Finland's dappere vrouwen
Belgische regeering treedt op tegen
ongewenschte propaganda.
DINSDAG 13 FEBRUARI 1940
HAARLEM'S DAGBEAD
Jxuuii £uukkoonen,
leidster dec £oVa
Svacd, te Stockholm.
In een exclusief interview met den United
Press-correspondent te Stockholm verklaarde
Fanni Luukkonen, presidente van de Fin-
sche Lotta Svard: „Wij vreezen geen bom
bardement of geweervuur. Ofschoon wij niet
met de wapens vechten moeten wij in vele
gevallen ons leven wagen juist als de solda
ten. Tot nu toe zijn 20 Lotta's gedood en
verscheidene gewond, meestal bij bom
bardementen van hospitalen. Deze Lotta's
hebben haar plicht gedaan en wij zijn allen
zeer trotsch op hen".
Fanni Luukkonen is deze week in Stockholm
aangekomen. Zij zal eenigen tijd in Zweden blij
ven om de Zweedsche hulp aan Finland te orga-
niseeren. Zij is een vrouw van omstreeks 55
jaar.
„Ik kon u niet zeggen waar de Lotta's dienst
doen, want dat is een militair geheim", aldus
mej. Luukkonen, „maar ik kan wel zeggen dat
reeds in vele gevallen militaire commandanten
tot de Lotta's gezegd hebben: ,Ik moet u zeg
gen dat u eigenlijk uit de gevechtszone moet
vertrekken, want het wordt te gevaarlijk, maar
als u absoluut wilt blijven, dan zal ik dat niet
verhinderen, want ik heb u hard noodig. En ik
kan er aan toevoegen dat in al deze gevallen de
Lotta's op haar post bleven. Vele Lotta's hebben
haar man en kinderen verlaten, vaak zijn de
imannen soldaat en de kinderen geëvacueerd.
De Lotta-organisatie telt thans 86.000 geoefende
leden en 22.000 reserves. Ongeveer de helft doet
dienst in ziekenhuizen, kindertehuizen e.d. Vele
Lotta's werken in de telefooncentrales en voor-
raaddepots".
Fanni Luukkonen zal eenige lezingen houden
in Zweden. Donderdag zal zij in het Stockholm-
sche stadhuis het woord voeren op een massa
bijeenkomst.
Oproeping van Zweedsche vrouwen
organisaties.
Uit Stockholm: Maandag hebben meer dan
dertig Zweedsche vrouwen-organisaties, welke
ongeveer een half millioen vrouwen van alle
politieke en intellectueele instellingen verte
genwoordigen, te Stockholm een massa-verga-
dering gehouden, waarin een oproeping, ge
richt tot alle vrouwen van de geheele wereld,
werd aangenomen. Hierin worden de vrouwen
aangespoord goed na te denken over hetgeen
een totale oorlog in al zijn wreedheid be-
teekent.
Verder wordt gezegd: Finland is op het oogen-
blik het slachtoffer van een dergelijken oorlog.
Zelfs in de meest afgelegen gebieden is de bur
gerbevolking iederen dag blootgesteld aan aan
vallen uit de lucht en enorme hoeveelheden bom
men worden geworpen op niet versterkte plaat
sen. Volwassenen en kinderen worden gedood of
gewond terwijl zij hun vreedzaam handwerk uit
oefenen of wel zijn gedwongen in de felle koude
uren en dagen door te brengen in de bossohen
of in ijskoude kelders. De woningen van gezin
nen en hospitalen worden vernield of onbewoon-
Twintig Lotta's lieten reeds het leven
bij het vervullen van haar plicht.
baar gemaakt, doordat de ruiten springen, wan
neer een bom ontploft. De daklooze moeders en
kinderen worden van het eene onderkomen naar
het andere gedreven.
Tegelijkertijd brengt deze oorlog, vooral in het
hooge Noorden in dezen buitengewoon strengen
winter onuitsprekelijk lijden voor de Russische
soldaten, die strijden op onbekend terrein, ver van
hun kantonnementen.
Laten wij ook protesteeren tegen den onmen-
schelijken oorlog ter zee, welke het verlies van
schepen veroorzaakt, welke toebehooren aan
vreedzame landen, alsmede schuld draagt aan
het verlies van menschenlevens.
De vrouwen van alle landen der wereld moeten
zich vereenigen om gemeenschappelijk te pogen
een middel te vinden om een einde te maken aan
dit aangrijpend treurspel van lichamelijk en
geestelijk lijden, dat zioh voor onze oogen af
speelt.
De Zweedsche vrouwen-organisaties wenden
zich tot de individueele vrouwen en in het bij
zonder tot de vrouwen-organisaties en spoort
hen aan zich te vereenigen, ieder in haar land
om invloed uit te oefenen op de regeeringen, op
dat deze het initiatief nemen, dat zal leiden tot
het beëindigen van den oorlog en het Finsche
volk zal toestaan tot zijn vrij en vreedzaam leven
terug te keeren.
,Laat ons in actie komen en alle pogingen in
het werk stellen om de vernieling te doen staken
en de dreigende catastrofe af te wenden welke
het geheele menschelijke geslacht bedreigt".
J Aanvaring nabij de Engelsche kust.
Opvarenden van de ernstig beschadigde
„Flandres" in veiligheid.
Het Belgische stoomschip „Flandres" metende
r 5837 ton is met een onbekend schip in aanva-
- ring geweest twee mijl uit de zuidkust van En-
geland. Een reddingboot en een aantal motor-
booten snelden onmiddellijk te hulp.
De bemanning van de ..Flandres" sprong met
twee -a drie man tegenlijk in de motorbooten,
welke daarop onmiddellijk wegvoeren om te ont-
snappen aan het naar boven schietende hout
werk, dat onderdeks was opgeborgen. De be-
manning van de reddingboot slaagde erin den
kapitein en vier officieren te dwingen het schip
te verlaten.
De „Flandres" liep vol door een gxoot gat aan
den zijkant. Het schip werd op sleeptouw ge-
nomen en nog juist op het nippertje in een
haven gebracht. De .Flandres" was op weg van
Antwerpen naar Montevideo met een lading
I vischlijm en was juist uit Duins vertrokken, na-
dat de contrabandecontrole aldaar had plaats
gehad, kort voordat de botsing met een onbe
kend schip plaats vond. Dit laatste was slechts
licht beschadigd.
De bemanning van vijf en veertig koppen is
in haar geheel aan wal gebracht.
(United Press).
Australische en Nieuw-Zeelandsche
troepen in Egypte.
Eerste contingent aangekomen.
Een militaire correspondent van Reuter
schrijft dat het eerste contingent Australische en
Nieuw Zeelandsche troepen in Egypte is aange
komen. De troepen uit de dominions zijn precies
op dezelfde manier georganiseerd als het Britsche
leger. Zij zijn uitgerust met hetzelfde geweer en
beschikken over Bren-mitrailleurs, anti-tank
buksen en mortieren. Zij zijn in dezelfde leer
stellingen geoefend door stafofficieren, die hun
opleiding hebben genoten in het instituut te
Camberley (Engeland). Op die wijze zijn vele
verschillen, welke in den laatsten oorlog hebben
bestaan tusschen de legers uit de dominions en
ilit het Vereenigd Koningrijk, opgeheven.
De fabrieken in Nieuw Zeeland, Australië en
Canada, welke werken voor de vervaardiging van
munitie en uitrustingsstukken, produceeren pre
cies dezelfde soorten materiaal als de Britsche
fabrieken.
Te Suez heeft minister Eden de aankomst der
troepen afgewacht. Hij begaf zich aan boord
met den Britschen ambassadeur te Kaïro, den
bevelhebber der Britsche troepen in het Midden-
Oosten en andere autoriteiten.
De overtocht.
Te Sydney zijn thans bijzonderheden bekend
geworden over het vervoer der genoemde troe
pen zoo meldt Reuter. Hoewel het vertrek ge
heim gehouden was stond bij het vertrek een
groote menigte langs de kust. toen het eerste
deel van het convooi zee koos. Het werd door
sterke zeestrijdkrachten begeleid. De transport
schepen van Nieuw Zeeland voegden zich bij
het Australische convooi, zoodat men van een
der grootste troe oen'ren sporten van den moder
nen tijd kon spreken. Fskaders van de Austra
lische luchtmacht vlogen over een aanzienlijken
afstand met het convooi mede
Een rede van minister Günther.
Tot de sprekers op deze bijeenkomst behoorde
de Zweedsche minister van buitenlandsche zaken,
Günther. Hij zeide dat de vergadering wilde pro
testeeren tegen de barbaarsche mentaliteit, welke
het mogelijk maakte dat de Europeesche politiek
een vorm aannam van een aanval op een klein
vreedzaam land.
„Ik zou willen dat de afschuw over den aanval
op het vreedzame Finland, welke de Zweedsche
vrouwen bezielt, weerklank vindt bij alle vrou
wen in Europa. Ik beschuldig geen enkele per
soon. geen enkel land en geen enkel regime.
Geheel Europa verscheurt zichzelf en snelt naar
den afgrond. Niets zou natuurliiker zijn. dan dat
alle vrouwen zouden weigeren deel te nemen aan
den terugkeer tot het barbarendom, welke wij
thans meemaken. Wanneer wij vergeten dat de
oorlog een geesel is voor de volken en de vrede
de eenige basis van de permanente orde van de
internationale rechtvaardigheid, dan zal een
catastrofe over de menschheid komen".
500.000 Finnen hebben van
woonplaats moeten veranderen.
De Finsche minister van levensmiddelen voorzie
ning heeft tegenover het blad „Social Demokraten"
verklaard dat in Finland 500.000 personen van
woonplaats hebben moeten veranderen.
Voorts word ui Helsinki vernomen dat men sedert
veertig jaar niet zulk een koude maand Januari
heeft gekend als thans. De laagste temperatuur, die
in de hoofdstad werd geregistreerd, is 33 graden
onder nul.
Ook de maand Februari belooft zeer koud te
worden. In den nacht van 10 op 11 Februari daalde
de temperatuur tot 30 graden onder nul.
Gevangenneming beteekent
verraad.
„Messagero" over op Russen gevonden
documenten.
De bijzondere correspondent van de Italiaan-
sche „Messagero" te Helsinki bericht dat onder
de documenten, welke op een gewonden Russi-
schen officier werden gevonden, een circulaire
van het hoofdkwartier van het militaire district
Leningrad was, waarin werd gezegd dat iedere
soldaat, die zich door de Finnen gevangen zou
laten nemen, beschouwd zou worden als verrader.
Voor dit verraad zouden zijn naaste en verdere
familieleden moeten boeten.
De correspondent schrijft verder dat men aan
dezen maatregel moet toeschrijven dat minder
Russen gevangen worden genomen.
Bestrijding der communistische
propaganda in Belgiö.
Wetsontwerp in voorbereiding.
Janson, de Belgische minister van justitie
heeft een wetsontwerp in voorbereiding tot uit
breiding der volmachten aan de regeering vopr
de bestrijding der communistische propaganda
De positie van Letland.
Geen protectoraat van de Sovjet Unie.
zegt Munters.
De Letlandsche minister van buitenlandsche
zaken. Munters, heeft gisteravond voor de uni
versiteit van Riga een redevoering uitgesproken,
waarin hij uitvoerig de betrekkingen tusschen
Letland en Sovjet Rusland behandelde te begin
nen bij de sluiting van het pact tot wederzij d-
schen bijstand op 5 October 1939.
Munters zeide, dat het leggen van Sovjet-
Russische garnizoenen op Letlandsch gebied en
het onderhoud dier troepen nieuwe taken zonder
precedent in het leven heeft geroepen. Alles wordt
echter zonder complicaties geregeld,
Betreffende buitenlandsche commentaren zeide
de minister: „Ik zou willen vragen waar die
Sovjetiseering is, waartegen men ons waarschuw
de? Is er een enkele inwoner van Letland, die zou
kunnen zeggen, dat de Sovjet Unie zich op
eenigerlei wijze mengt in onze binnenlandsche
zaken? Wat de beweringen betreft, die ons kwa-
lificeeren als protectoraat ontbloot van onafhan
kelijkheid, de werkelijke toestand toont eveneens
hoe ongegrond zij zijn. Wanneer men bovendien
nog rekening houdt met de economische en an
dere onderhandelingen, die met succes 'gevoerd
zijn tusschen de beide regeeringen, kan men de
met de Sovjet Unie bestaande betrekkingen zeer
bevredigend noemen.
Er zijn lieden, die beweren, dat deze toestan
den slechts tijdelijk zijn, dat wij vroeg of laat
binnenlandschen en buitonlandschen druk van
de Sovjet Unie moeten verwachten. Oo wat voor
overwegingen berusten dergelijke profeties? De
ervaringen van de regeering geven hun geenerlei
rechtvaardiging".
Voortgaande sprak Munters over de overeen
komst tusschen Letland en Duitschland van 30
October 1939 betreffende de emigratie der Duit-
schers uit Leriand. De evacuatie van 45.000 emi
granten was voltooid op 15 December, de liquida
tie hunner in Letland gebleven bezittingen zal
afgewikkeld worden vóór 15 MeL
KOUDEGOLF SCHEPT VELE
MOEILIJKHEDEN IN
DUITSCHLAND.
Toenemend gebrek aan steenkolen.
BERLIJN ZONDER AARDAPPELEN EN
GROENTEN.
BERLIJN. 12 Februari. Opnieuw daalde van
daag het kwik in de thermometers nadat sneeuw
stormen den geheelen Zondag de koude, die nu
al van Kerstmis over geheel Duitschland
heerscht, nog intenser had gemaakt.
Het toenemende gebrek aan steenkolen heeft
tot gevolg dat vele woningen en kantoren onver
warmd zijn. terwijl het stijgende aantal in-
fluenza-gevallen het personeel van talrijke kan
toren ten zeerste heeft verkleind. De spoorweg
verbinding tusschen Berlijn en Kopenhagen
staat stil, omdat de spoorponten tusschen War-
nemünde en Gjedser den dienst hebben gestaakt.
Daardoor wordt de aanvoer van boter, eieren
spek en andere producten uit Denemarken be
lemmerd. De spoorwegen nemen nog alleen pas
sagiers aan, die kunnen bewijzen dat zij drin
gende redenen hebben om te reizen. Alle kanalen
zijn bevroren en naar verluidt is de Rijn ge
blokkeerd door het pakijs. Tengevolge van deze
koudegolf kan men in Berlijn geen aardappe
len meer krijgen en ook groenten zijn niet meer
verkrijgbaar. Al deze onaangenaamheden wor
den nog verscherpt door het feit dat men ner
gens meer „Schnapps" of zelfs de Duitsche roode
wijn vindt.
Hoewel officieel bekend is gemaakt dat iedere
Duitscher recht heeft op dertig gram thee heb
ben de winkeliers aan hun klanten bericüht dat
dit niet mogelijk zal zijn omdat alle voorraden
boven tien pond aan het leger moeten worden
afgestaan.
Duizenden dieren vriezen in de bosschen dood
ondanks pogingen van de autoriteiten op hout
vesterij gebied deze dieren te beschermen. Ir
sommige deelen van Duitschland Is het zelfs on
mogelijk de dooden te begraven tengevolge
den bevroren grond en moet men tijdelijke be
graafplaatsen inrichten in kelders of lij ken-
huisjes.
(United Press).
Esflandsch schip getorpedeerd
of op mijn geloopen.
Veertien opvarenden gered.
Machinist omgekomen, kapitein
zwaar gewond.
Het Zweedsche schip „Birgitta" heeft veertien
opvarenden van het Estlandsche schip „Linda".
dat op weg van Blyth naar Gothenburg, getorpe
deerd of op een mijn geloopen is, te Kopervik
aan land gebracht. Onder de geredden bevond
zich een vrouw. De tweede machinist van het
Estlandsche schip is aan boord van de „Linda"
overleden: de kapitein is zwaar gewond en de
'jeredden hebben lichte kwetsuren opgeloopen.
Sommige beweren een torpedo te hebben gezien,
even voordat de ontploffing onder het voordek
rich voordeed.
Noorsch schip tot zinken gebracht.
Het Nootrsche s.s „Nidarholm" groot 3482 ton,
is Maandag tot zinken gebracht volgens een
telegram, dat in Oslo door de reeders is ont
vangen. De bemanning is door een ander
Noorsch schip gered. Het ls nog niet bekend of
de „Nidarholm" tengevolge van een mijn of van
een torpedo vergaan ls.
Het schip was van Amerika onderweg naar
Liverpool
Opvarenden van de „Theresa Boyle" in
veiligheid.
De uit tien koppen bestaande bemanning van
den Engelschen trawler „Theresa Boyle". groot
224 ton. die Zaterdagochtend door een Duitschen
bommenwerper op 120 mijl van de kust was
aangevallen en tot zinken gebracht, is Maan
dagavond in een haven aan de Noordoostkust
van Engeland aan land gegaan, nadat zij ruim
50 uur in een open boot had rondgezwalkt. Toen
het schip zonk gingen de mannen in een kleine
boot en zetten koers naar land. Zij waren op
enkele mijlen van de kust aangekomen, toen
zii gisteren gezien werden door een Engelscb
vliegtuig, dat een mijnveger naar hen toezond
Ofschoon zij lijden van de doorgestane emoties
en de ontbering, is niemand hunner gewond.
NIEUWS IN 'T KORT.
World Telegram meent te weten dat Far
ley, de Amerikaansche minister van de poste
rijen, in een candidatuur voor het president
schap zou hebben toegestemd, nadat hij van
Roosevelt de verzekering had ontvangen, dat de
president zich niet voor een derde ambtsperiode
candidaat zou stellen.
Maandag zijn in het mijnbekken van Char
leroi enkele stakingen uitgebroken naar aanlei
ding van de toepassing van het Koninklijk be
sluit inzake de herziening der werktijden in de
mijnen.
Wanneer de rantsoeneering van vleesch op
11 Maart in Engeland van kracht wordt zullen
de restaurants 40 procenit minder vleesch krij
gen dan op het oogenblik.
Uit Londen wordt vernomen dat een aantal
vrouwen van den territorialen hulpdienst thans
in Frankrijk dienst doet. Het juiste aantal is niet
bekend, maar men gelooft dat het slechts een
gedeelte is van het aantal dat tenslotte overzee
dienst doen zal.
Het Britsche ministerie van oorlog maakt
de namen bekend van acht officieren en min
deren, behoorende tot de bemanning van Duit
sche duikbocten. die krijgsgevangen zijn ge
maakt.
Twee Duitsche vliegtuigen hebben Maandag
langs den rand der Orkaden gevlogen. Zij heb
ben geen bommen uitgeworpen. De toestellen
hebben slechts boven een smalle strook van de
eilanden gevlogen.
Maandagavond zijn bijzonderheden medege
deeld over acht lijken van Duitsohers die zijn
aangespoeld of waren gestorven, nadat zij uit
neergeschoten vliegtuigen waren gehaald. Een
der mannen was drager van het ijzeren kruis
Ook zijn de namen bekend gemaakt van vier
andere Duitsche vliegers, wier lijken nog niet
gevonden zijn.
De Parijsche politie heeft achttien personen
gearresteerd, die in het dertiende arrondissement
gepoogd hebben een communistische organisa
tie op te richten.
Arrestaties, huiszoekingen en
inbeslagneming van persorganen.
Onze Brusselsche correspondent schrijft:
SINDS het tweede „alarm" hebben de regee
ring en de militaire autoriteiten strenge
maatregelen genomen tegen allen en alles
wat de eenheid en veiligheid van het land
in gevaar brengt. Voor dien tijd was er een zekere
aarzeling te bespeuren. Vrijheid van drukpers,
vrijheid van vereeniging, daarmee is de Belgische
staat groot geworden. Aan de rechten, die den Bel
gischen burger in zijn grondwet zijn gegaran
deerd, raakt men slechts met groote schuchterheid
en in zeer bijzondere omstandigheden. Tot het
tweede alarm bleef het bij een waarschuwing van
hoogerhand tegen een blad, dat zijn boekje te bui
ten ging, een enkele maal werd een persorgaan en
dan nog slechts korten tijd verboden. Er is hier
dan ook in de eerste oorlogsmaanden heel wat ge
zegd en geschreven dat lijnrecht in strija was met
de officieele neutrale houding van de regeering,
zonder dat deze ingreep. Maar sinds het tweede
alarm heeft het gevaar een concreter vorm aan
genomen en wijst het in een bepaalde richting.
Hebben de „uit de lucht gevallen" documenten
ook gegevens bevat, gelijk sommigen beweren,
waaruit blijkt dat Belgische „insiders" kwistig zijn
met het verstrekken van militaire inlichtingen aan
buienlandsche mogendheden? Sinds half Januari
waait hier een andere wind. Dagelijks kan men
lezen van het in beslag nemen van bladen, van
strooibiljetten, van huiszoekingen bij leden der
extremistische partijen, arrestaties van spionnen.
Beroep op de Perswet van 1916.
Bij haar optreden tegen de pers ontleent de re
geering haar bevoegdheid aan een oude wet van
1916, op grond waarvan opruiend geachte ge
schriften kunnen worden verboden en tot drie
maanden gevangenisstraf kan worden gegeven aan
allen die bij het drukken of het verspreiden er
van medewerken. Deze wet geldt slechts voor oor
logstijd en vooral van liberale zijde is hier de
critïek losgekomen dat de regeering een oud wetje
voor den dag heeft gehaald, dateerend uit een tijd
toen er geen parlement was en hét land oorlog
voerde. Het Hof te Luik heeft reeds uitgemaakt
dat de oorlogstoestand begint met den dag der mo
bilisatie en eindigt met de demobilisatie en dus
wel onder de huidige omstandigheden geldig is.
De regeering past deze wet toe in afwachting van
de uitspraak van het Hof van Cassatie en heeft
allereerst alle communistische bladen en later ook
strooibiljetten verboden. De strijd is niet gemak
kelijk. Voor het ééne blad dat verdwijnt, ver
schijnt er morgen weer een ander onder nieuwen
naam. De propaganda geschiedt onder de leus van
het imperialistisch kapitalisme van België's oude
bondgenooten. die in het Waalsche land vooral,
waar de communisten hun grootste activiteit ont
wikkelen. veler sympathie hebben behouden. Daar
naast heeft natuurlijk ook het Fransche commu
nisme een uitlaatklep gezocht, sinds de partij in
Frankrijk ontbonden is. Vele publicaties, die in
Frankrijk verboden zijn, worden nu in België ge
drukt: voor menig Fransch communist Ls België
een nieuw Mekka geworden, vanwaar uit hij zijn
land tracht te bewerken. De regeering is dus reeds
gedwongen hiertegen op te. treden om diplomatieke
incidenten te vermijden.
De Brusselsche „Soir" gaf eenige dagen geleden
verslag van een enquête naar de communistische
propaganda in het Waalsche land. Het is trouwens
niet altijd nauwkeurig uit te maken uit welke
bron die propaganda voortkomt.
Onder gesloten enveloppe, die als afzender een
willekeurige, in de telefoongids gevonden naam
vermeldt, werden voor de geallieerden beleedigen-
de propagandageschriften in het leger verspreid,
die dan nog meestal als opschrift hebben: „Laat
lezen en circuleeren". Sinds de waakzaamheid van
het parket is verscherpt is in plaats van de schrif
telijke propaganda de mondelinge propaganda
sterk toegenomen, zoowel bij de gemobiliseerden
als in de arbeiderscentra, op de markten, bij de
fabrieken en de mijnen. De propagandisten gooien
dan terloops in hun gesprek leuzen, die ze op ge
heime bijeenkomsten, die door 't geheele land ge
organiseerd werden, van hun leiders ontvangen.
Een nieuwe verschijning is ook de mooie vrouw,
die den soldaat in zijn vrije uren komt opzoeken
en hem cadeautjes en versnaperingen brengt. Toe
vallig zijn die geschenken in anti-Fransche of anti-
Finsche tractaten gewikkeld!
Er gaan hier nu heel veel stemmen op, die de
regeering verwijten dat ze het kwaad niet in den
wortel aantast, zoolang ze de extremistische par
tijen niet ontbindt en hun vertegenwoordigers in
het Parlement naar huis stuurt. Reeds heeft een
liberaal Kamerlid een wetsontwerp gedeponeerd,
waarin hij de ontbinding der communistische par
tij voorstelt. Men is hier echter niet in oorlog zoo
als in Frankrijk, en er zijn ook wettelijke be
zwaren. Maar zelfs al waren die er niet, dan nog
is men het er hier niet over eens of men zich op
dezen gevaarlijken weg beperking van het vrije
recht van vereeniging, waarvoor men zoo lang
heeft gevochten, moet begeven. In de socialisti
sche partij heerscht een ware „zuiveringswoede"
tegen de communisten.
De huiszoekingen bij het V. N. V.
Wat de eisch tot ontbinding der Vlaamsch-Na-
tionalistische Partij betreft, die zullen we voor-
loopig nog wel als een politiek agitatiemiddel mo
gen beschouwen. De regeering heeft weliswaar een
groot aantal huiszoekingen laten doen bij Vlaam-
sche Nationalisten, bij den zetel van het V.N.V. in
diverse plaatsen, in het „VTaamsche Huis" te Brus
sel, maar al is er reeds een enkele spion, uit deze
kringen voortgekomen, gearresteerd, over de re
sultaten van dit onderzoek tast men nog in het
duister. Men weet dat het orgaan der VTaamsche
Nationalisten „Volk en Staat" reeds eenige dagen
na het „alarm" op grond van de perswet van 1916
is verboden. Na een reeds maanden durende syste
matische separatistische actie in dit blad, had de
„leider" der partij, Staf de Clercq de militairen er
van beschuldigd een militaire „Putsch" voor te be
reiden, waarvoor het alarm als afleidingsmanoeu
vre diende.
In de Kamer hebben de VTaamsche Nationalisten
getracht dit verbod te doen opheffen en er zich op
beroepen dat toch ook andere bladen de militairen
er van beschuldigden de dekens te veel naar zich
toe te trekken. De regeering is zeer discreet wat
de mededeelingen over haar eigen gestes betreft en
in de moeilijke weken, die achter ons liggen, heb
ben de meerderheidspartijen daar genoeger. mee
genomen. Nu heeft zij echter de interpellatie van
den VTaamsch-Nationalistischen senator van Die
ren aanvaard, voor zoover het haar eigen politieke
handelingen en de reorganisatie van het kabinet
betreft. Over de militaire maatregelen wenscht zij
zich echter niet uit te laten en het is dus niet ge
lukt haar uit haar tent te lokken over het gewraak
te artikel van den heer De Clercq. Heeft men wer-
:eli;k compromitteerende documenten gevonden
bij de diverse huiszoekingen, gelijk hier verteld
wordt? Weliswaar heeft het Parket opheffing van
de immuniteit van het parlementslid De Clercq ge
vraagd. maar het zal niemand verwonderen dat
deze geweigerd werd. omdat het slechts gevraagd
werd krachtens de Perswet van 1916 op grond
van één artikel en verder voor alles wat nog
tijdens het onderzoek zou komen vast te staan.
Dat is vrij vaag en men vraagt zich dar. ook af
waai'om men zich niet op de wet van Juli 1939
beriep, die de financiering van Belgische bladen
met buitenlandsche gelden strafbaar stelde. Wilde
de regeering liever een openbaar debat vermijden
of ontbreken bewijzen? Men doet dus goed eerst
de resultaten van het onderzoek van het Parket
af te wachten. Dan pas zal ook blijken in hoeverre
de leden van het V.N.V. zich met den leider soli
dair verklaren.
Ondertusschen gaat de regeering voort met het
treffen van maatregelen tegen de nazi-propaganda
in het VTaamsche land en in de kantons van het
Oosten met zijn roerige Duitsche minderheden.
Maar ook in het andere kamp vallen de slagen,
gelijk blijkt uit het verbieden van de „Flambeau",
het Franschtalige geesteskind van de liberalen,
terwijl de bevolking nog eens nadrukkelijk op
merkzaam werd gemaakt op de in 1939 afgekon
digde wet tegen de spionnage en het oprichten of
medewerken aan bureaux, die militaire inlichtin
gen ten gunste of ten nadeele van een oorlogvoe
rende mogendheid verstrekken.
Wat in vredestijd een groot voorrecht is: knoop
punt te zijn van twee culturen, waar de geestes-
stroomingen uit alle richtingen vrij samenvloeien,
blijkt thans zijn groote moeilijkheden mee te bren
gen voor een klein neutraal land te midden van
drie groote oorlogvoerende mogendheden.
A. RAEH)
PROGRAMMA
WOENSDAG 14 FEBRUARI 1940.
HILVERSUM I. 1875 en 414.4 M.
VARA-Uitzending. 10.00—10.20 v.m. VPRO.
6.307.00 RVU. 7.30—8.00 VPRO.
8.00 Ber ANP., gram.muziek, 8.15 Orgelspel. 8.45
Gramofoonmuziek 9.30 Keukenpraatje "0.00
Morgenwijding. 10.20 Voor arbeiders in de Con
tinubedrijven. 11.30 Voor de vrouw. 12 00 Sylvia
Amusementsorkest en solist. 12.45 Berichten
ANF.. gramofoonmuziek. 1.00—1.45 Orgelspel en
zang. 2.00 Handwerkles. 2.30 Gramofoonmuziek.
3.15 Voor de kinderen. 5.30 Rosian-orkest. 6.15
Gramofoonmuziek 6.30 Lezing „Het confessio-
nalisme". 7.00 VARA-kalender. 7.05 Felicitaties
7.10 Volkszangkoor. 7.30 Bijbelvert-ellingen. 8.00
Herhaling SOS-Berichten. 8.03 Berichten A.
N.. P.. 8.15 De Ramblers 8.45 Radio-tooneel.
9.30 Gramofoonmuziek. 10.00 VARA-Varia. 10.10
De Stem des Volks (Rotterdam R. M.). Utr.
Stedelijk orkest en solisten (opn.) 10.40 Me
dische vraagbaak. 11.00 Berichten ANP., li.io-
12.00 VARA-orkest en soliste.
HILVERSUM II, 301,5 M.
NCRV-uitzending. (5.30—7.00 Onderwijsfonds
voor de Scheepvaart.
8.00 Bei\ANP„ 8.05 Schriftlezing, meditatie, 8.20
Gramofoonmuziek. (9.30—9.45 Gelukwenschen)
10 30 Morgendienst. 11.00 Gramofoonmuziek.
11.15 Ensemble v. d. Horst. 12.00 Berichten.
12,15 Gramofoonmuziek. (Om 12.30 Berichten
ANP.. 12.45 Cithersoli (12.55—1.10 Gramofoon
muziek.) 1.25 Gramofoonmuziek. 1.45 Ensemble
v. d. Horst en gramofoonmuziek. 3.00 Christ,
lectuur. 3.303.55 en 4.00 Gramofoonmuziek.
4.45 Felicitaties. 5.00 Voor de jeugd. 5.45 Gra
mofoonmuziek. 6.00 Causerie .De boer in het
spoelingsdistrict". 6.20 Gramofoonmuziek. 6.30
Taalles en technisch onderricht. 7.00 Berichten.
7,15 Voor de postzegelverzamelaars. 7.45 Gra
mofoonmuziek. 8.00 Berichten ANP. herhaling
SOS berichten. 8.15 Arnhemsche Orkest Ver
eeniging en solist. 9.00 Declamatie. 9.30 Gra
mofoonmuziek. 10.00 Berichten A. N. P., ac
tueel half uur. 10.30 Marcando-er.semble. 11,15
Gramofoonmuziek. Ca. 11,50—12.00 Schriftle
zing.
ENGELAND, 391 en 449 M.
(Na 6.20 nam. ook 342 M.)
12.20 Het Blackhall Collliery-orkest. 12.50 Va
riété. 1,20 Berichten. 1.30 BBC-Schotsch or
kest. 2.05—2.20 Causerie „The Highlander in
arms". 3.20 Pantomime-uitzending. 3.50 BBC-
Northern orkest. 4.20 Gramofoonmuziek. 4.35
Cello en piano. 5.05 Filmpraatje. 5.20 Kinder
halfuur. 5.50 Variété. 6.20 Berichten. 6.35 Ac-
tueele uitzending. 7.05 Zang. 7.20 Mededee
lingen. 7.40 Populair programma. 8.20 BBC-
symphonie-orkest. 9.20 Berichten. 9.35 Actueele
causerie. 9.50 Populair concert. 10.10 Revue
programma. 10.50 Pianovoordracht. 11,20 Radio
toneel. 11.50 Jack Hylton en zijn Band. 12.20
Berichten.
RADIO-PARIS. 1648 M.
12.05 Pianovoordacht. 12.20 Het Félix Raugel-
koor. 1.05 Zang. 1.35 Pianovoordracht. 2.00 Gra
mofoonmuziek. 2.05 en 2,30 Vioolvoordracht. 3.20
Zang. 3.35 Pianovoordracht. 3.50 Radio-tooneel
4.50 Zang. 5.20 Chransons. 5.35 Trio-concert.
6.35 Pianovoordracht. 7.20 Orkestconcert. 7.50
Radiotoneel. 9.05 „La jolie fille de Perth", opera.
10.05 Volksliederen met toelichting. 10.35 Zang.
11.05 Het trio Jean Manuel. 12.0512.20 Gra
mofoonmuziek.
KET'T EN 15G M.
5.50 Gramofoonmuziek. 7.40 Herman Hage-
stedt's orkest en de „Drei MusikanteiT' (opn.)
9.30—9.50 Zang en piano. 10.50 Gramofoonmu
ziek. 11.20 Concert. 12.20 Militair orkest. 1.15
Muzikaal tusschenspel. 1.35 Populair concert.
2.45 Muzikaal tusschenspel. 3.20 Voor soldaten.
5.10 Gramofoonmuziek. 6.30 Radiotooneel met
muziek. 7.35 Gramofoonmuziek. (8.058.20 Ra
diotooneel). 9.50 tot sluiting: Zie Deutschland-
sender
lie. .dohaat&hrtw;,iuZct
BRUSSEL. 322 en 484 M.
12,20, 1.302,20 en 5.55 Gramofoonmuziek.
6.20 Zang en gramofoonmuziek. 7.20 Gramo
foonmuziek. 8.20 Voor de soldaten. 8.50 Gramo
foonmuziek. 9.20 en 10.30 Omroepsymphonie-
orkest en solisten. 10.5011.20 Gramofoonmu
ziek.
BRUSSEL 484 M.
12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 en 1.30 Max
Alexy's orkest. 1.50 2.20 en 5.35 Gramofoon
muziek. 6.00 Pianovoordracht. 6.35 Gramofoon
muziek met toelichting. 7.05 Zang. 8.20 Variété
programma voor soldaten. 10.3011.20 Gramo
foonmuziek.
OEI TM Hl ANDSENDER 1571 !\L
7.35 Radiotooneel. 8.35 Barnabas van Gèczys
orkest. 9.20 Berichten. 9.50 Gramofoonmuziek.
10.20 Politiek overzicht. Hierna: Omroeporkest.
1120 Berichten. Hierna tot 12.20 Nachtconcert.
12.50—1.20 Militair programma.
