s kostte drie menschenlevens.
Twee jongemannen in wak op
IJselmeer terecht gekomen.
voorjaarsbeurs wordt
i week vervroegd.
Rijksuitgaven in 39 jaar
met 350 pCt. gestegen.
Jiaipetten- en
lo Co SnUIJI
JPhNecm dan
Mijnhardtjes
IIEUWS IN 'T KORT.
Jhoedipe soldaat tedt
twee Idudeteu kei teven
lANDAG 8 JANUARI 1940
HS'ARLE M'S DAGBLAD
3
k een ongeiuk op de
germeer.
Iet ijs heeft weer verschillende slacht-
5 geëischt, zelfs nog vóór de dooi was in
reden. Op het IJselmeer bleken er vele
ikke plekken te zijn, ten gevolge waarvan
^cheidene personen door het ijs zijn ge-
t en soms pas op het allerlaatste oogen-
i zijn gered. Twee jongemannen, de 24-
ige gehuwde J. Kapteyn en zijn neef de
(jarige ongehuwde C. Kapteyn, zijn echter
jen wak terecht gekomen en daar niemand
iwezig was om hulp te bieden, verdronken.
jwaren Zaterdagmorgen te voet over het ijs
(richting Lemmer vertrokken om een vriend
laar Urk zou komen, tegemoet te gaan.
:iend kwam om drie uur op Urk aan, zonder
hakkers te hebben gezien. Korten tijd later
men op Urk gealarmeerd door een paar
lien, die beoosten den dijk van Lemmer
Urk wandelden en op een zeker oogenblik
jeroep meenden waar te nemen. Zij gingen
p terstond in de richting van den dijk.
dien deze over, doch ontwaarden niemand,
«vonden zij. dat het ijs zeer bros was. Zij
sten een stok met een doek op deze plek
loedden zich voorts aar Urk, waar zij van
ervaringen mededeeling deden,
het eiland waren reeds verschillende mili-
i, die met verlof waren, nat aangekomen,
lat zij op hun wandeling naar Urk door
js waren gezakt, dat op plaatsen waar
pgassen loskomen dun of bros is.
l reddingsploeg, uitgerust met fakkels, lan-
k en dreggen is nog 's middags uitgetrok-
im te trachten beide mannen op te sporen,
men keerde '5s avonds onverrichterzake
idagmorgen om zes uur is een ijsvlet ver
en om te zoeken naar de beide vermiste
mannen. Deze reddingsploeg stond onder
ig van den burgemeester, den heer G.
>r.
a is eerst gegaan naar de plaats, waar Za-
g het hulpgeroep was gehoord.
Nu van 5 tot 14 Maart.
Ie a.s. Voorjaarsbeurs zal gehouden wor-
i in de week van 5 tot 14 Maart a.s. en
daarom gedeeltelijk samenvallen met de
pziger Messe.
verband met dit samenvallen deelt het se-
tiaat der Kon. Ned. Jaarbeurs mede:
Raad van Beheer heeft reeds in Juni van
orige jaar besloten tot vervroeging van de
laarsbeurs in 1940. Dit besluit berust op de
nde argumentatie. Bij handhaving van de
ronkelijke data (1221 Maart), zou de
le week samenvallen met de week
Paschen, Ook bij de Voorjaars-
i in 1932 viel de tweede week samen
ie Stille week voor Paschen, waarbij zich
fenzelfde situatie voordeed. De resulta-
iraren toen van dien aard, dat een onder-
werd ingesteld. Hierbij kwam men tot de
,usie, dat een dergelijk samenvallen onge-
Dht is, daar dit deze beurs, zoowel wat het
tk, als de omzet ter beurze betreft, niet ten
komt.
lien de Jaarbeurs na Paschen zou worden
iden, zou deze vallen in de maand April,
ien door het bedrijfsleven als te laat in het
!n wordt beschouwd, getuige het feit, dat
russelsche Jaarbeurs in de laatste jaren is
t naar Maart, zij valt dus gedeeltelijk samen
ünze Nederlandsche jaarbeurs, hetgeen wij
Zuiderburen nooit kwalijk hebben geno-
getuige de uitstekende verstandhouding
le laatste jaren. De Raad van beheer heeft
bij wijze van uitzondering deze komende
aarsbeurs een week vervroegd en de data
esteld van 514 Maart a.s.
Leipziger Messe is voor de Nederlandsche
kers grootendeels reeds des Woensdags of
erdags afgeloopen en de zakenmenschen.
e Leipziger Messe bezoeken, hebben de
He week nog alle gelegenheid naar utrecht
tan.
KSES EN PRINS HERBEN WEER TE
l/OOSDRECHT SCHAATS GEREDEN.
k Zondagmiddag heeft het Prinselijk Paar
rende een uur op de Loosdrechtsche Plas-
ichaatsen gereden. Prinses Juliana en Prins
Jiard bonden de schaatsen af toen het ijs
echt werd.
Van daar werd de omgeving afgezocht en toen
ongeveer dertien kilometer ten noorden van Urk
een wak werd aangetroffen, heeft men gedregd.
Na eenigen tijd werden de lijken aangetrof
fen. Met de vlet zijn de slachtoffers naar Urk
overgebracht.
Sergeant in een wak gereden
en verdronken.
Zaterdagmiddag om 5 uur is op het Kager-
meer de 27-jarige sergeant J. Heynes, afkomstig
uit Oude-Pekela, met een kennis in een wak
gereden. De jongedame kon worden gered, maar
de sergeant, die onder het ijs was geschoten,
verdronk.
Deze telkenjare door het centraal bureau voor
de statistiek verzorgde publicatie geeft een uit
voerig overzicht van: a. de inkomsten en uit
gaven volgens de rijksrekeningen tot en met
1937 en de rijksbegrootingen voor 1938 en 1939,
b. elk der rijksbelastingen, c. enkele der overige
voornaamste middelen en inkomsten, d. elk der
fondsen en bedrijven van den staat, e. de geves
tigde en de vlottende schuld van het rijk.
De steeds toenemende omvang van het over
heidsapparaat komt tot uitdrukking in de ge
wone uitgaven, die in 1900 nog 149 millioen,
doch bijna onafgebroken zijn aangegroeid tot
663 millioen in 1937. terwijl voor 1938 en 1939
oorspronkelijk geraamd werd resp. f 704 mil
lioen en 745 millioen De daarmee niet altijd
gelijken tred houdende inkomsten waren oor
zaak dat tot en met 1937 op den gewonen dienst
een bedrag van 194 millioen ongedekt bleef.
Per hoofd der bevolking bedroegen de uit
gaven van alle departementen te zamen in
1937 61, in 1938 (oorspr. raming) 66 en in
1939 (oorspr. raming) 69. Als opbrengst der
belasting ten behoeve van den gewonen dienst
is in de rijksbegrooting voor 1939 geraamd 453
millioen 52 per hoofd der bevolking), de win
sten der staatsbedrijven werden geraamd op 11
millioen (d. i. ruim 1 per hoofd der bevolking).
Van de voor dit jaar in totaal geraamde uitga
ven ad. 606 millioen bleef zoodoende 143 mil
lioen ongedekt of 16 per hoofd der bevolking.
De totale belastingopbrengst met inbegrip van
die ten behoeve van het verkeersfonds was in
1937 582 millioen, tegen 120 millioen in 1900.
De voorloopige raming voor 1939 bedroeg 600
millioen.
De gevestigde schuld heeft op 1 Januari 1938
met 3253 millioen een maximum bereikt. Per
1 Januari 1939 is zij iets teruggeloopen tot 3212
millioen. De vlottende schuld is de laatste jaren
ln vergelijking tot vroegere jaren zeer hoog. Zij
bedroeg bij den aanvang van 1938 805 millioen.
in begin 1939 774 millioen, terwijl zij op 15 De
cember 1939 zelfs gestegen is tot 1018 millioen.
De rentelast kon verminderen door voortdurend
plaats gehad hebbende conversies. Voor 1939
werd in de oorspronkelijke begrooting nog 111
millioen hiervoor geraamd.
Dag extra-loon voor het Algemeen
Steuncomité 1939.
Het dagelijksch bestuur van het Algemeen
Steuncomité 1939 deelt mede, dat van een con
ducteur der Nederlandsche Spoorwegen een
schenking is ontvangen van een bedrag van een
dag extra-loon. Moge dit voorbeeld zoo veegt
het er aan toe tot navolging strekken.
BIJDRAGEN VAN DE KONINGIN UIT HET
SOPHIAFONDS
Naar men ons meedeelde heeft H.M. de Ko
ningin aan het algemeen steuncomité 1939 en aan
de commissie voor ontwikkeling en ontspanning
van militairen een bijdrage geschonken uit de in
komsten van het Sophiafonds, hetwelk ter be
schikking van de Koningin is gesteld door wijlen
H. K. H. Groothertogin Sophia van Saxen-Wei-
mar, prinses der Nederlanden.
ftevzische Japif'en^
een SCHITTERENDE sortering
tegen sterk verlaagde prijzen
BARTELJORISSTRAAT 39-41
HAARLEM Telefoon 10250
(Adv tngez Med.j
OORZAAK VAN MILTVUUR
GEVONDEN.
Infectiebron bij leverancier.
KRACHTIGE MAATREGELEN GENOMEN.
Men deelt ons mede:
Sedert midden December 1939 deden zich
gevallen van miltvuur voor, in uitgebreider
mate dan voorheen, in het bijzonder in de dis
tricten Zuid- en Noord-Holland en aangrenzen
de districten, nadien sporadische gevallen in
andere provinciën.
De Veeartsenij kundige Dienst nam in de eer
ste plaats maatregelen om op de boerderijen
waar zich een of meer gevallen voordeden, uit
breiding te voorkomen door preventieve serum
injecties, hetgeen terstond gunstige resultaten
gaf. Intusschen werd onverdroten gezocht naar
de bron der infectie: in aanmerking genomen
het vrijwel gelijktijdig voorkomen in verschillende
deelen van het land. werd dadelijk gedacht aan
voedsel-infectie.
Verder nasporen bracht aan het licht, dat
vrijwel alle gevallen terug te brengen waren
naar een zelfde bron, een leverancier van
beendermeel, dat verwerkt was onder de
z.g. mengvoedsels.
Getracht is verder onheil te voorkomen,
door verbod van vervoer van mengvoedsel
met dit beendermeel en/of bloedmeel uit
deze bron, terwijl maatregelen van verder
strekkenden aard in voorbereiding zijn.
Er bestaat een voortdurend contact ter zake
tusschen den Veeartsenij kundigen Dienst en
het Bureau voor Voedselvoorziening in Oorlogs
tijd om in onderlinge samenwerking uitbreiding
te voorkomen.
De echte xljn niet rond, maar hartvormig.
(Adv. Ingez. Med.)
Brak Pool bij Zwolle's burge
meester in?
Op aanwijzing van een hotelhouder heeft de
politie te Amersfoort een Pool aangehouden, die
géén visum bezat. Bij fouilleering bleek, dat de
man in het bezit was van een vrij belangrijk be
drag aan geld en een aantal sieraden, waarvan
hij de herkomst niet kon opgeven.
De politie had het vermoeden dat zoowel het
geld als de sieraden toebehooren aan den burge
meester van Zwolle, bij wien eenigen tijd gele
den is ingebroken. Op grond van dit vermoeden
is de man naar Zwolle overgebracht en daar ter
beschikking van de justitie gesteld.
DIRECTEUR RIJKSACADEMIE VOOR BEEL
DENDE KUNSTEN.
Bij K.B. is benoemd tot hoogleeraar-directeur
der rijksakademie van beeldende kunsten te Am
sterdam: W. van den Berg. thans hoogleeraar bij
die instelling.
IN 1939 WERDEN IN HAARLEM'S DAGBLAD 48596 GROENTJES
GEPLAATST.
Dat is weer 1528 meer dan in 1938, niettegenstaande alle
woelingen van het afgeloopen jaar.
Het aantal Groentjes blijft groeien, tegen alle verdrukking in.
De huldiging van mevrouw dr. J. van den Bergh van EysingaElias bij haar
zestigsten verjaardag. De jubilaresse omringd door haar kinderen en leden van
de Commissie van Uitvoering. Aan haar linkerhand prof. dr. G. A. van den
Bergh van Eysinga. Rechts op de foto biedt mej. G. G. M .de Vos aan mevrouw
Van den Bergh van Eysinga een herinneringsalbum aan.
lEE EN VEERTIG JAAR BURGEMEESTER.
ben speciale zitting van den raad der ge-
te Oud- en Nieuw-Gastel heeft de heer A. G.
ktboom afscheid genomen als burgemeester,
tl ambtsvervulling van 42 jaar.
De 73-jarige mevr. A. M. J. Weijn, uit Groen-
eifelde bij het oversteken van den Ruurlo-
I weg. Zij werd dientengevolge aangereden
éen benzine-auto en op slag gedood.
Te Amersfoort is een militair aangehouden,
i Soest een fiets heeft gestolen.
De Groningsche politie heeft twee mannen
[houden, verdacht van diefstal en heling
nederen.
In de Beethovenstraat te Amsterdam is een
tige jongedame, die op het balcon van de
[stond, in de bocht bij de Apollolaan uit den
iden wagen geslingerd. Zij kreeg een her-
pudding en een groote wonde aan het ach-
fcfd.
Een jongeman, die in de Noorder Amsiel-
le Amsterdam op een reeds in beweging zijn-
fgen van lijn 25 wilde springen, viel en kwam
lijn rechter voet onder den baanschuiver te-
I Zijn voet werd ernstig gewond
Op den onbewaakten overweg te Empel m
borlijn Den Bosch-Utrecht is Zaterdag de 14-
W. de Kleyn, uit Empel, door een trein ge-
p en op slag gedood.
Door twee opeenvolgende hoogwaterperioden is veej schade toegebracht aan
de oevers der rivieren. Door het wassende water kwamen op verschillende
plaatsen de wortels der boomen bloot te liggen.
Mevrouw dr. J. van den Bergh van
Eysinga—Elias 60 jaar.
Veel belangstelling.
Ter gelegenheid van haar 60sten verjaardag
hield mevr. dr. J. van den Bergh van Eysinga
Elias Zaterdagmiddag in Hotel Lion d'Or een re
ceptie die zeer druk bezocht was.
Ten einde een huldiging voor te bereiden was
een Comité van Uitvoering gevormd bestaande
uit mej. G. G. M. de Vos, Rotterdam; mevr. Ina
Boudier—Bakker, Utrecht; dr. A. H. Haentjens,
Haarlem; prof. mr. M. G. Levenbach, Amster
dam; ir. Munnix, Bloemendaal; mevr. wed. mr.
F. L. J. E. RambonnetSpeet, Driehuis; mr. P.
Tideman, Bloemendaal en mevr. dr. C. M. Wer
ker—Beaujon, Wassenaar-
Bij het begin van de receptie richtte mej. G. G.
M. de Vos. de voorzitster van het Uitvoerend Co
mité, het woord tot de jubilaresse en vestigde er
de aandacht op dat mevr. van den Bergh van
Eysinga in een vlug tempo had gestudeerd,
zoodat haar naaste omgeving en vrienden vol
bewondering tot haar opzagen.
Daarna heeft zij veel lessen gegeven, cursus
sen geleid en veel publicaties doen verschijnen,
waarvan de waarde hoog werd aangeslagen. Als
leerlinge van prof. Bolland heeft mevr. van den
Bergh van Eysinga veel gedaan voor de versprei
ding der Hegeliaansche denkbeelden.
Mej. de Vos bood de jubilaresse namens het
comité en vele vrienden een geschenk onder cou
vert aan, alsmede een album, dat In beeld en
woord een overzicht geeft van haar leven, haar
publicaties en de namen van haar vrienden.
Mevrouw van den Bergh van Eysinga zeide
in haar dankwoord o.a., dat deze middag voq,r
haar een verrassing was; wel wist zij dat haar
kinderen aanwezig zouden zijn, maar dat er
zooveel vrienden ook uit haar studententijd
ter receptie verschenen waren had haar verrast
en bijzonder aangenaam getroffen: „Wij hebben
altijd hard gestudeerd, maar wat hebben wij
toch ook veel pret gemaakt als de begeleidende
charme van den ernst van het werk". En later
ook, in de Soroptimistenclubs, was er steeds de
prettigste samenwerking. Het album aanvaardde
de jubilaresse gaarne en dankbaar als een blij
vende bron van vreugde.
Ook na de huldiging kwam nog een stroom van
belangstellenden mevr. van den Bergh van
Eysinga gelukwenschen.
Behalve de meeste comitéleden werden o.a.
opgemerkt dr. J. D. Bierens de Haan, prof. mr.
H. M. Methorst, de beeldhouwster Nel Bakema,
mevr. mr. E. A. J. ScheltemaConradi en
prof. A. F. Holleman, oud-hoogleeraar te Am
sterdam.
„Internationaal recht maakt deel uit
van de weerbaarheid van ons volk."
Prof. Van Hamel voor de Vereeniging voor
Internationaal Recht.
In tegenwoordigheid van den minister van
Justitie heeft de Vereeniging voor Internatio
naal recht Zaterdagmiddag in het gebouw van
den Hoogen Raad te 's-Gravenhage eèn bui
tengewone vergadering gehouden, onder voor
zitterschap van prof. mr. J. A. van Hamel.
Na de aanwezigen, onder wie verschillende
autoriteiten en hunne vertegenwoordigers te
hebben welkom geheeten. wilde de voorzitter een
kort algemeen woord spreken, nu de vereeniging
voor de eerste maal in den oorlogstijd bijeenge
komen was. „Ik wil er den nadruk op leggen, dat
er nog even goed, zoo niet sterker dan anders
aanleiding blijft, om de gedachte aan interna
tionaal recht levend te houden.
Een natie als de onze zal zich te allen tijde
moeten vastklampen aan haar weermacht en
haar geestkracht niet alleen, maar ook aan
recht. Recht van het bestaan, recht van zelf
standigheid, recht van internationaal respect.
Dit blijven voor ons krachten in de wereld, god
delijke krachten, waaraan kleinere mogendhe
den zich moeten vasthouden, omdat zij de ver
dediging bieden tegenover de overmacht der
machtigen, tegenover geweld en niets-ontziend-
heid. blijven wij het volkenrecht zien als
een nationalen steun en een nationaal belang
van de eerste orde. En daarom ook moeten wij
thans het internationaal recht niet zien in een
ledig waas van algemeenheden, maar als een
zaak, die tot in bijzonderheden toe. deel uit
maakt van de weerbaarheid van ons volk. Meer
dan ooit is het reëel en practisch belang, tel
kens onder de oogen te zien wat voor ons bin
nen onze eigen nationalen kring en begrepen
van ons eigen eerlijke nationale standpunt, van
het internationale recht te maken is. en wat het
ons geven kan.
Al heeft het het thans duchtig benauwd en
gesnoerd, het volkenrecht is niet een gehange
ne. Ik zie het veeleer steeds als een heel klein
kind, dat nog amper loopen of praten kan en
voortdurend struikelt en valt. De heele familie
kring is ook lang niet altijd aardig of liefderijk
of tegemoetkomend jegens het wicht! integen
deel. Maar. zooals in ae school voor baby-zorg
wordt gezegd: ..they are meant to survive", zij
zijn bestemd om op te groeien en kunnen heel
wat doorstaan, heel wat meer, dan men denken
zou. Dezen regel mogen wij heden ten dage ook
wel weer eens voor het internationale recht uit
spreken. In de zekerheid, dat wij daarbij ook
spreken in vollen Nederlandschen geest, aldus
eindigde prof. van Hamel zijn toespraak.
Vervolgens gaf de voorzitter het woord aan ka
pitein mr. J. D. Schepers, die een voordracht
hield over „Deelneming van burgerbevolking
aan verdedigingsmaatregelen".
Reddingspogingen voortgezet
ondanks onderdompeling
in het koude water
Dit is dienstplichtige H. Th. Schouten, die Zater
dagmorgen op kranige wijze een meisje van
4 jaar en een jongen van 6 jaar, die in de Delft
door het ijs waren gezakt, heeft gered.
Op kranige wijze en met gevaar voor zijn eigen
leven heeft de te Haarlem gelegerde dienst
plichtige H.T. Schouten Zaterdagmorgen twee
kinderen, die door het ijs waren gezakt, het leven
gered.
Het vier-jarig meisje A. de Z. uit de Kweek
tuinstraat en haar twee jaar oudere broertje K.
de Z. waren op de Delft aan het spelen op een
gedeelte waar geen schaatsenrijders waren om
dat het ijs daar zeer gevaarlijk was. Er stond
dan ook een bord „Gevcaarlijk", terwijl ook tak
kenbossen aanduidden dat het ijs daar niet te
vertrouwen is. De kinderen hebben dit echter
blijkbaar niet gezien en op een gegeven oogen
blik zakten zij onder hevig gegil door het ijs.
De kreten van de kinderen werden ook gehoord
op de nabij gelegen ijsbaan a»n de Klever-
laan. Soldaat Schouten, die deelnam aan mili
taire wedstrijden, bedacht zich geen oogenblik;
klom over de afrastering van den ijsbaan en
snelde de kinderen te hulp. Toen hij echter on
geveer 1V2 meter van den kant was zakte hij
eveneens dor het ijs. Ofschoon hij geheel in het
koude water werd ondergedompeld zette hij
zijn reddingspoging onvervaard voort en het
mocht hem inderdaad gelukken de beide kleinen
veilig aan den wal te brengen. Daar werden
zij overgenomen door een agent van de motor
brigade en bij omwonenden van droge kleeren
voorzien. Per taxi zijn zij later naar hun huis
vervoerd. Zij hadden geen enkel letsel gekregen.
Het moedig gedrag van dienstplichtige Schouten
werd door zijn commandant, die hem onmiddel
lijk van droge kleeren liet voorzien met enkele
hartelijke woorden geprezen. Het bestuur van de
IJsclub voor Haarlem en Omstreken stelde den
kranigen redder een gratis seizoen-abonnment
ter' hand.
KORDATE JONGENS
Zaterdagmiddag had een jongetje het ongeluk
door het ijs van de Brouwersvn-"- bij de Kouse-
bandsbrug te zakken. Het ijs v laar zeer on
betrouwbaar en het had er vo> en jeugdigen
drenkeling slecht uitgezien, als niet twee flinke
jongens, D. Hakkenbroek en E Stavenuiter, zich
voorzichtig op het ijs hadden begeven en den
knaap uit zijn netelige positie verlost. Het kind
werd bij een der bewoners van de Brouwerskade
binnengebracht, waarna de ouders konden wor
den gewaarschuwd.
Een woord van hulde voor het doortastend op
treden der beide jongens is zeker op zijn plaats.
Lau Ezerman ernstig ziek.
Naar wij vernemen is de bekende acteur Lau
Ezerman ernstig ziek Hij is in het ziekenhuis
„De Lichtenberg" bij Amersfoort geopereerd.
Zijn toestand is zorgwekkend.
AMELAND VOORLOOPIG GEÏSOLEERD?
Zaterdag is de passagiersboot „Waddenzee"
van Holwerd naar Nes. op Ameland, met vijftien
passagiers aan boord onderweg op de wadden
in het ijs vastgeloopen.
Er zet zich vele ijs op de wadden tusschen
Ameland en den vasten wal, zoodat kans bestaat
dat Ameland voorloopig geïsoleerd zal zijn.
