S. J. de Goede - Edego
RADIO
RADIO
Merkwaardige Fransche producten.
De wereld beeft
La béte humaine.
Safia's leugen.
M.O. Boekhouden
Staatspraktijkdiploma
Praktijkdipl. Boekhouden
FRANSCH
Alfred SAROT
Meisjes gevraagd
dame huishoudster
H. O. V.
Gedeelte van BUITENHUIS
iHr
Meisje-alleen
NET WERKMEISJE
NET DAGMEISJE
flink keukenwerkmeisje
ZIJLWEG 49
Haadms
df$ikd
Regen - Regen - Regen
GROOT WINKELHUIS
Waarin U ook adverteert,
wélk ander reclame-middel Uook gebruikt,
Courantenreclame
M A A N D A G 8 JANUARI 1940
HAARLEM'S DAG BEAD
IT
Critiek
op:
Een Fransche film? Oh, dan is ie beslist goed!
Het is tegen deze opvatting van velen, die het
met de film goed meenen, dat ik hier waarschu
wen wil. Te denken dat elk product, dat uit de
Fransche studio's komt, een zeer bijzonder pro
duct is, gaat niet op, evenmin als het juist is dat
elke film, die uit Hollywood komt, a priori als
'n film zonder cultuur bestempeld kan worden. Mij
de Fransche films is er wel degelijk kaf onder het
koren, ta.v. de Hollywoodsche voortbrengselen
kan men zeggen: daar is koren onder het kaf. In
beide gevallen blijft uitkijken de boodschap.
„La maison du Maltais" (Safia's leugen) is een
rasecht paardje uit den stuiversromanstal. Als
amusement is deze film zeer wel te genieten al
thans voor menschen, dié niet opzien tegen een
beetje romantiek van het Oosten, die zich tot die
van het Westen verhoudt als die van den dwepe-
rigen verteller van duizend-en-één-nacht verha
len tot een Volendammer boer; beide zijn dus
even onecht. Ook bij deze Fransche film dreigt
het gevaar dat ze a priori aangeslagen wordt in
de klasse, welke de Fransche industrie groot heeft
gemaakt, alleen reeds omdat ze van Franschen
filmbloede is. Pierre Renoir en Viviane Romance
zijn namen, die verbonden zijn aan buitengewone
cinematografische successen. Deze voortreffelijke
acteur, en de charmante actrice spelen hier in een
film, waar zij als filmpersoonlijkheden ver boven
uit steken. Met hun routine voldoen ze aan hun
opdracht en voltooien hun rollen, maar van hoog
tepunten kan geen sprake zijn, want al zouden zij
die willen bereiken, zij zouden tegen het plafond
van de beperktheid van het gegeven springen.
Zelfs Louis Jouvet is voor deze film in 't geweer ge
roepen en ook zijn persoonlijkheid barst aan alle
kanten uit den inhoud van de film. Immers; al
draagt een aap een gouden ring, hij is en blijft
een leelijk ding. derhalve: al laat men in een stui
versroman acteurs en actrices optreden, die zich
tot stuivers verhouden als gouden tientjes, het
blijft een stuiversroman. Als zoodanig is deze film
„Safia's leugen'' echter best te genieten, maar er
zijn nu eenmaal menschen, die in een bioscoop
andere dingen willen zien dan ze in den trein le
zen, en voor die menschen zij dit geschreven.
Hoewel ook de film „La béte humaine" (Het
dierlijke in den mensch) het peil niet bereikt,
waardoor de Fransche film terecht een fameuzen
naam heeft gekregen, is hier m.ï. sprake van een
filmgeval, dat de aandacht van eiken ernstigen
filmliefhebber verdient. Het is niet de eerste keer
dat men Zola op het witte doek heeft gebracht, en
het zal ook de laatste wel niet zijn, en toch zou
het wellicht beter voor de cinematografie zijn
wanneer ze Zola met rust liet. In de eerste plaats
is het heelemaal niet noodig dat de gedachten van
dezen grooten schrijver „tot den volke' uitgedra
gen" worden, hetgeen wellicht de vertolking-per-
film nog zou kunnen rechtvaardigen, want Zola
heeft zijn gedachten reeds in voor iedereen dui-
,,d?lijkeo en begrijpelijken vorm gebracht. Boven
dien kan men toch moeilijk beweren dat de pro-
bletnen uit Zola's tijd gelijk zijn aan die uit onzen
tijd. Ja, waarschijnlijk zijn er overeenkomsten,
maar Zola zou toch nooit zijn boeken in dezen
tijd geschreven kunnen hebben, zoodat ook in deze
richting geen reden voor verfilming te vinden is.
Dan resteert de mogelijkheid dat de cineast zoo'n
voorliefde voor Zola heeft dat hij hem beschouwt
als een geestelijke bron voor zijn eigen scheppin
gen. Nemen we aan dat dit bij de film „La béte
humaine" het geval is dan pleit het feit dat de ci
neast de personen uit Zola's boek in moderne klee-
ren stak en in de moderne wereld doet herleven
voor deze veronderstelling, maar dan moet de
maker ook van meening zijn dat de problemen uit
Zola's boek moderne problemen zijn, en dat zullen
velen toch betwijfelen. Voor mijn gevoel demon
streert zich in deze film dan ook zeer duidelijk de
gaping tusschen den ouderen ondanks alles wat
men op 1940 tegen heeft toch meer primitieven
tijd, en de moderne wereld. De handelingen dei-
personen zijn krachteloos geworden doordat men*
ze in den modernen tijd heeft getransponeerd. De
moord in den trein is zonder dramatische span
ning, de aanslag van den machinist op den sta
tionschef krachteloos, de liefde tusschen den ma
chinist en de vrouw van den stationschef, en de
jaloezie van den stationschef, ach. men heeft zoo
het gevoel dat al deze bewogenheden Icings ons
gaan alsof ze op een andere golflengte uitgezon
den zijn dan die, waarop ons gemoed tegenwoordig
is afgestemd.
Met dat al is deze film het zien zeer waard.
Maar men ga er echter niet heen met het oordeel-
bij-voorbaat een topprestatie van de filmkunst te
zien. Deze film is het gevolg van een compromis.
En een compromis kan zeer merkwaardige resul
taten hébben en veel goeds afwerpen, maar lei
den tot een hoogtepunt kan het ons nooit.
„De wereld beeft", de Fransche film, die op het
oogenblik in Amsterdam wordt vertoond, is een
interessant voorbeeld van een goede bedoeling, die
niet goed werd verwezenlijkt. De hoofdgedachte
is deze: de wetenschap in uiterste consequentie
doorgedacht heeft tot bedoeling om alle toeval en
wat dies meer zij uit het leven te bannen en zoo
noodig het leven vooruit te bepalen en zelfs het
tijdstip van het einde uit te rekenen. Maakt al de
wetenschap, wanneer ze zich in die richting ver
der ontwikkelt, de menschheid beter? Neen, we
worden er als maar ongelukkiger door. Juist het
pnbekende van den dag van morgen is de bron
van ons geluk.
Ge zult waarschijnlijk dit gegeven ook niet on
aardig vinden, maar ge zult het dan tevens met
me eens zijn dat het zijn uitwerking in het sym
bolische zal moeten zoeken, want een wetenschap,
die ons het leven vooruit vertelt, is toch geen rea
liteit; er zijn menschen, die zich er op orienteeren.
De machine, die in de film voorkomt, en die de
levenslijn van den mensch kan bepalen en ook
met moment waarop deze lijn afgebroken wordt,
kan men als een symbool van een wetenschappe
lijke richting in het menschelijke denken en stre
ven opvatten. Indien de maker van de film deze
machine als middelpunt had beschouwd en de uit
werking ervan had gepeild op allemaal verschil
lende menschen, had er wellicht een film kunnen
ontstaan van het niveau van „Rue Michel" of „Bal
boekje". Maar de film hinkt op twee gedachten,
eenerzijds tracht men inderdaad het gegeven langs
symbolischen weg te verwezenlijken, met het pei
len van het effect van de machine op de men
schen. anderzijds echter spint men een verhaal er
dooreen, dat zich er op instelt dat in de huidige
samenleving zoo'n machine als realiteit bestaat.
Symboliek en realiteit komen in deze film niet uit
elkaar voort, maar zitten elkaar in den weg als
hvee menschen, die tegelijk een deur in willen
gaan en derhalve geen van beiden binnen komen.
Eén korte scène doet ons met eenige spijt voelen
dat deze film had kunnen worden tot een tweede
„Balboekje" of een ..Rue Michel" met die geestige
dieptepeilingen, die de Fransche cineast zoo fijn
tjes in de menschelijke ziel kan verrichten; het is
de scène, waarin de huisvader, die door de behan
deling van de machine te weten is gekomen dat
hij nog kort te leven heeft, zijn vrouw, die hem
bedriegt, het leven beneemt en zichzelf bij de po
litie aangeeft omdat het over een paar dagen toch
uit zal zijn met alles. Maar hoezeer worden we te
leurgesteld wanneer een andere patient, die te we-
ten is gekomen dat hij nog heel lang te leven heeft,
maar die juist niet wil leven omdat alles voor hem
een kwelling is, tracht zelfmoord te plegen, het
geen hem niet gelukt. Want niet het feit op zich
zelf, dat voor deze situatie zeer karakteristiek is,
maar de volkomen'doorzichtige, welhaast „zoute-
looze" manier, waarop dit gebeuren plaats grijpt,
geeft ons in klein bestek den indruk dat in deze
film -een goed gegeven op verkeerde wijze is uit
gewerkt.
En toch, deze film en dat kunnen we van
„Safia's leugen" niet beweren onderscheidt zich
van de massaproductie, juist door het streven naar
iels bijzonders, naar de uitdrukking van gedachten,
naar de vormgeving van hetgeen de mensöhelijke
geest beweegt, en dat de Fransche cineasten ip dit
pogen wel eens mis slaan of niet heelemaal raak,
is te begrijpen, en dit mag ons er niet van weer
houden deze films te gaan zien. Maar dan moeten
we de critiek niet laten zwijgen. In het feit dat
men iets de moeite van het critiseeren waard vindt
ligt reeds een mate van appreciatie. En door ook
de tekortkomingen aan een oordeel te onderwer
pen leert men het goede des te hooger aanslaan.
v. H.
Nederlandsche Reisvereeniging.
CABARET-AVOND.
Het was Zaterdag voor de eerste maal, dat de
Haarlemsche afdeeling der Nederlandsche Reis
vereeniging haar cabaretavond in den Stads
schouwburg gaf. Het bestuur meende zooals
de voorzitter de heer J. G. Kroon in zijn openings
woord mededeelde dat het programma meer
tot zijn recht zou komen in een schouwburgzaal
dan in het groote concertgebouw. Wij kunnen
dit niet anders dan beamen, want onze stads
schouwburg is, wanneer de zaal zooals Zater
dag gevuld is, altijd intiemer dan de ongezel
lige concertzaal.
Het was een aardig, afwisselend programma,
dat voor dezen avond was samengesteld, al gaf
het dan niet zuiver cabaret. Toch zal wel nie
mand van het publiek zich beklaagd hebben
over de twee uitstekende variété-nummers van
den acrobaat met een Amerikaanschen naam,
die een Hollander van zuiver ras bleek te zijn.
Deze acrobaat werkte op zijn hoofd handiger en
vlugger dan menig equilibrist op zijn voeten en
vooral het slotnummer, waarin hij met zijn
beenen in de lucht van een bed met een
pop een soört draaiende bal maakte, had een
davei-end succes.
Maar het was toch in de eerste plaats Alex de
Haas, die er Zaterdagavond den gang in bracht.
De Haas was heel goed op dreef en wist reeds
dadelijk bij zijn eerste optreden contact met de
zaal te krijgen vooral met de „bovenverdie
ping", waar de geïnviteerde militairen zaten
met zijn mobilïsatie-Witzen en zijn herinnerin
gen uit zijn eigen militairen tijd.
De liedjes, die Alex de Haas zingt, zijn goed
cabaret en dikwijls zooals die van de huwe
lijksaanzoeken en de Families Van Dam en
Van Dalen zelfs geestig en hij draagt ze
zich zelf aan den vleugel begeleidend vlot
voor, al wordt het op den duur wat eentonig,
omdat zijn voordracht de fijne nuanceering
mist, waardoor een Louis Davids zich zoo onder
scheidde
Met genoegen hebben wij ook weer de Retti-
cinis in hun acrobatische dansen gezien. Het duo
heeft zijn dansen technisch zeer geperfection-
neerd en de derde van dit trio. die zich Corelli
noemt, gaf een allerkoddigste tap-dans, die nu
eens afweek van wat wij in dit genre gewoonlijk
op de planken te „genieten" krijgen.
En dan was er nog Dora Schrama, die zich hoe
langer hoe meer ook thans in haar actie tot
een voortreffelijke soubrette ontwikkelt. Zij be
weegt zich nu zeer vrij op het tooneel en weet
een zaal met haar zang te entraineeren.
De heer Monnikendam met zijn „Haarlem
Kings" zorgde voor het muzikale gedeelte tus
schen de nummers en ook dat was in orde.
Een gezellige, prettige avond dus, die niet al
leen bij de leden van de Nederlandsche Reisver
eeniging maar ook bij de gemobiliseerde mili
tairen, zeer in den smaak viel. Aan het slot heeft
een der onderofficieren namens de gemobiliseerde
gasten een hartelijk woord van dank gesproken,
wat door den voorzitter, den heer Kroon, in even
warme bewoordingen werd beantwoord.
J. B. SCHUIL.
De nieuwe Stadhuis-vleugel te
Haarlem.
In April officiéél in gebruik genomen.
De bouw van den nieuwen vleugel van het stad
huis te Haarlem vordert goed. In het aansluitende
gedeelte van het oude Stadhuis zijn al verschillen
de lokalen die in denzelfden modernen stijl in
gericht zijn als de nu gebouwde nieuwe vleugel
in gebruik genomen. De lokalen in den nieuwen
vleugel zullen in April gereed zijn. Bij de in gebruik
neming zal vermoedelijk een officieele plechtigheid
plaats hebben.
Zooals men weet worden in den nieuwen vleugel
ondergebracht de afdeeling burgerlijke stand en
bevolking alsook de gemeentebelastingen. Die af-
deelingen vinden nu een tijdelijk onderdak in het
oude postkantoor in de Zijlstraat, waarvan de huur
op 1 Mei a.s. afloopt. De verhuizing kan dus op tijd
plaats hebben.
BUITENGEWONE LEDENVERGADERING
DER GRAFISCHE GEZONDHEID-
VEREENIGING.
De Vereeniging tot Bevordering der Gezondheid
in de Grafische Vakken zal Dinsdagavond 9
Januari a.s., in het gebouw „de Nijverheid" aan
de Jansstraat een buitengewone ledenvergadering
houden.
Aan de orde zal o.m. worden gesteld „Bespreking
van den Beschrijvingsbrief', op welken beschrij
vingsbrief voorstellen staan voor het congres dal
op 25 Februari te Amsterdam zal worden ge
houden.
De voorstellen vermelden oxn. wijziging van
den bestuursvorm der vereeniging.
DIES NATALIS DER AMSTERDAMSCHE
UNIVERSITEIT.
Hedenmiddag heeft de rector magnificus der
Universiteit van Amsterdam, prof. dr. J. J. van
Loghem, ter gelegenheid van den 308sten dies na-
tal is dezer stichting voor hooger onderwijs, een
rede gehouden over aanleg en verschijning.
Tot onze groote droefheid is op 4 Januari overleden,
onze geliefde Tante en" Oud-Tante
ANNA CORNELIA MARIA TIH,
in den leeftijd van 86 jaar.
Uit aller naam.
M. W. E. DE WILDE.
Zandvoort, 8 Januari 1940.
„De Duinhoeve".
Volstrekt eenige kennisgeving.
Overeenkomstig den wensch van de Overledene, heeft de
bijzetting In het familiegraf op Westerveld heden in alle
stilte plaats gehad.
Examenopleiding Hugas, Elgersma, Potgieser
bericht, dat per 1 FEBRUARI nieuwe cursussen aanvangen voor
Voor elk der opleidingen wordt een uitvoerig prospectus met
inlichtingen omtrent studie en opleiding gaarne toegezonden.
Secretariaat: FRANS HALSPLEIN 9, HAARLEM. Telef. 16372.
Voor het laatste Staatspr. ex. slaagden 20 van ome
candidaten, waaronder 4 Haarlemsche cursisten.
Door een ongeluk over
leed onze beste Vader, Be
huwd- en Grootvader
Jean Baptist Bongers
Weduwnaar van
J. E. Petrie,
in den ouderdom van 80
jaar.
Uit aller naam:
TH. OPDAM
Leidschestr. 157
Haarlem, 7 Jan. 1940
Heden overleed mijn lieve
Mevrouw en Vriendin
M. Blokhuis-Kroes
TRUUS VAN DER VAART
Hazerswoude, 7 Jan. 1940
Hooge Rijndijk 120 A.
Heden overleed tot onze
groote droefheid onze in
nig geliefde Moeder, Be
huwd- en Grootmoeder
Femmina Catharina
Moerbeek
Weduwe van Abraham
Overakker,
in den ouderdom van 78
jaar.
G. F. OVERAKKER
A. J. OVERAKKER
M. OVERAKKER—
FISCHER
FE MM IE
Bloemendaal, 7 Jan. 1940
Bloemendaalscheweg 149
De teraardebestelling zal
plaats hebben op Donder
dag 11 Januari a.s. te 11.30
uur op de Algemeene Be
graafplaats te Bloemen
daal (Bergweg).
E. DüSTERBECK
Arts
9 JANUARI geen praktijk.
Club en privélessen.
(diplome de Paris)
GASTHUISSINGEL 26 r.
Tel. 14110
Stoomwasscherij Hollandia,
Zandvoort.
Aanmelden na 7 uur J. F. Hel
merstraat 21 b. d. Amsterd.vaart
Haarlem
Wegens vertrek van familie
naar 't buitenland zoekt
plaats in moederloos gezin of
bij heer alleen. Prima referen
ties Br. no. 2952 bur. v.d. blad
GEM. CONCERTZAAL
Dinsdag 9 Januari 8.15 uur
LEDENCONCERT
Dirigent: MARINUS ADAM
Solist: THEO v. d. PAS. piano.
Entree 1.25. Officieren er
onder-officieren 0.75. Militai
ren beneden den rang van on
der-officier 0.40.
Autowasscher
gevr. in Garagebedrijf, boven 18
jaar. In bezit rijbewijs A, be
kendheid met kleine reparaties
aan automobielen en banden
reparatie vereischt. Br. no. 2950
bur. van dit blad
Aank. Automobiel-
Monteur
gevr., niet onder de 20 j., in be
zit rijbewijs A. Moet reeds eeni
ge jaren in garage gewerkt heb
ben. Br. met opg. van verl. loon
en vörigen werkkring no. 2949
bur. van dit blad
Kleine hazewindhond
verloren, omgeving Zandvoort.
Tegen belooning worden gaarne
inlichtingen ingewacht p.a
Oudhof. Zonnebloemlaan 36.
Aerdenhout.
te huur gevr., ong. 7 kamers,
centr. verw., met gebr. gedeelte
van tuin, omtr. Haarlem. Br. no.
2946 bur. van dit blad
Wegens sterfgeval zoekt een
behandelde
ZWART MET WITTE KATER
goed tehuis. Adres: Gaelstr. 11
GLASVERZEKERING
H. W. VROLIJK, Heussensstraat
16, Tel. 23693. DIRECT herstel
uit voorraad.
III
Haarlem
Telef. 11700 12100 12400
Trots alles
steeds op tijd
en... accuraat!
A'dam, Haarlem, 't Gooi,
Den Haag, Rotterdam
Mevrouw Moltzer-Van Eelde
thans Molenweg 10, Doorn)
vraagt tegen 1 Februari a.s. een
voor haar toekomstige woning
Bispincklaan 58, Bloemendaal.
Alleen die van goede getuigen
voorzien zijn komen in aanmer
king, Brieven aan bovenstaand
adres te Doorn.
gevr. Zon- en Feestdagen vrij.
Loon 7 p. w. Gr. Houtstraat 4.
Gevr., flink kunn. werken, van
8.30—5. Mevr. HERZ, Dahlialaan
42, Aerdenhout. Tel. 26866
Gevraagd per 1 Februari
Loon 35 p. m., 2e meisje aanw.
Mevr. Van Mels, Vondellaan 8,
Aerdenhout
Wegens huwel. van het tegenw.
NET MEISJE
gevr., in gezin van 2 pers. van
8—5.30, met middagkost. Kle
verparkweg 167.
Terstond gevraagd
een nette waschknecht bij J.
CLOUS, Brouwersvaart 134 Hrl.
Scheepsbouwkundig
teekenaar
om in avonduren bestek voor
scheepje uit te werken. Inl. 7-9
I n.m. Verl. Koepellaan 3, Bloe-
I mendaal.
0 DANS-
LESSEN/7.—
Aanvang Dinsdag 16 Januari.
KWEKKEBOOM
Tel. 14441
PRIVéLES vlug goed billijk
j De drukkerij van
HAARLEM
HAARLEMS MUZIEKINSTITUUT
JEUGD-ORKEST
INSCHRIJVING voor meisjes en jongens, die een der hier
volgende instrumenten kunnen bespelen Accordeon, Blok
fluit, Cello, Fluit, Groote Trom, Guitaar, Klokkenspel,
Kleine Trom, Mandoline, Piano, Triangel, Trompet, Viool.
WILHELMINASTRAAT 51 TELEF. 15691.
80% GESLAAGDEN
VLUGGE METHODE.
OND. VER. L. COSTER,
FLORAPL. 20, H'LEM.
GEGALV. GOLFPLATEN (55 cent
ASBEST CEMENT GOLFPLATEN (per voet
PRIMA ASPHALTPAPIER per rol 1.«S
REGENPIJPEN 1-25
GUMMI LAARZEN f 5-ss
SLIKLAPPEN 15 et-
ENZ. ENZ.
Alléén ZIJLSTRAAT bij de brug.
PHILIPS en WALDORP RADIO.
Laat geheel vrijblijvend Uwerzijds een dezer prachttoestellen
demonstreeren. Prijzen vanaf ƒ92.50, ook in huurkoop.
Wij ruilen Uw verouderd toestel in.
TECHNISCH INSTALLATIE BUREAU
J. G. KAASENBROOD,
GROOTE HOUTSTRAAT hoek Cornelissteeg.
MEISJES GEVRAAGD
voor den mangel en strijkkamer. Ook meisjes voor eenige dagen
Stoomwasscherij „DE NIJVERHEID", Amsterd. Vaart 2628.
FLINKE en AANKOMENDE
MEISJES GEVAAGD.
WASSCHERIJ BEELEN, Bleekersvaartweg 13.
Heemstede.
ME). MOSER, Raamvest 47, Telefoon 11684,
vraagt en biedt aan voor terstond, 15 Januari en Februari, als
noodhulp en voor vast: Holl. en Duitsche Keukenm., Dienstb.
als meid-alleen, 2e-meisjes, Werkm., Werkvrouwen en Dagm.
voor heele en nalve dagen.
GEVRAAGD LEERLING KOK,
2 jaar praktijk Banketbakkerij. Eenigszins bekend met de
jeuken. Voor le rangs Familiehotel.
Brieven onder nr. 2947 aan het Bureau van dit Blad.
HAARLEM'S MUZ1EK-INSTITUUT.
MEISJES- en JONGENSKOOR
INSCHRIJVING NIEUWE LEERLINGEN.
WILHELMINASTRAAT 51 -
Telef. 15691.
GEWAAGD, EEN JONGEN, 15 jaar,
VOOR MAGAZIJN WERK.
Aanmelden van 95 uur, ZIJLWEG 158.
TE HUUR GEVRAAGD,
OP GOEDEN WINKELSTAND.
Brieven B. D. 73 RICARDO'S Adv.-Bureau. Amsterdam.
TE HUUR GEVRAAGD
door dame, gedeelte van bewoond huis, ongemeubileerd, liefst
2 kamers met kleine kamer, badkamer, met kookgelegenheid.
Brieven onder nr. 2951 aan het Bureau van dit Blad.
ADRESSEERMACHINE
TE KOOP GEVRAAGD, in goeden staat. Brieven met prijsopg.
onder nr. 2953 aan het Bureau van dit Blad.
U kunt er slechts menschen mee bereiken,
die vandaag de courant hebben gelezen
en ze morgen evenzeer zullen lezen.
Vandaar, dat
onweersprekelijk de basis is van iedere
grondig gevoerde reclame-campagne.
