Haarlem's Dagblad
Nederlandsch tankschip
na explosie vergaan
Zes Spionnen
gevat
Ook voor
GORDIJN
STOFFEN
vMOORSEL
Winter-afscheid?
Turksche kabinet ontplooit
groote activiteit
Nog 'n Duitsch schip
in de Joesingfjord
Complot met
vertakkingen in
het heele land
Bommen
op Zweedsch stadje.
Artikelen-:
Zweden zal voor Finland
doen wat het kan.
Wetsontwerp inzake
oorlogswinst
spoedig te wachten.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Van de 39 opvarenden
worden er *26 vermist
WOENSDAGAVOND heeft een Engelsch vrachtschip dertien leden van de
bemanning van het Nederlands che tankschip „Den Haag" van de N.V.
Petroleum Industrie Maatschappij te 's-Gravenhage, dat met een lading van
11.800 ton petroleumproducten voor de Standard American Petroleum Com
pany van New-York op weg was naar Rotterdam, te Londen aan wal gebracht.
Het schip blijkt op 15 Februari honderd vijftig mijl ten Noordwesten van Oues-
sant op een mijn te zijn geloopen of door een torpedo te zijn getroffen.
Daardoor is de vrees van de directie der N.V. Petroleum Industrie Maat
schappij bewaarheid, welke vrees ontstaan was doordat er sinds 14 Februari
geen contact meer was geweest met het schip, dat ongeveer 20 Februari te
Rotterdam had moeten aankomen. Op 14 Februari bevond het zich naar
schatting ongeveer 400 mijlen ten Westen van Lizard. Na 14 Februari was
slechts één bericht ontvangen, dat met het schip verband hield, n.l. dat een
reddingboot met den naam „Den Haag" in de omgeving van Lizard was aan
gespoeld.
Woensdagavond heeft de reederij van agenten
te Londen een nader telegram ontvangen,
waarin wordt meegedeeld, dat het tankschip
op 15 Februari des namiddags te 13.15 uur door
een explosie midscheeps aan stuurboord is ge
troffen. De bemanning ging in drie sloepen.
Hiervan is een sloep, waarin 13 opvarenden, na
75 uur door een Engelsch schip, de „Glcnorthy"
waargenomen. Dit vaartuig heeft de 13 schip
breukelingen aan boord genomen en Woensdag
avond aan wal gezet.
Raakt het heusch nu afgeloopen
Met de temperatuur op min?
Gaat het water zacht aan open,
Dooien wij het voorjaar in?
Je zou 't werkelijk gaan hopen,
57e Jaargang No. 17386
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courant-
Uitgaven en Aigem Drukkerij N.V. Bureaux: Groote
Houtstraat 93, bijkantoor Soendaplein 37. Postgiro-
dienst 38810. Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12.
Telefoon: Directie 13082, Hoofdred 15054, Redactie
10600, Drukkerij 10132, 12713. Administratie 10724,
14825. Soendaplein 12230.
Het tankschip „Den Haag" had een totale beman
ning van 39 koppen. 26 opvarenden worden dus nog
vermist.
De namen der geredden zijn: C. Wijker, kapi
tein; S. Verbeek, eerste machinist; H. G. Schimmel,
assistent machinist; J. Vermeer, magazijnmeester;
W. Damen, Bootsman; G. Assenberg, olieman; H.
Johns, bediende; J. Kuiper, hofmeester; A. Visser,
tweede kok; N. van der Wagt; P. G. Zevenbergen
L. Bredins, matrozen en J. van der Meer, logies-
jongen.
Alle leden der bemanning, 39 in totaal, waren
van Nederlandsche nationaliteit, voor het meeren-
deel te Rotterdam woonachtig. De directie der ree
derij heeft de familieleden van de opvarenden van
wie zij thans nog geen bericht heeft ontvangen, dat
zij gered zijn, meegedeeld, dat zij op het ergste
voorbereid moeten zijn. Deze mededeeling is "o.m.
gezonden aan de echtgenoote van den derden stuur
man, die te Haarlem woonachtig is.
Het tankmotorschip werd in 1925 door Fried.
Krupp Aktien Ges. te Kiel gebouwd. Het mat 8971
ton bruto en 5036 ton netto.
Naar wij van dfe directie der Standard Ame-
rikaansche Petroleum Compagnie vernemen,
was hedenmiddag 12 uur nog geen enkel nader
bericht van het motortankschip ontvangen.
Echter moet op de eigen
belangen gelet worden.
De Zweedsche minister-president. Hansson, heeft
Woensdag in de Eerste Kamer van den Zweedsdien
rijksdag verklaard dat het tijdens het debat in de
regeering uitgesproken vertrouwen niet nieuw is,
daar de politiek der regeering te dien aanzien sinds
lang was vastgesteld. De wil der regeering Fin
land te helpen, werd niet zoozeer in woorden, doch
voortdurend in daden betoond. De Finsche stap,
waarbij doeltreffender hulp werd gevraagd in den
vorm van interventie van geheele Zweedsche mi
litaire detachementen, was niet officieel, doch is
besproken tijdens particuliere gesprekken tusschen
individueele leden der beide regeeringen.
Hansson zeide dat Zweden vastbesloten is zijn
politiek voort te zetten in de hoop, dat wat gedaan
zal kunnen worden, nuttig voor Finland zal zijn.
In zijn hoedanigheid van minister-president van
Zweden moet hij zich evenwel vooral de belangen
van Zweden voor oogen houden.
Unden, de gewezen minister van Buitenlandsche
Zaken, heeft in een groote redevoering, een alge-
meene solidariteit van alle Zweden met Finland
geconstateerd. Het door Zweden ingenomen stand
punt is volgens spreker de eenig practische politiek
onder de huidige omstandigheden.
Jtur is auiaenjK een begin.
Dan zal 't mannendom verzuchten:
Hè, goddank, dat is gedaan,
'k Hoef die kou niet meer te duchten,
Niet die winterjas meer aan,
Niet meer, wat ik niet kan luchten,
Glijdend over straat te gaan.
Dan zal 't vrouwenslim verzuchten:
Nu het voorjaarsmodefeest,
Nu het huis eens grondig luchten,
't Is zoolang potdicht geweest,
En dan grijpt haar de geduchte
Nieuwe groote schoonmaakgeest.
Want de man verliest zijn grieven,
Waar hij vreugd in vinden kan,
Reeds verblijd door 't negatieve,
Dat is teeknend: voor den man,
Teeknend voor zijn vrouw, de lieve,
Is het positieve plan.
P. GASUS.
GROENTJES in een enkel jaar (1939) vor
men evenveel bewijzen dat dit het aan
gewezen middel is om iets te vragen of aan
te bieden
Zuidenwind en dooi
is de voorspelling en daar er geen regen
verwacht wordt mogen we, als 't niet
tegenloopt, ook voor morgen op een
mooien dag rekenen.
Nationale industrieën
onder regeeringscontrole
ISTANBOEL, 22 Februari. Het Turksche ka
binet verliest geen tijd met de tenuitvoerlegging
van de speciale volmachten, die het kreeg toege
wezen. Direct na de officieele proclamatie van de
wet is een interministerieele commissie benoemd,
die belast is met de voorbereiding van de maat
regelen, die het kabinet wenscht te nemen krach
tens de nieuwe volmachten. De premier zal het
voorzitterschap van deze commissie bekleeden, ter
wijl de ministers van Financiën. Handel, Nationale
Economie, Verkeerswezen en Landbouw deel er
van zullen uitmaken. Deze commissie is officieel
aangeduid met den naam van commissie van coör
dinatie. De commissie is reeds begonnen met het
opstellen van de decreten, die de regeering voor
nemens is uit te vaardigen, zoo wordt in regee-
ringskringen gemeld.
De Turksche pers bericht dat de eerste maatre
gelen van economischen aard zullen zijn teneinde
de productie van de nationale industrieën direct
te controleeren en gelijktijdig tegemoet te komen
aan de behoeften van de nationale defensie en de
bevolking.
(United Press).
De opvarenden van de „Tara"
allen gered.
Naar thans bekend is geworden zijn de 35
opvarenden van het 4760 metende Nederland
sche stoomschip „Tara", dat met een lading
regeeringsgraan op weg was van Bahia Blanca
naar Rotterdam en nabij Kaap Finisterre door
een explosie is getroffen, allen gered.
De „Wiegand" zou
„Altmark" assistentie
verleenen
Acht gewonde opvarenden
van de nAltmark" bezweken
OSLO, 22 Februari. De Noorsche Admiraliteit
weigert hardnekkig alle commentaar omtrent de
geruchten dat het 9000 ton metende Duitsche
vrachtschip „Wiegand" zich in de Joesingfjord
zou bevinden ten einde de .Altmark" behulpzaam
te zijn bij het weer vlot komen. Ondanks de te
genstrijdige geruchten is thans uit zeer betrouw
bare bron bevestigd dat de „Wiegand" wel dege
lijk aanwezig is om de „Altmark" te helpen haar
reis te hervatten. Men verwacht dat de poging
hiertoe binnen enkele dagen zal worden onder
nomen. Het gerucht dat de „Wiegand" wegens
de mist de Joesingfjord binnengeloopen is, is
vermoedelijk ontstaan door de groote stilzwij
gendheid die er betracht wordt omtrent alle
schepen die de Noorsche wateren binnen loopen.
Naar uit betrouwbare bron wordt vernomen zal
morgen een begin gemaakt worden met de her
stellingswerkzaamheden aan de beschadigde
schroeven van de „Altmark", Het feit dat drie
Noorsche torpedobooten in de nabijheid van de
„Altmark" liggen wijst er op dat de Noorsche re
geering van de laatste ontwikkeling op de hoogte
is. Het is niet mogelijk de ontwikkeling van den
toestand te voorspellen, als de „Altmark" een po
ging zou doen de Joesingfjord te verlaten. Wan
neer de „Altmark" binnen de Noorsche territoriale
wateren blijft is het mogelijk dat geen verwik
kelingen zullen ontstaan, maar wanneer zij in
open zee komt is een nieuw treffen met Britsche
oorlogsschepen mogelijk.
Acht leden van de bemanning der „Altmark"
zijn heden aan boord gestorven aan hun ver
wondingen. Zij zullen Donderdag in Hauge
worden begraven. (United Press).
NA een langdurig en uitgebreid
onderzoek, dat door de Groning-
sche recherche werd ingesteld in samen
werking met de Rijksrecherche, is een
spionnagegeval, dat zijn vertakkingen
in het geheele land had, ontdekt.
In den nacht van Dinsdag op Woens
dag j.I. kon de politie overgaan tot de
arrestatie van een aantal verdachten,
zoowel in het Oosten van de provincie
Groningen als in de provincie Noord-
Holland. Zes verdachten werden na deze
gelijktijdige arrestatie gevankelijk over
gebracht naar Groningen en daar in het
politiebureau opgesloten.
Van deze zes gearresteerden is slechts
één vreemdeling. De zes verdachten zijn
hedenmorgen ter beschikking van den
Officier van Justitie gesteld.
Onmiddellijke aanleiding tot dit in
grijpen van de politie was een poging
tot ontvluchting van twee geïnterneerde
buitenlandsche militairen, die in den
nacht van Maandag j.I. door de mare
chaussee op den afsluitdijk werden
aangehouden. De gearresteerden waren
betrokken bij deze ontvluchtingspoging.
Overbelaste prauw sloeg om.
Twintig vrouwen verdronken.
SALATIGA 22 Februari (Aneta.-A.N.P.)
Bij Kedoengan in het Japarasche, is een over
belaste prauw bij het oversteken van de
Kali Seron omgeslagen, waarbij van de in
zittenden twintig vrouwen zijn verdronken. De
prauw, die slechts plaats bood voor 15 men-
schen, was overbelast doordat 25 personen, die
van den arbeid op de sawahs terugkeerden,
hierin hadden plaatsgenomen. De politie stelt
een onderzoek in. Reeds zijn eenige lijken van
slachtoffers geborgen.
NAAR
GROOTE HOUTSTR. 31 BIJ ANEGANG
(Adv. Ingez. Med.)
Donderdag 22 Februari 1940
Abonnementen per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10,
per 3 maanden ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse
nummers 6 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels
ƒ1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per
regel. Regelabonnementstarieven op aanvraag.
Vraag en aanbod 1-4 regels ƒ0.60, elke regel meer
ƒ0.15. Groentjes zie rubriek.
Het woord is aan
De Montesquieu:
De kunst geeft de regels en de smaak
de uitzonderingen.
Sovjetvloot hield manoeuvres in de
Zwarte Zee.
Voornamelijk nieuwe schepen.
MOSKOU, 22 Februari (D.N.B.) Naar uit
Sebastopol gemeld wordt zijn dezer dagen om
vangrijke oefeningen gehouden van de Russische
vloot in de Zwarte Zee. Hieraan namen eenheden
van alle klassen deel, waaronder voor bijna twee
derde deel geheel nieuwe oorlogsschepen, welke
pas den laatsten tijd op Russische werven ge
bouwd zijn. Ook de kustartillerie en de marine
luchtmacht namen aan de oefeningen deel.
Het incident bij Venlo.
Mededeeling van Butler in het Engelschê
Lagerhuis.
In antwoord op een in het Britsche Lagerhuis
gestelde vraag over de tegenwoordige verblijfplaats
van de beide Britsche officieren kapitein Best en
majoor Stevens, die door de Duitschers bij de Ne
derlandsche grens werden ontvoerd, heeft Butler
verklaard dat zij zich, voor zoover bekend thans
te Berlijn bevinden. „Er was geen sprake van dat
deze officieren uit naam van de Britsche regeering
vredesvoorstellen bij zich hadden. Zij waren slechts
gemachtigd te luisteren naar en verslag uit te bren
gen over een van Duitsche zijde ondernomen stap.
De juiste aard en de bron van deze stappen kon
den niet worden vastgesteld wegens de geweldda
dige ontvoering Van onze officieren door agenten
van de Duitsche regeering op Nederlandsch grond
gebied".
Volgden de Russen een
verkeerde spoorlijn
Krachtig protest bij de Sovjet regeering.
Russische vliegtuigen hebben Woensdag
middag het Zweedsche stadje Pajala, dat op
vijf mijlen van de Finsche grens in het dal
van de Tome Elf is gelegen, gebombardeerd.
De toestellen vlogen op een hoogte van
4000 tot 5000 meter over het dorp en wierpen
ongeveer 50 explosieve bommen cn verschei
den honderden brandbommen uit.
De bommen kwam midden in het dorp terecht
en veroorzaakten brand in drie huizen. Er werd
een aanzienlijke materieele schade aangericht.
Verscheidene projectielen kwamen bij de kerk
terecht, waarvan enkele ruiten werden vernield.
Een zagerij werd vernield, doch de arbeiders
wisten zich in veiligheid te brengen. Het schijnt,
dat er geen dooden of gewonden zijn gevallen.
Na het bombardement verwijderden de vlieg
tuigen zich in de richting van Finland.
Het Zweedsche telegraafagentschap ver
neemt, dat het ministerie van buitenlandsche
zaken aan het Zweedsche gezantschap te
Moskou instructie heeft gegeven, bij de
Sovjet-regeering krachtig te protesteeren
tegen het bombardement.
De commissaris van politie te Lulea deelde
naar aanleiding van het bombardement van
Pajala aan United Press mede dat geen burgers
werden gedood. Het aantal gewonden is niet be
kend. De bedoeling der Russen was vermoedelijk
om een belangrijke stad zooais Jönsuu of Kolari
te bombardeeren, maar zij zullen een verkeerde
spoorlijn hebben gevolgd en daardoor Pajala
hebben getroffen. In Zweden zullen de tegen
standers van de militaire noninterventie in
Finland dit bombardement vermoedelijk in het
debat te pas brengen.
De Zweedsche stad Pajala heeft 4800 inwoners;
92 percent der bevolking zijn Finsche Zweden.
Telefonisch wordt van ooggetuigen vernomen
dat het Russische bombardement een ware pa
niek in het kleine stadje teweeggebracht.
Ieder trachtte zich hals over kop in veiligheid
te brengen. De bommen werden geworpen op
een gebied van ongeveer twee kilometer en de
vliegtuigen concentreerden hun pogingen klaar
blijkelijk op de vernietiging van het spoorweg
station, de brug over de Tome Elf buiten de stad
en op de kerk. Dit doel werd niet bereikt of
schoon de kerk licht beschadigd is. De bevolking
dacht aanvankelijk aan een manoeuvre van
Zweedsche vliegtuigen, zoodat de paniek eerst
ontstond toen de eerste bommen werden gewor
pen. Een bom vernietigde een kleine ongebruikte
ziekenhuisruimte, een andere trof een school;
hierbij kwamen geen ongelukken voor.
HEDEN: 12 PAGINA'S.
JIMI
«uit
Van onzen specialen verslaggever:
Ons verdedigingsstelsel mag er
wezen. pag. 3
Van onzen bij zonderen medewer
ker: Rusland heeft in de Finsche
zaak geen spoor van recht pag. 5
K. de Jong: Geslaagd Jeugdcon-
cert. pag. 4
1 Laatste Berichten op pagina 7
Hansson bevestigt bet ingenomen
Zweedscbe standpunt.
Voor de huisgenooten der gemobiliseerde Fransche soldaten wordt tegen geringen prijs iederen dag een warme maaltijd
beschikbaar gesteld. De uMdeelmfl te Parijs waar niet minder dan 34 van dergelijke gaarkeukens zyn opgericht
De minister van financiën deelt in zijn memo
rie van antwoord aan de Tweede Kamer betref
fende het wetsontwerp tot instelling van een
leeningfonds mede, dat het ontwerp tot heffing
van een oorlogswistbelasting reeds sinds eenigen
tijd het departement van financiën heeft ver
laten.
