Het dooit!
H A C O - trekking
VALDA PASTILLES
HERNIEUWDE SNEEUWVAL
Ochtendbeurs Amsterdam
AGENDA.
Bemanning van Arendskerk
in Parijs
WEER THUIS
Bijna f 4.8 millioen steun
aan den tuinbouw
(UN/TIN LITTEKEN
Mevrouw Warren's Bedrijf.
DINSDAG 23 JANUARI Ï94Ö
HAARDE M'S D A G B E A D'
1
DE TRAM IN HAARLEM
EN OMCEVINC KAMPT
MET MOEILIJKHEDEN
Het dooit!
Voor de jeugd zal dit niet zoo prettig zijn, want
het beteekent 't voorloopige einde van een pe
riode van ijs- en sneeuwpret, zooals wij die niet
zoo vaak in ons land beleven. Doch iets zekers
valt er omtrent de voornemens van Koning Win
ter niet te zeggen, en misschien gaat het wel weer
vriezen; wij zijn wat dat betreft reeds aan ver
rassingen gewend. Hoe dat ook zij, vele ouderen
zullen de dooi met vreugde begroeten en hopen
dat de vorst, althans den eersten tijd, niet weer
zal keeren, want zij hebben reeds eenigen tijd
verlangd naar het einde van de koude en het
ongemak, dat ze in vele opzichten meebracht.
De gemeentereiniging is in Haarlem vandaag
alleen met haar eigen personeel in de weer om
de sneeuw op te ruimen. Hedenmorgen viel er
weer volop sneeuw.
Toen de sneeuwruimers zich om 6 uur aan do
posthuizen meldden duurde de hernieuwde
sneeuwval nog onverminderd voort; er werden
derhalve geen werklieden aangenomen om sneeuw
te ruimen teneinde geen vergeefschen arbeid te
doen verrichten!.
De hoofd- en asfaltwegen zijn gepekeld, de
overige wegen worden door den motorsneeuw
ploeg onder handen genomen.
Ook gisteravond laat werden we met nieuwe
sneeuw bedacht
Trampersoneel ziek.
„Waarom rijdt; de N.Z.H.T.M. met enkele wa
gens?" zal menig passagier zich vanmorgen heb
ben afgevraagd.
Het antwoord daarop is: „Het rangeeremplace
ment van de tram is door de vorst en de sneeuw
in zoodanig slechte conditie geraakt dat het ran
geeren, hetgeen bij twee wagens noodig is om
den motorwagen weer vóór te krijgen, onvermij
delijk vertraging oplevert.
Men voorkomt deze groote vertraging door met
enkele wagens te rijden, die aan het eindpunt niet
behoeven te rangeeren, en dadelijk na aankomst
weer vertrekken kunnen, Dat zegt echter nog niet
dat er heelemaal geen vertraging ontstaat. Helaas
niet! Vooral op de spitsuren moeten velen, die
aan de haltes wachten, met leede oogen toezien
dat trams tjokvol passeeren zonder dat ze er nog
bij kunnen. Wij hoorden op de lijn van Heemstede
naar Haarlem van menschen; die wel 5 trams
voorbij hadden moeten laten gaan alvorens zs
zelf mee konden! Het is duidelijk dat het tram
bedrijf niet op zulke toestanden als thans hcer-
schen, berekend is. De vraag overtreft verre het
aanbod! Men heeft bij de N. Z. H. T. M. nog met
een anderen tegenslag te kampen. Ongeveer 30
conducteurs en wagenbestuurders liggen ziek te
bed. (In totaal zijn er 250 conducteurs, bestuur
ders en buschauffeurs op het heele net). Met het
hulppersoneel, dat ten dienste staat, vult men dit
Wielrijder door autobus aangereden.
Maandagmiddag vijf uur fietste de 54-jarige
Van der V. over den Rijksstraatweg te Haarlem
in de richting van de Jan Gijzenvaart. In dezelfde
richting reed een autobus, waarvan de bestuurder
verklaarde, dat hij langs een file van rechts rij
dende fietsers reed. Eén hunner, genoemde Van
der V., stak ter hoogte van perceel 285 zijn linker
arm uit en zwenkte meteen links den rijweg over,
toen de autobus hem reeds kort genaderd was.
Door te remmen, en scherp naar links uit te wijken,
trachtte hij een aanrijding te voorkomen. Toen hij
een klap hoorde, bracht hij zijn wagen tot stil
stand. Hij zag toen den wielrijder op den weg lig
gen: deze was vermoedelijk over de sneeuw ge
slipt. Ook kan het zijn, dat hij met zijn arm de
autobus geraakt heeft. Het bleek, dat hij een zware
hersenschudding, een wond boven het rechteroog
en schaafwonden aan het gelaat had gekregen.
Leden van den Ongevallendienst verleenden hem
de eerste hulp, waarna bij per ziekenauto naar
het ziekenhuis St. Johannes de Deo werd vervoerd,
Waar hij ter verpleging is opgenomen. De rem
men van de autobus bleken uitstekend in orde te
zijn. De politie stelt een nader onderzoek in. Aan
voorbijgangers, die deze botsing gezien hebben,
wordt verzocht, zich voor het verstrekken van in
lichtingen aan het bureau Smedestraat te willen
aanmelden.
Koersen van de Ochtendbeurs te Amsterdam
van heden van 10.3011.25 uur.
Kon. Olie 251—252.
AKU 35 1/4—3/4.
U.S. Steel 417/8—42.
Republic Steel 1515 1/16.
Anaconda 20 5/83/4.
North Am. Aviation 17 3/4.
NED. NATUURHISTORISCHE VEREENIGING.
De afdeeling Haarlem en Omstreken van de
Ned. Natuurhistorische Vereenigirig houdt Vrij
dagavond 26 Januari haar jaarvergadering ln
Café-Restaurant Brinkmann aan de Groote
Markt te Haarlem. Na afloop houdt Dr. W. K.
Hirsehfeld uit Soesterberg een lezing over het
onderwerp: „Grepen uit de erfelijkheidsleer".
Heden:
DINSDAG 23 JANUARI
Gemeentelijke Concertzaal: de H. O. V. met „Sam
son et Dalila", 8.15 uur.
Stadsschouwburg, Wilsonsplein: Pianorecital Mo
nique Haass voor de vereeniglng „Voor de Kunst",
8.15 uur. v„
Frans Hals Theater: „De Kat en de Kanarie", 2.30,
7 en 9.15 uur.
Luxor Theater: „Goodbye Mr. Chips", 2.30, 7 en
9.15 uur.
Cinema Palace: Jesse James „De wreker", 2 en
8.15 uur.
Rembrandt Theater: Gloria Jean ui „Pip met va-
cantie", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Moviac Theater: Charlie Chaplin in „De Winkel
dief", 2.30 en verder van 7.15 uur af.
Palestina Diorama's, Schotersingel 117a. Geopend
behalve Vrijdags, eiken werkdag van 3—5 en van
79 uur.
WOENSDAG 24 JANUARI
Gemeentelijke Concertzaal: Concert „Die Spaern-
sanghers".
Bioscoopvoorstellingen: 's middags en 's avonds.
Palestina Diorama's, Schotersingel 117a. Geopend
behalve Vrijdags, eiken werkdag van 3—5 en van
39 uur.
tekort weliswaar aan, doch niettemin zal het zijn
invloed op de tramdiensten wel doen gelden. De
dool beteekent nog geenszins het einde van de
vervoermoeilijkheden op het tramnet, Want als
er veel water „los komt" ontstaat het gevaar dat
motoren defect raken. Doch laten we niet vooruit
loopen, en er maar het beste van hopen.
SCHAATSENRIJDEN.
WEDSTRIJDEN VOOR
MILITAIREN TE SPAARNDAM.
Oin ceil plaquette van Haarlem's
Dagblad.
Op de banen van de ijsclub „Nova Zembla" te
Spaarndam werd Maandagmiddag voor militairen
een hardrijderij gehouden. Er werd in patrouilles
gereden.
De Directie van Haarlem's Dagblad had voor
dezen wedstrijd een plaquette als 1ste prijs be
schikbaar gesteld. De belangstelling, vooral van de
zijde der militairen was zeer groot.
Jammer genoeg bleek het ijs niet in een al te
besten toestand te zijn, maar de deelnemers heb
ben het elkaar niet gemakkelijk gemaakt. Er
werd fel, maar zeer sportlef gestreden.
De eerste prijs werd gewonnen door de pa
trouille, bestaande uit A. Doornbos, J. Takels en S.
Kleefman; de tweede prijs door de patrouille:
Rusman, Broeksma en Plagge; 3e prijs patrouille:
sergeant Pienter, korporaal Sluis en A. van Dijk.
Na afloop reikte kapitein E. M. Huizinga na
mens O. en O. de prijzen uit; hij dankte de Direc
tie van Haarlem's Dagblad voor het beschikbaar
stellen van de plaquette en de schenkers van de
overige prijzen. Hij prees de sportiviteit, die de
wedstrijden gekenmerkt hadden.
Hervatting der Duitsch-Roemeensche
oliebesprekingen.
Dultsch onderhandelaar te Boekarest
aangekomen.
BOEKAREST, 22 Januari (Reuter).
Men verwacht dat binnenkort nieuwe onder
handelingen zullen aanvangen over den
Roemeenschen petroleum-uitvoer naar
Duitschland.
Neubacher, de voorzitter van het Weensche
bureau voor riibbreiding van den Duitschen han
del met Zuid-oost Europa, is hier aangekomen
en zijn bezoek wordt in verband gebracht met
den recenten terugkeer van Clodius.
Angelescoe, de minister van Economische Za
ken, heeft tijdens het weekeinde besprekingen
gevoerd met de leidende figuren der'voornaam
ste oliemaatschappijen en over de bepalingen
van het kortgeleden gepubliceerde decreet,
waarbij staatstoezicht op den verkoop van pe
troleum wordt ingesteld. Hij gaf hun de verzeke-
ding dat de regeering niet zenuwachtig handelt,
Ofschoon het decreet in buitenlandsche be
richten wordt voorgesteld als een overwinning,
die Duitschland op de door de geallieerden ge
controleerde oliemaatschappijen heeft behaald,
is de semi-officieele verklaring dat de regeering
hoofdzakelijk wenscht de olievoorziening van
eigen leger en luchtmacht te verzekeren.
Van de „Rawalpindi" 27 opvarenden
krijgsgevangen gemaakt.
Opgepikt door de „Deutschland".
De Britsche admiraliteit heeft gisteravond de
namen gepubliceerd van twee officieren en 25
manschappen van den koop vaar dij kruiser „Rawal
pindi", die zich als krijgsgevangenen in Duitsch
land bevinden. Zij zijn opgepikt door het vest
zakslagschip „Deutschland" nadat dit de „Ra
walpindi" tot zinken had gebracht tijdens den
slag buiten IJsland in November j.l.
BRAND OP ITALIAANSCH OORLOGSSCHIP.
GENUA, 22 Januari. Op het Italiaansche
slagschip „Littorio" (35.000 ton) is hedenmorgen
brand uitgebroken. Het vuur was van geringe
beteekenïs. Het schip bevond zich op de Ansaldo-
scheepswerven, waar het dokte.
Het vuur werd veroorzaakt door vonken, die op
een op welke vet was, vielen, terwijl men bezig
was ijzeren platen te lasschen.
Er werd geen schade van beteekenis veroor
zaakt, noch zijn er slachtoffers te betreuren.
(United Press.)
Amerikaansche Senaat eert Borah.
Roosevelt woonde de plechtigheid in het
Senaatsgebouw bij.
WASHINGTON, 22 Jan. Voor de laatste maal
is Borah in den Senaat teruggekeerd toen de een
voudige grijze doodskist daar werd binnen ge
dragen en. op het podium van de vergaderzaal
van den Senaat werd geplaatst, waar Borah 33
jaar lang den Amerikaanschen staat heeft ge
diend.
De Senaatspredikant, Barney Phillips, leidde den
korten episcopalen dienst ett leden van het kerk
koor zongen daarna twee gezangen. De president,
de leden van het kabinet, de Senaat, van 't hoo-
ge gerechtshof, leden van de justitie, afgevaar
digden en diplomaten woonden deze plechtigheid
bij. Mevrouw Borah had den wensch te kennen
gegeven om daarbij niet tegenwoordig te zijn en
wachtte terwijl in een kamer gelegen in de na
bijheid van de bureaux van Garner.
Een groot aantal kransen en bloemtakken be
dekte de baar.
Een eenvoudige krans van roode anjers van
President en mevrouw Roosevelt was aan het
voeteneinde geplaatst. Aan iedere zijde van de
baar stonden groote kransen, één van lelietjes
van dalen en witte anjers een laatste hulde van
den Senaat en een andere van lelietjes en witte
rozen en viooltjes gezonden door Amerikanen
van Duitsche afkomst uit Chicago.
Twee politieagenten van het kapitool vormden
de eerewacht.
Het stoffelijk overschot is later naar Idaho
overgebracht. (United Press).*
Verwachting, geldig van hedenavond tot mor
genavond ongeveer 19 uur:
Voor het binnenland:
Des nachts lichte tot matige 'vorst, over
dag lichte vorst tot om het vriespunt. Hel
der tot half bewolkt, geen sneeuw van be
teekenis. Matige tot zwakke naar zuid of
zuidoost krimpende wind.
Voor de kuststrook:
Lichte vorst tot om het vriespunt, wisse
lend bewolkt, plaatselijk enkele sneeuw
buien: Matige tot zwakke naar zuidwesten
of zuiden krimpende wind.
THERMOMETERSTAND
Hoogste gisteren
Laagste hedennacht
Hoogste heden
F 22
F 28
F 32
De depressie over de Oostzee is vender naai' het
westen doorgedrongen, en vult nu op, De kern van
1004 mbar ligt thans in Zuid-Denemarken. De
vlakke rug van hoogen luchtdruk, die zich giste
ren over ons land bevond, heeft zich zuid-weste
lijke richting verplaatst en nam daarbij sterk in
beteekenis toe. Tengevolge hiervan da-aaide de
wind in ons land naar het westen en er vielen
plaatselijk weer aanzienlijke hoeveelheden sneeuw
Over het geheele land en vooral aan de kust is de
vorst verminderd. In den ochtend steeg in den
Helder en Vlissingen de temperatuur boven het
vriespunt.
Het arctische maximum over Groenland is weer
toegenomen, dat over Scandinavië nam iets in be
teekenis af.
Nabij IJsland is een depressie verschenen, welke
de luchtdruk daar flink deed dalen. Zij dringt nog
maar zeer langzaam verder naar het oosten door.
De schaarsche weerberichten van den Oceaan ma
ken het zeer moeilijk de plaats te bepalen van de
storlngsfronten, die van zoo groot belang zijn voor
het verdere weersverloop in onze omgeving.
Het gebied van hoogen luchtdruk over de Azo-
ren van 1025 mbar heeft zich in de richting van
Portugal verplaatst.
Het minimum in de Middellandsche zee li;gt aan
de noord-kust van Libye, zijn storingsfront, dat
zich over den Balkan beweegt, brengt in Zuid-
Slavië en Hongarije zeer zware sneeuwval en
plaatselijk ook regen.
BAROMETERSTAND
Stand van gisteren 762 m.M.
Stand: van hedenmorgen 10 uur 760 m.M.
Neiging: Achteruit.
Opgave van CAREL v. HUIZEN. Opticien.
KI. Houtstraat 13. Tel. 14112
BELANGRIJKE TELEFOONNUMMERS
Politie: 11850.
Ongevallendienst (Brandweerkazerne) Ged.
Oude Gracht: 14141.
Brandweer: 15333.
5e KLASSE
100.000 - f 50.000 - 30.000
ƒ25.000, ƒ15.000, 10.000, ƒ5.000 enz.
Voor zoover de voorraad strekt, nog enkele
briefjes verkrijgbaar,
VAN HALEM'S Hoefijzerkantoor,
SCHOTERWEG 3, t.o. Frans Hals Theater.
(Adv. Ingez. Med.)
Britsche toelichting op Churchill's
rede.
„Praatje bij den haard" en geen officieele
mededeeling over de regeeringspolitiek.
Reuter meldt:
In antwoord op tal van vragen van neutrale
waarnemers over de beteekenis van de opmerkin
gen van Churchill met betrekking tot de neutralen,
wordt in gezaghebbende kringen te Londen ver
klaard, dat er aan herinnerd dient te worden, dat de
redevoering een was van een reeks, waarin de mi
nisters hun persoonlijke commentaren geven op
den loop van den oorlog.
Het was m feite 'n „praatje bij den haard",
een toespraak voor de microfoon en niet een
verklaring, welke beschouwd moet worden als
een mededeeling over de regeeringspolitiek,
welke in liet Lagerhuis zou moeten worden ge
daan.
Om deze reden moeten de neutralen de redevoe
ring in het juiste licht zien.
Niettemin werd Reuter er van in kennis gesteld
dat voor zoover gerefereerd wordt aan neutralen de
opmerkingen van den minister van marine groot
gezag hebben.
Churchill heeft uiteengezet zoo vervolgt Reu
ter wat thans voor allen duidelijk is: dat de ge
heele neutrale wereld begunstigd zou worden door
een overwinning der geallieerden. De neutralen heb
ben in de afgeloopen jaren groote bedragen moeten
uitgeven om zichzelf te beschermen tegen bedreigin
gen van Duitsche agressie. De geallieerden vechten
tot het einde van die agressie en indien zij zouden
gewonnen hebben, zouden de neutralen profiteeren
van een vrede, gewonnen ten koste van geallieerd
bloed en geld, in dezelfde mate als de geallieerden
zeiven
Commentaar in de neutrale landen.
KOPENHAGEN. „Of de oproep van Chur
chill een particulier karakter droeg, dan wel de
gevoelens van het Britsche oorlogskabinet weer
gaf, hij zal op krachtig verfcet stuiten in de
groep van neutrale staten, waartoe Denemar
ken behoort", aldus schrijft Ekstrabladet. Het
blad voegt er aan toe dat de neutrallteltsverkla-
ring, die j..l Donderdag in het parlement is af
gelegd, een antwoord vormt, dat gegeven zal
worden op alle oproepen of wenken uit elk dei-
oorlogvoerende kampen betreffende de Deensche
neutraliteit zoolang de oorlog duurt".
STOCKHOLM. Het beroep, dat Churchill
in zijn radiorede op de neutralen heeft gedaan,
heeft op Zweden geen indruk gemaakt. Het is
niet waarschijnlijk dat zulk een beroep weer
klank zou vinden bij de Zweden, die de neu-
taliteit beschouwen als het kardinale punt van
hun politiek, welke verdedigd moet worden ge
lijk hun onafhankelijkheid en souverelnitelt.
Uit Bern meldt Reuter dat de „Neue Zeitung"
ten aanzien der rede schrijft, dat „indien het de
bedoeling van Churchill was de neutralen aan te
sporen, dan antwoorden wij dat dit niet noodig
is. De neutralen hebben steeds zonder angst den
dreigementen het hoofd geboden. Wat Zwitser
land betreft, dit land is niet betrokken in de
actie van de andere neutralen bij het vervullen
van de verplichtingen overeenkomstig het Hand
vest van den Volkenbond. Sedert de volledige
neutraliteit van Zwitserland is erkend door den
Volkenbondsraad, rusten op dit land geen ver
plichtingen meer".
WEER EEN SCHOOL VRIJGEKOMEN.
HEEMSTEDE Dinsdag
Maandag is de R. K. Jongensschool aan de
Molenwerfslaan weer in gebruik genomen,
PARIJS, 22 Januari (per telefoon).
De bemanning van het stoomschip „Arendskerk",
dat verleden week in de Golf van Biscaje door een
Duitsche duikboot getorpedeerd is, vertoefde van
daag op doorreis naar Holland in Parijs. Wij heb
ben daar een kort onderhoud gehad met den kapi
tein, den heer Wijker, die ons nog enkele bijzon
derheden mededeelde over den ondergang van
zijn schip.
„Wij hadden aanvankelijk niet het idee, dat wij
beschoten werden", zoo zei de kapitein „en meen
den, dat er op eenigen afstand van ons een gevecht
gaande was tusschen enkele kleinere oorlogssche
pen. Er hing dien dag een lichte nevel zoodat wij
pas, toen de duikboot op een mijl afstand was die
onderscheidden. U weet hoe het gegaan is. Volgens
den duikboot-kapitein, een nog jonge, zeer hoffe
lijke man, was de lading wij hadden in Antwer
pen 4063 ton stukgoederen geladen voor Durban en
Kaapstad contrabande. Of dit zoo is, moet onze
regeering maar uitmaken. In ieder geval: de
„Arendskerk" moest getorpedeerd worden. Wij
kregen een half uur tijd om in de booten te gaan.
Eerst werden twee sloepen gestreken, elk voor 30
personen. Ik zelf ging met mijn eersten officier en
nog enkele andere leden van de bemanning op het
laatste moment in een derde boot. Toen wij op eeni
gen afstand van ons mooie schip ronddobberden
voer de duikboot tusschen de sloepen en het schip
door en lanceerde een torpedo. De Arendskerk werd
in het achterschip getroffen. Een geweldige ex
plosie weerklonk. De lading vloog in 't rond en de
masten en laadboomen werden tientallen meters
de lucht ingeslingerd. Het dek rolde op als een
wollen deken die men van een bed wegslaat.
Toen werd het stil.
Wij in de booten spraken geen woord en waren
allen onder den indruk van het gebeurde. Intus-
schen scheurde het achterschip van het voorste ge
deelte. Langzaam zonk het naar de diepte. Het
merkwaardige echter was, dat het voorschip intact
was gebleven en niet kon zinken. De kapitein van
de duikboot besloot daarom met granaatschoten
het voorschip te doen zinken.
Verschillende voltreffers werden afgevuurd en
eindelijk begon ook het nog drijvende gedeelte van
de „Arendskerk" slagzij te maken. Nog steeds
brandden alle lampen. Dat was nog het geval toen
de golven zich boven het stukgeschoten vaartuig
sloten.
Vrij spoedig werden wij door een Italiaansch
schip, de „Fedora", opgepikt, dat ons later op de
Poelau Bras overzette.
In Lissabon werden wij door den Nederland-
schen consul ontvangen, die alles voor ons regelde.
Vandaar zijn wij per trein naar Parijs vertrokken
en zullen morgen naar Nederland terugkeeren.
„Het is net alsof je op het kerkhof bent, wan
neer je zoo je mooie schip in de golven ziet ver
dwijnen, zoo besloot kapitein Wijker. „Ik vaar nu
al dertig jaar en dan wordt je schip je huis en je
leven".
„Ik heb op mijn knieën voor den duikbootkapi
tein gelegen", voegde de eerste officier, de heer
Oosterhuis, hier aan toe, „maar ik héb hem niet
kunnen bepraten".
's-GRAVENHAGE, 23 Januari. Kapi
tein Wijker en zijn lotgenooten van de
„Arendskerk" zijn vandaag uit Brussel, waar
zij overnacht hebben, in ons land terugge
keerd.
Vanochtend vroeg kwam het gezelscha.p in
Roozendaal aan. Hier voegde de heer Trapman
de directie van de Vereenig.de Nederlanidsche
Scheepvaart mij. vertegenwoordigende, zich' bij
hen. De mees ten hunner stapten in Rotterdam
uit den trein. Ongeveer twintig man en kapitein
Wijker hooren daar thuis. De hoofdmachindst
Zeeman reisde d-oor naar Amsterdam en in Den
Haag verlieten de heeren Oosterhuis, eerste
stuurman, Roodenrijs, tweede stuurman en Vonk,
de kok van de „Arendskerk" den trein. De laat
ste woont in den Haag, de beide anderen stapten
over in den trein naar Haarlem, waar zij wonen.
De beide stuurlieden waren wel wat verbaasd
over de belangstelling, die men in ons land voor
hun avonturen had getoond. Vooral in Parijs
waren zij het voorwerp geworden van journalis
tieke belangstelling. „Zij hebben ons nog ge
fotografeerd bij het graf van den Onbekenden
Soldaat", zeiden zij. „En vannacht om drie uur
in Brussel kwam er nog een fotograaf ons op
zoeken", vertelden zij nog.
Wij hebben het den heeren daarom maar niet
moeilijk gemaakt en met een „wel thuds" afscheid
van hen genomen.
De minister van economische zaken heeft besloten
uit het landbouw-crisisfonds aan hen, die als telei
van gewassen van den tuinbouw zijn aangesloten bii
de stichting Nederlandsche Groenten- en Fruitcen-
trale, gevestigd te 's Gravenhage, en op den dag der
uitkeering geacht kunnen worden hun bedrijf alsnog
uit te oefenen, steun te verleenen tot ten hoogste
f 4.790.000.
GRIEKSCH SCHIP TOT ZINKEN
GEBRACHT.
United Press verneemt uit Lissabon dat een
Duitsche onderzeeër het Grieksche vrachtschip
„Ekatontarcho Drakoulis", groot 1100 ton, ge
torpedeerd heeft. Van de bemanning van 28 kop
pen werden er 6 gedood. Het Italiaansche wacht
schip „Nino Padre" redde 12 man.
De Portugeesche torpedojager „Vouga" en een
ander schip van die Portugeesche marine zoeken
thans naar een reddingsboot met 10 personen, die
nog wordt vermist.
Reuter verneemt uit Oslo dat negen leden der
bemanning van het Deensche ss. „Tekla". dat
Zondag ln de Noordzee is gezonken, te Bergen aan
land gebracht zijn. zij vertelden dat hun schip
getorpedeerd was door een Duitsche duikboot, die
daarop draadloos om hulp voor de bemanning had
verzocht Negen opvarenden van de „Tekla" wor
den nog vermist.
Een door een Noorsch stoomschip gered lid
der bemanning' van het Zweedsche kolenschip
Foxen heeft thans gemeld dat het schip voor
de Noorsche kust na een hevige ontploffing
binnen enkele minuten is gezonken, Blijkbaar
zijn 18 leden der bemanning omgekomen.
De Britsche admiraliteit heeft een communiqué
uitgegeven waarin wordt medegedeeld:
De secretaris der admiraliteit betreurt het te
moeten mededeelen dat Zr. M.'s trawler „Val
ei ara" tijdelijk gezagvoerder Potterton, over tijd
is en dat aangenomen moet worden dat hij ge
zonken is.
De „Valdora" was bemand met negen zeelieden
Blijkens een Reuterbericht uit Londen zijn do
lijken van twee Noorsche zeelieden in een Schot
sche haven binnengebracht door een patrouille
vaartuig der marine. De mannen waren op een
stuk wrakhout aangetroffen in de Noordzee. Zij
waren aan de ontberingen bezweken. L
Men gelooft, dat het leden der bemanning van
het Noorsche stoomschip „Maurita" zijn.
De hardnekkigste
HOEST
bedaort oogenblikkelijk bij
gebruik van
hel sterk ontiseptische geneesmiddel
legen Verkoudheid, Keelpijn en
Griep. Maar vraag naar de
ECHTE VALDA
(Adv. Ingez. Med.)
Een halve eeuw geleden
Uit Haarlem's Dagblad van 1890.
23 Januari:
Door ingezetenen van Nieuwe Niedorp
wordt een adres aan de adm. van de H. IJ.
Spoorweg-Mij. gezonden, waarin ernstige
bezwaren worden ontwikkeld tegen de
eventueele inwilliging van het verzoek om
de treinen 9.15 van Helder en 1.26 van Am
sterdam ln sneltreinen te veranderen,
die alleen aan de stations Schagen en
Alkmaar zouden stoppen.
HET TOONEEL.
Het Nederlandsch Tooneel.
Het was in 1908 dus nu 32 jaar geleden
dat het „Hebbel-Theater" uit Berlijn voor het
eerst te Amsterdam Mevrouw Warren's Bedrijf
speelde met de beroemde Duitsche actrice Rosa
Bertens in de rol van Kitty Warren. Vijf maan
den later volgde de eerste voorstelling bij het
gezelschap van Willem Royaards met Philomene
van KerckhovenJoncker als mevrouw 'Warren,
Royaards zeil' ln de rol van Sir George Crofts en
Ko Arnoldi als een zeer goede Frank.
Na dien tijd hebben wij al heel wat Kitty's en
Crofts' en Frank's gezien. Caroline van Domme
len, Sophie de Vries, Julia Cuypers, Rika Hopper
volgden elkaar op in de rol van de dame met
het abjecte bedrijf ook Tilla Durieux speelde
Kitty Warren op een tournée in ons land
Louis Bouwmeester, Van Ollefen, Schwab, Rienk
Brouwer, Gimberg zag ik achtereenvolgens als
Sir George Crofts en de vele Frank's ben ik ver
geten. Van alle Kitty's blijft mevrouw Van
Kerckhoven—Joncker met haar Vlaamsche uit
bundigheid en temperament in mijn herinne
ring altijdnog als de. beste, en ook niemand
heeft Royaards in de rol van Sir George Crofts
kunnen' overtreffen.
Gistéreri zagen wij Mevrouw Warren's Bedrijf
na jaren weer eens op de planken terug en nu
gespeeld door Het Nederlandsch Tooneel als
abonnementsvoorstelling. Verreweg het beste
deel van de opvoering kregen wij aan het slot,
de scène tusschen Kitty en Vivie, waarin Mien
Duymaer van Twist alle reserves kon weggooien
en als Kitty Warren geheel de vulgaire vrouw
mocht zijn. En in dat tooneel gaf Myra Ward als
Vivie ook voortreffelijk tegenspel.
Mevrouw Duymaer van Twist maakte van Kitty
Warren niet zooals Tilly Durieux indertijd
deed een soort vampier; zij bleef de or
dinaire vrouw, die, als zij sentimenteel werd of
los kwam, wel heel duidelijk haar „komaf" liet
spreken. In uiterlijke verschijning en in haar
omgang met de mannen kwam het oude „be
roep' nog duidelijk naai- voren, Toch meen ik,
dat deze rol nog meer kan worden uitgespeeld.
Het verhaal in II heb ik wel eens levendiger
en kleurrijker gehoord. Het bleef alles wat egaal.
Maar over het geheel is Kitty Warren toch een
zeer goede rol van Mien Duymaer.
(yivje, i-"5. Altijd een der moeilijkste rollen *u
dit stuk. Myra Ward is wel de sympathiekste
Vivie, die ik tot nu toe gezien heb, maar daar
mee wil ik niet zeggen dat zij geheel de Vivie
was, die Shaw heeft bedoeld. Wij merkten niet
veel van de kracht van dit jonge meisje, dat Praed
en Crofts zoo forsch de hand geeft, dat het hem
de oogen doet opensperren en dat de heeren de
stoelen in de armen gooit met den uitroep „Daar
dan Myra Ward was een wel resolute, maar
toch heel lieve Vivie, geen dochter, die haar
moeder ruw bij de polsen grijpt en haar toe
snauwt: „Ik kan geen gegrien verdragen. Kom,
'n beetje flink nu!" Myra Ward speelde Vivie te
veel naar zich zelf toe.
Wel had zij het flinke en zelfbewuste van het
moderne meisje, maar zij ontnam Vivie te veel
de harde kanten. Zoo sympathiek als deze Vivie
is de dochter van Kitty WarVen toch niet En in
de groote momenten zooals in het „Nu ben
ik het, die niet slapen kan!'', na het gesprek
met haar moeder in II en haa.v zich plaatsen voor
Croft aan het slot van III schoot zij te kort.
Doordat Myra Ward Vivie meer hart gaf dan
Shaw en minder het scherp intellect, maakte zij
het stuk ook minder wreed. Als geheel was het
toch een Vivie, die wij met genoegen hebben ge
zien.
Louis de Bree was niet „the perfect gentleman"
ln schijn, zooals Royaards indertijd. Het ploer
tige zat heel dik op zijn gezicht en deze „roué"
was wel, zooals ik van een meisje hoorde, een
„engerd". Maar de Bree spéélde hem voortreffe
lijk en volkomen uit en zijn scène met Vivie
werd, dank zij hem, één der hoogtepunten van
den avond.
Guus Oster toonde als Frank opnieuw, dat hij
voor jonge rollen zeer veel meebrengt. Zijn spel
was los, natuurlijk, nooit nadrukkelijk en al
door van een prettige charme. En' uitstekend was
ook Theo Frenkel als de sympathieke zachte Praed.
Je vraagt je bij Praed herhaaldelijk af, hoe deze
fijne en kunstzinnige man zoo bevriend is ge
raakt met de grove Kitty Warren.
Ludzer Eringa is geabonneerd op de rol van
dominee. Hij typeerde Samuel Gardner, die aller
minst een voorbeeld van een predikant ls, lang
niet slecht en zorgde er voor niet te veel een
caricatuur van deze geestelijke te maken.
Welk een. geboren tooneelschrijver Shaw in
zijn eerste periode was, blijkt nog altijd uit Me
vrouw Warren's Bedrijf, dat nog niets verouderd
is en voortreffelijk tooneel en prachtige speel-
rollen geeft. De voorstelling had bij het abon-
nementspubliek een zeer groot succes', een succes,
waarin alle spelers mochten deelen.
J. B. SCHUIL.
