.
Besommingen:
manden. Trawlers.
1055 Gerberdlna Johanne IJM. 38f 10.090
1000 Haarlem, IJM. 9f 744C
Logger: IJM. 304 f 390
Kotters: IJM. 23 f 2060, IJM. 210 f 380.