BURGERLIJKE STAND
Nieuwe Uitgaven.
yVOENSDAG 10 JANUARI 1940
HÏSRCEM'S DAGBEAD
g
-Duitsche officieren naar de
Sovjet Unie vertrokken?
Voor reorganisatie van het Russische leger.
Het ItaJiaansche blad „Corriera della Sera" meldt
dat twintig Duitsche stafofficieren naar de Sov
jet Unie vertrokken zouden zijn teneinde het Rus
sische leger te reorganiseeren.
Het gevecht met de „Highland
Patriot".
Duitsche duikboot gezonken.
RIO DE JANEIRO, 10 Januari (Reuter) Het
dagblad O Globo zegt, dat de Duitsche duikboot
I welke het Britsche schip „Highland Patriot" heeft
aangevallen, na het gevecht dat twee uur heeft
j geduurd, is gezonken.
I Het blad voegt hieraan toe dat dit bericht af
komstig is van leden der bemanning van de
„Highland Patriot".
Ter Britsche ambassade te Rio de Janeiro wordt
i dit bericht bevestigd noch ontkend.
CHURCHILL TERUG IN ENGELAND.
Winston Churchill is gistermiddag in Engeland
ii| teruggekeerd van zijn bezoek aan het Britsche
expeditieleger aan het Westelijk front.
DIT JAAR GEEN CARNAVALSVIERING IN
DUITSCHLAND.
Met het oog op den ernst der tijden zal dit
jaar in Duitschland geen openbare carnavals
viering plaatsvinden.
In plaats daarvan zullen talrijke vroolijke
amusementsavonden voor de bevolking en de
weermacht georganiseerd werden.
Ontrouwe brievenbesteller voor bet
Gerechtshof.
AMSTERDAM, 9 Januari. Een Amersfoortsdhe
brievenbesteller die tijdens de uitoefening van
zijn functie postpakketten had gestolen, waarin
zich vijf vulpenhouders, twaalf armbandhor
loges en een bedrag van f 23 hadden bevonden,
dj stond vandaag in hooger beroep terecht voor het
gerechtshof. De rechtbank te Utreoht had hem
wegens verduistering, gepleegd als postambte
naar veroordeeld tot een jaar en drie maanden
gevangenisstraf.
De procureur-generaal mr. A. A. L. F. van
Dulleban vorderde bevestiging van het von
nis, ook wat de strafmaat betreft, (twee jaar en
drie maanden gevangenisstraf.)
Arrest 23 Januari.
België organiseert een „week voor
Finland".
BRUSSEL 10 Januari. Het Belgische Roode
Kruis heeft nu besloten van 21 tot 28 Janauri
in alle deelen des lands een „week van ontzegging"
te organiseeren ten gunste van de oorlogsslacht
offers in Finland. De week is in het bijzonder be
doeld voor de jeugd. Van alle Belgische kinderen
zan gevraagd worden zich iets te ontzeggen, ten
einde elkeen in staat te stellen een bijdrage te doen.
Een desbetreffende oproep zal gericht worden tot
alle scholen alsmede tot de universiteiten. De week
is echter ook voor de volwassenen bedoeld, en daar
toe is reeds een beroep gedaan op de bonden van
wrekgevei'S en werknemers, vrijwillig een uur sala
ris of arbeid in de week van 21 tot 28 Januari af te
staan.
Weer 100.000 dollar uit Amerika.
NEW YORK 10 Januari (Havas), Het comité
tot hulp aan Finland onder leiding van oud-presi
dent Hoover heeft opnieuw een chèque van 100.000
dollar naar Helsinki gezonden. In totaal heeft het
comité thans 500.000 dollar gezonden.
BOKSEN
VAN KLAVEREN WINT IN AMERIKA.
NEW YORK, 10 Januari (A.NP.) De Neder -
landsche bokser Van Klaveren, die kort geleden
naar de Vereenigde Staten overstak, heeft zijn
eerste gevecht te New York gebokst. Hij sloeg
den Amerikaan Eroievich gemakkelijk op pun
ten.
OLYMPISCHE SPELEN.
STEUN AAN FINLAND.
Het organisatie-comité voor de Olympische
Spelen te Helsinki heeft aan alle landen, die
vertegenwoordigers in de Olympische Spelen in
Finland zouden zenden, verzocht, den bestellers
van logies- en toegangskaarten te vragen, het
reeds door hen betaalde bedrag aan het zoo
getroffen Finland ter beschikking te willen stel
len. In vele landen is bereids dit verzoek inge
willigd.
HAARLEM 10 Januari 1940.
Ondertrouwd 10 Jan., B. H. L. E. Walker en E.
Berg; W. Vermeer en M. M. Bot; A. Faber en G. de
Wolf; F. M. Hekelaar en A. H. van Doorn; Th. H.
Vermeulen en A. A. Werk; J Hovenier en A. v. d.
Ploeg; H. Ploeger en A. Huizing; H. J. L. Manders
en J. Jansen; J. H. Gommers en D. Schrama; A. M.
Krielen en G. Romkema; M. H. Dahlen en J. Mar
tens; A. P. L. Langendijk en A. C. E. Swarte; F. H.
Cramer en J. M. J. v. Boekei; T. Veenings en G. M.
y. Bohemen; C. W. Th. Heemskerk en E. J. C. Raspe.
Gehuwd: 10 Jan.. B. Bosdijk en A. M. van der
Landen; A. M. van der Velden en W. G. Wijtkamp;
M. van Leeuwen en B. I. J. Schemmekes; L. P.
Becker en C. M. de Zwart; C. P. Böhm en W. van
Lubeek; W. C. van Teunenbroek en M. M. Ringers;
J. J. Stevens en J. C. L. Liedmeijer.
Bevallen: 7 Jan., J. M. L. Kloostervan der Eem,
j d.; 8 Jan., J. RenoutBrugman, z.; M. Suerink
iBank, z.: 9 Jan., G. N. J. Schuitle Nobel, d.; T.
C. KloetJanssen, d.; W. KoekkoekGoedejohan,
i zoon.
Overleden: 6 Jan., B. A. Arentsvan der Wal, 75
5-. Kenaupark; 7 Jan., P. J. Grootes, 58 j., Coorn-
hertstraat; J. M. B. Roelvink, 76 j., Overtonstraat;
8 Jan., A. 3 m., d. v. J. H. Hirs, Pieterstraat; A. van
der Leij, 76 j., Kloppersingel: E. T. van Buuren, 75
j., Hazepaterslaan; A. M. Muller, 33 j., Hazepaters-
laan 6: 9 Jan. M. J. StamBarneveld, 86 j. Klever-
laan; A. A. C. S. M. Tepe, 65 j.. Wagenweg; J. L. M.
Vissers, 24 j., Da Costastraat.
Voedsel en post voor Urk.
URK 9 Januari Vanochtend om zes uur is een
slede met vier personen over het ijs van Urk naai
Lemmer vertrokken. Om twaalf uur is deze slede
uit Lemmer teruggekeerd met elf manden vleesch.
Om ongeveer half twaalf landde een Fokker
VII van de K. L. M., gezagvoerder Bax, met twee
passagiers, 24 zakken post en pakken kranten op
Urk. Het ligt in de bedoeling dat dit vliegtuig, dat
ongeveer een kwartier later weer is vertrokken,
vandaag nog een tweede vlucht zal ondernemen,
daar het niet mogelijk was met een vlucht alle
post te vervoeren.
N.V. FUHRM.ANN EN CO. SURSéANCE
VERLEEND.
AMSTERDAM 10 Januari De rechtbank heeft
vandaag definitieve surséance verleend aan de N.V.
Fuhrmann en Co., ingaande 26 September 1939,
voor den tijd van anderhalf jaar.
Bewindvoerders zijn de heeren mr. D. K. G. de
Jong, L. A. J. Groote en mr. H. A. Hartogh.
Bemanning van de „Columbus"
gedeeltelijk naar Duitschland.
NEW-YORK, 10 Januari. (D.N.B.) Naar de
„Herald Tribune" meldt, heeft het departement
van Buitenlandsche Zaken verordend, dat de be
manning van het Duitsche s.s. „Columbus", die
voorloopig op Ellis Island geïnterneerd werd, ge
deeltelijk zal worden vrijgelaten. Vierhonderd
dienstplichtige leden der bemanning zouden reeds
de komende dagen naar San. Francisco vervoerd
worden, vanwaar zij via Oost-Azië naar Duitsch
land zullen terugkeeren. De overige 175 mannen
zullen voorloopig nog op Ellis Island blijven.
OPMERKINGEN YAN LEZERS.
NOG EENS: „GLADDE WEGEN".
Een lezer deelt ons mede, dat hij met den heer
S. R. F. inzake de gladde wegen van meening ver
schilt. In Haarlem-Noord West had hij er zich van
overtuigd, dat vrijwel voor alle bewoonde percee-
len zand of asch was gestrooid; alleen de trottoirs
van de gemeente: langs de begraafplaatsen, den
Kweektuin, Huis te Zaanenpark etc., was vrijwel
alles kaal, behalve aan de Kleverlaan. Ook voor
den voor- 'en zijtuin van den opzichter der Be
graafplaats was niet gestrooid.
Hoewel in geheel Haarlem-Noord West door de
gemeente „alles gedaan was wat mogelijk was'
ging de autobus I zeer terecht, om ongelukken te
voorkomen, niet verder dan tot den hoek Klever-
laan-Marnixstraat. Gebrekkigen en ouden van da
gen onder de vele duizenden bewoners van dit
kwartier moesten daar dus de bus verlaten en pro-
beeren al vallend en glijdend naar hun huis t<
komen.' Met het vallen der duisternis was die toe
stand nog zoo.
Uitbreidingsplan van Haarlem.
Door de Kroon goedgekeurd.
Bij koninklijk besluit is ongegrond verklaard een
aantal bezwaren tegen het besluit van Gedepu
teerde Staten van Noord-Holland waarbij is goed
gekeurd het uitbreidingsplan van Haarlem voor
het gedeelte der gemeente, gelegen ten oosten
van den Vondelweg, ten zuiden van de Heksloot-,
ten westen van het Noorder Buiten Spaarne en
ten noorden van de Jan Gijzenvaart.
DE IJSBAAN VAN „NOVA ZEMBLA".
Nu het een paar dagen flink heeft gqvroren,
heeft bovengenoemde IJsclub haar banen weer
yoor het publiek opengesteld. Het ijs is in goede
conditie. Het water heeft de scheuren doen ver
dwijnen, zoodat de baan nu weer spiegelglad is.
Ook Dinsdagavond werd er druk geschaatst.
Vroolijke muziek verhoogde de stemming.
IJSVERMAAK.
HEEMSTEDE Woensdag
„De Volharding" heeft haar banen Dinsdag
.veer opengesteld. Vooral in den avond was
het koud; het bezoek was dan ook niet groot.
Vanmiddag zouden wedstrijden gehouden
worden voor kinderen van leden.
Op veler verzoek zullen a.s. Donderdag voor
de leden wedstrijden georganiseerd worden op
de 500 M.
VOORBEURSOVERZICHT.
Terwijl zich op de wisselmarkt gistermiddag
nog al wat belangstelling openbaarde, in het
bijzonder voor Britsche ponden en Belga's was
hedenmorgen de rust geheel teruggekeerd en
droeg de handel het zeer kalme karakter, waar
aan men langzamerhand gewoon is geraakt.
Bij gebrek aan factoren, welke de een of andere
uitwerking konden hebben, waren de koersen
vrijwel onveranderd en tijdens de ochtenduren
bijna bewegingloos. De gulden was overigens
prijshoudend. Amerikaansche dollars waren
1,87 5/8 a 1.87 11 16Na de realisaties op be
scheiden voet van dollarposities, die tegen het
einde van het achter ons liggende jaar vielen
waar te nemen, is de lust, om het afgestooten
materiaal wederom op te nemen, klaarblijkelijk
nog niet opgekomen. Britsche ponden waren
1AVA a 7.42 14, waarbij de marge tusschen
bied- en laatkoersen zich later in den ochtend
vernauwde. Fransche francs waren 4.20Ji a
4.2034, Belga's golden 31.49 a 31,53, Zwitsersche
francs 42.05 a 42.09, Duitsche marken 75.15 a
75.25. De koersen van de Scandinavische devie
zen werden als volgt vernomen: Oslo 42.65, Ko
penhagen 36.20, Stockholm 44.67'
Op de termijnmarkt vielen geen mutaties van
beteekenis waar te nemen: alleen het disagio
voor Belga's was iets ingekrompen en bedroeg
omstreeks 12 cents voor een maand en 32 cents
voor drie maanden.
De effectenhandel op de niet-officieele och-
tendmarkt was onbeteekenend. In hoofdzaak
moest worden afgegaan op advieskoersen, die
met de vorige slotnoteeringen vrijwel niet ver
schilden. Amerikaansche waarden waren eerder
aan den gedrukten kant.
Hoe sneller u rijdthoe sneller de
benzine-distributie arriveert! Denkt daar
aan, voordat u het „gas op de plank
trapt"! Rijdt niet sneller dan 70 KM/u.
Uit Haarlem's
Gemeenteraad
(Men zie eerst pag. 11).
Na de rede van den burgemeester applaudisseer
de de raad hartelijk.
De nieuwe nestor van den raad. de heer Wol
zak (A.-Rr.) dankte voor de gelukwenschen en
bood namens de raadsleden wederkeerige geluk
wenschen aan den burgemeester en zijn gezin aan.
De voorzitter deelde mede, dat het Opera
ensemble onlangs te Haarlem een goed geslaagde
voorstelling hebft gegeven. Het finar.cieele resul
taat was intusschen niet bevredigend. Daarom heeft
het ensemble om een tegemoetkoming aan het ge
meentebestuur gevraagd voor nog twee voorstel
lingen die zij te Haarlem wil geven.
Het college van B. en W. stelt daarom aan den
raad voor uit het bijzondere fonds voor Kunst
f 500 beschikbaar te stellen voor dit doel, evenwel
onder voorwaarde, dat het ensemble ook nu ge
bruik zal maken van de H.O.V.
Dit voorstel zal aan het einde der agenda behan
deld worden.
(Ongecorrigeerd.)
Louis Bromfield, de bekende schrijver van „De
regen kwam" heeft een roman geschreven „Zij, die
overwonnen", welke in de Nederlandsche vertaling
van J. J. A. Hanhart bij J. Philip Kruseman te
Den Haag is verschenen.
Bij J. Philip Kruseman te Den Haag is tevens
van den auteur van „Het groene licht", Lloyd C.
Douglas verschenen „Zooals het vroeger thuis
was" met illustraties van David Hendrickson en
in de vertaling van Jeanne de Kruijff.
Dr. C. .J van Mervennée, arts te Leeuwar
den en Th. Smeding arts te Irnsum, hebben
een boek geschreven over de „Medische Sport
keuring" dat bedoeld is als een leidraad "oor
Artsen.
Het boek. dat verscheen bij de N.V. Uitge
versmaatschappij Kosmos te Amsterdam en het
eerste is, dat oj dit gebied in onze taal ver
schijnt, is voorzien van een inleiding van prof.
dr. F. j. j. Buytendijk, waaraan het volgende is
ontleend
„Het behoort tot de taak van den arts er voor
te waken, dat door de sportbeoefening geen
schade wordt aangericht. Voor een juiste vervul
ling van deze taak, dient hij te weten welken in
vloed het beoefenen der verschillende takken van
sport op het lichaam uitoefent. Niet alleen be
hoort de arts een Inzicht te bezitten in het grens
gebied tusschen het normale en abnormale, het
gezonde en zieke, maar ook in de reacties van
verschillende lichamelijke constituties op de
sport. Hij zal de functioneele aanpassingen aan
de verschillende sportsoorten moeten kennen,
evenals de bijzondere kenmerken de sportsoor
ten en hierbij dreigende gevaren".
De schrijvers van dit boek, die op dit terrein
van de medische wetenschap reeds over een
ruime ervaring beschikken, beoogen met de pu
blicatie hun collega's de meest onmisbare kennis
bij te brengen. Prof. Buytendijk, die hun boek
ten doop houdt, heeft hen bij de samenstelling
ter zijde gestaan, terwijl ter zake kundigen als
prof. dr. I. Snapper, prof. dr. J. G. Sleeswijik
dr. J. E. Brouwer, Dr. J. H. O. Reys e.a. waarde
volle adviezen verstrekten.
Crematie P. Bosman.
VELSEN Dinsdag
Uit vele maatschappelijke kringen waren belang
stellenden op Westerveld aanwezig om wijlen den
heer P. Bosman de laatste eer te bewijzen. Een
lange stoet schreed achter de baar, toen deze van
de ontvangkamer naar het crematorium werd ge
dragen. Oude krijgsmakkers, n.l. het bestuur van de
atdeeling Velsen van den Koninklijken Bond van
Oud-Onderofficieren, dat voltallig aanwezig was,
fungeerden als slippendragers. In den stoet liepen o.a.
mede burgemeester en mevrouw Kwint, de wet
houders W. F. Visser en A. J. van Leusen,
Allereerst sprak de heer A. J. van Leusen namens
de afd. Velsen van den Vrijz. Democratischen Bond
een woord van afscheid en dank tot den mensch
„die veel voor den bond en daardoor op zijn wijze
veel voor de gemeenschap heeft gedaan". Niet zoo
lang geleden, aldus spreker, zeide de heer Bosman
„er is een tijd van komen, er is een tijd van gaan".
Hoe verstrekkend deze woorden voor hemzelf zou
den zijn, besefte hij niet, toen hij afscheid nam van
zijn werk om plaats te maken voor jongeren. Groote
belangstelling en toewijding had hij voor vele din
gen, soms met felle reacties, maar altijd met een
bewogen hart. De heer Bosman is steeds een voor
beeld geweest van belangelooze toewijding. Hij
was iemand, die het wel meende met iedereen en
daarom begrijpen we, wat vrouw en kinderen
verliezen in hém, die zooveel voelde voor anderen.
.Bosman, we kunnen niet anders dan bloemen leg
gen op je baar. Deze bloemen vertolken iets van
onze gevoelens. God geve je de rust en den vrede,
die je tijdens je leven niet hebt willen kennen en
die je nu zoo ruimschoots verdient", zoo besloot
de heer van Leusen.
De heer J. Klein, sprekende namens de Woning-
bouwvereeniging Velsen, zeide dat het bestuur dei
vereeniging met groot leedwezen kennis heeft ge
nomen van het overlijden van hun medebestuurder
De heer P. Dijkstra zeide, dat een schok van ont
roering door de afdeeling Velsen van den Koninklij
ken Bond van Oud-Onderofficieren ging toen men
vernam van het overlijden van den heer Bosman.
Hij heeft den bond de kritiek niet gespaard, maar
deze was steeds opbouwend. Nadat hij de marine
uniform had uitgetrokken heeft hij nog veel gedaan.
De heer de Korte sprak namens het Comité
Schoolvoeding. Spreker herinnerde er aan, dat toen
zes jaar geleden het comité werd opgericht, de heer
Bosman dadelijk bereid was, het voorzitterschap op
zich te nemen. Warm klopte zijn hart voor degenen,
die gesteund werden. Nooit heeft men tevergeefs
om hulp bij hem aangeklopt. Zijn taak in de com
missie zal moeilijk te vervullen zijn.
De heer H. Groeneveld zeide, dat in de Vereeni
ging van Waterstaatspersoneel de heer Bosman
velen aan zich heeft verplicht, toen hij het voor
zitterschap der afdeeling vervulde. Thans ligt hij te
rusten. Laat de wetenschap, dat dit niet het laatste
is, de familie een troost zijn.
Ds. Milatz voerde het woord namens de commis
sarissen van de Nutsspaarbank. Het is een wee
moedige gedachte, aldus spreker, dat de heer Bos
man weinige oogenblikken vóór zijn plotseling
heengaan zijn beste krachten in dienst van de Nuts
spaarbank gaf. Hij deed dit bijna van de oprichting
Hij was een dergenen, die met raad en adviezen
en ook metterdaad het bestuur heeft gediend.
Ten slotte sprak de heer S. U. Douma nog eenige
woorden, als oud scheepsmakker van den over
ledene, met wien hij in 1885 de Kweekschool in
Leiden bezocht. n
De zoon van den overledene dankte allen voor
hunne belangstelling.
BURGERLIJKE STAND.
Bevallen: A. van DijkSietses, d., Doodweg 61,
Velsen-N.; R. IskesLauckner, d., v. Speijkstraat
43. IJmuiden; A. C. de BackSmoor, z., P. J. Troel-
straweg 9, IJmuiden: M. v. d. BosZoon, z., Cor-
vcrslaan 51, Velsen-N.; E. J. C. SpruitVergouw.
Ladderbeekstraat 24, Velsen-N.; J. M Heere
mansde Graaf, z., Narcissenstraat 32, Santpoort,
K. G. TrikTrik, d., Rijksweg 264, Santpoort; O. J.
DikPopken, z., Lindenstraat 2, IJmuiden.
Overleden: P. Bosman, 69 j., echtgen. v. J. v. d.
Miesen, Zeeweg 377, Velsen: R. Lauwers, 8 j., d. v j
F. J. J. Lauwers, Kortenaerstraal 3, IJmuiden; J. H. I
Zeegers, 4 d., z. v. J. Zeegers en W. P. Zeegers, 5j
d., z.-v. J. Zeegers, Pres. Krugerstraat 63, IJmuiden.
De Vondel-leerstoel te Leiden.
Prof. Van Eyck oefent critiek.
Onlangs hebben wij melding gemaakt van het
feit. dat dr. W. Asselbergs (Anton van Duin
kerken) zou worden benoemd bij den bijzon
deren leerstoel voor Vondel-studie aan de
Leidsche Universiteit. Tengevolge van de
ze benoeming is een controverse ont
staan, welke aan prof. dr. P. N. van Eyck,
hoogleeraar in de Nederlandsche Letteren aan
genoemde Universiteit aanleidig heeft gege
ven een interview aan „Het Vaderland" toe
te staan.
„Het eerste" aldus prof. v. Eyck „dat ik
over het plan van een bijzonderen leerstoel te
Leiden hoorde, kwam van mijn voorganger Al-
bert Venvey, Na mijn eigen benoeming, maar
vóórdat De Klerk zijn werk aan de groote Von
del-uitgave der Wereldbibliotheek voltooid had.
zond de nestor van onze Vondelkenners, dr.
Sterck, Verwey een brief, waarin hij de
wenschelijkheid van een eervollen post voor dr.
De Klerk na voltooiing van de Vondeluitgave
uitsprak en waarin hij Verwey polste, of deze
aan de stichting van een bijzonderen Vondel
leerstoel te Leiden voor dr. De Klerk zijn steun
zou kunnen verleenen. Verwey, zoo hoorde ik van
mijn voorganger, had daarop in besliste be
woordingen ontkennend geantwoord.
Eerst lang daarna, in de loop van 1937 was
het. kwamen mij geruchten ter oore over po
gingen om te Utrecht of te Amsterdam een bij
zonderen Vondelleerstoel gevestigd te krijgen.
Naar het schijnt was Utrecht de eerste plaats
waar men het probeerde. Toen de poging op col
lega De Vooys' scherp principieel verzet afge
stuit was. kwam Amsterdam aan de beurt. Ook
daar bleek zij tot mislukking gedoemd. Ten
eerste om de voor de hand liggende principieele
redenen, die ook De Vooys aangevoerd had
Ten tweede door tegenzin ten opzichte van het
heele, slecht geregelde en dus gevaarlijke in
stituut der bijzondere leerstoelen. Ten derde
door twijfel of speciaal de heer De Klerk voor
het bezetten van dezen bij zonderen leerstoel wel
de juiste persoon was. Te Utrecht en te Amster
dam had men door voorafgaand overleg met den
betrokken hoogleeraar zijn doel trachten te
bereiken. Dat men het voor de derde maal te
Leiden, maar nu zonder voorafgaand overleg
met mij, probeeren wou, bleek mij tot mijn
verbazing, toen ik 22 December 1937 van collega
Huizinga de op deze nieuwe poging betrekking
hebbende stukken ontving.
De Vondelstichting.
Uit die stukken leerde ik nog niet veel wat ik
nog niet wist. In de eerste plaats, dat in Mei
een Vondel-stichting was opgericht. Het bestuur
van die stichting bestond uit den heer J. Bal,
prof. dr. J. A. J. Barge, prof. mr. C. M. P. Rom-
me, den heer J. R. A Schouten en jhr. dr. N. v.
Suchtelen. Voor zoover ik weet, is de laatste van
deze heeren de eenige niet-katholiek. Zijn aan
wezigheid in het bestuur zal zeker vóór alles uit
zijn directeurschap van de Wereldbibliotheek,
uitgeefster van de groote, door de Klerk ge
leide Vondel-uitgaaf verklaard moeten worden.
Om de Klerk na de voltooiing van de Vondel
uitgave een eervol „baantje" te bezorgen, immers
heette het heele plan ondernomen.
U begrijpt, dat bij mij, die tegen deze bijzonde
ren Vondelleerstoel uiteraard toch reeds dezelfde
principieele bezwaren als Verwey, De Vooys en
Donkersloot had, geen aarzeling meer mogelijk
was. Tijdens de Vondelweek in de tweede helft
van November 1937, was ik eenige malen te
Amsterdam geweest. Ik had daar verschillende
van de betrokken personen dr. De Klerk bij
voorbeeld, ontmoet. Geen hunner had met een
enkel woord van het verzoek gewaagd, dat na
het Vondelfeest zoo spoedig verzonden zou wor
den. Ik kan niet aannemen, dat dit onopzettelijk
was. Alles wijst er op, da<£ men de zaak voor mij
zoo lang mogelijk geheim heeft willen houden.
Waarin men dan ook geslaagd is. Ook wat profes
sor Barge mij aangaande De Klerk's verzuim
verteld had. kon op mij natuurlijk alleen 'een
zeer onprettigen indruk maken.
De wenschelijkheid van bijzondere
Vondelcolleges.
Wat ik uit de mij door coll. Huizinga ge
zonden stukken leerde, is hiermede nog niet
uitgeput. In de vijfde plaats was daarbij een
gedrukt stuk, onder den titel „Over de Wen
schelijkheid van Bijzondere Vondel-Colleges",
blijkens de laatste woorden tot den Minister
van Onderwijs gericht. Die laatse woorden
luidden namelijk: „Met groote onderscheiding
van Zijne Excellentie de dienstw. dien
Secr. der Vondelstichting" Over dit stuk moet
ik iets uitvoeriger spreken. U zult dan be
grijpen waarom het juist mij met weerzin ver
vulde. „De Stichting", zoo luidt zijn tweede
alinea, „heeft tot grondslag de overtuiging, dat
bij ons openbaar hooger onderwijs de Vondel
studie niet tot haar recht komt en dat sinds
wijlen prof. Gerrit Kalff In publicaties
brieven op dit euvel wees, er niets of weinig
veranderd is ten goede.
Dit kort na zijn dood, over een groot ma:
wiens Vondel-colleges door zijn leerlingen zoo
zeer bewonderd werden, die de twee laatste
jaren van zijn rijke leven aan het maken van
de mooie goedkoope Vondel-uitgave der Firma
Becht opofferde, en die als Vondel-kenner tien
De Klerken en 20 Asselbergs' in den zak van
zijn Vondeljas had kunnen bergen.
Maar nóg kan ik van die toelichting niet af
stappen. Uitdrukkelijk kondigde de Stichting er
in aan, dat de bijzondere Vondel-professor zien
niet tot onderwijs in Vondel zou kunnen be
palen. .Natuurlijk", zoo liet zij in haar voor
den minister bestemde toelichting drukken
„natuurlijk zal het leeren lezen van Vondel
moeten samengaan met de vergelijkende lec
tuur, van Vondels kunst- en cultuurgenooten,
allereerst van Hooft en Huygens, die tegen
woordig te weinig bekend en gewaardeerd
worden". Het is dus maar schijnbaar, dat de
Vondel-Stichting alleen een bijzonderen leer
stoel in Vondel vroeg. Vondel zou uiteraard het
middelpunt blijven, maar rondom Vondel
moest de heele zeventiende eeuwsche Neder
landsche literatuur, zoo goed als Vondel zelf,
tot de leerstof van den bijzonderen Vondei-
hoogleeraar gerekend worden.
Zelfs daarbij blijft het trouwens niet. U zult
het met mij eens zijn, dat de Stichting niets
nagelaten heeft om minister Slotemaker de
Bruine over haar wenschen, en den werke-
lijken omvang en beteekenis van die wenschen
nauwkeurig in te lichten. Slechts één zeer ge
wichtig feit is in de toelichting verzwegen. Ik
bedoel: dat de bijzondere Vondelprofessor
roomsch-katholiek zou moeten zijn. Dat het doel
dus niet was: een onbevangen wetenschappe
lijke bestudecring en uitlegging van Vondel
tout court, maar een specifiek Roomsch-Katho-
lieke. De vraag, waarom dit in het voor den
minister bestemde stuk niet gezegd werd. kan
ik onbeantwoord laten.
De beslissing van den ministei
Ook wat, na het binnenkomen der stukken,
tusschen de muren der Leidsche Universiteit
verhandeld Ls, zal ik stilzwijgend voorbijgaan.
Slechts wil ook ik de bewering van De Tijd
als zou het zwijgen der Universiteit na de af-
van een bijzonder Vondclhooglecraar tc Leiden
verkreeg instemming der Leidsche Universiteit
beteekenen, als Intrinsiek-onzinnlg afwijzen.
Als demissionair minister heeft de heer Slote
maker de Bruine na anderhalf jaar wachten
goedgevonden de Koningin de inwilliging van
het verzoek der Stichting toch nog aan te
bevelen. Meende hij dat de bestaande praktijk
inzake de bijzondere leerstoelen hem geen keus
liet de juistheid van welke wetsverklarlng
zeer te bezien staat dan had hij, liever dan
tot inwilliging van dit verzoek, tot een nieuwe
regeling van het instituut bijzondere leerstoelen
zelf moeten overgaan
Wat de geschiktheid van dr. Asselbergs aan
gaat voor de bezetting van den Vondel-leer
stoel prof. v. Eyck acht de bedoelingen der
Stichting zoo hoog gelegen, dat noch zij noch
de heer Asselbergs zelf zouden durven beweren,
dat laatstgenoemde voor die taak berekend zou
zijn. Prof. v. Eyck grondt deze mecning op een
zin uit een artikel van dr. Asselbergs over
Vondels „De Gebroeders", waarin deze blijken
geeft van slordigheid en wanbegrip. „Tegen
den heer Asselbergs persoonlijk heb ik niets.
Aan wat er in het optreden der Vondel-Stichting
in 1937 aanvechtbaar geweest is. heeft hij geen
aandeel gehad. Hij is een vesdlenstclijk, maar
te haastige, en daardoor vaak oppervlakkige en
slordige schrijver van grooten IJver en werk
kracht, die echter veel te veel schrijft en over
zeer veel te veel verschillende vaak zware
onderwerpen".
Het instituut der
bijzondere hoogleeraren.
Ten slotte grijpt prof. v. Eyck deze gelegen
heid aan om zijn ernstige bedenkingen te uiten
tegen het instituut der bijzondere hcogleeraren.
„Ik geloof, dat zoo één ding, dan deze vrij
onverkwikkelijke ministerieele nalatenschap
van den heer Slotemaker de Bruine wat de bij
zondere leersotelen betreft, eindelijk tot een rege
ling zal dwingen, die geen mogelijkheid open
laat om op zulk een grondslag als deze bij
zondere leerstoelen te deen vestigen. U weet
misschien niet. dat de bijzoidere hoogleeraar,
kras genoeg, op voordracht van de curatoren
van den bijzonderen leerstoel zelf door het
bestuur der Stichting benoemd wordt Weten
schappelijke controle bestaat hier niet
Ik eindig met nog eens op de noodzaak van een
spoedige en zeer conservatieve nieuwe regeling
aan te dringen. Een instituut, waarvan op deze
wijze misbruik kan gemaakt worden, behoort
zoodanig herzien te worden, dat waarborgen
bestaan tegen wat op niets anders dan voort
woekering van het dilettantisme en verwarring
in de hoofden der studenten kan uitloopen.
Maar wellicht zullen de studenten, die voor hun
gewonen hoogleeraar waarlijk al genoeg te doen
hebben, te verstandig blijken om zich door de
gevolgen van 's heeren Slotemaker's demis-
sionair-ministerieele beslissing van hun gewonen
weg te laten afbrengen".
K. L. M. vloog naar Ameland en
Schiermonnikoog.
Een K.L.M.-vliegtuig, dat Dinsdagmorgen om
kwart over elf met Parmentier als gezagvoerder,
van Schiphol was vertrokken om Schiermonnikoog
en Ameland uit hun isolement te verlossen, is nog
voor vieren gistermiddag in de hoofdstedelijke
luchthaven teruggekeerd.
Parmentier was uiterst tevreden over de lan
dingsmogelijkheid op de beide Waddeneilanden. In
den zomer laat deze vaak zeer te wenschen over
door het vele drijfzand, waarop het landen voor
een vliegtuig niet mogelijk is. Thans echter lever
de een landing niet de minste moeilijkheid op. Het
strand was één wijde, vlakke baan. welke een bui
tengewoon fraaien aanblik bood. Parmentier had
dan ook slechts oponthoud om de post uit en in te
laden, hetgeen uiteraard slechts weinig tijd in
beslag nam.
In Eelde, waar het toestel omstreeks twaalf uur
landde, kwamen een verpleegster en de echtgenoot
van een zieke vrouw uit Ameland aan boord. Kort
na één uur.steeg het toestel op met in totaal 300
K.G. vracht en pakketpost.
Het toestel bereikte twintig minuten later Schier
monnikoog, waar het op het Zuid-westelijke ge
deelte landde .Na korten tijd vertrok het om en
kele minuten na tweeën Ameland te bereiken.
De machine keerde met de post van beide eilan
den naar Eelde terug, van welk vliegveld om
kwart over drie de terugreis werd aanvaard.
Indien de vorst blijft aanhouden, is de mogelijk
heid niet uitgesloten, dat Donderdag wederom een
K.L.M.-vliegtuig naar de beide Waddeneilanden
zal vertrekken.
IJMUIDEN
Marktberichten en besommingen.
Manden. Trawlers:
475 Protinus IJm. 85 f 5040.
660 Bergen IJm. 16 f 7670.
1750 Vikingbank IJm. 183 f 11990.
Kotters:
IJm. 214 f 1280.
K.W. 10 f 1130
MARKTBERICHT.
Tarbot f 1.60—f 1.55 per kilo.
Tong f 1.60—f 1.22 idem.
Heilbot f 1.30—f 1.20 idem.
Schar f 13—f 11.50 idem.
Groote schol f 31 idem.
Middel schol f 22 idem.
Zetschol f 23 idem.
Kleine schol f 30—f 15 idem.
Poontjes f 13.50 idem.
Groote schelvisch f 32 idem.
Middel schelvisch f 33f 28 idem.
Kleinmiddel schelvisch f 27f 21 idem.
Kleine schelvisch f 22.50—f 14.50 idem.
Groote gul f 16f 13 idem.
Wijting f 13f 11 idem
Makreel f 15 idem
Versche haring f 10.20—f 6.90 idem.
Kleinmiddel heek f 16f 13 idem.
Kleine heek f 16f 10 idem.
Kabeljauw f 82—f 45 per 125 kilo.
Vleet f 3.30 per stuk.
Leng f 3—f 1 per stuk.
Koolvisch f 1.40f 0.55 per stuk
HEEMSTEDE
MEVROUW SCHWAB-WELMAN f
In den ouderdom van 77 jaar is te Heemstede
overleden mevr. J. J .Schwab-Welman, indertijd
bekend als talentvol tooneelspeelstcr. Na de lessen
aan de Tooneelschool gevolgd te hebben, kwam zij
aan het Nederlandsch Tooneel. Na haar huwelijk
met Herman Schwab ging zij eerst naar Rotterdam,
maar keerde spoedig weer naar Amsterdam terug,
waar zij vele jaren o.a. verbonden was aan de Ned.
Tooneelvereeniging, het Lyrisch Tooneel en het
Nederlandsch Tooneel. Na nog eenige jaren bij het
Hofstadtooneel werkzaam te zijn geweest, trok zij
zich van het tooneel terug. Ir. 1922 had zij nog bij
het Hofstadtooneel onder veel belangstelling haar
eertigjarig tooneeljubileum gevierd.
BURGERLIJKE STAND.
Getrouwd: H. G. Akkermans en J. v. d. Eerde:
H. W. v, d. Braak en W A. Reijerse.
Bevallen W C. Swart—Dekker, d.; c. Klaver—
kondiging van het Koninklijk Besluit, waarbij I Bierman, z.: H. H. Slot—Kuiper, d.; W C Bok-
de Stichting de vergunning tot het benoemen ker—v, d. Piuijm, z.
